Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVIII, Number 50, 13 December 1879 — Page 4

Page PDF (1.61 MB)

This text was transcribed by:  Alika Olsen
This work is dedicated to:  Pearl Harbor Hawaiian Civic Club

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

KA NUPEPA

Kuokoa me ke Au Okoa

I HUHA.

No ka Makahiki, $2. Eono Mahina, $1.

Dala Kuike ka Rula.

 

POAONO, DEKEMABA 13, 1879

 

New years Hymn.

The Echo p.114.

1

Kaa mau na makahiki nei,

Kaa, kaa, a wikiwiki e,

Ka makahiki hou nei,

Ua puka mai, hauoli e.

Cho. Ala'e, ala'e, na hoahanau,

Ala'e, ala'e, hoomakaukau,

Ala'e, ala'e, ka no ia nei,

E oli e.

2

Kaa mau na makahiki nei,

A lawe i na hana e.

Ka makahiki hou no nei,

O kona lama ke kau mai.

Cho. Ala'e, ala'e &c.

3

Kaa mau na makahiki nei,

A lawe i na mea maikai.

E pule a hoomaikai pu

No keia makahiki hou.

Cho. Ala'e, ala'e &c.

4

Kaa mau na makahiki nei,

Kini na hoa i hala e,

Pokole no ko kakou wa,

E hana oia ka la.

Cho. Ala'e, ala'e &c.

            Hawaii

 

Haawina Kula Sabati.

HELU 1. SABATI JAN. 4, 1880

Ka Hapaha Mua.

 

KUMUHANA.

Ke Keiki Mesia. Pauku Baibala. Mat. 2; 1-12.

 

            A HANAUIA o Iesu ma Betelehema i Iudea, i ke kau ia Herode ke alii, aia hele mai la na magoi mai ka aina hikina mai a Ierusalema,

            2 I ka i ana mai, Ai la ihea ka mea i hanau iho nei i alii no ka poe Iudaio?  No ka mea, ua ike makou ma ka aina hikina i kona hoku, a ua hele mai nei makou e kukuli hoomaikai ia ia.

            3 A lohe ae la o Herode ke alii, apoapo ae la kona oili, oia a me ko Ierusalema a pau.

            4 Alaila hoouluulu ae la ia i ka poe kahuna nui a me ka poe kakauolelo a me na kanaka, ninau mai la oia ia lakou, Ai la ihea kahi i hanau ai o ka Mesia?

            5 Hai aku la lakou ia ia.  Aia i Betelehema i Iudea nei; no ka mea, ua palapala ia e ke kaula penei,

            6 O oe, e Betelehema, i ka aina o Iuda, aole no oe ka mea uuku loa iwaena o ko Iuda poe alii; no ka mea, mailoko mai ou e hele mai ana kekahi alii nana e hoomalu i ko'u poe kanaka o ka Iseraela.

            Alaila, kii malu aku la o Herode i ua mau magoi la, ninau pono aku la ia lakou i maopopo ai ka manawa i ikea aku ai ua hoku la.

            8 Hoouna aku la oia ia lakou i Betelehema, ia aku la, Ou haele oukou e imi pono aku i ua keiki la; a loaa hoi, alaila e hai mai ia'u, i hele aku hoi au e kukuli hoomaikai ia ia.

            9 A lohe ae la i ka ke alii, haele aku la lakou; aia hoi, ka hoku a lakou i ike ai ma ka aina hikina, lele e aku la ia imua o lakou, a hele aku la, a kau iho la maluna pono o kahi e noho ana o ua keiki la.

            10 A ike aku lakou i ua hoku la, hauoli nui loa ae la lakou.

            11 Komo lakou iloko o ka hale, a ike aku la i ua keiki la a me kona makuawahine o Maria, a moe iho la lakou, hoomaikai aku la ia ia; a wehe ae la lakou i ko lakou waihona waiwai, haawi aku la lakou nana i ke gula, a me ka libano, a me ka mura.

            12 A ma ka moeuhane, papaia mai lakou, aole e hoi hou aku io Herode la, a ma kekahi alanui e ae i hoi aku ai lakou i ko lakou aina.

            Pauku gula. Isa. 9: 6. Hoopaanaau.

            Mele. Him. 83. Hoku Ao nani. 4 pauku.

            Pule hoomaikai i ke Akua no kona ae e komo kokua ikoko o ka makahiki hou a e hoomaka e huli hou i ka Baibala.

 

Ka Wehewehe me ka Ninau ona.

            Ua pau ka huli mua ana i ka Baibala iloko o na mak. 7.  Ka hoomaka elua keia e huli i ka Baibala iloko o na mak. hou 7.  Ma ka huli mua ana ua hoomaka kakou ma Kinohi.  Ma keia huli ana, ke hoomaka nei kakou ma Mataio.  Eono malama ma Mataio.  Alaila, hoi aku i Kinohi, a kula eono malama malaila.  Oia ka pau o ka mak. mua. Ka haawina 1 keia.

