Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVII, Number 49, 7 December 1878 — Page 1
This text was transcribed by: | Jacques Delaguerre |
This work is dedicated to: | People of Molokai |
Nupepa Kuokoa:
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII
BUKE XVII. HELU 49.} POAONO, DEKEMBA 7, 1878. {NA HELU A PAU 888.
KA NUPEPA
Kuokoa me ke Au Okoa
I HUHA.
NA OLELO HOOLAHA:-O na Olelo Hoolaha he 10 laina kakau lima, he Hookahi Dala no
ka puka mua ana; elua puka ana, he $1.50; no hookahi mahina, he $2.00.
NA KANIKAU A ME NA MELE:-He 4 Keneta ka uku no ka lalani hookahi, ua like me
$1.00 no 25 lalani.
HOOLAHA MAU:-E hoomanao na makamaka a e hookomo mai i na olelo hoolaha mamua ae
o ke awakea Poaha, i ole a kaukai @ aku a kekahi pule ae.
E hoomanao e na lehulehu, aole o hoopukaia kekahi Olelo Hoolaha, Kanikau a me
ke Mele, ke ole a kookaa mua ia mai ka uku.
KA
LIO KEOKEO
O KA
WAOAKUA!
KE KANAKO OPIO PUUWAI WIWO OLE
KE PUKONOKONA O KONA MAU
LA, A O KA OI HOPO OLE
O KONA MAU ENEMI.
MOKUNA IX-----HELU 12.
I KEIA manawa no, ke kokoke loa mai nei na ilikini, ua puehi liilii aku la na
pip e holo ana ma o a maanei.
Holo pololei mai la na ilikini ma ke ahua a Alama e ku nei, a hoomaka aku la e
pii iluna e hopu iaia. Olelo aku la o Kelekona ia Alama, e holo koke aku oe i
keia wa a mahope aku au o kou meheu e holo ai.
Nana oluolu mai la na maka o Alama iaia nei, o hoomaka aku la e holo, aole no i
liuliu kaawale loa aku la ia, a o Kelekona aku no mahope ona.
Ike ae la na ilikini i ka holo ana o Alama ma, alualu aku la lakou mahope, aka,
no ka luhi loa o ko lakou mau lio, ua kaawale loa aku la o Kelekona ma, ke
pupuhi la ka ia o Okoa. Holo aku la laua nei a komo iloko o kekahi ululaau, me
ko laua hoomau no i ka holo ana imua, me ka manao ana eie ae @o na ilikini
mahope o laua kahi i alualu @a@ ai. Aka, ua alualu aku no ua poe ilikini nei
mahope o laua, a no ko lakou ike, a ua oi aku ka nui mamua o ko lako heluna,
nolaila, huli ne la lakou ma ka hema a auhee nui aku la.
Holo aku la o Kelekona a komo maloko o ka ululaau, a i ka puka ana mawaho ma
kekahi aoao, ike aku la ia Alama mamua pona ona kahi i holo ai.
Ia wa nae a Kelekona i ike ai i kona lua, komo iho la ka wawae o kona lio iloko
o kekahi malualua, a hina aku la me ka haule ana, a hina hou aku la ia a waiho
a maule aku la.
MOKUNA X.
I ko Kelenoa pohala hou ana ae, maopopo iho la iaia, e waiho ana no ia ma kahi
maikai, a he lima palupalu waipahe ka mea nana a hoomalielie ana i kona mau
eha.
I ka huli pono ana ae o Kelekona a ike o Alama ka mea e kukuli ana ma kona aoao
a o kona lima hema e paa ana i ko ianei poo, a e hoauau ana knoa lima akau me ka
wai huihui i na palapu o ko la nei poo.
Pane ae la o Kelekona, o oe anei keia e Alama? Ae, wahi a Alama; i huli mai nei
kuu h@na e nana ihope, ike mai nei au ua haule oe, a nolaila, hoi hou mai nei
au e kokua aku ia oe.
Auhea la no ilikini, i ninau aku ai o Kelekona. Ua nalowale mai ia kaua aku,
aole au i ike i ko lakou wahi i hele aku ai, no ka mea, aole au i ike hou ia
lakou mai ko kaua holo ana mai.
Pane aku la o Alama ia Kelekona, ua loaa anei ia oe ka maha iki? Ae, ke manao
nei au ua pau kuu pilikia i keia manawa, koe wale iho no ka eha o kuu poo.
