Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVIII, Number 19, 10 May 1879 — Ka Moolelo o ka Ahahui Euanelio o Hawaii Komohana. [ARTICLE]

Ka Moolelo o ka Ahahui Euanelio o Hawaii Komohana.

Lahana. 1. Poakolu 5, Alaraki A. D. ; 1579. Hal&w&i ka Ahahui Euanelio o Ha»: waii Komohnoa, ma ka h&lepule hooiepope ma Pukaana Hooken* Kona Hema Hawsu, I i ka ta 5, 6, 7, o Martki A. D. 1579. Hon 11 me hapa' £ia na !ala i hiki mai. | £kalesm. Kahu. Eleie.! | Hamakua Hikina. Waiohiou. i Haroakua Wiena. Kanwlimali. j Hamakua Komohana. | Kohala Akau. I Kolmli Komohana. Kahaaheo. Kohala Hema. ] I Waimea. i

Kel'īh*. G ? Kaonohimaka. Kaiakōi'ii. K*n33 5: Heiaa?, «I S{meocs. Kcni»waer t B. S W Makaike, Ki;r»v . Kea akekua. S. W. Papaoli r Kaholoi». Pakiini. G W \Va;« t Haioiflo f Palea. : Kaplīiaa. M ieie. j Waiohiou. J Kaahane Kahu kofkaws. j KaeiemaL-ale. La!a R',y. J D Pam. Ma ka ba!ota sna, ua koho 11 o J Wab--1 maa i laaa hoomalu, pule La lana hoomaia. | Ma ka ba(ota aoi, oa koho ia o S. W. | Papaala i Kakaaolelo. | Kohoia i nua komite imi hana, oi* ka | i Rcr. J D Paris, Kaonohimaka, Waiohioa, i kaawale na komite imi hana. Heiahela mai ; [ ka lana boon»!a. ma Oihana 1 : Koho iho S !a ka Aha ma ka haipuie a paipai manao., Hoi mai ke komi(e imi hana, a hoike mai ; i na kamu manao penei. ! 1. Hapalua hori haipule, mamua o k-i ' ! hoomaka ana o ka haiawai 2. Pa!apa(a boo- [ pii, 3. Hoike kihapai, 4. Heiuhela haawina." 15. Na Kula Saba(i, 6. Kala hanai kaikamaj hine, 7. Kuia Kahunapuie. S. He Misionali | oo na ekr s iesia knhu oie, 9. Hooponopono , ! ek<lesia, 10. Na haie kahu me na haiepule, ; | 11. Keoia o na kahu. 12. Na Eleie no ka j | Ahahui euanalio o ka Pae Aina Hawaii ma ; j Honoiulu i ka maiama o lune, aponoia ka 1 hoike a ke komite. Apopo ka hoomaka ana ; | o k* hapaioa hora haipuie. ; i Noi la mai e hoomaha ka Aha hora, 1» aponoia ; puie o Maele. Hoi mai ka Aha i ka pau ana o ka hora , hoomaha, puie o Kaiakoiii. ! Hapai ia na palapai» hoopii. | Heiuheiu mai ke Kakiiuoleio i ka palapaia s kahea Kahu o Pukiana ia J Waiamau. Noi ! | ia mai e waiho ma ka iima o ka men i kahea | ia nponoin, ! Hapai ia ka hoike kihapai. Na S W Pnpaula i heiuheiu mai no ke kihopai o Kealakekua. Na S W Makaike i heiuheiu mai no ke | kihapai o Konawaena. i Heluhelu mai ke kakauolelo i ka hoike I kihapai o Waimea. | Hapai ia ka heluheiu haawina. j Na S W Papauia i heiuhelu mai i kona j | haawina. Ka mea wawahi pa o nahu mai | me he nahesa 'la. | Na S W Makaike i heiuheiu mai i kona haawina, ka Milenio. Na J D Paris i heiuhelu niai i kona haawina. Ke ala pu ana me Kristo. Noi ia mai e pai ia ma na nupepa elua Kuokoa me Ko Hawaii Pae Aina apono ia. i Noi ia mai e hoopanee keia Aha a haia- ! wai hou i ka la apopo hora 9, apono ia. Pule o S W Makaike. Lahana 2 Poaha 6 o Maraki A D 1579. ! Haliwai hou ka Aha i ka hora i, hoopanee |ia. Haipule ka Aha hapalua hora kahea j ia na iaia o ka Aiia heluheiu ia ka mooleio ! a apono ia. Noi ia mai e lilo o J Kauhane | i hoa Uuka a me ka elele i hiki mai • apono ia. ! | Hapai ia ke koena o na hoike kihapai na j J Kauhane i heluheiu mai no ke kihapai o j Waiohinu Kau. | Na J W Maeie i heluheiu mai no ke | . kihapai o Kapalilua. Na G W Waiau i heluhelu mai no ke ! kihnpai o Pukaana. I Na J Wuiamau i heiuheiu mai no ke | kihapai o Knilua me Heiani. I Na G P Kuonohimaka i heluhelu mai no ■ ke kihapai o Kekaha. • Noi it* mai e hoomaha i 1 hor« a hui mai : ka Aha, alaiii., o ka hnn* mua o ka