Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVIII, Number 49, 6 December 1879 — Page 4

Page PDF (1.64 MB)

This text was transcribed by:  Leialii Megino-chow
This work is dedicated to:  Naoneala'a

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

 

KA NUPEPA

Kuokoa me ke Au Okoa

I HUHA.

No ka Makahiki. $2.  Eono Mahina, $1.

Dala Ku@k@ ka Rula.

 

POAONO, DEKAMABA 6, 1879.

 

HE FEA

 

     E kukulu ia ana i Fea ma ka luakini hoole popa ma Waialua, e hoopau ai i kekahi mau hemahe@ o ke Kuia Hanai o Haleiwa i ka la 6 o Dekemaba oia no ka Poaono.

2:

 

Na Misiona.

 

Helu 30.

     Inedia. Aia ia ia mahea ?  Owai kekahi inoa ?  Ehia mile ka loa ?  Ehia ka laula ?  Ehia miliona kanaka ?  Heaha ka hoomana nui ?  Ua like ia me ka hoomana kahiko o Hawaii nei.  Ua oi aku paha ka naaupo.  Lehulehu ko lakou mau ak@a, 333,000 000 ka nui.  Nui na na mohai i mohai ia @ oluolu na akua.  Puhi ia na wahinekanemake i ke ahi oiai e ola ana.  Hooleiia na keiki ola iloko o ka muliwai o Ganegi i mau mohai na na akua kii.  Hana ino na kanaka ia lakou iho.  Hoomoe ia lakou iho malalo ae o na huiia o ke kaa o lugen@u@a, a make i mau mohai na ia akua.  Me na hana ino e ae he nui wale.

     Meia Inedia i ka wa i puka aku ai na misionari o ka Aha Misionari ma Bosetona.  Ane 70 mak. mamua aku nei.  Nui hoi na misionari o na @ha misionari e ae.  Hoomaka lakou i ka lakou hana ; ka hana mua, ke ao ana i ka olelo paakiki loa o Hinedu.  Ua like ia me ka olelo Pake.  Ma ka hooikaika loa e loaa'i.  Ua loaa no nae.  A ao aku na misionari i na kanaka ma ka lakou olelo ponoi no.  Loihi no ke ao ana, ka hai ana i ka Iesu olelo me ka hua ole i kiniohi.  Mahope nae, ua loaa ka hua.

     Ekolu misiona o ka Aha misionari o Bosetona malaila i keia wa ; Marata, Madasa, Celona.  Ua 70 ekalesia a oi aku paha.  Ua 4,000 hoahonau a oi paha.  Nui na kahu ekalesia maoli.  Nui na kula me na haumana.  Nui na tausani kanaka i haalele i ka hoomanakii, a e no ana ma ka aoao Karistiano io.  Nui nae na miliona i poakiki ma ka hoomanakii ana.  E pule nui no lakou.

 

Na Pase. (Parsee).

Nui na hoomana ma Inedia.  Ka hoomana Buda, hoomana Mahomeda, hoomana Pase.  Ka hoomana Buda ka mua, oia no ka hoomanakii.  Ka hoomana Mahomeda, he hoomana malihini ia no Arabia aku.  Ka hoomana Pase, no Peresia ia.  Kaua no na Mahomeda ma ke Keneturia 7 ia Peresia a lanakila.  I mea e pakele ai i ka make, ua huli kekahi poe Pase i poe Mahomeda.

     Ka poe huli ole, holo lakou i Inedia.  Ma ka mak. 1851, ua 110,000 na Pase ma Bomebe wale no.  6 heiau Pase ma Inedia.  A a mau na kukui maloko i ke ao i ka po.

     Zoroata ke kumu o na Pase.  2000 mak. mamua aku nei, ao oia i na Pase e hoomana i ka La, ka hoailona no ka mana o ke Akua.  Ma keia manawa nae, o ka La ko lakou akua, a hoomana no hoi lakou i ke ahi me ka wai.

 

Ko Pase naaupo.

     Makau na Pase i ka hoopio ana i ke ahi.  Makau i ke kolikoli ana i ke kukui o pio iho.  Ina wela ko lakou hale i ke ahi, aole lakou e hoopio, aole ae ia hai e hoopio.  He ahi laa e a@ mau ana ma kela ohana, ma keia ohana.

     Ka hora i puka mai ai ka La, a napoo ai hoi, oia ko lakou hora e hoomana ai i ka La.  Paakiki no lakou ma ko lakou hoomana.  Ua ao ia nae lakou i ka Iesu olelo, a ua huli kekahi poe i poe hoomana i ke Akua ola.  E pule nui i hoomahuahuaia ia poe.

 

He kula Pase.

     Aia ma Bomeba ia kula, na kekahi misionari Sekotia i hoomaka ia kula ma ka mak. 1837.  He Pase keiki ka i ao ia, a nui na makana i loaa iaia no ka oi ma ka naauao, aole liuliu a ike oia he keiki hewa oia, a o Iesu ka mea e ola'i.  Huli oia i karisetiano oiaio.  Ka huhu loa no ia o kona ohana.  Olelo ka makuahine, i na huli oia i karisetiano, e pepehi oia iaia iho.