Ua ono wai anei oe? Eia ka wai e inu, a haawi aku la o Alama i ka hue wai, a
inu ae la o Kelekona.
Ua olioli loa kuu naau i ko'u pakele ana mai na ilikini mai. A pelo no hoi au,
ua olioli kuu naau no ko'u pilikia ole ana ia lakou, wahi a Alama.
Pehea, na hoomaopopo anei oe ua oluolu loa oe i keia manawa? Ae, ua oluolu loa
no au @ me ka olioli o kuu naau.
E hauoli no ka loaa ana he maha a he palekana ia oe, aka, e haawi aku i ka leo
aloha o ka hea ana aku i ka Mana Kiekie no Kona lokomaikai lua ole, oiai, he
manawa pokole ko na mea a pau; aka, malie he oholi kaawale kou e kuu hoa'loha
maikai, wahi a Alama.
Ke olioli nei huu naau a me kua uhane no ka lokomaikai i pahola ia mai maluoa
o'u e ka Mana ihiihi o na lani, no keia launa pumehana hou ana me oe, a me ka
lanakila ana maiwaena ae o na lima o ka poe poni koko, wahi a Kelekona.
Heaha la ka olioli i komohia aku ma na paia i huna kele ia o ko ke kanaka
waihona, i pu-a mai ai ka moali iki o kona nani mai na lehelehe momi mai o kuu
hoaloha oiaio a maikai, a wehe mai la i ka uhi a ka makahehi a me anoi ana, a
lalau mai la ka lihi o kona manao e kaikai aku i ka mauna kiekie a hoonee aku i
ka hohonu? E hai mai, a e hoike mai hoi, wahi a Alama.
Aole he mea e ae nana i hoonaue ae i na kukulu paa o keia puuwai mehameha, aka,
o ke olai ikaika wale no a ka aloha a me ka iini makahehi no kou kulana e ke
kuahiwi nani oi kilakila, i hoopunana mau ia e na ohu keokeo o ka lewa luna,
nana i hookomo mai i ka oline lilelile o ka mahalo ana aku i kou wahine maikai
a oluolu, wahi a Kelekona.
Ia laua e kukai kamailio ana, ia manawa i kii aku ai o Alama i na lio o laua a
kukulu ma kahi nupanupa o ka ulu ana o ka mauu, a i loaa hoi he maha i na lio.
Hoi mai la o Alama a noho iho la ma ko Kelekona alo, a wehe ae la mailoko ae o
kona eke i kekahi mau hua liilii ulaula, ua like me ka ohelo kau laau a haawi
mai la ia Kelekona e ai.
Ai iho la o Kelekona i kekahi mau hua, a i mai la, he hua maikai a ono keia.
Wehe ae la o Kelekona i kona kuka a kau aku la ma kekahi lala laau, a nonoi mai
la i ko Alama oluolu e noho pu laua a e kamailio.
Ae mai la o Alama i kana noi, a noho pu iho la laua; lalau aku la o Kelekona i
ko Alama lima a paa malie iho la me ka i ana iho. O ka oi oe o ka nani ma keia
wahi a'u i ike ni, aole hoku kamahao iwaena o kou lahui a'u i ike ai e hoohalike
aku me kou kulana wahine maikai.
Ke pahenehene mai nei oe ia'u, wahi a Alama i pane aku ai.
Aole, e like me ko'u oiaio ana o Kelekona, pela ka olelo a'u e hai aku nei ia oe
e like me ko'u manao maoli, oia hoi, aole paha oe e hele ana ma Sana Lorenzo.
E hele ana no au malaila, aole au e noho, wahi a Alama.
Pono ole kou hele ana ia wahi, a hoopaa ia kou kino iloko oia wahi, no ka mea,
ua like ia wahi me ka halepaahao.
Heaha la hoi ka hewa, ke lawe ia aku keia kino i mohai no na alana o ko lakou
mau manao ino.
Aole o oe ka mea kupono no ia wahi, e aho kou hele ole ilaila, aka, e huli i
kane mare nau.
Malalo iho o na kukuna lilelile o ka la, a maluna ae o no anapuni o ka lewa, ke
ninau nei au, owai la iwaena o na mea ola uhane a me na mea ola kupu, ka mea a'u
e lawe ai i kokoolua ma ka hoohiki paa.