            E hiki ana paha ia u ke kakau i na haawina a pau mai ka mua a i ke 365, aole paha.  Aia nae ia i ka manao o ka Haku.  Kakou ka poe e ola ana i keia wa, aole e hiki aku ana kakou a pau i ka la 31 o Dek. mak. 1886.  E hana nae kakou a pau me ka ikaika, me maha ole a kii ia mai e ka Haku e lawe ia aku i kela ao, i ka maha maikai ma ka lani.

            Mataio ka inoa o keia buke.  Mataio no hoi ka inoa o ka mea nana ia i kakau. Levi kekahi inoa ona.  He haumana oia na Iesu, he Lunaolelo, he Aposetola. Nana Mat. 9; 9. 10; 1-3. Marek. 2; 14. Luka 5: 27-29.

            Ma ka nana aku no Galilaio Mataio. Ua haalele oia i ka oihana luna auhau, a hele pu me Iesu mai ka wa i hoomaka'i Iesu i kana oihana ma keia ao a hiki i kona wa i make ai, a aia hou ai a pii aku i ka lani.  Ua makaukau loa oia e kakau i ka moolelo o Iesu, no ka mea, ua ike maka oia i na mea ana i kakau ai.

            Ka m@@ i kakau ia'i ka euanelio o Mataio. Aole akaka leo.  Aka, ma ka nana'ko, a ma ka noonoo ana o ka poe noonoo, aole paha i liuliu mahope o ko Iesu make ana a hoomaka Mataio e kakau i kona moolelo.  Ole paha ka manawa mawaena o ka mak. 35 me ke 60.  He mea uuku nae ia, o ka manawa.

            Ka Olelo i kakau ia'i.  Ka olelo Helene.  Pela ka manao o ka nui.  Nui nae ka poe i manao, ua kakau mua ia ma ka olelo Herbera, a unuhi ia e ia mahope iki iho ma ka olelo Helene.  He mea uuku nae, ka olelo.  Na mea i kakou ia, oia ka mea nui.

            Nowai ke kakou ana?  No na Iudaio mua paha.  Pili pono ia lakou.  Aka, ua kakau ia aole no na Iudaio wale no, aka no na lahui kanaka a pau, no ko Hawaii lahui kekahi.

            Ma ka mak. 1.  ua kakau ia ke kuauhau no na hanauna o Iesu Kristo, i akaka na kupuna, ka ohana nana mai ka Mesia, i akaka he mamo oia na Davida, i akaka he hoi ke ko ana o ka ke Akua olelo.

 

No ka hanau ana o Iesu.

 

            4004 makahiki mamua aku, ua hai ia ia Adamu e ke Akua, he wahi hua e puka mai ana. Kin. 3; 15.  Iesu no ia.  Ma ka mak. 1872 B. C. a ma ka mak. 1804. B.C. ua hai ia e ka anela o ke Akua, ia Aberahama a ia Isaaka Kin. 22; 18  26; 4.  he wahi mamo e puka mai ana, a ma o-na la e hoopomaikai ia'i na lahui kanaka a pau.  Iesu no ia.  Ma ka mak. 1689 B. C.  Ua wanana Iakoba no kekahi mamo a Iuda e puka mai ana.  O silo ka inoa ma ka wanana.  O Iesu no ia.

            Ma ka mak. 1452 B.C. he wanana ma ka waha Balaama Nahelu 24; 17. no kekahi hoku e puka mai ana.  O iesu ia.  Mahope iki iho ua hai ia ia Mose Kan. 18; 18, he kaula e hiki mai ana.  O Iesu no ia.

            Ma ka mak. 742 B. C. a 739 B. C. ua hai mai ke Akua ia Isaia i kekahi mau mea no kekahi keiki hanau ana Isa. 7; 14. 9; 6, 7.  O Iesu no ia keiki.  A e ulu mai ana he mea me he oha la, he mea i makemake ole ia Isa. 53; 2.  O Iesu no ia.  Ma ka mak. 710 B. C. ua hai ia ia Mika mok. 5; 2. e puka mai ana ka mea e alii ana iloko o ka Israela.  Iesu no ia alii.

            Ma ka mak. 520. B. C. wanana Hagai no kekahi mea e hele mai ana, ka mea i makemake ia Hagai, 2; 7.  O Iesu ia mea mana.  Ma ka mak. 397. B. C. wanana Malaki, mok. 4; 2, he la nui e puka mai ana, ka la o ka pono.  O Iesu no ia La.

