Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVIII, Number 4, 25 January 1879 — Page 4
| This text was transcribed by: | Kä“hau Lucas |
| This work is dedicated to: | C. Keikiala Aana Todd |
KA NUPEPA
Kuokoa me ke Au Okoa
I HUIIA.
No ka Makahiki, $2. Eono Mahina, $1.
Dala Kuike Ka Rula.
IANUARI 25, 1879.
Aia mawaena o kela a me keia lahui, he nui na ano kulana o kona mau heluna kanaka. O ka poe waiwai a me ka poe ilihune, o ka poe hookiekie a me ka poe hoohaahaa, a o ka poe hoopono a me ka poe hana hewa. Mawaena o keia mau mahele, me he la, o ka oi loa o ke koikoi, oia no ka poe hana hewa. He nui wale o keia poe, a he nui no hoi na ano hana hewa. O kekahi mau ano hewa i hana ia, he mau hewa nui loa a koikoi, kupono ole no ka hoike ana'ku o kekahi i ke aloha a minamina no ke alakai ia ana o ke kanaka e hoohaumia iaia iho ma ia mea. He mea no hoi no ua kanaka nei e kaumaha'i a hilahila, ina he puuwai kona i ike ia mau mea, ke hoomaopopo iho i kana mea i hana'i. O ka poe a pau i hana i ka hewa o kela a me keia ano, ua loaa ia lakou ke kina, a oia kina imua o na maka o kahi poe, he kaola eleele maluna o ka hokua o ka mea hewa e hiki ole ai ke ala hou iluna a lanakila.
Aka, ma ka noonoo ana o kekahi poe, ua ae ia no he kaola eleele ka hana ia i ka hewa, aka, aole nae i ae ia ka nalo loa ana o ke kanaka maloko aku o ka uhi o ka lua mimilo o ka lepo; no ka mea, he puuhonua ko ke kanaka ke manao oia nona iho, a hele kuokoa aku imua ona a haawi aku iaia iho mai loko a waho nona. Aole loa e kapae ia ka leo noi me ka mihi a ke kanaka i ike i kona kina: aka, e lohe ia mai ana no, a e ike iho no auanei oia iloko iho o kona waihona noonoo i ka hoomanao ia o kana ukana, holoi ia'e kona paumaele, a e keokeo kona eleele.
Pela makou e manao nei i ka poe i alakai hewa ia ka noonoo ana, a hana iho la i ka hewa. He mea emoole loa ka hana ana i ka hewa, me ka noonoo ole ae i kekahi mea e kuia mai ai, aka i ke ko ana a hala'e la he manawa pokole, aia hoi, ua haawe iho la kona koikoi me ke kaumaha loa ole. Ua lilo ia poe i ino imua o kekahi o ko lakou mau hoakanaka; ua haalele ia lakou e na hoa'loha, ua hana ino ia a kapae loa ia. No ia mea, ua koe iho la ka mea loohia i keia pilikia oia wale no; aohe ona hoa kamailio, a aohe hoi leo nana e okomo mai i na huaolelo hoolana manao, a haulehia iho la oia malalo o na manao kuihe, a o ka hopena, e hauole io ana no oia ilalo loa ke loaa ole iaia ka hooluolu ana a me na hoolana manao ana no kela puuhonua, ke kalahala hoi o ko ke ao nei.
Mai haalele i kou hoakanaka ma ia ano; aka, e nana aku iaia me na maka aloha, e hoike ana iaia ma kau mau huaolelo i kou minamina nona; a e haawi aku iaia i na hoolanamanao no kona hoomaewaewa hou ia ma kau mau hana. Mai hoike aku iaia i kou anunu, aka, e lalau aku i kona lima a e hoopai ae iaia mai ka mimilo, a e hookomo aku i ka pumehana o kou puuwai iloko ona, i ike iho ai ia i ke aloha a me ka maemae o ke kulana o ka hana pono, a noonoo nona iho. Mai manao kakou, no ka hana hewa ana o kekahi, nolaila, ua pau kona hookanaka ana nou; aole! O ke Akua, ka mea nana i hana mai ia oe, ua makaukau oia e kala mai i kona hewa, a e hookiekie hou ae iaia.
