Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVIII, Number 16, 19 April 1879 — Na Wepa Wanana Ehiku. [ARTICLE]

Na Wepa Wanana Ehiku.

Helu 5. ; Ua pau nn wepi eha i ka akaaia. Ua ! wehewehe i» ke ano o na lio eha. He roau I wa eha ia, wa ianaki'.i. wa kaua, wa wi, | wa mnke. M.ts ka makahiki 96 ia a ī ka makahiki 255. 159 makahiki ka ioihi. Ka wepa wanana elima. I ka wehe ia ; ana o ka wepa eiima. ua hotke ia ma ka hi- | hio o ioane he kuah-i, a maialo ae ona, na : uhane o k.i poe i pepehi ia no ka bai ana, a : no ka unlaina »na i ka ke Akua oieio. A , he mea, me he ieo l* e nmau mai ani. E | Haku hoano, pehea ia ka loihi ? Ahea ilaoee huokolokolo ai r a e hoopai ai i ko } makou koko maluna o ka poe e noho U ina ; ka honoa. ? A pane ia ntai, e kali iki a j hiki i ka maoawa e pau ai na hoa i ka pe- ' pehi ia e like me Ukou. Ke ano o kem wepa. he wa hoomaau ia e ; piii ana i ka wa i hala, a i ka wa e hiki • m\i aoa. : tio ka mea, oa ike ia aulaio ae o ke ! kuahu »a uhane i pepehi ia mamai no ka oielo a ke Akua. Ua iike ka hua oielo uhaoe ma keia - paoku me ka hua, kanaka, oia hoi ka uhane o ka make me kona kino hou, ■ he kino uhane. Aohe he inea i tke n»»ka

