Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVIII, Number 32, 9 August 1879 — Page 1

Page PDF (1.57 MB)

This text was transcribed by:  Keenan Castro
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Kuokoa me ke Au Okoa

I HUIIA.

 

NA OLELO HOOLAHA:- O na Olelo hoolaha he 10 Laina kakau lima, he he Hookahi Dala no ka puka mua ana; elua puka ana, he $1.50; no hookahi mahina, he $2.00.

NA KANIKAU A ME NA MELE:- He 10 Keneta ka uku no ka lalani hookahi, ua like me $1.00 no 10 lalani.

HOOLAHA MAU:-E hoomanao na makamaka a e hookomo mai i na olelo hoolaha mamua ae o ke awakea Poaha, i ole e kaukai ia aku a kekahi pule ae.

E homanao e na lehulehu, aole e hoopukaia kekahi Olelo Hoolaha, Kanikau a me ke Mele, ke ole e hookaa mua ia mai ka uku.

 

HE MOOLELO

-NO-

EVALEKA DE MOLENA!

-KE KOA-

KAVALIA WIWO OLE O SEPANIA!

ME KANA IPO ALOHA KA UI

NOHEA OLU WAIPAHE,

 

ROSA AMELIA.

-----

 

"E ka Manawa!

nani kou hookahua ana,

A hookupulau mai i na hihio,

I piha i ke pahaohao a eehia,

E like me kaʻu e ike nei;

I nei mau ouli ano kupanaha,

I oi aku mamua o ka mea lo."

DONA @ANKO.

 

MOKUNA II----HEKU 9.

 

@HERADA, i pane aku ai o Evaleka me ka leo hookuio a ano kuoo hoi, in a lana ke koko iloko o na aa-koko elele o ka Makuisa, e haawi mai i na hoopai o kona ukiuki kuhihewa wale, me kana pahikaua maluna o nei keiki a ke kavalia Morena, alaila e ao oia o hoahewa ia iaia iho i kona hupo i ka lele kamoko ano kuhihewa ana mai maluna o'u.  Mai kuhihewa ia o na kaula o ka pila gita na mea i hiki i nei mau lima ke hookele- aole loa pela; aka, o ka pahikaua no kekahi.  A mai manao ia aole iloko o nei mau lima ka maka@kau e hiki ai ke hoohalike aku ia olio ino me ka Iho Gula a ko kakou luaui i hoohaahaa ai, a o ka mea hoi nona na hopunaolelo i wale waha ia kakou, E nana i ka ilio Gula, ka Weli o ke ao nei.

Maikai-maikai, e evaleka-ina pela io, alaila, e kapa aku no au ia oe o Evaleka de Molena, ke Koa Kavalia Opio Puuwai Wiwo Ole, wahi a Helio ke koa i pane mai ai.

Kani hou mai la ka wati o Sana lokobo, a o ka hora 11 ia o ke aumoe.

I keia wa i ku ae ai o Franco me na helehelena hi-o kunahihi launa ole, me ka puai leo ana ae.  I keia hora ponoi no i hahai mai ai ua wahine pupule hoomana pueo la o ka pa ia'u, i kekahi mea weliweli-ae-he wanana weliweli.

A ano ka wa e pono ai ia'u e hai aku ia oe e ka makua a me o'u mau pok@i hoi.

Maanei ku iho la ua koa nei a liuliu, hula aku la ia i ke ahi e lalapa mai ana ma kapuahi, a pane maila:  E ka makua0 o ka mea huna a'u i ae aku ai ia oe e hai aku a@, ano ka wa e lohe ai oe- ke manaoio nei no nae au, e kapa mai ana no oe he mea makani wale no ia, i keia wa i huki ae ai ua koa opio la he owili pepa omaomao huinakolu mailoko ae o kona kuka, a hohola oho la maluna o ke pakaukau, a ia manawa hoomaka mai la ia e kamaiho.

