Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVIII, Number 5, 1 February 1879 — Page 3

Page PDF (1.79 MB)

This text was transcribed by:  Kara Ueki
This work is dedicated to:  Euliana Ueki

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

OLELO HOOLAHA.

Castle a me Hatch.

O KAKELA OPIO A ME E. M. HATCH, ua hui laua ma ka lawelawe ana i ka ukana @.

            Ua hiki ia laua ke ku imua o na Ala a pau. mai ka AlaHoomale a Leie @. A e lawelawe no @ ma na hana pili i ka hooponopono waiwai, me ka imi ana i na Palapala @ Aina. ka hana ana i na Palapala @ Hoo@@@@@@ a me ka@ @.

                        W. R. CASTLE L@@@ H@@@@ @

            # @ @ @ @ @ @ @ @ @ @                       @@

 

ALFRED S. HARTWELL,

[HAKAWELA]

LOIO a he KOKUA ma ke KANAWAI! AIA kona Keena Oihana maluna ae o ka Hale Baneko Hou o Bihopa ma.            867 tf

 

CECIL BROWN.

LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI

A HE AGENA no ka @ ana i na Palapala no ka @

            @ @ @ Honolulu H. P. A. 2y

 

S. B. DOLE,

HE LOIO A HE KOKUA no na KANAKA @ @. E @ no ia a @ @ i na hihia o kela @ @ @ @ @ @ a pau o keia Aupuni.

            Ke @ ma Alanui Papu, maluna ae o ia Halekuai o @

            Honolulu, Oahu Ianuari 19, 197@                 3 1y

 

RICHARD F. BICKERTON,

[PEKETONA.]

LOIO a he KOKUA ma ke KANAWAI!

E HELE ANA OIA IMUA O NA AHAHOOKOLOKOLO a pau o keia Aupuni ma na ana hihia a pau, ina paha ma Oahu nei, a ma na Mokupuni e ae.

            Ua makaukau mau oia i ka hana ana i na Palapala @ kanawai o kela a me keia ano.

            Ua hiki no hoi iaia ke hoaie dala aku ma ka moraki ana ina aina. ma ka ukupanee haahea loa.

            E hanaia na hana me ka hikiwawe a ma ka uku haahaa.

            Keena hana. Helu 23 Alahui Kalepa, elua puka ma o aku o ka hale kauka o Kauka Mi@@@@eole.          @ 1y

 

S. W. MAHELONA

HE LOIO! HE KOKUA A HE PALE

me ke Kanawai.

UA makaukau au e lawelawe me ka mikioi a me ka eleu lua ole i na hihia a pau o kela a me keia ano imua o na Aha Hookolokolo a pau o keia aupuni. Ua hiki no hoi ke kakau i na palapala a pau e pili ana i ka Oihana Loio. E loaa no au ma ko'u hale noho mauka iho o Kawahao, a i ole ma ke keena hookolokolo o ka Aha Hoomalu a me ka Aha Kiekie ma Honolulu nei. O ka poe makemake e aie dala, he oluolu ka ukupanee.     876 3m

 

JNO. LOTA KAULUKOU.

LOIO A HE KOKUA.

UA makaukau au e lawelawe i na hihia a pau o kela a me keia ano iloko o na Aha Hookolokolo a pau o keia Aupuni. Ua hiki no hoi ke hana i na palapala a pau e pili ana i ka Oihana Loio me ka eleu. E loaa no au ma Heeia Koolaupoko, a ma Honolulu no hoi i kekahi manawa.         877 3m

 

DAVID K. MALEKA.

Loio a he Kokua ma ke Kanawai.

UA makaukau au e lawelawe i na hana a pau ma keia Oihana imua o na Aha a pau o ka mokupuni o Hawaii. E loaa no au ma ka hale hookolokolo ma Hilo, a e hooko ia no na kauoha mai na wahi a pau o ka mokupuni me ka hikiwawe loa.      882 1y oe26

 

EDWARD KEKOA

HE Loio no na Aha Kakau ole ma Hawaii. Aia kona Keena Oihana ma Alanui Waianuenue, ma o mai o ka hale hookolokolo o Hilo, o Nani Kaauea ka inoa. E loaa no ma ke Keena mawaena o ka hora 8 am a me ka hora 4 pm., ke ole he pilikia a ae.       882 17 oe26

 

J. KAPOHAKIMOHEWA.

He Loio a he Kokua.

No na Aha Hoomalu a me Apana o ka mokupuni o Maui. E loaa no au ma Makena, a e hooko ia na kuaoha mai na wahi e ae o ka mokupuni me ka eleu a me ka hikiwawe loa.  883 6m no2

 

S. M. P. KALEO.

He Loio, he Kokua, a he Pale ma ke Kanawai.

NO ka Aha Apana a me ka Aha Hoomalu o ka Apana o Wailuku, Maui. E loaa no au ma Waiehu, Waihee, a i ole ma ka Hale Hookolokolo ma Wailuku.     884 1y no9

 

P. NUI.

LOIO! LOIO!

O ka Ua Ukiukiu o Makawao, Maui.

UA makaukau oia e kokua i na mea a pau e hele aku ana i ona la, ma na mea pili kanawai imua o ka Aha Apana a me ka Aha Hoomalu, me ka Aha Keena a ka Lunakawai Kaapuni o Maui. E loaa no au ma ka Hale Hookolokolo o Makawao, a i ole ma Haiku.   885 1y no16

 

HENRY N. KAHULU

Loio a he Kokua ma ke Kanawai.

UA makaukau no au e lawelawe i na hana a pau ma ka Oihana Loio imua o na Aha a pau o ka mokupuni o Oahu. E loaa no au ma ko makou Keena Oihana ma alanui Papu, Helu 31. E hookoia na kauoha mai na wai a pau o ka mokupuni me ka eleu a me ka hakalia ole.      885 1y no16

 

ASA KAULIA.

