Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVIII, Number 42, 18 October 1879 — Page 1

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

BUKE XVIII. HELU 42.}                            POAONO, OKATOBA 18, 1879.                          {NA HELU A PAU, 933.

 

KA NUPEPA

Kuokoa me ke Au Okoa

I HUIIA

            NA OLELO HOOLAHA: - O na Olelo Hoolaha he 10 l@ina kakau lima, he Hookahi Dala no ka puka mua ana ; elua puka ana, he $1.50 ; no hookahi mahina, he $2.00.

            NA KANIKAU A ME NA MELE: - He 10 Keneta ka uku no ka lalani hookahi, ua like me $1.00 no 10 lalani.

            HOOLAHA MAU: - E hoomanao na makamaka a e hookomo mai i na olelo hoolaha mamua ae o ke awakea Poaha, i ole e kaukai ia aku a kekahi pule ae.

            E hoomanao e na lehulehu, aole o hoopukaia kekahi Olelo Hoolaha, Kanikau a me ke Mele, ke ole e hookaa mua ia mai ka uku.

 

KA MOOLELO O BERIANA KA WIWO OLE A ME MAHONE KE KOA : MOKUNA XI.

         I KA kakou koa i lele ai iloko o ka wai o ka muliwai mai luna aku o ke alah@ka, aole oia i manao, ua kokoke mai kona mau hoa'loha Naika i ona la.

         Iaia i luu ai a hiki i ka papaku o lalo, me ka manaolana no ka loaa o ka lei gula, komo mai la iloko on a kekahi noonoo: Ina au e hoea ana iluna me ka lei gula, e paa ana au i ka hopu ia e na enemi, a e make ana au. Nolaila, in a e loaa ana ia'u ka lei gula, e pono au e pae aku i kela aoao me ka ike ole ia.

         He akamai o Mahone i ka au. a ua hopohopo ole oia i ke kaumaha o kona aahu kaua ana e komo ana, aole no hoi i wiwo no kona make.

         Iaia i lele ai mai ke alahaka aku, ua hoomaopopo lea oia i kahi o ka lei gula i haule ai mai ka lima aku o ke alii Powa, a iaia i hiki ai i ka p@paku o lalo o ka muliwai, ike aku la oia i ka oaoaka mai o na onohi mon@ a me ka daiman@ o ua lei la iloko o ka opu o ka hohonu.

         Auwe, ua loaa ia'u ka pomaikai o ka loaa ana he makamaka a he mau hoa'loha ; kanaenae ae la ia iloko iho ona, iaia i lalau aku ai i ua waiwai makamae la. ka mea hoi a ka hohonu o na wai e mi@k@a ana iloko o ko lakou mau lima, no ka lakou malihini kamahao iloko oia mau minute ; puana ae la ia, e holo pu ana o Sir. Mahone o ka Hapa, me na'lii a me na poe kaulana o Irelani a pau no Ciontarf.

         Lalau aku la oia i ka lei gula me hookahi lima, a hoi ae la a hoea i ka ili-wai, a na ke amio ikaika o ka wai o ka muliwai i lawe aku iaia a hoopae ma kapa o ka aoao akau o ka muliwai. kahi hoi e hol@oa ana na opu nahele, a loaa iho la iaia he malumalu e nalo ai oia.

         Ua paupauaho loa ia ka kakou koa, i ka wa ona i p@e ai i kula, a loaa iaia ka malu koha'i o na opu nahele nana i huna aku iai@; nolaila, haule aku la oia a waiho oni ole.

         Lohe aku la oia i ka leo o Donala e kala hele ana, a me na leo hooho o na koa o ka Moi Beriana maluna o ke alahaka, a ike aku la no hoi oia i kona mau enemi maluna o ka waapa e holo ana, aka, aole oia i makahehi nui loa no lakou.

         Nani ka hauoli palena ole, wahi ana iaia iho, iaia e mili kilohi ana i ka lei gula a e alawa ana hoi i ka waapa o na powa.

         Alaila. hoao iho la o Mahone e pinana aku iluna o ke kipapali kapa muliwai, a kahea aku me ka leo nui, i wahi e lohe mai ai o Donala, aka, ua paa kona leo a ua hiki ole ke kahea, ua ha-lulu kona mau lala a pau, a poninuiu mai la kona poo, nolaila, h@hee aku la oia mai ke kipapali aku a haule ilalo me ka wahi maule, me ka haalele ole nae o kona lima i ka puliki ana i ka lei gula.

