Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVII, Number 47, 23 November 1878 — Page 4

Page PDF (1.57 MB)

KA NUPEPA
Kuokoa me ke Au Okoa
I HUIIA.
No ka Makahiki, $2. Eono Mahinat $1
Dala Kuike ka Rula.

NOVEMABA 23, 1878.

Precious Name?
Colonial Singert No. 75. p. 64.

1 Kai i ko Iesu Inoa,
I kou naue io io,
Oia no ka bama ma na,
Bama no kou mau luuluu.

Cho.—Iesu e ; Inoa lai;
Ma ke ae, a maluna'e,
Makamae; nani; e
E mahalo nui ia'e.


2 Kai i ko Iesu Inoa,
I paku, i pale nou,
Nana e pale i na ino,
Na pahele o ke ao.

Cho.—Iesu e, Inoa lai; &c;

3 Oli ko Iesu Inoa;
Nona mai na oli nei,
Nona mai ka mana ihi
E paa ai ka poe maikai.

Cho.—Iesu e; Inoa lai; &c;

4 A ma ko Iesu inoa
E kukuli ai na lii,
Na makua na keiki,
A hoomana, hoomaikai.

Cho.—Iesu e ; Inoa lai; &c.
HAWAII.

Haawina Kula Sabati.
HELU 10. SABATI DEC. 8, 1878.
KUMUHANA. Ke Kea. Pauku Baibala. Luka 23;33—46.

                33 A hiki aku la lakou i ka wahi i kapaia o Kalevari, malaila lakou i kau aku ai ia ia ma ke kea, a me na lawehala, ma ka akau kekahi, a ma ka hema kekahi.
           
34 Alaila olelo aku la o Iesu, E ka Makua; e kala iho oe i ko lakou nei hewa; no ka mea, aole o lakou ike i ka lakou mea e hana nei. Puunaue ae la lakou i kona mau kapa, hailona iho la.
           
35 Ku iho la no hoi na kanaka e makaikai ana: a hoomaewaewa aku la me ko lakou mau alii, i aku la, Ua hoola ka oia ia hai, a ina oia ka Mesia, ka hiwahiwa a ke Akua, e hoola kela ia ia iho.
           
36 Hoomaewaewa aku la hoi na koa ia ia, hele aku la lakou, a haawi aku i ka Vinega ia ia;
                37 A olelo aku la lakou, Ina o oe ke alii o ka poe Iudaio, e hoola oe ia oe iho.

           
38 He palapala hoi maluna ona, he Helena, he Roma, a he Hebera ka olelo i kakauia'i ia, OIA NEI KE ALII O KA POE IUDAIO.
           
39 A o kekahi o na lawehala i kauia, hoino aku la oia ia ia, i aku la, Ina o oe ka Mesia, e hoola oe ia oe iho, a me maua.
           
40 A olelo ae la kekahi e ao ana ia ia, i ae la, Aole anei ou makau ike Akua? maloko pu hoi oe o ia make hookahi.
           
41 A ia kaua, he pono ia, no ka mea, ua loaa ia kaua ka uku pono o-ka kaua hana ana; aka oia nei, aole ia i hana hewa iki.
           
42 Olelo aku la oia ia Iesu, E hoomanao mai oe ia'u, e ka Haku, i ka wa e hiki ai oe i kou aupuni.
           
43 I mai la hoi o Iesu ia ia, He oiaio ka'u e olelo aku nei ia oe, I keia la o oe pu kekahi me au i ka paredaiso.
           
44 A i ke ono o ka hora, he pouli maluna o ka honua a pau, a hiki i ka iwa o ka hora.
           
45 Ua pouliia hoi ka la, a nahae iho la mawaena ka paku o ka luakini.
           
46 A kahea aku la o Iesu me ka leo nui, i aku la, E ka Makua, iloko o kou mau lima ke waiho aku nei au i ko'u uhane? A pau kana olelo ana ia, make iho la ia.
           
Pauku Gula. "Aole loa a'u mea e ae e kaena aku ai, o ke kea wale no o ko kakou Haku, o Iesu Kristo. " Gal. 6; 14.
           
Mele. Him. 446. Mai ke kea o Iesu, p. 1,3.
           