hoolohe I i ka Hoike Kuh Sabiti o keia ekalesia apono ia. ! Noi m m»i e hoike mai ke Kahu i kahea | ia e ka pnlapila o Pukaana. Ma ka manao o ke Kahu i manawa akea ! nona e noonoo ai a hoike mai | Noi ia mai e koho i mau komite e noonoo |pono ai i kela me.i mawaena o ke Kahu o ! Kekaha me kn ekaiesia, oia o Paris, Kau- | haae, a me Wahu apono ia. | Hoomaha ka Aha pule o Kaiwipuakea noho iho ia ka Aha i ka pau ana o ka Hoike | Kula Sabati. | Noi la mai e* Hoopanee keia Aha a halajwai hou ma ka la opopo hora 9 puie o | Maele. [ Lahana 3 Poalima 7 o Maraki A D 1879. [ | Halawii hou ka Aha i ka hora i boo* panee ia. Haipuie ka Aha hapalua hora kahea ia ka īnoa o na lala o ka Aba, heiuhelu ia ka mooieio a apono ia. Hapai ia ke koena o na hoike kihapai, heluhelu mai kekakauoieio 1 ka hoike ki- | hapai o Hamakua Hikina, a me Kohala j Komohana. j Hapai ia ka heiuhelu haawina. | Na ke kakauoielo i heiuhelu mti i ka • haawma a L Laiana. Noi ia inai e pai ia | raa na nnpepa Hawaii eiua apooo ia. ( Na J Waiamau i helahelu m»i i kona : haawina, noi ia inai e haawi ia ina ka lima | o kekahi koinite oia o J D Paris apono ia. i Na G P Kaouohimaka i heluheiu mai i , | kona haawina. j Heluheiu mai ke Kakauoieio, he palapaia I hookuu ioi ma o na komue la, oa k« ekale- | - sia o Kohala Hema īa S Aiwohi mai kona ; noho kabu ekalesia ana no ta Kihapai. 1 ka hooiohe pooo ana o ka Aha i na kumu l ' pooo o ka hookuu ana. Ua mahalo aku ka ' ; Ahi ia paiapaia hookuu. A ke hookuu aku ; . nei ka Aha ia S. Aiwohi mai kooa noho ka- j ; hu ekaiesia aoa. Aole oia he Kahu no Ko- j • hala Hema. Apono ia, heluheia mai ke | Kakauoielo, be mau palapaia na £. Bond ; l ; no kona hiki oie mai. | j Hooiaha mat ka iuna heomaiu, he pahpa-! ! Ia na Kekuewa mai, mai Mikeio Maikoai- ; ; sta ma». £ hoike aku i mua o na hoahanau, | ; a pau e akoakoa mai ana i ka patt ana o ka | } hoike Kuia Sabati, nlaila heluheiu ia keia i paiapaii apooo i«. '

Hoike mai ke Kaha Kab N : o Komohana. He hoike K sla S. n:i neī ■- s»i hor* 2 ahtaht nsmu ia a ap^new, Hapti ia ke kumu mania no ke Kulakihanapule a ea ninau ia mai keia kihi a kei* kihi o m eka!es"'a i ea keilei aole he mea i *aaa a tna ke kuka pu ani ua ioaa ae a he maa ke?k: kahiko na ka Aha o Hawaii Akau oia o Waiohinu me Kaneaiai. a hoike ia mai he ohlo heohoio. Hooho'e ia.. No ka loan ena mai imna o keia Aha kekahi.mio keiki ro keia Aha o Waiohina a me Kanealai, noUih, e hooholo ia e hoomaopopo no keia Aha ia laoa a hiki i ke. kahi halawai hoo ana me ka loaa maopopo ; mai i keia Aba kekahi hoike maopopo \ 00 iaua. Hap»i ia ke kuma manao ka misionari no • na ekaiesia Kahu oie kuka iki a noi ia mai ; e hoomaha ka Aba. Hapalua hora apono j u. pule o Waiohinu. Hoi mai ka Aha i ka pau ana o ka hora ! hoomaha, puie o Palea. Hapai hou ia keia kumu manao, a me ke kuka ana me na manao niomona a ikaika a e ii ka manao maopopo o ka Aha, e koho ia i koraite mau : no keia aoao, eia ka papa komite mau Rev E Bond, Bikaneie, Luhiau no Kohala me Hamakua, Paris Papaula, Makaike no ! Kona me Kau, apono ia. [ mea e pono ai na eka!esia malaio o keia Aha, ua pono e koho ia kekahi komite ae i kapaia ke komiie kiai mau. Na hana o keia Komite. • 1. E nana a e kuka pu no na hemahema a pau, e piii ana i na ekalesia maiaio o keia ; Aha. 2. E kuka pu me na ekalesia kahuoie, ī | ka imi ana a hoonoho i mau Kahu no iakou ; no ka manawa. 