Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVIII, Number 23, 7 June 1879 — Haawina i Heluhelu ia e Rev. T. KOANA IMUA O KA AHA EUANELIO O HAWAII HIKINA. APERILA, 9 1879. [ARTICLE]

Haawina i Heluhelu ia e Rev. T. KOANA IMUA O KA AHA EUANELIO O HAWAII HIKINA. APERILA, 9 1879.

, PEIIEA KA LOllll OKA MAKE ANA MA GEHENA. ? ! Ua pili ka inoa Gehena, i kekahi awawa | ina ka aoao hema o lerus:iieoia. Ua knpa j kahiko ia ke awawa o Hmoma, a o ke awaI wa o na keiki a Hinoma. ' Ma ka olelo Latina ua kapaia Oehenna, j ma ka oielo Helene, Oeenne, a ma ka olelo Hpbera Hinnom. I ka wa i liio nui ai na'lii o ka Isaraeia i ka hoomanakii a i ka uhauha, ua hana lakou i i luakini, a i kii keleawe nia Gehena ; a ua ( mohai iakou i ka lakou tnau keiki i na dai- : monio ma kela wahi, » ua hoohele ia lakou iioko o ke ahi, a ua kahumu ia iakou iloko o na imu ahi e ennena ana, i mea ala no Baala, no Maloka, a me na akua o na lahui hoomanakii. A, no ka nui o ka uwe ana ona keiki i ka mohai ia ann, ua hookani nui ia na pahu kani i kapa ia o teph, i pio ka leo i weliweli o ka uwe ana o na keiki, i ko lakou ; make ana ma ke ahi. A nolaiia ua kapaia | kela.awawa o Tepcta, Zer. 7; 31,32. A no ka nui loa o ka hewa a me ka make, | nolaila ua kapa ia, ke awawa o ka make. 1 ka wa o losia ke Lii pono, ua hoomaemae ia leruoaiema a me ka luakini, a ua kiola ia oa iwi kanaka me na holoholona I make, me ka opahi ino, me na mea hoopai- ; lua, na meii pil«u a pau o ke kulauakauhale | o lerus.iiema iloko o kela awawa ; a ua kuni i.t ke ahi maiailu, a ua hon ia i ka po me ke ao, a i ke ao me ka po, a mau. i Aole pio ko Inilu aln, a ua punohu mau | kauwahi a me ke ino, a ua iilo kela wahi he j wahi hoowahawaha ia, a he wahi weliweli a j rnau loa. Nolaila huoiialike ia keia awawa ine ka I lua ahi, kuhi i kioia ia ui ka poe hewa i ka la e hookolukulo ia ai, a ua olelo ia. " Aole pio ko iuila ahi, aole nmke ko laila iio ia ■ ao aku. ia ao aku, " no ka pii mau ana'ku o ika uwahi o ko lakou hoomainoino ia, ! Hoik. 11; 11. j Ua hoti;e weliweli mai o lsaia ike ano o ' Tepeta ma ka olelo nane, i ko lehova hoopai ' aua i na'iii hewa, menei. "Ua hoomakau* ■ kau kalnko ia o Tepeta, ua hana ia ia wahi | a hohonu, aua nui hoi; no ke alii ia i hooi makaukauia'i,'' he wahi ahi, a ua nui hoi Ika wahie, na ka hanu no o lehova e hoa j iho e like me ka luaipele e kahe ana, Jsaia | 30; 33. > Eia kekahi inauno. Ma ka Baibala ;ma ;ka mooieio ona lahui kanaka mai ka wa | kahiko mai; a ma ko kakou ike maka hoi, | ua maopoopo loa ka lehova hoopai ana i na i kanaka hewa nm ka honua nei. Nolaila, | aoie hiki ke hooie iko ke Akua huhu i ka ' hewa, a me kona iioopai ana i na iawehaia. : Nolaila, i na i hoopai ke akua i na kanaka : hewa ina ka honua nei. Ua hiki ia ia ke ' hoopai i nu iawehaia mahopeo ka make ana ;o ko lakou kino. Nolaila eia ka pane ana i ' kn ninau. Pehea ka ioihi o kona hapai ana ? O ka i make ana ma gehena he make mau loa ia. ! A eia na mea e akaka ai. 1. Ma ka nana iana.a ka. nooooo ana, ua mau loa ka ; hewa oka poe 1 inihi ole. A ua mau loa 'ka pouo ame ka hemoiele o lehova. Ua ! mau hoi kona uoho aupuni ona, a ua tnau ! kona huhu i ka hewa, aole loli koiia ano, i aole luli kooa uunao. | Nolaila, uohe ioa e hiki ia ia ke nana | waie i Wa he\vj, aole hoi e hiki ia ia ke , waiho waie i kona kanawai, e hooko no ia. Ua olelo niai ka Haku o ka uhane lawe- ! hala, e make ia. a o ka uku o ka hewa, he : make ia, noiaila. i na ua mau ka han** ke ī kanaka, ua uiau hot ka uku, no ka mea f •' Aole ke Akua he kanaka i hoopuniponi , u;ai at ia, " aole hoi he keiki n« ke kanaka ! t unhi ia. U* i mai no ia, aole anei ia e hana mai ; no hoi ? oa olplo mai no oit, aole «neī ia e hooko? N.helu 23:19. , Aole uo hoi e hoopunipuni ka oiaio oka | ls*i»er», aole hoi ia e mihi, no ka mea, . aole oo ia be kaoak* i nuhi ai oia, Sarol. j 15:29. Nui loa ka hoopunipuui o na kanaka me oa 'lū o kr «o nei, oa kau lakou i na ka* : nawai, aole oae e hooko pono, ua kaoaloa l aa hoooawaliwah. oa hana p«e«aewa, a oa | waiho wale i ua kaoawa» hoopai, « ua hana ■ oaaupo kek*bt.