     Kupaa nae oia, a bapetizo ia ma ka mak. 1839.  Noho oia i ke kula a mak. 1846, hemo iwaho, a lilo i kahunapule no kona ohana pegana.  Mau ke ao ana iloko o keia mau makahiki, he 33.

     No kona lilo ana i karisetiano, haalele na keiki Pase ia kula.  A ma keia manawa ua hoi no i ke kula a ua ikaika i ka huli ana i ka naauao.

     E na kaikamahine Hawaii, me na keiki kane hoi i haalele i na kula hanai no ke kumu aha ia.  E ko a hoi aku i ke kula.  O ka poe hoi i kupono ke komo, aole nae i komo no ke kumu aha la hoi, e lawe i mau eheu, a i ole, i na moku mahu, a holo a komo koke.  O aia na keiki Pase ma keia hope aku a hoahewa ia oukou no ko oukou naaupo.

 

O ko Iama.

     He kulanakauhale ia ma Iapana, ua 35,000 na kanaka.  Kahi ia o kekahi Moi laa mamua.

     No ka papa koa ka nui o na kanaka.  He poe oluolu lakou a makaukau e hoolohe i ka Iesu olelo.  Akahi oe a hoonoho ia na misionari malaila.

 

He haiolale a kekahi Iapana.

     Na misionari ko kumu olelo. He mau kanaka Iapana ke onoin@.  E @ oukou i keia mau misionari.  He @beti keia.  O ka poe mawaho, @ la lakou.  Aka, he la hoomaha keia no lakou.  Waiho ia na hana o na la noa.  Ma keia la launa pu lakou me ke Akua; e hoomanao ana i na makana maikai nana mai, a e noi aku ana @a e kokua mai  E hoomaha i maha, i loaa ka ikaika no na hana ma na la noa.

     Eia ka ipo pua.  E nana i keia mau pua he aala he nani.  No ke aha?  No na ae ikaika o na iaau e komo hoho@u ana iloko o ka honua.  I na aole pili na lala i na aa, aole loaa na pua.  Pono hoi ke malama maikai ia na a@ i loaa na pua.

     Pela na misionari.  Ma keia mau la hanai lakou i ko la@ou mau uhane, oia hoi na aa.  A me na la noa e mohala ana na pua.  Ke makemake nui ia o kanaka Iapana, e loaa na pua me ka hanai ole i na aa  E nana i keia mau pua, nui ke ano.  Nani hoi, pela na pua a na misionari i lawe mai nei eia ka pua o na kula, o na kaa ahi, o na telegarapa, a pela aku.  Aole puka wale mai keia mau pua.  A i mau hoi, pono ke malama pono ia ka naau.

     E ke kahunapule Iapana e hele mai oe maanei, e ao i ka poe hehi Sabati, a hele ole i ka halawai, i ke kula Sabati, a malama ole i ko lakou uhane.

     Ka misiona Bapetita ma Telegusa.  Aia ia ma Hinedu.  He huli nui loa ole ma Onegole, 9,666 ka i bapetiko ia ma ka mak 1878.  Ke ala mai la, ke naueue ae la, ke hoomaka ae la e hanee ka mauna pegana o Hinedu.  Lehulehu kanaka e manao io ole ana i ka mana o na kii, a e ae ana, o Iehova, oia wale no ke Akua Ola a o Ieso Kristo wale no ke Kalahala e ola'i.

     E mau ka pule no Hinedu.          H. M.

 

 

Marching on to Battle

 

Welcome to Tinding, p. 35.

 

1

            E na koa o Iesu,

              Koa oo, a ui pu,

            Iesu no ke Alakai,

              Luna koa akamai.

Cho.    Naue i ke kaua,

            Naue i ke kaua,

            Naue i ke kaua,

              Lanakila no.

2

            Naue?  kekena Iesu;

              Naue, naue, mai makau,

            Kai no Iesu mamua'e,

              Ala, naue, a hahai,

Cho.    Naue i ke kaua &c.

3

            Palupalu no kakou,

              Iesu nae ke alu pu.

            Kaua i ka naaupo,

              Kaua no ka pono mau.

Cho.    Naue i ke kaua &c.

4

            Lilo no na kino nei,

              Ma ke kaua maikai e,

            Me na uhane lilo pu

              Ma ke kaua no Iesu,

Cho.    Naue i ke kaua &c.

5

            Naue kaua no a mau,

              Ke kokoke nei ka pau.

            Pau ke kaua, maha no,

              A kau mai ka lei hoku.

Cho.    Naue i ke kaua, &c.

 

 

Haawina Kula Sabati.

HELU 13, SABATI DEK. 28,1879.

 

KUMUHANA.

Hoi i hope no na mak. 7.  Pauku Baibala.

