Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVIII, Number 21, 24 May 1879 — Page 1

Page PDF (1.35 MB)

KA
NUPEPA KUOKOA:
BUKE XVIII. HELU 21 POAONO, MEI 24, 1879. NA HELU A PAU 912.


KA NUPEPA
Kuokoa me ke Au Okoa
I HUIIA.

                NA OLELO HOOLAHA:—O na Olelo Hoolaha he 10 laina kakau lima, he Hookahi Dala no ka puka mua ana; elua puka ana, he $1.50; no hookahi mahina, he $2.00.
            NA KANIKAU A ME NA MELE;—He 10 Keneta ka uku no ka lalani hookahi, ua like me $1.00 no 10 lalani.
            HOOLAHA MAU:—E hoomanao na makamaka a e hookomo mai i na olelo hoolaha mamua ae o ke awakea Poaha, i ole e kaukai ia aku a kekahi pule ae.
            E hoomanao e na lehulehu, aole e hoopukaia kekahi Olelo Hoolaha, Kanikau a me ke Mele, ke ole e hookaa mua ia mai ka uku.

KA MOOLELO O
BERIANA KA WIWO OLE
A ME
MAHONE KE KOA:
MOKUNA IV.

                OIAI ke alii Powa e ku ana imua o ke alo o ka Moi Beriana me ka makaukau, me na olelo kaena ana o ke koa a me ka hopo ole, ua pane mai la ka Moi Beriana me ka helehelena mino aka.
            E ka Nai ta, o na olelo a ke kanaka koa a me ka wiwo ole kau e hoopuka nei, a maluna oia mau olelo i ike ai keia anaina, he koa oe i hoomaa ia mai kou mau la opio mai, a ua lilo na mea kaua imua ou i mea ole, aka, he mea i ike mau ia ka puka ana o na olelo kaena a haakei mai na Naita e kuewa hele ana ma na ululaau a me na waoakua, nolaila, i mea e hilinai ia ai kau mau olelo eehia, e ana pahikaua pu aku kou hanohano me kela hoa o kou kulana like hookahi, a ina i paio oia e like me ka makaukau o kona kokoolua, alaila, e loaa i kou makaukau ka hoike ana i kou akamai kilakila maluna o na mea kaua.
            Haawi ia aku la ka olelo kauoha, a poha ae la ka leo o ka o-le hailona no ka halawai ana o na moho o ka la.
            Ma o Sana Paierika la ! wahi a ke keiki alii Mukada, ua hoopuka mai oia me he la ua makemake oia e hookuku me ka mea oi o kekahi o kakou ma ka ike i na mea kaua. A ina he Naita oiaio oia, e halawai aku no au me ia a lulu lima aloha pu.
            O ke koko e holo nei iloko o ko'u mau aakoko, ua like aku no ia o ka maemae e like me kou, wahi a ke alii Powa, nona ka helehelena i huna ia me ka uhi hookamani. Iaia i pane mai ai, ua holo aku la oia e halawai pu me Donala o ka laau ihe.
            Ina paha i moeuhane mua ka ukali ahiu o ke koa opio e halawai pu ana oia me ka Haku Alii Powa o na kuahiwi ma na mea kaua, ina la paha aole oia e pulale mai e halawai pu me kona hoa paio me ka naau i piha i ka hoihoi.
            Aka, ua kali o Donala me ka manaolana hauoli no ka hiki mai o ka opio Denemaka, alaila, e milimili ana oia i kana laau ihe me ka palamimo lua ole ; aka, iaia i lohe ai i ka leo kahea o ka o-le, ua oili mai la oia maluna o kona lio me ka puahi launa ole, me kana laau ihe i hoopololei ia i ke poo o kona hoa paio, kana luahi hoi oia la.
            Ua haliu koke aku la no hoi kona hoa paio me ka hikiwawe, oiai, ua hooholo mua oia, e haawi aku i ka make ahailono ole maluna o Donala i ko laua wa e halawai ai.
            Ia laua i halawai ai i kahi hookahi, a huna ia ae la laua e ka punohu e-a lepo, ua loaa piha aku la ka umauma kila o ka ukali o ke koa opio me ka pahuna ihe a kona hoa paio, a kiola ia iho la oia mai kona lio iho a waiho ana ilalo o ka honua ; ia wa hookahi no hoi i halawai ai laua, ua like no ka ikaika o ka pahuna ihe a Donala me ka kona hoa, oiai, ua loaa aku la ka papale kapu kila o kona enemi me kana maka ihe, a akaa pu ia aku la me kona kaikai pu ia ae mai kona lio a lapee ana iloko o ka lepo nonolu aeae.