Pule i mihi, i pau lele i hapai i ke kea. Ka Wehewehe a Ninau ana.
           
I ka wa i kukulu ai Iesu i ka ahaaina a ka Haku, ua hala Iuda ke kariota e kumakia ia Iesu e like me ka Iesu olelo e ana. Loka. 22; 21.
           
Ua kaka Iuda me na kahuna &c. A, ua ae no na apana dala he 30, e alakai ia lakou i ko Iesu wahi malu a e kuhikuhi ia Iesu i i hiki ia lakou ke hopu ia ia. Pau ka ahaaina, hele Iesu me na haumana he 11 i ka mauna o Oliveta ma ka hikina. A malalo ae oia mauna ka mala o Getesemane. Kauoha Iesu i na haumana e kiai, a hele oia ma ia mala e pule. E kolu ana pule ana, a pau, ka puka mai no ia o Iuda ke kumakaia me na kanaka, na koa, me na newa, na pahikaoa &c.
           
Hele Iuda a hooi ia Iesu, i akaka o Iesu ia ka mea a lakou e imi ana. Hopu lakou ia Iesu, a hoopaa ia ia i ke kaula hao, auhee wale aku na haumana.
           
Alakai lakou ia Iesu i ka hale o ke kahuna nui. Imua o ke kahuna nui ka hookolokolo mua ana o Iesu. I laila na hoole ekolu o Petero, aole oia i ike ia ia. Hoomaewaewa hoi kanaka ia ia, olelo ino, pepehi wale.
           
Hookolokolo hou ia Iesu imua o ka aha lunakanawai nui. A ma na hoike wahahee a ma na olelo a Iesu, hooholoia ua hewa Iesu a pono ke make. Aole nae o lakou mana e pepehi ai ia Iesu. No ka mea, aia lakou malalo ae o ke lii o Rome.
           
Nolaila, alakai lakou ia Iesu imua o Pilato ke kiaaina no Roma. Hookolokolo Pilato ia ia.               Aole nae i loaa ka hewa, makemake oia e hookuu ia ia. Aole nae i ae na Iudaio. kahea aku e kau ia ia ma ke kea. Hoole nae Pilato, heaha la kona hewa ? A hoouna aku oia ia ia ia Herode ke kiaaina o Galilaia o hookolokolo oia ia Iesu. Ka 4 ia o ka hookolokolo ana. Aole nae i loaa ka hewa i ko Herode hookolokolo ana, no ka hewa ole no.
           
Hoihoi hou ia Iesu ia Pilato a imi hou Pilato e hookuu ia Iesu. Aka, ikaika loa ka aoao Iudaio, nolaila, ae no Pilato e make ka mea hewa ole o Iesu ma ke kea. Ua alakaiia'ku Iesu me na powa elua pu i kahi e kaulia'i ma ke kea. Na Iesu no i halihali i kona kea iho, me ke kokuaia e, Simona kekahi malihini.
           
P 33. A hiki lakou i hea? Kalavari, he wahi aha ia ma ke komohana o Ierusalema. Golegota kekahi inoa. Ehia kea? Mahea ko Iesa kea? Mawaena o ko na powa elua i hookoia ka wanana ma Isa. 53; 12. Ua helu puia oia me na lawehala.
           
P 34. Heaha ka Iesu pule? Ua aha ia kona mau kapa? Puunaue ia i ehia puu? Ke kapa aha kai puunaue ole ia? Ko ka wanana mahea? Hal. 22:18.
           
P 35—37. Pehea ka poe makaikai? Me na lii, me na koa? Hoola oia ia hai, aole nae i hiki ke aha iaia iho? Oiaio anei ia? loa o oe ke alii e aha? No ke aha ka haawi ana i ka vinega iaia? No kana olelo ua makewai au. He mea inu maikaianei ka vinega?
           
P 38. Heaha ka palapala i kau maluna iho o Iesu? Ma na olelo ehia? Nawai i kakau? Nawai i hoohalahala ia palapala? A pane Pilato pehea? Io. 19:19-22.
           
