Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVIII, Number 28, 12 July 1879 — KA MOOLELO O BERIANA KA WIWO OLE A ME MAHONE KE KOA: [ARTICLE]

KA MOOLELO O BERIANA KA WIWO OLE A ME MAHONE KE KOA:

• »OKVNA VI. | ® NA makamaka ukali pu o ke koa opio, | UJ e haalele kakou iaia a me kona hoahele ! iloko o na pulama makanla loa ia ana e na ! iho pani koko o na ululaau, maloko o ko I lakou iua pa-u a lakou i hoohola ai i ke koe- | na o ka po, a e uli ae kakou i ko kakou j mau ikoi maaao maluna o ka poe e huli nei i ka ululaau no na meheu o na powa i pee ai, a me ke ano koa o na koa o ke Keiki Alii Mukaeia, ka hlapo makahehi loa hoi a ; ka Moi Beriana. 1 ke Keiki Alii Mukada a me kona mau ukali hooholo iio i komo aku ai iloko o ka ululaau, no ka ukali ana 1 na meheu o ke alii Powa a me na Denemaka, aole lakou i 1 kali ma ke poo o ka ululaau a Mahone ma i 1 naio aku ai, oiai aole i komohia īa iakou ka noonoo ana he maa lua huna ko na enemi I ma ia w»hi anoano. | Aka hoi, aole be koa i ike ia kona hopo ' | ole, e like tne ke alii opio Mukada, mi ko- [ na hookele wiwo ole ana i kona lio kaoa iio- ' ko o keia waoakua uluiaau a nn powa ī nalo ,jemoole'a». II I' He nui na kahoa kaua i lanakila ai oia t j me ka haaheo nui, a ua hoopio ponoi oia L | me kona mau lima i ke koa o na koa o ua , \ Oeneinaka, a aole he keiki alii o lielani e t j loaa aku kona lua ma ka lehia a me ka ma« 1 1 kaukau i na mea kaoa. j Aka, eia oia ke imi nei i na iiio oentma» , j ka iioko o kela waooahele polikua, oiai na . | eheu o ka po e hohola ana i kooa m«u eheu »j hoanoano maluna o ke awawa o Kinikora. -; O keia wahi a na powa i nalowale koke i \ ai, ua kaulana a puni o irelani, o ke Awa* wa o ke Kupua Eleeie, a ua hooiaio ia hoi, -1 he wahi o na uhane lapu o ka po a me ka • ( hoopahaohao. Ma keia wahi i nalo emool?

