Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVIII, Number 23, 7 June 1879 — Page 4

Page PDF (1.61 MB)

KA NUPEPA
Kuokoa me ke Au Okoa
I HUIIA.
No ka Mahihiki, $2. Eono Mahina, $1. Dala Kuike ka Rula.

IUNE 7, 1879.

The Pea rl of Great Price.
Godly Pearls p. 3.

1 He momi laa a kamahao.
He momi lai a nani.
He momi lua ole no,
He momi no na uhane.

Cho. E imi e ia momi nei,
Ka momi lai pau ole,
Ua oi i ke gula e,
Ke dala i pau wale.

2 Heaha la ia momi nei?
Ke aupuni o ka lani.
E kuai i na mea e,
No keia momi nani.

Cho. E imi e ia momi nei, &c.

3 Pau no na mea gula e,
Me koonei mau daimana.
Aka, o keia momi lai,
E mau loa'ku ana.

Cho. E imi e ia momi nei, &c.

4 Hoonaauao na kamalii,
Haalele i na ino.
E noi me ka imi e
Ia momi lai olino.

Cho. E imi e ia momi nei, &c.

HAWAII.

Haawina Kula Sabati.
HELU 12, SA BATI, JUNE 22, 1879.
KUMUHANA.
Ka hoolaa ana na ke Akua. Pauku Baibala. Malaki 3; 8—18.

