Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVIII, Number 9, 1 March 1879 — Nuhou o ko na Aina e KAUA NUI MA KA HIKINA Hahana ke Kaua Mawaena o na Koa Beritania me na Zulu. [ARTICLE]

Nuhou o ko na Aina e

KAUA NUI MA KA HIKINA

Hahana ke Kaua Mawaena o na Koa Beritania me na Zulu.

Aia ke ku m-ii o HiOkuman?} Āulanal o JY<* ki„\ i we *h?ahs Poak#itt iho ee.. u-i La* mu iA m«kda m Eea hoe ano rci r»o »e ktua a me a* e ae. a 011 Ua niakou e nen akaneie nei ī ka uouhi ana no ki p^m•»«ka; 0 im- k -u IQ3U iaasani heiuht;u : Ua ula §e he k»tua maw&nua o p<?e . Zu{u e nolio ia ma ka hema a Aierik». me : .na kea aupum Berisanta oia wah». Ma ka j | la 21 o hnuan o ke;a makihiki. ua hila- ; ; wai na koa Beriunu me 20,000 poe Zuiu, ! ī ma kahi e ana 1 ka tautiwai Tugeiia.! . Ua ikaika a hahana loa me ka weliweii ka : | hoouka kaua ani t;.ai a ka poe ZuĒu, a ua ; | lilo pio aku la lakou he 102 koa, 1.i.'00 j bipi kauo f 2 pukuniahi, 400 poka, 1,000 pu ' kaupoohiwi, 60,000 paona ni, a me na lako j kaua e ae he nui wale. ] Ua manaoia he 5,000 poe Zulu i inake, a ; he 500 koa Beritania i luku ia, a me kekahi \ inau aliikoa. ' Mahope iho o keia hoouka kaua ana, he ehiku hoouka hou nna n ka poe Zulu i na . Beritania, aoie nae i ioaa ka lanakiia. I Ua noho koke ka aha ninaninau no ka | imi pono ana ike kumo o keia niea. A !me he la, ua haaiele aku na puali koa i ko \ lakou kahua hoomoana, no ka mea, i ka ! wa i ala oe ai o keia haunael?, he niile a oi; aku ke kaawale mawaho aku o ko laieou kahua. Ona lono e .hoike ana no na poino i ha- [ naia aku maluna o na koa Beritania ma | Aferika Hema, e olelo nna, ua kakia ia ka j | waha o na pukuniahi, mamua oka iiio pio ! i ana. £ olelo ona ka nupepa Manawa, e j | hoouna koke ana ke aupuni Berit »nia i mau i kokua me ka hakalia ole. KA NOHO AN'A O KA AHA KIHINA. Ma ke kakuhiaka o ka la 11 o Feberuari, | ua hoopuka ia ae na hoolaha no ka noho o [ka Aha Kuhinn ma ka hora 2 oka nuwina |la no ka noonoo ana e hoouna aku i mau j kokua no na puali koa Beritania ma ka aina | o ka poe Zulu ina A(erika. E hoike ana na lono tereg.iratna i hiki ; mai ma ke keena o ka oihana kaua, ma ka j wanaao, ua hoao aku no lakou e pale «ne ka j īkaika nui. Oka lono no ke auhee ana, ua | lilo ia i mea kamailio nui ia a puni ke kula- i nakauhale o Lailana. KEKAHI MAU I.ONO MAi KA lIAKL' CHELMSFOK£) Ua hiki ae keia niau lono ma ke keena kaua o Enelani inai ka Haku Cheimsford, penei : Ke hoike aku nei au ika nui oka poino i loohia maluna o ka īnuhele heiu 3. ma ka ia 22 o I »nuari, me ka poe paeie Zulu hihiu; ua