Loio a he Kokua ma ke Kanawai.

UA makaukau au e lawelawe i na hana a pau ma keia Oihana imua o na Aha a pau o ka mokupuni o Oahu. E loaa no au ma ke Keena Oihana ma alanui Papu. Helu 31; a e hooko ia na kauoha mai na wahi a pau o ka mokupuni me ka eleu a me ka hikiwawe.           885 1y no16

 

L. A. THURSTON.

LOIO!

WAILUKU, MAUI.

889 6m d@@ 14

 

TIMOTHY KALAEONE.

He Loio a he Pale ma ke Kanawai.

Imua o ka Aha Hookolokolo Apana o Kawaihau. Mokupuni o Kauai. A he Agena hoi no ka hooiaio ana i na Palapala Kepa no ia Apana. E loaa no au ma Anahola, a i ole ma Waiakalua, Koolau, Kauai. E makaala no au i na kauoha me ka eleu loa.      895 1y Jan. 25.

 

J. W. M. POOHEA.

He Loio a he Kokua ma ke Kanawai.

No na kanaka a pau imua o ka Aha Apana a hiki imua o ka Aha Kaapuni ma ke keena no ka Mokupuni o Molokai; a he Agena Hooiaio Palapala Kepa no hoi no ia Apana. e hookoi na koi-i a ka makemake me ka eleu loa. E loaa no au ma ko'u home ponoi oia o "Kalauonaona," ma Wawaia, a i ole ia, ma ka Halehookolokolo  ma Puoo.                    89@ 1y Jan 25.

 

OLELO HOOLAHA.

OLELO HOOLAHA.

UA @ ia @ @ @@ ka @ @ @ "@" a me ke @ i pili ia. ma @, Ewa, a ke hookipa nei ia @ wahi a o @ Kiwaha ia @ @ e malama.          @. P. JUDD, @ no A@

            Honolulu. Sept. @, 1875.       875 6m

 

AINA KUAI A HOOLIMLIMA.

HE @ @ @ a @ @ @ @ o ka Halepaahao) He Loio @ @ @. A @ @ Paakai, aina kuka a me ke kai. A me kekahi @@ aina ma @, he aina kalo, aina ke@a a me ke kai. He @ ke @ ana. E @ ia       @. H. @ @

            Hoooiaio.        @@@ @@

 

HOOLAHA A KA LUNAHOOPONOPONO WAIWAI.

UA @ pono ia mai ka mea @ ka @ @ @ ma ka la 18 o Okatoba, i @ @ na waiwai o Charles H. @ o Wa@@@@. @ i @. Nolaila, ke hoi ia aku nei na mea a pau he @ @ ma ko@akou no ka waiwai o ka mea i make e hoike mai @ @ @ @ mai keia la @. o hoo@@@ ka lakou mau @. A o ka @ @ a he mau waiwai paha ko ka mea i @ ma ko lakou @ e paa nei, e pono e aku a hoihoi koke mai. a ina he @ aie ko ka mea i make i kekahi mea a @ mea paha, e pono e hoike koke mai.           H.A. LUSCOMB

            Lunahooponopono Wai@aio C. H. Luscomb i make.

            Wailuku, Maui.           @@@ @@

 

OLELO HOOLAHA.

E MANAO ana o ME. CLAUS SPRECKLES o Kaleponi, e hana i auwai nui ma ka mokupuni o Maui. @ L@@@kahekahe wai maluna o na mea kanu. O ka mea a @ mea paha e makemake ana e eli i elima haneri kapuai a oi aku paha o keia auwai ma ka olelo aelike, a e ku ia aku no hoi no ka hana ma ka helena o na kapuai i eli ia. a @ ia ma ka helena o na kapuai loa o ka auwai i eli @ @  @ nei lakou e ninau ia H. Schussler ma Haiku, Maui, a @ ia Wiliam G. Irwin @ @, ma Honolulu, a e loaa ia lakou @ @.           CLAUS SPRECKLES,

@@@ @@    H. SCHUSSLER.

 

Hoolaha Papa.

KE HOIKE ia aku nei na AILA HONUA kupono ole, no lakou na kuhikuhi i hoike ia malalo iho. Ua ike ia ka pilikia nui, ma ka lawelawe ia ana. oia hoi ma ka hoomaemae kupono ole ia ana; no lakou na mahu i emi iho malalo o hookahi haneri degere Faranaheita. O na mea a pau he mau aila ka lakou, ke papa ia aku nei ko lakou kuai ana, haawi ana a me ka hoolako ana i keia ano aila i na kanaka, me ka hoao ole ia mamua a ike ia ka pono.

            O ka hoopai no ka mea kue i ke kanawai, aole e emi iho malalo o na dala he Kanalima, aole hoi e oi aku maluna o na dala he Elima Haneri, a i ole e hoopaahao ia ma ka @ @ aole e oi aku mamua o ka makahiki hookahi.

Eia na Aila i Olelo ia.

            O ka Aila KOMETA, e a ana ma ke ana wela o na degere he 86 a hiki i ke 93.  Faranaheita.

            O ka Aila ALADINA, aneane e a ana ma na ana wela a pau.

            O ka Aila OREIENTELA, e a ana ma na degre he @5.

            O ka Aila DAYLIGHT, e a ana ma na degere he 91.

            O ka Aila LUSTRE, e aneane a ana i na degere a pau.

            O ka Aila a ka Hui EUREKA, e a ana i na degere he 84.

            Kakauia i keia la 11 o Okatoba, 1878.

            871 tf  W. C. PARKE. Hamuku.

 

PAPA KUHIKUHI MANAWA HOLO

-O KA-

MOKUMAHU HAWAII

"LIKELIKE,"

KAPENA. : : : REYNOLD.