I ke kolu o ko'u mau la i noho aku ai i Garanade, ua halwai koke mai la au me na hoaikane ana he nui, a hookahi nae paha iwaena o lakou i ane pipili loa mai ia'u a pela hoinu iaia; o keia no ke keiki muli loa a Don Juan Padila o Kastelia.  I ke ahiahi o ua la nei, ninau ma la ia in a ua hoie ia mai ko'u ouli a ano paha e kekahi kilokilo-hoole aku, la au, aole.  Nolaila, koi mai la oia ia'u e hele maua i kahi o kekahi wahine kilokilo kaulana loa, oia o Madame Pakilikia Velonika.  No ka lealea hoi, ae aku la au.  Hele aku la maua no elua hora paha, hiki ahu la maua i kekahi ululaau, a o ka hora ehiku paha ia.  Kokokomo aku la hoi maua a hiki ma ka ipuka nui o ua hale la, i ke aku la au he wahi kaula, a ma keia wahi kaula kuu kokoolua i hukihuki iho ai, aia hoi lohe aku la maua he kani halulu koikoi o kekahi mea-aole nae hiki ia'u ke hoomaopopo i ke ano oia kani.  Aole i liuliu iho ko maua ku ana malaila e kali, oili mai ana he wahine @oo i aahoia me kekahi holoku ulaula loihi, a ninau mai la ia maua i ko maua makemake, a me ke kumu hoi o ko maua hiki ana aku.

Hai aku la hoi maua, i hele aku maua e nana ia mai ko maua mau ouli e ke kilo Madame Pakilikia Velonika.  Ia manawa maua i ike aka ai i ka mino aka ana iho a ua wahine aoo nei, a pane mai la, owau no ua wahine la-alaila, poloai mai la ia ia maua e komo aku.  Kokokomo aku la no hoi maua a iloko o kekahi rumi nui,  ua noke wale ia hoi kona mau paia i ke kahakaha ia me na kii ku i ka hoomaka'uka'u a me na kahakahana lole onionio loloa.  Iloko o keia rumi, noho iho la maua, oiai hoi ua lede la i nale aku ai no kekahi manaea a hoi mai la, e paa ana he wahi laau manamana, a me kekahi kiaha wai, a he pu-a pepa hahau hoi ma kona poli.

Hele mai la ia a ku iho la ma kekahi pakaukau poepoe, ku iho la.  Me ka laau manamana ana e paa ana, hoani a la ia i kolu manawa maluna o ke kiaha wai ana e paa ana ma kekahi lima, alaila, namunamu liilii iho la ia, a ha iho la maluna o ua kiaha wai la i ekolu manawa, alaila, kau iho la ia i ua kiaha la maluna o ke pakaukau,  la manawa nalo hou aku la ia liuliu loa, no hookahi hora okoa paha, hoea hou mai la oia me kekahi pa o piha pono i ka lehu ahi, hele mai la ia a lu iho la iloko o ke kiaha wai, ia wa hoi maua i ike aku ai i ka ulu ana ae o kekahi laau gula a hiki i ka puka ana ae mawaho o ke kiaha, ulu ae la no a aneane he 1 kapuai ke kiekie, o ae la na lala a manamana ai la i o a i o, mahop iho omamaka ae la na lau uliuli, a hua mai la he ekolu mau hua- hookahi ma ko'u alo pono mai, a he hua eleele ia, a hookahi malalo loa, a ua like ia me ke daimana ka a.  I keia wa i huli mai ai ua lede nei ia'u a olelo mai la, ke iki ni oe i keia mau mea, - ae aku la hoi au-ae.  Ia wa i ani hou ae ai ua wahine la i kana iaai manamana, he ekolu manawa maluna o ke kumu laau gula kupanaja i loko o ke kiaha.  aia hoi, mahope iho o na ani pakolu ana a u wahine la, loli ae la ka hooluu lello o ka hua gula  he ulaula e like me ke koko, o na hua e ne hoi elua- oia ka hu poni eleele a me ke daimana, ua mau no ko laua mai waihooluu e like me mamua.  I keia wa iho la i huli mai ai ua lede nei me na hiohiona ano e a haka pono mai la kona mau onohi nunui kohu pueo ia'u, a pane mai la he mea weliweli keia nou e ke koa kavalia opio- aka, mahope paha.  Hli ino ae la ua wahine nei a komo hou aku la iloko o kekahi rumi a liuliu iki, puka hou mai la, a ia wa hoi i kani mai ai ka hora.  Hele hou mai la oia a olelo ma la ia'u a me kuu kokoolua e puka mako iwaho o ka hale, a e hahai aku mahope ona.  Puka aku la makou, aia hoi ua puka ae ka mahina a kiekie oiai ni hoi kona malamalama epua iki mai ana mawaena mai o na lau laau.