hoonoho ia keia mahele e malama ia kahua ma kahi he umi mile ka ka mamao m«i Korke's mai. Ua lele aluka mai na paele Zuiu me ko lakou lie-1 luna nui, a ma ka hakiio una i ko lakou nee ; ana mai me ka wiwo ole mu ua puali koa | Beritania, helu 5 o ka haīaliona mua o ka j regimana 24, hookahi helu o ka bataiiona j 2 oka regimana 24, me na pu nui elua, 2 J pu puhi kulanakauhale, 164 kaua lio a me | 800 koa paele Zulu, iele aku la lakou ma«; luna ona puali koa Beritania. He nui na i mea kaua i hoohana ole ia e waiho mokaki : ana i makauKau no ka hoouna ana aku ma kekahi wahi, mn ke kahua o ka poe Beri- ; tania i lawe pio ia ai e na paele, a he kakai- j | na mea i pakele mai. j i Ma ke kakuhiaka o kekahi la ae, ua hiki' | aku la makou n\a Korke's no 12 hora hele. I Ua halawai mai la na puali koa Beritania ; me 4,000 paele Zulu, a hoomaka ka iuouka j kaua hahana ana. He 370 kino make e waiho mokaki niai ana imua o makou, a ua koho wale aku au, he 1,000 ka poino o ka poe Zuiu ma keia kaua ana, a ma ka hooili kaua mua o ka la i hala ae, ma kahi o ka ! 2,000 Zulu i pau i ka make. | Ua lele mai o Gen. Pearson, ke al.ikai o ! ka mahele heiu 1 o ka poe Zulu, nka, ua ! kipaku ia aku lakou me ka hoopuehu iiilii i ia e na Beritania. ! Ua hooholo ka Aha Kuhina o Enelani e ) hoouna i 6 oalaliona koa hele wawae, 2 regimana kaua iio, 2 batari pukna, 1 lielu eneginia, 3 mahele koa kokua, 1 helu he j poe haawi laau a me ka wa-hi ana i na eha, ino ka hoopuipui ana aku i na puaii koa ' Beritania malalo o ka Haku Chelmsfbrd. O ka nui o na puali koa i kauoha ia aku ■ai i Enelani ma ka la 11 o Feb. he 7.000 Ika nui. Ua makaukau o Enelani ina moi kuahi nana e lawe aku i keia mau puali koa a me na lako kaua ma ka hema o Aferika, * iloko ona pule pokole. A iloko hoi oka . pule hookahi. e makaukau loa ai na mea & j pau no ka nee ana aku e paio me ka enemi. Ke manao -ia nei ua aneane paha e pau ; ka hana nui ma AleganiUna, a e maha ' ana ia oina no kekahi manawa mai na ! hooluhi ana oke kaua a me ka haunaele. ! Aolenae i ike ia ka wa e poka hou ai. ' £ olelo ana he iono mai Hazapia *e, ua I hiki leioo *e o Waii Mahomeda ma Jellal»bad, no ki hooko ana t ka hana mawaena |o ke aupuni ame Yacoob Khin. (Ja ma- ; nao o Mahouifda, ua hiki no ke hookuu ( wale ia o Yacoob a hiki i ka make ani o ka j Ameer. s | Ma Kandah*r, he ehma mau mahele koa {ahia Afeguitana i lele kimopo aku ma{una ;o ke kihua ona feoa Beritania i hoeha ia, ekolu koa i niahune|i«tne, hookahi i poiao ; ma keia kaua ana; » mahope o ka uluaoi s an3, Ue pau I»>1 |ra enetnt tka luku ia.