P 39—43. Pehea kekahi powa i kau pu ia me Iesu? A pane kona hoa powa pehea? Ua hewa kaua elua, a kupono ko kaua hoopai ia ana. Aka, oia nei, o Iesu, aole ona hewa iki. Heaha ke noi ana o keia powa mihi? A pane Iesu pehea? E make ana laua a elua ma ia po, a komo pu mahea? No na kino anei keia olelo? Mahea na kino? Mahea Paredaiso? II Kor. 12:2, 4. Hala loa ka uhane o ka powa mihi i ka lani aole i hoi hou mai. Aka, o ka uhane o Iesu, ua hoi hou mai no a komo hou iloko o kona kino.
           
P 44—46. Pehea ka loihi o ka pouli inaluna o ka honua? Ehia hora? Hora 6, awakea ia hora 12. Hora 9, hora ekolu ia ma ke ahiahi. Aole keia he pouli no ke komo ana o ku mahina mawaena o ka la a me ka honua. He pouli ano e keia mai ke Akua mai, e like me kela mau la pouli ekolu ma Aigupita. He mea e maopopo ai, Iesu ke Akua, e make ana ke Akua, a pono ke uhiia ka honua i ka pouli, i ka lole kanikau. Heaha ka mea kupanaha maloko o ka luakini? He hoailona ia no ka pau ana o ka oihana mohai a Levi.
           
Kahea hou Iesu me ka leo nui, a olelo pehea? A pehea iho la?
           
Mele. Him 447.—Hamau e! he leo aloha. pl, 2, 3.
           
Ninau Hoi Hope.
           
Heaha ke kumuhana? Heaha ka pauku Gula? Mawaena o ka pau ana o ka ahaaina a me ke kau ana o Iesu ma ke kea, heaha na hana? Owai kai hele e kumakaia ia Iesu? Heaha ka uku i loaa ia Iuda no kona kumakaia ana? Ua aha oia ia uku mahope iho? Ua aha oia iaia iho? He mihi aha kona? He make aha? Owai ka poe e hoohalike ana? Heaha ko lakou hope? Heaha ka hewa aole e kala ia ana? E makau i ke kumakaia ana ia Iesu. Owai kai hoole ia Iesu? Ua mihi anei Pilato? Ma ke aha ka like ole o ko Pilato mihi me ko Iuda? Hoopili na haumana ia Iesu a hiki i hea? Haalele lakou iaia no ke aha? Hoi hou mai anei mahope? Pehea oukou ke loaa na pilikia no ka malama ana ia Iesu? Haalele anei? Nawai e hookupaa?
           
Mahea Iesu i make ai? Mahea Kolevari? Owai kai make pu? Ua like anei na powa elua? Pehea ka la i ka.wa i make ai Iesu?
           
No ke aha ko Iesu make ana? Ma ke aha kakou e kaena ai? Heaha ke kea a kakou e hapai ai a hahai mamuli o Iesu? Ka malama i kana mau olelo a pau a hiki i ka make me ka wiwo ole. Owai ka poe e komo ana iloko o ka Paredaiso? He wahi aha ia?
           
Mele. Him 413.—-Eia wau, e Iesu Kristo. p 1, 2.
           
Pule i mahuahua ka poe hahai mamuli o Iesu.
           
Haawina no Dek. 15. Luka 24:13—22.

Ka La Wanana, Malama Wanana, heaha ka loihi?
HELU 3.

                Ua hala ka uwe mua, oia hoi na pilikia a na Mahomeda i lawe mai ai maluna o ka honua.
           
Ka uwe elua ka'u e wehewehe ana ma keia helu. Hoike ana 9 ; 13—21. Puhi ae la ka anela eono i kona pu. He mea keia a Ioane i ike ai a lohe ai ma ka hihio. Ka loihi o ka wa e komo ana iloko o keia wanana, ua olelo ia, he hora, he la, he malama, he makahiki. Ma ka hoohalike ana i keia wa wanana me na wa mamua, hookahi la, hookahi makahiki ua like ia me 360 la, 30 la, hookahi la me ka hapa ia oia hoi 391 makahiki me ka hapa makahiki, oia ka manawa i ala mai ai na anela eha i hoopaa ia mamua ma ka muliwai o Euperate. He mau hoailona keia mau anela eha no na lii koa, a luna koa i kapa ia na Tasks, na koa Tureke e noho ana ma ke komohana o Asia, ma na wahi e pili ana i ka muliwai o Euperate.
           