                8 E pono anei i ke kanaka ke hao i ka ke Akua ?
            Aka, ua hao oukou i ka'u : a ke ninau mai nei oukou,
            Ma ke aha ka makou i hao ai i kau ? I na hapaumi o ka waiwai a me na mohai.
            9 Ua hoahewaia oukou i ka poino;
            No ka mea. ua hao oukou i ka'u, o keia lahuikanaka a pau.
            10 E lawe mai i na waiwai hapaumi a pau iloko o ka hale ahu waiwai,
            I ai maloko o ko'u hale ;
            A e hoao mai oukou ia'u ma ia mea,wahi a Iehova o na kaua,
            I wehe ai paha au i na puka wai o ka lani,
            A e ninini iho i ka pomaikai maluna o oukou, a lawa a hu.
            11 A no oukou wau e papa aku ai i ka mea hokai,
            I hoopau ole ai ia i ka hua o ko oukou aina,
            Aole hoi ia e hoolilo no oukou i ke kumuwaina o ke kula i mea hua ole.
            Wahi a Iehova o na kaua.
            12 A e kapa mai auanei na lahuikanaka a pau ia oukou, he pomaikai ;
            No ka mea, e lilo oukou i poe mea aina i makemakeia,
            Wahi a Iehova o na kaua.
            13 Ua oolea ka oukou mau olelo ku e mai ia'u, wahi a Iehova ;
            A ke ninau mai nei oukou, Heaha ka makou i olelo kue ai ia oe?
            14 Ua olelo oukou, He mea ole ka malama i ka Akua :
            Heaha hoi ka pomaikai ke malama kakou i ka mea ana i kauoha mai ai,
            A ke hele hoi me ke kapa eleele imua o Iehova o na kaua ?
            15 Nolaila, ke kapa nei kakou i ka poe hookiekie he pomaikai;
            He oiaio, ua kukuluia'e iluna ka poe hana ino;
            Ina hoi e hoao lakou i ke Akua, ua pakele no lakou.
            16 Alaila o ka poe makau ia Iehova. Kamailio pu iho lakou i kekahi i kekahi; A haliu mai la o Iehova, a hoolohe mai la, A ua kakauia ka buke hoomanao imua ona no lakou,
            No ka poe makau ia Iehova, a me ka poe hoomanao i kona inoa.
            17 No'u no lakou, wahi a Iehova o na kaua,
            I ka la a'u e ahu iho ai i kuu waiwai; A e lokomaikai au ia lakou, E like me ka lokomaikai ana o ka makua i kana keiki nana ia i malama.
            18 Alaila, e huli mai auanei oukou,
            A e nana maopopo iwaena o ka poe pono a o ka poe hewa,
            Iwaena hoi o ka mea malama i ke Akua, a me ka mea malama ole.
            Pauku Gula. p, 17, hoopaanaau.
            Pauku heluhelu la. Poakahi Mal. 3; 8-l8.
            Poalua Neh. 13; 1—14. Poakolu Oih. 5; 1—11.
            Poaha 2 Oih'Lii31; 1—10. Poalima Isa.58; l—12.
            Poaono Rom. 2; 1—16. Sabati Mat. 25; 31-46.
            Manao nui. Ka malama ana i ke Akua ka mea e pono ai.
            Mele. "Mele oli." Lei Alii aoao 11. Ka Wehewene ana.
            Malaki keia buke keia kaula. Kuu Elele ke ano. Kona inoa me kana wanana ka i hoike ia mai. Na makua, kahi i noho ai, ka manawa, aole i hoike ia mai; me he la, he mau mea uuku ia. O kana mau olelo ka mea nui.
            Hiki nae ke imi, ke noonoo, ke nana i kahi noho, me ka manawa. Ke kaula hope, ka buke hope keia, wahi a na Iudaio. Ua ao ia kakou i kekahi mau mea no ke kaula mua, o Enoka me Noa, Aberahama, Iakoba, Iosepa, Mose, Samuela, Davida, Isaia, Elia, Elisai, Ieremia, Ezekiela, Daniela, Hosea, Ioela, Amosa, Iona, Mika, Zekaria. Eia ke kaula hope o ke Kauoha Kahiko. Malaki. Ka pau no ia a hiki mai Ioane Bapetite, eha paha haneri makahiki a oi aku, emi iho paha. Ma ka heluhelu ana ia Nehemia mok. 13; ua ikeia kekahi mau hewa o na Iudaio ano like me na hewa o Malaki i ike ai, a hoahewa'i, a paipai ai e haalele. Nolaila, ua manaoia, e ola pu ana laua a elua ma ia manawa hookahi. Ma ka nana'ku nae, ua oi aku na hewa o na Iudaio i ka wa ia Malaki i na hewa i ka wa ia Nehemia. Ka hewa nui i maopopo lea, oia ke ano Parisaio ano hookamani o na Iudaio, e hoapono ana ia lakou iho, e hoahewa ana i ke Akua no kona hoopilikia ana ia lakou e hoowahawaha ana i na oihana laa, e aua ana i na hapaumi laa, e olelo pakike ana i ke kaula. Akahai nae ke kaula, a paipai ia lakou e hoihoi aku i na mea lea, i na hapaumi i ke Akua i hiki ia ia ke hoopau i na pilikia, a hoopomaikai hou mai ia lakou ma keia ao, a lawe ia lakou nona ma kela ao.