            E haawi aku no na ilio i keia aahu kaua kila kaumaha, wahi a Donala, iaia i ala ae ai a ku ma kona mau kapuai. E hakaka aku no au a oi aku imua o keia, me ka nui ole o ka hao maluna iho o'u. E na lani ! Owai keia a'u e ike nei imua o'u ?
            Ua hoohikilele ia ko Donala puuwai, i ka ike ana i na oho hina keokeo a me na owili umiumi loloa o kona hoa paio, oiai ua alii powa la e ku olohelohe ana imua ona me ka uhi maka ole.
            Ma o Sana Pa terika la, wahi a ka Moi Beriana, iaia e nana ana i ka Naita aoo me ke ano pihoihoi ; ke ike nei au, wahi a ka Moi, he hana pahele a maalea keia i hana ia imua o kakou, no ka mea, aole keia o ka Naita malihini i lawe aku ai i kona haku i eha. Owai ! A nohea oe, e ka Naita umiumi keokeo ?
            I ka wa i haule ai o ke alii powa ilalo, ua ala koke ae la oia a ku iluna me ka huki koke ana ae i kana pahikaua a anehe aku la e halawai me Donala malalo, oiai aole oia i manao ua ike ia mai la kona helehelena ia wa, no ka mea, ua hoopioo koke ia ae la ke aloalii a me ke anaina makaikai no keia mea kupanaha.
            E ka Moi, wahi a ke keiki alii Mukada, o ka mea hana hoolealea aoo kela mai Enelani mai, oiai oia e haka pono ana i ka Naita malihini e ku olohelohe ana.
            Aka, ua hoomaopopo koke mai la no nae ka kakou koa opio Mahone i kona luaui makua hanai ia manawa, oiai, ua lawe ae oia i kahi o ke alii Denemaka a nona. Aka, ua ike koke iho la o Mahone, aia ka make imua o laua ia manawa.
            Iloko oia mau sekona, ua hamau ia ka leo o ke koa opio, oiai, ua ike oia, ina e puka ana kekahi huaolelo mai kona waha aku, e halawai koke mai ana me ia ka make weliweli loa i ike ole ia mamua aku. Aka, e kali ana ke koa Mahone a loaa iaia ka manawa kupono e hoohaahaa ia ai ka naau haakei o kona makua, no ka mea, aole oia i makemake e uhaki i kana olelo paa mua.
            O keia Nai ta aoo, i kapaia hoi ka Haku Powa o na kuahiwi, oia ko ka Moi Beriana enemi i lili loa ai, oia ka puupale a me ke kokua ikaika o na enemi Denemaka o Beriana, a eia ka oia ma ka halealii o Kinikora no ke kokua ana i na 'lii Denemaka opio ma ka lawe ana i ka lei gula nani mai ia Beriana aku.
            E kumakaia aku anei ke koa Mahone i kona makua hanai ? Ae, wahi a ka pane a kekahi hoalauna.
            O Donala o ka laau ihe, ua hoomaopopo oia i ka mea imua ona iaia i kiola ia ai mai kona lio iho, a ua pilihua me ka makau-a loa ia oia, me ka hiki ole iaia ke lawelawe, aka, o ka makau a me ka hopohopo kai imua ona.
Aole i pau.


Ka Hoike a ko Komi te no ka Luakini
HOOLE POPE HOU MA KALAUPAPA, MOLOKAI.

No ka Aha Lunakahiko o Maui.

Ekale sia o Wailuku $32.50
" Koolau 25.00
" Lahaina 20.00
" Waihee 18.00
" Halawa Molokai 17.00
" Waikapu 15.00
" Haiku 15.00
" Honuaula 14.00
" Hana 10.00
" Kipahulu 6.25.
Huina———$176.75.

Na Ekalesia Huikau.

Mai ka lima mai o Rev. T. Koana $25.
 " E. Bona 25.

" H. Binamu 25.
" L. Lyons 10.
 " J. N. Kamoku 5.

Huina———90.00.

Na Kokua e ae.

Na ke Kama Aliiwahine P. Bihopa 15.
Na ka Ahahui Opiopio o Kawaiahao 15.
Na Mr. Luka no Honolulu 12, me ka puka aniani makana e 8
dala ke kumukuai.
Na Hon. J. U. Kawainui, he Baibala me ka Himeni makana. 15.