         O Donala hoi e holo ke ana oia iluna o ke alahaka, me he kanaka la i ulupuni ia e ke kuakoko o ka inaina wela, e kahea ana hoi me ka leo ehaeha a mokumokuhua. me ke kena ana i na koa e huli a loaa on a waipa, a e ukali aku me ka awiwi i ka enemi.

         I keia wa i hoea mai ai ka Moi Beriana a me kana keiki o Mukada, maluna o na lio ma ke alahaka.

         Ua pakele aku anei lakou ? wahi a ka ninau a Beriana.

         Ae, e ka makua, wahi a kekahi o na kiai.

         A ua pepehi pu lakou i ko hoahanau o kuu puuwai, wahi a Donala. Nolaila, ma ka inoa o ke Akua, ka mea maluna ae o kakou, e hahai no au mahope o lakou a hiki i ko lakou p@kaua iwaena o na kuahiwi - a e hiki loa aku no hoi au i ke kulanakauhale o Dubelina - e hookau aku no au i ka uku hoopai o ka make maluna o ka enemi, a e haawi no au ia'u iho i mohai imua o lakou no ka make ana o ka opio hoolealea, ke manaolana hoi o Erina. Auwe au, aole au ma kou aoao i kou wa i haule ai iloko o ko lakou mau poho lima.

         E ka Makua, wahi a ke Keiki Alii Mukada, e oluolu anei oe e hookuu mai ia'u, i hele aku ai au me kekahi mahele o na koa no kela wawa mamao ma o lilo o kakou ? E halawai aku no makou me ka enemi malaila, in a o ke alahele o Kilimala ko makou ala e puka aku ai.

         Ua pono, a e hele koke aku, e kuu keiki, wahi a kona luaui makua i pane mai ai. E wae i kou mau koa hopo ole no kau huakai, a e ukali aku i na meheu o ko kakou mau enemi a hiki i na kuahiwi o Wakolu - a hala loa aku hoi i na pa pohaku o Dubelina, in a he mea hiki - aka. mai palaka i ka hoihoi ana mai i ka lei gula o Malaki. Nau e nanahi ia lei ma ke kahua mokomoko o Clontarf, i ole ai e kanikau o Erina no ia mea ma ia la.

         Lele iho la ke Keiki Alii Mukada mai luna iho o ka lio ana i kau mai ai, a ee aku la maluna o Fiona kona lio ponoi, a holo aku la e @ni i ka enemi, i ukaliia e Donala a me ka lehulehu o na Delakasiana.

         Koe iho la ka Moi Beriana a me kona mau ukali wale no maluna o ke alahaka, a i ka hala ana ae o kekahi mau minute, hahu ae la lakou a huli hoi aku la no Kinikora.

         He elua hora i hala ae, aia no ka kakou koa, a o ka opio hoolealea hoi, e waiho oni ole ana ma kapa o ka muliwai. Ua pauhia ia oia e ka hiamoe kulipolipo, oiai oia ma na hora mamua iho iloko o na aume@me ikaika ana no ka hanohano o ka lei gula. E kaualupe ia ana hoi oia iloko o na @ihio moeuhane pahaohao o ka aina o Kane hunamoku, e hookaau pu ana hoi me na akaku kamahao a ano e.

         Iloko o kana mau moeuhana, ua manao oia ua hoouka ia ke kaua o Clontarf a ua lanakila kona aoao - a ua manawalea ia mai la oia e ka Moi Beriana me kekahi kea hoohanohano, no kona koa a me ka hopo ole, a e ku ana ma kona aoao ka nohea Finavola me ka mino aka.

 

MOKUNA XII

         Ia Mahone e hiamoe ana, lohe aku la ia i ka leo o kona hoa'loha o Donala, nolaila, hoao iho la oia e haea, aka, ua paa koke iho la oia i na kanaka powa e ku poai ana iaia, papani aku la lakou i ko lakou mau lima ma kona waha me ka hoopaa ana i kona mau lehelehe.

         Ia lakou e al@ko ana iaia no ka waapa, hawanawana iho la ke alii Powa i kona mau pepeiao i ka i ana iho : E Mahone. e make koke oe ke lele kaua ia mai makou me ka hahana. A mamua ae o ko'u lawe ana i kou ola, e hoike aku no ua ia oe no kou ohana a me ka lakou mau hana. Ua aloha aku au ia oe e Mahone, aka, ano, ua hoow2hawaha ino aku au ia oe e like me ko'u hoowahawaha ana i kou makuakane - a e like hoi me ke kuhonuhonu o ko'u aloha i kou makuahine - e ka opio naaupo.