            Ua make ke lii o Peresia, o Aretasaseta, o Dariu II kona hope. Ua make paha Nehemia, a i ole, aia paha ia ma Peresia. Ina ma Iudea oia, e kokua ana oia ia Malaki i ka hoomaemae hou ana i na Iudaio.
            Aole maopopo ka mak. Mok. 390, B. C. paha. He mea uuku nae ka manawa. Na Ninau.
            P. 8. Pono anei i ke kanaka ke aha ? Ke hao i ka ke Akua, lawe wale i ka ke Akua nona iho, nou iho, i mea e pono ai, e waiwai ai. Ua hana anei lakou, oukou pela ? Ua ae anei na Iudaio, ua hana pela ? Ua pane pehea ? A pane aku Malaki pehea ? Heaha na hapaumi, na mohai a lakou i hao ai ?
            Eha mahele o na hapaumi. 1 Oihk. 27; 30—32. No na Levi ia. 2. Nah. 18; 26—28. No na kahuna ia. 3. Kan. 12 ; 18. No na ohana Levi ia. 4 Kan. 14 ; 28, 29. no ka poe ilihune, &c. ia. Ua hao lakou i keia mau hapaumi no lakou iho, ua aua, aole i haawi. Na mohai hoi a lakou i haawi ai, he mau mohai pono ole. Heluhelu mok. 1 ; 7—14. Aole anei i pili keia mau hewa ia kakou ? Aole anei i ana ia na hapumi o ke dala, o ka waiwai, o na holoholona, o na aina, o ka manawa? Aole i haawi ia'ku i ke Akua, i mea e pono ai kona aupuni, ka poe ilihune &c? Aole anei he mau mea haumia, pono ole, weluwelu, dala nemonemo ka i haawi ia'ku i mea kokua?
            P. 9. No keia hao ana i ka ke Akua ua aha ia lakou ? Heluhelu 2 ; 1, 2. Ke kumu nui ia o na pilikia, o na poino, o na wi, a o ka ua ole ka malama ole i ke Akua, ka haawi ole aku i kana nona. Maloo anei na mala ai na aina ko ? Heaha ke kumu nui ? Maloo anei na kihapai ekalesia ? No keaha? Maloo anei na kula Sabati ? No keaha ?
            P. 10. Heaha ke kauoha ? Ina hana ia pela, heaha ka pomaikai e loaa ana ia lakou, a ia kakou no hoi ?
            P. 11, 12. Heaha kekahi pono a ke Akua e hana'i ke hoolohe lakou i keia kauoha ? Papa ia wai ? I ole e aha ? I ole hoi e aha ke kumu waina? A e kapa na lahuikanaka ia lakou, he poe aha ? A lilo lakou i poe mea aina aha? Pela anei e hana ia'i ia kakou ke hoolohe ia Iehova ?
            P. 13—15. Ma ka nana'ku, aole e ae ana na Iudaio e malama i ka Malaki mau olelo. Mau ko lakou hoapono ana ia lakou iho, me ka hoahewa ana i ke Akua. No ka mea, ua aha ka lakou mau olelo kue ? A ninau lakou pehea ? A pane aku Malaki pehea ? ua olelo lakou, he mea aha keaha? Heaha ka pomaikai keaha ? a ke hele pehea? A owai ka poe pomaikai ? A owai ka poe i kukulu ia, a e pakele ana ? Nani ka olelo oolea, pakike, hoomaloka loa ! Aole paha malaila Nehemia. Makau paha lakou ke olelo pela imua o kona alo o kipaku loa ia aku lakou mawaho o Ierusalema. Nui nae ka poe olelo pela i keia manawa. He mea waiwai ole ke malama i ke Akua, ke hele i ka halawai, ke hele i ke Kula Saba ti, ke komo iloko o ka ekalesia, ke malama i ka Sabati. Aia ka waiwai ma ka mahiko ana, a ma na hana lealea. A ua pau ka nui o na ui Hawaii ilaila. Naaupo la. Nana Mat. 16; 26. Luk. 12; 19, 20.
            P. 16—18. Aole nae i like kekahi poe me keia. He poe makau no kekahi i ke Akua, a malama ia ia. Pehea lakou ? A pehea o Iehova ia lakou, A he buke aha i kakau iu no lakou ? Ilaila ko lakou mau inoa, a me na hana maikai. No wai lakou? Ma ka manawa hea e hookaawale ia'i iwaena o ka poe pono me ka poe hewa ? Mat. 25; 31—46.
            Na keiki. Owai ke kaula mua ? Mahea i maopopo ai ? Iuda. Hai mai i na kaula mai Enoka a Malaki. Ua paa ko oukou mau inoa ma ka buke o na kumu ; Ua paa anei ma ka buke hoomanao o ke Akua? Hai mai i ka pauku gula me Mat. 25; 34.
            Mele. " Hui anei ma ka lani ?" Lei Alii aoao 8.
            Pule i lilo kakou a pau i poe laa no Ieho va.
            Haawina no Iune 29, Hoi Hope.