' " - " I si ka enemi mai na maka aku oka poe e imi ana, a ike ole ia hoi na raoa!i o ko la-! kou mau kapuai. He hapalua hora mahope iho oka haawi' ia ana aku oka olelo kauoha eka Aloi, he j elima tausani ka nui o na kanika i hoouna | ia e huli iloko o keia ululaau pahaohao a J me kona mau awawa, no ka imi ana ina nieheu ona powa, aka, aole he mau moali j no lakeu. 1 Nolaila, i ka wa a ke kupua o ke awawa j e hohola ana i kona koloka eleele maluna o j ia wahi, ia wa i huli hoi aku ai kē Keiki Alii Mukada i ka halealīi o fCinikora, e hoi* ke aku i ka lono i ka Moi no ka nalohia ana ona powa ame na Denemaka me ka emoole ma ke Awawa oke Kupua Eleele, me ka nalowale pu ana o ke koa Mahone a me kona ukali; ua make paha laua a i ole, ua lawe plo ia paha e na powa. I ka lohe ana o ka Moi Beriana i keia lono mai kana keiki mai, he mea e kona hikilele, a pane mai la : Mao kuu pahikaua nei, hc mea ano e a kupiianaha ke pakele aku na enemi ino mai ka lima aku o ko'u mau puali koa.kiai mau, mai na alahele a me na oioina ae a lakou e kiai ana me ka makaala. ihea i nalowale ai lakou mai ia oe aku, e Mukaela. Oiai makou e hahai nna mahope o ke koa Mahone ame kona ukali, me ka mama i hiki i ko makou mau lio ke lawe ia makou, aia makou i hoea ai ma ke Awawa oke Kupua Eleele, ua nalowale koke iho Ia lakou ine kn ike ole ia. Ua imi aku anei oe mahope o lakou iloko oia nwawa ? wahi a Beriana, me kona mau maka kuoo imua o kana keiki. Ua hamau iho la nae kana keiki me ka pane leo oler Heaha keia e Mukada, i pane ole inai ai oe i ka'u ninau ? wnhi a kona makua alii. Ua imi aku anei oe i na pio ma*ke Awawa 0 ke Kupua Eleele ? | E ka Makua, wahi a kana keiki, aole au 1 manao he mea hiki ina pio ke pee ma keiu wahi. Aua ike no hoi oe, aole he mea kino i hohi kona mau kapuai muloko o kela He mea ano e keia, wahi a kona inakua, iaia i alawa ae ai me na maka hulili oka huhu ika poe e noho ana a puni ia, E la» we mai i kuu-pahikaua a me ka palekaua, a me kuu lio a me na kanaka he haneri o ko kakou mau kanaka koa i wae ia. I kanalima mau kanaka na lakou e hali na kukui lamalama, a e hele aku kakou ano no keia awawa hoanoano. Ke hoole nei au, aole o ke kupua eleele wale no ko laila, aka, e loaa aku ia kakou he mea e. E kau koke ae oukou ma na lio a e holo aku ano, aole hoi e ukaii mai kokahi mea hohe wale ia'u. Ia wa i oili aku ai o Beriana mailoko 'ku 0 ke keena ahaaina, i uknliia eke Keiki ! Alii Mukada ame na alii, na kaukaualii a |me ka poe a pau i lohe vka olelo kuahaua | alii. I Ike Awawa oke Kupua Eleele, oia ka | leo kala i hohola ae maloko o na paia oka l halealii, oiai ka Moi Beriana ma ke poo o | ka huakai o kona mau kanaka wae. ' Hoko oka ululaau e waiho meha ana, la- ' kou i komo aku ai me na kukui lama e owe:la ana ia loko oke ana oke kupua, a iho | aku la lakou ilalo o ka ulunahele kuhoho, ! kahi oke koa opio ame kona ukah i koi mohia ai iloko o ka poino. E haawi mai ia'u i kekahi kukui, wahi a ka Moi hopo ofe, laia e kamoe ana i kona j aU iloko o ka pouli aaki o ke awawa anoano | o ke kupun. E kuu mnkua, wahi a Mukadj, ke nonoi ; haahaa aku nei an ia oe, e ae mai ia'u owau ; pu me oe. E malama i kou kulaoa, e hiki anet i ka | 1 niea kino wailua ke alai a keakea i ke ala ? | | wahi a Ber»ana i pane mai ai. E alakai'ku ■ no au ia kakou ilalo o keia awawa. | Ke ike nei nu ika uiuiki oka malama- ! lama oke kukui ilalo o ktia wahi e kuu i makua, wahi a Mukada. ! E hookolo aku ma'aila, wahi a Beriana. ' Anolaila, hou aej_» oia ina kui Ika opi 1 aoao o kona lio a iho aku !a. ■ Ikawa a ka Moi Beriana ame kona | mau ukali e iho ana ilaio oke awawa, e owaka mai ana ka malamalama oke ahi i ilalo o ke awawa, aka, ia lakou i hiki ai ila- ! |o nia kapa o kokahi k&hawai akej, aia hoi, ] he pouli pu wale oo roe ke anoano, aole he I mau ula ahi i ike ia, koe wale no ka mala- \ malama mai ka Ukou m*u kukai ame ka I nakeke « ka Ukou m&u mea kaua. ' Ku iho la ka Moi a me ka huakai ma j kae o keia kahawai, a ninau aku la, He ho- ! hoou anei ka wai oke kahawai ? Ke ma- ! nao nei ao, aia lakou raa kela aoao kahi i | pee ai, no ka met, oa ike au i ka a o ke ahi |ia kakoo i iho mai nei. Aole he opu ma* | lumalu oo lakoa f pee iho ai ma keia kapa o ke kahawai. Jo?e i pau.