Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVIII, Number 21, 24 May 1879 — Page 2
Ma ke Kauoha.
Hoolimalima o ka Aina Aupuni.
E KUAI ia ana ma ka Poakahi Iune 16, 1879, ma ke alo o Aliiolani Hale ma ka hora 12 awakea, ka hoolimalima no na makahiki he umi, o ka aina o KULAIMANO, ma Hilo, Hawaii. Aia keia aina mawaena o na mahiku o Onomea a me Kaupakuea, nona ka ili he 347 eka, 250 eka i kupono i ka mahiko, ua komo keia aina iloko o ke kai he hapalua mile kuea o ke awawa o Waiaama na ka aoao hema. E ike ia no ke kii o ka aina ma ke Keena Kalaiaina, o ka uku hoolimalima no ka makahiki he 75 keneta no ka eka a maluna aku. E hookaa mua ke dala i keia a me keia eono mahina.
912 3t SAM'L G. WILDER, Kuhina Kalaiaina.
UA hookohuia i keia la na poe nona na inoa malalo i mau Apana no ka haawi ana i na Palapala Ae Mare.
David Kailua, no ka mokupuni o Molokai.
R.W. Moses, " "
D. Kapahee, Paoa, Hawaii.
D. Makaliu, Hanalei a me Koolau, Kauai
Paul Puhiula, Lihue, Kauai
SAM'L G. WILDER, Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Mei 8, 1879. 911 3t.
Ma keia ke hoolaha ia'ku nei, mai ka la 1 aku o Iulai 1879 e lawe ia na laikini e ka poe kuai kamano, he laikini hoopukapuka ke ano, he mea e hiki ai i ka mea nona ka laikini ke kuai aku i na waiwai a pau e like me ka mea maa mau malalo oia ano laikini; oiai mamua, aole i koiia ka poe kuai kamano e lawe i ka laikini, aka, no ka hana loa ia o keia pomaikai, nolaila, e hookoia ana ka rula maluna ae.
SAM'L G. WILDER, Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Mei 8, 1879. 910 3t.
I KEIA la ua hoolaha aku wau ia N.P. Nuuhiwa i Luna Pa Aupuni no ka apana o Wailuku, mokupuni o Maui, ma kahi o Mr. R.W. Kapohaku i make aku nei.
JNO. O. DOMINIS, Kiaaina o Maui.
Lahaina, Aperila 23, 1879. 900 1m
KA NUPEPA
Kuokoa me ke Au Okoa
I HUIIA.
No ka Makahiki, $2. Eono Mahina, $1. Dala Kuike ka Rula.
MEI 21, 1879.
ME ka manao walohia makou e ike nei i kela a me keia makahiki i ka hemo ana o na hana mai loko aku o na lima o kanaka Hawaii, a paa aku i na lima o na lahui e ae, ka poe e hoopiha nei i keia aina mai loko mai o ko na aina e. Ke aneane nei e pau loa aku na hana lima iloko o ka lima o na pake, a me na lima hana e ae o na aina e mai. O ka holoi lole kekahi hana i maa i ka lahui kamaaina a iloko o ko lakou lima kahi i paa ai no na kau i hala ae nei. Aka, i keia wa ke ala mai nei na hale holoi lole o na pake ma na aoao a pau o keia kulanakauhale. A me he mea la e paa ana ia hana iloko o ko lakou lima. I keia wa ke hoomaka nei na pake e kanu i ka ai, ke kahu nei lakou i na imu maauauwa, a ke lawe nei i na pai ai iluna o na kahua maauauwa, o Honolulu nei. Ehia la na makahiki i koe a lilo loa keia hana ia lakou?
Iloko no o keia mau la iho nei ko makou halawai ana me kekahi kanaka Hawaii opio i hoomaka e ao i ka oihana pena, ua holo mua oia ma ke ao ana, a oiai he haumana wale no ia e noho nei, aka nae ua loaa no kana ehiku dala o ka pule me ke akaka loa he loaa maopopo kana i oi ae i keia mahope aku. Aka, ua haalele wale oia i kela oihana maikai a ua hele i ka hookele kaa hoolimalima, he hana maopopo ole o ka loaa.
Nohea mai keia hoowahawaha i na hana iwaena o ko kakou poe opio? Aole anei no ka puni lealea e ulu nei i keia wa ? "Ma ka hou o kou maka e ai oe i kau ai," he kanawai pau ia i hiki ole ke hoololi ia. "Ina aole e hana kekahi, aole hoi ia e pono ke ai," wahi a ka Olelo. O ka lahui hana, oia ka lahui e lanakila ana. He ake ko makou e ike i ko kakou poe opio e oni paa ana maluna o na hana maikai, na hana e loaa pono ai ke ola a e kuonoono ai ke kanaka.
HE LETA NA KA EUEU O LAHAINA!
Ka W ahine Kaapuni Honua.
E KA Nupepa KUOKOA ; Aloha oe:
Maloko o ka oluolu o kou Haku i ke noi ana mai ia'u e hoopuka aku i na mea hou o neia mau aina malihini, a nolaila, eia mai na wahi mea hou a'u i ike ai.
E aho hoi ka hoomaka ana, mai na lealea i hana ia maluna o ka mokuahi " Australi, " a hiki hoi i na lealea o ka aina nei. A eia mai no ia.
Ma ka ho ra umikumamalua o ka po Poalua, oia hoi ka la 15 o Aperila. Haalele aku la ka moku i ka uwapo o Honolulu, ma ia po, a ao ae aia hoi makou e hele ana i ka moana, aohe ike aina, aohe hoi he manu, aohe no hoi he wahi moku a ike ia aku, o makou wale iho la no, o ke kai keia lana malie, e lawa hoi o " Kona kai Opua i ka lai, " o luna o ka moku piha pono no i na ohua na aneane ma kahi o ka elua haneri na ohua o hope a o mua ua oi aku no mamua o ka haneri.