     Ka Baibala okoa mai Kin. a Hoikeana.

     Pauku Gula. 2 Tim. 3; 16. Hai like mai.

     Mele.

     Pule.

     Na ninau.  He hoike Kula Sabati keia no na mak. ehia ? Mai hea a hea ?

     I mea e holopono ai keia hoike ua mahele ia ka Baibala i ehia mau mahele ?  Hai mai ia mau mahele 7.

     I.  Mahele kanawai.  Ehia, a owai na buke ma keia mahele ?  Ehia haawina ma keia mahele ?  48.  Heaha a mahea kekahi mau kumuhana ?  I ka hana ana i na mea a pau Kin. 1.  2 Edena.  3 Ka haule ana.  Kin. 3.  4 Kaina me Abela.  Kin. 4.  5 Noa me ka halelana.  6.  Ke anuenue  Kin 9.  7 Babela Kin. 11.  8 Aberahama Kin. 15.  9 Sodoma.  10 Isaaka Kin. 22.  A pela aku.  Mahea kekahi mau pauku gula?  Io. 1 ; 1, 3. Rom. 5 ; 19.  Heb. 11 ; 7.  Heb. 2 ; 3.  A pela'ku.

     Ka hana ana i na mea a pau.  Nawai ?  I ka manawa hea ?  Iloko o na la ehia ?  Heaha ka 7 o ka la ?  Heaha ke kanawai no ka la Sabati ?  Heaha ke kanawai papa no kekahi hua ?  Ua malamala ia anei ?  Heaha ka hope o ka malama ole ?  Heaha ka wanana hoolana ma Kin. 3 ; 15 ?  Owai ia hua ?  Ua hooko ia anei ?  Heaha ka moolelo o Abela me Kaina ?  Heaha ka moolelo o Noa me kana hana nui ?  No ke aha ka halelana ?  Heaha ka mea i pau ai ka poe hoomaloka.  Ma keaha e pau hou ai ka honua ?  Ahea ?  Owai ko kakou halelana ? Owai na kulanakauhale i pau i ke ahi ?  No ke aha ?  Nohea ka inoa Babela ?  He poe mamo na kanaka Hawaii na ke keiki hea a Noa ?  Owai ka i hea ia a hookaawale ia i makua no ko ke Akua poe kanaka, a no ka poe manaoio ?  Owai ka ihea ia i alakai no ka poe Iseraela mai Aigupita @ Kanaana ?  Heaha ka hope o Parao ma ?  Mahea i haawi ia mai ai na kanawai he 10 ?  Owai ka inoa nui o ia mau kanawai ?  Ku e hai like mai ia mau kanawai he 10.  Heaha ka hope o ka poe kipi a hoomaloka ma ka waonahele ?  Owai ka i puka i Kanaana ?  Mahea Mose i make ai, a nawai i kanu ?  Ma ka manawa hea mahope loa mai i ike kino hou ia'i o Mose a me wai pu ?

     Mele.

     Pule.

     Paipai.

    II.  Mahele moolelo Baibala.  Ehia @ owai na buke ma keia mahele ?  Ehia haawina ma keia mahele ?  109.  Heaha a mahea kekahi mau kumu hana ?  Ka hele ana ma Ioredane ma k@hi m@loo. Ios. 3.  Ka haule an@ o Ieriko Ios 6.  Ka hewa o Akana Ios 7.  A pela'ku.  Mahea kekahi mau pauku gula ?  2 Tim 2 ; 1.  Is@. 43 ; 2.  Heb 11 ; 30.  Luk. 12 ; 15.  Heb. 10 ; 38.  A pela'ku.  Make a Mose, owai kona p@ni ?  Hai mai i kekahi mau m-a nui ma ka buke o Iosua, e pili ana ia Ioredane, ia Rahabe, ia Ieriko, ia Akana, ia Gibeona, i ka la ma ka mahina ; i ka mahele aina, i n@ olelo hope a Iosua.

     Mahope o ko Iosua make ana nawai i hooponopono i ka poe Iseraela ?  Owai kekahi poe Lunakanawai ?  Owai ka wahine hooponopono ?  Hai mai i na hana o Gibeona e pili ana i kona lanakila ana me na koa 300 maluna o na kona lenulehu.  Hai mai i na hana a Samesona, me ke ano o kona make ana.  Hai mai i na mea pili ia Naomi me Lota.

     Owai ka Lunakanawai hope ?  Hai mai i kekahi mau mea e pili ana ia Samuela.