Hele aku la makou a ma kekahi wahi oneanew, ike aku la maua he ano ahua pohaku kiekie.  O ka lede hoi, hele loa aku la ia a hiki ma ua ahua pohaku la a maua e ike aku nei, huli mai la oia ia maua a peahi mai la e neenee iki aku imua.  Neenee aku la hoi mua, a hiki i ka wa ana i ani mai e ku iho.

I keia wa haliu aku la ua lede nei i ke ahua pohaku, kukuli iho la me ka namunmu liilii ana, a huli ae la i kahi a ka mahina e kau ana, a em@ole ike aku la maua e puka ahi lalapa e a mai ana maluna pono iho o ke ahua pohaku, a ia manawa maua i ike ku ai o ua ahua pohaku la he kuahu pohaku, i kahakahaia kona mau aoao me na hua ano pohihihi- a ua kapa ia paha keia na hua runika, oia hoi no hua pohihihi.

Aole i liuliu iho, lohe aku la maua i ke kani hawanawana mai a na leo pueo, a ikuwa ae la a puni ua kuahu nei, aole no hoi i emo lele poai puni ae la a puni ua kilo wahine la- He oinio aole mea like ka weli e like me keia, a ke hilahila ole nei au ke hai ae, ua holo mai la ke puanuanu makau iloko o'u, kahe iho la na kulu hou puanuanu m ko'u mau ppalina, naka @aalulu ae la au a puni, a i ka'u hoomaopopo aku no hoi o ko'u kokoolua kekahi i like me a'u.

Maanei makou i ku ai no hookahi hora okoa, a hoi hou ku la iloko o ka rumi, a he mea kahaha maoli ko mau ike ana aku ma kahi o ke kiaha a me ke kumulau, he mu mea okoa ke waiho ana-oia hoi, he mau iwi poo kanaka ekolu-O, naoi ka lele o ko'u makau i ka ike ana aku i keia mai mea.  Aole i liuliu ka waiho ana @ai o ua mau iwi maloo la malaila, aia hoi ku ana he ekolu mau popoki, no lakou hoi na waihooluu like ole he ekolu-he poni eleele, he ulaula a me ke keokeo, - a mahope iho, nalo ae la lakou, a waiho mai ana he elua mau owill pwpa.  I keia manwan i pane mai ai na lede kilo nei, ae e na opio, ua kokoke

 

Ka Moolelo O

Beriana Ka Wiwo Ole

-a me-

Mahone Ke Koa:

-

Mokuna VII.

-

IAI na Naita noo e hakaka ana, e oki ana kekahi i kekahi, a e pale ana hoi me ka makaukau nui me he mea la, ua hoi hou aku laua iloko o ko laua mau la opiopio ; no ka mea, o ka maalea a me ka makaukau o ke alii Powa, ua hoohoka ia ia e ko Beriana akamai, a pela pu no hoi me ko ka Moi Beriana ike kaka pahi, ua pahua aki ia imua o ka tiga inu koko o na kuahiwi, aka, o na ikaika o ko laua mau ami kahiko, ua oi pakela aku o Beriana ma ia mea; aka, aole e hoole ia ko ke alii Powa ikaika, no ka mea, aia akamai a me ka maalea o ka hopo ole me ia.

            I ka manawa o Beriana a me kona mau koa i hoea ai a halawai pu me ke alii Powa, o ka wa no ia a ke kaikamahine a ke alii Powa i oki aku ai i na kaula i hayhoa ia ai na lima o ke koa Mahone, a pane aku la : E imi i kou pakele, a na na lani e hoomaikai mai ia oe, oiai na moho e hakaka ana.

            Auwe! I pahikaua na‘u, wahi a Mahone iaia e nana ana i ka uluaoa o ka hoouka kaua a puni oia.

            I pahi kekahi na‘u e oki ai i keia mau kaula kupee, wahi a Donala ; ke manao lana nei au, e loaa ana ia oe e Mahone kekahi mea kaua na kaua.

            Lalau aku la o mahone i ka pahi i ka lima o ke kaikamahine a kaili mai la, a me ia oia i oki aku ai i na kaula kupee o kona ukali, alaila, haliu ae la oia a nana aku la no na‘lii Denemaka.