Ke pa-e nei i kuu mau pahu lohe, na leo hawanawana mailoko mai o keia mau
launahele, o ka mea e ku kohana aku nei, oia ka ke lawe i ka hoohiki paa i
koolua nou e ka nani molale maikai, wahi a Kelekona.
Kulou iho la ko Alama po ililo, a pane mai la : E like me ka mau loa ana o ka
la, mahina a me na hoku o ka lewa, pela hoi ka mea i hahai ia e na popilikia e
mau ai ma kona kulana o ka nele ana ia mea, nolaila, pela e hiki ole ai ia kaua
ke lawe i ka hoohiki paa o ka mare. A oiai hoi, ua koho mua no hoi au no keia
mea aole e mare i ke kane.
Alaila, e hoike mai ana oe i ka mea hiki ole i ka mana o ke kanaka ke lalau, a
me ka nele ana o kena puuwai me na kulu wai iki o ke aloha no'u nei. (Aole i
puu.)
He Leo Aloha
I kuu mau hoa paaua a pau o ka mahiko o Kaupakuea, Aloah oukou :-
I kuu kaawale ana a hiki i keia la, aole au i poina iki i ko oukou mau welina
pumehana, a me ka oukou mau hana maikai malalo o ka'u alakai ana i ka mahiko
holookoa il@o o na makahiki i aneane e piha ka eiwa.
A ma ka la i kaawale ai ka kakou pili ana o ka noho launa makamaka maikai ana,
me he mau keiki la, malalo o ka makua hookahi o ka noho ana ola aina iuiu, ua
hoike mai oukou i ko oukou aloha oiaio ia'u a me ka'u hapa maikai, nolaila, ua
aie nui maua i ko oukou lokomaikai i haawi mai ai no kuu hoa kokeolua. Ke lana
nei ko maua manao, e hoomau ia aku ko kakou mau welina oiaio ma o ke kokua la
a na lani.
O maua no me ke aloha oiaio.
W. S. AKANA
C. A. AKANA
Na Anoai o ke Kai Maokioki
No ke Kiaaina o Hawaii.-Novemaba, 7, ua lohe wale mai au, ua hala aku la keia
makua o ka Lahui Hawaii, ma ke ala e huli ana i ka akau, mma ke ano he huakai
kaapuni i kona apana ; a ua awiwi loa kana huakai no ke kau Jiure ma Waimea.
He olai ikaika.-Novemaba, 13, hora 6, p.m. ua hoonaueue ae he olai ikaika i na
kapa kai o Kona, i ka manawa i hoike ia maluna. Mamua ae o ka hoonaueue ana o ke
olai i ka honua, ua lohe ia aku kekahi mea kani me he kuniahi la, ma Kaluaopele
mai ; aole i hafa ae ke sekona hookahi, aia ka honua e haa ana. He mea weliweli
ka lilo ana o ka honua i mea naueue wale i ka mana a me ka ikaika o na hana
kupana ha a ke Akua.
No ke kope.-O ke kope ka laau waiwai ma Kona nei i na M. H. i hala e aku nei,
aka, i keia M. H. ua hoonele ia mai kekahi poe i ka waiwai o keia laau maluna
ae. Kakaikahi wale no ka poe mea kope ma na Kona nei i keia M. H. O ke kumu o
keia nele ana, o ke kakani no, hao mai la a lilo i mea ole, a mihi maoli no i
kahi e loaa ole ai o kahi kenikeni. A no keai mea, pilikia ka noho ana o ka
ohana nui, a ua au ka manao i kahi e pono ai ka ohana lehulehu; a ua hooikaika
kekahi poe i ka lawaia, a o kekahi i ka mahi pako.
No ka@paka.-Ina la mamuu aku nei a i keia mau la hoi, o ka paka ka hana nui a
kekahi hapa uuku o na kaoaka o ka Apana o Kona Akau e hooikaika nei. I ka ike
aku, e loaa ana i poe hapa wale no ka pomaikai ma ia hana. I keia mau la koke
aku nei no, ua lilo kekahi kihapai paka no na $110.00; ohi e no i ka hua o ka
pomaikai.
"Hoolana, e na mahiai,
A eli, eli mau
Malalo iho o ka la,
A wela no ke poo,
A luhi mai ke ao a po ;
Ohumu ka naau
No keia kanawai i kau,
A mau mai kinohou ;
He luhi oi nui nae
Ka noho wale no."
Ka hope oia luhi,
He ohi i ka pomaikai.
