Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVIII, Number 10, 8 March 1879 — Na Kanawai o ke Ola Kino. [ARTICLE]

Na Kanawai o ke Ola Kino.

| [Ma na muhina hope o ka makahiki i ha- i (la, ua hoolaha aku makou; e hoopuka ia'ku | ana kekahi mau Helu manao iio na mea e : pili nna i ke oia kino. Ano, ke hooko aku { nei makou me ka hola ole. [L. H.] | He umi maknhiki mamua iho nei ua ka> j kau ia kekahi mau mea e piii ana i ke oīa ki/io, & ua hoolaha in ma ka NppepaKuoko&. Ua hiki niai ka manawa e hoeueu : hou ai ia kakou iho m.i ia mea hookahi 110. | Ke imi nei na kanaka i mm kauka iapaI au akamai, i hiki ke hooia īa kela ano mai ' keia ano mai e kau mai aoa maiuna o keia I lahui. Ke manao nei kekahi poe he pono l na kauka haole no na mai haole, a i k:\uka ; maoli no na mai maoh, Eia uae ka naauao | ! loa, e imi i na mea e pale aku ai i ka mai. j ) £ (ike ir,e ke ao maikai ana a na kauka i . naauao o na aina e, " ua oi aku ka waiwai j ! o ka aumie o ka me* e pile aku ai $ ka ' mai mamua o ka paona o ka mea e ola ai. " | ? (" An ounee of preventions is worth « pound | |ofcure.") i Noiaila he pono ke ao ia ka iehuiehu tua | ' na kinawai o le ola kino. I mea e naauao ] | ai kakou a paif na mea heiuhela i ke Ki- j ; lohana." Ke maoao nei au e hoopuka hou : ! i na kanawai e pili aaa i ke ela kino. ' ; He mea pono ke ao ia na haumaoa ma oa : 1 ku'u hanai o kakou i ka anaiomia. oia aa | : mea e piii ana i ke kino o kakou, oa iwi, na | i aa, na oiena a me keU mea keia mea e ko~ i | mo ana iioko o ko kakou mau kino; ki ■ oia na mea e pHi aoa i na mea j j i hana ia iioko o na kino o k&kou; ka hyt: \ ene, oia na mea e pili ana i le X i/ic. i No ka neie rne o na buke kupon# raa ka | i oleio Hawaii, a no ka makankau pono ole o '