            Aole na kanaka opio o ka akau i kali, no ka olelo kauoha a ke alii Powa, e lele aku maluna o ko lakou mau enemi, aka, i ka pahola ana ae o ka leo o ka o-le, ko Denemaka leo hoailona o ka hoouka kaua, hui like ae la laua, a holo mai la iwaena o na Naita Irelani me ka laua mau laau ihe.

            Ua hakaka na powa e like me na holoholo - na hiuhiu have, a he lehulehu o lakou i pakele maiwaena aku o ko lakou mau enemi, i mau ahailono e hoike aku ai imua o ko lakou mau makamaka. 

            I ka wa o ka kakou koa e okioki ana i na kaula i hauhoa ia ai kona ukali, ua oi aku ka heluna o ka poe i make a eha o na enemi e ahu mokaki ana iluna o mka honua ; nolaila, lele iho la o Donala mai kona lio iho, a lawe mai la elua pahikaua a na enemi make  a haawi aku la i kekahi oia mau mea kaua na ke koa Mahone, a o kekahi iaia ; kau hou ae la oia ma kona lio a holo aku la imua e halawai pu me na‘lii Denemaka.

            No ka Moi Beriana au! E make na enemi a me na Denemaka, wahi a Donala i hooho ae ai.

            Ua anehe aku ke koa opio e ukali aku ma hope o Donala ; aka, ua kaohi hope hou mai la oia i kona mau kapuai, mamuli o ka paio ana o na alakai o na aoao a elua.

            Oiai na kanaka powa a me na Denemaka, ua oi pakela aku ko lakou nui i ko lakou nui i ko lakou mau enemi; aka, ua oi aku ka m@kee o na kaukaualii Irelani ke kue ia ko lakou Moi aloha ;  nolaila, mamuli o ka halawai ana o Beriana me ke alii Powa., a oike laua ia laua iho he mau koa oiaio, ua waiho malie aku la lakou ia laua e hakoko, a o ka halawai ana o ka oi o ka laua mau makakila, aele ia he mee e hookuemi hope ia ai o Beriana.

            Aia hoi ka nohea opio, ke kaikamahiae a ke alii Powa, e kau hoolai ana maluna o kona ho ma ka aoao o ka kakou koa, e hako Beriana hoa paio e hoopuka ana i na olelo akena a kaena hoi.

            E Mahone, o ko‘u makua ka oi aku o ka ikaika, ke opa pu ia la ka Moi beriana, wahi a ka ui i pane aku ai. 

            He oi aku ke akamai o ka Moi Beriana e Finavola, ke pale hala ole la oia i na hauna pahi a kou makua, wahi a ke koa Mahone. He koa kaulana oia i na la i hala aku.  Auwe! Auwe! ke opa pu la oia i kou makua me ka hiki ole iaia ke kupaa iho i kona kulana.  Aia! ua heule oia mai kona lio iho! O ka moij Beriana kai lauakila!

            Ia wa i hohola ae ai na leo hooho o ka hauoli iloko oia ululaau mebameba, oiai kona mau koa i ike aku ai iaia e ku ana ma ka aoao o ke alii Powa, e kau ana hoi kona wawae akau ma ka umauma o kana pio, me kana pahi kaua hoi ma kona pau. 

            E pale nou iho, a e noi mai no kou ola, e ke kanaka puuwai eleele.

 

            Aole loa ia Beriana o Tekomona. wahi a ke alii Powa

            A laical, e make i-----

            E ka makua, ka Moi. wahi a Finavole, iaia i hayle iho ai ma kona unau kuli imua o ka Moi.  Ma kou ahonui, e hoopakele ia ke ola o ko‘u makua! E ka Moi kiekie, e hoopakele iaia.

            E hamau, e ke kaikamahiue hupo, wahi a kona makua powa i pane mai ai.  NO ke aha la oe i ae ai e kukuli iho ilalo imua o ka mea pakaha wale. 

            E ke kaikamahine, wahi a Beriana, aole au e o-u i ke ola o kou makua, oiai oia ko‘u enemi.  Aole au e hoopaumaele i ka‘u pahikaua me kona koko.  E hoopapa pio nae au iaia a hiki i ka wa kipaku ia ai na kipi a pau mai ka aina aku.  E kupee iaia me na kaula paa, a e lawe aku no Kinikora e ko‘u mau Naita.  E Makada, pehea kou kulana? Ua loaa mai anei ia oe ka lei gula?