Mamue ae o keia la a'u e kakau nei i keia Anoai, ua kii aku kekahi kanaka e kuai
i ke kahi mau eka paka elua, no na $400.00; aole nae i ae mai ka mea nana ka
paka : o ka makemake o ka mea nana ka pake, e $500.00 ; alaila lilo.
Na kulu paka ua.-Ke hoomau nei no ka haule ana mai o na kulu paka ua eloelo o
ua aina ua kaulana nei, oluolu no na maka i ka ike ana aku i ka uliuli o na
launahele o ka uka apau o ua aina kula nei. A o ke ano mau o na aina kula, o ka
uala no ka ai mua e oo ana a komo mua hoi i ka waha ; a ho ia mea, ke inu mai
nei kekahi poe i ka uala i hoawaawa ia iloko o na umeke, a i ka iho ana iho
o ko luna poe a hikikii kauoena, i ae la lakou, "he ua ia."
A i ka hikikii ana iho o na la poniuniu ai ole o ua uaina lai nei, puana ae la
lakou me ka leo moeuhane, he wi, ia. Ina no ka nui hewahewa loa o ka uala kei
lomi ana i ka wai, a haawi aku no kekahi poe opu palaualelo, ua oi aku ka maikai
e kuai i ke dala, i loaa ai kahi kenikeni no ia kau wi hou aku, a loaa no kahi
eke palaoa o kau hale kuai, hala ia mau la poniuniu.
Mahaloia.-Ua mahaloia ka Luna Helu o Kona Akau i keia M. H. no ke kakau pololei
i na waiwai o ke kanaka, aole oi aku mamua o ke kupono, aole hoi e@i mai. I ka
hiki ana mai nei o ka Luna ohi Auhau, oia hele wale no a ke pine.
"Kani pono ka naue ilaila,
Aohe loe-a i ka wai oopu,
Ua rula ia a pololei,
O ka iliwai kau like."
Ke lohe ia'ku nei ka olelo ana mai o na kanaka, he M. H. maikai keia o ka
heluia ana, aole elike me ka M. H. ia J. W. Makanoanoa ai nui ka poe hoohalahala
imua o ka Papa Hoopii Auhau, o keia he maoli.
Aka ea, he mahalo kuhihewa ko keia poe e mahalo nei, oiai, aole na ka luna helu
ponoi i hooponopono kana Buke Helu, na kekahi mea okoa no ; oia ka mea i pono ai
a nui ole ai ka hihia, a oia ka kakou e mahalo kuhihewa aku nei.
Ka la hanau o ka Moi.- Nov. 16, ua malama ae ka mea Malahoia he wahi paina no
ka la hanau o ka Moi, ua luakahaia na hana a pau oia la me ka malie, me ka eleu
a mikioi no hoi.
A, eia ka nuhou kamahao i hoea mai maia la : I ka wa e kau ana ka Hae Hawaii
maluna o ka pahu-hae o ke mea i Mahloia, a i ka lai ana iho o ka makani he Eka,
hihia ae la ka Hae Hawaii i ka laau, a i ke kii ia ana'ku e hooponopono ae, haki
ae la ua pahu-hae nei a waiho ana ilalo.
Maia la no, ua haule mai kekahi pohaku nui mai luna mai o ka pali kapu o Keoua a
hiki ilalo o ka honua. O kekahi poe, ua kohokoho ae lakou ma na mea ano he
lehulehu wale, a he mea lapuwale noia mau kohokoho ana i ko'u naau ; a ke koho
nei ka naau o ka mea hoi mea hou, i haule kela pohaku i ka hoonaueue ia e ke
olai ikaika o ka la 13aku o Novemaba.
Maanei, ke hooki ae nei ka'u maka pen@ i ka inu hookina ana i na mea hou o ke
kai Mao'kio'ki, a e hookuu mai ia'u e hele hou ae e imi i mau auwai hou no "Ke
Kilohana Fookela o ka Lahui Hawaii." E aloha auanei, owau no. KAIMALINO
Kona Akau, Hawaii, Nov. 22, 1878.
OLELO PANE IA M. K. KAUANAULU
O KOHALA HAWAII.