Ke Kauka Aia.

                Aia no i ka wa kahiko ma ka aina Helene, kekahi kauka o Menekrates kona inoa. Ua akena nui mai keia kauka, a haanui mai hoi iaia iho i kona haaheo. I kekahi la, kapa iho la oia iaia iho, o Iupita. O Iupita, oia no ka inoa o ke alii o na akua e, na mea i hoomana ia'ku ai e ka poe Helene a me ka poe Roma i ua mau la'la. No ia mea, hoomakaukau aku la o Pilipo, ke alii o Makedonia, i ka ahaaina nui a poloai aku la oia ia Menekrates, e hele mai malaila.
            Aka, kena aku la o Pilipo ka Moi, i kana poe kauwa e hookau iaia ma ka papaaina i hookaawale ia mai na papaaina e ae aku, a aole oia e ae i keia kauka e noho pu me na hoa ai e ae, no ka mea, he mea kupono ole no ke akua e noho pu iho me na kanaka.
            I ka wa ana i hele mai ai i kana papaaina, loaa anei iaia he mea ai maluna o ka papaaina ? Aole loa, aka, o na mea wale no e pili ana i na akua, oia hoi, ka Libano na mea ala maikai, a me ka ipu kuni ala.
            Hoomaka mai la na hoa ai e ae e ai, a e inu hoi i na mea ono i kau ia e ka poe kauwa maluna o ko lakou mau papaaina.
            Eia nae, aole he mea ai iluna o ka papaaina o ke kauka, aka nae, ua oluolu loa oia, a lealea hoi, no ka mea, manao aku la oia, "owau no o Iupita, ke alii o na akua."
            A liuliu iki pololi loa iho la oia a make wai hoi, a i kona nonoi ana'ku i mea ai, ua hoole ia mai oia. Alaila, ike pono loa na hoa ai i ke ano kanaka io o keia kauka lapuwale, no ka mea, aole e hiki i na akua ke lilo i mau mea pololi a make wai hoi.
            Ike pono iho la hoi lakou i ka makehewa o kona kaena ana oiai he kanaka oia e like me lakou nolaila hoole aku la lakou aole e haawi mai iaia i kekahi mea no kana hana lapuwale. Ku ae la oia a hele aku la. He mea moakaka lea ke kumu o keia moolelo i ka poe naauao. A. M.