E aloha kakou i ka poe hewa, me ka hoomanao pu, aole kakou i ike i ka manawa e kau mai ai ia haawina maluna o ko kakou mau hokua. E hanai kakou i ka mea kino me ka pule pu ana nona, e noi ana e hoohuli ia'e kona noonoo ana mai ka hewa a i ka pono, a e ukali aku kona mau kapuai ma ke ala o ka pono.
He nui a lehulehu na hoakanaka e noho ana me keia ukana koikoi, e aka ana e loaa kahi e maha'i, a e hooluolu ia ka pilikia, aka, mamuli o na hana ino ia, me ke kapae a hookae loa ia e kekahi poe, nolaila, ua haawi lakou ia lakou iho na ka poino, me ka nalo o ka manao lana no ka pakele hou. He nui ka minamina no ia poe. He poe lakou i hiki ke hoohuli ia a lilo i mau kanaka maikai a kupono, aka, no ka haalele ia, nolaila, ua lilo i poe lapuwale.
Nolaila, ka makou e kamailio nei, mai haalele loa kakou i na hoakanaka i auwana, aka, elike me na kahuhipa maikai, e kii aku ia lakou a e hoakoakoa mai, e like 'la me ke kuhikuhi a ke kahuhipa nui o ko ke ao nei.
Na Misiona.
Ka hope hoolana misiona o ka Aha Hui Poo Aupuni ma Berelina Geremania July 78.
Mamua aku, nui ke keakea ana i ka hana misiona ma Sepania, ma Auseturia, ma Tureke Europa, a ma Tureke o Asia, a me Rusia hoi. Nui ka hoomaau ia'na ma ka aoao hoomana, he hoomaau Mahomeda, he hoomaau Katolika, he hoomaau Helena, he hoomaau Aremenia, he hoomaau Iudaio.
Ka aoao i hoomaau nui ia, oia ka aoao Karistiano Euanelio, ka aoao ekalesia oiaio, me ka aoao Iudaio ma kauwahi. Nui ka poe makemake e haalele i ka hoomana kahiko, a e apo i ka hoomana Karistiano oiaio, oia hoi ka hoomana Perotesetane. A huli mai no kekahi poe me ka makau ole i ka hoomaauia.] Aka, makau ka nui i ka hoomaau ia, i ka haoia o ka waiwai, i ukuia, a hoopaaia iloko o na hale paahao, i ka hoonele ia i na pono aupuni, i ka hoino ia, a henehene ia, a pepehi ia a make.
Ua hooholoia ma ka Aha Poo Aupuni ma Berelina, E hoopauia ka hoomaauia'na o kekahi no kona aoao hoomana. E ae ia e noho like, e pono like na aoao hoomana a pau mai Sepania ma Europa, a Peresia ma Asia. E hoomana kela me keia, e like me kona makemake, me ka hoomaau ole ia. E kukuluia kela a me keia ekalesia, kela a me keia aha ekalesia, e komo wale ka Baibala ma ia mau aupuni. E kuai aku kuai mai me ka heluhelu, me ka haiolelo me ka papa ole ia, a hoomaau ole ia; aole nae e hana na aoao hoomana i kekahi mea kue i na kanawai aupuni.
Ma keia hope aku paha, e holo pono ana na hana misiona ma ia mau aupuni.
Maregova ma Asia 350 mile ma ka Hikina aku o Constantinople. Ke ala mai nei, ke huli mai la kekahi poe, ke komo la iloko o ka ekalesia. A ma ka nana'ku, e mau ana ka huli. Nui ka olioli o na kahu, na haipule. E olioli pu kakou.