Poalua Feb 4, hora 5 pm....................................Hilo

       "          11           "     ..............Kaapuni ia Hawaii

       "          18           "       ....................................Hilo

       "          25           "       ...............Kaapuni ia Hawaii

       " Mar    4        "       ....................................Hilo

       "           11       "       ...............Kaapuni ia Hawaii

       "           18       "       ....................................Hilo

       "           25       "       ...............Kaapuni ia Hawaii

 

AOLE AIE NO NA UKU OHUA?

            Ke hoole ia aku nei ka aie no na uku ohua, a ke hoike ia aku nei i ke akea, ina he mau paiki, ukana a puolo hooili ko lakou e pono e hoailona ia me ka moakaka pono; aohe no eae ia ka lawe ana i na ukana, paiki a me puolo i hoailona ole ia ke ole e kakau ia ka loaa ana mai.

 

HE KUIKE KA UKU UKANA.

            Ma na ukana a pau a na makamaka, e pono e uku mua ia. A e hookoia no na kauoha no ka lawe a hiki i kahi makemakeia, A e malama ia no me ka makaala na ukana, paiki a me na puolo, lio, pipi a me ka hoki.

           

E hoailona ia me ka moakaka na Pahu Rama a me Waina.

            O ka poe no lakou na ukana o keia ano e pono e hoailonaia me ka moakaka, a i ole e kakauia me ka makaka ka loaa ana mai o ka poe no lakou keia mau waiwai.

            O na koina no na pilikia a me na poho, e pono e hoike koke ia mai loko o ka malama hookahi.

            Aole e ae ia na hookele kaa, na keiki a me na mea like, e pii iluna o ka mokuahi i ka wa e pili mai ai i kauapo, aia wale no a pau ua ohua eepekeke i ka lele.

            No ke ake nui e hoopomaikaiia ka lehulehu kaahele, ua hoololi ae nei na ona o Likelike i ka Papa Hoike Manawa o ia Mokuahi e like me maluna.

 

Ma ka Hale Oihana e loaa'i na Palapala.

            Aole keena o hope e lilo, aia wale no a kaa mua mai ka uku moku. Aole e ili ka hewa no na paiki, ukana a puolo paha, ke ole e kakauia ka loaa ana mai. E h okaaia ka uku ukana ka wa e noiia aku ai.

                                                                                                                                                WILDER & CO.

 

DR. F. LESLIE MINER.

HE Kauka Lapaau a me ke kokua ana i na wahine hanau keiki. Aia kona keena hana ma ka Hale Kuai Laau Lapaau o E. Strehz. ma ke kihi o na alanui Papu me Hotele.

            881 1y

 

Kauka O. S. Cummings, M. D.

HOMEOPATIKA.

Oia ke Kauka i kamaaina mua ia oukou e na kanaka Hawaii ma ka inoa,

"KULU WAI LIILII"

Ua hoi mai nei oia, a e pahola hou mai ana oia i kona akamai lapaau ia kakou. Aia kona Keena Lapaau a me kona wahi noho i keia wa ma kahi i noho mua iho nei o E. P. Akamu ma ke alanui Ema.             888 tf

 

KO

G. WEST

-MAU-

HALE HANA KAA HOLO LEALEA!

Kaa Lawe Ukana,

Kapili Kapuai Hao,

-ME KA-

Hana Hou ana i na Kaa Nahaha.

E LOAA no i ka poe e makemake ana i na mea i hoikeia maluna ke hele ae ma P@leiewa ma ewa iho o ka halekuai o Kakela me Kuke, a makai o Ainahou, mauka mai o ka Hale Dule. E hana ia na hana a pau me ka maikai wale no. E hooko ia no hoi na kauoha me ka eleu, a me ka hikiwawe.

            (876 3m)

 

He Nui Anei Kou Makemake i na

Mekini Humuhumu Lole?

Ina pela, alaila, e kipa mai no ma ka Halekuai

-:o:-

KAKELA A ME KUKE.

A malaila oukou e ike ai a makaikai i na ano MEKINI a WHEELER a me WILSON, mai ke $40 a hiki i ke $50 ke kumukuai o ka mea hookahi.

Ka MEKINI a SINGER,

ma ke $50 pakahi, a me ke ano

MEKINI a WILCOX me CIBBS,

ma ke $30 a hiki i ke $50 ke kumukuai.

            I mea e pau ai ko oukou kanalua e na Makamaka no ke kupono o keia mau ana Mekini, e naue mai no me ke kuihe ole, a e ike no oukou iho.          862 tf

 

E Kuai ia Ana.

            He 1,000 Hipa a me 8,000 Kao o ka Hui Hanai Kao o Kaupulehu ma Kona, Hawaii E nina u ia H. Cooper (Kupa) o Kailua.

            858 tf              A. S. CLEGHORN & GO.,

 

OLELO HOOLAHA.

E IKE IA ma keia @ kope @ ka @ @ @ i na @ o kela a me keia ano. malama o kuu apana aina @ a @ @, Hawaii. o P@@@@ ka inoa. A ua kipa no hoi ke kii wale ana i na mea a pau malama o ua apana aina la. E lilo keia i kanawai mai ka la e @ ai ma ka Nupepa @ a mau @ @. A o ka mea kue i keia, e @ @ @ @ ma ka @ @ @ hoomana @ @ @ @ @ @ @ @ wahi @. @ @  i @ mana hoi, a e @ na mea a pau iaiai.   SAM L K. KAA@A@.

            Lahaina, @ @@, @@@@    @@@ @@

 

$10 MAKANA!

E UKU no au i na dala i oleloia maluna i ka @ @ @ mea paka @ e @ mai i @ @ @ @ @. @ @ @ @ @ @ @ kuai aia ma ka a-i @ me ka hao @ @ wawae a paa; o ka @ o ka @, @ @ @ @ hookahi wawae @ @ mahope, me ke kamaa @ @ @ wawae eha, kona hao kuai penei. KL me kahi hao @ malalo iho @ hope @, ma makiki kahi i hele ai. Ina o ka mea a @ mea e @ ai e @ @ mai ka @ ma @Honolulu.      S. K@@@

            @, @ @ 15, 187@     @@@ @@

 

Hoolaha Kuai a ke kahu Malama Waiwai.

