Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVII, Number 44, 2 November 1878 — KA NANEA EEHIA O KA HIWAHIWA OPIO BABELA KA MAMO MAKAHIAPO O NA PUHAKA ALII NANI ABEONA A ME MARIADANE, KA WIWO LUA OLE NANA I KAILI HAAHEO KA HULU MAMO GULA LELOLELO MAKAMAE O KA IU O GOMOHERA: KA OPUU ROSELANI OPIO I AHAI MAKAHEHI IA MALUNA O NA KUAHIWI, MAWAENA O NA AWAWA, MALALO O NA LAU LAAU, A HOEA I NA WAOAKUA, E KE KUPUA O KA WAO ALINOE-LUSIANA: O KE KUKULU HIKINA LOA O KA ILIHONUA NEI. [ARTICLE]

KA NANEA EEHIA O KA HIWAHIWA OPIO BABELA KA MAMO MAKAHIAPO O NA PUHAKA ALII NANI ABEONA A ME MARIADANE, KA WIWO LUA OLE NANA I KAILI HAAHEO KA HULU MAMO GULA LELOLELO MAKAMAE O KA IU O GOMOHERA: KA OPUU ROSELANI OPIO I AHAI MAKAHEHI IA MALUNA O NA KUAHIWI, MAWAENA O NA AWAWA, MALALO O NA LAU LAAU, A HOEA I NA WAOAKUA, E KE KUPUA O KA WAO ALINOE-LUSIANA: O KE KUKULU HIKINA LOA O KA ILIHONUA NEI.

MOK l' N A I lIKLU2I. Vf* nna mni oke IvaikamQ- | iiiue nlii i koiin ne, mc Ka hooia oon mni imua o l>abola a imun hoi o ka leliu- I lehu i kona mnkemnke e liele pu, io ma- I nawn o Babela i pnne oe ui: "Ac ! c kuu aloho. Ua hoi mua ae | nei nu i ko'u makemake, a un hoike mai In no hoi oc i kou manno; nolailn, o he-' lo aku oe e hoomaknuknu ia oe iho, o i ; koia In. e haolele iho ai oe i kou innkun | & me kou one hnnau, & e hele malihini | aku malalo oks malu mnlaino maluhia ( onn a Babela." Aole i kali iho ke kaikamahine alii, ' nka, holo aku la in & hoomakaukau iho ! la nona iho e like me kana mau men i j makemake ni, a kauoha iho !a i kekahi o kona innu kouwn e lawe aku n kou iluna oka moku. Hele mai b ua kaikama-; hine nei a honi iho ia i kona makuakane, . a pane aku la. u E kuu Papa aloha—Ke hele nei au a hoalele ia oe me ke ano awiwi, aole no ] ko'u aloha ole» no ko meo, un hanau ia I na keiki a pau me ke aloha iloko o lakou ! no na makua, a aole loa e pau, aka, o ke ] kumu wale no a'u e hele nei, oia no ka | hanau hou ia ana o kekahi olohn hou ilo- j ko o'u, he aloha wela a ikiiki i oi ae ma- . mua o ke aloha nou e kuu m&kua—a oia >; aloha, oia no ke aloha no Babela. Ke | hauwi aku nei ou i ko'u aloha ia oe, 8 i • na nieo a pau, me ke noi ae ike Akua \ Mana e mnlnma a e kiai mni ia oe & me : kou m&u makoainana, a e hooloihi mai i' kou mau la o ko noho oloolu aua rna keia ' ao. Me ka manaolana, aia he la e hiki: māi ana, a e hui hou no kaua, oole iloko | o ke kaum&ha a me k& u ana, aka, iloko o ka hauoli me ka maaiahi. Nui a weliweli ke kaomaha a me ka uwe ona o ka Moi; e noi ana me ka haa-, haa ia Babela e lawe aku i na mea a pau, aka, e waiho mai i kana kaikama- i iiine; eka, ua paa ka manao oke koa ; Babela e kau aku i hoopai maluna ona i no knna mau hana ino, a me he la, he , uahi hoopai uuku loa keia mamua o ka- i na aiBu hana ino.