3. E kuka pu me na paahana, a me na j ! ekaiesia ina mea e piii ana ike ola ona ! ! Kahu, a i na aoie e lawa e noi aku i ka Pa- \ 'pa Hawaii e haawi mai i kekahi kokua e ; 1 pono ai. | 4. E imi i Misionari kaaheie, no na Ki- j hapai malaio o keia ALa, me ka noonoo ana j i ke ola kupono nonn. 1 5. E hoike keia koinite ika lakou hana. | imua o kela me keia haiawai ana o ka Aha. i 6. 0 na laia o keia komite, oia o Kev. E. j Bond, J Bikanele, S C Luhiau, J D Paris, S W Papaula, S W Makaike. 7 E mahele ia keia komile i na apana elua penei, o Kev E Bond J Bikanele S C Luhiau. No Kohaia me Hamakua. 0 Rev J D Pans S W Papaula S W Makaike. j No Kona me Kau. ! Noi ia mai e hooinau aku ia Kev J Kauhane i Kahu kuikawa no kn ekalesia o Waiohinu apono ia. O S W Papaula i komite maiama no na Ahaaina a ka Haku no Pukaana me Kapalilua npono i . O S C Luhiau i komite mniama i ka j Ahaaina a ka Haku no Kohala Hema | apono ia. \ E hoomau aku ia G W Wniau i liaiolelo j no Pukaana a hiki i ka wa e loaa ni ke | Kahu apono ia. i Hopai ia ke kumu manao no ka hoo-1 I ponopono ekalesia a eia ka mea i hooholo ia | | Hoohoio ia. j i Ke paipai aku nei keia Aha i na Aha- j \ luna o na ekalesia Kahu ole ke hoomaopopo j koke i na hihia iwaena o na e imi | ikaika i na mea e kinai ai ia nviu hev.a e S poino ai ke nupuui o ko kakou Haku opono ! ia. I I Hapai ia ke kumu manao. Na halepule a| |me nu huie noho o na Kahu, a hoakaka ia j mai no ka haiepule o >Vaiohinu. E makau- ! kau ana ia, ua iako na mea a pau. aia ike j kahua hana, e paa ana ia mamin o ka haia-. wai ana o keia Aha. 1 i Hapai ia ke oia ona Knhu, a ua kuka | nui ka Aha no keia kumu manao, a ua hoij hoi ia i keia komite kiai mau,apono ia. Hapai ia i mau Eiele e hele ai i ka Aha- | hui Nui Euaneiio o ka Pae Aina Howaii, | i ka maiama o Juce, oia o Kaiwi, Maele, I | no Kona, Waiohii u, Kaiiaaheo, no Kohnia, 'me Hamakua. A e kokua like na ekaiesia |he 15, i §3,00 paknhi. Da iike me 945,00, a e maheie no na Elele 4, ua like me $11,25, apono īa. Na Puuku dal«, o Bikanele, no Hamakua, o Bona no Kohala, o Papaula | mai Waiohinu, a Keaiakekaa, o Waiamau,! I mai Kona-waena, a Kekaha, apono ia. j ; E . loaa keia mau daia ī ka milama o ) Aperila, e paipai aku na Eieie, aponoia. iKe ola hoi ona Kahu, ma ka lima ona | ekaiesia, e paipai aku na lala, aponoia. Na j : hope ona Elele, Palea, Simeona, Kamali- j | mali, Kaiakoili, aponoia. | Komite hoike no na kihapai imua oka j Ahahui Nui ma Honolulu. Papaula knmite '■ hoike no na hana a ka Aha imoa o ka Aha- '• hui Nui ma Honoiulu, Makaike. Hapai ia 1 i kahi e halawai ai keia Aha, rna ke kuka ana : oa maopopo aia ma Waiohinu kahi e haia-1 wai ai i ka Pnakolu mua o Sepatemaba, ho* j ra 10 o kekakahiaka A. D. 1579. No ka | mea e paa ana ka luakini, mamua o ke ku-. kuiu aoa oka Aha, aponoia. Heluhelu ia { mai he palapala na Mr. Kekaewa mai Mikelo Maikooisia mai. | Noi īa mai e heiuhelu ia ka niooieio o ka - Aha a apono ia. Na kumo haoa i koe e waiho ma ka lima o ke komite mau aponoia. ■ Olelo Hooholo. Hoohokku Ke mahaio ako ; nei keia Aha i ka eka!esia o Pukaani, i ko ; iakou aioha ike kokua hooluolu ana in* ; lala o keia Aha ma na mea o ke kino, j aponoia. Na kokua o na ekaieaia i lea Ahahui ma i Waiohinu. e paiima no na dala mai Kekaha * a Waiohiou, apoooia. Noi la mai e hoopa» nee keia Aba« * hakiwai ma Waiohinu, ( Kau, i ka maUma o Sepatemaba Po%kola | , maa oia no ka la 3, liora 10 o ke kakahiaka : 1 A. D. 1879, ap i.oia. Hookuu ia me ka ■ himeni ame ka pule aka Luna Hoomalo.. S. W. PawcLa. K. K. O. j Napoopo S. Ko.ia, Aperiia 1 1819. '