MAMULI o ke kauoha a ka H@@ M@@@@, @ @ ma ka la 23 o Ianuari, e haawi mai ana ia'u ka mana e kuai i ka waiwai paa o @ @ he keiki @ ole. e kuai aku ana au ma ke @ akea ma ka paka e @ Hale ma ka la 8 o Feberuari e hiki mai ana, ma ka hora 12 o ke awakea, i ke@a apana aina a pau o ua keiki @ ole nei i olelo ia. e waiho @ ma Honuapo, Kau mokupuni o Hawaii, @ ka @ aina he @ @ @ i hawaiia ia Kukana ma @ @ @ @ @.

            @@@ @@

 

Hoolaha a @a Hope Hooponopono Waiwai.

            O NA @ @ na inoa malalo iho, ua kohoia ia mau Hope Hooponopono Waiwai no ka waiwai o C. Ai o Wailuku, he mea i Banekerupa. Ma keia ke @ ia aku nei i na kanaka a pau i aie ia C. Ai i oleloia, e hookaa koke mai lakou ia M. Green ma ke keena hana o M. Phillips @ Co., ma Honolulu, a i ole ia ia T. W. Ever@@ ma Wailuku, Maui.

                                    M. GREEN,                T. C. ACHONG.

            Na Hope Hooponopono Waiwai o ka waiwai o C. Ai he Banekarupa.          @@@ tf

 

AHA Hookolokolo Kaaapuni o ko Hawaii Pae Aina, Apana Hookolokolo Ekolu, Hawaii, ss. Kau o Novemaba, 1878. Kainulama (w), ka mea hoopii no ke oki mare, kue ia Ioane (k), ka mea i hoopii ia. Hoopii oki mare. ano ua kauoha ia, o ka olelo hooholo e oki ana mai ka berita mare aku, e hookomo ia ma ka moolelo o ka Aha, mamuli o ka aoao o Kainulama (w), no ke kumu o ka moekolohe a me ka haalele loa o Ioane (k), i olelo ia, e lilo i mea paa mahope o na malama eono mai ka la i hoopuka ia ai keia olelo hooholo ke hana ia elike me na olelo maloko nei, ke ole nae i ike ia ke kumu kupono e hoole ai. A ua kauoha ia ka mea hoopii e hoolaha i ke kope i hooiaioia o keia olelo kauoha ma ka Pacific Commercial Advertiser a me ke Kuokoa i kela a me keia o na hebedoma eono: o ka hoolaha mua ana iloko o ka malama hookahi mai ka la aku i hoopuka ia ai keia olelo kauoha; i mea e hiki ai i na mea a pau, i pili ke hoike mai iloko o na malama eono, ina he kumu ko lakou e hooko ole ia ai ia olelo hooholo a lilo i mea paa. Na ka Aha:

                                    P. SPENCER, Kakauolelo.

            Hanaia i keia la 12 o Novemaba, 1878.

            Hilo, Hawaii, ss. Ke hoike aku nei au me ka oiaio, o na olelo a pau maluna ae, oia no ke kope oiaio a pololei o ka olelo hooholo o ka hihia maluna ae, a e waiho nei ma ke Keena o ka Aha Hookolokolo Kaapuni, o ko Hawaii Pae Aina.

            Hoike ia e ko'u lima i keia la 26 o Novemaba, 1878.

                                    D. H. HITCHCOCK,

            Kakauolelo o ka Aha Hookolokolo Kaapuni.             892 6t

 

AHA Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina, ma ka hooponopono waiwai. Ma ka waiwai o Elia k o Honolulu i make kauoha ole. Imua o ka Lunakanawai A. F. Judd. Olelo kauoha e hoolaha aku no ke noi ana mai e koho i lunahooponopono waiwai. Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala noi a J. Ioelo o Honolulu, Oahu, e hoike mai ana o Elia k no Honolulu, Oahu, ua make kauoha ole ma San Francisco, California, mawaena o October a me November 1878, a e noi ana e haawi ia ka palapala hookohu luna hooponopono no waiwai ia J. Ioela. Ua kauoha ia o ka Poalua ka la 4 o Feberuari, 1879, oia ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la, imua o ua Lunakanawai la, ma ke Keena Hookolokolo o keia Aha ma Honolulu, a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu ina he kumu oiaio ko lakou e ae ole ia ai ua noi la. A o keia olelo kauoha e hoolaha ia ma ka olelo Hawaii i ekolu pule ma ka Nupepa Kuokoa he nupepa ma Honolulu.

            Kakauia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina. Ianuari 13, 1879.          A. FRANCIS JUDD.

                        Ikea:                Lunakanawai o ka Aha Kiekie.

                        804 3t              A. Rosa, Hope Kakauolelo.

 

Olelo Hoolaha.

E ike na kanaka a pau ma keia palapala. Owau o ka mea nona ka inoa malalo nei, ke papa a ke hookapu aku nei au ina kanaka a pau, koe ka poe nona ke kuleana i hoolimalima ia mau kai, aole e holo na waa maluna o na koa-hee o Heeia, aole e lawaia me na upena, aole e ula ma na po mahina, aole e lamalama ina po pouli, aole pili keia ina kanaka oluna ponoi o ka aina, koe nae ko lakou lalau ana i ka ia kapu a ke Konohiki. O ka poe a pau e kue ana i keia, a i loaa i kuu luna, ia Puaaiki, a i ole ia; i ka poe i hoolimalima i ka ia a ke Konohiki, alaila, e uku elike me ke poho, a i ole; e hoopii ma ke Kanawai. Pela hoi, ke papa pu ia aku nei ka loko kuapa o Heeia, ua kapu na mea a pau ke hele e lawaia, koe ka poe i ae ia me ka lalau ole ina ia i papaia, ina i ike au, a mea e ae paha e hai mai ia'u, e koi no au elike me na olelo maluna.                        S. KAALE.