Haawina i Heluhelu ia e Rev. T. KOANA IMUA O KA AHA EUANELIO O HAWAII HIKINA.
APE RILA, 9 1879.

PEHEA KA LOIHI O KA MAKE ANA MA GEHENA.?

                Ua pili ka inoa Gehena, i kekahi awawa ma ka aoao hema o Ierusalema. Ua kapa kahiko ia ke awawa o Hinoma, a o ke awawa o na keiki a Hinoma.
            Ma ka olelo Latina ua kapaia Gehenna, ma ka olelo Helene, Geenne, a ma ka olelo Hebera Hinnom.
            I ka wa i lilo nui ai na'lii o ka Isaraela i ka hoomanakii a i ka uhauha, ua hana lakou i luakini, a i kii keleawe ma Gehena ; a ua mohai lakou i ka lakou mau keiki i na daimonio ma kela wahi, a ua hoohele ia lakou iloko o ke ahi, a ua kahumu ia lakou iloko o na imu ahi e enaena ana, i mea ala no Baala, no Maloka, a me na akua o na lahui hoomanakii. A, no ka nui o ka uwe ana o na keiki i ka mohai ia ana, ua hookani nui ia na pahu kani i kapa ia o teph, i pio ka leo weliweli o ka uwe ana o na keiki, i ko lakou make ana ma ke ahi. A nolaila ua kapaia kela awawa o Tepeta, Zer. 7; 31,32.
            A no ka nui loa o ka hewa a me ka make, nolaila ua kapa ia, ke awawa o ka make.
            I ka wa o Iosia ke Lii pono, ua hoomaemae ia Ierusalema a me ka luakini, a ua kiola ia na iwi kanaka me na holoholona make, me ka opala ino, me na mea hoopailua, na mea pilau a pau o ke kulanakauhale o Ierusalema iloko o kela awawa ; a ua kuni ia ke ahi malaila, a ua hoa ia i ka po me ke ao, a i ke ao me ka po, a mau.
            Aole pio ko laila ahi, a ua punohu mau kauwahi a me ke ino, a ua lilo kela wahi he wahi hoowahawaha ia, a he wahi weliweli a mau loa.
            Nolaila hoohalike ia keia awawa me ka lua ahi, kahi i kiola ia ai ka poe hewa i ka la e hookolokolo ia ai, a ua olelo ia. " Aole e pio ko laila ahi, aole make ko laila ilo ia ae aku, ia ao aku, " no ka pii mau ana'ku o ka uwahi o ko lakou hoomainoino ia, Hoik. 14; 11.
            Ua hoike weliweli mai o I saia i ke ano o Tepeta ma ka olelo nane, i ko Iehova hoopai ana i na'lii hewa, menei. " Ua hoomakaukau kahiko ia o Tepeta, ua hana ia ia wahi a hohonu, a ua nui hoi; no ke alii ia i hoomakaukauia'i, "he wahi ahi, a ua nui hoi ka wahie, na ka hanu no o Iehova e hoa iho e like me ka luaipele e kahe ana, Isaia 30; 33.
            Eia kekahi manao. Ma ka Baibala ; ma ka moolelo o na lahui kanaka mai ka wa kahiko mai; a ma ko kakou ike maka hoi, ua maopoopo loa ka Iehova hoopai ana i na kanaka hewa ma ka honua nei. Nolaila, aole hiki ke hoole i ko ke Akua huhu i ka hewa, a me kona hoopai ana i na lawehala. Nolaila, i na i hoopai ke akua i na kanaka hewa ma ka honua nei. Ua hiki ia ia ke hoopai i na lawehala mahope o ka make ana o ko lakou kino. Nolaila eia ka pane ana i ka ninau.
            Pehea ka loihi o kona hapai ana ? O ka make ana ma gehena he make mau loa ia. A eia na mea e akaka ai. 1. Ma ka nana aua a ma ka noonoo ana, ua mau loa ka hewa o ka poe i mihi ole. A ua mau loa ka pono a me ka hemolele o Iehova. Ua mau hoi kona noho aupuni ana, a ua mau kona huhu i ka hewa, aole loli kona ano, aole luli kona manao.
            Nolaila, aohe loa e hiki ia ia ke nana wale i ka hewa, aole hoi e hiki ia ia ke waiho wale i kona kanawai, e hooko no ia.
            Ua olelo mai ka Haku o ka uhane lawehala, e make ia, a o ka uku o ka hewa, he make ia, nolaila, i na ua mau ka hana a ke kanaka, ua mau hoi ka uku, no ka mea, " Aole ke Akua he kanaka i hoopunipuni mai ai ia, " aole hoi he keiki na ke kanaka i mihi ia.
            Ua i mai no ia, aole anei ia e hana mai no hoi? ua olelo mai no oia, aole anei ia e hooko? Nahelu 23:19.
            Aole no hoi e hoopunipuni ka oiaio o ka I selaera, aole hoi ia e mihi, no ka mea, aole no ia he kanaka i mihi ai oia, Saml. 15:29.
            Nui loa ka hoopunipuni o na kanaka me na 'lii o ke ao nei, ua kau lakou i na kanawai, aole nae e hooko pono, ua kanalua na hoonawaliwali, ua hana paewaewa, a ua waiho wale i na kanawai hoopai, a na hana naaupo kekahi.
            Nolaila, ua pakele ka nui o ka poe hana hewa, a ua lanakila ka poe kolohe, a ua lanahaakei ko lakou manao. Eia hoi, ua hoopai hookahi ia kekahi poe, a no ka pau koke o kela hoopai ia ana, ua hele hou i ka hewa, a ua noho mau malaila. Ua molowa na Ilamuku, na Lunakanawai, a me na 'lii o keia ao, a i ole ia, ua uhi i ka hewa, a ua launa oluolu pu me na lawehala, a ua hana pu me lakou i na mea i papa ia ma ke kanawai,
            Nolaila, ua oluolu a ua kaena na lawehala, a ua kaumaha loa ka poe pono, e like me Lota, o Ie remia, Isaia, Daniela, a pela aku.
            Aole pela ka hoopai ana a Iehova. E hoopai io, a e hoopai mau hoi ia i na hewa a pau i kala ole ia.
