Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVIII, Number 26, 28 June 1879 — Nuhou o ko na Aina e He Kana ma Amerika Hema. [ARTICLE]

Nuhou o ko na Aina e

He Kana ma Amerika Hema.

Ka HcfOn.l K \TA K: A >i A£XA O .v «, P AL? KrtA Ki'Li A K¥i Bt»LITU. e hc-.Wf mai ska uukau i ko eiikoa: enau uas*m neluhel i no kasa <? keia raau i eie oa paieo i leohia iana pakahi; aka. o ka hoouka kaoa eaea ioa a iaua, aole ko makoa poe h?luhe.n i lohe a ike hoi; noUiia. ke onohi nei makou no ko oukou pomaikai. Uu homika ia ke kao* moa lo* in&\«aen-» 0 na puaii kaua o na aupuni n e<aa ma k« ia 29 o ki maiami o Manki i hala. O ka ik*aiK3 o «3 pualī Bolivia he 400, ua la> we ae lakou he kulana a mukiti hos ma kahi e -Wokoke ana i nolaila, haalele aku na koa Ktle ia Ait«tofogafa no ka enemi. O na mahele o na paaii koa Kiie. ois keia : He mahele kaua I;o f mahele puK*ia a me na koa heleu'awae, no ukou ka huini he 500 iUaika. Aaeane 100 na ka:aka p-āahana mai na lua mine i hui pu aku ine keui poe. \ (ako hoi i ni pu a ine na pxhi. me ka manao e kaua aku i ka enemi ma ko lakou manao iho, me ke noi ole ij mst e ke aueuni. He nui nn pilikia i loi>a i na puali, m-».muli o ka awiwi puahi iauna ele ana no ka hele ana aku imua ; a he nui hoi ka pilikia no ka nele i ka wai ofe. \ie keia mau popiiikia, ua hui pu ia mii me ka wel» ikiki o Ua la a me ke anu huihui ino o ka po. Ale ka loaa oie he kanaaho hoomaua \ na puuii i oi aku mainui o ki hora, ua ho.hele aku ia ke aiakai o ka puaii i na koa tr.e k;\ awiwi nui. 1 ka hiki ana o na puali koa ma ka muliwai Loa, ua loaa ia l.ikou kekahi kanaka a lawe pio ia iho la ; mamuli o ka manao ia ana he kainaaina oia no ia wahi, ua hoolilo ia oia i alakai no na puaii ko.i e hahai ai ma kana kuhikuhi ana i ke alahele e a-e aku ai ma kela ao&o o ka muii* wai; ua ae mai oia e alakai i ka puaii a me na aliikoa, aka, ua alakai aku la nae oia iloko o ka popiiikia. i ka hiki ana o na koa kaua iio ma kapa muiiwai kahi e haloaioa ana na uluiaau. ua ki ia mai la lakou e ka enemi, i huna ia iakou »ho iloko o na auwaha eii mahope o na puu pohaku a ine na naheiehele maluna o ke kiekiena o keknhi paii mamua ponoi o iakeu nei. Ma ieela a me keia aoao o keia pali, na kiokio pohaku nunui a n.e na ulunahele. Ma keia wahi, ua uhu wale tii puali koa imua o ka enemi, aole he puuhonua no ka pakele, oi;ti, iioko o keia wa e hiolo mai an i na ele'.e ahaiiono o(e o ka make a ks enemi malun.i o lakou, nohila, ua lele iho la na koa kaua (fo mai ko iakou mau ito iho % eiii ia wa hookahi no e hoomoe ana na paahana o na lua mine i na alahaka opiopi no n.i koa pu* kaa e a-e «i a kau ma Ueia ?.oa) o ka mniiwni. Ua nee aku ka welau akau o ka puali ma ka uoao innluna uku o kn muiiwai. a o ki welau hema hoi ua nee nku a haia m il »Io o ka muiiwai, i pani paa ia ai ke emi hepe ana o na koa Bolivia ma ke hele. Ma ka ike ana o na nlikai a me"na alii koa Boiivia i keia hana a na koa Kiie, ua hoopioloke ia iakeu me ka hopohopo nui, a haaleie iho !a i ko lakou kulana a me na koa, a holo aku ia i pakeie mai ko lakou enemi aku, oiai hoi o na koa wale iho no koe ma ko lakou kahua me ke alakai ole. Noiaila, ua lawe ae la na paahana o ka ao~»o Kile e alai pan aku i ka enemi ina ka nee ana aku imua o ko lakou mau laina, tne ka pu panapnna ma kekahl lima a me ka pahi ma ke< kahl iima; a i ka wa a ka enemi i ki mai i ka iakou mau piha pu, ua moe iho ia lakou ilalo, a ine ka eleu o ke ala ana ae, ua holo ; inai lu lakou imua a ki mai ia i ka lakou mau pu, a moe hou iho la ilalo. 