Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVII, Number 46, 16 November 1878 — Page 3

Page PDF (1.86 MB)

OLELO HOOLAHA.

OLELO HOOLAHA,
Castle a me Hatch.

                O Kakela Opio a me F.M. Hatch, ua hui laua ma ka lawelawe ana i ka ohana Loio Ua hiki ia laua ke ku imua o na Aha a pau, mai ka Aha Hoomalu a hele iluna. A e lawelawe no hoi ina na hana pili i ka hooponopono waiwai, me ka imi ana i na Palapala Sila Aina ka hana ana i na Palapala Kuai, Hoolimalima a me ka Hoale Dala ana.
W.R. CASTLE. Luna Hooiaia Kope.
Keena Hana, maluna ae o ka Halekuai o Dillingham & Co. Helu 37, Alanui Papa. 3 6ms

WM. O. SMITH,
LOIO.

                A he Kokua ma ke Kanawai! WAILUKU MAUI
(S40 6ms)

ALFRED S. HARTWELL,
[HAKAWELA.]
LOIO a he KOKUA ma ke KANAWAI !

                Aia kona Keena Oihana maluna ae o ka Hale Baneko Hou o Bihopa ma. 867 tf

CECIL BROWN.
LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI

                A he agena no ka Hooiaio ana i na Palapala no ka Mokupuni o Oahu.
Helu 8. Alanui Kaahumanu Honolulu. H.P.A. 2y

S. B. DOLE,

                He loio a he.kokua no na KANAKA ma ke Kanawai. E hiki no iaia ke lawe i na hihia o kela a me keia ano imua o na Ahahookolokolo a pau o keia Aupuni. Keena hana ma Alanui Papa, maluna ae o ka Hale Kuai o Likikini. Honolulu, Oahu. Januari 19, 1878. 3 ly

RICHARD F. BICKERTON,
[PEKETONA.]
LOIO a he KOKUA ma ke KANAWAI!

                E HELE ANA OIA IMUA O NA AHA HOOKOLOKOLO a pau o keia Aupuni ma na ano hihia a pau,  ina paha ma Oahu nei, a ma na Mokupuni e ae. Ua makaukau mau oia i ka hana ana i na Palapala pili kanawai o kela a me keia ano. Ua hiki no hoi iaia ke hoale dala aku ma ka moraki ana ina aina, ma ka ukupanee haahaa loa. K hanaia na hana me ka hikiwawe a ma ka uku haahaa.
Keena hana, Helu 23 Alanui Kalepa, elua puka ma o aku o ka hale kauka o Kauka Minuteole.
840 1y

S. W. MAHELONA
HE LOIO! HE KOKUA A HE PALE ma ke Kanawai.

                Ua makaukau au e lawelawe me ka mikioi a me ka eleu lua ole i na hihia a pau o kela a me keia  ano imua o na Aha Hookolokolo a pau o keia aupuni. Ua hiki no hoi ke kakau i na palapala a pau e pili ana i ka Oihana Loio. E loaa no au ma ko'u hale noho mauka iho o Kawaiahao, a i ole ma ke keena hookolokolo o ka Aha Hoomalu a me ka Aha Kiekie ma Honolulu nei. O ka poe makemake e aie dala, he oluolu ka ukupanee.
876 3m

JNO. LOTA KAULUKOU.
LOIO A HE KOKUA.

                Ua makaukau au e lawelawe i na hihia a pau o kela a me keia ano iloko o na Aha Hookolokolo a pau o keia Aupuni. Ua hiki no hoi ke hana i na palapala a pau e pili ana i ka Oihana Loio me ka eleu. E loaa no au ma Heeia Koolaupoko, a ma Honolulu no hoi i kekahi manawa.
877 3m

DAVID K. MALEKA.
Loio a he Kokua ma ke Kanawai.

                Ua makaukau au e lawelawe i na hana a pau ma keia Oihana imua o na Aha a pau o ka mokupuni o Hawaii. E loaa no au ma ka hale hookolokolo ma Hilo, a e hooko ia no na kauoha mai na wahi a pau o ka mokupuni me ka hikiwawe loa.882 ly oc26

EDWARD KEKOA.
LOIO ! LOIO ! LOIO !

                He Loio no na Aha Kakau ole ma Hawaii. Aia kona Keena Oihana ma alanui Waianuenue, ma o mai o ka hale hookolokolo o Hilo, o Nani Kaauea ka inoa.
882 1y oc26.

J. KAPOHAKIMOHEWA.
He Loio a he Kokua.

                No na Aha Hoomalu a me Apana o ka mokupuni o Maui. E loaa no au ma Makena, a e hooko ia na kauoha mai na wahi e ae o ka mokupuni me ka eleu a me ka hikiwawe loa. 883 6m no2

S. M. P. KALEO
He Loio, he Kokua, a he Pale ma ke Kanawai.

                NO ka Aha. Hoomalu o Wailuku, Maui. E loaa no au ma Waiehu, a i ole ma ka Hale Hookolokolo uia Wailuku. 884 ly no9

DR. F. LESLIE MINER

                HE Kauka Lapaau a me ke kokua ana i na wahine hanau keiki. Aia kona keena hana ma ka Hale Kuai Laauapaau o E. Strehz, ma ke kihi o na alanui Papu me Hotele,

HALEKUAI PA.

                KE OWAKA NEI ME KA PANIO Na Waihooluu o na Pa, O KU'U HALEKUAI HOU ma ke Alanui Nuuanu. Ua hoonee ia ae nei ka Halekuai Pa e pili pu ana me ka Halekuai o Goo Kim, ma ke alanui .Nuuanu, aia ma ka puka elua o ka Halekuai ma ke kihi o ke alanui Chaplain, makai iho o ka pa o ka Moiwahine Ema.
            Ke hoike ia aku nei i ka lehulehu, eia maloko oia Halekuai e loaa ai ia oukou na waiwai malalo iho: Na Pa Nui a Liilii Na Pa Huewai Lepo Na Pika Wai. nui a Liilii Na Kiaha, o na ano waihooluu a pau Na Bola, o kela me keia ano Na Ipukukui Hele Po. Na Ipukukui Kau Hale Na Ipukukui Aila Mahu Na Ipuhao o na ano a pau. Na Ipu Ti Na Ipu Waiho Waihau Na Pa Waiholoi Maka, nui a liilii o na ano a pau loa, me na waiwai e ae he nui hiki ole ke hue pau aka.
                Ke kahea ia aku nei no ka lehulehu e hele mai no oukou e ike maka, a e wae no oukou iho, a e kuai aku no au ia oukou me ke kumukuai makepono loa mamua o ko na Halekuai Pa e aku o ko kakou kulanakauhale alii nei. Sam-wo-chung. Honolulu, Iulai 24, 1878. S69 6m

OLELO HOOLAHA.