Bohemia ma Europa waena. No Auseteria keia Aina. He mau misionari Euanelio malaila iloko o na makahiki eono i hala, ma Prague ke kulanakauhale nui. Aole nae i holo pono ka hana. Nui ke keakea ana o ke aupuni. I na he halawai, e hae e ka misionari i ke kumu manao. E uku oia i hookahi hapaha no ia hai ana. E hele kekahi luna aupuni i ka halawai ma ke ano kiu. E ukuia oia 87 keneta ma kela ma keia halawai. Hoomaauia ka poe hoolaha baibala. Ukuia, hoopau wale ia. Huli mai no nae kekahi poe Katolika me ka makau ole i ka hoomaauia. Papa ia kekahi poe no ka himeni ana, a no ka pule ana ma ko lakou hale. I na hoomau lakou, e hooleiia iloko o ka hale paahao. Pane kekahi, e mau ana no ka'u pule, me ka'u himeni ana, Ina hooleiia au iloko o ka hale paahao, e mau no ka'u pule, ka'u himeni, ka'u haiolelo ana malaila.
Ua uku palima dala ia lakou. Ke ano keia o Auseturia, he aupuni Katolika. E ano hou ana paha ma keia hope aku.
Sepania, ma ke komohana hema o Europa. He aupuni Katolika keia, he aupuni kokua i ka hoomaau ana i ka ekalesia Euanelio. Aia malaila kekahi mau misionari no Hawaii nei aku, Tamasi, me Wiliama Gulika. He mau makahiki ko laua malaila.
Ma ka nana ana i na leta a laua, nui ke keakea ana, ka hoomaau ana o ka aoao Katolika. He wahi kula la maikai ma kauwahi, he 60 haumana e ake nui ana e ike. He poe Katolika no lakou. A no kekahi hemahema, aole hiki i na misionari ke hoomau ia kula. Ka hoomaka no ia o kekahi hoomaau nui. He wahi keiki hanai a kekahi mau makua hoole Pope. He mau haumana Pope laua mamua. Ua haalele nae, a ua lilo i mau lala no ka ekalesia euanelio.
Hooikaika loa na kahuna Pope e kaili ia keiki mai na makua hanai aku, me na olelo hoomalimali, a me na olelo hooweliweli. Kupaa nae na makua, aole ae aku.
He kaikamahine nona na makahiki he 18. He Katolika mamua; Ua huli mai nae a komo i ke kula misionari. He kaikamahine akamai a noho maikai, a mahalo nui ia. Minamina loa ka aoao Katolika ia ia, a hooikaika loa e hoohuli hou ia ia i ka aoao Pope. Hooikaika ke kaikunane, he loio akamai, hooikaika ka makuahine me na hoahanau kino ea, me ka waimaka, me ka hooweliweli, me na olelo hoomainoino; aka, kupaa loa ua kaikamahine nei. Aole loa i ae iki aku e hoi hou i ka aoao Pope.
He kumu kumakaia. He Katolika mamua. Huli oia i mea hoole Pope, a lilo i kumu, a i kokua haiolelo no ka misionari. He huli hookamani nae ia. Mahope iho, haalele oia i ka misionari, a hoi hou i ka aoao Pope, a lilo i mea hoomaau loa i na misionari, a me na hoahanau, na haumana misionari. Hoolaha oia i na olelo ino, a wahahee loa no na misionari. (Gulika ma.) A ma na hana ino a olelo ino lua ole i imi ai oia e hoihoi i ka poe haalele Pope i ka aoao Pope. A hoohiki oia e hoopau loa i ka hana a na misionari, a kipaku aku i na misionari mai Sepania aku.
Aole nae oia i lanakila. Ke mau nei no ka ekalesia euanelio, a me na kula eunelio, a ke mahuahua nei ka poe huli mai, a me na haumana kula. Ua hoolilo ke Akua i keia hoomaau nui i mea e pono ai ka aoao euanelio. Hauoli kakou no ia mea.
From Long Fellow's Psalm of Life.
1
Aole like keia ao,
Me he moeuhane pa-u,
E hooikaika ma keia ao,
Me ka eleu no a mau.
2
Aole e ka make mau,
Ko ka uhane make po,
Aka e hana ma ke au,
Me ka naue mau i o.
3
A ma ke kahua laula nei,
Mai hana like me ka pipi,
A me ka piula hoope,
E hookanaka a e pii.
4
Mai hilinai i ko mua,
Ina paha he laelae,
E hooikaika no a mau,
Me ka nana iluna ae.
5
E uhi i na hana ino,
Na ka wa i hale ae,
Ano e hana i ko ke kino,
Me ko ka Uhane iluna'e.