            Kali no ke Akua, a makaukau pono ka honua me na lahui kanaka, alaila hele mai ke anela Gaberiela, he mau malama 9 paha B. C. e hai ia Maria, a ia Iosepa, kokoke ka manawa.  Heluhelu Mat. 1; 18, 25.  A i ka wa i hanau ai Iesu hele mai no ka Anela, a hai i na kahu hipa, ma keia la, ua hanau ia, ma ke kulanakauhale o Davida he ola no oukou; oia ka Mesia ka Haku Luk. 2; 11.

            Mat. 2; 1.  Mahea Iesu i hanau ia'i?  Heaha, a mahea Betelehema?  Owai ke alii o Iudea ma ia wa?  Owai ka Emepera o Roma?  Owai ka i hele mai mai ka Hikina mai?  He poe aha na magoi?  Hele lakou a i hea?  Heaha, a mahea Ierusalema?

            P. 2.  Heaha ka ninau o na magoi?  No keaha lakou i paipai e hele a huli ia alii?  He hoku aha ia?  He lama Kuhikuhi no ke Akua mai.  I na loaa ia alii e aha ana lakou ia ia?

            P. 3.  A lohe Herode, pehea oia me ko Ierusalema a pau?  No keaha keia pihoihoi?  He lili Herode, he makau kanaka.  He alii hookaumaha loa paha keia alii hou.

            P. 4. Heaha ka Herode hana?  Heaha kona ninau?

            P. 5, 6.  Pane aku lakou pehea? Aia mahea ia wanana?  Mik. 5; 2.

            P. 7, 8.  Aha malu Herode i na magoi?  Ua hai aku oia, aia ma Betelehema kahi i hanau ai ia alii.  A kauoha oia ia lakou e aha?  E hele i Betelehema, a huli a loaa ua keiki alii nei alaila e hoi mai a hai ia,  Herode.  I aha oia?  He oiaio anei ia olelo a Herode?

            P. 9, 10.  Hoomaka na magoi e hele i Betelehema e huli ia keia alii e like me ka Herode kauoha.  Aia hoi, heaha ka i hoe@ hou mai?  A pehea ke kuhikuhi ana?  A aha iho la lakou?

            P. 11.  A loaa ka hale ma ke kau pono o ka hoku lama maluna iho, pehea na magoi?  A loaa owai?  A aha aku la ia ia?  A heaha na makana i haawiia ia ia?  Ua hanau ia Iesu ma kekahi hapa o ka hale hookipa, oia hoi ka Hotele.  Ua lawe ia nae paha oia i ka hale e i ka wa i puka'i na magoi ilaila.  Mamua paha o ke oki poepoe ia aoa ona, mahope iki iho paha.  Aole nae i loaa iaia na la he 40.  Pehea ia?  Luk. 2; 21-24, me Oihk. 12; 2-4.

            P. 12.  Ua hoi anei na magoi i Ierusalema, e hai aku ia Herode?  No keaha ka hoi ole?

            Na manao.  1 E hauoli no ka puka ana mai o ka Mesia.  2 E huli i ka Mesia, a hoomana ia ia, a e makana aku ia ia, aole i ke dala me ke gula wale no, aka e makana'ku i ka naau a pau i ke ola kino a pau.  3 E hai aki i ka Mesia ia hai, e kokua i ka hoolaha ana i ka nuhou maikai i ke ola ma o Iesu la.

            Mele. Him. 82  "Hamau e na kanaka."

            Pule no ka makahiki hou.

            Haawina no Jan. 11, Mat. 2; 13-23.

 

Moolelo o ka Ahahui Lunakahiko o na mokupuni o Maui.

 

Halawai ka aha lunakahiko o na mokupuni o Maui ma ke halepaie o Kaahumanu, ma ka la 11 o Nov. M.H. 1879. hora 11 1-2 kakahiaka.

            Koho ia o A. Pali i lunahoomalu, a ia J. Haole i kakauolelo no ka manawa, ma ke noi ua hooholo ia.  Eia na hoa o keia aha i hiki mai.

Ekalesia Kahu Lunakahiko.

Haiku  S. Kamakahiki

Huelo  "           " Kahu ku i ka wa Kealakai

Keanse            "                       "                       "           Lono

Hana                J. K. Iosepa, haiolelo,

Kipahulu & Kaupo     D. Puhi            Pamaiaolo

Honuaula         S. K. Kauwe   Pakualani

Waikapu         W.P Alexander, kahu ku i ka

            [wa Luahine

Wailuku          W. P. Kahale   J. Haole

Waihee            O. Nawahine   J. S. Lono

Kaanapali        A. Pali, kahu ku i ka wa

Olowalu          "           "           "           S. Kaalawa

Lanai   "           "           "

Lahaina           "           "                       S. Kamohakau

Halawa

Ekalesia           Kahu               Lunakahiko 2

Kaluaaha Molokai

Pelekunu & Wailau

Siloama

            Na hoa mau o keia aha, W. P. Anexander, J. M. Alexander, P. Keaupuni.  Noi mai o D. Puhi e koho keia aha ia R. Maka, J. K. Iosepa a me J. Kekela, i mau hoa kuka no keia aha, ua hooholo ia.