            Ianuari, 14 1879          894. 4t*.

 

KE papa ia aku nei na kanaka a pau aole e komohewa a lawe wale a hoopoino i na mea ulu, a kukulu wale a hookuu wale paha i na holoholona a komohewa paha ma ke ano e a'e maluna o na aina ponoi a me na aina i hoolimalima ia e ka Hui Mahiko o Waihee, Maui. O ka mea hookuli i keia hoopii koke ia no e like me na Kanawai o ka Aina, nolaila o ka hoolohe @ ka pono o pilikia auanei.

                        JAMES MAKEE & CO.

            Waihee, Maui, Sept. 7, 19878 876 6m

 

NU HOU! NU HOU!

E kuai ia aku ana ma ke Kumukuai emi loa.

....MA KA....

HALEKUAI WAI HINUHINU

:o:

F.H. WILT.

Ma ALANUI HOTELE, MONIKAHAAE

Na NOHO,

Na MOE,

Na BELA MOE,

Na PKAKUKAU,

Na PAHU UME

A me na mea nani e ae ma ia laina.

KE kono ia aku nei no hoi ka lehulehu o na makamaka mai na mokupuni e ae, e kipua mua mai ma ko'u halekuai mamua o ka hele ana i na halekuai e ae o keia ano, no ka mea, he oluolu loa ke kumukuai a he waipahe maoli no.

            895 4t

 

Hoolaha Hookapu.

KE hoike aku nei au ma keia ina e loaa ana kekahi pipi a i ole he lio paha e hele auwana ana maluna o kuu mau aina me ke Awawa o Manoa a me Palolo! Mahope iho o keia la, alaila, e hoopii ia no ka mea a mau moa nona keia mau holoholona ma ke kanawai.

                                                            CHAS. LONG.

            Honolulu, Jan. 15, 1879.                     894 1m.

 

C. C. Coleman.

Amara a he Mea Hana Mekini,

Kapili Kapuai Hao Lio

A ME KA

Hana ana i na Kaa Lio, &c.,

Hale Hana ma Alanui Alii, e kokoke la i

894                  ke Alanui Papu.                       3m

 

ANO NO I LOAA MAI NEI!

Na Kaa Lio Holo Lealea!

Na Kaa Lawe Ohua a me na kaa holo palua, mau mea hoikeike aku, mai ka Hale Hana Kaa mai o ka Hui o Cortland ma Nu Ioka.

                                    DILLINGHAM & Co.,

            876tf   Na Agena kuai ma Hawaii nei.

 

Nuhou o ko na Aina e!

            Ma ke ku ana mai o ka mokuahi "Austeralia" i ke awakea Poakolu iho nei, i loaa mai ai ia makou na mea hoa makemake loa; a oia no hoi ia makou e @ aku nei i na papa aina o ko makou ma tausani poe heluhelu mai Hawaii o Keawe a hiki aku ina keiki alo ehukai o Kau@@@@@.

Ke Kaua Afeganitana

            Ladina. - Ua telegarapa aku ka elele o Inia e hoike aku ana @ na loaa ia Gen. Stuwata o na Beritania he alanui kupono no ka maki ana aku o na puali koa pukaa ma kela aoao o ka @ puu Ghoraqin. Ua hoomaka mai ka nee ana mai Ghoraqin a me Khojock mai no ke ake e hiki aku i Kanadara a ua hoike pu ia mai hoi aia he ekolu a he eha @ mau regimana koa Afeganitana ona waliwali a me kekahi mau haneri koa i @ ina mea kaua ole e paa ala ia Kanadahara. Aole no hoi he mau lono mea hou mai Kabula a me Yakoob Khan mai.

            Ladan. -Eia ka lono mai ke kolamu mai o Kueta penei; Ua hiki maalahi aku ka puali koa pukaa mawaena aku o ke ala mauna o Khojak. A aia na mahele koa o ke Generala Biddulphs ma ke kula o Kanadahara.

            Kalakuta. - Ua hiki mai na lono hou mai Kabula mai ma keia kumu ua makemake o Yakoob Khan i kona mau alii koa a me na koa, e hoohiki ma ke Korana, makaukau lakou a pau me ia.

            Ladana. - Eia ka lono mai Kalakuta mai penei; mamua o ka haalele ana ia Kabula, ua palapala aku la o Shere Ali i ka elele o laia, e olelo ana, e huli hoi hou mai ana no oia i Afeganitana mahope iho o ka waiho ana o kana hihia imua o ka Ahaolelo ma Sana Peteroboro. A o mekia Cavaganari aohe ona makemake e loaa aku na maluhia ma ke ano makemake. A aohe no hoi he mau ouli i hana ia e Yakoob Kahan.

            Ladana. -Eia hou kekahi lono mai ia Hazir-Pir mai, e olelo ana; Ua maki aku o Generala Robeta me kona puali koa me ka eleu iloko o ka apana o Khost, a e hoomau aku ana oia i ka paa ana a me ke pale aku i na kanaka noho mauna o Afeganitana. Aohe mau pilikia i manao ia.

-A eia hoi kekahi lono mai ke Kolamu Kueta mai, ua luku ae la na Afeganitana a puni ke kulanakauhale o Kanadahara, a ua haalele ne mea a pau ia kulanakauhale.

            Ladana. - Eia hou keia lono mai Hazir Pir mai, penei: Ua hiki aku la o Generala Rovata o na Beritania me kona puali koa a hiki loa aku i kahi noho o ke Kiaaina o Khost.