                E ike auanei na kanaka a pau owau o ka mea nona ka inoa malalo nei, ke hoike aku nei au i ka lehulehu, ma ka Poalua o keia hebedoma, i haalele iho ai i ke kaona o Honolulu nei kahi e loku mau ia ana e ka ua Kukalahale, no ka huli hoi ana aku i ko'u one oiwi (Kinau) nolaila, ke kauoha ia aku nei na mea a pau i aie ma ku'u halekuai ma Kaiopihi, Kohala, e hookaa koke ae ia Ah Kam ko'u hope, oia ka mea nana e ohi i na aie a pau, a oia no hoi ka mea nana e hooponohopo i na mea a pau o ko'u halekuai i oleloia maluna, nolaila mai hoopanee oukou i ka hookaa ana o pilikia auanei a oiai hoi au e kaawale ana, nolaila, ke haawi aku nei au i ko'u aloha hope loa i na makamaka a pau mai Hawaii a hiki i Niihau. Aloha oukou.
AH LONG.
Honolulu. Oct. 5, 1878.
880 tf

KUAI MORAKI.

                Mamuli o ka mana i waiho a mai ia'u iloko o kekahi Palapala Moraki, i hanaia e Kanakaole k a me Kaimai w kana wahine no'u i kakauia i ka la 31 o Mei. 1872, a i kope ia ma ka Buke Kakau Kope, Buke 34. Aoao 472 a me 473. E hoolaha aku ana wau no ke kuai kudala ma ke Keena o E.P. Adams ma Honolulu. ma ka la 21 o Sept. e hiki mai ana, ma ka hora 12 o ke awakea, ka aina a pau i hoakakaia iloko o na moraki ia, oia hoi elua apana aina ma Puunui Honolulu, mokupuni o Oahu. i hoakakaia na palena ma na Palapala Sila Nui Helu 2,367 a me ka Helu 2,666
CHAS. R. BISHOP.
Honolulu, Aug. 8, 1878.
Castle & Hatch na Loio.
871 tf

HOOLAHA A KA LUNAHOOPONO-PONO WAIWAI.

                NO ka mea, ua koho ia ka mea nona ka inoa malalo iho i Lunahooponopono Waiwai. ma ka la 12 o keia malama. no ka waiwai o ka mea Hanohano W. L. Moehonua. o Hono-lulu i make aku nei; ke hoohaha aku ma ke akua i na mea i pau a ka mea make i aie aku ai, e waiho mai i ka lakou mau bila.. I hooialo pono ia lala, i loko o na malama eono mai keia la aku, o hoole loa la lakou; a o na mea a pau i aie i ka mea i make, ke noi la aku nei e uku koke mai iaia.
CHAS T. GULICK,
Lunahooponopono Waiwai o ka waiwai o ka mea H]anohano W. L. Moehonua i make.
Honolulu, Oct. 18, 1878. 882 4t

HOOLAHA A KA LUNAHOOPONOPONO WAIWAI.

                OIAI, ua hoonoho ia mai ka mea nona ka inoa malalo e Hon.S L. Austin. Lunakanawai Kaapuni Apana 3 o Hilo, Hawaii ma ka la 3 o Augate, l878, i lunahooponopono waiwai no ka waiwai o Pakeokeo k o Laupahoehoe, Hilo, Ha-waii i make aku nei, nolaila, ke hai la aku nei ka lohe i na mea a pau, ina he mau koina ko lakou i ka waiwai o ka mea i make, e hookomo koke mai i ka lakou mau bila aie i hooiaio ia maloko o na mahina eono mai keia la aku, o hoole ia auanei, a o ka poe a pau i aie mai ia Pakeokeo k e hookaa koke mai lakou ia'u. A ina he mau waiwai ko ka mea i make malalo o ka malama ana a kekahi mea a mau mea paha; e hoike koke mai ia'u o pilikia auanei. S. W. PA.
Lunahooponopono Waiwai o Pakeokeo k i make. Hilo,Oct.26, 1878 882 tf

KO BIHOPA MA
BANAKO MALAMA DALA!

                E malama no maua i ke dala o na kanaka maloko o ka Banako, penei:
            Ina hoomoe mai ke kanaka hookahi i na dala $700 a emi i mai paha, alaila, e uku maua i eono hapahaneri ukupanee makahiki, mai ka la o ka lawe ana mai a hiki i ka la o kona ohi ana, ke waihoia ke dala hoomoe i ekolu malama a keu paha. Aole ukupanee e helu ia no ka hakina o ke dala hookahi aole no hoi no ka hapa malama.
            Ina ohi koke oia i kana dala, aole i hala na malama ekolu aole ukupanee.
            Ina i manao ke kanaka e ohi i kana dala, e pono ke hoike e mai oia ma ka Banako i kona manao ohi, i kanakolu la mamua o kona ohi ana, a o kana Buke kekahi ke laweia mai.
            Ma ke kikoo wale no a ka mea dala e haawi ai i kana, a o ka Buke kekahi ke laweia mai.
            Ma ka la mua o Sepatemaba i kela makahiki a i keia, e honiuniu ai i ke dala, a e huipuia ka ukupanee me ke kumupaa o na dala i hoomoeia no na malama ekolu a keu, a mahuahua, ke kumupaa e loaa i ka ukupanee.
            Ina oi aka ke dala hoomoe mamua o $300. alaila, hooholo pu ka olelo. E weheia ka Hale Banako i na ia hana a pau.
BISHOP & CO.
851 TF

OLELO HOOLAHA.

                Ua lilo ia Airine Haalou Kahalelaukoa Ii ka loko i-a o "Hanaloa" a me ke kula i pili pu ma Waipio, Ewa. a ke hookapu nei ia mau wahi, a o Sam. Kiwaha ka luna nana e malama.
A.F. JUDD, Kahu no Airine.
Honolulu, Sept. 9, 1878.
876 6m

WAI HUI O KA HAU.
MA KA
"BONANZA"
MA ALANUI HOTELE!
NO
JNO. W. CROWELL, (Kolowela.)