6
O na hana o na kini,
Ke hoike mai nei no,
E hiki no ia kakou nei,
E pii aku no i o.
7
A waiho na meheu,
Ma ke one o ke kai,
A ike ke kaikaina,
Hala kona u a lealea.
8
Nolaila e ala'e kakou,
Me ka naau koa no,
E ao i ka hana mau,
A kali i ka pono. E.
Haawina Kula Sabati.
HELU 6. SABATI FEB. 9, 1879.
KUMUHANA.
Ka malama ana i ka Sabati. Pauku Baibala Neh. 13; 15-22.
15 @ la mau la, ike aku la au ma Iuda i kekahi poe e hehi ana i na lua kaomi waina i ka Sabati, a e halihali ana i na pua, a e hoouka ana i na hoki; a e lawe ana i ka waina, i na hua waina, a me na fiku, a me kela mea keia mea kuai ma Ierusalema i ka Sabati: a papa aku la au ia la no, i ko lakou kuai ana i ka ai.
16 Noho iho la iloko olaila na kanaka o Turo i lawe mai i ka ia, a me kela mea keia mea kuai, a kuai iho no i ka Sabati me ka Iuda iloko no o Ierusalema.
17 Alaila papa aku la au i na kaukaualii o ka Iuda, a olelo aku au ia lakou, Heaha keia mea hewa a oukou e hana nei, a hana ino i ka la Sabati.
18 Aole anei i hana ko oukou poe makua pela, a kau mai la ko kakou Akua i keia popilikia a pau maluna o kakou, a maluna o keia kulanakauhale? Aka, e hoomahuahua ana oukou i ka inaina maluna o ka Iseraela i ka oukou hana ino ana i ka Sabati.
19 A i ka wa i pouli mai ai na puka o Ierusalema mamua o ka Sabati, olelo aku la au, e pani lakou i na puka, a olelo kau no hoi au, e wehe ole ia lakou a hala ka Sabati; a hoonoho iho la au i kekahi o ka'u poe kauwa ma na puka i komo ole kekahi ukana i ka la Sabati.
20 A o ka poe kalepa a me ka poe e kuai ana i kela mea keia mea kuai, akahi a elua hoi ko lakou moe ana mawaho o Ierusalema.
21 A laila papa aku la ia lakou, a olelo aku la ia lakou, No ke aha oukou e moe ai ma kahi e pili ana i ka pa? Ina he hana hou oukou pela, e lalau no ko'u lima ia oukou. Mai ia manawa mai, aole lakou i hiki mai i ka Sabati.
22 A olelo aku la au i na Levi, i huikala lakou ia lakou iho, a i hele mai lakou a e malama i na puka i hoano ka la Sabati. No keia mea hoi, e hoomanao mai oe ia'u e ko'u Akua, a e ahonui mai oe ia'u e like me ka nui o kou lokomaikai.
Pauku Gula. P@k. 20:8.
Mele. "Wai hauoli." Lei Alii aoao 12.
Pule i malama pono ia ka Sabati.
Ka Wehewehe a Ninau ana.
Oiai we heluhelu ana Ezera ma ka Buke kanawai, ua walania ka naau o na kanaka, a hoomaka e uewa no ka ike ana i ko lakou hewa. Ua papa ia nae, aole make e uwe, no ka mea, he manawa hauoli ia, aole kupono e hui pu ka hauoli me ka uwe ana. He wa okoa ka wa uwe. Hiki nae ke mihi, a uwe ma ko lakou mau ohana, a ma kahi mehameha.
Ma ka lohe ana i ke kanawai, ua maopopo he ahaaina nui, ua kokoke mai, oia ka ahaaina kauhale lewa. Nolaila ua malama lakou ia ahaaina me ka olioli nui ma na la ehiku. Mok. 8;9-18
He la hookeai mahopeiho. Ua heluhelu hou ia ka buke kanawai. Akaka ko lakou hewa. Nui ka pule, me ka mihi, me ka hookaawale aku i na hewa, me ka hoohiki, aole e hana hewa hou. Mok. 9; 1-38. Me na inoa, me na hana e hana'i. 10;1-39. Me ka hana e hoopiha ia'i Ierusalema i na kanaka. Mok. 11;1-36. Me ka hoolaa ana i ka pa o Ierusalema. Mok.12; 1-47. Me ka hookaawale aku i kekahi hewa nui, me ka hooponopono ia o kekahi mau mea pono ole. Mok. 13;1-14.