     Owai ka poe hooponopono i ka poe Iseraela mahope o na Lunakanawai ?  Heaha ke kumu o ka oihana alii ?  Owai ke lii mua me kona ano, me kona hope ?  Ua mau anei ka oihana alii i ka ohana o Saula ?  No keaha ka mau ole ?  Lilo ia oihana ia wai ?  Heaha ke ano o ko Davida alii ana ?  Owai kona pani ?  Heaha ke ano o ko Solomona alii ana ?  Heaha kana hana nui no Iehova ?  Owai ke lii wahine i hele e ike ia Solomona ?  Make Solomona, lilo ka aupuni ia wai ?  Heaha ka mokuahana nui malalo ae o Rehoboama ?  No keaha ?  Owai ke lii mua o ke aupuni kipi ?  Heaha ke ano o ko Ieroboama alii ana ?  Heaha ka hope o ia aupuni kipi ?  Heaha hoi ka hope o ke aupuni o Iuda, oia hoi ke aupuni malalo ae o na mamo a Davida ?  Ehia makahiki o ka noho pio ana o na Iudaio ma Babulona ?  Nawai i hoihoi ia lakou i Ierusalema ?  Heaha ka lakou hana mua malaila.  Hai mai i kekahi mau mea e pili ana ia Ezera, ia Nehemia, ia Esetera, ia Moredekai, me Hamana.  Heaha ka hewa nui o Hamana, me kona hope?

     Mele.

     Pule.

     Paipai.

     III.  Mahele buke ano mele.  Ehia a owai ia mau buke ?  Owai kekahi mau kumu hana ma ia mau buke ?  Na pilikia o ka poe pono, a me ka pomaikai.  A pela'ku.

     Heaha ke ano nui o ka buke o Ioba me na mea nui o loko ?  Nohea na pilikia o Ioba ?  Heaha ka hope o ia mau pilikia ?

     Heaha ke ano nui o na Halelu ?  Owai na Halelu wanana no Iesu me kona aupuni ?  Owai ka Halelu mihi nui ?  Ehia pauku ma ka Halelu loihi ?  Ehia pauku ma ka Halelu pokole ?  Owai ka Halelu e hai mai ana i ko ke Akua ike ?  Owai ka Halelu Kanikau no ka muliwai o Babul@na ?

     Heaha ka buke i piha i na olelo akamai me ka naauao ?  Hai mai i kekahi mau olelo ma Solomona e pili ana i na keiki.

     Heaha ke ano nui o ke kahuna ?  Hai mai i na pauku e pili ana i ka Hookolokolo nui.  Heaha ke ano nui o ke mele a Solomona ?  Owai ke kane mare ?  Owai ka wahine mare ?  He kanikau aha ko Ieremia ?  Ua aha Ierusalema ?  No keaha ?

     Mele.

     Paipai.

     Pule.

     IV.  Mahele Kaula.  Ehia, a owai na buke kaula ?  He mau haawina anei ma na buke kaula a pau ?  Ma na buke hea na haawina ?  Isa.  Ier.  Ezk.  Dan.  Hosea.  Ioela.  Mika.  Zek.  Mal.  Nowai ka wanana ma Isa. 42 ; 1–10 ?  Nawai ka wanana ma Isa. 53 ; 1–12.  Owai ka poe i paipai ia ma Isa. 55 ; 1–11.  Heaha ke ano o ka wanana ma Mika 4 ; 1–8.  No ka manawa hea?  No ka manawa hea ka wanana ma Ioela 2 ; 28–32.  Ina hea ka hooko ia'na ?

     Nawai ka wanana ma Ezk. 26 ; 7–14.  Ua hooko ia anei ?  Nowai ka wanana ma Ezk. 37 ; 1–10 ?  Pili anei ia ia Hawaii nei, i na ekalesia i na Kula Sabati, i keia lahui ?  Nowai ka wanana ma Daniela 7 ; 9–14 ?

     Heaha ka wanana ma Zek. 4 ; 1–14 ?  Pili anei ia kakou ?  Nowai na wanana ma Malaki 3 ; 1. 4 ; 5, 6 ?  Hai mai i kekahi mau kaula kaulana ?  Kaulana Elia no keaha ?  Elisai no keaha ?  Daniela no keaha ?  Iona no keaha ?

     Mele.

     Paipai.

     Pule.

     V.  Mahele moolelo o Iesu.  Ehia a owai na buke ma keia mahele ?  Ehia haawina ma keia mahele ?  96.  Heaha kekahi mau kumu hana ?  Ke Keiki Iesu.  Kona baptizo ia'na, kona hoowalewale ia.  A pela'ku.  Mahea kekahi mau pauku gula ?  Mat. 2 ; 10.  Io. 7 ; 37.  Sol. 8 ; 17.  Mat. 21 ; 9.  Io. 5 ; 25.  A pela aku.

     Hai  mai i kekahi mau mea e pili ana i ka hanau ana o Iesu, na makua, kahi i hanau ai, ka poe i hai mua.  Ka poe i hele e imi a mahalo iaia, ka imi ia e pepehi ia.  Heaha ka hana kupanaha a Iesu ma kona wa opio ?  A i ka hoomaka ana i kana oihana ponoi, nawai i hoowalewale iaia ?  Heaha kana kauoha mua ?  Hoaha ka Ioane Bapetite kauoha mo Io. 1;29 ?  Owai na haumana mua @ Iesu ?  Mahea kekahi ha@olelo loihi a Iesu ?  Hai mai i kekahi mau hana mana a Iesu, e pili ana i ka wai, i ka poe mai lepera, lolo, makapo, daimonio, pololi, make.  Nawai Iesu i pepehi ?  No ke aha ?  Ehia oihana nui a Iesu i kukulu ai ?  Heaha kekahi mau wanana a Iesu oe ka luakini, no  ka la hope ?  Heaha kekahi mau olelo a Iesu e pili ana i na keiki ?  A ia kakou a pau no ke kiai ana ?  Heaha ka Iesu kauoha hope ?  Heaha ka Iesu hana ma ka l@i ?