                Eloaa no i na keonimana a me na lede o keia kaona, kahi e hoomaalii ai i ka wela ikiiki o ka houpo, ke kipa aku ma ka hale inu wai hau huihui o Kolowela ma kahi i hoi keia maluna, ma o aku o ka halekuai o Grant a me Robertson ma Monikahaae, Honolulu.
            E naue ae malaila i ike pono.
(876 3m)

Ale ka Wai ke Ike Aku
I keaha la hoi?
I na Waiwai Nani ano Hou loa hoi paha o
ka Halekuai o
GOO KIM

                Nana aku no hoi oe, "Hoonuanua i Apua a Kalamaula." Oia no hoi na Hainaka Silika Nunui Eleele a Ulaula. Pulu, Wai Gula a Wai Dala. Na Hainaka liilii Lei A-i. Na Mamalu kane, wahine a me na Mamalu liilii kihi weluwelu o na kaikamahine. Na uhi huihui nani nunui a liilii. Na Kihei Silika lau ma kaekae. Na Koloka kamalii nani a me na Koloka hoopumehana no na bebe. Na Huluhipa lau a me na lole huluhulu holoku o na wahine. Na Muumuu keokeo o na wahine lihilihi ma ke alo, a me na Palekoki. Na Papale wahine Malina i hoopinanaia kekahi aoao, hele kela a kapakahi Manuia o Keokoi ka moku. Na Papale Waiokila aiai, a ke kau mai i ke poo, moa uakea loa kela ke pa iho ka la, a he nui wale na ano papale e ae i ike ole ia mamua. Na Hulu Eheu Manu no na papale wahine, e kau ai ka iwa. Na Kalakoa hou loa, na Makalena a me na lole Iliwai, na Puuwai Gula a me na Gula Pepeiao o na wahine. Na Kamaa ano hou o na kane, wahine a me na kamalii, na Kuka Kanahai, na lole wawae a me na Palule o na ano he nui wale, a me na Pale Pakaukau-Na Hainaka Silika Hou loa o kela a me keia ano waihooluu like ole, nui a liilii, na Kalakoa Huluhipa ano hou loa, na Makalena o kela a me keia ano, na Moena Pake, Ti Inu a me na mea hou e ae he nui wale na ano mai Kina mai.
            O keia mau waiwai, eia no ke ahu mai nei o na ano hou loa wale no, a me kekahi mau waiwai e ae he nui loa i hiki ole ke helu papa aku. Ina aku no hoi a kapalulu hou mai, ma kela a me keia ku ana mai o ka mokuahi o na aina e.
            Nolaila e komo hale no e na hoa o ka iu o ka la, e wae i ko oukou mau iini aole no hoi makou e uiha iki, ke hele mai oukou e kuekaa i na waiwai ina no ke kuai a nana wale no paha. E kuaiia aku no keia mau mea ma na kumukuai haahaa. Ma na Poakahi a me na Poaono, oia na la e kuai hoopaki loa ia aku ai ua mau waiwai nei.
858 tf GOO KIM.

HOOLAHA A KA LUNAHOOPONOPONO WAIWAI.

                E IKE auanei na kanaka a pau, o ka mea nona ka inoa malalo iho, ua hoonoho ia mai e ka Hon. Abr. Fornan-der Lunakanawai Kaapuni Apana 2, i lunahooponopono no ka waiwai o Kikele k, o Kahakuloa, Maui i make. Nolaila, o ka poe; i aie iaia a me ka poe ana i aie aku ai, e hoike koke mai lakou ia'u iloko o oa malama eono, o hoole mau loa ia.
K. KEKAHA.
Lunahooponopono o ka Waiwai o Kikele. Lahaina, Oct. 8. 1878. SS2 4t*

AIKUAI.
Makepono ! Makepono!

                HE mau Loi Ai e kuai ia ana no ke kumukuai oluolu. E ninau ia Makaliilii ma Makiki.

KUAI.

                E KUAI ia ana hookahi eka kalo a oi aku ma Niolopa, e o-o ana i ka malama o Okatoba. 871 tf E ninau ia J. H. CONEY, (Koni.)

            I KO'U manawa e kaawale aka ai mai keia Aupuni aku, ua koho aku au i kuu hunona oia o Fred. H. Heyseiden i luna nana e nana i ke kula o Lanai, a pela no hoi me ko'u mau waiwai a pau a me na pono ma Lahaina.
Walter M. Gibson Honolulu, Aug. 5,1878871 tf

AINA KUAI A HOOLIMALIMA.

                HE Kanalima Kumamaono eka aina ma Iwiki. (Makai iho o ka Halepaahao) He Loko I-a, Aia Kalo, Aina kau Paakai, aina kula a me ke kai. A me kekahi mau eka aina ma Peleula,he aina kalo aina kula a me ke kai. He oluolu ke kuai ana. E ninau ia. J.H.CONEY,(Koni). Honolulu, 883 tf

            MA ke keena o ka Lunakanawai Kaapuni, Apana 2 o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai W.T. Cooper, no Makawao, Maui, i make. Ua heluheluia a ua waihoia ka pa-lapala noi a J.D. Havekost, ka lunahooponopono o ka wai-wai o W. T. Cooper no Makawao, Maui, i make, e noi ana i ka Aka e ae iaia e kuai kudala a aku i kekahi mau Apana aina o ka mea make, ma Makawao, i mea e lawa ai na dala e hoo -kaa ia ai na aie o ka mea make. No laila, ke kauoha ia aku nei na kanaka a pau i ke pili, o ka Poakahi oia ka la 23 o No-vemaba 1878, ma ka hora 9 am ma ka hale hookolokolo ma Makawao, oia ka la a me kahi i koho ia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea koe ke hoikeia.
ABR. FORNANDER, Lunakanawai Kaapuni Apana 3 B P A. Lahaina, Oct. 31, 1878. SS8 3t

OLELO HOOLAHA.

                He Nui Anei Kou Makemake i na Mekini Humuhumu Lole ? Ina, pela, alaila, e kipa mai no ma la Halekuai KAKELA A ME KUKE.
            A malaila oukou e ike ai a makaikai i na ano MEKINI a WHEELER a me WIL5ON, mai ke $40 a hiki i ke $50 ke kumukuai o ka mea hookahi.Ka MEKINI a S1NGER, ma ke $50 pakahi. a me ke ano MEKINI a WILCOX me GIBBS, ma ke $30 a hiki i ke $50 ke kumukuai.
            I mea e pau ai ko oukou kanalua e na Makamaka no ke kupono o keia mau ano Mekini, e naue mai no me ke kuihe ole, a e ike no oukou iho. 862 tf

ANO NO I LOAA MAI NEI!