Na ka Aha wahine o Wailuku Maui 2.
Na Lilia Koana 2.

Huina———69.00,

No na Kula Sabati Kaulana.

No ke Kula Saba ti o Kaukeano $25.
Na Gleaness 8.

Na E. O. Hall & Son 8.
Huina———41.00.

Huina Hoouluulu.

No ka Ahalunakahiko o Maui $176.75.
No na Ekalesia Huikau 90.00.

Na kokua e ae 69.00.
No ke Kula Sabati o Kaukeano 41.00.
Huina pau $376.75.
                Pehea na Kula Sabati makua ma ke alo Alii, na Kula Sabati hoi o na Aha mokupuni ; ke nonoi haahaa aku nei ke komi
te i ka lokomaikai e kulou haahaa mai i keia leo e pahola aku nei imua o oukou, e kokua ia makou i wahi kenikeni no ko makou aie i ke kamana he $90 a oi, no na hemahema o ka luakini he 80 dala.
            Ehia Kula Sabati nana e ale a alapoho i keia wahi hakina ai uuku, e like me na Kula i kokua ai i ka moku " Hokuao, " pela hoi na Kula Sabati o Hawaii nei e kokua i keia moku "Hokuao " ma ka aina o ka poe iwi maloo iloko o ka lapalapa o ke ahi pio ole ; a, na oukou e puunaue ia oukou a lawa pono, alaila, e haawi ma ka lima o ko makou Puuku ahonui, Rev. H. Binamu.
J. KAAhaihanu.
Kalawao Molokai, Ape rila 19,1879.

Moolelo o ka Ahahui Kula Sabati o
KAUAI MA KOLOA I KA LA 11 o APE RILA 1879.

                G. M. Keone ma ka noho Lunahoomalu, pule ka lunahoomalu. Ma ke noi a B. K. Holi ua kohoia o G B Meheula i kakauolelo.

NA LALA I HIKI MAI.

Kula Sa bati.                                           Kahu.                                     Elele.
Waioli                                                    ——                                       ——
Anahola                                                 G B Meheula                         ——
Lihue                                                      ——                                       B K Holi
Koloa                                                     Rev. J W Smith                     W M Kekoa
Waimea                                  ——                                       ——

            Na lala e ae no Koloa Rev. J H Mahoe, A W Maioho, A H Smith, Miss. Juliette Smith, Mrs. Popolani, Miss. Ru th Mahoe a me J T Unea.
            Ma ke noi a Maioho, ua lilo mai na Rev. J M Kealoha & R Maka i hoa kuka.
            Koho ka lunahoomalu ia A H Smith, Maioho a me Holi i mau Komi te imi hana. Hoike mai ka lunahoomalu o ke Komite imi hana.
            I Hoike a na Kahu Kula Sabati. II Heluhelu i na kumu manao i haawi ia. III Koho i Komi te imi haawina no ka hui hou ana. IV E kuka ka Aha no na mea e holo ai ke Kula Sabati. V Kahi e hui hou ai keia Aha. VI E koho i elele no ka Hui Kula Sabati nui, ma Honolulu.
            Apono ka hale i ka hoike a ke Komi te. Ma ke noi a Unea, ua lilo mai o Rev H. Bingham i hoa kuka.

HOOMAKA NA HANA.

                Kumuhana 1 Hoike o na Kula Sabati. Na G B Meheula i hoike mai no ke Kula Sabati o Anahola.
            Na B K Holi no Lihue, na W M Kekoa i kokua ia e Rev. J H Mahoe, a me Unea no Koloa. Aole hoike no Hanalei me Waimea.
            Kumuhana. II. Heluhelu kumu manao. No ka makaukau ole, ua hoopanee ia.
            Kumumanao, III Koho Komi te imi haawina, koho ia o A H Smith, J H Mahoe me Unea.
            Kumuhana. IV No na mea e holo ai ke Kula Sabati, ua nui na mea i hoike ia mai, a i wehewehe ia no keia kumumanao.
            Kumuhana V Kahi e hui hou ai keia Aha. Hooholo ia ma Lihue i ka pule elua o Okatoba, mahope o ka pau ana o ka Aha Euanelio o keia mokupuni.
            Kumuhana. VI Koho i elele no ka Hui Kula Sabati nui ma Honolulu, ua koho ka hale ia B K Holi.