Hiamoe lakou mamua. A i ka nana ana a ike, ua hoomaha na Mahomeda ua pau ko lakou kau nui ana, ua lilo kekahi hapa o ke aupuni o Roma Hikina ia lakou. Aole nae i pau loa ia Aupuni i ka hoohiolo ia.
                Ala lakou me ka manao ikaika e kaua a hoopau loa i ka aupuni o Roma.

           
Ka lakou hana me, o ke kaua ana aku ia Bagedada, ke kapitala o ke aupuni Mahomeda, a lawe ia no lakou. Lanakila na Tureke maluna o na Mahomeda ma ke ano aupuni. Lanakila nae na Mahomeda ma ka aoao hoomana. He poe hoomanakii na Tureke mamua. Aka ma ka hooikaika ana ona kahuna Mahomeda, na lilo na Tureke i poe Mahometa, oia hoi, i poe hoomana i ke Akua oiaio hookahi; a o Mahometa kona kaula nui.
           
Ka hui no keia o na Mahomeda me na Tureke e kaua like aku i ke aupuni o Roma e koe ana.
           
Nui a loihi, a ikaika ke kaua mai ka makahiki 1055 a hiki i ka makahiki 1453. Oia ka makahiki i lilo ai konesatinopela (Constantinople) ke kapitala o ke aupuni o Roma Hikini i na Toreke a hoopau ia ke aupuni o Roma. Mahomeda 11 oia ka alihi kaua nui o na Tureke ma ia wa. Paa ia kulanakauhale i na Tureke mai laila mai a hiki i keia wa. Tureke ka inoa o ia aupuni. Aia kekahi hapa ma Europa, a o kekahi hapa ma Asia.
           
Ua nawaliwali paha i keia wa no ke kaua ana o Rusia ia ia.
           
Hookahi la, hookahi makahiki ma keia wanana. Loaa no makahiki 7 i koe mailoko mai o na la ma ka hapa 24 o ka makahiki, penei, 1 makahiki 360 la, like 360 makahiki. 1 malama like 30 la like 30 makahiki. 1 la me ka hora 1 like 8 makahiki like 398 makahiki okoa.
           
1055 hui me 398 like 1453 ka makahiki i lilo ai Constantinople i na Tureke a pau ke aupuni o Roma, ua pau ke uwe elua. (Aole i pau.)

NA ANOI O KA AINA UA KANILEHUA.

                E KA NUPEPA KUOKOA E; Aloha oe.— Akahi ae nei o'u hebedoma o ka noho ana ma keia aina, nona ka Ua kaulana "he Ua Kanilehua" mai ka hiki ana mai a i keia la a'u e kakau nei. A o na anoi o keia aina i loaa ia'u i keia mau la uuku, oia ka'u e hooili aku nei nau, a nau ka puunaue a me ka haawi ana 'e.

KE ANO O KA AINA.

                He puia keia aina e ka nani ke nana 'ku, ma ka hoea ana mai o na mea uliuli mai ka honua mai; e liko ana na lau laau a me na lau nahelehele, a me na hiohiona o keia aina. A o na omaka wai lani o Kulanihakoi, aia no la ke kilihune mai la iuka; a oia paha ka mea i puana ia ai e ka poe haku mele.
 "E pili ke aloha me oe,
 Me ka Ua kilihune ouka,
 A, nawai hoi e ole ke aloha.
 Ua pulu maua ilaila."

KA NOHO ANA.

                Ma na mea pili i ka noho ana o keia Kulanakauhale, he maluhia ; aohe ala nui mai na haunaele a me na hihia ino, iloko o keia mau la. Ua hai ia mai au, uuku na hihia laweia imua o ka Aha Hoomalu, aole hoi e like me mamua.
           
O ke kumu oia maluhia, o kela Kanawai hou iho nei, e kapae ana i ka poe aole i loaa na laikini loio, no ka mea, ia wa, ua nui na poe lawelawe loio, a na lakou paha e hoeueu a paipai ina kanaka ma na hihia iiilii, e hele imua o na Aha.; Pela i ike ia ai, he lehulehu na hihia ia wa. Aka, i keia wa, aole pela.