     Mele.

     Paipai.

     Pule.

     IV.  Mahele oihana Ionaolelo.  Ehia haawina ma keia mahele ?  48.  Heaha ka mea kupanaha ma ka m@ ?  Heaha ka hana kupanaha ma ka la Penetekoka ?  Mok. 2.  Ehia @ i bape@ i ka la hookahi ?  No na lahui hea ?  Heaha ka hana kupanaha ma 3;1–9 ?  Hai mai i ka hoomaa@ia ma ka mok. 4.  Hai mai i ke pauku 12 o ka mok. 4.  Hai mai i na make kupanaha ma ka mok. 5 me ke kuaia.  Hai mai i ka hana ma ka mok. 6.  Ehia diakona i koho ia ?  Owai ke diakona i ha@luku ia i ka pohaku a make ?  No ke aha ?  Owai ka i makemake e k@ai i ka Uhane Hemolele ?  No ke aha ?  Heaha na olelo a Petero iaia ?  Mok. 8.  Heaha ka huli kupanaha ma ka mok. 9 ?  A lilo Saulo i aha mahope ?  He pani oia no wai ?  Heaha ka Petero hana ma ka moku. 10 ?  Owai ia kanaka e@ i lilo i haumana na Iesu ?  Owai ka wahine manawalea i make a hoala hou ia e Petero ?  Owai ka lunaolelo nui no na aina e ?  Hai mai i na kaapuni o Paulo, kahi i hele ai, na hoa hele, na hana, na pilikia, ka pilikia nui ma ke kaapuni hope, me kahi i make ai, me ke ano o kona make ana.

     Mele.

     Paipai.

     Pule.

     VII.  Mahele Episetole.  Ehia a owai na buke ma keia mahele ke hui ia ?  Hai ke ano ?  24.  Ehia a owai na Episetole a Paulo i kakau ai ?  Owai na Episetole i kakauia na na ekalesia ?  Owai na Episetole i kakauia na na hoa ?  Owai ka Episetole na kekahi wahine ?  Heaha ke ano nui o Hoikeana ?  Owai na ekalesia 7 nana ia palapala ?  Pili anei i na ekalesia i keia wa ?  Hai  mai i kekahi mau hiku ma Hoikeana.  Hai mai i na mea nui ma ka mok. 20, 21, 22.  Owai ka poe e komo ana iloko o Ierusalema hou ?  Heaha na olelo paipai ma ka mok. 22;17 ?  Heaha na huaolelo hope o ka Baibala ?

     Mele, paipai, pule hookuu.

     Ka pau keia o kuu kakau ana i na mea e pili ana i na Kula Sabati Hawaii no na makahiki ehiku.

     Aloha oukou a pau, na Kahu, na Kumu, na haumana, mai Hawaii a Niihau.

L. LAIANA,

     Waimea, Hawaii, Nov. 19, 1879.

 

 

HOIKE KULA SABATI O EWA

 

     E malama ia ana ka hoike hapaha hope o ke kula Sabati o Kaia Hamauleo o Ewa no ka makahiki e pau nei, maloko o ka luakini Haupuu ma Waiawa, ke hiki aku ma ka Poaha la 25 o Dekemaba ae nei, oia hoi ka la Karisimaka;  nolaila, ua makemake nui ia na hoa manu hulu like a pau o keia oihana, mai ka nani o Halawa i ka uawaahila a hiki i ka moelakee a ka hau o Honouhuli, e ala ma na hana pono a maikai.

     Eia na ha@olelo o ka la.  Ka Rev. M. Kuaea, a i ole ia o kona hope.  Rev. S. Waiwaiole paha ma ko laua ano, kahu a hope kahu kula Sabati nui o ka mokupuni Oahu.  O Mr. J. T. Baker, Rev. J. N. Paikuli, me Mr. H. U. Mahi, m@ ko lakou ano he poe makemake holo balota lunamakaainana, no ka apana o Ewa me Waianae i keia makahiki ae.  Na ke kula Sabati o Ewa e pahola aku i paina lau oliva.

     Nolaila, mai keia manawa aku e hoomakaukau ai ka poe no lakou na inoa hope ekolu, i mau ha@olelo momona a ono hoi, a i mau kumuhana pili i ka pomaikai o ka lehulehu e like no hoi me na lawaia akamai a Kawelo.