1 ka lakou piha pu hope, ua neie iho la !akou i ka poka a ine ka pauda ole, nohila, ua lalau aku la lakou i na pohaku, a me na ieo uwn, kioli a | hoouna aku la i ko lakou mau enemi; a no | kekahi wa pokole, ua haUwai pu na aoao a | elua, a me na pahi i ni lima, ua oki aku a oki mai; a he paio hahana ana keia o na iaoao a elua me ka weliweli nui; nka nie, ! ua kaa ke au o ka lanakila ma ka aoao o 1 na Kile, me ka nui me o ko Ukou tn?ike. | 1 ka wa a n* aoao n elua e piio ana me ! na pahi, ua Uwe ae (a ha koa Kiie i na auwaha eli o na enemi, a niahope o elua hora u ka hakaka ana, ua lanakihi loi na Kiie maluna o na Bolivia, a lawe ae la lakou ia Kalama malalo o l ikou me akahi Keaeli a me 38 pio. Ua hewa i ka wai ka nui o ka poino mi ko Boiiv:a aOao, a ma kt iono i loaa mai, he 90 i make a he iehulehu i hoeha ia. O ke koena iho o ka poe koa Bjlivia, ua olelo |a, ua haua ino aku lakoo ia Kalama ma dj wahi a likou ī hele ei, oiaī lakou e haalele O ka nui- o ka make ma ko Kile ao ;o. ui olelo ia lua ka iono i ioaa mai, he uuku a malani wile no, aka, mawaho ae o ka ke aupooi h&ike, ma na iono i hoike ia uni, he nui a kuu* hewa; aa aneine like ka poino o na aoao a elua; a me he la, o ka nui o k% poino, e iike me ka iono, maluoa no la o ka Kegi mana Helu 2, no ka mea. oia ka paaii hookahi iioko o ke ekoko o m hoo li kaua ana o ka la. Ua hoīke ia mai ma kekahi lono oo kekahi ulia pomaikai wale iho no i pm ioa ole at ea pa-ili ko» Kile i ka make a hooneoneo ia me ka loaa ahailono ole. Ma ka hoike a kekahi mea heokaai pahu q ka aoao Bolivia, he kupa nae uo Kile, a ua kaawale ioihi mai kooa mau laia i ike ai i kooa mau aiii koa ua haaiele mai iaia a knawaie aka ma kahi ekoa, a e aueane komohia ana kona lahui o ke one

hanva h-?ok-ihi (Ki'.e.) iloko o piiikia, no!An *. v\ li oia i ka leo kahe» uī* k-3r«i 4 rah j; c $ pual: ka» * emi 5 u h'iea i hufc?e ai i R3 «uwrahi °..z'io*2 & r.aha!o eii !a no ke aahee sn?, h.ro s.ku !i c:a ilako e ka ulnlaao, a h* w, U i Iv.- t ?;fn>lsn* ma'una o k»oa p.i'a* r»> ki n-e? h:u rsnj» aVa imaa o aa koa BoIĪTb a uka aka i ni Uiaa. koa o poe KkU\ obr hen na ko-i Kile Utre ** !i i ke kulmi rr.su oea koa Balsvu. a ua ioAU hi ata!uraal j ia hkoa e pak«le mi nmi o* psa mske aka 5 en?mi. A 01 k? kanu ; lan n ka iioakila . knikiia t nt pmli Kile KiLE A XK PSSC. L'a ae ikti 0 K*4« e Laua ako ia Peru ro* ka ia 5 o ApenU » bab, a oa hiakle iho n* aumoku kuua moar.A o Ki> b An*tofogj&* no ke awa kumok».» o lqoiqae • me kona kuitn!uhi!<v ke asvi hoi e p»nifco m nei i keia m?nsi«Ta o Perj. Mnm«ia ae o ka ;a ana oke awj, ua ha»wi u aku i-ka lono ina m«>ku e hooiii ukana »oa«e ha?»b!e ia iloko.o na b he unu, Aoa haawi pu ii ai.u hoi k i iohe Ike aiakai 0 r»a puaii koi om «.Ahi, nona k* ikaika he 400 Wn nui ia \ ir.kou e e holo ma ke a!a kaa <bi. ;»!aiU. e ki poka {Kihu la na kaa aht. Ui nt>i ku 0 A<ii>i>aru{3 \Vitiatna 0 na au:vioku kaua Kile e haawi pio mai »a kulanakiiuhaie nn k* la 17 o Aperila o keia makah&i. a i;u aoie eae ia mai, alaila. e kiela aku no ia i ni poka poha » ke koUiuknuhale Ka han 1 ii:o ana ika oihani 1 Wii. ka'.ū waie no e loaa he wai i ka lehu- : iehu, koe w..«.!e no ki tuoi;ia kai imua oU* kou, ;\kx, u. o'a oj u au*u mo ii pomaikaī. Ma ke kau'oha, ua itoopaJv ia na mahu p»u« ma w -i. a u.t hoouole ia ka lule hookio s wai 0 ka Hui 1 ka wai oie, a mai Uiia ka I w.