            Noi mai o W. P. Kahale e noho keia aha malalo o na rula, hooholo ia.  Koha ka lunahoomalu ia W. P. Alexander, S. Kamohakau, S. Kaalawa, i komite imi kumuhana, a ia D. Puhi, S. K. Kauwe, J. S. Lono i komite imi haawina.  Hoike mai ke komite imi kumuhana i keia man kumuhana malalo nei.

            1 1-2 hora haipule, 2 na hoike kihapai, 3 na hoike a ke komite, 4 na palapala hoopii, 5 na heluhelu haawina, 6 i mau hoeueu i na ekalesia kahu ole, 7 na ekalesia kahu ole, 8 na kula kahunapule, 9 na kula hanai kaikamahine, 10 na kula Sabati, 11 e noonoo keia aha i dala na ua elele e hele ai i ka aha hui nui ma Honolulu M. H. 1880, 12 owai la ka misionari kupono no ko Nuuhiwa pae aina no ka M. H. 1880, 13 heaha la ka manao ponoi o keia aha hui no kona mau kahunapule ke lilo ma ka oihana loio, 14 no ka ekalesia Siloama, 15 ke ola o na kahu ekalesia, ma ke noi ua hooholo ia.

            Ua malama ka aha i ka hapalua hora haipule me ka himeni 189, hoolaha mai ka lunahoomalu, e hapai ka aha i ke kumuhana elua, hoololi mai o O. Nawahine e hapai keia aha i ke kumuhana ekolu, ua hooholo ia.  Heluhelu mai o O. Nawahine i ka hoike a ke komite ua noi ia mai, e noonoo keia aha i kela hoike ua hooholo ia.

            Noi mai o W. P. Kahele, e hoopanee keia aha a halawai hou ma ka hora 1 1-2, ua hooholo ia a hoopanee ia me ka pule a J. Haole.

            Halawai hou ka aha ma ka hora 1 1-2 e like me ka hoopanee ana.

            Ua wehe ia na hana me ka pule a W. P. Kahale.  Hapai hou ka aha i ka hoike a ke komite, ma ke noi a S. Kamohakau e apono aku keia aha i ka hoike a ke komite ua hooholo ia.

            Hapai ka aha i ke kumuhana elua, heluhelu mai o D. Puhi i ka hoike o ka ekalesia o Kipahulu a me Kaupo.  Ua noonoo ka aha i keia hoike, ua kauoha ia hoi ke komite kaahele e lawe mai i olelo hooholo e pili ana ia hoike imua o ka aha.

            Hoike waha mai o W. P. Alexander ke komite pai i na rula o keia aha me ka hoike pu mai i ka nui on na lilo no ia hana, he $12.00, a ua hoihoi aku ka aha ia mau lilo a pau i ke komite, ua hooholo ia.  Heluhelu mai o S. K. Kauwe i ka hoike o ka ekalesia o Waikapu.

            Noi mai o J. K. Iosepa, e hoopanee keia aha apopo hora 9 hooholo ia.  Ua hoopanee ia keia halawai me ka himeni 130, a me ka pule a ka makua W. P. Alexander.

La hana Elua.

Nov. 12 M. H. 1879

            Halawai hou ka aha ma ka hora 9 e like me ka hoopanee ana.  Malama ia ka hapalua hora haipule me ka himeni 355, heluhelu ia ka moolelo o ka halawai i hala, ua apono ia.  Hapai hou ka aha i na hoike kihapai.

            Heluhelu mai o O. Nawahine i ka hoike o ka ekalesia o Waiehu, heluhelu mai o S. L. Kalaola i ka hoike o ka ekalesia o Honokohau, heluhelu mai o A. Pali i ka hoike o ka ekalesia o Kaanapali, Lahaina, Olowalu a me Lanai, heluhelu mai ke kakauolelo i ka hoike o ka ekalesia o Kaluaaha, Halawa Pelekunu, a me Wailau ma Molokai, heluhelu mai o S. Kamakahiki i ka hoike o ka ekalesia o Haiku.  Hapai ka aha i ke kumu hana eha, heluhelu mai ke kakauolelo i ka palapala kahea, mai ka ekalesia mai o Huelo ia P. Keaupuni i kahu no lakou.  Noi mai o O. Nawahine e waiho ia kela palapala ma ka lima o ke komite W. P. Alexander, ua hooholo ia.

            Heluhelu hou mai ke kakauolelo i kekahi palapala kahea mai ka ekalesia mai o Olowalu ia S. K. Kauwe i kahu no lakou, ua noi ia mai, e waiho ia kela palapala ma ka lima o kekahi komite D. Puhi, J. S. Lono a me S. Kaalawa, ua hooholo ia.