            Mamua aee o ka pane ana aku o Mukada no ka ninau a kona makua, ua pane mai la ke alii Powa:

            E Beriana o Tekomona, aole e hiki ia oe ke hoopaa pio ia‘u. Na ke Denemaka e papahi ana i ka lei gula ma Clontarf, a owau pu kekahi ilaila e ike i ka hoohaahaa ia ana o kou mana a lilo i mea ole a mau loa aku.

            E lawe koke aku i ka hehena, wahi a ka Moi Beriana, o hoopoina koke au i ka‘u mau olelo i ke kaikamahine. 

            E ka makua, wahi a Mukada, ua luku aku makou me ka lawe pio mai he iwakalua a oi aku o na kanaka powa.  Ua pakele aku-na opio Denemake me ke koena o na powa, aka, ua ukali aku  i na enemi, aka, aole e hiki ia‘u ke haalele hookahi iho ia oe i loko o kou wa paio me kela kanaka manao ino. 

            Mai hopohopo  no‘u, e kuu keiki aloha.  E loaa no ia‘u ke ola ana e ike i ka have o Erina e welo ana me ka lanakila kilakila ma ke kahua kaua o Clontarf.  E ukali aku i na powa ano, me ka hoihoi mai i ka lei o Malaki.  Aole e hiki ia‘u ke hanu pono, a hiki i ka wa a‘u ike ni ua hiki lana kila ma Kinikora. 

            E ka Moi KieKie, wahi a ka opio Mahone, iaia i pelu iho ai i kona may kuli imua o Beriana ;  ke hoomaikai aku nei au ia oe no kou hoopakele ana i ko‘u ola makamae.  a ke noi aku nei au me ka haʻahaʻa, a ae mai ia‘u e komo pu aku iloko o ka ukali ana mahope o na Denemaka.

            E hele koke aku, e ke ko@ opio hopo ole, wahi a ka Moi : aka, e hoomanao, e hoaahu ia oe me ka hanohano ke loaa ia oe ka lei gula.

            Kali iki iho la o Mahone no ka haawi ana aku i mau huaolelo pokole ia Finavola, kau ae la ia maluna o Fiona a ukali aku la i ka meheu o na enemi,

                                                                                                            (Aole i pau)

Na Kanawai o e OLa Kino.

Hoomakaukau la Mamuli o ke Kanoha a ka AHAolelo o 1878, ma o ko lakou Komite la ka Hou.  W. M. Gibson, Hon. W. R> Castle, a me @@@ Ex. J. M. Kapena. 

----------

Helu 13.

            He hooia ia keia ma ka olelo mai o kona mau hoaloha i ka maikai loa o kona mau helehelena.  O ke kumu o keia ua lawe ia na mea ino mailoko mai o ke lano, a koe aku la ke koko maemae me ke ola maikai. Nolaila, ua olelo ia ka mai palaho, he mai hiki ke laapaau ia.  Ua pili no hoi ia mea a no ia kumu hookahi no, ua olelo ia, he mea maikai ka maihehe.  O ka mai palaho,  e like me ka maihehe, he kumu hoomaikai i like me ka maihehe, he kumu hoomaikai i ke ola, he waiho iho i ke kino me ka oi aku o ka maemae, e hoike pu mau ana no nae, ua mai mua ia oloko, a ua lapaau na mea hana o ke kino iaiai iho, a nolaila mai keia palaho e like la me ka maihehe.  E puka mai ana keia ano mai ma kela a me keia wahi o ke kino, aka, he mea mau nae ka puka ana ma kahi nawaliwali, ma na wahi i hookui ia a uli, a pohole paha a eha e ae paha.

