Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVIII, Number 45, 8 November 1879 — MOOLELO O NA LA O KA Haku Visakauna Nelesona, KE DUKE O BERONETI. KE KAUA ANA O NA AUMOKU KAUA BERITANIA.-A ME KO ENELANI MAU PAPU LAAU. &c. [ARTICLE]

MOOLELO O NA LA O KA Haku Visakauna Nelesona, KE DUKE O BERONETI.

KE KAUA ANA O NA AUMOKU KAUA BERITANIA.-A ME KO ENELANI MAU PAPU LAAU. &c.

I hnlawai pu aku la ka Lutanela Cabel ! l| me ka ALhikaua Nui Earl Spencer, a j h«awi aku la oia iaia i ka palapala a NeleI sona, me ka pahikaua gula n ka Adim»ra!a j Faraui Blanquet, he makana hoi na Nele» ! Sona i ke kulnnakauhaie aln o Lndnna. ! ! Ma ka la 16 o Oct. 1795, ua koho ia iho | la na komite no Wa noonoo ana i kah» e kau ai i keia makana kiekie, nolaila, ua koho ia iho la na komite e like me keia. O ke kulanakauhf.le o Ladana he 1,700 mile ke anapuni, a ua maheie ia ke kulanakauh»le i na aj»na he 24, a ua koho hoi kela a me ke»a apana, he elele no ni apana he 24, a ua hoomalu ia keia poe malalo o ka Uaku Meia, a uft kapa i» hoi lakou ma keia wahī, na komiie nana e noonoo kahi e kau ai i kej ia ra*kao°- | \| a ko lakou noonoo nkahele »n«, ua hooholo iho U lakou i keia olelo hooholo, a beluhelu ia aku la in«a o ka Al«hikaua Nui. a penei ua olelo hooholo la. ( «0 ka pahikaua gula i makaoa ia n.ai ai e ko kakou koa hieoa Rear«Adiaiarala Ho-