E oluolu oe a ke Luna Hooponopono o ke KUOKOA, e hookomo iho i keia mau olelo i
hoopuka ia ma ka nupepe "Ko Hawaii Paeaina" e M. K. Kauanaulu, ma ka helu 42
Buke 1. E olelo ana ; "Eia mai ka oiaio," e hoino ana i ka Luna Hooponopono o ka
Nupepa KUOKOA. Ma ka'u nana ana, aole ia i hoike mai i ka oiaio, e like me kana
i olelo ai. "Eia mai ka oiaio," "Eia ka mea i hoike ia, wahi ana." Ua ike iho
makou i na olelo i hoopuka ia iloka o ka nupepa KUOKOA, ke enemi o oa aoao
hoomana e ae iloko o keia Paeaina, i ka mea e pili ana i ke kaikamahine i huna
ia e kekahi mau hoahanau Katolika.
Eia ka ninau ia oe e M. K. Kauanaulu, mahea oe i ike ai ua paio ka Luna
Hooponopono o ke KUOKOA me kekahi o na Kahunapula o ka aoao Kakolika? Aole makou
i ike, owau kekahi i noho @ me ka Lunahoopuka o ke KUOKOA a hala na @ hiki
elima, aole au i lohe i kana mau olelo e ho@ana ia aoao, a i ole ia, i na
kahunapule oia aoao, aole loa no ; a i ole ia ma ka nupepa paha, ke hoole mai
nei o Olekukahi he ole, he ole kahiko loa mai no ; Eia hou, ua hoike maopopo
mai no oia ma kekahi mau olelo ana, "E@ma lakou wahi ana,' A ua hoopai ia lakou,
eia hou ka @i@a@.
Heaha la ka mea i hoopai ia ai oia poe? Haina, ua akaka ua hewa. Me ka olelo hou
iho ma ke ano lili hoomana ka hoopuka ia ana, he keu ko lili makehewa i ka
Lunahoopuka o ka nupepa KUOKOA. E nana pono oe, ma ka helu 39 o ke KUOKOA Buke
XVII i hoopuka ia i ka la 29 o Sept. o keia makahiki ma na nuhou kaloko, e kau
ana ke poo Mai Kohala mai ; E nana pono oe malaila, aole i hoina ka Lunahoopuka
o ke KUKOA i kou aoao hoomana, i na o kou aoao ia, a aole no hoi i ke
kahunapule.
E hoomanao oe, o kela huaolelo, ma na leta he lehulehu, aole ia na ka mea
hookahi, o ka rula o ka papa pai, aloe e hoolaha ia kekahi mea e like iho la
me keia, i na hookahi wale no mea nana i kakau aku, e ninau pono ia ana ka
oiaio, a ina ua lehulehu na leta e like iho la me keia, alaila e hoolaha ia ana,
no ka mea, ua lehulehu na hoike oia nu hou, aka, ina he mau hoolaha e like nie
keia. Na mea hou o Kohala, a na ka mea hookahi nae, alaila, e hoolaha koke ia
no, no ka mea, e hoike aku ana ia i ka nuhou o ka aina. Aka, e like me keia,
aole i wikiwiki ka Lunahoopuka ua kali oia a lehulehu loa na hoike a me na
palapala mai ko oukou wahi ae, nolaila ihi ia ae la ke ao o Kona a ku i Koolau,
a ike ia iho la ka hee nui i ke kipuka one, a e manao anei oe, ua lili hoomana
ka Lunahoopuka o ke KUKOA, aka, na ka poe no o kou aina hanau i hoolaha mai.
Heaha la ko mea i hele ole ai i ka poe o Kohala, a ninau ai i ka poe nana i
palapala ae i Honolulu? A akaka ka oiaio, alaila, nuku pono ana ilaila. Ua
maopopo kou lili, ua hailiili okoa oe i ke kumu kula o ka Ehukai o Posena, no
ka pepehi ana a lawe i ka puaa a hai, pela ka kou lohe, wahi au.
Ea, e ka makamaka, ua ike pono anei oe? olelo oe he lohe-kou. He pono anei ia oe
e hoolaha wale no me ko ninau ole i ka oiaoi? Aole, ina e hele ia mai ana oe e
ninau i ka oiaio. Heaha kau? He hoka, he lohe wale no kou, hoolaha ae la oe, he
mau hoike lehulehu hoi keia i hoolaha ia ae la. Eia hou keia, he pono anei keia
huna ana o ke KUOKOA, aia he enemi, alaile, wikiwiki e e hoolaha, pela wahi au.
Mahea ko ike ana, ua enemi ia oe? Aole, he hoole mai nei o Ole ku kolu, he ole,
he ole, he ole kahiko loa mai no. Aole i moeuhane mua ia kou enemi ia e ka
Lunahoopuka o ke KUOKOA, au e lalau nei.