                Na Kaa Lio Holo Lealea! Na Kaa Lawe Ohua a me na kaa holo palua, mau mea hoikeike aku, mai ka Hale Hana Kaa mai o ka Hui o Cortland ma Nu Ioka.
DILLINGHAM & Co., 876 tf Na Agena kuai ma Hawaii nei.

            KE papa ia aku nei na kanaka a pau aole e komohewa a lawe wale a hoopoino i na mea ulu, a kukula wale a hookuu wale paha i na holoholona a komohewa paha ma ke ano e a'e maluna o oa aina ponoi a me na aina i hoolimalima ia e ka Hui Mahiko o Waihee, Maui. O ka mea hookuli i keia hoopii koke ia no e Uki; me na Kanawai o ka Aina, nolaila o ka hoolohe loa ka pono o pilikia auanei.
JAMES MAKEE & CO,
Waihee, Maui. Sept. 7,1878.  876 6mT

K O
WEST A ME CHAYTER
MAU-HALE HANA KAA HOLO LEALEA!
Kaa Lawe Ukana,
Kapili Kapuai Hao,
ME KA
Hana Hou ana i na Kaa Nahaha.

                E LOAA no i ka poe e makemake ana i na mea i hoikeia maluna ke hele ae ma Polelewa ma ewa iho o ka hale-kuai o Kakela me Kuke, a makai o Ainahou, mauka mai o ka Hale Dute. E hana la na hana a pau me ka maikai wale no. E hooko ia no hoi na kauoha me ka eleu, a me ka hikiwawe. (876 3m)

E Kuai ia Ana,

                HE 1,000 Hipa a me 8,000 Kao o ka Hui Hanai Kao o Kaupulehu ma Kona, Hawaii. E ninau ia H. Gooper (Kupa) o Kailua.
858 tf A. S.CLEGHORN&GO..

NA HALEKUAI
KAHIKINA NUI!
MA
Alanui Papu, Helu 62,
A ME
LILOKAWAI!
MA
Alanui Nuuanu, Helu 21.
Ua wehe hou ae nei au i ka Halekuai
KAHIKINA NUI!
E ku Haaheo nei ma ALANUI PAPU!
A ke hamama mau nei no hoi na puka o
LILOIKAWAI!
MA KE
ALANUI NUUANU !

                E loaa no i na keonimana kauaheahe a me na Lede maka palupalu, a me na Opio puuwai waipahe o ke Kapitala hanohano o Honolulu nei, a me ko na mokupuni e ae, na mea a lakou i anoi nui ai, ke kipa mua mai ma ko'u mau Halekuai. He kuai makepono i ike ole ia kona lua ma Honolulu nei, he hoopakika, hoopahee, a he manuahi nui hoi, no ka pono o ka poe ake i nanu paikini o kela me keia ano. E loaa no ma ko'u mau Halekuai.
Mai ka 10- 11 Ia Lepo Nalo $1.00
Mai ka 11 Ia Kalakoa $1.00
Kihei Huluhulu $1.00
Palule Huluhulu .75c
Palule Keokeo .50c
Iliwai no ka Holoku $3.00
Alapia no ka Holoku $4.00
Paa Lole Kane $5.00
Paa Lole Keiki $3.50
            A me na lole e ae he nui wale o na ano waihooluu like ole, e ahu mokaki mai nei ma ko'u mau Halekuai. A na hiki hou mai nei no hoi na lole nuhou loa o kela a me kela ano, maluna o ka moku kalepa "Discovery" nolaila, e kipe nui mai, i ike pono i ka hana io a ka ua noe, a ma ka loku a ka ua Kipuupuu o Waimea. 875 3m S, MAGNIN,

OLELO HOOLAHA.
HOOLAHA A KA LUNAHOOPONO-PONO WAIWAI.

                UA hookohu pono ia mai ka mea nona ka inoa malalo iho me ia ia 19 o Okakoba, i lunahooponopono me ka waiwai p Charles H. Luscomb o Wailuku, Maui i make. No laila, ke hai ia aku nei na mea a pau he mau kuina ko lakou no ka waiwai o ka mea i make, e hoike mai iloko o na malama eono mai keia la aku, e hooleia ka lakou mau kuina. A o ka poe aie a he mau waiwai paha ko ka mea i make ma ko lakou li-ma e paa nei, e pono e uku a hoihoi koke mai, a mau mea, a ina he mau aie ko ka mea i make i kekahi mea a mau mea paha, e pono e hoike koke mai. H. A. LUSCOMB
Lunahooponopono Waiwai C. H. Lucomb i make.
Wailuku, Maui.SS3 tf

Hoolaha Papa.

                KE HOIKE ia aku nei na AILA HONUA kupono ole no lakou na kuhikuhi i hoike ia maloko iho. Ua ike ia ka pilikia nui, ma ka lawelawe ia ana, oia hoi ma ka hoomaemae kupono ole ia ana; a o lakou na mahu i emi iho malalo o hookahi haneri degere Faranaheita. O na mea a pau he mau aila ka lakou, ke papa ia aku nei ko lakou kuai ana, haawi ana a me ka hoolako ana i keia ano aila in a kanaka, me ka hoao ole ia mamua a ike ia ka pono.
            O ka hoopai no ka mea kue i ke kanawai, aole e emi iho malalo o na dala he Kanalima, aole hoi e oi aku maluna o na dala he Elima Haneri, a i ole e hoopaahao ia ma ka hana oolea aole e oi aku mamua o ka makahiki hookahi.
            Eia na Aila i Olelo ia. O ka Aila KOMETA, e a ana ma ke ana wela o na degere he 86 a hiki i ke 93, Faranaheita. O ka Aila ALADINA, aneane e a ana ma na ana wela a pau.  O ka Aila ORIENATELA, e a ana ma na degere he 95. O ka Aila DAYLIGHT, e a ana ma na degere he 91. O ka Aila LUSTRE, e aneane a ana i na degere a pau. O ka Aila a ka Hui EUREKA, e a ana in a degere he 84.
Kakauia i keia la 14 o Okatoba, 1878.

 881 tf W.C. PARKE, Ilamuku.