La haawi oku !a o Hahela i na hooia ana no ka pomaikoi e loaa mBi ana maho* pe, a me ka hoohiki ana e maiama pono i ke aliiwahine opio a hiki i kona manawa e hehi hou ai i ke one o kona Bina hanau. : I ka manawa a na kukuna la e iho f aku ana e nalo malalo o ka ilikai o ka ' moana laula o ke kukulu komohana ; ka j manawa hoi a ke ahe makani e pa koloi nahe ana mauka mai, o ka manawa ia o I Babela i kau aku ai maluna o ka oneki . o kona moku me kana pua nani, a lu ia'e [ la na pea, a nee malie aku la ka halela-; \ na me kana mau ukana inakamae o na ■ makamae. E ka makamaka heluhelu, he mea ma- i ! kehewa paha ia kakou ke kamailio i ke- i la a me keia mea e pili ana i ke ano o j ka huakai a na alii opio oini ina ka mo- ' ana kai uli hohonu ; o ka hai wale ae no, ua alu ia na kupua a me na kupu ino o ka moana o ua wahi mokupuni ku-1 ; pua nei, a ua hoea mai ka malamalama a ; me ka pouli o kela a me keia la me ke j ! kalae luna mania lalo, a loaa mau lakou : : nei e noho ana me ka maalahi a iloko o j ■ na hauoli maikai ana no ka nani o ka ! + \ manawa. | Hookuu mai la na keiki ia laua ka j makani i ka laua mou ipu makani me ; ke aheahe molale malie, a hoomaka ae j la hoi ka mea nona ka leo lea e me • : kāna lira, a holo aku la ka lea o kona | ; leo a me ka hone o ka pila maluna o ka ! ilikai, a lilo iho la ia i mea nana e hooI nana i ka inaina o ka moana a hoomali- : : no lioi i ka ilikai, a malu na ale iloko o ; ka hiamoe nanea. Me mau la iehulehu wale ko lakou 1 : nei hoio ana ma ka moana, me ke kau : | pono o ko ihu o ka moku no ka home, j | oiai, aohe manao i» Babela e kipa i ke* I kahi wahi e ae, o ka home wale no, e | ake ana ia e ike i kena mau makua. jj maloko nku o n«i ao mantao 100, ua ike t 1 j | aku la ke kanaka nona na maka ike i na kapakai o ku home aloh.i o ko lakog alii, ! 5 a o lakou hoi a puu. Mooho ae la ia me ka leo nui, n Inwe | : \ aku la ka lono hauoli iniua o Babela, " he elua la i koe, alaila e pae aku no kakou i ke one enaloo o ka aina makua." i Ua hauoli o Babela no keia mea, aka, u i j makahehi no nae oia i ka nu ana i ka ; moana, oiai, ua piha na minute a pau ! 1 me ka hauoli. | | Iloko o ka manawa a Babe!u a me ko- ; ! ! na mau hoa i hele ai ma keia huakai, ua ' ; ike ia kekahi inea ano nui mawaena o la- ; I kpu ; a oia keia. Ua ume ia ke aloha : ! mailoko ae o kela a me keia, a ua wili . ; ia a lilo i hookahi. Ua aloha nui o Ba-! bela i kona mau ukali no kn lakou mau ; ! hana maikai iaia a me ko lakou hoolohe j mau i kona leo; a ua nui hoi ka mnka- i | hehi a me ko makee o na kanaka iaia no I ! kona aioha ia lakou, n mo kona hoike ' jmau i kono moikai imua o lakou ma ka- j ! na mau hana & pau. Nohiila, ua lilo la-1 | kou i hook&hi, a ua kiai mau lakou i ke-1 ; Iq a me keia manawa i ko iakou haku alii opio. ; I ka hoea ana mai o ka iua o ka la, ua haawi mai la kona malamaiama i ka ma- j • kana hauoli imua o Babela a me kona j mau hoa nu moana. No ka mea, i ka i . manawa akahi