P.15-18. Ma ia mau la heaha ka Nehemia i ike ai? Hai mai i na mea pono ole i hana ia ma ka la Sabati. Heaha ka Nehemia mau olelo papa a ninau aku ia lakou? Ma keaha lakou e hoomahuahua ai i ka inaina o ke Akua?
P.19 Ka manawa hea e pani ia'i na puka o Ierusalema? Ma ka manawa hea ka hoomaka ana o ko lakou Sabati? Ma ke ahiahi, ma ka po ana o ka la. Heaha ka Nehemia hana i ole e komo kekahi iloko o Ierusalema ma ka Sabati?
P.20,21. Mahea i moe ai kekahi poe? No keaha? Heaha ka Nehemia olelo ia lakou? Pehea oia ke hana hou lakou pela? A pehea lakou?
P. 22. Heaha ka Nehemia olelo i na Levi? Heaha hoi kana pule?
Mele. "O oe mau me au." Lei Alii aoao 13.
Na Ninau Hoi Hope.
Ehia, a heaha na hana a Nehemia ma i hana'i mamua o kana hana no ka la Sabati? Ina lohe oukou i ka heluhelu ana i ka ke Akua olelo, a akaka ko oukou hewa, heaha ka pono? Heaha ka pono o ka poe e noho manuahi ana? a e hookipa ana i kekahi mau mea haumia maloko o ka hale, a maloko o ka naau?
Pehea na Iudaio i ko lakou mau hewa? Minamina? Aua? Aole; ua hoopau aku. Aole anie he mau mea ino. awaawa, haumia, maloko o ko oukou mau hale? Noonoo pono, a mihi, a hoopau aku.
Heaha ke kanawai Sabati? Hai like mai. Pehea kekahi poe i ka wa ia Nehemia? Oluolu anei Nehemia ke Kiaaina? Heaha kana hana i hana ole na kanaka ma ka la Sabati? Ina hoolohe ole lakou, hooweli oia pehea? E hopu ea, a e hoopai. Heaha ka hoopai ia wa? Ua hoolohe anei lakou?
Ma keaha e hoohalike ai na luna aupuni me Nehemia no ka Sabati? Aole anei he nui ka hehi Sabati ana i keia wa? Heaha ka pono? Ina aole hoopai ia ka poe hehi Sabati ma keia ao, pakele anei i ka hoopai ia ma kela ao? Heaha ka pauku gula?
Mele. Mara@atha." Lei ALii, aoao 14.
Pule i ala a mihi nui ka poe hehi Sabati, a hoohiki e malama pono ia la ma keia hope aku.
Haawina no Feb. 16, Halelu 1; 1-9.
Leta mai ka Pae Aina mai o Gilibati.
Apaiang Aug. 28, 1878.
Rev. H. Bingham; Aloha oe.