E oki ao maanei, a i makemake oe e pane hou mai, ua makaukau au i na wa a pau,
e pahu aku i na ihe laumeki a KENETE, ke koa wiwo ole o na Hilana o Setokia. Ke
hoi nei ke keiki o Maui Hikina. Ua malie Maui, ua ahu wale o Kaihuakala.
HEWAHEWA
Maui Hikina, Oct. 7, 1878
OLELO HOOLAHA
Castle a me Hatch.
O KAKELA OPIO A ME F.M HATCH, @a hui laua ma ka lawelawe @ i ka @ L@l@
Ua hiki ia laua ke ku @ o na Aha a pau, @ai ka Aha Hooma@e a hele ana. A e
lawelawe @o @oi ma na hana p@i i ka hooponopono wai@ @ ka i@i ana i na Palapala
@ Aina. @ hana ana i na Palapal Kuai, Hoolimalima, a me ka @ a@.
W. R. CASTLE, Luna Hooiaio @ope.
@ Hana. m@a ae o ka Halekuai o Dillingham & Co.
Helu 37, Alanui Pap@. 3 @
ALFRED S. HARTWELL,
[HAKWELA]
LOIO a he KOKUA ma ke KANAWAI!
Aia kona Keena Oihana maluna ae o ka Hale Baneko Hou o Bihopa ma. S67 @
CECIL BROWN.
LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI
A HE AGENA no ka Hooiaio ana i na Palapala no ka Mokupuni o Oahu.
Hela S. Alanui Kaahumanu. Honolulu. H. P. A. 2y
S. B. DOLE,
HE LOIO A HE KOKUA no na KANAKA ma ke Kanawai. E hiki no iaia ke lawe i na hihia
o kela a me keia ano imua o na ahahookolokolo a pau o keia Aupuni.
Keena hana ma Alanui Papu, maluna ae o ka Halekuai o Lilikini.
Honolulu, Oahu, Januari 10, 1878. 3 1y
RICHARD F. BICKERTON,
[PEKETONA.]
LOIO a he KOKUA ma ke KANAWAI!
HELE ANA OIA IMUA O NO AHAHOOKOLKOLO a pau o keia Aupuni ma na ano hihia a pau,
ina paha ma nei, a ma na Mokopuni e ae.
Ua makaukau mau oia i ka hana ana i na Palapala pili kanawai o keia a me keia
ano.
Ua hiki no hoi iaia ke hoaie dala aku ma ka moraki ana ina aina, ma ka ukupanee
haahaa loa.
E hanaia na hana me @a hikiwawe a ma ka uku haahaa.
Keena hana, Helu 23 Alanui Kalepa, elua puka ma o ako o ka hale kauka o Kaoka
Minuteole. 840 1y
S. W. MAHELONA
HE LOIO! HE KOKUA A HE PALE
ma ke Kanawai
UA makaukau au e lawelawe me ka mikioi a me ka eleu lua ole i na hihia a pau o
kela a me keia ano imua o na Aha Hookolokolo a pau o kea aupuni. Ua hiki no hoi
ke kaukau i na palapala a pau e pili ana i ka Oihana Loio. E loaa no au @ hale
noho mauka iho o Kawaiahao, a i ole ma ke keena hookolokolo o ka Aha Hoomaulu
a me ka Aha Kiekie ma Honolulu n@ O ka poe makemake e aie dala, he oluolu ka
ukupanee. 876 3m
JNO. LOTA KAULUKOU
LOIO A HE KOKUA
UA makaukau au e lawelawe i na hihia a pau o kela a me keia ano iloko o na Aha
Hookolokolo a pau o kea Aupuni. Ua hiki no hoi ke hana i na palapala a pau e
pili ana i ka Oihana Loio me ka eleu. E loaa no au ma Heeia Koolaupoko, a ma
Honolulu no hei i kekahi manawa. 877 3m
DAVID K. MALEKA.
Loio a he Kokua me ke Kanawai.
UA makaukau au e lawelawe i na hana a pau ma keia Oihana imua o na Aha a pau o
ka mokupuni o Hawaii. E loaa no au ma ka hale hookolokolo ma Hilo, a e hooko ia
na kauoha mai na wahi a pau o ka mokupuni me ka hikiwawe loa. 882 1y oc26
EDWARD KEKOA.