            I kekahi la, oiai kekalii kanaka waiwai e hehi aku ana iluna o kona kaa, pakika aku la kona wawae a maihi ia aku la ka ili o kona wawae malalo iho o ke kuli; hoomaka mai la ka pehu ana a lilo i mai palaho, a ua nui ka palahehe i kahe mai, ua waiho mai oia no kekahi manawa loihi a make aku la. Ua inu nui oia i ka waiona, aole nae i on a, aka, ua piha loa o ke kino i na mea ino, ua ano nawaliwali e oia mamua o ka maemae ana.  Aole i pau ka hana hoomaemae ana a make e aku la ia.  O keia mau mai palaho, na eha ani, na maihehe, he hookahi lakou ma ke ano nui.  He mau poike ana lakou no ka ino o ke kino holookoa, no ke kokoino.  E like me ka mea i hoike ia, ua imi ke ola kino i wahi nona e kaawale ai mai keia  nmmau ino ae: e hoomaemae iaia iho,

a nolaila, he mea pono ka noonoo pu ana i na hana o ke kino ke lapaau maoli ia keia mau mai ma ke kokua ana e hookahe ia na palahehe. Aka he nui ka eha, he uluhua a he nauki maoli ke ano, a he mea mau no i ka poe i loaa ia ano mai ke ake nui e ola, a hoolohe aku la i na aoao ana a na ho'aloha me ka manao maikai, a hoola ia ae la, a  hauoli iho la no ia mea, aka, aole no nae i liuliu loa mai, he wahine waiwai nui nona na makahiki he kanahikukumamalima, ua loaa oia i kekahi eha palaho ma ka uha no kekahi manawa loihi loa. Ua hoouna ia aku kekahi kanaka i on a la i kaulana no ke akamai i ka lapaau ana i na ano mai o keia ano. Iloko o ka manawa pokole, ua pau ke kahe ana o ka palahehe a ola ae la ua eha nei me ka maikai. Ekolu la mahope iho, make iho la oia. Ua hookui ia ka mana o ke ola kino. O na kea ino e hoopoino ana e hoao ana e kipaku aku iwaho, ua pani ia mai la iloko e holapu ai, e ai ai a e palaho ai, a nolaila, ua paa ka niniu ana o na huila o ke ola no ka manawa pau ole. Ua hoike ia keia mau mea i kumu e hoopaanaauia ai keia mau kumu oiaio i hoea maoli mai, no ka mea, aia i ke kahua o ka oiaio a me ka lapaau maalahi ana.

       I o na omaimai a pau, o na eha a pau, o na ano e o ke kino a me na hokaikai a pau oloko o ke kino, e manaoia no na pono hana mai ia o ke ola kino, e hooikaika ana e kipaku mai i kekahi mea ino i ulu ae.  

Olelo Hoolaha.  

E. O. Hall & Son.

(E.O. Holo Ma.)

----------

Na mea kuai i na mea mahiai

       Na lole, na pena, na aila, a me

Na ano lako e ae a pau he lehulehu wale.

   846    Kihi o Alanui Papa me Moi.    1y  

He Nui Anei Kou Makemake i na

Mekini Humuhumu Lole?

Ina pela, alaila, e kipa mai no ma ka Halekuai

---:0:---  

Kakela a me kuke.

A malaila oukou e ike ai a makaikai i na ano mekini a Wheeler a me Wilson, mai ke $40 a hiki i ke $50 ke kumukuai o ka mea hookahi.

Ka Mekini a Singer,

ma ke $50 pakahi, a me ke ano

Mekini a Wilcox me Gibbs,

ma ke $30 a hiki i ke $50 ke kumukuai.

       I mea a pau ai ko oukou kanalua e na Makamaka no ke kupono o keia mau ano Mekini, e naue mai no me ke kuihe ole, a e ike no oukou iho.               862 tf

Kauka O. S. Cummings, M. D.

Homeopatika

Oia ke kauka i kamaaina mua ia oukou e na kanaka Hawaii ma ka inoa,

"Kulu Wai Liilii"

Ua hoi mai nei oia, a e pahola hou mai ana oia i kona akamai lapaau ia kakou. Aia kona Keena Lapaau a me kona wahi noho i keia wa ma kahi o Mr. Wm. G. Irwin, ma ke kihi o na alanui Papa a me Beretania, ma keia aoao aku o ka luakini o Kaukeano.       888 tf  

Ano no i loaa mai nei!

Na Kaa Lio

       Holo Lealea!

Na kaa lawe Ohua a me na kaa holo palua, mau mea hoikeike aku, mai ka Hale Hana kaa mai o ka Hui o Cortland ma nu Ioka.

                                                                         Dillingham & Co….

       876 tf           Na Agena kuai ma Hawaii nei.  