NoiiUa* ea pakeie ki nai 0 ka pee bara hevra, a ai ianikih kj poe kek*rje. a ua lanahaakei ko iakou man?o. Esa ho?, ua hoopai hookahi ii kekahi poe» a no ka pau koke a ke!a hoopai ia ana. ua hele hou i ka hewa t aaa noho maa eualaih. Ua molowa # na llamuka, na Lonak»aa\vji r ame r»a 'ih 0 keia ao, a i ole ii, ua uhi i ki a ua iaana oloola pa me oa iawehaia, a ua hana pa me iakoo i na mea J papa ia mi ke kanawai, Ndlaiia, 01 oluoia a aa kaena na !awehaiat a ua kaomaha l&a ka poe pono. e like me Lot§, 0 leremia, lssia, Danieia.3 peh aka. Aole peia ka hoopai ana a iehovd. E hoopai io, a e hoopai mau hoi ia i na hewa a paa i kaiu o!e ia. 2 Eia hoi. No ka oielo aka Hakn 1 na . iawehaia, peneii " Eia ka ia e mahuia mai ai t eia hoi ka ia e ola ai, " a no kona pai- ? pai an9, e huii mai, e hu!i mai, no ke aha oukoa e make ai, a no kona ae ana hoi, i keia ia, i k0 oukou iohe ana i kona leo, mn i ko oukou naao, a no ka olelo, ua hooinaopopo ia ka make hookahi ana o ke kanaka, a ma ia hope iho ka hoopai ana, a j no kekahi hoi e piii ana i ke kanaka hewa i kona wa make, menei, "O ka mea hewa, e mau no kona hewa, a 0 ka mea paumaeie, e mau no kona paumaele, " ano ko kakou iohe ole ana, ua mihi io kekahi iawehaia i make, a ua kaia ia, a ua apono . ia, a ua hoohemoiele ia, a ua iawe ia mai | ioko mai 0 ka iua ahi, a ua hooooho ia me j ka poe hemoiele, a ua hoopomaikai ia ma ka iani, e iike me Aberahama, Daniela, Mose, Fauio, a ine na kauwa hooiohe i ke Akua, a i hooikaika hoi ma ka hana a ka , Haku, me ke aloha, ka pauleie a me ka hoomanawanui a hiki i ka hopena, noiaiia,; ke manao nei ka poe makau i ke Akua, a j ua malama iaiu me ka manaoio, ua hapai I mau loa ia na hoomaloka, a make hoi ina ; ka hewa, mai ke alo aku 0 ka Haku. 3. Aka e waiho aku kakou i ka manao 0 \ ke kanaka, a e hooiohe i ka ieo 0 iesu, a me ! na kauia hemoiele, me na oposetolo 0 ka : Haku. i Eia kekahi ninau ma ]saia 33; 14. Owai ia ka mea 0 kakou e hiki ke noho ine ke ahi e hoopau ana ? Owai la ka mea 0 kakou e hiki ke noho me ka weia mau ioa ? Wa Daniela 12; 2, ua kakau ia penei. O j kekahi poe e oia lakou i ke ola mau loa, a o | kekahi poe 1 ka hilahila, a me ka hoowaha-1 waha mau ioa ia. i 1 Eia ka oieio ma 11 Tes. 1 : 7—9. E hoi- j ke ia mai ai oka Haku 0 lesu mai ka iani! mai, me kona poe anela mana, ine ke ahi e iapaiapa ana e hoopai ana 1 kn make maiu- ; na 0 ka poe ike oie i ke Akua, a me ka ma- j iama oie i ka oieio maikai a ko kakou Haku i a lesu Ivaristo. O lakou ke hoopai ia ana i j ka make mau ioa. mai ke aio mai 0 ka Haku, , a me kona mana nani. Ua hoike mni 0 iuda 6,7. no kela mau anela i kipi ai. CJa hoana oia ia lakou ma loko 0 na kauia hao mau ioa ma ka pouli no ! 