     O ka halawai makaainana m@a paha keia e wehe ia ana ma Ewa nei, no ka hoolohe ana i na manao ake holo balota o lakou nei ae la; nolaila, e ala mai kakou i ka manawa kupono, pehea ko Waianae, a owai hoi o lakou nei, ka kakou e koho ai?  O K@hipuka anei? a o ka Pihi paha, a i ole laua, alaila, eia iho ka noa la i ke Kau.

     E hoomaka ana na hana mai ka hora 10 a.m. aku. no ka mea, e lilo ana ka manawa o na hora ahiahi ia J. B. Keonekapu.

     Me ka malu.

T. K. KEAONAULU.

Kahu Kula Sabati o Ewa.

     Waiawa, Nov. 29, 1870.

 

 

Owai ka mea kuponoi i Lunamakaainana ?

 

     He ninau ano nui no keia a na makaainana i keia mau la ma keia pae moku o ke ake nui ana e loaa ka mea kupono.

     1.  He kanaka hoopono, a e noho ana he lako, a kuonoono nana iho, a e paulele ana no ke Akua ia mau pomaikai, a e hooko i kana mau hana ma ka oiaio; no ka mea, o ka noho hemahema ana, oia kekahi kumu e lukua wale ai i na loaa pakali, i hoi wahi puolo i ka home a kumakaia ia aku la ka pono o ka lehulehu.

     2  He kanaka ike kanawai, a oluolu ma ke kuka pu ana, e hoohui ana ma ke apo o ke kuikahi, hookahi puuwai o ka pono kaulike no ke Aupuni a me ka lahui, oiai, aia no malaila kahi hemahema nui o na kau i hala, hoike kahi i kona akamai, a pela no kahi, o ka hoopaapaa ka hana a pa@ wale ka manawa, aohe mea loaa, nolaila, e hoouna mai i poe naauao.

     3.  He kanaka miki ma ka hana, hookahi ona manao o ka hana a na haku nana i hoo@na mai.  Aole o ka hiamoe, ka holoholo iloko i waho a hoi loa i kona hale no kana hana ponoi a ike ole oia i ka pono, a me ka poino @ kona mau haku.  He kauwa oia no na hora hana a pau ma ia hale, a hiki i ka hore hope loa o na hana me ia hale, ua hookuu pu ia k@ hookauwa ana no na haku.

     Nolaila ke haawi aku nei au ia'u iho e hookauwa no ka pono o ka lehulehu ma ka apana koho o keia kulanakauhale.

S. AKUAI.

 

 

OLELO HOOLAHA.

 

KALE KULIKA,

LUNA HOOIAIO PALAPALA KUAI,

Mol@ki, a me na palapala oia ano.

 

LUNA HOOIAIO PALAPALA

 

A@like mawaena o na @aku me na Kauwa.

 

LUNA HAAWI PALAPALA AE MARE

 

   Ma ke kihi o ke alanui Moiwahine me Kaahumanu, kulanakauhale o Honolulu, ke Hawaii Pae Aina.          906 tf

 

 

C. C. Coleman.

 

Amara a he Mea Hana Mekini.

Kapili Kapuai Hao Lio

A ME KA

Hana ana i na Kaa Lio, &c.,

Hale Hana ma Alanui Alii e kokoke la i ke Alanui kapu.     905 tf

 

 

KAKELA a me HAKI.

 

O KAKELA OPIO A ME F. M. HATCH, ua hui laua ma ka lawelawe @ i ka ohana @.  Ua hiki ia laua ke k@ imua o @ Aha a pau, mai ka Aha Hoomala a hele @ana.  A e kawel@ @ hoi ma @ hana pi'i i ka hooponopono waiwai me ka @ @na i na Palapala @ Aina, ka @ana ana i @ Palapala Kuai, Hoo@mahi@a, a me @ H@ ana.

W. R. CASTLE, Luna Hoo@ K@pe.

Ke@na Hana, maluna ae o ka Halekuai o Dillingham & Co. Helu @, Alan@ Papa.     3 @

 

 

ALFRED S. HARTWELL,

[HAKAWELA.]

LOIO a he KOKUA ma ke KANAWAI!

 

Aia kona Keena Oihana maluna ae o ka Hale Kuai Buke o Wini me robikana.

867 tf

 

 

CECIL BROWN.

 

LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI

 

A HE AGENA no ka Hoo@ ana i na Palapala no ka Mokupuni o Oahu.

   Helu S. Alanui Kaahumanu.    Honolulu, H. P. A. @

 

 

S. W. MAHELONA

 

HE LOIO !  HE KOKUA A HE PALE

ma ke Kanawai.

 

Ua makaukau au e lawelawe me ka mikioi a me ka eleu l@a ole i na @hia a pau o kela a me keia ano imua o na Aha Hookolokolo a pau o kela aupuni.  Ua hiki no hoi ke kakau i na palapala a pau e pili ana i ka Oihana Loio.  E loaa no au ma ko'u hale noho mauka iho o Kawaiahao, a i ole ma ke keena hookolokolo o ka Aha Hoomalu a me ka Aha Kiekie ma Honolulu nei.  O ka poe makemake @ aia dala, he oluolu ka @kupanee.        876 3m

 

 

TIMOTHY KALAEONE.