            2 Eia hoi. No ka olelo a ka Haku i na lawehala, penei; " Eia ka la e maliuia mai ai, eia hoi ka la e ola ai, " a no kona paipai ana, e huli mai, e huli mai, no ke aha oukou e make ai, a no kona ae ana hoi i keia la, i ko oukou lohe ana i kona leo, mai hoopaakiki i ko oukou naau, a no ka olelo, ua hoomaopopo ia ka make hookahi ana o ke kanaka, a ma ia hope iho ka hoopai ana, a no kekahi hoi e pili ana i ke kanaka hewa i kona wa make; menei, " O ka mea hewa, e mau no kona hewa, a o ka mea paumaele, e mau no kona paumaele, " a no ko kakou lohe ole ana, ua mihi io kekahi lawehala i make, a ua kala ia, a ua apono ia, a ua hoohemolele ia, a ua lawe ia mai loko mai o ka lua ahi, a ua hoonoho ia me ka poe hemolele, a ua hoopomaikai ia ma ka lani, e like me Aberahama, Daniela, Mose, Paulo, a me na kauwa hoolohe i ke Akua, a i hooikaika hoi ma ka hana a ka Haku, me ke aloha, ka paulele a me ka hoomanawanui a hiki i ka hopena, nolaila, ke manao nei ka poe makau i ke Akua, a ua malama iaia me ka manaoio, ua hapai mau loa ia na hoomaloka, a make hoi ma ka hewa, mai ke alo aku o ka Haku.
            3. Aka e waiho aku kakou i ka manao o ke kanaka, a e hoolohe i ka leo o Iesu, a me na kaula hemolele, me na aposetolo o ka Haku.
            Eia kekahi ninau ma Isaia 33; 14. Owai la ka mea o kakou e hiki ke noho me ke ahi e hoopau ana ? Owai la ka mea o kakou e hiki ke noho me ka wela mau loa ?
            Ma Daniela 12; 2, na kakau ia penei. O kekahi poe e ola lakou i ke ola mau loa, a o kekahi poe i ka hilahila, a me ka hoowahawaha mau loa ia.
            Eia ka olelo ma 11 Tes. 1 : 7—9. E hoike ia mai ai o ka Haku o Iesu mai ka lani mai, me kona poe anela mana, me ke ahi e lapalapa ana e hoopai ana i ka make maluna o ka poe ike ole i ke Akua, a me ka malama ole i ka olelo maikai a ko kakou Haku a Iesu Karisto. O lakou ke hoopai ia ana i ka make mau loa, mai ke alo mai o ka Haku, a me kona mana nani.
            Ua hoike mai o Iuda 6,7, no kela mau anela i kipi ai. Ua hoana oia ia lakou ma loko o na kaula hao mau loa ma ka pouli no ka hookolokolo ana i ka la.
            A eia na olelo a Iesu, ka mea i ike i na mea a pau, ka mea Mana loa nana i hookolokolo a i hoapono i na mea ola, a i hoopai hoi i na mea hewa, menei, "O ka mea i olelo hoino i ka Uhane Hemolele, aole loa e kala ia kana, aka, ua kokoke no ia i ka hoopai mau loa ia mai. "Mal. 2:9. He olelo weliweli hoi ma Malaki 9:43—48 no ka hoohihia ana o ka lima, ka wawae, a me ka maka. Ua pono ke oki ka lima a me ka wawae, a poalo ae hoi ka maka, no ka mea " E aho ke komo mumuku a oopa a e makahi iloko o ke ola, i ke kiola ia aku i ke ahi o gehena me na lima, na wawae a me na maka elua i ke ahi pio ole, kahi aole loa e make ko lakou ilo, aole loa hoi e pio ke ahi." Ma Luka 16:19—31.
            Ua hoike mai o Iesu i kela moolelo weliweli no ke kanaka waiwai me Lazaro,
                O ka make ana o ua kanaka waiwai la, ua haule ia iloko o ke ahi pio ole, a ua eha loa iloko o ka lapalapa.
            A i kona uwe ana me kona nonoi ana ia Aberahama e aloha mai a e hoouna mai ia Lazaro me kahi kulu wai, ua hoole aku o Aberahama a ua olelo ia ia, ua waihoia mai he awawa nui i waena o makou a me oukou i ole ai e hiki ka poe e manao ana e hele aku io oukou la, a o ko laila poe, aole e hiki ke hele mai ia makou nei. Ma keia olelo a Iesu ua akaka loa, ua kaawale mau loa ka noho ana o ka poe pono a me ka poe hewa i ka wa e make ai lakou, a ua paa loa ka poe hewa ma gehena aole hemo.
            Ma Hoikeana, ua hoike mai o Iesu ia Ioane i ka loko o ke ahi a me ka luaipele, kahi o ka holoholona a me ke kaula wahahee i noho ai. A e hoomainoino mau ia lakou i ke ao me ka po, ia ao aku ia ao aku. Hoikeana 20; 10.
            Hookahi paha manao i koe, a ua lawa lea na mea e maopopo ai ka make mau loa ana o ka poe hewa ma Gehena, oia hoi o Tepeta.
            Ma Mat 25; 31—46. Ua hai pololei mai o Iesu i ka oiaio, a me ke ano o kona hookolokolo ana, a me ka hoopai ana i na kanaka a pau loa o ka honua nei, me kona hookaawale ana i ka poe pono mai ka poe hewa aku, a me kona hea ana i na mea pono, e hele mai oukou e ka poe i hoomaikai ia, a me kona olelo ana hoi i ka poe hewa. E haele oukou pela mai o'u aku nei iloko o ke ahi mau loa. A o keia poe la, e hele aku lakou i kahi make mau loa ; aka, o ka poe maikai iloko o ke ola mau loa.
            Nolaila e like me ke ola mau loa ana o ka poe pono ma ka lani, pela hoi ka make mau loa ana o ke poe hewa ma Gehena, aole haule ka olelo a Ieho va, no ka hoomaloka o na kanaka hookuli. E hiolo ka poe hoomaloka, a e paa mau, ana ka olelo a ke Akua. Pomaikai ka poe mihi io, a hele hoi iloko o ka Puuhonua e ola ai, o Iesu Karisto.