Ma ka po Poaha ua haawi iho la kekahi o na ohua a me na kuene he mau hana keaka, aia no hoi oe a uku aku he hapalua, alaila ike, ua nani no na lealea i hana ia ma ia po, kani no hoi ka Piano, himeni no hoi ka poe leo kani, a hulahula no hoi ka poe hiki ke hula, a o na loaa a pau mailoko mai o neia mau lealea e hana ia nei, na ka poe ilihune e noho ana ma Pelekane.
Ma ka la pule ae ua malama ia ka pule a ka Haku e like me ka mea mau, Poalua ae kau nui aku la ka manao e ike wahi aina ua hele mai la a uluhua i ka hele i ka moana, o ka hele no hoi ia a hiki i ka hora umikumamalua o ka Poakolu, koe he 77 mile i koe, alaila, ike ia aku ka aina, ia manawa hao ae la hoi na pea, hao mai la hoi na puhi ahi i ko lakou ikaika i ke pao ana i ka nanahu, a lai makou na ka huila ka hana i ke kue nome, aohe ia i hala na hora eha, halula ana makou i ka nuku, oia hoi ke Golden Gate. Hiki mai la ke Pailaka a nana aku la hoi ka hana ia wa i ka hookomo ana e pili i ka uwapo, o ka hora eono ia a makou e hookomo nei, paa mai la hoi ka aina i ka ohu a i ike ia aku kauhale i ka aa o kukui, nee mai la hoi ke anu, me he kui ala e hou ana i ka io, aohe hoi ka moku i holo aku a pili i ka uwapo, aka, hekau mai la i waho, a he wahi mokuahi kai holo mai a pili ma ka aoao a lele aku la no hoi makou i luna o ua wahi mokuahi nei, o kahi kapa no i ka ili o ka hapa nui o ka ohua noho no i ka moku a ao ia po.
He hapaha ho ra paha ka holo ana mai o kahi mokuahi a pili ana i ka uwapo a lele aku la no hoi na ohua a pau loa, o maua hoi kekahi me ia poe. Ia maua i lele aku ai, aia hoi na makai ma kela a ma keia aoao o ka puka e kiai ana, a i na he wahi paiki kou e olepe ia mai ana oloko e nana ia ai i na ukana, o ka lula ia o neia wahi a puka aku la maua mawaho o ka puka o ua hale nui nei, aia hoi na kaa ohua e kuku ana me na lio nani, na kukui hoi e hulali ana ma kela a me keia aoao o ke alanui aohe mea nalo, a kau aku la maua ma kekahi kaa nui a holo aku la i ka Hokele oia ka Grand Hotel he nani no hoi, oia ka hora umi o ka po, a lawe ia aku la maua a hiki i kahi lumi uuku nana e lawe i na ohua iluna a ilalo oia hoi ka Elevator, a o ko maua mau lumi aia no ia ma ka papa elua second floor, a olelo aku la hoi au i na kuene e lawe mai i mea ai na maua, lawe ia mai la na mea ai o na ano a pau, oi ai aku a haalele.
Ma ke kakahika ana ae oia hoi ka la 24, hele holoholo aku la imua ma ke kulanakauhale, ma na alanui pana hoi o Kapakiko nei nani no hoi aia hoi na kau lio e holo ana io a ia nei aia hoi kekahi mau ano kaa aohe lio aohe hoi mahu a pehea la ka holo ana aka ua holo, o ke ano o neia mau kaa ekolu paha kapuai ke kiekie mai ka honua mai, he loihi a nani no hoi o loko he aniani a puni, he hiki ke lawe i kanalima ohua i ka wa hookahi. O ke ano o ke alanui he pohaku, a ua hoomoe ia hoi na ala hao a piha ke akea o ke alanui, i wahi no neia mau kaa e holo ai, a o kahi aa ae no na kaa e ae ia a he umi kene ta wale no ka uku ke kau maluna o neia mau kaa, e hele oe a pau kou makemake i neia alanui, a lele ae la no oe, a kau aku la no ma kekahi kaa no kekahi alanui aku, a hele no, a nou iho ka molowa. Ma ka Poalima ae, oia ka la 25, hele holoholo aku la wau ma kekahi o na alanui kaulana o Kapalakiko nei, a hiki ma kekahi hale kuai kaimana, kula, o na ano a pau, aia hoi ia'u i komo aku ai iloko ike aku la wau i na paia oia rumi, he aniani wale no me na kii nani o kela a me keia ano, ke ike ala no hoi au i ko'u aka ma na paia eha o ua rumi nei, ke makau ala au o hele aku au a hookui i na aniani, no ka mea, o na mea o ua rumi nei a pau ke hulali ala na kaimana, na gula, a akaka ole ia oe kahi e puka ai. O na hale kuai e ae no hoi e hulali ana na mea nani a pau a ka manao e punihei aku ai, aia hoi na haole kane a me na wahine e hio ana i o a ia nei me ko lakou mau kahiko nani lua ole.
Aole i pau.
NU HOU KULOKO.
NA LIO ME NA HOKI.—Maluna mai o kekahi o na moku i ku mai iloko o keia mau la mai Kaleponi mai, i hiki mai ai eha mau lio wahine maikai no W. H. Rice o Lihue, Kauai, he puipui maikai na kino. Ua hiki pu hou mai nei hoi, he mau hoki hou kekahi no kekahi mau mahiko o kakou.
KA MOKUAHI O POKA MA.—Ua hoolaha ia ae iloko o keia mau la, ma ka la 1 o June ae nei e hiki mai ana, e ku mai ai ka mokuahi o ka Hui o Poka ma ma Ainahou. He hoomahuahua ana'ku keia i ko kakou mau mokuahi holo pili aina, a he mea hoi e hauoli ai ka na au o ka poe kaahele makaikai ma kekahi mau wahi o ko kakou nei mau mokupuni, mamuli o ka hooloihi ole ia o na la holo ma ka moana.