ka nui o m h3un2 rr,a m kula hanai e im: rr.a ka o'elo Bennn!a, nohila. so!e p«hi l'iiki i ke;a wi ke ao ia ka Anatomia mai na hjke ,T.ai. He hiki r.a? ke ao mao'.i aku na kuinii i f.a hau.-n-.na n;.i m mea e pi!i ani i /.€ 111 Lino. Ponuik.i i r.a kuh ke hko pono i m Lumu i naauio pono ma ia nuu mej. Pomaikai pu na hauniana ke hoolohe : ke c.O ana a m komu naauao ma j.i rnau tnej. I mea e hiki ai ;a kakou e noonoo pono mi na Kanawai oke Ola Klno. e mahele au iioko 0 na poo elima. MAHELE I. —i\o KE EA MAIKAI. O ka mea mua e halawai me ke keiki h'inau hou mahope iho 0 kona haoau ana mai oia no keea a kakou e hanu nei. Ke kotno nei ke ea ma ko kakou mau ihu, a komo loa aku ma na ake mama. Malaiia ua halawai ke ea me ke koko i pauma ia mai ka puuwai mai, he koko eleele. Mahope 0 ka halawai ana o ke koko me ke ea, ua hoi hou :ke koko i ka puuwai a ua pauma hou ia a j ho!o aku ma na lab, ke poo ame na wahi , 0 ke kino, he koko ulaula. Ina maikai ke ea, ua hoomaemae pono ia ke koko ma ke ake mama : aka ina he ino ke e'/ t aole i hoomaemea pono ia ke koko. ['enei e maopopo ai ia kakou. Ina moe kekekahi poe īloko 0 kekahi rumi inai ka po a ao me ka paa ana 0 na puka makani a pau , a me na puka komo a pau, a puka aku ke- ; kahi i knkahiaka nui a hanu i ke ea 0 waho, ; alaila hoi hou iloko 0 ua rumi !a, e ike no ia Ike ano irela ihiiki. Aole kupono ua ea la e hoomaemae i ke koko ma ke ake mama 0 kanaka. Aka ina ua hamama pono na ! ipuka, ua hooiho ia na puka makani i puka ke ea iluna, a hana ia me ke akamai 1 maet mae ke ea iloko 0 ua rurni la alaila kupono ; ua ea la e hanu la e ke kanaka. j No ka ino oke ea nolaila ka nalulu oke | poo i kakahiaka, n pono ole ka moe ana 0 i kekahi poe nawaliwali. Penei e maopopo i ai; ina he nui na 'kanaka ma kekaiii rumi i liilii, hoomaka mai ka wela, ikiiki 0 ke ea ; u eha mai na maka, kiiumaha mai ke poo. no ka mea aole i hoomaemae pono ia ke koi ko 0 ke kanaka ma ke ake mama, ! Mea hoomaopopo. 1. Ma īnia ike kaua | ana oko Beritania poe me na kamaaina 0 ; Inia ua hopu ia kekahi poe Bpritania he j haneri kanaha kumamaono, a ua hookomo lia ma kekahi !ua, umikumama\>alu knpuai ika laula me umikumamawalu kapuai ka | lo.i, a elua wahi pukn makani uuku ma kej kahi aoao. Umi hora ka paa ana ma ua | wahi iua nei, ai ka wehe ana ae he iwa- : kalua kumamakolu wa!e no i koe e ola ann. Ua malee ka nui no ke ino 0 ke ea. Mea hoomaopopo 2. Ma kekahi rumi Ima kekahi hale ma Amerika ua aKoakoa kekohi poe e lohe ika olelo a kekahi lunahaiolelo. No ka paa loa ona puka a pau, ua nawaliwali ka a ana 0 na kukui, ua iki- ! iki a ano poniuniu na mea a pau ma ua j rumi la. Aka puka aku kekahi poe iwaho Ino ka wela loa, hamama na puka, a hou j mai na kukui, no ka mea ua komo hou mai | ke ea maikai. | He pono ke komo pono ke ea maikai ma | na halepule, i ole īkiiki a kaumaha na poo a j hiamoe na mea e hoolohe ana i na haiolelo ! 0 ke kahunapule. ! He pono ke komo pono ke ea maikai ma ! na hale kula kahi e akoakoa ai na kamalii | e imi naauao, 0 kaumaha auanei na poo a | pono ole ka noonoe ana, i He pono ke komo pono ke ea maikai raa |na rumi noho 0 kanaka, na rumi hano, na 1 rumi moe, i oluolu pono na hana a pau a ke : kanaka. ' Oka hanu nna ike ea maikai, oia no j kekahi mea nui e pale ai ina mai he nui I wale. j Nolaila he po«o ke maemae na pa hale, ; na alanui, na mea a pau e pili ana i ke ku- ; lanakauhale. No ka mea, mailoko mai 0 ;na mea inaemae ole, na mea popopo, na ■ mea make, ke pii mau mai nei ke ea ino e i hoopaumaele ana i ke ea. 1 He mea maopopo keia ma na aina naau|ao ; oka maemae ole 0 ke kulanakauhale he kumu ia e loaa mai at na mai ahulau, K'e uiu mai nei na mai fiva noloko mai 0 na mea pelapela ona hale. 1 kekahi mau makahiki iho nei ua mai a kokoke make ,ke Lii Ka Haku 0 Wale ma Beritania. Ke { kumu 0 kona mai fiva oia no ka puka ana l mai oke ea ioo mai loko 0 kekahi hawai ; mea lawe ika wai ino 0 ke kulanakauhale. | Nolaila he pono ke hana me ka naaoao a | hoomaemae i ua mea a pau e pili am i ka | hale a me na pahale. : E malama pooo ina wahi hooleina moka. | Mii lu wale i 0 a ia nei. E hana ia be mau | paho e iike ine 14 ioiha ka ioa a me ka lau:la a he 12 iniha ka poopoo; e waiho ia keia l mau paha malalo o na wahi noho roa na ha;le liilii me ka iepo maloo maloko 0 oa mau j pahu ta. E hoomak«ukau ia kekahi wahi ; pahu i piha me ka lepo maioo; a i ka mea | hoopau pilikia e uhi me kekahi 0 keia lepo : maioo. Pela e uhi ai ka ino, aole hoi e ino Ike ea. 1 kakahiakanui elu aku ka lepo 0 \na pahu ma kahi i hoomikaokau moa ia, kanu laau paha, he kaa lawe lepo po, ; nighi soil paha, a pela e maemae mau | ai na hale o kakou. O ka lepo po he mea ia j e kupono ana no ke kipulu i na mea kanu. j Peia e pale ai ina mai lenalena, mai 1 eolm .1 pe!» aku. Aolt i