            Heluhelu hou mai ke kakauolelo he palapala kahea mai ka ekalesia o Waikapu mai ia Mataio, Naohohielua, i kahu no lakou.

            Ua noi ia mai e hoomoe ia kela palapala noi ma ka papa ua hooholo ia.

            Heluhelu hou mai ke kakauolelo he palapala hoopii mai ke kahu ekalesia mai o Waihee e noi ana i keia aha, e hookuu aku iaia mai ka noho kahu ekalesia ana no Waihee no ka nawaliwali o kona kino, ma ke noi a S. Kaaiawa e lawe keia aha a noonoo i kela palapala noi, ua hooholo ia.

            Ua kuka noi keia aha i kela manao, a ua noi ia mai, e hoomoe kela noi ma ka papa, ua hooholo ia.  Heluhelu hou mai ke kakauolelo he palapala mai kekahi hoa kahiko mai o keia aha Rev E Kekoa, a ua noi ia mai e haawi aku keia aha i ke aloha mau, ma o ke kakauolelo la, ua hooholo ia.  Ho akaka mai o D. Puhi ua makaukau ka palapala kahea a ka ekalesia o Hana ia J. K. Iosepa i haiolelo no lakou, aole nae i lawe ia mai ia palapala ua poina, noi mai o O. Nawahine e kukulu ia i aha ku i ka wa he hiki mai kela palapala i ke kakauolelo, a na ke kakauolelo no e kahea ae i ka wa e halawai ku i ka wa ai, ua hooholo ia.

            Aole i pau.

 

NO KA WAI – Helu 3.

 

I keia pule iho nei ua hoomaopopo ia ka pono o ka malama pono ana o ino ka wai ma ka ha-wai piula, a ma ka bikeke hao i hapala ia me ke Ziniki.  Aole nae oia wale no na mea e ino ai ka wai o ke kulauakauhale.

            He ino ka wai ke komo na mea ano ino iloko.  O ka wai i ono loa, oia no ka wai o uka lilo loa.  Ua maopopo ia i ka poe hele mauka.  No keaha la ia?  Ua maopopo no i na a'lii i ka wa kahiko, a ua kena aku lakou e kii i ka wai o uka loa.  "Ka wai o ka lau-i."  Oia ka wai ono, no ka mea, aole i komo kekahi mea e ino ia; he maemae.  Aole i komo ka pipi a hoomainoino me kona wawae; aole i hehi ka lio a hoopii mai ka lepo o lalo; aole i kaa ka puaa e like me kona maa muu, aole hoi i auau ia e ke kanaka.  Aia i luna ae ia wai, a ua kaawale mai na hoohaumia oia ano.  He ano wai lani ia, he wai ola.  Ke inu kakou ia wai, mulea o lalo a me na wai ano awaawa o kai. 

            He kupono no hoi ka auau ana o na mai o kekahi ano.  No ka mea, he laau hoola ka wai ke hana ia me ke akamai.

            Ma na aina o Europa me Amerika, ua kaulana kekahi mau puna-wai no ko lakou ano laau hoola i ke kanaka i loohia i na mai o kekahi ano.  Oia mau punawai ua pii mai loko mai o ka opu o ka honua, a ua awili pu ia me na metala a me na paakai e hoano e ana i ke ano o ua mau wai puna la, i ole like me ka wai maoli.  Pela no ma Hawaii nei.  Aia kekahi mau punawai ma Puna, mokupuni o Hawaii, he ano like me ka wai i awili pu ia me ka luai a Pele, ua awaawa, aole kupono ke inu.  He pumehana ka wai o kekahi mau punawai, a ua manao ia he kupono no ka hoola ana i kekahi mau ano mai.  He kupono kekahi ano wai no kekahi ano mai, a pela ua kupono kekahi punawai e ae no kekahi mai e ae.             

            O ka poe alaala ua maikai ke auau kai; aka o ka poe eha ma ke ake paa aole kupono ia lakou ke auau kai.  Kupono i keia poe hope ka wai o uka, nana e holoi aku ma ka inu ana paha, ma ka auau ana paha, i na ino e paapu ana ma ko lakou koko.  No ka mea o ka wai o uka, oia hoi ka wai i awili pu ole ia me ka paakai, e hoohehee ana i na mea ino ma ka ili o ke kanaka, ka ili o waho a me ka ili o loko, o ka ihu, ka puu ai, na @aau liilii a pela aku.

            Kupono ole ka wai o kai i ka poe wiwi, a ono ole ka ai, no ka mea, ua hoeueu ka wai o kai, oia hoi ka wai i awili pu ia me na ano paakai o kela me keia ano, i ka ili o loko o ke kino, a puka mai ka upe o ka ihu, a lilo paha i mea e kuli ai kekahi poe.