HOIKE A KE KOMITE IMI HAAWINA

                1 Heaha la ka makapo i loaa'i i ka poe kanaka mawaho o ka hale o Lo ta, i ka wa i makemake ai lakou e kue mai i na Anela ? Kinohi 19: 11. R PUUIKI.
            2 Heaha la ka hoailona a Jehova i kau aku ai maluna o Kaina i olelo ia ma Kinohi 4: 15? J KAHIKINA.
            3 Heaha na mea loli ole elua i olelo ia ma Hebera 6 : 18 ? D M MAKALIU.
            4 Heaha ka hoopalaleha i olelo ia ma Galatia 6 ; 9 ? A KAHANANUI.
            5 Heaha ka hoopili ano e, me na hoomaloka i olelo ia mai e Paulo ma II Kor. 6 : l4 ? T KALAEONE.
            6 Heaha ka oihana oi i olelo ia ma 1 Kor. 12: 31 ? IOLAMA KAIPU.
            7 I ka manawa hea i kau ia ai na Kanawai he umi, ma ka mauna anei o Sinai mamua aku paha ? J H KAIWI.
            8 Heaha ka hale e noho mai ai o Iehova me kakou ? A heaha ka kakou iaia e pono ai ? D KEAWEAMAHI.
            9 Pehea la e pumehana mau ai ke aloha o na lala o ka Aha Hui Kula Sabati o Kauai? B K Holi.
            10 He kuleana no anei ko na Kahu Ekaesia iloko o na Kula Sabati ? J B HANAIKE.
            11 Ka olelo a Solomona, e oki i ke keiki i olelo ia ma 1 Na'l 3 : 25, o kona manao mua no anei ia ? S R HAPUKU.
            12 O ke Kula Sabati no na kamalii wale no anei, aole anei no na kanaka makua kekahi? A W MAIOHO.
            13 Aole anei he mea pono e hookaawale ia ko ke Kula Sabati dala lulu mahina hou ? W M KEKOA.
            14 Owai ka poe kupono e lilo i mau kumu Kula Sabati? D KEALAHULA.
            Hookuu ia na hana ma ke mele ana ma ka aoao 84 Li ra kamalii Himeni Hawaii 386.
            N B (E hoomanao ia.) Ua hooholo ia i ka Hui mua ana o ka Aha Euanelio o keia mokupuni. Ua waiho ia mai he olelo hooholo. Ma kahi e halawai ai o ka Ahahui Kula Sabati e malama ia ka hoike Kula Sa bati oia apana, ma ia la no. Nolaila e liuliu e ko Lihue a e hoomakaukau hoi no na la mua o Okatoba e hiki mai ana.
G B MEHEULA.
Kakauolelo o ka A H K S o Kauai.

            KA MOKUAHI AUSTRALIA.—Ma ka po o ka Poakahi iho nei o keia pule i ku mai ai ka Mokuahi " Au stralia " mai Kapalakiko mai, a ma ka Poalua ae i holo aku ai no na panalaau ma ka hema.

Ma ke kauoha.

                Keena Aina, Oihana Kalaiaina Honolulu, Mei 1, 1879. Ua makaukau no ka hoopuka aku na Palapala Sila Nui e waiho nei ma ke Keena Kalaiaina o na Aina malalo nei : SAM'L G WILDER. Kuhina Kalaiaina.

MAUI.

Palapala
Sila Nui                                                  INOA                                                                     AINA
3088                                                                        Kanakahou                                                            Honuaula
1483                                                                        Maaweki                                                                "
2133                                                                        Mahiai                                                                    "
2138                                                                        Kaimu                                                                     "
1491                                                                        Kihuluhulu                                                            "

1507                                                                        Kahula                                                                   "
1482                                                                        Nahualalaau                                                          "
1505                                                                        Puukoa                                                                   "
1493                                                                        Kane                                                                       "
1487                                                                        Mahiai 1                                                                 "
2132
1/2                                                  Pai                                                                           "
1484                                                                        Kaleo                                                                      "

2139                                                                        Imihaku                                                                  "
1495                                                                        Kukaheku 2                                                           "
1481                                                                        Kaku                                                                       "

1506                                                                        Kaihelani                                                               "
1508                                                                        Makahanohano                                                    "
1226                                                                        Kihuluhulu &c.                                                     "