         Heaha na hana a ko'u makuakane a me ko'u makuahine, e hoike mai ia'u ano, wahi a ke noi a ke koa opio.

         Aole keia he manawa no na huaolelo. Imua aku ana no ka waapa, no ka mea, ke kokoke mai nei ka enemi. Hoonaukiuki ino kela kanaka ahiu. Aia oia ke luku mai la i ko'u mau kanaka a pau i ka make.

         Na na mana lani e hoomaikai ia oe e Donala wahi a Mahone iloko iho on a. Ua upu oe no ko'u make, a nolaila, ke hookau la oe i ka elele ahailono ole o ka make no ko'u haule ana.

         E anai ana o Donala me ka inaina wela maluna o na mahele o na kanaka powa e emi hope ana i ka muliwai, a mahope mai on a i hoea mai ai na mahele koa o ka Moi Beriana maluna o na lio, me na leo hooho a me ka olehala o ka leo o na ohe e wawalo kupinai ana a puni ka ululaau, a oia ke mea nana i hoike aku i ne enemi, ua puni kakou i ka hoopuni ai. He hakaka ana keia o na aoao elua e ake ana e hiki i ka waapi e lana ana i ka muliwai, oiai ka powa o ke ao e hohola mai ana i na eheu o ke kakahiaka maluna o na ememi, nolaila, ua hooikaika loa lakou e auhee aku mamua o ke ao loa ana ae. a nalo aku la iwaena o ka malu o na laalaau a me na nahelehele.

         O ka lei gula, ua lilo aku la i na @'lii Denemaka opio, a o laua na hikimua i hiki aku i ka waapa, a mahope mai o laua na koa e lawe ana ia Mahone, me na olelo e hoinoino ana iaia a e hoonaaikola ana hoi, a e makaukau ana e lawe i kona ola ke hoao oia e pakele a e kahea, i lohe ia mai ai e ka lehulehu o na koa o Beriana.

         E hoe me ka ikaika e na hoewaa, wahi a ke alii Powa, a e kiai makaala no ka waiwai makamae a me ke pio. E paulele maluna o ka oukou mau hoe, a e manao no ko kakou lanakila. E pono kakou e kaawale aku mai keia wahi aku me ke kaulua ole, no ka mea, ua puni kakou i na enemi.

         A panee aku la lakou i ka waapa i ka hohonu me ka akoakoa o na mea a pau iluna, a o ke alii Powa ke mea hope loa o lakou i kau aku.

         Ua hoonoho ia iho la ka lakou pio ma ka hope o ka waapa me na alii Denemaka a me ka alii Powa. E hoe ano no ko kakou mau ola, wahi a ke alii Powa, oiai oia e kilo ana ia uka. He eha o ko'u mau kanaka koa i haule ma ka lima o na koa o ke kanaka pakaha wale a me kela kanaka ahi@. Aka, he mau haawina weliweli ke ike ia ma Clontarf, ke hala ia kakou keia la.

         Mai hoopihoihoi ia oe iho no ia mea, wahi a ke alii Kale, o Anaderea a me a'u, ua lauhia e auamo a puunaue like i na haawina a pau oia hoouka kaua, in a he oiaio na wanana ana a ko kakou Kaula nui o ka akau. Auwe ! aia nui la ! wahi a lakou i hooho ae ai. Ua paa pu ke kapa muliwai ma na wahi a pau ia lakou.

         Aia na pana pua ke hoolele mai la i na pua, wahi a ke alii Powa. E haawi i ko oukou ikaika a pau maluna o ka oukou mau hoe e na hoewaa, a e moe imua no ko oukou mau ola makamae. E na alii, e paa i ka olua mau pale kaua a e makaala no olua iho.          

         Aia ke 'li'i Mukada mauka, wahi a ke 'lii Kale. Aia oia maluna o kona lio eleele.

         Aia ke kanaka ahiu ke iho mai la iloko o ka muliwai me kona lio, wahi a ke 'lii Anederea. Mao Sana Petero la, e haawi no au he heluna nui o na auwaa a ko'u makuakane i mea e haule pio ai oia ma ka welau o ka'u pahikaua.