NA AHA MELE.—Ma ka po o keia Poaono ae Mei 31, e wehe ia ana he Aha Mele Nui ma ka luakini o Kaumakapili, no ka pomaikai o na Kula Sabati o Oahu nei. A ma ka hora 7 1/2 hoi o ka po Poaono Iune 7, e wehe ia ana he Aha Mele ma Kawaiahao no ka pomaikai o ka hoomaemae hou ana i ka luakini o Kawaiahao. E nana ae i na Olelo Hoolaha e puka aku nei ma ka pepa o keia la.
KOENA O NA PALAPALA SILA NUI—No ka pono o ka poe mea kuleana iloko o na aina e waiho nei ma ke Keena Kalaiaina o ke aupuni, nolaila, ke hoolaha hou aku nei makou i ke koena o na Palapala Sila Nui e waiho nei ma ia keena, nolaila, aohe manawa kupono e ae no oukou e ka poe i kuleana malaila e hookaulua hou aku ai, oiai, ua huai puka nui ae nei ke poo oia oihana. E wiki, o hala auanei ka manawa kupono.
KA MOKUAHI LEHUA.—O ka inoa o ka mokuahi hou o Waila ma a ka lehulehu i noke iho nei i ka huli, oia no o "Lehua," he inoa ia no kekahi wahi mokupuni uuku ma ka mahamaha aku ae o Niihau. Ma ka Poaono o ka pule i hala, a ma ke kakahiaka Sabati mai ua hoolele ia ka hauli o ka lehulehu ma ka hoolaha ia ana'e o " Koloa " ka inoa o ua mokuahi la, kainoa no la hoi oia ka inoa, i ka Poakahi ae hoi, kau ana na hua i penaia. Ka mokuahi " Lehua, " aohe no he lauwili, he pauaka. O na inoa o ka poe nana i koho pololei i ka inoa o ua mokuahi la, oia o Mrs. Mary Rose wahine a Roke kupakako a Waila o Honolulu nei a me Kuehuehu no Kauai, a me S. P. Wahinenui o Kawaihae, Hawaii, a ua haawi ia ia lakou ka makana i hoolaha ia no ka mea nana e koho pololei i ka inoa o ua mokuahi la, oia hoi, he holo me ka uku ole no hookahi makahiki. Ua hoolaha ae kona mau ona ma keia la Sabati ae e ku mai ai.
KE KULANUI O LAHAINALUNA. —O ka hoike makahiki o ke Kulanui o Lahainaluna, e malama ia ana ma ka hale kula o Lahainaluna ma na la 25 a me 26 o Iune ae nei, a ma ka la 27 ka haiolelo make luakini o Wainee ma Lahainalalo. Ua hoike ia mai ia makou, ke holomua nei ke kula malalo o ka hookele ana a na kumu o keia au, a o ka nui o na haumana ma ke kula i keia wa he 75 no ia. He hoike ana mai keia, ke nee malie aku nei kakou imua.
HE AHI KE A NEI.—Ua hai ia mai makou e E. Keawe o Maemae, Honolulu nei, ma na ahiahi Poaono ka a pau a me na la Sa bati hoi, ke a mau nei ke ahi o ka inu waiona ma Maemae aia ka i ka wa e huli hoi ai ko Koolau poe mai Honolulu aku nei a hiki ma Maemae, ilaila ka e hoa ai na imu a enaena ka pae. Auhea na lima o ke aupuni hookolo ia'ku ka meheu o ka haihai kanawai, hahai loloa ia'ku a kau i kuahu o Olapana.
NA HUILA HUMUHUMU LOLE.—Mai poina ka lehulehu puni Huiia Humuhumu lole i ka hele ae ma ka Halekuai pohaku o Dillingham ma ma ke alanui Papu, no ka mea, ua hoemi mai o ia i ke kumukuai o na Huila Humuhumu lole mai ke kanalima dala a i ke kanakolukumamalima, e like me kana Olelo Hoolaha e puka aku nei ma ka pepa o keia la. He wa pono keia, e wiki mai oukou.
PALAPALA HOOHALAHALA:—Eia ma ko makou lima kekahi palapala i waiho ia mai e P. Puhalahua o Honolulu nei e hoohalahala a hoapono ole ana i na hana a ka Lunakanawai Hoomalu o Honolulu nei, ma ka hihia a ke Lii kue ia ia no ka haawi waiona, wahi a ka mea hoohalahala. "Mahope o ka noho ana o ka aha e noonoo i ka olelo ike ma ka aoao o ke aupuni, ua puka mai la ka olelo hooholo a ka aha e hookuu ia ka mea i hoopii ia," Aka, ma ka Poaono ae ua kahea hou ia no ka mea i hoopii ia, aka, aole oia i hiki aku aole no hoi kona loio, a me ka mea nana i bela ia ia, no ka mea, ua ike lakou ua hookuu ia, a ma ka Poalua mai o kekahi pule, kahea hou ia no ka mea i hoopii ia no keia hewa no, a kau mai la ka hoopai he $43.50. O ke kumu ka i hoopai ia'i, no ka hele ana'e o kekahi kanaka a ae imua o ka lunamakai nana no ka rama. O keia iho la ke ano nui oia palapala, aka, no ko makou kuleana ole e komo aku ai malaila e hooponopono, nolaila, he mea pono no i ka mea hoohalahala ke hele i kahi e pono ai, oia hoi na aha maluna'e.
AHA MELE NUI!