1494                                                                        Kupaa                                                                    "
1472                                                                        Kahaleokanu                                                         "
1490                                                                        Keoni & Kalahili                                   "
1476                                                                        Kenui                                                                     "

1480                                                                        Kawahapaa                                                           "
1475                                                                        Kaaea                                                                     "
3930                                                                        Nakilu                                                                     "
5004                                                                        Kihuluhulu                                                            "
1269                                                                        Kapawa                                                                  Hana
1759                                                                        E
Rooke                                                                 "
2548                                                                        Kealo                                                                      Kaupo
3597                                                                        J A Kuakini                                                           "
2141                                                                        Keawe                                                                    Kipahulu
1569                                                                        J A L Willis                                                           "
5965                                                                        Keawe                                                                    "
1681                                                                        Mahoe & Kamaka                                                Waikapu
1514                                                                        "              "                                                              "
1511                                                                        Keaka                                                                     "
1512                                                                        Pakele                                                                     "
4091                                                                        Kanakaloa                                                             "
1518                                                                        Kekua                                                                     "
1516                                                                        Koa                                                                         "
4948                                                                        Hakiki                                                                     "
4937                                                                        Kahinu                                                                   Waihee
6196                                                                        Kuanea                                                                  "
1217                                                                        Helehua                                                                 Kula
1205                                                                        M Burns                                                                "
1207                                                                        Napela                                                                    "
5176                                                                        Kekapoi                                                                 "
2125                                                                        Naoopu                                                                  Hamakualoa
2630                                                                        Keahi                                                                      "
1078                                                                        Wanaoa                                                                                 "
1085                                                                        Kamoekolohe                                                        "

1079                                                                        Puowaina                                                               "
1087                                                                        Hanakahi                                                               "

1258                                                                        Piho                                                                        "
3355                                                                        Kamauu                                                                 "
3660                                                                        Namokuelua                                                          "
5394                                                                        Pilali                                                                        Kaanapali
4633                                                                        Nahinu                                                                   "
5969                                                                        Kahula                                                                   "
2910 1/2                                                  Holoua                                                                   Lahaina
5660                                                                        Kalaipaihala                                                          "
5633                                                                        J S Kaawa                                                              "
2998                                                                        Wm. Ap. Jones                                                     "
4398                                                                        B Mamakaeha                                                       "
4377                                                                        Kaekae                                                                   "
4557                                                                        Kauhihewa                                                            "
4561                                                                        Kapu                                                                      "
3534                                                                        Kaweawea                                                             "
1869                                                                        B Kaai                                                                    "
5005                                                                        Kalaipaihala                                                          Olowalu
1483                                                                        Maaweiki                                                               Moloa
2133                                                                        Mahiai                                                                    Papanui
2138                                                                        Kaimu                                                                     "

3088                                                                        Kanakahou                                                            Mooiki

MOLOKAI.

1133                                                                        Kupanihi                                                                Honouli
2581                                                                        Kalawaianui                                                          Waikolu
1132                                                                        Kuhio                                                                     Honouli
6037                                                                        Luaaka                                                                   Manowai
6062                                                                        Kaneheana                                                            Kumueli
6312                                                                        Makaholo                                                              Pelekunu
5549                                                                        Pihi                                                                         "
2970                                                                        Waimea                                                  Mapulehu
4139                                                                        Kauhanui                                                               Kumimi
3944                                                                        Lawelawe                                                               Honouliwai
5203                                                                        Ailaau                                                                    "
6113                                                                        Kaleo                                                                      Honoulimaloo
6050                                                                        Ohule                                                                     Kupeke
6160                                                                        Piapia                                                                     Puaahala
3649                                                                        Kaauhaukini                                                          Ualapue
6365                                                                        Hauhalale                                                              Kalaupapa
6036                                                                        Kekuhi                                                                   Pukoo
3870                                                                        Kahueia                                                                 "
6038                                                                        Pua                                                                         " 2
6257                                                                        Kalino                                                                    Kalamaula
6274                                                                        Kahapuu                                                                Kawele

HAWAII.

6323                                                                        Meheula                                                                Hamakua
6309                                                                        Kamalo                                                                   "
5101                                                                        Kaanaana                                                              "
6174                                                                        Kahulanui                                                              Waipio, "
6277                                                                        Kuahine                                                                 Kohala

5098                                                                        Kaui                                                                        Kawaihae
912 4t.

OLELO HOOLAHA.