            Ma ke akamai o na kauka, ua hookaawale ia kela ano keia ano paakai mai loko mai o ka wai kai, a ua hoomaopopo ia ke ano.  He mau lanu maikai kekahi oia mau paakai ke hana ia me ke akamai.

            I kuu manao, akahi no a hoomaka mai ka na auao no ke ano kupono o kekahi laau no kekahi ano mai.  Aole ma ka inu ana i ka wai kai e ola ai; no ka mea ua awaawa loa ke kai.  Aka ma ke akamai o na kauka hou, ua kauoha ia na Homepatika, ua hoomaopopo ia o ka haawi uuku loa i ka laau, ua oi aku ka pono mamua o ka hooluai ana i nui e like me ka wa kahiko.

            Ke manao nei au o ka hele i mua no ia, a mahope, i ka wa naauao o kanaka, e hiki no ke ola ke kanaka me ka inu ole i ka laau i hana ia e ke kanaka.  E maaopopo i kanaka ia wa ke ano o ka wai o kela punawai keia punawai, a e maopopo ka waiwai o ka wai maemae, a e malama pono loa ia ka wai, a ole e komo kekahi mea paumaele iloko.

            Ke puka mai nei ka malamalama mai loko mai o ka hooikaika ana a me ka hoao ana o kanaka.  E maopopo ana ma ka maemae o ke ea; ma ka maemae o ka wai, ma ka maikai kupono maoli o na mea ai a ke kanaka; ma ka maemae o na kapa komo; e ikaika ai ke kino o ke kanaka, a lilo i luakini kupono no ka noho ana mai o ka Uhane Hemolele.  Peia e lolo ai kanaka me he mau anela la, e hoonani ana ia Iehowa.

 

MAHALO PIHA.

            Ua loaa mai na $134.50 ma ka lima o ke komite o ka luakini o Manoa Oahu mai ka makua E Bona mai o Kohala Hawaii.

            Penei ke kumu o ka loaa ana mai o keia mau dala, ua wehe ia he Aha Mele maloko o ka luakini Kalahikiola ma lole Kohala e ka mea kaulana Julian Walanika a me kona mau hoa.

            Ua manao ia no ka ekalesia makua o Kohala kekahi hapa o na dala i loaa mai, aka, ma ka lokomaimakai piha o ka makua E Bona a me kona mau hoa iloko o ka Haku, ua hookuu pau loa mai nei lakou ia puu dala no ka pomaikai o k luakini o Manoa.

            Nolaila, ke haawi piha aku nei ke komite i kona mahalo i ka makua E Bona a me kona mau hoa.

            Me ke aloha.  Owau iho.

            J. P. K. Kaneihalau.

 

OLELO HOOLAHA.

KALE KULIKA,

LUNA HOOIAIO PALAPALA KUAI,

Molaki, a me na palapala oia ano.

LUNA HOOIAIO PALAPALA

Aelike mawaena o na Haku me na Kauwa.

Luna Haawi Palapala Ae Mare

            Ma ke kihi o ke alanui Moiwahine me Kaahumanu, kulanakauhale o Honolulu, ke Hawaii Pae Aina.         906 tf

 

C. C. Coleman.

Amara a he Mea Hana Mekini

Kapili Kapuai Hao Lio

-A ME KA-

Hana ana i na Kaa Lio. &c.,

Hale Hana ma Alanui alii e kinoole ia i

            905      ke Alanui Papu            tf

 

KAKELA a me HAKI.

O KAKELA OPIO A ME F. M. HATCH.

@@@

            W. R. CASTLE, @@

@@@

 

ALFRED S. HARTWELL.

[HAKAWELA.]

LOIO a he KOKUA ma ke KANAWAI!

Aia kona Keena Oihana maluna ae o ka Hale Kuai Buke o Wini me Robikana.        S67 tf

 

CECIL BROWN.

LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI

A HE AGENA no ka Ha@ ana i na Palapala no ka Mokupuni o Oahu

Helu 8. Alanui Kaahumanu.   Honolulu. H. P. A. 2y

 

S. W. MAHELONA

HE LOIO! HE KOKUA A HE PALE

ma ke Kanawai.

Ua makaukau ao e lawelawe me ka mikiui a me ka eleu lua ole i na hihia a pau o kela a me keia ano imua o na Aha Hookolokolo a pau o keia aupuni.  Ua hiki no hoi ke kakau i na palalpala a pau e pili ana i ka Oihana Loio.  E Loaa no au ma ko'u hale noho mauka iho a Kawaiahao, a i ole ma ke keena hookolokol ka Aha Hoomalu a me ka Aha Kiekie ma Honolulu nei.  O ka poe makemake e aie dala, he oluolu ka ukupanee. 576 3m

 

TIMOTHY KALAEONE.