PAPA HIMENI O KAWAIAHAO
E HAAWI ana keia Papa Himeni Kaulana, malalo o ke alakai ana a ka Mea Kiekie ke Kama Aliiwahine LILIUOKALANI, I AHA MELE NUI! E unuia ai na Leo Kani, na Leo Nahenahe me na Leo Kani Oeoe, maloko o ka Luakini o Kawaiahao, Ke hiki aku i ka Hora 7 1/2 o ke Ahiahi POAONO, IUNE 7, 1879. A o na pomaikai e loaa mai ana, e haawiia ana no ko ko ka Papa Himeni Haawina o ke kapili hou ana i ka Luakini o Kawaiahao. Nolaila, ma keia, ua konoia na mea a pau e alu like i keia hana maikai, ka hoomaikai ana i ko ke Akua wahi hoano. UKU KOMO. Na Noho Mamua e lalo, $1.00 Na Noho ma na Aoao me Luna 50 Keneta. 912 3t
Hoolaha a ka Lunahooponopono Waiwai.
UA hookohuia ka mea nona ka inoa malalo e ka Hon. C. F. Hart, Lunakanawai Kaapuni o ka Apana Hookolokolo Ekolu o ko Hawaii Pae Aina i lunahooponopono no ka waiwai o Kela (pake), no Kukuihaele, Hamakua, Hawaii i make. Ke hoike ia aku nei a poe a pau he koina ko lakou i ua waiwai la, e hoike koke mai iloko o na malama eono, o hoole mau loa ia aku lakou, a o ka poe a pau i aie i ka mea i make, e uku koke mai lakou ia'u.
D.S. KAHOOKANO.
Lunahooponopono o ka waiwai o Kela (pake) i make. North Kohala, Hawaii, Apr. 24, 1879. 910 *t4
" CALIFORNIA
ONE PRICE
BAZAR."
WAIWIA HOU! WAIWAI HOU!
MA ke ku ana mai nei o ka mokuahi Auseteralia, ua loaa mai i ka Halekuai CALIFORNIA O.P. BAZAR' Na Lole Hou maikai loa nona ka huina he $4543 Na Palemai Helu 1 no na Wahine a me na Kane, o ke ano maikai loa. 64 Kakini Palule Keokeo, $1.50 no ka palule hookahi i kupono no ka $3.50 52 Kakini Palule maikai eae, $2.00 no ka palule hookahi i kupono no ka $4.00 93 Kakini Palule Lahilahi, $1.00 no ka palule hookahi i kupono no ka $1.75 Na Kakini Keokeo maikai aeae me na Kakini Kalekoa, $1.50 no ke Doz. Na Palemai Inia Marino maikai o na Kane 152 Kakini Palemai Wahine maikai mai ke dala hookahi, ekolu a ka eha dala Na Lole Kakimea, Marino, Alapaea, a me na mea hoonani no na wahine. Na Kalakoa Farani mai ka 15 Keneta no ka I-a a maluna aku. O KA MAKOU OLELO MAKIA : E hoahu i na Waiwai Maikai, a e Kuai Emi Loa, Ma ka Halekuai California One Price Bazar. 905 3m 916 MELLIS & FISHEL.
OLELO HOOLAHA.
AHA Kiekie o ko Hawaii Pae Aina, ma ka hooponopono waiwai. Mokupuni o Oahu, Hawaii Pae Aina ss. Ma ka waiwai o JAMES THOMPSON i make. Olelo kauoha e koho ana i la e hooiaio ai ka palapala kauoha, a no ka hoolaha ana. No ka mea, ma ka la 22 o Mei 1879, ua waihoia mai imua o ka Aha kekahi palapala i oleloia, oia no ke kauoha hope loa o James Thompson i make aku la; a me ka palapala e noi ana e hoolahaia kela palapala kauoha a e hoopuka hoi ka palapala luna hooko ia David Dayton, ua waiho ia mai e David Dayton i oleloia. Nolaila, ua kauohaia o ka Poakolu oia ka la 4 o Iune 1879, ma ka hora 10 am ma ka Rumi hookolokolo oia Aha ma Aliiolani Hale ma Honolulu, oia ka la a me ka hora a e hooiaio ia ai ia palapala kauoha, a e hoolohe hoi no ia noi ana mai a me ka poe a pau i pili e kue ana ia palapala kauoha a me ka hoopuka ana i ka palapala luna hooko. A ua kauoha hou ia, e hoolaha no ia mea no na pule elua iloko o na Nupepa Kuokoa a me ak P.C. Advertiser, he nupepa i paiia a hoolahaia ma Honolulu.
Kakauia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina. Mei 22, 1879.
LAW RENCE McCULLY.
Ikea: Lunakanawai o ka Aha Kiekie. Jno E. Barnard, Kakauolelo. 912 2t
AHA Hookolokolo Kaapuni Apana Eha o ko Hawaii Pae Aina, ma ka hooponopono waiwai, ma ka waiwai o Kuhaimoana k o Hanamaulu i make kauoha ole. Imua o ka Lunakanawai Kaapuni ma ke keena. Olelo kauoha e hoolaha aku no ke nui ana mai e koho i lunahooponopono waiwai. Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala noi a Malaia Kualaau w o Makaweli, e hoike mai ana o Kuhaimoana no Hanamaulu, Kauai, ua make kauoha ole ma Hanamaulu, ma ka la 7 o Maraki 1861, a e noi ana e haawi ia ka palapala hookohu lunahooponopono waiwai iaia. Ua kauoha ia o ka Poaono oia ka la 21 o Iune, 1879, i ka hora 10 kakahiaka, oia ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la, imua o na Lunakanawai la, ma ke keena hookolokolo o keia Aha ma Koloa, a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu ina he kumu oiaio ko lakou e ae ole ia ai ua noi la. A o keia olelo kauoha e hoolaha ia ma ka olelo Hawaii i ekolu pule ma ke Kuokoa, he nupepa ma Honolulu.
Kakau ia ma Koloa, ko Hawaii Pae Aina. Mei 23, 1879.