E. LILILEHUA.
Loio a he Kokua ma ke Kanawai !

                IMUA o na Aha Apana a Hoomalu o ka mokupuni o Oahu. E hanaia me ka eleu loa. E loaa no au ma A Wehekealaula, ma alanui Maunakea, a i ole ia, ma ka Hale Hookolokolo o ka Aha Hoomalu ma Honolulu. 898 1y

S. AUKAI.
LOIO ! LOIO ! !

                UA ae ia mai oia e lawelawe ma ka Oihana Loio imua o na Aha Kakau Ole o ka mokupuni o Oahu. 898 ly

He Nui Anei Kou Makemake i na Mekini Humuhumu Lole ?
Ina pela, alaila, e kipa mai no ma ka Halekuai
o

KAKELA A ME KUKE.

                A malaila oukou e ike ai a makaikai i na ano MEKINI a WHEELE R a me WILSON, mai ke $10 a hiki i ke $50 ke kumukuai o ka mea hookahi. Ka MEKINI a SINGER. ma ke $50 pakahi, a me ke ano MEKINI a WILCOX me GIBBS, ma ke $30 a hiki i ke $50 ke kumukuai. I mea e pau ai ko oukou kanalua e na Makamaka no ke kupono o keia mau ano Mekini, o naue mai no me ke kuihe ole, a e ike no oukou iho. 802 tf

Kauka O. S. Cummings, M. D.
HOMEOPA TIKA.

Oia ke Kauka i kamaaina mua ia oukou e na kanaka Hawaii ma ka inoa, " KULU WAI LIILII" Ua hoi mai nei oia, a e pahola hou mai ana oia i kona akamai lapaau ia kakou. Aia kona Keena Lapaau a me kona wahi noho i keia wa ma kahi o Mr. Wm. G. Irwin, ma ke kihi o na alanui Papu a me Beretania, ma keia aoao aku o ka luakini o Kaukeano. 888 tf

ANO NO I LOAA MAI NEI!

                Na Kaa Lio Holo Lealea! Na Kaa Lawe Ohua a me na kaa holo palua, mau mea hoikeike aku, mai ka Hale Hana Kaa mai o ka Hui o Co rtland ma Nu Ioka. DILLINGHAM & Co., 876 tf Na Agena kuai ma Hawaii nei.

KO BIHOPA MA
BANAKO MALAMA DALA !

                E MALAMA NO MAUA I KE DALA O na kanaka maloko o ka Banako, penei: Ina hoomoe mai ke kanaka hookahi i na dala $300 a emi mai paha, alaila, e uku maua i eono hapahaneri ukupanee makahiki, mai ka la o ka lawe ana mai a hiki i ka la o kona ohi ana, ke waihoia ke dala hoomoe i ekolu malama a keu paha. Aole ukupanee e helu ia no ka hakina o ke dala hookahi, aole no hoi no ka hapa rnalama. Ina ohi koke oia i kana dala, aole i hala na malama ekolu aole ukupanee. Ina i manao ke kanaka e ohi i kana dala, e pono ke hoike e mai oia ma ka Banako i kona manao ohi, i kanakolu la mamua o kona ohi ana, a o kana Buke kekahi ke laweia mai. Ma ke kikoo wale no a ka mea dala e haawi ai i kana, a o ka Buke kekahi ke laweia mai. Ma ka la mua o Sepatemeba i kela makahiki a i keia, e houluulu ai i ke dala, a e huipuia ka ukupanee me ke kumupaa o na dala i hoomoeia no na malama ekolu a keu, a mahuahua, ke kumupaa e loaa i ka ukupanee. Ina oi aku ke dala hoomoe mamua o $300, alaila, hooholo pu ka olelo. E weheia ka Hale Banako i na la hana a pau. 851 tf BISHOP & Co.

Ale ka Wai ke Ike Aku
I keaha la hoi?
I na Waiwai Nani ano Hou loa hoi paha o ka Halekuai o
Nana aku no hoi oe, " Hoonuanua i Apua a Kalamaula."