            Ladana. - He ekolu na la o na koa Beritania i maki ai i loko o Kanadahara a o na pilikia, ua ike no kela a me keia mea paka-o lakou; peia iho no hoi paha.

            Ua telegarapa ae ka elele o Inia e pili ana no ka haalele ana o ka Ameer ia Kabula. Ua paa ka Ameer ia Durwar ma ka la 10 o Dekemaba o ka Makahiki i hala, a hihi i kona wa i lohe mai ai i ka haule ana o Ali Musjid a me Peiwar ma ka lima o na keiki oehuehu @, a ma ia mea ua loaa ole i ka Ameer, he mau wahi e hoouluulu ai i kona mau koa; oiai, @ lima akau aku la no kela a na i hili @ai ai e lanakila.

            A no keia kumu, ke kau aku la ka maka o ua Ameer nei ia Rusia me ka manaolana e kokua mai ana ia a me ka waiho i keia hihia imua o ka ahaolelo o Europa, me ka haalele iho hoi i kana keiki ia Yakoob Khan. A ma ia la hookahi no a ua Ameer nei i haalele ai ia Kabule, ua hookuu like mai la o Yakoo Khan i na hoohiki i hana ia, oia hoi e hana oia e like me ka ua Ameer ala i manao ai he kupono. Ua haalele iho ka Ameer ia Kabula ma ka la 13 o Dekemaba; a me he ala e ane nalowale aku ana kana mau kauoha. Ua palapala aku kekahi alii o Kabula ia Generala Robeta me ka olelo aku, e haawi aku ana oia i kona mana me ke kuu akea aku ia Kabula i kahua paani lealea nana keiki Iniliki a me ka hoike pu aku hoi i ka holo ana o ka Ameer i Sana Peteroboro, Rusia.

            Kalakuta. - Ua teregarapa ae o Generala Robeta e olelo ana, ua hiki aku ia a me kona pualikoa i Kakubi i nehinei. A ua hiki kino ae ka hope kiaaina ilaila, a ua kamailio pu oia i ke alakai o na papu Beritania a me ka hooiaio ana, aohe mau hana ino a na kamaaina o Khost a me Khuran. He ino loa na kanaka o keia wahi mamua, a i keia manawa ua ike mai, a me ko lakou lilo i mau hoa'loha maikai. He hookamani paha.

            Ua hoike ia ae ma Viena, e hoao ana o Rukini e lawe ia Bulegaria a me Roumelia ma ka la 1 o Aperila o keia makahiki.

            Ke olelo nei na Iapana, ua mahui iki lakou, no ko Rukini moe ole o kona po no Yesso; oiai, ke makemake ala ua Bea moe hau nei o na kaei anu e hoohui mai malalo o kona poli; oiai o Yesso oia no ka mokupuni nui o ka Emepire o Iapana.

Lawe o Beritania ia Afeganitana.

            Ma ka hoomapoopo ana i na mea hou mai ke kahua kaua mai ma Afeganitana, he mea hiki ke hoomano ia, aia wale no ma ko Beritania aoao na lono hauoli. Aole no i like lea, no ka mea, o na mea apau i telegarapa ia aia wale no ia ma ko Beritania pomaikai. Aka aohe he kumu e ae e ike ia ai ke kanalua koe wale no ka ike ia ana aku o ka puali koa Inia ua emi mai malalo o ka nui i ike ia i kinohi. A aia no hoi he mau kaua nui e hoea mai ana me ka weliweli i na puali koa Beritania, oiai lakou e hoao ana e komo iloko o ke Kapitala o ka Ameer. A aia no hoi na piha loa ka aina i na alualu a me na oawaawa me na lalani mauna he nui.

            A aole no e hiki ke hoomanawanui iloko o ke kaua i ka wa hooilo. Koe wale no keia, ua hiki no i ka Ameer i holo aku nei i Rukina ke hoohuihui hou ae i kona mau puali koa e kau liilii ala ma kela a me keia wahi a me ka hoolaulea hou ana akui kona mau alii ke hiki i ka wa e noho launa ai me ai me Beritania. A no na mea e pili ana i na walawalaau a ka papa pai a Rukini, aole no i hoole no ke @ i koBeritania lawe ae ia Afeganitana. He mea keia e hoomaopopo mai ana aia o Kukini ke @ e paa a e hoohui mai i ka aoao komohana o Ku a me ka nee aku a hiki i Pe@@@ i keia manawa kokoke iho ma keia mua iho. A ina aole e hui like ana o Rukini a me Bertania, alaila, he mea maopopo @ e lilo ana o Asia holookoa, malalo o kela mau mana nui elua. E lawe no Rukini ia Asia-waena. ina e lawe ana o Beritania mai na aina ma ka palena o Rukini a hiki i ka moana Atelanika.

            O Tureke ma Asia aia oia malalo o ka hoomalu ana o Beritania. Me Afeganitana pu hoi kekahi. aia oia ma na lima o Beritania. a e @oe wale ana no o Peresia mawaena o ke kaiwaenahonua a me na panalaau o Beritania. A ke nana hou nei o Beritania i wahi e noho ai kona mau kanaka i hele a kupipipi, a i wahi hou hoi e pahola aku ai i kona mau oihana hoowaiwai. He oi loa aku ma ka noonoo ana o ka oki ia ana o na pomaikai kalepa e ke kaua, he mea nui ia e lilo mai ai o Afeganitana malalo o ke Beritania hoomalu ana.

            Ladana.-Eia ka lono mai ke kolamu mai o Kuete e olelo ana: ua hoouna hope aku nei ke alakai o na puali kaua lio i kekahi mahele kaua lio, no ka lohe ia ana mai, ua lawe ae ke Kiaaina o Kanadahala i kulana ikaika nona ma ka muliwai Tarlak.