OLELO HOOLAHA.

KAKELA a me Haki.

                O KAKELA OPIO A ME F. M. HATCH, ua hoi laua ma ka lawelawe ana i ka oihana Loio Ua hiki ia laua ke ku imua o na Aha a pau, mai ka Aha Hoomalu a hele iluna. A e lawelawe no hoi ma na hana pili i ka hooponopono waiwai, me ka imi ana i na Palapala Sila Aina, ka hana ana i na Palapala Kuai, Hoolimalima, a me ka Hoaie Dala ana.
W. R. CASTLE, Luna Hooiaio Kope.
Keena Hana, malama ae o ka Halekuai o Dillingham & Co. Helu 37, Alanui Papu. 3 6ms

ALFRED S. HA RTWELL,
[HAKAWELA.]
LOIO a he KOKUA ma ke KANAWAI !

                Aia kona Keena Oihana maluna ae o ka Hale Baneko Hou o Bihopa ma. 867 tf

CECIL BROWN.
LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI

                A HE AGENA no ka Hooiaio ana i na Palapala no ka Mokupuni o Oahu. Helu S. Alanui Kaahumanu. Honolulu, H.P.A. 2y

JNO. LO TA KAULUKOU.
LOIO A HE KOKUA.

                UA makaukau au e lawelawe i na hihia a pau o ka la a me keia ano iloko o na Aha Hookolokolo a pau o keia Aupuni. Ua hiki no hoi ke hana i na palapala a pau e pili ana i ka Oihana Loio me ka eleu. E loaa no au ma Heeia Koolaupoko, a ma Honolulu no hoi i kekahi manawa. 877 3m

E DWARD KEKOA.

                HE Loio no na Aha Kakau ole ma Hawaii. Aia kona Keena Oihana ma alanui Waianuenue, ma o mai o ka hale hookolokolo o Hilo, o Nani Kaauea ka inoa. E loaa no ma ke Keena mawaena o ka ho ra 8 am a me ka hora 4 pm., ke ole he pilikia e ae. 882 1y oc26

J. KAPOHAKIMOHEWA.
He Loio a he Kokua.

                NO na Aha Hoomalu a me Apana o ka mokupuni o Maui. E loaa no au ma Makena, a e hooko ia na kauoha mai na wahi e ae o ka mokupuni me ka eleu a me ka hikiwawe loa. 883 6m no2

S.M.P. KALEO.
He Loio, he Kokua, a he Pale ma ke Kanawai.

                NO ka Aha Apana a me ka Aha Hoomalu o ka Apana o Wailuku, Maui. E loaa no au ma Waiehu, Waihee, a i ole ma ka Hale Hookolokolo ma Wailuku. 8841y no9

RICHARD F. BICKERTON,
[PEKETONA.]
LOIO a he KOKUA ma ke KANAWAI !

                E HELE ANA OIA IMUA O NA AHAHOOKOLOKOLO a pau o keia Aupuni ma na ano hihia a pau, ina paha ma Oahu nei, a ma na Mokupuni e ae. Ua makaukau mau oia i ka hana ana i na Palapala pili kanawai o kela a me keia ano. Ua kiki no hoi iaia ke hoaie dala aku ma ka moraki ana ina aina, ma ka ukupanee haahaa loa. E hanaia na hana me ka hikiwawe a ma ka uku haahaa. Keena hana, Helu 23 Alanui Kalepa, elua puka ma o aku o ka hale kauka o Kauka Minuteole. 840 1y

WILLIAM O SMITH.
LOIO ! LOIO ! !

                Alanui Kaahumanu, Honolulu, Oahu. 913 1y

S. W. MAHELONA
HE LOIO! HE KOKUA A HE PALE
ma ke Kanawai.

                UA makaukau au e lawelawe me ka mikioi a me ka eleu lua ole i na hihia a pau o kela a me keia ano imua o na Aha Hookolokolo a pau o keia aupuni. Ua hiki no hoi ke kakau i na palapala a pau e pili ana i ka Oihana Loio. E loaa no au ma ko'u hale noho mauka iho o Kawaiahao, a i ole ma ke keena hookolokolo o ka Aha Hoomalu a me ka Aha Kiekie ma Honolulu nei. O ka poe makemake e ae dala, he oluolu ka ukupanee. 876 3m

P. NUI.
LOIO! LOIO!!
O ka Ua Ukiukiu o Makawao, Maui.

                UA makaukau oia e kokua i na mea a pau e hele aku ana i ona la, ma na mea pili kanawai imua o ka Aha Apana a me ka Aha Hoomalu, me ka Aha Keena a ka Lunakanawai Kaapuni o Maui. E loaa no au ma ka Hale Hookolokolo o Makawao, a i ole ma Haiku. 885 1y no 16

HENRY N. KAHULU
Loio a he Kokua ma ke Kanawai.

                UA makaukau no au e lawelawe i na hana a pau ma ka Oihana Loio imua o na Aha a pau o ka mokupuni o Oahu. E loaa no au ma ko makou Keena Oihana ma alanui Papu, Helu 31. E hookoia na kauoha mai na wahi a pau o ka mokupuni me ka eleu a me ka hakalia ole. 885 1y no16

ASA KAULIA.
Loio a he Kokua ma ke Kanawai.