            AHA Kiekie o ko Hawaii Pae Aina, ma ka hooponopono waiwai. Mokupuni o Oahu, Hawaii Pae Aina, ss. Ma ka waiwai o Awana k i make. Olelo kauoha e koho ana i la e hooiaio ai ka palapala kauoha, a no ka hoolaha ana. No ka mea, ma ka la 29 o Okatoba, 1878, ua waiho ia mai imua o ka Aha, kekahi palapala i oleloia, oia no ke kauoha hope loa o Awana k i make aku la, a me ka palapala hoopii e noi ana e hooiaioia kela palapala kauoha a e hoopuka hoi ka pa-lapala luna hooko no Chung Fea, na waihoia mai e S. B Dole kokua. Nolaila, ua kauohaia o ka Poalima, oia ka ia 22 o Novemaba, 1878, ma ka hora 10 am ma ka rumi hookolokolo oia Aha, ma Honolulu, oia ka ia me ka hora e hooiaio ia ai ia palapala kauoha, a e hoolohe hoi no ia noi ana mai, a me ka poe a pau i pili, e kue ana, ia palapala kauoha, a me ka hoo-puka ana i ka palapala luna hooko. A ua kauoha hou ia, e hoolaha no ia mea no na pule ekolu iloko o ke Kuokoa he nu- pepa i pai ia a i hoolaha ia ma Honolulu. A ua kauoha hou ia, e hoopukaia na palapala kena no na hoike no ia palapala kauoha, a me na hooilina o ka mea make, ma keia aupuni e hele mai a e kue i kela palapala kauoha i ka wa i olelo ia. Kakauia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina,0ct 29,1878.
A. FRNCIS JUDD,
Ikea : Lunakana wai o ka Aha Kiekie.
A. Rosa Hope Kakauolelo, 883 3t

            AHA Kiekie o ko Hawaii Pae Aina, Oahu,ss. Kau o Aperila, 1878. Apau (pake) k ka mea hoopii no ke oki mare, kue ia Waihoikaea w ka mea i hoopiiia. Hoopii oki mare. Ma ka palapala hoopii i oleloia maluna no ke oki ma-. re, ano na kauohaia, o ka olelo hooholo e oki ana mai ka berita mare aku e hookomo ia ma ka moolelo o ka Aha, mamuli o ka aoao o Apau (pake) k no ke kumu o ka haalele me ka moekolohe o Waihoikaea w i oleloia, e lilo i mea paa mahope o na malama eono mai ka la i hoopukaia ai keia olelo hooholo ke hanaia e like me na olelo maloko nei, ke ole nae i ike ia ke kumu kupono e hoole ai. A ua kauohaia ka mea hoopii e hoolaha i ke kope i hooiaioia o keia olelo kauoha ma ka Pacific Commercial Advertiser a me ke Kuokoa i kela a me keia o na hebedoma eono; o ka hoolaha mua ana iloko o ka malama, hookahi mai ka la aku i hoopukaia ai keia olelo kauoha; i mea e hiki ai i na mea a pau i pili ke hoike mai iloko o na malama eono, ina he kumu ko lakoa e hooko ole ia ai ia olelo hooholo a lilo i mea paa.
Na ka Aha, A. ROSA.
Hope Kakauolelo. Hanaia i keia la 6 o Aperila, 1878.
            Honolulu, ss : Ke hoike aku nei au me ka oiaio, o na olelo a pau maluna ae, oia no ke kope oiaio a pololei o ka olelo hooholo o ka hihia maluna ae, a e waiho nei ma ke Keena o ke Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
            Hoike ia e ko'u lima a me ke Sila o ka Aha Kiekie ma Ho nolulu, i keia la 26 o Okatoba, 1878.
JNO. E. BARNARD,
883 6t Kakauolelo o ka Aha Kiekie.

            AHA Kiekie o ko Hawaii Pae Aina, Oahu, ss. Kau o -----, 1878. Kalehuaokona w ka mea hoopii no ke oki mare, kue ia Kaaihuenui k ka mea i hoopii ia, hoopii oki ma re. Ma ka palapala hoopii i olelo ia maluna no ke oki mare, ano ua kauohaia, o ka olelo hooholo e oki ana mai ka berita mare aku, e hookomoia ma ka moolelo o ka Aha, mamuli o ka aoao o Kalehuaokona w no ke kumu o ka haalele loa a me ka moekolohe o Kaaihuenui k i oleloia, e lilo mea paa mahope o na malama eono mai ka la i hoopukaia ai keia olelo hooholo ke hanaia e like me na olelo maloko nei, ke ole nae i ike ia ke kumu kupono e hoole ai. A ua kauohaia ka mea hoopii e hoolaha i ke kope i hooiaioia o keia olelo kauoha ma ka Pacific Commercial Advertiser a me ke Kuokoa i kela a me keia o na hebedoma eono; o ka hoolaha mua ana iloko o ka malama hookahi mai ka la aku i hoopukaia ai keia olelo kauoha; i mea e hiki ai i na mea a pau i pili ke hoike mai iloko o na malama eono, ina he kumu ko lakou e hooko ole ia ai ia olelo hooholo a lilo i mea paa. A. ROSA,
Na ka Aha. Hope Kakauolelo.
Hanaia i keia la 19 o Okatoba, 1878.
            Honolulu, ss : Ke hoike aku nei au me ka oiaio, o na olelo a pau maluna ae, oia no ke kope oiaio a pololei o ka olelo hooholo o ka hihia maluna ae, a e waiho nei ma ke Keena o ke Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
            Hoike ia e ko'u lima a me ke Sila o ka Aha Kiekie ma Honolulu, i keia la 26 o Okatoba, 1878. A. ROSA. 883 6t Hope Kakauolelo o ka Aha Kiekie.