JACOB HARDY.
912 3t Lunakanawai Kaapuni Apana Eha
A UA Hookolokolo Kaapuni Apana Eha ko Hawaii Pae Aina, ma ka hooponopono waiwai ma ka waiwai o Lilia Elia w o Wailua, Kauai i make kauoha ole. Imua o ka Lunakanawai Kaapuni ma ke keena. Olelo kauoha e hoolaha aku no ke noi ana mai e koho i lunahooponopono waiwai. Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala noi a Iosua Manoha k o Wailua, e hoike mai ana o Lilia Elia w no Wailua, Kauai, ua make kauoha ole ma Oahu ma ka la 24 Novemaba 1878, a e noi ana e haawi ia ka palapala hookohu lunahooponopono waiwai iaia. Ua kauoha ia o ka Poaono oia ka la 21 o Iune 1879, i ka hora 10 kakahiaka oia ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la imua o ua Lunakanawai la, ma ke keena hookolokolo o keia Aha ma Koloa, a ma ia manawa a ma ia wahi no e hele mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou e ae ole ia ai ua noi la. A o keia olelo kauoha e hoolaha ia ma ka olelo Hawaii i ekolu pule ma ke Kuokoa, he nupepa ma Honolulu.
Kakau ia ma Koloa, ko Hawaii Pae Aina. Mei 12, 1879.
JACOB HA RDY,
912 3 t Lunakanawai Kaapuni Apana Eha.
MA ke keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu o ko Hawaii Pae Aina, ma ka waiwai o Maria Ii Brown, no Hilo, Hawaii i make. Ua heluhelu ia a ua waiho ia ka palapala noi a L. Severance ka lunahooponopono o ka waiwai o Maria Ii Brown, no Hilo, Hawaii i make, e noi ana e hoapono ia kona moowaiwai a e hookuu iaia mai ka oihana, a e hooholo ia ka waiwai i na hooilina. Nolaila, ke kauoha ia'ku nei na kanaka a pau ke pili, o ka Poaono oia ka la 28 o Iune, 1879, ma ka hora umi o kakahiaka, ma ka hale hookolokolo ma Hilo, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la a me na mea kue ke hoike ia.
F. S. LYMAN,
912 3t Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu H PA
MA ka waiwai o Naamau w o Waikiki, Honolulu, Oahu, i make kauoha, ke kauoha ia aku nei ka poe ana i aie ai, e hele mai imua o'u, a me ka poe i aie iaia e hookaa mai ia'u a e loaa no au ma Manoa, Honolulu, Oahu. KAHUHU. 912 3t* Hooko kauoha ma ka Waiwai o Naamau.
HOIKE KULA O HALEIWA, WAIALUA.
E HOIKE ana ke Kula Hanai Kaikamahine o Waialua, ma ka Poaha, la 26 o Iune e hiki mai ana, ma ka luakini ma Waialua; nolaila, ke konoia aku nei ka lehulehu e naue ae. Mahope o ka hoike ana, e hoomaha ana ke kula no hookahi mahina. 912 5t
FEA LULU DALA!
E wehe ia ana ma ka Halepule Lyceum, Peleula, I KE AHIAHI POAHA, MEI 29, 1879. HE Fea Lulu Dala. O na Pomaikai no ka Halepule o Polelewa. E wehe ia ana na Puka i ka Hora 7.—Uku Komo, 50 Keneta. — Kamalii, 25 Keneta. 912 1t
AHA MELE NUI
E haawiia ana e na Kula Sabati o KAUMAKAPILI a me KAWAIAHAO he, AHA MELE NUI. Maloko o ka Luakini o Kaumakapili, Ke hiki aku i ka Po POAONO, MEI 31, 1879. No ka pono a me na pomaikai o na Kula Sabati o ka mokupuni o Oahu nei. Ma ia Aha mele, e ku hou aku ana o JULIANA WALANIKA Imua o ke anaina, e kuupau hope aku i kona leo nahenahe a me kona kileo kani kiekie, a haule hoi ilalo loa i na degere o ka nahenahe a me ka waipahe. E panaiia mai ana no hoi imua o oukou ma ia po ka leo hoohaihai o ke keiki Keoni Beka, Me na mele houheuhene puuwai mai kona mau lehelehe mikololohua mai, e hele ai oukou a "Hoi Luuluu i ke One o Hanakahi," i ka ka mea he olioli. E mele ia mai ana e ke KULA SABATI O PELEULA, na leo kikoko'u ewalu o na manu o na kuahiwi, i pakuiia me ke Mele Lahui o ko kakou mau Pukoo kanu nei. Ua hakuia keia mele maikai loa e kekahi o na Akeakamai o na mele e noho nei ma Hawaii nei. O ka Leo Hope ia Oukou, E Naue nui ae. E wehe ia ana na puka komo ma ka Hora 7, a e hoomaka na hana ma ka hora 7 1-2 ponoi. E loaa na palapala komo ma ke keena o ke Kuokoa a me Ko Hawaii Pae Aina, a ma ka lima o na Komite. UKU KOMO—Na Noho mamua he $1.00. Na Noho mahope mai, he hapalua, a he hapaha ko na keiki hele kula. 912 2t B.
W. KAWAINUI, Komite Hoolaha.
KAHIKINA NUI!
Helu 62 Alanui Papu.