KA MAKE ANA O WAAHIA.

                Aole no paha i poina loa i ko Honolulu, a me ko na wahi e ae, ka moolelo o kela wahine kaulana o Waahia, ma kekahi o kana mau hana maikai, a me na hana hookalakupua.
           
Ma ka la 28 o Oct. kona make ana, mahope iho o ke kaa ana i ka mai no kekahi mau la. O kahi ana i waiho ai i ka mai, a hala aku la, ma kahi e kokoke ana no ina wahi uwapo kaulana o Hilo nei. O keia kekahi o na wahine i aahu me na lole nani kumukuai nui i ka wa e ola ana, a he mea haohao nui ia hoi ka loaa nui ana o ke dala ia ia, e hiki ai ke hoolako piha ia ia iho.
           
Me he moiwahine la oia, ma na wahi a pau ana e hele ai, a e noho ai hoi, ka mumulu mau ia e kekahi pohai wahine lehulehu. Aka, i ka hala ana o kona uhane, ua hahao ia kona kino honua iloko o kekahi pahu inoino a kauo ia aku la maluna o kahi kaa lawe ukana elua huila, a lawe ia iuka loa e waiho ai, iloko o ke a-na.

KA IHU O KA PUAA I MOKUOLA.

                Ma kekahi la o keia mahina o Oct. nei. Ua hele aku kekahi poe e makaikai i kai o Mokuola ; a ua loaa 'ku kekahi puaa, ua kanuia iloko o ke one, iluna nae ke poo, e aku ana i ka lani; ua hoohuli pono ia i ka hikina ka ihu o ua puaa nei. He hana hoomanamana naaupo kahiko no keia e kawele nei i Mokuola. I ka wa e holo mau ana ke Kiaaina Moehonua i Hawaii mamua, ma Mokuola oia e lele mua ai, a Kaloa puaa no hoi ilaila, mahope lele iuka o Hilo. Mamua ae o ka loaa ana 'ku o keia paaa i ka poe makaikai, ua lohe mua ia kekahi kahuna wahine. Ea, mai hoomaunauna wale i ka puaa, no na kumu naaupo kahiko, e aho ke kalua ana, a lawe e pakaukau, i loaa na wahi kenikeni.

HANAU NUI.

                Eia ma Hilo nei kekahi hapa pake, o Keoni Kai Akina ka inoa me kana wahine o Kanealoha. He mau mea opio wale no laua. Ua hanau nae na laua na keiki he 14, he umi e-ola nei, eha i make. He mea mahalo ia, ka hiki i keia makua opio ke malama i kona ohana he nui me ka eleu. Auhea hoi na hoohoihoi Hooulu Lahui? he poe hanau nui e ae no paha kekahi ma Hilo nei, aka, o kela ka mea i loaa ia'u.

PII MA KA MAUNA.

                Ma ka Poaha ia 31 o Oct. ua eku ako la na keiki Hawaii keokeo, o Rev. A.O. Polebe, a me D.H. Hikikoke, ma ke alanui hele mauna e hiki aku ai i Kapaukea, a malaila aku i Waimea. E ike ana laua i na wahi oia waokele a e lohe ana hoi i ka pakoli a na kahuli leo lea o Paliuli. E. K. W. Hilo Bay, Oct 31, 1878.

Na Rula o ka Loio E. Kekoa.

                E ka NUPEPA KuOKOA E; Aloha oe:— No ka manao nui i ka pono, a me ka pololei o ka malama i ka ilihia a me ka hanohano o ka, oihana loio; nolaila, ke hoike aku nei au i ka'u mau rula, malalo o ka'u malama ana i ka oihana loio.
           
1. O kela a me keia mea e hele mai ana ia'u i loio nona, he pono ke hoike oiaio loa mai i ka moolelo e pili ana i ka hihia, mai ka mua a ka hope ; Aole e hoonui wale aku, aole hoi e hoemi iho.
           