            AHA Kiekie o ko Hawaii Pae Aina, Oahu, ss. Kau o Okatoba, 1878 Kaualua w ka mea hoopii no ke oki mare, kue ia Moke Pupue k ka mea i hoopii ia, hoopii oki mare. Ma ka palapala hoopii i oleloia maluna no ke oki ma-re, ano ua kauohaia, o ka olelo hooholo e oki ana mai ka be-rita mare aku, e hookomo ia ma ka moolelo o ka Aha, mamu-li o ka aoao o Kaualua w no ke kumu o ka mai pake, (lepera) o Moke Pupue k i oleloia, e lilo i mea paa mahope o na malama eono mai ka la i hoopuka ia ai keia olelo hooholo ke hanaia e like me na olelo maloko nei, ke ole nae i ike ia ke kumu kupono e hoole ai. A ua kauoha ia ka mea hoopii e hoolaha i ke kope i hooiaioia o keia olelo kauoha ma ka Pacific Commercial Advertiser a me ke Kuokoa i kela a me keia o na hebedoma eono; o ka hoolaha mua ana iloko o ka malama hookahi mai ka la aku i hoopukaia ai keia olelo kauoha; i mea e hiki ai i na mea a pau i pili ke hoike mai iloko o na malama eono, ina he kumu ko lakou e hooko ole ia ai ia olelo hooholo a lilo i mea paa JNO. E. BARN ARD,
Na ka Aha. Kakauolelo.
Hanaia i keia la 12 o Okatoba, 1878.
            Honolulu, ss : Ke hoike aku nei au me ka oiaio, o na olelo a pau maluna ae, oia no ke kope oiaio a pololei o ka olelo hooholo o ka hihia malana ae, a e waiho nei ma ke Keena o ke Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
            Hoike la e ko'u lima a me ke Sila o ka Aha Kiekie ma Honolulu, i keia la 30 o Okatoba, 1878.
JNO. E. BARNARD, 883 6tKakauolelo o ka Aha Kiekie.

            AHA Kiekie o ko Hawaii Pae Aina, Oahu,ss. Kau o Okatoba, 1878. Robert Brown k ka mea hoopii no ke oki mare, kue ia Kekua w ka mea i hoopii ia, hoopii oki mare. Ma ka palapala hoopii i oleloia maluna no ke oki mare, ano ua kauohaia, o ka olelo hooholo e oki ana mai ka berita mare aku, e hookomoia ma ka moolelo o ka Aha, mamuli o ka aoao o Robert Brown k no ke kumu o ka moekolohe o Kekua w; oleloia, e lilo i mea paa mahope o na malama eono mai ka la i hoopukaia ai keia olelo hooholo ke hanaia e like me na olelo maloko nei, ke ole nae i ike ia ke kumu kupono e hoole ai. A ua kauohaia ka mea hoopii e hoolaha i ke kope i hooiaioia o keia olelo kauoha ma ka Pacific Commercial Advertiser a me ke Kuokoa i kela a me keia o na hebedoma eono; o ka hoolaha mua ana iloko o ka malama hookahi mai ka la aku i hooopu-kaia ai keia olelo kauoha; i mea e hiki ai i na mea a pau i pili ke hoike mai iloko o na malama eono, ina he kumu ko lakou e hooko ole ia ai ia olelo hooholo a lilo i mea paa.
Na ka Aha. JNO. E. BARNARD,
Kakauolelo.
            Hanaia i keia la 25 o Okatoba, 1878. Honolulu, ss : Ke hoike aku nei au me ka oiaio, o na olelo a pau maluna ae, oia no ke kope oiaio a pololei o ka olelo hooholo o ka hihia maluna ae, a e waiho nei ma ke Keena o ke Kakauolelo o ka Aha Kiekie.
            Hoike ia e ko'u lima a me ke Sila o ka Aha Kiekie ma Ho nolulu, i keia la 25 o Okatoba, 1878.
JNO. E. BARNARD, 883 6tKakauolelo o ka Aha Kiekie.

PAPA KUHIKUHI MANAWA HOLO O KA
MOKUAHI HAWAIl
LIKELIKE!
KAPENA REYNOLD.

Poalua, Nov. 19, hora 5 pm...............Kaapuni ia Hawaii
Poalua Nov.26, hora 5 pm.............................Hilo
Poalua Dec. 3, hora. 5 pm................Kaapuni ia Hawaii
Poalua Dec. 10, hora 5 pm.............................Hilo
Poalua Dec. 17, hora 5 pm................Kaapuni ia Hawaii
Poalua Dec, 24, hora 5 pm............................Hilo
Poalua Dec. 31, hora 5 pm...............Kaapuni la Hawaii
            AOLE AIE NO NA UKU OHUA !
                Ke hoole ia aku nei ka aie no na uku ohua, a ke hoike ia aku nei i ke akea, ina he mau paiki, ukana a puolo hooili ko lakou e pono e hoailona ia me ka moakaka pono; aohe no e ae ia ka lawe ana i na ukana, paiki a me puolo i hoailona ole la ke ole e kakau ia ka loaa ana mai.

            HE KUIKE KA UKU UKANA.
            Ma na ukana a pau a na makamaka, e pono e uku mua ia. A e hookoia no na kauoha no ka lawe a hiki i kahi i makema-keia. A e malama ia no me ka makaala na ukana, paiki a me na puolo, lio, pipi a me ka hoki.
            E hoailona ia me ka moakaka na Pahu. Rama a me Waina.
            O ka poe no lakou na ukana o keia ano e pono e hoailonaia me ka moakaka, a i ole e kakauia me ka moakaka ka loaa ana mai o ka poe no lakou keia mau waiwai.
            O na kuina no na pilikia a mea poho, e pono e hoike koke ia mai iloko o ka malama hookahi Aole e ae ia na hookele kaa, na keiki a me na mea like, e pii iluna o ka mokuahi i ka wa e pii mai ai i ka uapo, aia wale no a pau na ohua eepakeke i ka lele.
            No ke ake nui e hoopomaikaiia ka lehulehu kaahele. ua hoololi ae nei na ona o Likelike i ka Papa Hoike Manawa o ia Mokuahi e like me maluna. Ma ka Hale Oihana e loaa'i na Palapala.
            Aole keena o hope e lilo, aia wale no o kaa mea mai ka moku. Aole e ili ka hewa no na paiki, ukana a puolo paha, ke ole e kakauia ka loaa ana mai. E hookaaia ka uku ukana ka wa e noiia aku ai.
WILDER & CO.

Nuhou o ko na Aina e!

                O ka nui o na puali koa hele wawae ma Roumelia hikina he 80,000 a o kekahi mahele koa ke hookokoke la ia Konatinopela. A o ka nui o na koa ma Adrianopela he 15,000.
            Eia kekahi lono mai Viena mai: O ka mea nui i hoike ia ma ke kuikahi mawae. na o Rukini a me Tureke, oia no ka hoopau ana i ke lana a me ke unuhi ana aku o Rukini i kaona mau koa.

KA LUKU A KA MAI FIVA LENALENA, MA AMERIKA.