Ke kakau nei au i wahi leta nau, a hoouna aku maluna o keia wahi mokuahi uuku i hiki mai nei maanei i nehinei, me ko makou manao he wahi mokuahi manuwa; eia ka he wahi moku kalepa, no ka poe imi waiwai. Ua manao au e hai aku ia oe i kekahi mau mea hou a'u i manao ai akahi no paha a hana ia maanei ke ole au e kuhihewa. I ka makahiki 1876 ua pae mai ma Tarawa kekahi waa mai Beru mai; he waa e holo ana i l-onatoa, aka, ua puhi ia e ka makani, nolaila ua pae i Tarawa, a malna oia waa kekahi mau hoahanau no Beru. I ka noho ana nae o kela mau hoahanau ma Tarawa ua hana ino ia, a noia hana ino ia, ua holo mai maanei i ka makahiki 1877 i ka malama o Mei, a ua aua ia e Kanoaro i kauwa nana, aka i ko'u lohe ana i keia mea ua kii au a hoihoi mai maloko nei o ka pa o kakou a noho pu me maua i na malama he 10. I ka ike ana o na hoahanau o ka ekalesia o ko lakou hoa'lohaia ua kokua mai i 10 ope hale, (kapupu) na tuae he 20 a me na niu he 400. I ka M.H. 1877 i ka malama o Apelila, ua holo mai e Te-Kabure ma ianei; a ua kokua nui na hoahanau i ka niu i ka hala ka i-a a pela aku. I ka malama iho nei o Iune o keia makahiki ua kii au ia Teraoi ma, a me Te-Kabure ma me ka manao e kali i ka "Hoku Ao" no ka Hui i Butaritari a no ka pono ole kekahi o ka noho ana iwaena o ka poe kaua, i ka hiki ana ianei ua paipai ke alii i na hoahanau e kokua i ai, a ua kokua ia, a ua nui loa ka ai, ua ai a koe no. Ua loaa mai nei he leta mai Arorae mai, na kekahi misionari Samoa, e noi mai ana i elua mau buke Kauoha Hou, i ka ike ana o na hoahanau ua hoouna aku nei au i elua buke Kauoha Hou, a me eaha ware boki me ka hookaa ana i ka uku oia mau buke i hoounaia oia hoi $1.60 keneta, a ke kali nei i ka moku holo i Tamana, alaila e hoouna aku i mau buke na Miss Baneawa (Nei Baneawa) e like me kana noi; Ua loaa paha ia oe kana leta a'u i hoouna aku ai ia oe. Ua loaa mai iau na buke i hoouna ia mai maluna o "Hoku Ao" a ke kuaiia nei; a o ka nui o na buke i lilo mai Iulai 23 a hiki i keia la he 124, penei ka helu ana 74 Kauoha Hou 35 Himeni, 2 Palapala Aina, (Tiaokurebe) 6 ware boki, 2 kumumua, (Moau reirei,) 4 Helunaau, 1 Karaki. Ke imi nei no kekahi poe i ke kumu kuai no ka lakou buke, a i na loaa kuai mai no. Ke mau nei ke kaua ma Tarawa i keia mau la a ua wi loa ka aina. Ke lohe mai nei makou ke hooikaika nei o Haina me Mrs. K. Haina i ka uwao ana iwaena o na aoao kue me ka manao e haawi i ko laua ola, no ke ole o ko Tarawa poe puni kaua. Ua ehaeha kuu naau no kekahi poe o Apaiana nei no ka holo ana i Tarawa e kokua i ka poe e kue ana ia Te-Kourabi. Ua hoomakaukau iho nei au e holo i Tarawa i keia la e kahea i ka poe Apaiana, aka no ke ku ana mai nei o keia wahi moku, no laila e holo ana au i ka la 29 ae nei.
O ka nui o ka poe i holo i Tarawa, he 45 aole o ka poe kaukaualii, aka, o ka poe o Tarawa i noho loihi maanei, a no ka haanui ia mai e pio ana o Kourabi, nolaila, holo malu, no ka manao paha e loaa hou mai ko lakou mau aina, i lawe kahiko ia ina kaua mamua. Ke lawe pu nei au he palapala na ke alii e kahea aku i kona poe kanaka. Heaha la na mea e halawai mai me ka'u huakai, ke halawai aku au me ka poe kipi o Tarawa.
Ua loaa ia maua ka Mrs. K Haina leta i ka la Sabati nei e paipai mai ana e kokua aku ma keia hana. O Mrs. K. Haina wale no ma Tabian i keia wa. A o G. Haina eia i waena ona kipi kahi i noho ai e uwao ana, a aia o D. Kourabi i Nea kahi i kukulu ai i pa kaua nui, i mea pale aku i ka enemi. Ke kula nei maua i keia mau pule, o ka nui o na haumana, he 28 i kahi la, a emi mai no hoi i kekahi la. Ke hele mau mai nei o Mrs. Ribana i ko'u kula, a ke hele mai nei ina halawai, a ua oluolu maikai kona ano, Ua kiola loa makou ia Nei Tinau mawaho o ka ekalesia. Ua make o M. Te-Atarake i ka la 15 o keia malama; a o Nei Mautan ua make i ka la Sabati nei i ka wa e kani ana ka hele o ko makou halawai Sabati. "Na ke Akua i haawi mai a nana no i lawe aku."