2. Ma na hihia waiwai i haawi pono ia , mai na'u e lawelawe, e imi mua no au e hooponopono no ia mea, mamua o ka hele ana i ke kanawai. A i loaa ole ka pono ma ia hana ana, alaila waiho aku i ka Aha Hookolokolo.
           
3. Aole au e kokua, a lawelawe hoi i kekahi hana pili kanawai mamali o ka'o oihana, ke haawi mua ole ia mai ka uka i hooholo pu ia, a o ka hapalua paha o ka uku.
           
4. E hooholoia ka uku loio, e like me ke ano, a me ka nui o ka hana.
           
5. Aole au e kokua i na hihia hewa, ina ua maopopo ua hewa io no. Eia wale no, ina ua hoomapopo ia, aole no i hana hewa io; a i ole he kumu pono maoli paha malalo o ke kanawai; aina hoi, ua hai oiaio ka mea hoopii ia i kona hewa.
           
6. E lawe no wau i ka hapalua o ka uku i hooholo pu ia, no na lawelawe ana ; ina aole i hoopukaia ka hihia malalo,o ka'u lawelawe ana. Aia no ka lawe piha, a puka lanakila ka hihia ; A ina ua lawe mua ia ka uku piha, e hoihoi ia aku no kekahi hapalua, ke haule ka hihia.
           
7. Aole au e ku loio no na kanaka kolohe maoli a me ka apiki, i hoomaopopo ia mai pela.
           
8. Aole no hoi au e lawe ana e hana ina hihia i maopopo ia'u ma ka lohe ana i ka moolelo, aohe pono ke hele imua o na Aha Hookolokolo, aohe no hoi he pono ma ke kanawai.
           
O keia kekahi o ka'u mau rula, oiai au e lawelawe ana i kuu oihana hou, no ka manawa i ae ia mai e ka Aha kiekie.
           
Aole au i hoike aku i keia mau rula, no ka nui o ko'u ike ma keia oihana. Aole loa pela ; aka, no ke ake e hoopololei ae i ka lawelawe ana i like ai me ka ka Aha kiekie i ao mai ai, a i kauoha mai ai hoi.
           
Aole o ka nui o ke dala loaa mai ka mea i manao ia ma keia mau rula e hoike ia aku nei; no ka mea; aohe kohu o keia mau rula no ka hoonui mai i na loaa. Aka. e like me ka'u hoike mua ana ae nei, oia wale iho no ke kumu; A o na pomaikai e hoea mai ana, he mau hua wale no ia no ke kumu mai.
           
Ua ike ae la oukou e na makamaka i ka'u mau rula; na oukou no ia e hooholo no oukou iho. Aia ko'u Keena Oihana Loio ma Alanui Waianuenue, Hilo, ma o mai o ka Hale Hookolokolo; E loaa no au ma ke keena, mawaena o ka hora 8 o ke kakahiaka, a me ka hora 4 o ke ahiahi, ke ole he pilikia e ae. Owau me ka mahalo.
E. KEKOA.
Hilo, Novemaba 7, 1878.

Na Palapala.

                O kau palapala e J.W. Paoaikeala Pololu o Honokane, Kohala Akau, Hawaii; ua kapae ae makou me ka manao maikai, no ka mea, he hana kupono no ia mawaena ou a me ka makamaka.
           
O kau hoi e S.J. Kipukauaiuka o Papaikou Plantation nona ke poo Mau kanaka hana holoholona.
           
Ua kaomi malie iho makou, no ka mea, aole pono ke hoolaha ia na olelo oia palapala iwaena o ka hanauna opio. O ka makou kauleo ia oe me ke aloha. E hele aku oe imua o kekahi lima lawelawe o ke aupuni, oia paha ke alanui maikai loa. Hauoli na Hapauea; O keia ae la ke poo o kekahi palapala i loaa mai ia makou mai a J.H.L. Kamanuaikepa o Honomu, Hilo, Hawaii. E hai mai ana i ko lakou pomaikai no ka loaa ana o kekahi kumu kula makaukau, i ke ao ana i ka lakou mau keiki ma ka olelo Beritania a me ka olelo Hawaii, o ka inoa o ua kumu kula la o Joel Keala, o ka makou e kauleo aku nei i na opio Hawaii i mahele ia, olelo pohihihi; e hookele aku imua.
           