no a wehe ae kai ao, ike j j ia aku la kuahiwi nani o ka home. La-1 , we mai la ke kelwu kukahiaka i ka hanu ' |o ka aina a hanu aku la lakou me ke ku- ? | lipoiipo poniponi o ke'aloha hauoii. Wa-; | hi a Babela i pane aku ai i kona hoa hai- j : hai oielo o ka moana : l i " Ano, e ke kaikamahine o ka moku-; | puni nani i hoopuni ia e ke kai hoehpe- j ne ; ke ike aku nei oe i ka home hanau ! ; o keia oiwi. O keia ka aina t hannu ia ; ■ i aliiwahine maluna o na aina a pau.! ■ Ua oi ka nani o kona m&u kualono a me 1 ; na awaawa mamua o na keena hookipa j o na Moi nui a kiekie o ka hikina, a o j kona hiona, e kaia mai ia*u—ua like ka | ; nani a me ka nohenohea me kou mau \ ] helehelena k&mahao e kuu aloha. O ke I ? onaona o kou hanu o ke aia no ia o ko-! I «a mau pua, a o ke aloha iloko ona, nou j | ia aloha e kuu makamae. Ua makau-1 | kau oia e apo mai ia oe a e hookipa aku \ : me ka liauoii, a e kulu auanei kona mau i j wai meli momona o ka makee ia oe, ke \ i hehi aku kou mau kapuai mama maluna ! j o ka lepo kamahao o kona iii. A ! He ; oiaio, o ke aloha o Babela nou e kuu n&-'

ni he aioha i kuni ia ; aka, o ke aioha iloko o keia umauma no kuu aina kulaiwi, he aloha ia i hanau pu ia me ko'u puuwai." 0 neia mau huaolelo, aole ia i pae mai ji na pepei|fo ke kama'liiwahine me ka , ukana ole. aka, ua moni aku la ia ike onaona ame ke kuhikuhi ona hua ono a Babeia, a"fioho aku in ka iini kuiipoiipo iioko ona, aole no ka mea waie no ana i aioha ai, aka, no keia ama maiihini pu, ka makuahine hoi oke koa nana i aihue kona puuwai. * 1 keia la maikai, oia hoi ka la i hoomaopopo loa ia aku ai ka nina, ua pau : mai la na mta apau iiuna o ka oneki kai hi i mokaikai ai, e makahehi ona a e uwe nna no ko lakou oina hanau. Hookokoke aku In ka moku ma ka ai*na, a hukiia ae la na hoailona a pau o ka noho alii ma o ko Babeia aoao. Ike ia ; mai la keia mau mea apau e ka iehulehu | o uka, a hoomaka mai la ke ala ana o ke- ; kahi hauoii nui i awili ia me ke kanikou | kumakena. 1 Eka makamaka heluhelu,e ninau mai | ana palia oe i ka mea kakau, heaha la | keia mau kanikau ana, heaha ke kumu. j a no hea mai ko iakou kanikau ana l E hai aku no au ka mea kakau : Ke ! noho ala o Bubela me ka hauoli, ua hele | aku ia ma kana huakai, ua alo ia e ia na ' pilikia o ua mahia ka ikaika o na kupua i kona ikaika, o ua lanakila oia maluna o ; kekahi poe he lehulehu wole. Ua lana- : kila oia moluna o ka poe i kue mai ia ia ma ke ala e ioaa aku ai ka Hulu Gula Mamo, a ua ko kona makemake ma ka : lilo una ia ia ke kaikomahine alii o ka : aina kupua ; a ua lana hoi ka manao no jko ike hou i kona mau makua. a ko na ... uni ana a kona puuwai, ma ka halawai | hou ann me kona-mou makua,; ako, i mea a pau ; i keia manawa a j BBbela e ake nui nei e hoea mai, oia no ka mnnowa i hiki mai ni ke ao naulu ! o ke kaumaho a me ka luuluu, o nalo aku In na mnnao hauoli a pau, a noho'lii iho la ka u o me ka minnmina mnluna o ko- : na kino holookoa. (Aole i pau.)