HE Loio no na Aha Kakau ole ma Hawaii. Aia kona Keena Oihana ma alanui
Waianuenue, ma o mai o ka hale hookolokolo o Hilo, o Nani Kaauea ka inoa. E loaa
no ma ke Keena mawaena o ka hora 8 am a me ka hora 4 pm., ke ole he pilikia e
ae. 882 1y oc26
J. KAPOHAKIMOHEWA.
He Loio a he Kokua.
NO na Aha Hoomalu a me Apana o ka mokupuni o Maui. E loaa no au ma Makena, a e
hooko ia na kauoha mai na wahi e ae o ka mokupuni me ke eleu a me ka hikiwawe
loa 883 6m no2
S. M. P. KALEO
He Loio, he Kokua, a he Pale ma ke Kanawai.
NO ka Aha Apana a me ka Aha Hoomalu o ka Apana o Wailuku, Maui. E loaa no au ma
Waiehu, Waihee, a i ole ma ka Hale Hookolokolo ma Wailuku.
P. NUI
LOIO! LOIO!!
O ka Ua Ukiuki o Makawao, Maui.
UA makaukau oia e kokua i na mea a pau e hele aku ana i ona la, ma na mea pili
kanawai imua o ka Aha Apana a me ka Aha Hoomalu, me ka Aha Keena a ka
Lunakanawai Kaapuni o Maui. E loaa no au ma ka Hale Hookolokolo o Makawao, a i
ole ma Haiku.
885 1y no16
HENRY N. KAHULU
Loio a he Kokua ma ke Kanawai.
UA makaukau no au e lawelawe i na hana a pau ma ka Oihana Loio imua o na Aha a
pau o ka mokupuni o Oahu. E loaa no au ma ko makou Keena Oihana ma alanui Papu,
Helu 31. E hookoia na kauoha mai na wahi a pau o ka mokupuni me ka eleu a me ka
hakalia ole.
885 1y no 16
ASA KAULIA.
Loio a he Kokua ma ke Kanawai.
UA makaukau au e lawelawe i na hana a pau ma keia Oihana imua o na Aha a pau o
ka mokupuni o Oahu. E loaa no au ma ke Keena Oihana ma alanui Papu, Helu 31 ; a
e hooko ia na kauoha mai na wahi a pau o ka mokupuni me ka eleu a me ka
hikiwawe.
885 1y no16
MAIKAI KA HOI KA PAPA!
- A ME -
KA LAAU O KOU HALE!
NO HEA LA?
KAI NO HOI NO KAHI O
WAILA MA!
Nana aku no hoi ia la
Ohi ka lo o ka Laau o Makawao
I ka ua mea hoi o ka nani o
Na PAPA! Na PAPA!!
- A ME -
NA PONO KUKULU HALE
O NA ANO NO A PAU.
-
Aia ma ke kihi o na
ALANUI PAPU me MOIWAHINE!
HONOLULU
MALAILA E LOAA AI
E LIKE me ka MAKEMAKE
- NO KE -
KUMUKUAI MAKEPONO LOA!
-
PAPA, PAPA, PAPA,
Na Papa Huluhulu,
Na Papa Manoanoa,
Na Papa i kahiia,
Na Papa Kepa,
Papa Hole Keokeo,
Papa Hele Ulaula.
-
NA LAAU, NA LAAU
Na Kua,
Na Kaola,
Na Aaho,
Na Moli@
Na Peapea,
Pine Huluhulu,
Pine i kahiia.
NA Papa a me na Laau Ulaula!
Pili ulaula,
Pili Keokeo,
Pani Puka,
Pani Puka Aniani,
Ipuka Anianai,
Puke Olepelepe.
_
PENA O NA ANO A PAU
Hulu Pena mai ka Liilii a ke Nui,
Aila Pena,
Aila Hoomaloo,
Wa@i@i, Pa@e.
NA LAKO O KELA A ME KEIA ANO!
Na Ami Puka Hale.
Na Ami Puka P@
ANIANI!
Pepa Hale a me na Lihilihi
E LOAA NO MALAILA.
PAAKAI HELU I O KAKAAKO me PUULOA
No ke Dala Kuike e loaa no na mea a pau i haiia ae la, no ke Kumukuai Emi loa. O
na kauoha a pau mai Hawaii a Niihau, e loaa'ku ana ia lakou, e hooko koke ia no
ia me ka lawa pono.
E Kipa Nui Ilaila, i ike ia ka Oiaio
@