         O ke 'lii Mukada kekahi e au ae la, wahi a ke alii Powa; ke au ae la lakou e alai i ko kaou ala e holo aku ai. Nolaila, e liuliu i ka oukou mau mea kaua e na kanaka o ke kuahiwi, a e hoe me ka ikaika i hookui aku kakou me na hoohololio e alai mai ana ia kakou, in a he mea hiki.

         I keia wa, e kiai ana ka kakou koa me ka hakilo i ka nee mua ana o kona mau hoa'loha e hookokoke mai i ko lakou enemi.

         Ua ike mai la o Donala i kona hoa make pu iluna o ka waapa o na powa; aole oia i kali a hoohakalia, aka, hoa@ mai la oia i kona lio iloko o ka muliwai me ka manao e @alawai pu me ka enemi a e hoopakele hoi i kona hoa'loha wiwo ole.

         Nana hoi i au, ukali mai la ke 'lii Mukada a me kona mau koa mahope ona.

         E kuu hoahanau ! I hooho leo nui mai ai o Donala, iaia i hookele pololei mai ai i kona lio no ka waapa o na powa; E hoopakele no au ia oe e Mahone mai ka lima mai o na powa, a i ole, e make pu no au me oe. E old ka Moi Beriana, a e make kona mau enemi!

         E ola! E ola! i iku wa mai ai na leo o na koa mauka, i oi aku mamua o ko ka poe a au ana ilono o ka muliwai.

         A i hoao oe e kahea, a imi i wahi liki iki e pakele ai e Mahone, e lumai no au i ka maka o keia pahikaua iloko o kou umanma.

         I ua alii Powa nei i hoopuka ai i keia mau olelo, ku ae la oia iluna o ka waapa, me ka pahikaua ma kona lima, me ka makaukau no ke pale ana aku i ka mea e kue mai ana. A pela pu no hoi na 'lii Denemaka i makaukau ai.

         Pakika aku la ka waapa o na powa mawaena aku o @a hoa e alai mai ana ia lakou; e haalele hope ana i kekahi poe, a e halawai ana hoi me kekahi poe aku.

         Ke panee awiwi nei ke au o ka manawa, wahi a ke koa opio iaia iho, iaia i ike ai i ka aui hope ana o na wa kupono no kona pakele. Wahi ana iaia iho, in a i lanakila ko'u lima, e lele no au iloko o ka muliwai me ka hoohakalia ole, a na na Lani au e kokua mai, aka, e hooko no au ana me ke kuihe ole.

         Ia wa koke no i hemo ai ka opio Mahone mai kona mau kiai mai, a lele aku la ia a kau ma ka aoao o ka waapa. a pane ho@o mai la, a lele aku la iloko o ka wai, me ke kahea ana aku :

         E Donala, e Donala, ke paulele nei au maluna ou!

         Ia Mahone i haule ai iloko o ka wai, ua p@oloke koke a e la ke alii Powa a me na'lii Denemaka, a hooho ae la me na leo kunahihi o ka hoino, me ka hahau aku i ka lakou mau pahi maluna o ke koa opio.

         Aka, ua apo koke mai la na wai i ka lakou milimil, a huna aku la iaia iloko o ka hohonu, oiai na makakila a ua poe powa nei e mahae ana i ka wai me ka nele i ka lakou mea i manao ai.

         I keia wa, i pili mai ai ke'lii Mukada maluna o kona lio, ma ka aoao o ka waapa o na powa, a pane mai la me ka waliwali nui:

         E na ilio hohe makau wale, e ku mai a e halawai ma ke ano he na@@a oiaio me a'u, ma ka maka o na laau ihe me ka pahikaua.

         Ia wa i hooho mai ai na leo pahenehene o na Denemaka mai o a o, oiai ka waapa e pakika ana me ka holo, me ka haolele ia o Mukada iwaena o ka muliwai me kona lio.

Aole i pau.

 

Na Kanawai o ke Ola Kino.

Hoomakaukau ia Hawaii o ke Kauoha a ka Ahaolelo o 1878, ma o ko lakou Komite ia ka Ho@.

W.M. Gibson, Hoa. W. R. Castle, a me His Ex. J. M. Kapena.

 

MAHELE II - HELU 23.

KA HAI O NA IWI KU.