Ma ka palapala a J.D.B. Kuakahela o Honomalino Kona Hema Hawaii; i ike ai makou, ke noho 'la na keiki ma ia wahi me ke kula ole ia, aohe i kula ia mai ka malama mai o Feberuari o keia makahiki, a hiki i ka la 7 o Nov. nei. Aohe no ka nele i na haumana a me ka hale kula ole, aka, no ka nele i ke kumu kula ole. E hai pu mai ana no hoi, ina e loaa ole ana ke kumu, alaila, e pau ana na keiki i ka hula Hawaii. O ka makou e poloai aku nei ia oukou e na makua o Honomalino, e kakau oukou i palapala noi i ka lunu kula oia apana; e hoonoho mai i kumu kula no ia mau pulapula o Hawaii opio.
           
E lua mau palapala i loaa mai ia makou me na manao like, na D.M. Luha o Maulili Hilo Hawaii kekaki; a na Kalikopualoke o Kapalilua Kona Hema Hawaii kekahi. E hoike mai ana no ka hana aloha ole a kekahi mau makua Hawaii i ka lakou mau kaikamahine ma ia mau wahi.mamuli o ka onoonou ana e hana i ka mea pono ole, no na waiwai pala wale, ke minamina loa nei makou i ka hiki ana mai io makou nei na lono oia ano. E hooki ka hana pela, a e alakai i na opio ma ke alanui e ulu hou ai ka Lahui Hawaii.
           
Ua loaa mai ia makou kekahi palapala mai a J.M. Kapahu o Honomu Hilo Hawaii, e hai mai ana, ke hoomakaukau ia la ke kahua o ko laila hale wili ko, oiai, ua hiki aku nei na mea mahu maluna o ka moku kona "Haleakala." E hai pu mai ana no hoi ke hoomau 'la no na wahine oia wahi i ka humuhumu ana i na Kapa Apana; nana aku ka ia la he paniolo wale no.
"Imua o Hawaii ma na hana maikai."

OLELO HOOLAHA.

A. McWAYNE,

                Hale kuai laau lapaau. A me na Waiala o na ano a pau, me na SOPA ALA o na ano he nui wale. Ma ka kihi o Alanui Papu me Kalepa. 840 1y

DR.RODGERS,
OIA O
KAUKA LOKEKE.

                Ua hoonee ae nei i kona keena oihana mai ka hale ae o Ailuene ma Monikahana a iloko o ka Hale Mu, helu 54 Alanui Papu.
           
Ma keia hope e hoomakaukau ana ke Kauka i kona mau Laau ponoi a puunaue aku i ka poe kii mai.
           
O kona hale noho, aia no ma ka pa o ka Hotele Hawaii, ma kahi i noho mua ai.
881. tf

E. STREHZ.
(AILUENE.)

                Malaila e loaa ai na ano laau a pau; a me na wai hoomaemae o kela a me keia ano. E hamama mau ana ka ipuka ma na po Poaono a pau. Ma ke kihi o alanui Papu a me Hotele, ma Monikahaae. (845 ly)

E. O. HALL & SON.
(E.O. HOLO MA.)

                Na mea kuai i na mea mahiai, Na Lole, Na Pena, Na Aila, a me Na ano Luko e ae a pau he lehulehu wale. 846 Kihi o Alanui Papu me Moi. ly

LOLE MAKEPONO
Ke Kuike.

                E LOAA NO IA MA KAHI O KAKELA ME KUKE! E LAA NA Ahinahina, Kalakoa, Keokeo, Leponalo, Pena, Aila, Aniani, NA MEA PIULA! KOPA, AILA HONUA, AILA HOOMALOO Kui Kakia, Pakeke, Tabu, Kaula, Noho Lio, Hulu Palaki, na Pulumi. A HE AGENA NO HOI NO NA MOKUPUNI O HAWAII NEI NO NA Lainakini-nao, Lainakini Maoli, Palule Kalakoa, Alapia, Kelepa, Kilika, Na lole kupono i ka wawae. Palule Huluhulu, Na Lole Huluhulu, Na Lole no ka hoohehelo ana Lipini, Lihilihi, &c. LIPINE, LIHILIHI, &c. A ME NA Mikini Humuhumu MakeponoLoa! MAU MEA AI KAHI Ka Palaoa, Kopaa, Raiki, Pia, Hoohu, Paakai, Huaala, Pia Kulina, &c. A he Laau Lapaau Kaulana Loa A DR. JAYNES. Laau Kunu, Laau Hoomaemae Koko, Laau Hoopau Naio, Penikila, Huaale, A ME NA LAAU HAMO, A PELA'KU ! 827 3m 839