Eha o'u la e kula ai ina haumana ma na mea helu iloko ka hebedoma, a o ka Poalima ua wehewehe makou i kekahi mau pauku o ka Euanelio a Mataio, me ka hoike ana i kekahi mau mea o ka wa kahiko; o ka nui o ka poe i wae ia no ia kula he 12, a ua hele mai no o A. Tekea mai ia la, e hui mai me makou.
Ke noi aku nei au ia oe e paipai aku ina kanaka opipio i piha i ke aloha a me ka naauao, a i makau maoli i ke Akua, e hele mai e hana nui, a e hana mau no keia hana nui e lilo ai kahi a Iesu e noho 'la i wahi noho no ka poe e hooikaika ana ma kana hana aloha. Oluolu loa kuu manao i keia mau la no ka hoihoi o na haumana i ke kuai i na buke Kauoha Hou, pomaikai kakou ke pau keia mau buke ia lakou i ke kuai ia, i mea e hoomalamalama i ko lakou pouli.
Ke aloha 'ku nei maua ia olua me Binamu wahine. O kou pokii no, no ka hana a Kristo. G. LELEO.
Ladana.- Mai ka mea kakau mai Lahore mai, penei.' Ua manao ia aohe mau puali koa Afegana mawaena o Dakka a me Kabula, a e manao ana o Generala Baraunu e lawe ae ia Iellalabad.
Lohore.-Ua loaa hou ia Generala Robeta o na Beritania he kaua lanakila maluna o na puali Ameer, a lawepio ae la ia Peiwar, Ketal a me na pu kuniahi nunui a na Afegana a pau loa; he nui loa ka make o na Ameer, a o na Beritania hoi he 80 i make a ola mahunehune.
OLELO HOOLAHA.
A. McWAYNE,
HALE KUAI LAAU LAPAAU A ME NA WAIALA o na ano a pau, me na SOPA ALA o na ano he nui wale. Ma ke kihi o Alanui Papu me Kalepa. 840 1y
DR. RODGERS,
OIA O
KAUKA LOKEKE.
UA hoonee ae nei i kona keena oihana mai ka hale ae o A@uene ma Monikahaae a iloko o ka Hale Ma, helu 34 Alanui Papu.
Ma keia hope e hoomakaukau ana ke Kauka i kona mau Laau ponoi a puunaue aku i ka poe kii mai.
O kona hale noho, aia no ma ka pa o ka Hotele Hawaii, ma kahi i noho mua ai. 831 tf
E STREHZ,
(AILUENE.)
MALAILA E LOAA AI NA ANO LAAU A pau; a me na wai hoomaemae o kela a me keia ano. E hamama mau ana ka ipuka ma na po Poaono a pau. Ma ke kihi o alanui Papu a me Hotele, ma Monikahaae. (845 1y)
E.O. HALL & SON.
(E.O. HOLO MA.)
NA MEA KUAI I NA MEA MAHIAI, Na Lole, Na Pena, Na Aila, a me Na ano Lako e ae a pau he lehulehu wale. 846 Kihi o Alanui Papu me Moi. 1y
LOLE MAKEPONO
Ke Kuike.
E LOAA NO IA MA KAHI O
KAKELA ME KUKE!
E LAA NA
Ahinahina, Kalakoa,
Keokeo, Leponalo,
Pena, Aila, Aniani,
NA MEA PIULA!
KOPA, AILA HONUA,
AILA HOOMALOO
Kui Kakia, Pakeke,
Tabu, Kaula, Noho Lio,
Hulu Palaki, na Pulumi,
A HE
AGENA NO HOI NO NA MOKUPUNI O HAWAII NEI NO NA
Lainakini-nao,
Lainakini Maoli,
Palule Kalakoa,
Alapia, Kelepa, Kilika,
Na lole kupono i ka wawae,
Palule Huluhulu,
Na Lole Huluhulu,
Na Lole no ka hoohehelo ana
Lipini, Lihilihi, &c.
LIPINE, LIHILIHI, &c,
A ME NA
Mikini Humuhumu MakeponoLoa!