         Elua mau iwi o ka wawae, malolo ai o ke kuli; oia ka tibia, (iwi alo) a me ka fibula, (iwi hope). Ina i hai ka iwi alo, a ua pelu ke kuli, alaila ua oioi keia iwi ma ka aoao maluna. E owili ia me hauhoa, mai na manamana wawae a iluna. E hoomakaukau i laau lahilahi, e like kona loa mai waenakonu o ka uha a hiki i ke kuekue wawae. I papa manoanoa ma kela aoao keia aoao, a i laau i kaka ia a hakahaka i kupono i ka wawae a e kapili aku, a e owili pu ia ka wawae a me ka laau pu. E makaala i pololei na laau ma kahi kupono i ka wa e owili ai ; a in a aole i pololei loa, e hana hou no. I paepae malalo o ke kuekue wawae, i mea e hapa ia'i. E nakii ka laau malalo me ka lole paa a laula hoi, a mawaho ka pona e nakii ka laau malalo me ka lole paa a laula hoi, a mawaho ka pono e nakii ia'i.

         Pela no e hana ai in a i hai ka iwi alo malala iho o ke kuli; in a i hai ma kahi kokoke i ka puupuu wawae, alaila, he aha nui ke oni iki, a ua hiki ole ke lawelawe me ka wawae. Ua hiki no ke hoomaopopo ia kahi i hai o ka iwi, ke haha me ka manamana lima ma ka iwi alo, no ka mea, he uuku ka io ma ia iwi, a e loaa ana he wahi puu, a i ole ia e lohe ana i ka nakeke ke hoonee ia na poo o ka iwi ma o a maanei. E hoomakaukau i papa monoanoa e ka pili aku malalo ae o ke kuli a hiki i ka puupuu wawae, i paepae malalo o ka papa manoanoa i ole e paa ma ka ili, alaila e hoopaa ia me na kaula laula i eono, a huki ia a paa e like me ka mea e pono ai.

 

O KA HAI O NA IWI KU ELUA.

         I kekahi manawa, aole i hai ma kahi hookahi, hookahi iniha paha ke kowa, ua huli ka wawae, ua pelu ka lala, ke ole e hoopololei ia. O ka hauhoa kupono no ka iwi hai o ia ana o ka hauhoa he 18 na lala, a penei e hana ai. I hookahi apana l@lina, he 3 a 1 paha iniha ka laula, i 18 apana hou o ia ano hookahi no, e humuhumu like ia e kaukea ana o ka hauhoa nui; elike ka loloa o na apana he 18 e owili ai i ka lala i hookahi a me hapa ka owili ana; e humuhumu ia e pili ai kekahi maluna o kekahi hapakolu o ka laula. Alaila e hoopololei i na iwi ma ke pelu iki o ke kuli a e huki ae ka wawae a halawai pu na wahi i hai, a e hoomaopopo i keia nakeke ana o na iwi ke hooko ia, alaila e hoopili aku ka laau lahilahi, ma@ luna ae o ke kuli a hala i lalo o ka puupuu wawae; o kela hauhoa i hai ia maluna, malalo no ia o ka laau; e malama pono i ke kau ana o ka laau e pololei loa ai na poo o na iwi hai ma kahi kupono; ia manawa e owili kaukea ia na kaula o ka hauhea ma o a maanei, malalo loa e hoomaikai i ka owili ana, a pau na kaula i ka hana ia pela, malalo nae o ka lala e hooihoiho ai na kaula. Alaila e kau aku i paepae palupalu ma ka aoao maluna o ka lala, i laau pololei maluna iho a hiki malalo i ka wawae; e nakii ia me na kaula lole lala e puni ana; alaila e hana i wahi ana hanai me ka papa kahi e waiho ai ka lala, mai ke kuli a hiki i ka wawae. Ina aole i uila wale kekahi pilikia, e hiki no ke wehe i na laau ke hala na hebedoma eono; aka, e lawelawe kela lala me ke akahele loa no kekahi mau pule hou ae, no ka mea, oiai ua kui hou na iwi i ka hala ana o na hebedoma eono, ua pono nae ke haawi i manawa hou ai, i paa a i oolea e kupono ke lawelawe ma ke ano mau.