PAPA! PAPA!
NO
ALLEN & ROBINSON

                UA WEHE AE NEI MAUA I PA KUAI PAPA MA KA UWAPO O PAKAKA Na Papa Ulaula o na ano a pau. Na Papa Paina o na ano a pau. Na Pili Hale Ulaula. Na Pili Hale Keokeo. Na Pepa Hoonani Hale, Na Pepa Molina. Na Pena a me na Aila Pena! NA KUI O NA ANO A PAU. NA PANI PUKA a me KA PANI PUKA ANIANI. NA PANIPUKA ame NA OLEPELEPE. NA LAKO KUKULU HALE O NA ANO A PAU! E KUAIIA MA KE KUMUKUAI HAAHAA LOA O keia Makeke. ALLEN & ROBINSON Honolulu,Ian.l,1878. 840 3m

PAPA, PAPA
AIA MA KAHI O
LEWERS & DICKSON!
(O LUI MA.) MA KE KAHUA KAHIKO MA
Alanui Papu a me Moi!
E LOAA AI NA
Papa Nouaiki!
o kela a me keia ano.

                Na Papa Nani a Paa no ke Kukulu ana i na Hale! Na Pani Puka. Na Puka Aniani, Na Olepelepe, Na Pou, Na O-a, Na Papa. Hele, Na Papa Ku, A me na Papa Moe nui loa. NA PILI O KA HALE O NA ANO A PAU. Na Pepa Hoonani, Na Pena o na Wai a pau. Na Kui mai ke Nui a ka Makalii, Na Ami Puka, Na Ami Puka Aniani, Na Ami o na ano a pau, Na Aila Pena, o kela me keia ano, Na Aila Hoomaloo, he lehulehu wale, Na Aila e ae o na ano a pau. NA WAI VANIKI A ME NA WAI HOOHINUHINU NANI! o na ano a pau loa. NA BALAKI ANO NUI WALE! A ke hai ia aku nei ka lono i na makamaka a pau, ua makaukau keia mau makamaka o oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e pili ana ma ka laua oihana NO KA UKU HAAHAA LOA! E like me ka mea e holo ana mawaena o LAUA a me ka MEA KUAI. E hele mai! E na Makamaka !! A e lawa no hoi ko oukou makemake me ka oluolu a me ka maikai! 845 tf

KOPA KUKAEPELE
A
GLENN
AOLE LUA NO KA HOOMAEMAE I KA ILI!

                He mea hoopau i na eha, Na Ili Puupuu, A he hoomaemae i na mea ino, A he hoopau Lumatika, A he kopa auau no hoi O keia hopa ka oi aku o ka mea maikai 1 waihoia mai imua o kanaka. Aole wale no ka Hoopau ana i ka Huehue, Ili Poha, Wela la, Luluaina, a me na mea e ae o ka ili; A ma ia holoi ana, o ka hoopalupalu pu kekahi i ka Ili, a keia Laau Hoomaemae lua ole e hana ai. O ka hoemi ana iho i na mai o ka Ili, a o ke pale aku i ka mai mai na lole e na Mai Lele, oia kekehi. O na ohana ame na poe makaikai, ina e hoolako lakou i keia KOPA HOOMAEMAE LUA OLE! ALAILA, UA LANAKILA LAKOU. He hoopau i ka lehu o ke poo, A he Kopa no hoi e kaohi mai ai I ka lauoho mai ka hina ana. Ua hooia nui mai na Kauka no ka maikai o keia Kopa! E loaa no ma kahi o M. McInerny. Kihi o na Alanui Papu me Kalepa