ntto Neiesona, e kau ia n>a na paia kiekie 0 ka rumi Hooponopono Aupuni, (Coramon Cou»ci! of Chamber) a e kahakaha ia hoi na huaolelo maluna o kekahi pohaku mabj» la, a penei ke ano o na huaolelo e kakau ia ai—• O ka pahikaua gula a Alonsieur Blan* quet, kt» Ahhikaua kaulana o ko Farani mau aumoku kaua, ma ka ia hauoii ma ka nuku muliwai o ka Nnile. Augate 1, 1795, a 1 haawi manawalea ia mai a» hoi i keia Hale e ko kakou koa ka Right Hon. Hear-Adi-marala Haku Nelesona.' " l ka wehe ana o na Hale Ahaolelo o Eneiani iloko o ka malama e No?emaba, ua ku : mai la ka Moi Keoki 111., mai kona noho alii mai, a hai mai la i kekahi haioleio no | ka wehe ana i ka Ahaolelo Kau Kanawai, e | pih ana no ko Nelesona kulana, a penei ka- j na ! ! I na 'Lii a me na Huku— "O ka hookahe koko ana a ko kakou mau papu holo moana ma ke Kaiwaenahonua, a j o kekahi hoi o ko'u mau aumoku malalo o Ke alakai ana a Rear-Adimarala Horatio IS r elesona, nana i hoauhee aku i ka enemi me ka makaukau loa. No keia lanakila, a me ke pookela o kona akaniai, he mea ia nana e hoohaka pono ae i ka maka o na aupuni kaua moana o Europa. Aia hoi malalo o kana alakai ponoi ana i ko'u mau aumoku, ua loaa koke ka nawaliwali, me ka hiki ole ia l;»kou ke pule ae i ko lakou mau kahakai, kahi a ko'u mau aumoku e holo haaheo la ma ke Kiiwaenahonua, o he mea hoi na'u i ike ole ai mamua iloko o ko kakou inau moolelo kaua. a e lilo auanei paha keia kaua ma ka papa ekahi o na moolelo kaua o ko kakou mau aumoku, no ka pono, ka maluhia, a me ka holomua o ko kakou aina." | I ka pau ana o ka haiolelo a ka Moi, ua ku mai la o Mr. Fitt, ke Kuhina Nui o Enelani, o heluhelu mai la i ka haiolelo a ka Moi maloko o ka Kumi Ahaolelo o na maknainana, a i ka pau ana o ia haiolelo, ua hai mai la oia i kona manao penei : l, £ like me ke kiekie o ka lanakila o Adimarala Nelesona, i ulupa ai i ko kakou mau enemi, pela hoi oia e hiki ai i na kulana hanohano loa, me ka hoopum in o kona īnoa laahia me ka inoa o ke koa Beritania ; a he mea hoi nn kakou e poina ole ai, aia «ia ma ka papa ekahi o na kaua moana o Enelani, a kekuhi kamka hoi e maop.jpo ole ai i ka I haawi nrm aku i na inoa hanohano elike me keia — Berona, Visak&una. a i E«rl i i paha." i 1 ka laulaha loa ana ae o keia lono a puni i o Europa, no kn lanakila nna o Adimarala | Nelesona maluna o na aumoku ikaika o Fai rani, a me ka paa ana o Napoliona Bonapate ma na waoakua o Aferika, a ua inaina hoi na aupuni o Europa no keia Napoliona a ua loaa hoi ia lakou ka manawa kupono e hele ai e kaua me ke aupuni o ke kanaka koa, a o ke Kenerala kaulana hoi o Farani.! No ka paa nna o Napoliona i ka aina hi- j ki ole laia ke hele mai, nolaila. ua uhaki ae la j ka Emepera o Geremania i ka maluhia o ke kuikahi i hana la ma Rastjdt; o ka Otto- 1 m«n Porte, ua kukala kaua aku la oia la ' Farani; a o ka Moi hoi o Napela, aia komo ! aku la oia me kona innu punlikaua he 20,- j | 000 iloko o ke kulanakauhale o Roma. ; I E like me ke akamai o ke alakai ana a j | Nelosona i kona inau aumoku, a me ke kie» | j kie o kana makana i ke kulanakuhale o La- j ! dana, nolaila, ua hoomakaukau la na maka-1 na a ke kulanakauhale o Laeiana no Neleso-1 na, a hiki i kona manawa e hoi mai ai i ko- | na oina hanau. Ua hoouua ia mai la na makana a Nelesona mai na aupuni mai o Europa e like me keia ke ano : O ka Moi o Sadinia. ua makana mai la oia i kekahi holowaa i piha i j na pohaku momi me na waihooluu like ole. ■ O ka makuahme o ke Suletan« o Tureke } | ua hoouna mai la oia i kekahi wahi pahu j uuku i piha i ke dairaana, nona ke kumu-! kuai he £2,000. O ka Moi Czar Paulo o f Rusia. ua makana mai la oia i kekahianiani ; gula, aia hoi iioko o ua amaoi la kona kii i hooleie«ka, e hoopuni ia ana e na pohaku j UiUmana he 16. O ka Hui inia Hikina ua j hoouna mai la lakou ina dala £10,000; o ke-! ia heluna d*la nui ua Uwe mai i& o Neleso- j na, a ua hoolilo ia he mau makana na kooa ! mau alu a me na koa ; oiai, malalo o kana j alakai ponoi »na, ī p*kele ai o Inia mai ka | mana aka o ko Napohooa mau aumoku ka» ■ ua. O na hui kiilepa o Tureke, ua makana j mai la lakou i kak«bī papaa dala, i hoopuni! ia itie na kaekae waj gula. ! E hoomaka hou kakou ma keia wahi i ke! kamailio ana la Nelesoni me kona maa au-1 moku iua ke kaikuooo o Aboki». j l ka hala ana o ka pule hookahi a na mo-1 ku e ku nepoa boomakn ue la »a kioo o oa j koa make e lana ma ka ilikai, i keia hoouk® k«ua nui ma ka po o ka la 1 o Augate. a ua : kipu ia aku la na kino make e lana ana iluna, I a no kekahi manawa, ua pakika aku U ka pa j ana a ka poka t me ka palahe liiln o ko lakou maa kioo, a no kekahi mau la mahope I

mai oia ua ku ka p: f ,au nia na kahakai o Aikuupita, a he lehu'ehu wale o iu kanaka o ke kuUnakauhi'e o A exandria i loaa i ano mai like oie, aka. ua hoomanawanui o Nelesona rae kona mau koa me ka honi ana i na ea mo. ina ka hoopiho ana i ko lakou mau kino iloko o ka hohonu. (A-,U l p'iu.)