 

He Loio a he Pale ma ke Kanawai.

IMUA o ka Aha Hookolokolo apana o Kawaihau, Mokupuni o Kauai.  A he Agena hoi no ka hooiaio ana i na Palapala Kepa no ia Apana.  E loaa no au ma Anahola, a i ole ma Waiakalua, Koolau, Kauai.  E makaala no au i na kauoha me ka eleu loa.

895 ly Jn. 25.

 

 

E. LILILEHUA.

 

Loio a he Kokua ma ke Kanawai !

 

IMUA o na Aha Apana a Hoomalu o ka mokupuni o Oahu.  E hanaia me ka eleu loa.  E loaa no au ma Lepekaholo, Kikihale, ma alanui Maunakea, a i ole ia, ma ka Hale Hookolokolo o ka Aha Hoomalu ma Honolulu.          898 ly

 

 

JAMES M. MONSARRAT.

[MAUNAKEA.]

LOIO !  LOIO ! !

 

UA hoi mai nei oia mai Amerika mai, a e lawelawe ana ma ka Oihana Loio imua o na Aha Hookolokolo a pau o keia Aupuni.  E loaa no oia i ka lehulehu ma ka hale hana o Kimo Pelekane, ma Alanui Moiwahine, Honolulu.         au30 926 ly

 

 

RICHARD F. BICKERTON,

[PEKETONA.]

LOIO a he KOKUA ma ke KANAWAI !

 

E HELE ANA @IA IMI A O NA AHAHOOKOLOKOLO a pau o keia Aupuni ma na ano hihia a pau, ina paha ma Oahu nei, a ma na Mokupuni e ae.

   Ua makaukau mau oia i ka hana ana i @a Palapala pili kanawai o kela a me keia ano.

   Ua hiki no hoi iaia ke hoale dala aku ma ka moraki ana ina aina, ma ka ukupanee haahaa loa.

   E hanaia na hana me ka hikiwawe a ma ka uku haahaa.

   Keena hana, Helu 23 Alanui Kalepa, elua puka ma o aku o ka hale kauka o Kauka Minuteole.          840 ly

 

 

JNO. LOTA KAULUKOU.

 

LOIO A HE KOKUA.

UA makaukau au e lawelawe i na hihia a pau o k@la a me keia ano iloko o na Aha Hookolokolo a pau o ke@a Aupuni.  Ua hiki no @ ke hana i na palapala a pau e pili ana i ka Oihana Loio me k@ eleu  E loaa no au ma Heeia Koolaupoko, a ma Hono@ no hoi i kekahi manawa.          901 tf

 

 

J. W. M. POOHEA.

 

He Loio a he Kokua ma ke Kanawai.

No na kanaka a pau imua o ka Aha Apana a hiki imua o ka Aha Kaapuni ma ke keena no ka Mokupuni o Molokai ; a he Agena Hooiaio Palapala Kepa no hoi no ia Apana.  E hookoia na koi-i a ka makemake me ka eleu loa.  E loaa no au ma ko'u home ponoi oia o "Kalauonaona," ma Wawaia, a i ole ia, ma ka Halehookolokolo ma Pukoo.

895 ly Jan 25.

 

 

ASA KAULIA.

 

Loio a he Kokua ma ke Kanawai.

 

UA makaukau au e lawelawe i na hana a pau ma keia Oihana imua o na Aha a pau o ka mokupuni o Oahu.  E loaa no au ma ke Keena Oihana ma alanui Papu, Helu 31 ; a e hooko ia na kauoha mai na wahi a pau o ka mokupuni me ka eleu a me ka hikiwawae.

885 ly no16

 

 

KAUKA MAINA.

KEENA HANA MA KA HALE KAUKA O Hopemana, Alanui Kalepa, e pili la me ka Baneko o Bihopa.

   WAHI NOHO, ma alanui Hotele, makai iho o ka puka komo o ka pa o ka Hotele Hawaii.

no15 937 6m

 

 

GEO. B. KALAAUKANE.

 

Loio a he Kokua ma ke Kanawai.

 

E HELE ana au imua o na Aha Hookolokolo a pau o keia Aupuni, ma na ano hihia a pau, ma Oahu nei a ma na mokupuni e ae.

   E loaa no au ma ko'u Keena Hana ma na manawa a pau o ka la, mai ka hora 9 o kakahiaka a ka hora @ ahiahi.  A i ole au ma ke Keena, e loaa no  ko'u hope

WM. H. TELL,

he Hawaii i makaukau e kuka me oukou no na mea e pili ana i ka Oihana ma ko'u aoao i na wa a pau.  Ua makaukau mau no hoi maua i ka hana ana i na Palapala pili Kanawai o kela me keia ano; na hiki no hoi ia maua ke hoaie dala aku ma ka Moraki ana i na aina ma ka ukupanee haahaa loa.