Ua loaa mai ma keia mokuahi iho nei na waiwai hou he nui. Na Lole Kane a me na Lole Kamalii maikai loa. Na Lole Wahine a me na mea he nui wale. Na Huluhulu Panini maikai loa. Na Iliwai, Na Kihei Uhi bela Lilina, Na Keokeo Paina maikai loa, Na Silika Eleele, Na Alapia a me na Kalepa Eleele maikai, Na Kakini o na Kane, Wahine a me na Kamalii, Na Hainaka Silika o na ano a pau, Na Kihei Huluhulu Paina o na Kane a me na Wahine, Na Lilina Mauu maikai loa, a me na waiwai e he nui i hiki ole ke helu papa. Na Kalakoa Farani, $1 1-2 o ka Holoku. Na Kalakoa Enelani, $l no ka Holoku. Na Kalakoa Amerika, 87 1-2 keneta no ka Holoku. Nolaila, e na makamaka ma keia mokukupuni a mai Hawaii a Niihau, e kipa nui mai i o'u nei, a e loaa no ia oukou na mea kuai me ka oluolu loa. O kahi keia e lawa pono ai o kou makemake, aohe e ohumu. E kuai ia aku ana no keia mau waiwai me ka hakalia ole no ko'u kaawale ana aku no Europa i keia Kupulau ae. No kou poho ana iho nei i ka heihei, nolaila, ua makemake au e kuai hoemi i hoi mai ko'u poho. He nui ka mea kuai, o ka hoi o kuu lilo i ka heihei o ko'u olu ia. 907 tf S. MAGNIN.
Honolulu, Mei 22, 1879
UA HOONEE IA.
Ke hoike aku nei ka mea nona ka inoa malalo iho imua o ka lehulehu, ua hoonee aku au i ko'u mau waiwai, mauka iho o ka Halekuai Kukaa o Theo. H. Davies, Alanui Kaahumanu, Malaila hoi au e hoahu ai i na Waiwai Gula Nani Loa he nui, na mea hoonani i Kinohinohi ia, na mea Dala io maoli, &c. Na Daimana, naa Wati Gula, na Wati kau Hale, na Pine Omau Kukui, a me na Komo, na Maka Aniani, &c., &c. Na Lako Daimana He Nui Wale. Na wati Hou a me na Wati Kau Hale, Hele no 2 Makahiki. Ua hana no hoi au he olelo hoopaa me Mr. E. Weller, mea hana wati, ka mea i hana pu me ia'u iloko o ka hale hana hookahi, a ua ae mai oia, o na wati pakeke a pau, na wati kau hale a me na carometa i waiho ia aku e hana, e hooko ia me ka hakalia ole. Ua noho loihi au ma keia mau Pae Aina no kekahi mau makahiki, a ua paulele nui au e hoolawa aku i ka iini o ka mea anoi. O na Kauoha mai na Kuaaina, e Hookoia me ka Hikiwawe. Nui ka mahalo no na lokomaikai i loaa ia'u i ka wa i hala a ke manaolana nei au, ma ka hooko pono ana ma ka'u hana, he me ia e hilinai mai ai oukou maluna o'u ma keia mua aku.
MAX ECKART, Mea Hana Gula.
Kahua mua o D.N. Plitner, Alanui Kaahumanu, Honolulu.
P. S. E hoomanao,Daimana maikai a anaia wale no ka'u i malama, oiai, o na kumukua o kekahi mau Daimana e ae ke emi nei, a o na pohaku makamae, aole ma ko lakou mau kumukua mau, aka, ke nee mua nei ma na kumukuai hou.
MAKEMAKEIA!
I MAU POE KAMANA, NA POE KAPILI UINIHEPA, NA POE KAWILI PUNA, me NA POE OKI POHAKU. E haawiia ana ka uku kiekie i na poe akamai ma keia mau Oihana. E ninau ma ke Keena Hana o ka mea nona ka inoa malalo:
THEO. H. DAVIES
Alanui Kaahumanu, Mei 16, 1879. 911 2t
AHA Kiekie o ko Hawaii Pae Aina, ma ka hooponopono waiwai. Mokupuni o Oahu Hawaii Pae Aina ss. Ma ka waiwai E. T. O'HALLORan o Honolulu i make. Olelo kauoha e koho ana i la e hooiaio ai ka palapala kauoha, a no ka hoolaha ana. No ka mea, ma ka la 12 o Mei, 1879, ua waiho ia mai imua o ka Aha kekahi palapala i olelo ia, oia no ke kauoha hope loa o E. T. O'Halloran i make aku la; a me ka palapala hoopii e noi ana e hooiaioia kela palapala kauoha a e hoopuka hoi ka palapala luna hooko no F. S. Pratt ua waihoia mai e F. S. Pratt. Nolaila, ua kauoha ia o ka Poakolu oia ka la 28 o Mei, 1879, ma ka hora umi, ma ka Rumi Hookolokolo oia Aha ma Honolulu, ma Aliiolani Hale, oia ka la me ka hora e hooiaio ia'i ia palapala kauoha, a e hoolohe hoi no ia noi ana mai, a me ka poe a pau i pili e kue ana ia palapala kauoha, a me ka hoopuka ana i ka palapala luna hooko. A ua kauoha hou ia, e hoolaha no ia mea no na pule elua, Hoko o ka P. C. Advertiser a me ke Kuokoa he mau nupepa i pai ia a i hoolaha ia ma Honolulu. Kakau ia ma Honolulu, ko Hawaii Pae Aina, Mei 12,1879.
LAW RENCE McCULLY,
Ikea: Lunakanawai o ka Aha Kiekie.
Jno. E. Barnard, Kakauolelo. 911 2t
MA ke keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana 2 o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o Kaimi k no Hamakualoa, Maui i make. Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a Kaualililehua w a me Kauhi k e noi ana e hoonoho ia o S. W. Kapule i lunahooponopono no ka waiwai o Kaimi k no Hamakualoa, Maui i make aku nei. Nolaila, ke kauoha ia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka Poakahi oia ka la 2 o Iune 1879, ma ka hora 2 pm ma ka hale hookolokolo ma Wailuku, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoike ia.
ABR. FORNANDER, Lunakanawai Kaapuni Apana 2 H P A.