Ke papa la aku nei na kanaka a pau aole e komohewa a lawe wale a hoopoino i na mea ulu, a kukulu wale a hoopoino i na mea ulu, a kukulu wale a hookuu wale paha @ holoholona a komohewa paha ma ke ano e a'e maluna o na aina ponoi a me na aina i hoolimalima ia e ku Hui Mahiko o Waihee, Maui. O ka mea hookuli i keia hoopii koke ia no e like me na Kanawai o ka Aina, nolaila o ka hoolohe loa ka pono o pilikia auanei.

                                                                                           James Makee & Co.

Waihee, Maui Sept. 7 @             910 @ 933

Aina kuai a hoolimalima.

He kanalima kumamaono eka aina ma Iwilei. (Makai iho o ka Halepaaho.) He loko I a, Aina Kalo, Aina kau Paakai, aina kula a me ke kai. A me kekahi mau  @ aina ma Peleula, he aina kalo, aina @ a me ke kai. He oluolu ke kuai aina. E ninau ia      J.H. Coney, (@)

       Honolulu.                    866 tf

Ko Bihopa Ma

Banako Malama Dala!

E malama no maua i ke dala o na kanaka ma loko o ka Banako, penei:

       I na hoomoe mai ke kanaka hookahi i na dala $700 a @ mai paha alaila, e uku @ i @ makahiki, mai ka la o ka lawe ana mai a hiki i ka la o kona @ ana, ke waihola ke dala hoomoe i ekolu malama a @. Aole ukupanee e helu is no ka @ o ke dala hookahi, aole no hoi no ka hapa malama.

       Ina ohi koke oia i kana dala, @ i hala na malama @ aole @.

       Ina i manao ke kanaka e ohi i kana dala, e @ ke hoike e mai oia ma ka Banako i kona manao ohi, I kanakolu ia mamua o kona @ ana, a o kana Buke kekahi ke lawela mai.

       Ma ke @ wale no a ka mea dala e haawi ai i kana, a o ka Buke kekahi ke laweia mai.

       Ma ka la mua o @ i kela makahiki a i kela, o @ ai i ke dala, a o @ ka @ me ke kumupaa o na dala i @ no na malama ekolu a @, a @ ke @ e loaa i ka ukupanee.

       Ina @ aku ke dala hoomoe @ o $300, alaila, hooholo @ ka olelo.

       K @ ka Hale Banako i na la hana a pau.

       @ tf              Bishop & Co  

Maikai ka hoi ka papa!

--A me--

Ka laau o kou hale!

No hea la?

Kai no hoi no kahi o

Waila Ma!

Nana aku no hoi ia la

       Ohi ka lo o ka Laau o Makawao

             I ka ua mea hoi o nani o

Na Papa! Na Papa!!

--A me--  

Na pono kukulu hale  

O na ano no a pau.  

-------  

Aia ma ke kihi o na  

Alanui papa me Moiwahine!  

Honolulu

Malaila e loaa ai

       E like me ka makemake

--No ke--  

Kumukuai Makepono Loa!  

------  

Papa, Papa, Papa.  

       Na Papa huluhulu,

             Na Papa Manoanoa,

                   Na papa i kahiia,

                   Na papa kepa,

             Papa Hole keokeo,

Pap Hole ulaula.

-------  

Na Laau, Na laau    

Na Kua,

       Na Kaola,

             Na Aaho,

                   Na Moli

                         Na Peapea,

Pine Huluhulu

       Pine i kahiia.

Na Papa a me na Laau Ulaula!

       Pili ulaula,

       Pili keokeo,

       Pani Puka,

             Pani Puka Aniani,

             Ipuka Aniani,

             Puka @  

Pena o na ano a pau  

Hulu pena mai ka liilii a ke Nui,

       Aila Pena,

             Aila Hoomaloo,

                   Waniti, Pate.

Na Lako o kela a me keia ano

Na Ami Puka Hale.

       Na Ami Puka Po.

Aniani!  

Pepa Hale a me na Lihilihi

E loaa no malaila.

Paakai helu @ kakaako me Puuloa

       No ke Dala Kuike, e loaa no na mea a pau i haiia ae la, no ke Kumukuai Emi loao na kauoha a pau mai Hawaii a Niihau e loaa'ku ana ia lakou, e hooke koke ia no ia me ka lawa pono.

E Kipa Nui Ilaila, i ike i ka @