*i 0 na waht ene a pcvu. j 11 wa hookahi no, ua manao 0 Adimarala j Wiliama, 0 imi ia mai oii e ua ka- ; ua moana Peru a ioaa i Jqueque a no ke ko* | kua pu ana hei ia «uhi, a 0 hele pu mai ana j me na moku kaua hao a ike i ka kakou man hana aiaii> e Imi mai una ua raao moku la ;i na nneano ahi enaena. Ma ka ouli ona : aofto a elu.t e nawaluva!i ana ma ka hooj uki ka:.a mawaena 0 ko laua mau aumoku l-kauo, he-Inawe k .umaha no kekahi aoao 110 kekalu mau makahiki, a e kau ana na auieno a ka aoao ianakiia me ke oolea ma> i iuna ona pooliiwi o ka moa i hoopio ia a | nawaiiwali. ona waiwai oka aina, e iaa na ho. i\os»i. iamiiu ame na mea like, ua hooum i:t ;iku <n; ka nkau aku 0 ka aina ; malo'o o n » b-»i,a kaumaha ia ana a me ka ' huii pono ia ana oka oiaio ona waiwai, ; aoie i mainoia no ka hoeiako ana aku i ko iakou enemi. , He 1,200 ka nui ona koa m ; ko iakou | alahele ma ka akau o Valaparaiso, i n anao waie in, e h n !e nna no Jquique i hui pu aku ī ai me n» auinoku Uiua Boii?ia, mn ka iawe lanu ia wahi malalo o ko lakou mana. j Oka moku kau » hao Peru huokoa, ma» ' iiope īho 0 ka hoo .au ia ana o kekahi pu ■ma kona ihu, e haii atn hoi he 500 paona ;ke kaumaha 0 ka pka, mi ka htao ia ana, !ua koīkoi ioa !:a pu nona a ui hiki oie iaia ke haiiinii, a no : aiij, ua ioohia oia me ka ' iiu, oini oia e hoopuki ana moiloko aku 0 ko awa. Ua inaihi pu aku ta hoi oia Ika ihu 0 kek.ihi mok»! Bcritmia a hookui aku :iame ka moku kaaa Atr.erika Pensacola, Adimarala Hokeke, oiai oia eku ano ma- | ioko okv nwa ; aka, nole nie poino nui 1 ; ioohia nku i.kekahi ao:o. Ka Hoouka Kaua Moana Mūa. Oka moku kaua Unio7ia % nona na lona 1.150, nona hoi ka ikaika 0 na lio 400, e ; iawe ana i na pu he 12, ma ke 70 paona ke ; kaumaha oka poka 0 ka pu hookahi a me I 1 pu 9 paona poki, a ine eiua pu no ka ihu ame hope, ma ka 115 paom ke kaumaha o jka poka oki pu hookahi. Na Farani i k«j ptii i keii'moku. A0 ka moku kaua Pila* \ komeoi nona naton\ 600, nona ka ikaika o na lio ISO, e lawe ena 2 nuu pu 70 paona ; 0 k 1 poua 0 ka pu a me 4 pu 12 \ paona poka ; m Beritania i kapiii i ko.a ; moku. A o keia mau moku a elua, no ioko | 0 ke uumoku kaua mo*na Pcru ; e hoio ana i ka moku mua he 13 miie i ka hora, a 0 ka ? i iua iho, he 11 miie ik* hora ;ua ike i% « | laua nei ka moku kaua Kiie Alagaleua t mi* | waho aku o ka muiiwai Loa ma ka la 12 0 j Mei, a aiuaiu aku ia laua iaia me ka boo* | maka o ke ki poka ana no ka hora hookahi ; I a e hookokoke mau mai ana ka moku kaua j Kile ini a pau imua o Uu* me ke ki 1 poka akahele ana mri. Ua haiawai ka mo* l ku Uniona me ka po:no, a hahu iike'ku 1« na ( moku Peru a elua no kek&hi awa kumoku. • Ua alualu ak<t ka moku kaua Kile mahope ; 0 iaua, *ka. s.o ko iaua maenao loa, aole 1 | ioaa iaia 1 ka ukali aku ;ui hoolele like mai nae laui ina poka ahi we!a eoaena : maluiu o ka Hagislen&, aka, aoie he maa : poino i ioohia. O ki Magaltiia t he 772 on* mao looa, f nona ka ikaika o na iio he 260, e haii ana 1 pu 115 paona poki, 1 pu 6S paona ame ■; 2pu 20 paona poka pakahi. Ua kioia mai ?na moku kaua Peru he 150 poka *» ka enemi, a 0 ka moka kaua Kife hoi he 50 poka. 1 kn iohe 0 ka moka kaua hao Kokar<ui> ika pahupaha ooa pa a me ko poha : 0 n » poka pihu, oa ho!o mai U ia i kahi o keia hooili kaua ma.na ana, aka,oa lohi ' ioa nae b ; oobiia. ui akih' hele aku Ia oia mahope oka meheu on* moka kaaa jperu, •me ka miniolana e haiawai ako »na me Uua nialoko o «vekthi awa ku moku i kus kniu pakaoa ote la, aka, aole nae i foaa a iaia i kahi ana i riii.no at; iw abai |oa no ' ka {»upuht he aw» okoa.