Lahaina, Mei 5, 1879. 910 3t
MA ke keena o ka Lunakanawai Kaapuni o ka Apana 2 o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o Kaimi k no Honopou, Hamakualoa, Maui. Ua heluheluia a ua waiho ia ka palapala noi a J. Keohokaua, ka lunahooponopono o ka waiwai o Kaimi k no Honopou, Hamakualoa, Maui, i make, e noi ana e hoapono ia kana moowaiwai, a e hookuu iaia mai ka oihana, a e hooholo ka waiwai i na hooilina. Nolaila, ke kauoha ia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka Poakahi oia ka la 2 o Iune, 1879, ma ka hora 2 pm ma ka hale hookolokolo ma Wailuku, oia ka la a me kahi i koho ia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoike ia.
A BR. FORNANDER,
Lunakanawai Kaapuni Apana 2 H P A.
Lahaina, Mei 6, 1879. 911 3t
Hoolaha a ka Lunahooponopono Waiwai.
KE hoike aku nei ka mea nona ka inoa malalo iho, ua hookohu pono ia mai oia i lunahooponopono no ka waiwai o S. L. Kapahukula k i make, a ke kahea aku nei i na mea a pau a ka mea i aie ai, e waiho mai i ka lakou mau koi, i hooiaio pono ia, iloko o na malama eono mai keia la aku, o hoole loa ia lakou, a o ka poe a pau i aie iaia e hookaa koke mai. KALUNA w Lunahooponopono Waiwai o S. L. Kapahukula i make. Honolulu, Mei 16, 1879. 911 4t
KAKELA a me HAKI.
O KAKELA OPIO A ME F. M. HA TCH, ua hui laua ma ka lawelawe ana i ka oihana Loio Ua hiki ia laua ke ku imua o na Aha a pau, mai ka Aha Hoomalu a hele iluna. A e lawelawe no hoi ma na hana pili i ka hooponopono waiwai, me ka imi ana i na Palapala Sila Aina, ka hana ana i na Palapala Kuai, Hoolimalima, a me ka Hoaie Dala ana.
W. R. CASTLE, Luna Hooiaio Kope.
Keena Hana, maluna ae o ka Halekuai o Dillingham & Co. Helu 37, Alanui Papu. 3 6m s
ALFRED S. HARTWELL,
[HAKAWELA.]
LOIO a he KOKUA ma ke KANAWAI !
Aia kona Keena Oihana maluna ae o ka Hale Baneko Hou o Bihopa ma. 867 tf
CECIL BROWN.
LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI
A HE AGENA no ka Hooiaio ana i na Palapala no ka Mokupuni o Oahu. Helu 8. Alanui Kaahumanu. Honolulu, H. P. A. 2y
JNO. LOTA KAULUKOU.
LOIO A HE KOKUA.
UA makaukau au e lawelawe i na hihia a pau o kela a me keia ano iloko o na Aha Hookolokolo a pau o keia Aupuni. Ua hiki no hoi ke hana i na palapala a pau e pili ana i ka Oihana Loio me ka eleu. E loaa no au ma Heeia Koolaupoko, a ma Honolulu no hoi i kekahi manawa. 877 3m
EDWARD KEKOA.
HE Loio no na Aha Kakau ole ma Hawaii. Aia kona Keena Oihana ma alanui Waianuenue, ma o mai o ka hale hookolokolo o Hilo, o Nani Kaauea ka inoa. E loaa no ma ke Keena mawaena o ka hora 8 am a me ka hora 4 pm., ke ole he pilikia e ae. 882 ly o c26
J. KAPOHAKIMOHEWA.
He Loio a he Kokua.
NO na Aha Hoomalu a me Apana o ka mokupuni o Maui. E loaa no au ma Makena, a e hooko ia na kauoha mai na wahi e ae o ka mokupuni me ka eleu a me ka hikiwawe loa 883 6m no2
S.M.P. KALEO.
He Loio, he Kokua, a he Pale ma ke Kanawai.
NO ka Aha Apana a me ka Aha Hoomalu o ka Apana o Wailuku, Maui. E loaa no au ma Waiehu, Waihee, a i ole ma ka Hale Hookolokolo ma Wailuku. 884 1y no9
KA LEI ALII.
O keia ka inoa o ka Buke Mele Hou no na KULA SABATI o HAWAII NEI. UA hoomakaukau ia e ka Makua Rev. L. Laiana o Waimea, Hawaii, ka Haku Mele Kaulana. He 156 himeni me na leo mele nani o loko. Hoolaha ia e H. M. Wini, Honolulu. O ke kumukuai o keia Buke mele hou he 75 keneta. 909 4t
HOOLAHA PAPA.
E IKE auanei na kanaka a pau loa. Owau o ka mea nona ka inoa malalo iho, ma keia ke hookapu aku nei au, a ke papa nei i na kanaka a pau aole e komo Lewa aole hoi e lawe aku i na puaa bipi a me na lio i kuni ia a i kuni ole ia paha ; na manu o na ano a pau, aole hoi e oki i na laau o na aina i hoike ia malalo iho, a e waiho ia ma Hamakua, mokupuni o Hawaii, oia hoi keia. Opihilala, Kaalaea, Hauola, Paauilo, Koholalele, Kainehe, Kaawikiwiki, Kaao, Kekualele, Kukaiau, a me Manowaikohao. O ka poe kue i keia olelo papa, e hoopii ia lakou ma ke kanawai.
CHAS. NOTTEY, 900 6m Mar. 1,
KE papa ia aku nei na kanaka a pau aole e komohewa a lawe wale a hoopoino i na mea ulu, a kukulu wale a hookuu wale paha i na holoholona a komohewa paha ma ke ano e a'e maluna o na aina ponoi a me na aina i hoolimalima ia e ka Hui Mahiko o Waihee, Maui. O ka mea hookuli i keia hoopii koke ia no e like me na Kanawai o ka Aina, nolaila o ka hoolohe oa ka pono o pilikia auanei.