                OIA no hoi na Hainaka Silika Nunui Eleele a Ulaula, Pulu, Wai Gula a Wai Dala. Na Hainaka liilii Lei A-i. Na Mamalu kane, wahine a me na Mamalu liilii kihi weluwelu o na kaikamahine. Na uhi huihui nani nunui a liilii. Na Kihei Silika lau ma kaekae. Na Koloka kamalii nani a me na Koloka hoopumehana no na bebe. Na Huluhipa lau a me na lole huluhulu holoku o na wahine. Na Muumuu keokeo o na wahine lihilihi ma ke alo, a me na Palekoki. Na Papale wahine Malina i hoopinanaia kekahi aoao, hele kela a kapakahi Maauia o Keokeo ka moku. Na Papale Waiokila aiai, a ke kau mai i ke poo, moa uakea ina keia ke pa iho ka la, a he nui wale na ano papale e ae i ike ole ia mamua. Na Hulu Eheu Manu no na papale wahine, e kau ai ka iwa. Na Kalakoa hou loa, na Makalena a me na lole Iliwai, na Puuwai Gula a me na Gula Pepeiao o na wahine. Na Kamaa ano hou o na kane, wahine a me na kamalii, na Kuka Kanahai, na lole wawae a me na Palule o na ano he nui wale ame na Pale Pakaukau Na Hainaka Silika Hou loa o kela a me keia ano waihooluu like ole, nui a liilii, na Kalakoa Huluhipa ano hou loa, na Makalena o kela a me keia ano, na Moena Pake, Ti Inu a me na mea hou e ae he nui wale na ano mai Kina mai. O keia mau waiwai, eia no ke ahu mai nei o na ano hou loa wale no, a me kekahi mau waiwai e ae he nui loa i hiki ole ke helu papa aku. Ina aku no hoi a kapalulu hou mai, ma kela a me keia ku ana mai o ka mokuahi o na aina e. Nolaila e komo hale no e na hoa o ka iu o ka la, e wae i ko oukou mau iini aole no hoi makou e niha iki, ke hele mai oukou e kuekaa i na waiwai ina no ke kuai a nana wale no paha. E kuaiia aka no keia mau mea ma na kumukuai haahaa. Ma na Poakahi a me na Poaono, oia na la e kuai hoopaki loa ia aku ai ua mau waiwai nei.
858 tf GOO KIM.

WAI HUI O KA HAU.
MA KA
" BONANZA"
MA ALANUI HOTELE!
NO
JNO. W. CROWELL, (Kolowela.)

                E LOAA no i na keonimana a me na lede o keia kaona, kahi e hoomaalili ai i ka ai i ka wela ikiiki o ka houpo, ke kipa aku ma ka hale inu wai hau huihui o Kolowela ma kahi i hoikeia maluna, ma o aku o ka halekuai o Grant a me Robertson ma Monikahaae, Honolulu. E naue ae malaila i ike pono. (876 3m)

MAIKAI KA HOI KA PAPA!
A ME
KA LAAU O KOU HALE! NO HEA LA?
KAI NO HOI NO KAHI O
WAILA MA!

                Nana aku no hoi ia la Ohi ka Io o ka Laau o Makawao I ka ua mea hoi o ka nani o Na PAPA ! Na PAPA !! A ME NA PONO KUKULU HALE O NA ANO NO A PAU. Aia ma ke kihi o na ALANUI PAPU me MOIWAHINE ! HONOLULU MALAILA E LOAA AI E LIKE me ka MAKEMAKE NO KE -KUMUKUAI MAKEPONO LOA! PAPA, PAPA, PAPA, Na Papa Huluhulu, Na Papa Manoanoa, Na Papa i kahiia, Na Papa Kepa, Papa Hole Keokeo, Papa Hole Ulaula. NA LAAU, NA LAAU Na Kua, Na Kaola, Na Aaho, Na Moli Na Peapea, Pine Huluhulu, Pine i kahiia. NA Papa a me na Laau Ulaula! Pili ulaula, Pili Keokeo, Pani Puka, Pani Puka Aniani, Ipuka Aniani, Puka Olepelepe, PENA O NA ANO A PAU Hulu Pena mai ka Liilii a ke Nui, Aila Pena, Aila Hoomaloo, Waniti, Pate. NA LAKO O KELA A ME KEIA ANO! Na Ami Puka Hale. Na Ami Puka Pa. ANIANI! Pepa Hale a me na Lihilihi E LOAA NO MALAILA. PAAKAI HELU 1 O KAKAAKO me PUULOA No ke DALA KUIKE, e loaa no na mea a pau i haiia ae la, no ke Kumukuai Emi loa. O na kauoha a pau mai Hawaii a Niihau, e loaa'ku ana ia lakou, e hooko koke ia no ia me ka lawa pono. E Kipa Nui Ilaila, i ike i ka Oiaio 840 3m