 

KA HAI ANA O KA IWI-LEI

         O ka hai ana o keia iwi, me he mea la, aia mawaena konu ka nui. E hoomaopopo no kahi o ka moku ana ke haha me ka manamana lima, alaila e ike ana ua haule ilalo ka aoao o ka iwi e pili ana i ka poohiwi. E huki i na poohiwi i hope, alaila e hoohui i na poo iwi i hai, a e hoopaa ia pela me ka hauhoa; e waiho aku ka lima e kaukea ana me ka umauma, e hoomoe ana na manamana lima maluna me he mea e kuhikuhi ana i kekahi poohiwi ae, e hoopaa ia pela me ka hauhoa laula e puni ana i ke kino; a he mea maikai ke waiho aku i paepae ma ka poaeae e kokua ai i ka hoopaa ana i na iwi ma kahi e pono ai.

 

HAI O NA IWI AOAO

         Ua pinepine ka hai ana o na iwi aoao o kanaka. Eia ka mea e hoola ai. I hauhoa laula e puni ana i ka umauma, e huki ia a lik@, i ole e @ni ae na iwi aoao i ka wa e hanu ai, ke hiki, no ka mea, he mea ia e ola koke ai ka iwi hai. Ina i hui ka eha, moe ole a pihoihoi paha ka manao, alaila e hookahe i ke koko a maule iho. E ai i ka palaoa apuupuu, a me na hua ai elua me ka ohia papa a me ka maia, a e malama pono i ka opu i hemo maikai ka lepo. E hoopaa ia ka hauhoa me na kaawe lole maluna ae o na poohiwi.

 

OLELO HOOLAHA

(E. O. HOLO MA.)

 

NA MEA KU A@ @ NA MEA MAHIAI,

         Na Lole, Na Pena, Na Aila, a me

fNa ano Lako e ae a pau he lehulehu wale.

$40 K@@i o Alanui Papa me Moi.         ly

 

He Nui Anei Kou Makemake i na

Mekini Humuhumu Lole?

Ina pela, alaila, e kipa mai no ma ka Halekuai

 

-:0:-

 

KAKELA A ME KUKE.

A inalaila oukou e ike ai a makaikai i na ano MEKINI a WHEELER a me WILSON, mai ke $40 a hiki i ke $50 ke kumukuai o ka mea hookahi.

 

Ka MEKINI a SINGER,

ma ke $50 pakahi, a me ke ano

MEKINI a WILCOX me GIBBS, ma ke $30 a hiki i ke $50 ke kumukuai.

         I mea e pau ai ko oukou kanalua e na Makamaka no ke kupono o keia mau ano Mekini, e naue mai no me ke kuihe ole, a e ike no oukou iho.        862 tf

 

Kauka O. S. Cummings, M. D,

HOMEOPATIKA

Oia ke Kauka i kamaaina mua ia oukou e na kanaka Hawaii ma ka inoa,

"KULU WAI LIILII"

Ua hoi mai nei oia, a e pahola hou mai ana oia i kona akamai lapaau ia kakou. Aia kona Kepena Lapaau a me kona wahi noho i keia wa ma kahi o Mr. Wm. G. Irwin, ma ke kihi o na alanui Papu a me Beretania, ma keia aoao aku o ka luakini o Kaukeano.              888tf

 

ANO NO I LOAA MAI NEI!

         picture

 

Na Kaa Lio Holo Lealea!

 

Na Kaa Lawe Ohua a me na kaa holo palua, mau mea hoikeike aku, mai ka Hale Hana Kaa mai o ka Hui o Cortland ma Nu loka.

DILLINGHAM @ CO..

         876 tf                  Na Agena kuai ma Hawaii nei.

 

KE papa ia aku nei na kanaka a pau aole e komojewa a lawe wale a hoopoino i na mea ulu, a kukulu wale a hookuu wale paha i na holoholona a komohewa paha ma ke ano e a'e maluna o na aina ponoi a me na aina i hoolimalima ia e ka Hui Mahiko o Waihee, Maui. O ka mea hookuli i keia hoopii koke ia no e like me na Kanawai o ka Aina, nolaila o ka hoolohe @a ka pono o pilikia auanei                     

                                     JAMES MAKEE & CO.

         Waihee, Maui, Sept 7, 1878                                                          929 1m

 

AINA KUAI A HOOLIMALIMA.

H E Kanalima Kumamaono eka aina ma Iwilei. (Makai iho o ka Halepaahao) He Loko 1-a. Aina Kalo, Aina kau Paakai, aina kula a me ke kai. A me kekahi mau eka aina ma Pelelua, he aina kalo, aina kula a me ke kai. He oluolu ke kuai ana. E ninau ia                J. H. CONEY, (KENI).

         H onolulu,                                                                                       565 tf

 

         KO BIHOPA MA

BANAKO MALAMA DALA!