JAMES MAKEE & CO.
Waihee, Maui, Sept. 7, 1878 876 6m
OLELO HOOLAHA.
UA lilo ia Airine Haalou Kahalelaukoa Ii ka loko i-a o " Hanaloa" a me ke kula i pili pu, ma Waipio, Ewa, a ke hookapu nei ia mau wahi, a o Sam. Kiwaha ka luna nana e malama. A. F. JUDD, Kahu no Airine.
Honolulu, Sept. 9, 1878. 876 6m
OLELO HOOLAHA.
E MANAO ana o MR. CLAU S SPRECKLES o Kaleponi, e hana i auwai nui ma ka mokupuni o Maui; no ka hookahekahe wai maluna o na mea kanu. O ka mea a mau mea paha e makemake a e eli i elima haneri kapuai a oi aku paha o keia auwai ma ka olelo aelike, a e uku ia aku no hoi no ka hana ma ka heluna o na kapuai kuhiia, a i ole ia ma ka heluna o na kapuai loa o ka auwai i eliia; ke noi ia 'ku nei lakou e ninau ia H. Schussler ma Haiku, Maui, a i ole ia William G. Irwin & Co., ma Honolulu, a e loaa ia lakou ua hoakaka kupono.
CLAUS SPRECKLES. 888 tf H. SCHUSSLER.
O WAU o ka mea nona ka inoa malalo iho, ke hookapu loa aku nei au i kuu aina hoolimalima i loaa mai iau mai ka Papa Hoonaauao mai, oia ke Ahupuaa o Makawao, ma ka mokupuni o Maui, aole e hookuu wale i na lio, pipi, hoki, kekake, hipa, kao a me ka puaa, maluna oia Ahupuaa o Makawao, ua kapu loa, aole e hookuu wale i na holoholona i olelo ia maluna. Ina o ka mea hookuu wale i kana mau holoholona me ke kuleana ole, e hopu ia no a e lawe ia i ka pa aupuni no ke komohewa. A pela no na ano kanaka a pau, aole e kii wale i na mea a pau maluna o ua Ahupuaa la i oleloia maluna, a o ka mea hoolohe ole i keia mau olelo, e hana ia e like me ke kanawai o ka aina. E hooohe i keia olelo hoolaha o pilikia auanei.
T. AKANA LIILII.
Makawao, Maui, Oct. 1, 1878. 881 tf
AINA KUAI A HOOLIMALIMA.
HE Kanalima Kumamaono eka aina ma Iwilei. (Makai iho o ka Halepaahao ) He Loko I-a. Aina Kalo, Aina kau Paakai, aina kula a me ke kai. A me kekahi mau eka aina ma Peleula, he aina kalo, aina kula a me ke kai. He oluolu ke kuai ana. E ninau ia J.H. CONEY, (Koni). Honolulu. 865 tf
Hoolaha a na Hope Hooponopono Waiwai.
O NA mea no laua na inoa malalo iho, ua kohoia i mau Hope Hooponopono Waiwai no ka waiwai o C. Ai o Wailuku, he mea i Banekerupa. Ma keia ke hoolaha ia aku nei i na kanaka a pau i aie ia C. Ai i oleloia, e hookaa koke mai lakou ia M. Green ma ke keena hana o M. Phillips & Co., ma Honolulu, a i ole ia ia T. W. Everett ma Wailuku, Maui. M. GREEN, T. C. ACHONG.
Na Hope Hooponopono Waiwai o ka waiwai o C. Ai he Banekerupa. 895 tf
HOEMI NUI!
UA HOOEMI IA KE KUMUKUAI O NA HUILA HUMUHUMU LOLE, MAI ke Kanalima Dala a hiki i ke Kanakolumamalima DALA, nolaiala, e wiki mai oukou o pau e auanei. E loaa pu no ma ko makou HALEKUAI na mea hao o na ano a pau. O-O, KOPALA, KOI, PALAU. KOPE, PAHI, IPUKUKUI, PENA AILA, &c. &c. &c. &c. A me na Lako Kukulu Hale o kela a me keio Ano. E kipa mai ma ko makou Halekuai Hou ma Alanui Papu. Helu 37. DILINAHAMA MA. 911 3m 922
KUAI EMI! KUAI MANUAHI!
UA loaa mai nei ia'u maluna mai o ka mokuahi Kaleponi, na lole nuhou o kela a me keia ano, nolaila, ke kau leo aku nei au i na keonimana a me na lele o ka makani Apaapaa o Kohala, a me ko ka na Kipuupuu alo hau anu o Waimea, e naue, a e kipa ae ma ko'u halekuai ma Honopueo, Kohala, Hawaii.
A malaila e loaa ai ia oukou na lole aulii o kela a me keia ano e wehiwehi ai ke kino. E hoomaka ia ana ke kuai hoemi ma ka Poaono Mei 24, 1879. A e hoomau ia aku ana pela ma na Poaono a me na Poakahi a pau o kela a me keia pule. E hele nui ae i ike pono. GOO KIM. 911 3m 922
KALE KULIKA,
LUNA HOOIAIO PALAPALA KUAI, Molaki, a me na palapala oia ano. LUNA HOOIAIO PALAPALA Aelike mawaena o na Haku me na Kauwa. Luna Haawi Palapala Ae Ma re Ma ke kihi o ke alanui Moiwahine me Kaahumanu, kulanakauhale o Honolulu, ko Hawaii Pae Aina. 906 tf
C. C. Coleman.
Amara a he Mea Hana Mekini, Kapili Kapuai Hao Lio A ME KA Hana ana i na Kaa Lio, & c., Hale Hana ma Alanui Alii, e kokoke la i 884 ke Alanui Papu. 3m