                Nu Oleana.—He 32 mau keiki malalo o ka ehiku makahiki i pau i ka make.
            Nu Oleana.—He maikai loa ke ea i keia la. O na make no 24 hera he 52 ; o ka poe i loaa hou i keia awakea he 264. O ka huina nui he 9,284 ; o na make he 2,810. Aohe no hoi kana mai ka luku ana.
            Nu Oleana.—Mai ke awakea a hiki i ka hora eono o ke ahiahi, he 22 poe i make: a o ka poe i loaa hou i ka fiva he 126 a mai loko ae o lakou he 8l poe i pau i ka make.
            Nu Oleana.—O na make no na hora he 24, he 54; a o na poe i loaa hou he 117. Ka huina o na make he 2899 ; ka huina o na poe i loohia i ka mai he 8,615.
            Memepihi.— Eia ka hoike a ka papa ola he 28 poe i make iloko o na hora he 24.
            Memepihi.—O ka nui o na make he 32 iloko o na hora he 24.

KA. UA KUALAU MA PENISELEVANIA.

                Kinikininati.--He ua kualau kai haule iho ma Penesilavania a pau na uwea telega-i ka mokumoku.

KA POULI ANA O KA MAHINA I KA LA I NAKE
AI O KRISTO.

                O ka pouli ana o ka mahina ina ka makahiki 33, oia no ka la o Apenla, ka la hoi i make ai o Kristo, mahope ihe o Joaoe, i hooponopono ia hoi e Lutterbeck. Glessen i keia makahiki, 1878, a ua ike mua ia no hoi e Bruhus o Seipzig, ma ka papa kuhi-kuhi a Burkhards a me Leflerriers, a oia keia hoike malalo iho, penei:
            Ua hoomaka ka pouli mua ana o ka mahina ma ka hora 1 a me 16 nnnuie oia ka manawa ma Parlsa ua Iike ia me ka hora 3 a me 57 minute me 6 sekona ma ka manawa o Ierusalema. O ka pouli nui ana ina ka hora 4 me 8 minuie a me 4 sekona oia ko Parsia manawa, ua like ia me ka manawa o Ierusalema. O ka pouli hope ana, ma ka hora 6 me 29 minute a me 3 sekona ma ko Parisa manawa ua like ia me ka hoia 8 me 41 minute a nie 3 sekona ma ko Ie-rusalema manawa.
            Ua puka ka mahina ma ka la 3 o Apenla o ka makahiki 33,ma Jerusalema. a pela no hoi i puka pu mai me ka pouli ma na poai a pau o ka Hema.
            Nolaila, o ka la o Aperila o ka makahiki 33, he Poalima ia. Mataio mok. 27, pauku 45: " He pouli loa ka honua mai ka hora eono a hiki i ka hora eiwa. "

NA LUKU NUI ANA. A KA MAI I KE KENETURIA 14 A ME KE KENETURIA 16.

                O ka " make elele,'' oia ka mai nana i luku o Asia a me ka Hema o Europa i ke Ke-neturia 14 a pahola aku la maluna o na aina Mahomeda, oia hoi o Peresia, Tureke, Ar-mema a me ka Hema o Sepania, no lakou hoi na lahui e hoonuu ana i na io puaa a me ka hoohialaai una i na mea inu.
            Ma ka Emepire o Boizanatine, Rukini, Geremania, Farani, Italia a me ka aoao akau o Sepania, (he poe karistiano Visigoka) a me Potugala, he 4000,000 ka nui o ka poe i make mawaena o ku makahiki 1373 a me 1375; aka, nia keu luku nui ia ana nae, ua hauoli loa na poe i luku ole ia ma na kuaaina o Kalabaria a me Kikile, (me ko lakou manao iho he poe pono lakou ;) aka, mawaena o na kulakakauhale i luku ia oia no o Barecelone, Lyona, Felorena, a me Moseko, ua kukulu ia keia mau kulanakauhale maluna o na pali pohaku paa.

KA MAKUA MAWAENA O NA LAAU.

                Ua loaa mai nei he laau nui, o ka inoa o ua laau'la he " Sequoia ; " o kahi i ulu ai o keia laau, aia no ia ma ka mahele aina o Tulare ma ke poowai o ka muliwai Tule.
            O ke kiekie o keia laau he 240 kapuai mai kahi i haki aku ai ke kumu a hiki i kahi i uhola aku ai na lala elua he kapuai ke 8 anawaena o kekahi lala; a he 9 kapuai ko kekahi.
            Ma ka hooomaopopo ia ana ma na kahakaha o waho o ua laau'la, ua ike ia he 4,900 makahiki o ka ulu ana o keia laau; Aohe no hoi i kana mai ka ulu ana.

OHI I KA PUAHIOHIO.

                Aia o Enelani i keia manawa ke ohi nei i ka hua a ka Haku Bekonafila mau hana iloko mai nei o ka Ahaolelo ma Berelina. He hana hoi i oi aku mamua o ka mea i manaolana ia. Aia na Afeganitana ke hoomakaukau ala no ke kaua me ka wiwo ole. me ko lakou manaolana e ho-a aku i ke ahi malana o Inia. Aka, aohe no e ala mai ana na Afeganitana a kue, ina no ka maikai aka, ina e ala kue ia aku lakou e like me ka Enelani e manao nei, alaila, e hoea mai auanei na Afeganitana hihiu o na puu a me na ululaau a lele kue mai maluna o na pualikoa Beritania me ka luku nui. A oiai hoi o Rusia oia ke koo ikaika nana e onoonou nei na Ameer o Afeganitana e nee imua o ke kahua kaua me ke kuemi ole aku ihope. A ma keia kumu, ke ku mai nei na Afeganitana me ka manao wiwo ole, me ka haka pono mai i na Beritania o ka lele aku, a o ka hoomaka iho la no ia e hoopouli ia ka lewa e ka uahi o oa mea kaua, a oia ka hope o ka ka Haku Bekonafila mau hana.

KEKAHI MEA ILOKO O KA MAHINA.

                Ua ike ia mai nei e Kauka Kleina, kekahi kilo hoku kaulana o Geremania, kekahi luapele hou iloko o ka mahina, ua ana ia a ua ike ia he ekolu mile ka laula o na luapele la, a ma ka hoohui ana aku me keia. ua loaa ke ana wela o ka mahina. Aole no hoi he mau ea mama ko na Setalike o ka honua a puni. Ua pahola mai ka wela maluna o ka ili o ka honua nei, mai na olinolino maio ka la, a ua like ia wela me ka weu o ka wai i baila ia, a o ka like ole o ke ana wela o ke awakea me ko ke aumoe, ua oi aku mamua o 500 degere. Pau ole no hoi ka ike o na haole akeakamai o na au-puni nui.