                UA makaukau au e lawelawe i na hana a pau ma keia Oihana imua o na Aha a pau o ka mokupuni o Oahu. E loaa no au ma ke Keena Oihana ma alanui Papu, Helu 31 : a e hooko ia na kauoha mai na wahi a pau o ka mokupuni me ka eleu a me ka hikiwawe. 885 1y no16

L.A. THURSTON.
LOIO!
WAILUKU, MAUI.
889 6m dec 14

TIMOTHY KALAEONE
He Loio a he Pale ma ke Kanawai.

                IMUA o ka Aha Hookolokolo Apana o Kawaihau, Mokupuni o Kauai. A he Agena hoi no ka hooiaio ana i na Palapala Kepa no ia Apana. E loaa no au ma Anahola, a i ole ma Waiakalua, Koolau, Kauai. E makaala no au i na kauoha me ka eleu loa. 895 1y Jan. 25.

He Loio a he Kokua ma ke Kanawai.

                No na kanaka a pau imua o ka Aha Apana a hiki imua o ka Aha Kaapuni ma ke keena no ka Mokupuni o Molokai; a he Agena Hooiaio Palapala Kepa no hoi no ia Apana. E hookoia na koi-i a ka makemake me ka eleu loa. E loaa no au ma ko'u home ponoi oia o " Kalauonaona,'' ma Wawaia, a i ole ia, ma ka Halehookolokolo ma Pukoo. 895 1y Jan 25.

E Kuai ia Ana.

                HE 1,000 Hipa a me 8,000 Kao o ka Hui Hanai Kao o Kaupulehu ma Kona, Hawaii. E ninau ia H. Cooper (Kupa) o Kailua.
878 tf A. S. CLEGHORN & GO.

AIA MA KAHI O
LEWERS & DI CKSON!
(O LUI MA.)
MA KE KAHUA KAHIKO MA
Alanui Papu a me Moi!

                E LOAA AI NA Papa Nouaiki! o kela a me keia ano Na Papa Nani a Paa no ke Kukulu ana i na Hale! Na Pani Puka, Na Puka Aniani, Na Olepelepe, Na Pou, Na O-a. Na Papa Hele, Na Papa Ku. A me na Papa Moe nui loa NA PILI O KA HALE O NA ANO A PAU. Na Pepa Hoonani, Na Pena o na Wai a pau. Na Kui mai ke Nui a ka Makalii, Na Ami Puka, Na Ami Puka Aniani, Na Ami o na ano a pau. Na Aila Pena, o kela me keia ano. Na Aila Hoomaloo, he lehulehu wale. Na Aila e ae o na ano a pau. NA WAIVANIKI A ME NA WAI HOOHINUHINU NANI! o na ano a pau loa. NA BALAKI ANO NUI WALE! A ke hai ia aku nei ka lono i na makamaka a pau, ua makaukau keia mau makamaka o oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e pili ana ma ka laua oihana NO KA UKU HAAHAA LOA! E like me ka mea e holo ana mawaena o LAUA a me ka MEA KUAI. E hele mai! E na Makamaka !! A e lawa no hoi ko oukou makemake me ka oluolu a me ka maikai! 845 tf

KOPA KUKAEPELE
A
GLENN
AOLE LUA NO KA HOOMAEMAE I KA ILI !

                He mea hoopau i na eha, Na Ili Puupuu, A he hoomaemae i na mea ino, A he hoopau Lumatika, A he kopa auau no ho O keia kopa ka oi aku o ka mea maikai I waihoia mai imua o kanaka. Aole wale no ka Hoopau ana i ka Huehue Ili Poha, Wela la, Luluaina, a me na mea e ae o ka Ili; A ma ia holoi ana, o ka hoopalupalu pu ke kahi i ka Ili, a keia Laau Hoomaemae lua ole e hana ai. O ka hoemi ana lua i na mai o ka Ili, a o ke pale aku i ka mai mai na lole e na Mai Lele, oia kekahi. O na ohana ame na poe makaikai, ina e hoolako lakou i keia KOPA HOOMAEMAE LUA OLE! ALAILA, UA LANAKILA LAKOU. He hoopau i ka lehu o ke poo, A he Kopa no hoi e kaohi mai ai I ka lauoho mai ka hina ana. Ua hooia nui mai na Kauka no ka maikai keia Kopa! E loaa no ma kahi o M. McINERNY. Kihi o na Alanui Papu me Kalepa.