E MALAMA NO MAUA I KE DALA O na kanaka maloko o ka Banako, penei:

         Ina hoomoe mai ke kanaka hookahi i na dala $300 a emi mai paha, alaila, e uku maua i eono hapaheneri ukupanee makahiki, mai ka la o ka lawe ana mai a hiki i ka la o kona ohi ana, ke waihoia ke dala hoomoe i ekolu malama a keu paha. Aole ukupanee e helu ia no ka hakina o ke dala hookahi, aole no hoi no ka hapa malama.

         Ina ohi koke oia i kana dala, aole i hala na malama ekolu aole ukupanee.

         Ina i manao ke kanaka e ohi i kana dala, e pono ke hoike e mai oia ma ka Banako i kona manao ohi, i kanakolu la mamua o kona ohi ana, a o kana Buke kekahi ke laweia mai.

         Ma ke kikoo wale no a ka mea dala e haawi ai i kana, a o ka Buke kekahi ke @aweia mai.

         Ma ka la mua o Sepatemeba i kela makahiki a i keia, e houluulu ai i ke dala, a e huipuia ka ukupanee me ke kumupaa o na dala i hoomoela no na malama ekolu a keu, a mahuahua, ke kumupaa e loaa i ka ukupanee.

         Ina oi aku ke dala hoomoe mamua o $300, alaila, hooholo pu ka olelo.

         E weheia ka Hale Banako i na ia hana a pau.

         851 tf                                                                                             BISHOP & Co.

 

LIO KUAI.

         HE Lio Kua, he lio ma kai keia a ua m@@ i ke ka@@ k@@, h@@@@@ @ he kap@@@ loa @@ na kaa ho@imaluna. E @@@@ ia ma ke Ke@na L@@@ o KAKELA                                        9@@ tf.

 

S.B. DOLE

LOIO! LOIO!

Huina o na Alanui Kalepa me Papu.

924 ly

 

WILLIAM O SMITH.

LOIO! LOIO!

Alanui Kaahumanu, Honolulu, Oahu.               913 ly

 

L.A. THURSTON.

LOIO!

WAILUKU, MAUI.

889 6m dec 14

 

MAIKAI KA HOI KA PAPA!

-A ME-

KA LAAU O KOU HALE!

NO HEA LA?

KAI NO HOI NO KAHI O

WAILA MA!

 

Nana aku no hoi ia la

         Ohi ka Io o ka Laau o Makawao

                   I ka ua mea hoi o ka nani o

Na PAPA ! Na PAPA!!

-A ME-

         NA PONO KUKULU HALE

O NA ANO NO A PAU.

 

Aia ma ke kihi o na

ALANUI PAPU me MOIWAHINE

HONOLULU

MALAILA E LOAA AI

E LIKE me ka MAKEMAKE

-NO KE-

KUMUKUAI MAKEPONO LOA!

 

PAPA, PAPA, PAPA,

Na Papa Huluhulu,

         Na Papa Manoanoa,

                   Na Papa i kahiia

                   Na Papa Kepa,

         Papa Hole Keokeo,

Papa Hole Ulaula.

 

NA LAAU, NA LAAU

Na Kua,

         Na Kaola.

                   Na Aaho,

                            Ne Moli

                                     Na peapea,

Pine Huluhulu,

         Pine i kahiia.

 

NA Papa a @@e na Laau Ulaula!

         Pili ulaula,

         Pili Keokeo,

         Pani Puka,

                   Pani Puka Aniani,

                   Ipuka Aniani,

                   Puka Olepelepe.

 

PENA O NA ANO A PAU

Hulu Pena mai ka Liilii a ke Nui,

         Aila Pena,

                   Aila Hoomaloo,

                            Waniti, Pate.

NA LAKO O KELA A ME KEIA ANO!

         Na Ami Puka Hale.

                            Na Ami Puka P.

                   ANIANI!

 

Pepa Hale a me na Lihilihi

         E LOAA NO MALAILA.

PAAKAI HELU I O KAKAAKO me PUULOA

         No ke DALA KUIKE, e loaa no na mea a pau i haiia ae la, no ke Kumukuai Emi loa. O na kauoha a pau mai Hawaii a NIihau, e loaa 'ku ana ia lakou, e hooko koke ia no ia me ka lawa pono.

E Kipa Nui Ilaila, i ike i ka Ol@@@

                            @@@