KA IMI ANA I KA WELAU AKAU.

                Ma ka huakai aku nei a Nares, ua hookokoke aku oia he 50 mile i ka welau akau, i oi ae mamua o na mea a pau i hele aku e imi i ka Welau Akau. A ma kahi a Nares i hiki aku ai a hiki i ka Welau Akau, he 400 mile ka loihi ke holo aku maluna o ke kaa holo hau i hukiia e na ilio.
            Ua hoike ae o Nares i kekahi moolelo pokole e pili ana no kana huakai imi welau. Ua like ke kai me ke aniani, o ka mea e ha-lawai ana me na maka, oia no ke kula akea i pahola ia e ka hau mai o a o, a he mea hiki ole no hoi i kekahi kanaka ola ke hele ma kona ala.
            Ua manao o Kapena Howgate ma kana huakai, he kai wale no la, aohe la he mea e ae, eia ka auanei he hau paa wale no; ua hoopanee oia no kona hele ana. a me ka hoahu ana i kekahi mau pono. Ua kau oia me kona mau hoa maluna o na kaa holo hau e holo ana i o a ia nei me ka imi ana i wahi e hiki ai, aohe nae i ko ka manaolana.
            A ma ka Bennet huakai hoi, ua holo aku oia me na puali elua, o kekahi ma ke ala ae ma Kepikapelena, a o kekahi hoi ma ke kowa aku o Berina. O ka puali i imi ai ma ke kowa o Berina, ua hoi ola mai oia a ku ma Kapalakiko, a o ka puali mua, ua pau i ka make.
            A ua hoike ia hoi, o ka hau ma ke kai Akau, he hau paakiki wale no. A e manao ana hoi kekahi mau aupuni e hoouna aku i ko lakou mau puali huli welau i keia kau ae, a o ko lakou ala e holo ai, oia no ke kowa o Belina.
            I na makahiki eha a elima i hala aku, ua ike ia e na poe pepehi kohola, he kai akea wale no ma kahi kokoke i ka welau akau, ma na latitu kiekie loa, a ua manao lakou he hiki no ke hele a hiki i ka Welau Akau.
            Aohe he kanalua no keia mea, oiai, he akea loa ke kai maloko aku o ke Kowa o Berina, a aohe no hoi he moku nana e kaahele i kona mau palena, a e hele ana he eono mau puali huli welau i keia makahiki ae.

HE BANEKERUPA ANEI o PERU ?

                Ua aie aku ke aupuni o Peru i ka poe hoopaa Bona o Beritania he 36,000,000, ua like ia me $180,000;000.
            No keia huina a lakou i noi aku ai i ka makahiki 1870 a me 1872, ma ka aie ana. ua moraki aku la na Peruviana i ko lakou mau aina lepo manu. Aka, ma kekahi mau kumu, ua kuai lilo aku ia lakou i na lepo manu a me na mea e ae, me ka nana ole'ku a me ka waiho ana ia Beritania e hokiokio mai no ka ukupanee.
            Aia i keia manawa, ua hiki aku ka ukupanee i ka S6,000,000. A ma keia, ua kamailio ae na poe kalepa waiwai e noho ana ma Peru maloko o na nupepa e olelo ana, he elua makahiki wale no i koe, a haule 'ku o Peru iloko o ka aie kaa ole; oiai o ka aie lahui oia aupuni he $2,000,000. Ua pane ae nei o Beritania i ka Makuisa o Saiisbu-ry ma ke keena o ko na aina e, e noi inai ana e hookaa ia aku ka aie.

He oiaio ua huna ia ka ilo o Pupuakea.

E KA NUPEPA. KUOKOA E; Aloha oe:—
            He mea oiaio ua huna ia " ka ilo o Pupuakea " wahi a ka olelo kahiko. Ua hoike ia ma ke poo manao kona ano, no ka manao, he Nupepa " Ko Hawaii Pae Aina " na ka Hawaii oiwi ponoi i kukulu, nolaila, ua waiho ia aku kekahi manao ano nui ma ke keena o ka Luna Hooponopono. Aka, aohe nae he maliu ia mai oia olelo, a me ia manao i hoouna ia aku ai e ko makou mea kakau malalo o kona malu. No ka mea, ua maopopo, he hui nui ia i kapa ia. " He hui hoa'loha," ma ke ano, pili i ko lakou kulana.
No ia mea, ua kahaha nui ko makou manao no ia hena, ka poe nona ka manao no keia mea a ka Hon. D. Malo e hoopuka pi-nepeni nei ma ia Nupepa. Aole nae ma-kou
i hoapono ia mea, a mahalo hoi, aole no makou i ike iki i kana mau hana ano nui iloko o ka hale ahaolelo, i ku i ko makou mau, pomaikai a me ka lehulehu pu hoi. He waiwai ole a he hoopiha pepa keia mau mea ana e hoopuka nei. Na ka poe he 50 o na makaainana o Honolulu.
Honolulu, Nov. 7, 1878.

Ke Kope o Kona.

E KA NUPEPA KUOKOA E; Aloha oe:—
            Eia ka'u mea i ike ai me kuu maka, o kekahi mala Kope e ulu nei ma Keei Kona Hema.
            Oia ka mala Kope a H. Cooper 150 eka paha ka nui, o keia mala Kope, maikai ka ulu ana o keia mala Kope, aole oe e ike aku he wahi kakani kekahi e kau mai ana maluna o ke Kope, he uliuli maikai wale no ka lau.
            O na kumu Kope i hiki i ka alua makahiki a oi aku, nui ka hua ana. Pala ka hapa nui i keia wa, a o na kumu hou hoi hookahi no makahiki, nui no ka hua o kekahi mau kumu, hua ole no hoi kekahi. He hoike ana mai keia he hana dala no keia o ke kanu i ke Kope a nui.
            O kekahi kumu Kope no e ulu la malaila, na ke Kama Lei Alii Likelike Cleghorn, i kanu me kona mau lima ponoi iho. Ua hele no hoi a luuluu i ku hua.
            O ka lalau Hanalei paha keia, i ka ua nui.
            Ua lawa au maanei me ka Luna Hooponopono ko'u malalo, a me na keiki ulele hua kepau ka welina. W. L Y. Keopuko, S. Kona Hawaii, Oct. 15,1878.