HE Loio a he Pale ma ke Kanawai.

IMUA o ka Aha Hookolokolo Apana o Kawaihau, Mokupuni o Kauai.  A he Agena hoi no ka hooiaio ana i na Palapala Kepa no ia Apana.  E loaa no au ma Anahola, a i ole ma Waiakalua, Koolau, Kauai.  E makaala no au i na kauoha me ka eleu loa.            895 ly Jan. 25.

 

E. LILILEHUA.

Loio a he Kokua ma ke Kanawai!

 

Imua o na Aha Apana a Hoomalu o ka mokupuni o Oahu.  E hanaia me ka eleu loa.  E loaa no au ma Lepekaholo, Kikihale, ma alalnui Maunakea, a i ole ia, ma ka Hale Hookolokolo o ka Aha Hoomalu ma Honolulu.   898 ly

 

JAMES M. MONSARRAT.

[MAUNAKEA.]

LOIO! LOIO!!

Ua hoi mai nei oia mai Amerika mai, a e lawelawe ana ma ka Oihana Loio imua o na Aha Hookolokolo a pau o keia Aupuni.  E loaa no oia i ka lehulehu ma ka hale hana o Kimo Pelekane, ma Alanui Moiwhahine, Honolulu.            au30 926 ly

 

RICHARD F. BICKERTON,

[PEKETONA.]

LOIO a he KOKUA ma ke KANAWAI!

 

E HELE ANA AIA IMI A O NA AHAHOOKOLOKOLO a pau o keia Aupuni ma na ano hihia a pau, ina paha ma Oahu nei, a ma na Mokupuni e ae.

            Ua makaukau mau oia i ka hana ana i na Palapala pili kanawai o kela a me keia ano.

            Ua hiki no hoi iaia ke h@aie dala aku ma ka moraki ana ina aina, ma ka ukupanee haahaa loa.

            E hanaia na hana one ka hikiwawe a ma ka uku haahaa.

            Keena hana, Helu 23 Alanui Kalepa, elua puka ma o aku o ka hale kauka o Kaoka Minuteole.       840 ly

 

JNO. LOTA KAULUKOU.

LOIO A HE KOKUA.

Ua makaukau au e lawelawe i na hihia a pau o kela a me keia ano ho@@ na Aha Hoi@po kolo a pau o keia Aupuni.  Ua hiki no hoi ke hana ina palapala a pau e pili ana i ka Oihana Loio me ka eleu.  E loaa no au oia Heria Koolaupoko, a ma Honolulu no hoi i kekahi manawa.           901 tf

 

J. W. M. POOHEA.

He Loio a he Kokua ma ke Kanawai.

No na kanaka a pau imua o ka Aha Apana a hiki imua o ka Aha Kaapuni ma ke keena no ka Mokupuni o Molokai; a he Agena Hooiaio Palapala Kepa no hoi no ia Apana.  E hookoia na kui-i a ka makemake me ka eleu loa.  E loaa no au ma ko'u home ponoi oia o "Kalauonaona." ma Wawaia, a i ole ia, ma ka Halehookolokolo ma Pukoo.   895 ly Jan 25

 

ASA KAULIA.

Loio he Kokui ma ke Kanawai.

Ua makaukau au e lawelawe i na hana a pau ma keia Oihana imua o na Aha a pau o ka mokupuni o Oahu.  E loaa no au ma ke Keena Oihana ma alanui Papu, Helu 31; a e hooko ia na kauoha mai na wahi a pau o ka mokupuni me ka eleu a me ka hikiwawe.           885 ly no16

 

KAUKA MAINA.

KEENA HANA MA KA HALE KAUKA O Hopemana, alanui Kalepa, e pili la me ka Baneko o Bihopa.

            Wahi Noho, ma alanui Hotele, makai iho o ka puka komo o ka pa o ka Hotele Hawaii.       no15 937 6m

 

GEO. B. KALAAUKANE.

Loio a he Kokua ma ke Kanawai.

E HELE ana au imua o na Aha Hookolokolo a pau o keia Aupuni, ma na ano hihia a pau, ma Oahu nei a ma na mokupuni e ae.

            E loaa no au ma ko'u Keena Hana ma na manawa a pau o ka la, mai ka hora 9 o kakahiaka a ka hora 4 ahiahi.  A i ole au ma ke Keena, e loaa no ko'u hope.

 

WM. H. TELL,

he Hawaii i makaukau e kuka me oukou no na mea e pili ana i ka Oihana ma ko'u aoao i na mea e pili ana i ka Oihana ma ko'u aoao i na wa a pau.  Ua makaukau mau no hoi maua i ka hana ana i na Palapala pili Kanawai o kela me keia ano; ua hiki no hoi ia maua ke hoaie dala aku ma ka Moraki ana i na aina ma ka ukupanee haahaa loa.