1 ka hookoiokoio ana i ka ia. A eia nn o!eio a lesu, ka mea i ike i na j m?a a pau, ka meu Mana ioa nana i hoo- ! koiokolo a i hoapono i na mea nia, a 1 hoo- i pai hoi i na mea hewa, menei, " O ka. | mea i oleio hoino i ka Uhane Hemoleie, | aole loa e kaia ia kana, aka, ua kokoke no ' io i ka hoopai tuau ioa iu mai. '' Mal. 2.9. ' |He oieio weliweii hoi ma Maiaki 9:43—48 i t no ka hoohihia ana 0 ka iimn, ka wawae, a ; ine ka inaka. Ua pono ke oki ka iima a me ka wawae, a poalo ae hoi ka muka, no j ka mea >( E aho ke komo mumuku a j | oopa a e makahi iioko 0 ke elu, i ke kiola ! j ia aku i ke ahi 0 gehena me na iima, na i i wawae a me na makn elua 1 ke ahi pio ole, | kahi aole ioa e make ko lakou ilo, aoie loa | hoi e pio ke ahi. " Ma Luka 16:19—31. j Ua hoike mai o lesu i kela mooieio | ! weliweli no ke kanaka waiwai me Lazaro, > i O ka make ana 0 ua kanaka waiwai ia, ua ' ! haule ia iioko 0 ke ahi pio ole, a ua eha ioa ! iioko 0 ka iapaiapa. ; A 1 kona uwe me kona nonoi ana ia I Aberahama e alo'.a mai a e hoouna mai ia ; Lazaro ine kahi kuiu wai, ua hoole aku 0 ; Aberahama a ua olelo ia ia, ua waihoia mai | | he awawa nui i waena 0 makou a me oukou | | i ole ai e hiki ka poe e manao ana e hele 1 ■ aku io oukou ia, a 0 ko iaila poe, aole e ! hiki ke heie inai ia makou nei. Ma keia j 1 olelo a lesu ua akaka loa, ua kaawaie mau ) ; ioa ka noho ana 0 ka poe pono a me Ka poe ? ; hewa i ka wa e make ai lakou, a ua paa loa 1 ka poe hewa ma gehena aoie hemo. Ma Hoikeana, ua hoike mai o lesu ia ' ioane i ka ioko 0 ke ahi ame ka luaipele, kahi o ka hoioholona a me ke kauia waha-. hee i ooho ai. A e hoomaioomo mau ia •' lakou i ke ao me ka po, ia ao ako ia ao aka. Hoikeana 20; 10. Hookahi pUia manao i koe, a ua iawa iea na mea e maopopo ai ka make mau loa ana l 0 ka poe hewa ma Gehena,oia hoi oTepeta. \ Ma Mat 25; 31—46. Ua hai poioiei mai j 0 iesu i ka oiaio, a me ke aoo o kona hooko-; i lokoio ana, a me ka hoopai ana i na kanaka ■- ; a paa loa o ka honua nei, me kona hookaa-: wale ana ika poe pono mai ka poe hewa aku, a me kena hea ana i na mea pono, e heie mii oukoa e ka poe i hoomaikai i-», a : me koni olelo ana hoi i ka poe hewa. E ' haeie oukoo peia mai o'u aku nei iioko 0 ke' ahi roau ioa. A o keia poe la, 1 e heie aku iakou i kahi make mau loa ; aka, j 0 ka poe maikai loko o ke oia mao loa. Moiaila e iike me ke ola maa ioa ana o ka poe pono ma ka iani, peia noi ka mike mau loa ana o ka poe bewa raa Gehena. aole haaie ka oleio a ieho*i, 00 ka hooma-; loka ooa hookaii. E hiolo ka poe) hoomaioka, a t pja ma« f ana ka oielo a ke: Akoa. Pomaikmi ka poe mihi io. a hele hoi j iioko o ka Puuhoaua eoia ai, o leso Kaf.«to.'