A HE
MAU MEA AI KAHI
Ka Palaoa, Kopaa,
Raiki, Pia, Hoohu,
Paakai, Huaala,
Pia Kulina, &c.
A he Laau Lapaau Kaulana Loa
A DR. JAYNES.
Laau Kunu,
Laau Hoomaemae Koko,
Laau Hoopau Naio,
Penikila, Huaale,
A ME NA LAAU HAMO, A PELA'KU!
827 3m 839
PAPA! PAPA!
NO
ALLEN & ROBINSON
UA WEHEWEHE AE NEI MAUA I
PA KUAI PAPA
MA
KA UWAPO O PAKAKA
Na Papa Ulaula o na ano a pau.
Na Papa Paina o na ano a pau.
Na Pili Hale Ulaula.
Na Pili Hale Keokeo.
Na Pepa Hoonani Hale,
Na Pepa Molina.
Na Pena a me na Aila Pena!
NA KUI O NA ANO A PAU.
NA PANI PUKA a me
NA PANI PUKA ANIANI
NA PANI PUKA a me
NA OLEPELEPE.
NA LAKO KUKULU HALE
O NA ANO A PAU!
E KUAIIA MA KE
KE KUMUKUAI HAAHAA LOA
O keia Makeke.
ALLEN & ROBINSON
Honolulu, Ian. 1, 1878 840 3m
PAPA, PAPA
AIA MA KAHI O
LEWERS & DICKSON!
(O LUI MA.)
MA KE KAHUA KAHIKO MA
Alanui Papu a me Moi!
E LOAA AI NA
Papa Nouaiki!
o kela a me keia ano.
Na Papa Nani a Paa no ke Kukulu
ana i na Hale!
Na Pani Puka, Na Puka Aniani,
Na Olepelepe, Na Pou, Na O-a.
Na Papa Hele, Na Papa Ku,
A me na Papa Moe nui loa.
NA PILI O KA HALE
O NA ANO A PAU.
Na Pepa Hoonani, Na Pena o na Wai a pau.
Na Kui mai ke Nui a ka Makalii,
Na Ami Puka, Na Ami Puka Aniani,
Na Ami o na ano a pau,
Na Aila Pena, o kela me keia ano,
Na Aila Hoomaloo, he lehulehu wale.
Na Aila e ae o na ano a pau.
NA WAIVANIKI
A ME NA
WAI HOOHINUHINU NANI!
o na ano a pau loa.
NA BALAKI ANO NUI WALE!
A ke hai ia aku nei ka lono i na makamaka a pau, ua makaukau keia mau makamaka o oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e pili ana ma ka laua oihana NO KA UKU HAAHAA LOA!
E like me ka mea e holo ana mawaena o LAUA a me ka MEA KUAI.
E hele mai! E na Makamaka!!
A e lawa no hoi ko oukou makemake me ka oluolu a me ka maikai!
845 tf
KOPA KUKAEPELE
A
GLENN?
AOLE LUA NO KA HOOMAEMAE I KA ILI!
He mea Hoopai i na eha, Na Ili Puupuu, A he hoomaemae i na mea ino, A he hoopau Lumatika, A he kopa auau no ho
O keia Kopa ka oi aku o ka mea maikai I waihoia mai imua o kanaka.
Aole wale no ka Hoopau ana i ka Huehue Ili Poha, Wela la, Luluaina, a me na mea e ae o ka Ili; A ma ia holoi ana, o ka hoopalupalu pu kekahi i ka Ili, a keia Laau Hoomaemae lua ole e hana ai.
O ka hoemi ana iho i na mai o ka Ili, a o ke pale aku i ka mai mai na lole e na Mai Lele, oia kekahi. O na ohana ame na poe makaikai, ina e hoolako lakou i keia KOPA HOOMAEMAE LUA OLE! A LAILA, UA LANAKILA LAKOU.
He hoopau i ka lehu o ke poo,
A he Kopa no hoi e kaohi mai ai
I ka lauoho mai ka hina ana.
Ua hooia nui mai na Kauka no ka maikai o keia Kopa!
E loaa no ma kahi o M. McINERNY.
Kihi o na Alanui Papu me Kalepa