 

E hanaia na Hana me ka Eleu a me ka Hikiwawe Loa.

            KEENA HANA.  Maluna ae o ka Hale Kauka o Minuteole, ma ke kihi o na alanui Kalepa Papu me.        931 3m 942

 

PAPA, PAPA

AIA MA KAHI O

LEWERS & DICKSON!

(O LUI MA.)

 

MA KA KAHUA KAHIKO MA

Alanui Papu a me Moi

E LOAA AI NA

Papa Nouaiki

o kela a me keia ano.

Na Papa Nani a Paa no ke Kukulu

ana i na Hale!

 

Na Pani Puka, Na Puka Aniani.

Na Olepelepe, Na Pou, Na Oia.

Na Papa Hele, Na Papa Ku.

A Me na Papa Moe nui loa.

 

NA PILI O KA HALE

O NA ANO A PAU.

 

Na Pepa Hoonani, Na Pena o na Wai a pau.

Na Kui mai ke Nui a ka Makalii,

Na Ami Puka, Na Ami Puka Aniani,

Na Ami o na ano a pau,

Na Aila Pena, o kela me keia ano,

Na Aila Hoomaloo, he lehulehu wale,

Na aila e ae o na ano a pau.

 

NA WAI VANIKI

A ME NA

WAI HOOHINUHINU NANI!

o na ano a pau loa.

NA BALAKI ANO NUI WALE

 

A ke hai ia aku nei ka lono i na makamaka a

pau, ua makaukau keia mau makamaka

o oukou e hoolawa aku ma

na mea a pau e pili ana

ma ka laua oihana

NO KA

 

UKU KAAKAA LOAI

E like me ka mea e holo ana mawaena o

LAUA a me ka MEA KUAI.

E hele mai! E na Makamaka!!

A e lawa no hoi ko oukou makemake

me ka oluolu a me ka maikai!

845tf

 

A VALUABLE

Medical Discovery

Reuter's Life Syrup

(Nurse Bertrand.)

LAAU LAPAAU WAIWAI LOA!

Oia

KA WAI OLA A REUTERA.

He laau keia i imi ia a luaa e kekahi kahu mai kaulana, o Bertrand kona inoa, ua lawelawe keia kahu mai ma ka malama ana i ka poe mai no na makahiki he kanalima a oi ae, a o keia laau hou he mea i haoaia noloko ae o na La@ Naheluhelu a me na aa o na laau ulu o ka nahele i kona, he ono ma ka ai ana, he ala ma ka honi ana, a he pumehana kona ano.  He laau hoonoha ikaika keia me ka hoela oia ana i ka opu a me ka hoopailua ole.  Aohe nawaliwali ka mai mahope o ka a ana i keia laau, e like me ka naha ino ana o kekahi mau laau e ae, he kupono no ke ai na keiki liilii a me ka poe nawaliwali loa me ka hope ole.  He laau hoola maopopo keia i ka opu paa, a me ka inoino o ka opu waiho ai, a oie na mai a pau-a pili ana i ka opu.  He laau hooikaika no hoi keia i ke AKEPAA, a he mea e no hoi ka hikiwawe o kona hoomaemae ana i ke koko, a me na mai a pau o ke kino.  No ka mea, mao keia laau la i hookuke ia aku ai na haumia a pau iloko o ke koko.  He like ole me keia na laau e ae, oiai e ai ana ka ma me na huaale hoonaha me ia mau laau, aole hoi peneia.

 

Ka Wai Ola a Reutera,

 

Aka, na lawa iloko ona na hoonaha ana a me na hoomaemae ana i ke koko a pau.

A ME

 

KO BARRY LAAU HOOLA EHA.

He Laau Hamo a ha Laau Ai.

He laau hoola keia iloko o ka minute hookahi, E Hoao!

:o:

  1. W. RICHARDSON,

Oia o LIKIKINI Opio, ka Agena no keia mau laau no ke aupuni Hawaii    931 3m 943

 

S. AUKAI.

LOIO! LOIO!!

Ua ae ia mai oia e lawelawe ma ka Oihana Loio imua o na Aha Kakau Ole o ka mokupuni o Oahu.           898 ly

 

HENRY N. KAHULU

Loio a he Kokua ina ke Kanawai.

Ua makaukau no au e lawelawe i na hana a pau ma ka Oihana Loio imua o na Aha a pau o ka mokupuni o Oahu.  E loaa no au ma ko makou Keena Oihana ma alanui Papu, Helu 31.  E hookoia na kauoha mai na wahi a pau o ka mokupuni me ka eleu a me ka hakalia ole. 885 ly no16

 

WILLIAM O SMTH.

LOIO! LOIO!

Alanui Kaahumanu, Honolulu, Oahu. 913 ly