            E hoomaka ana @ Generala Setewata a me Generala Bibdulph e komo like i keia la. He manaolana ko laua e hooauhee aku i ke Kiaaina a e komo aku laua iloko o Kanadahala.

            Ladana.-Eia kekahi lono telegarapa mai Lahore mai e olelo ana, o ke komo ana o Generala Setewata a me ka lawe ana ae ia Kandschar oia no ka hoailona no na mea e pili ana i ke kiko waena o ke kaua. A me he ala e hele loa aku ana ia a lawe ae ia Ghinsk kekahi o na kulana ikaika loa. A e hoao mai ana paha na Afeganitana e pale.

            Kalakuta.-Na puali keia o Mahoud Waziis i komo mai ma kahi o na Beritania, ua hooauhee ia aku me ka luku nui. Ua lele aku na Beritania maluna o na koa o Suleimana Khel, a he kanahiku poe i pepehi ia. He maluhia ma ke alamauna o Khyber i keia manawa.

            Berelina.-Ua olelo ia ua makemake o Rukini, no ka hookohu ia ana aku o Rustem Pasha i Kiaaina no Roumelia hikina.

KO BEKONAFILA OLA.

            Ladana.-Aohe i malani mai ka mai o Haku Bekonafila.

GENERALA KALANI MA IRELANI.

            Ladana.- Ua hiki aku o Generala Kalani i Belfast i neihinei, a malaila oia kahi i hookipa ia ai. A ia ia e ai ana, pane ae la oia penei;

            Ua makemake oia a ua ae hoi no na mea i hana ia mai ma ona'la no kona aina, aka, he wahi mea ole wale no ia, a o ka mea nui oia no ka noho enemi ana mawaena o Enelani a me Amerika ka mea hoi a kona lima e pale ai i na haunaele mawaena o laua.

            Berelina.-Ua hopu ia ae kekahi nupepa i hoopukaia a i paiia ma Ladana e Joham.

 

Na Leta a na Makamaka.

            Ua lulu luna pu me makou kau leta poloai nupepa e T. Hoomaha o Haiku, Maui, a ua hoouna aku nei makou he ope nupepa ma kou inoa e like me kau poloai.

            O kau hoi e Samuel Kekaiakea o Waialua, Molokai, ua loaa ia makou, a ua hoouna ia na ope nupepa ma ka inoa o Daniela Napela.

            Ua halawai pu hou me makou kau kauleo e M. Kookanaloa o Punaluu, Oahu, a ua hooko aku nei makou e like me kau kauoha.

            O kau hoi e J. K. Oleloa o Kealia, Kona Hema, Hawaii, ua hoouna aku nei makou.

            Ua loaa mai kau leta e John B. Kolopapela e hai mai ana no kou waiho ana'ku i na dala o kau mau nupepa ma ka lima o H. G. Treadway ko makou luna ma Kaupakuea. ua pono no.

            Ua hiki mai io makou nei kau poloai nupepa e Keahi (k) o Naalehu, Kau, Hawaii a ua loaa pu me ke dala, ua hoouna makou i nupepa nau.

            O kau leta e W. L. Haau o Kealakomo, Puna Hawaii, eia me makou, o kau mau hoakaka ana i ka mea kupono e haawi ai i ke ola o ke kakau nupepa, ua pono no. Ua hoouna aku nei makou he mau Alemanaka o keia makahiki ma ka lima o Rev. J. N. Kamoku, a me J. K. Josepa. O ke kii makana e hoomanawanui a hiki mai.

            Ua loaa ia makou kau mau leta kauoha nupepa o Rev. S. Kamakahiki o Haiku, Maui , i kakauia ma ka la 15 a me 18 o keia mahina, a e  @ me kau i poloai mai nei pela no makou e hana aku ai a ke hoouna nei makou i ka pepa me na wa-hi pakahi.

            Ua loaa ia makou kou kauleo nupepa e D. Kalauokalani o Moanui, Molokai, a @ hoounaia 'ku nei kau nupepa.

            Eia ia makou kau leta kauoha nupepa e S. D. W. Kawaiulailiahi o Kolopue, Waihee, Maui, a ua hookoia kou makemake.

            O kau hoi e J. L. Kaaikoele, o Paia, Hamakuapoko, Maui, ua loaa ia makou a ua hoouna ia elua nupepa ma ka wa-hi pakahi e like me kau kauoha.

            Ua loaa ia makou kau leta e J. Haole o Wailuku, Maui. He oiaio ma ko makou hoomanao ana ua hoouna makou i ka pepa i na inoa au i kakau mai ai.

            Ua loaa mai ia makou na dala $7.00 au i hoouna mai nei e Z. K. P. Naui o Kaunakakai, Molokai, ma ka lima o "Capt. Kahaunaele o ka moku kuna "Warwick."

            Ua kuilima pu iho nei makou me kau leta kauoha nupepa e Daniela P@ahao o Makawao, Maui, a ua hooko aku nei makou e like me kau kauoha.

            Ua loaa pono mai ia makou kau mau leta @ e ka makamaka S. M. P. Kaleo o Waihee, Maui, e kauoha mai ana e hoomahuahua hou ae i na pepa o kau ope nupepa. a e hoo@li aku hoi kekahi ma ka owili pakahi. Ua hookoia kau kauoha me ke kanalua ole iho.

             O kau kauleo nupepa a me Alemanaka e S. Kauihou o Olowalu, Maui, ua hooko aku nei makou, e kali a hiki aku.

            O kau leta e H. Kahele o Nawiliwili, Kauai, ua loaa ia makou a ke hoouna aku nei makou i nupepa na S. W. Wilcox o Lihue Kauai.

            Ua haukawewe mai nei kau leta poloai nupepa e B.K. Ho@ o Nawiliwili, Kauai, nolaila, ke hoouna nei makou he mau ope nupepa ma kou m@@ me na Alemanaka pu, a ua hoounaia hoi kekahi ma na wa-hi pakahi.