E Hanaia na Hana me ka Eleu a me ka Hikiwawae Loa.

   KEENA HANA.  Maluna ae o ka Hale Kauka o Minut@ole, ma ke kihi o na alanui Kalepa Papu me.           931 3m 942

 

 

PAPA, PAPA

AIA MA KAHI O

LEWERS & DICKSON !

(O  LUI  MA.)

 

MA KE KAHUA KAHIKO MA

Alanui Papu a me Moi

E LOAA AI NA

Papa Nouaiki

o kela a me keia ano.

Na Papa Nani a Paa no ke Kukulu

ana i na Hale !

 

Na Pani Puka.  Na Puka Aniani.

   Na Olepelepe, Na Pou, Na O-a,

      Na Papa Hele, Na Papa Ku,

         A me na Papa Moe nui loa

 

NA PILI O KA HALE

O NA ANO A PAU.

 

Na Pepa Hoonani, Na Pena o na Wai a pau,

   Na Kui mai ke Nui a ka Makalii.

      Na Ami Puka, Na Ami Puka Aniani,

         Na Ami o na ano a pau,

      Na Aila Pena, o kela me keia ano,

   Na Aila Hoomaloo, he lehulehu wale,

Na Aila o ao o na ano a pau.

 

NA WAI VANIKI

A ME NA

WAI HOOHINUHINU NANI !

o na ano a pau loa.

 

NA BALAKI ANO NUI WALE

 

A ke hai ia aku nei ka lono i na makamaka a pau, ua makaukau keia mau makamaka o oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e pili ana ma ka laua oihana

NO KA

 

UKU HAAHAA LOA!

 

E like me ka mea e holo ana mawaena o

LAUA a me ka MEA KUAI.

 

E hele mai!  E na Makamaka!!

 

A e lawa no hoi ko oukou makemake

me ka oluolu a me ka maikai!

845 tf

 

 

A VALUABLE

Medical Discovery

 

Reuter's

Life

Syrup

 

(NURSE BERTRAND.)

 

LAAU LAPAAU

WAIWAI LOA!

 

Oia

 

KA WAI OLA A REUTERA.

 

he laau keia i imi ia a loaa e kekahi kahu mai kaulana, o Bertrand kona inoa, ua lawelawe keia kahu mai ma ka malama ana i ka poe mai no na makahiki he kaoalima a oi ae, a o kela laau hou he mea i hanaia noloko ae o na LAU NAHAL@HELU a me na aa o na laau ulu o ka nahele i huiia, he ono ma ka ai ana, he ala ma ka honi ana, a he pumehana kona ano.  He laau hoonoho ikaika keia, me ka hoeha ole ana i ka opu a me ka hoopailua ole.  Aohe nawaliwali ka mai mahope o @a a ana i ke@ laau, e like me ka naha ino ana o kekahi mau laau e ae, he kupono no ke ai na keiki liilii a me ka poe nawaliwali loa me ka hope ole.  He laau hoola maopopo keia i ka opu paa, a me ka inoino o ka opu waiho ai, a me na mai a pau-@ pili ana i ka opu.  He laau hooikaika no hoi kela i ke AKEPAA, a he mea e no hoi ka hikiwawe o kona hoomaemae ana i ke koko, a me na mai a pau o ke ino.  No ka mea, mao keia laau la i hookuke ia aku ai na haumia a pau iloko o ke koko.  He like ole me keia na laau e ae, oiai e ai ana ka ma me na huaale ho@aha me ia mau laa@, aole hoi peneia.

 

Ka Wai Ola a Reutera,

 

Aka, ua lawa iloko ona na hoonaha ana a me na hoomaemae ana i ke koko a pau.

 

A ME

 

KO BARRY LAAU HOOLA EHA.

 

HE LAAU HAMO A HE LAAU AI.

 

He laau hoola kela iloko o ka minute hookahi, E HOAO !

 

O

 

A.W. RICHARDSON,

Oia o LIKIKINI Opio, ka Agena no keia mau laau no ke aupuni Hawaii.        931 3m 943

 

 

S. AUKAI.

LOIO!   LOIO!!

 

UA ae ia mai oia e lawelawe ma ka Oihana Loio imua o na Aha Kakau Ole o ka mokupuni o Oahu.          898 ly

 

 

HENRY N. KAHULU

Loio a he Kokua ma ke Kanawai.

 

UA makaukau no au e lawelawe i na hana a pau ma ka Oihana Loio imua o na Aha a pau o ka mokupuni o Oahu.  E loaa no au ma@o makou Keena Oihana ma alanui Papu, Helu @.  E hookoia na kauoha mai na wahi a pau o@ mokupuni me ka eleu a me ka hakalia ole.

885 ly no16

 

 

WILLIAM O SMITH.

LOIO!   LOIO!!

 

Alanui Kaahumanu, Honolulu, Oahu.  @y