Ua iioo-paahao w keiki a Wali Maho* a;f'ii i' jko o ti {paahio e \ aeooh t Khu». O w.i»ini ma Uvi T iws īi ae mairī } o L t !r>ana o \ aeooh Khan e paa oei i ke;a wi. He na; kt hxa!e iSta?ki ana a ki hsu, ma na a>:he '*? m imua o Kho a me KiiUi. Kc mai na iano ia#t na a ■ o {'i: i no ke LuUna o t»a paali kaoa ■ rr.iUda; nuī ka ua mi ka akau komoha* m o na iina a me Punjaob, a iaoino m eult o ki atsi. . C* hik klno ae ka A».!«r o Affg4a;tana :ciu-j o m KosĪ* ma Sana Peien?b: r..«, , ; E olelo an> kekahi lono mai Kh&st penei; . Ia Kftie!a o ni koa B?ritania i haa- • i le'e koke iho liī ia \l*toond, 04 hoopun» ko- { ke :a se li e na Managa!a, (koa , ■■ ahiu.) Ika fobe ana 0 na pe- \ ali koi Beritania, ua hu;i ho» inai la Ukou j : 3 haopakeie ae h i ke ahi 0 ka poe Mana- 1 ; 1 hopu pto ai, pupuh» aku la Ika pa-1 pu i ke r.hs a.hoi aku la i ko lakou kahua = heomoana. ia lakou i hoomah« ai. ua hoo-1 puiwa msu ia uiai lakou e na koa Managv | [ la mu 0 a maanei 0 na kiekiena a me na j I awawa. Ca noho ae 0 Keneia Rohata ma | \ Khost no ka inanawa wale no, ua ike mua j ! no oia e aia mai ana na haunaele a me na j : kaua ana. Ua puka ae he haunaele maloko o Cab* u!a, a ke kiola la o Yacoob Khan i na mea hoopahu w Chadol, e hootu»a ana i nj mea make ma ia kulahakanhaie a ke auhee nui la na ohana mai Cabola aku; a no keia | haunaele i manao ia ni oia e hopu e ke au- ! puni a hookoiokolo. O ka manao ana 0 na kanaka 0 Kouinania e lawe i ke kulana e pili pu ala me Si» lestra, ka mea a lakou e olelo nei he iilu no Dobrudja, he ouli ano nui e a'a mai ana. Ua hoakoakoa ae |oe Koumauia he ma- | hele koa, a hoomaiu aku )a i ka ululaou 1 Arab Tabia 0 na Kusia ma ka lihi waho o ! Sillestra. Ua loaa mai ike aupuni 0 Koumania he palapala kauoha mai Sana Petereboro mai a meGenerala Todleben, e haalele koke i ka hoomalu ana ia wahi. me ka unuhi ak» ia mahele koa ona, aka, ua hoole koke aku 'a lakou. aia wale no ma ka ikaika e loaa ai. Ua ulu ae kekahi haunaele ma Hayti ma ka paeaina 0 Ini.i komol|ana. A0 ka hoi pena o in, heaha la na ka poe Aferika ma ia ! wahi 1 hoomaka'ai keia haunoeie. i Ma ka la 13 0 Feb. iho nei ua hiki oku ! 0 Generala Kalani a ine kona poe hoa hele i i Bombay ma Beretania Inia. ! Ua hapai ia iloko oka ahaolelo 0 Amerika Hui he bila kanawai e pale ona 1 ke komo nui ana 0 na pake iloko 0 ia aupuni, & oia kekahi kumu hana e hoopaapaa nui ia nei. Ua mahele ia ka noonoo 0 kolaila lahui no keia ninau. Ua olelo ia ua kokua ka Peresideha me ka manao e pale aku 1 na pake,a o kona kuhina nui nae, aa kue ia i ka bih. Ma kekahi haiolelo i haawi ia e H. W. Beecher ua kokua nui oia mamuli 0 ka ae ana i ka lahui 0 Kina e komo | | iloko 0 Amerika elike me ka mea e hana | ; ia nei 1 keia wa. | Iloko 0 keia hooilo ua nui loa ke 1110 ma !ka moana Aielanika. Iloko 0 Okakoba a | n.e Dekeinaba oka makahiki i hala ae nei | he 224 inoku i poino loa, a he 500 i pakele jmahunehune inai a he 127 ola i poino. ! Mawaena no hoi oia ir.au mahina ua hiki : aku ka huina 0 ka waiwai i poho ma ke kai j i ka 54,000,000. Amehika Hena." Ua make mai nei ka Peresldena mua 0 Panama, oia Generala Delgado. ! Ua holoaku ka mokuahi Alaska ma ka ' la 21 Jan. no ka makai «na aku ma oa ka- ! pakai 0 Kopalakiko a me ka Hema, a e hoo- ' hiki loa mai ana oia i Hawaii nei. ' He haunaele kai ulu ae mawaena 0 Kili ! a me Bo!ivin. mamuli 0 ka hookau ia ana 0 ) ka auhau kaumaha kekahi maluna o kekahi '0 na manao mawaena oia mau aupuni, ke » pioloke la, a 0 ka manao hookahi iwaena o ka lahui Kili no keia ninau oia no ka hoomakaukau kaua koke ana.