            Ua loaa mai ia makou kau leta e J. Kaahanui o Kau, Hawaii, malalo o ke poo, Ka Make ana o Z. B@@za. E ka makamaka, ua minamina makou no ka hala ana o ka wa pono, oiai ua hoolahaia mamua aku nei kona make ana.

            O kau hoi J. L. K. Kealakuhilima i kakauia ma Puueo, Hilo, Hawaii, malalo o ke poo. Ka La 1 o Januari 1879 ma Puueo, Hilo Hawaii. E hai mai ana no ke malama ia ana he hoike hui o na Kula Sabati o Hilo maloko o ka luakini o Haili, e mahalo pu mai ana no ka maikai o na hana oia la, a e hai pu mai ana no hoi ua malamaia he lulu dala kekahi.

             Eia ia makou kau mau palapala e D. Manuia o Honolulu nei, a no ko makou ike aole i kupono ke hoolahaia ka hapa nui o kau mau palapala, nolaila, ua kaomi malie iho makou me ka manao maikai.

            Ua loaa mai ia makou kau leta e Rev. R. Puuki o ka ua loku o Hanalei, a ua loaa pu mai me na dala he $4@.50 o ka kakou Kilohana o keia makahiki. A ua hooko aku nei makou e like me kau poloai.

            O kau mau leta kauoha nupepa ekolu e P. R. Holi o Waimea, Kauai, ua loaa ia makou. A ua hooko makou me ka hikiwawe loa.

            Eia ia makou kau leta kauoha nupepa e David Kua o Waimea, Kauai, a ua hoouna makou he ope nupepa ma kou inoa.

            O kau hoi e S. W. Pa o Laupahoehoe, Hilo, Hawaii, ua loaa ia makou, me ka papa inoa pu o ka poe lawe pepa o kou apana. O kau ninau e pili ana no ke ole a me ka hanu o ka kakou Kilohana. E hoouna mai no ia makou ma Honolulu nei.

            Ua loaa hou mai ia makou kau e J. K. Kaunamano o Panuhau, Hamakua, Hawaii, me kau papa inoa hou. A ua hoouna aku nei makou e like me kau kauoha.

            Eia ia makou kau kauleo nupepa hou e S. Kaaua o Maunaho@no, Hamakua, Hawaii, me kau papa inoa hou. A ua hooko no makou me ka hopohopo ole.

            O kau hoi e T. Hoomaha o Halehaku, Maui, ua loaa ia makou. A no kou palapala ana mai ia makou ma Haiku, Maui, nolaila, ua hoouna aku makou i kekahi mau ope nupepa au malaila, a o keia ope hope ke houuna aku nei makou ma. Halehaku, Maui e like me kau kauoha.

            Ua loaa hou mai nei ia makou kau leta e Rev. S. Kamakahiki o Haiku, Maui, me ka papa inoa pu, a ua hooko no makou e like ma kau noi.

            O kau hoi e Rev. J. N. Kamoku o Puula Puna, Hawaii, ua loaa pono mai ia makou. A ua hoouna aku nei makou i ka nupepa i kela mau inoa hou au i poloai mai nei.

            Ua hoouna aku nei makou i kau nupepa e Mrs. C. F. Phelps o Halawa, Kohala Akau, Hawaii, e like me kau poloai.

            O kau hoi e Jno. Nahaku Jr. o Napili, Kaanapali, Maui, ua haukawewe aku nei a malia paha ua halawai pu aku la me oe.

            Ua loaa mai kau leta e Rev. J. H. Pahio o Onomea, Hilo, Hawaii. A ua hoouna aku nei makou i nupepa na D. Kamai o Aleamai e like me kau kauoha.

             O kau hoi e Rev. S. W. Papaula o Napoopoo, S. Kona, Hawaii, ua loaa ia makou me ka papa inoa pu. A ua hoouna makou e like me kau kauleo.

            Ua loaa hou ia makou kau leta poloai nupepa e Rev. S. C. Luhiau o Kohala, Hawaii. A ua hookoia aku nei kau noi.

            O ka oukou kauoha nupepa e B. K. Kuanu-opio, J. H. Nakaikuaaana a me S. B. W. Pika o Kameili, Puna Hawaii. ua hooko aku nei makou. E haawi i ke ole o ka kakou pepa ma ka lima o J. K. Iosepa ko makou luna malaila.

             O kekahi hapa o na leta i loaa mai ia makou iloko o keia pule, ua pane ia'ku ma na palapala; a o ke koena e hoopuka ia'ku no ma keia pule ae.

           

            KANIKAU.-Ua loaa mua mai ia makou kau kanikau e Kalaikini o Kahuku, Koolauloa, Oahu, a ua loaa pu mai me na dala, aka, no ka piha loa o ka pepa o keia pule, nolaila, ua hoopaneeia a keia pule ae hoopuka aku.

           

            EA INO. --O ka huina o na alanui Maunakea a me Moi, maloko o kekahi hale hoahu ukana, oia kekahi o na wahi ea ino e hoopilikia ana i ka hanu o ka poe hele ma ke alanui; nolaila, e makaala aku ka poe ia lakou ka malama ana i ka maemae o ko kakou kulanakauhale nei.

           

            NA PALAPALA.-He kauawalu a oi ae ka nui o na palapala i loaa mai ia makou iloko o keia pule mai kela pea keia pea mai o @ o kakou mau mokupuni, e kauoha mai ana e hoouna aku i kek "Kilohana Pookela o ka Lahui Hawaii"He mea keia e hoike mai ana i ko ka Lahui ake nui e hoomau ia a oi aku ka hooholo mua ana i ka naauao a me ka malamalama, a he mea hoi na makou e hoopoina ole ai i ko ka lehulehu pahola ana mai i ko lakou mau koua aloha no keia hana.