ia h uhane. ke oie ke k ne». He kno h"noa. a he kieo I- nr Ke keaho. Oia paha kihi * ;a a. la poe hatpate. He hoiīlona ao ia w»h?. Abela ka haipa;e ī pepehi aai ia. Malana njaī a hiki i ai ka~is i pepehi ia no k.i malaīiia i ke Akaa. Mai na kao'a a hiki ū I-ane Babe4 s te. a Icso, a SetepttQO> a Ukobc, a Pauln. a ! Petcro, ma km pee i pep*hi ia no ka maUn a ' » ka ke Akaa oleio. | He maa hoom&aa &ui aiwa ona bc;p«le | malalo leoi» Eaeper« o Rocoa enai ;a ; j Wero, mak. 67, a Diokelesi«oa. mak. 257. | Nai wale ka pee i pepehi ino ia iioko o !ia maa makihiki, na hoahanao, nt kaha- | nipale, na bibopa, na koa haipei». na keikt. |Mi ka hoomaau aiwa malalo ae o Make- \ miniana, a ma kaoa kauoha. Ua pepeh» Jia i ka psbt kaua 6.666 koa haipuie eo ko I lakou hooie ana, aoie e kokua ia m i ka huii a hoopau ioa ana i r,a karistiano a pau ma ke aupuni o Koma. i O ka hoomaau umi, oia ka hoomaau I ana malaio ae o Diokclesiaoa ma mai ka | mak&hiki 303, a hiki i ka makahiki 312 i j ke au ia Konesetirsc, k?» Emepera karistiano j mua o Roma. I Ua lilo ke aupuni o Koma ia Diokeiesiana I ma ka makahiki 284. Ua hoohui oia īa Gā- ; teriu me Makemiana me ia ma ke alii am. Ma ka hookonokono 'u'na o D:okelesiana j e Gaieriu me Wona makuahine, ua hoomaka ia keia hoomaau ana. Ua mahuahua le.i na haipule ma ke aupuni o Roma. Ua piha kela uahi, keia wahi ia lakou. Ua loaa ka ! waiwai, ka hanohano, na luakini maikai īa iakou. Ua hoowahawaha ia na akua o Koma. E pau ana paha na kanaka īka huii \ | poe karistiano. E pono ke pau na haipuie i ; ka pepehiia. ! Ma ka la 23 o Febuari 303, hoo.naka ka hoomaau ana, ma Nikomedia. Tureke. Hele ka luna nui oia kulanakauhaie, me ona ; mau kokua ika luakini o na karistiano. Wawahi i ka puka, kemo wale, lalau ina buke Karistiano a *Mhi ia i ke ahi. Pau hoi : ka luaku)i i ka uauahi la. Ke kauoha koke Inoia o ka Emepera e wawahi ina luakini ! karistiano a pau loa ma kona aupuni, a e puhi i na buke Karistiano a pau i ke ahi, a e hoonele i na Karistiano i na pono aupuni, a i ka hooinaluia e ke aupuni. Hnehae nae kekahi Karistiano i keia pala- | pala kauoha, a hoahewa i kn Moi no ke kau- ! oha ana pela. Ke ala no ia oka huhu oke iii, a kena e hopu ia ua kanaka haipule nei, II a hoeha loa ia, a puhi ia i ke ah>. Pau hoi na kahunapule i ka hopu ia, a hoopaa ia iloko o l»a halepaahao, Kena Ga-: leriu, e hoaaia ka hale alii i ke ahi, a kau i ka hewa maluna o na Karistiano, i mea e hoopoiuo loa ia'i iakou. KoaU ia kekahi : ma ka lanahu ahi, a puhi ia i ke ahi a make. 1 j Oki ia ke poo o k kahi. Hoopaa ia na hale ; ; ī ke ohi, a pau pu na ohana i ka lapaiapa ; i ahi. Wela loa keia hoomaau ana no na * I makahiki he umi, ma na wahi a pau a puni ' | ke aupuni o Koma. i Ma ka Hikina nae ka nui. Oki ia na poo ; 1 o na haipule ma Arabia ; koala ia na haipule : ; o Suria ma na haowela enaena, haehae ia |na kino haipule o Poinikia e na holoholona ; hihiu ; haihai ia na iwi o na haipule ma KaI padokia, a ma Mesopotamia, u» kauiia na 1 j haipuie ina na la&u me na poo e lewa ar»a {ilalo. a hoaia ke ahi malalo iho i mea e ma1| ke liilii ai lakou. Ma Ponetuo, hooia na pi- ; | ne oi malalo ae o na maiao o n<i haipule, ui- | nini ia ka piula wela loa malunn o lak«>u i I mea e make ino ai. Ma Aigupitu, inake na haipuie ini ke ka-: ' , nuola ia ma ka lepo ; ma ka hooleiia iloko o ;ka muliwai o Nile, tna ke kaulia iluna a ! ' j make, a ina ka hooleiia iloko o na ahi nui. , Nui na mea i make :»i na haipule. ka hoeha i loa īa, ka hahau ino ia, ka laau m<ke, ka ! ! wi, &c. Peruwia, he kulanakauhale Karis- ! tiano ia. Ua hoopaa ia e nn koa Pegana o j Koma, a hoaaia ike ahi, a p;»u ke kulana- ; kauhale a pau me na kanaka pu i ke ahi, ! Eha. a pilikia loa na kino o na haipule.: ( Kupaa nae lakou, a maluhia ko loko. Mahope iho. luhi na iuna aupuni i k& pe- ' pehi ana i na haipuie, a noi aku na Kiaaina i ka Moi e hooki i keia pepehi nui ana i na j kanaka o Kom». Ka hooemi la iho ia no ia |o ka pepehi ana. U:i hoaiiona ino ia nae na ! ! ! kino o na haipuk'. Ua oki ia na pepeiao. j , Un mahele ia na ihu. Ua poalo ia na maka j akau ; ua haihai ia na iwi i lilo i mea ole, i 1 j mea e hana ole ai. Ua kuni ia na kino ina ' i hao wela enaena. f Na uhane o keia poe i pepehi ino ia ka . 1 ' loane i ike ai ma ka hihio malalo iho o ke , ' j kuahu, e ninau ana, pehea la ka loihi ? Ao- • L le anei oe e hookolokolo, a e hoopai hoi i ko I i makou koko maluna o ka poe e noho la ma ! ka honua ? ! A pane ia ; alia, e kakaii iki. Aole pau ' ka hoomaau ana. Me he la, he mau hooi maau ikaika loa mahope. Aia a hala la aiai»la ka hoopai ana. Pau ka wepa eiima ika ī ka weheweheia. Aolei pau.