Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIX, Number 3, 17 January 1880 — Nuhou o ko na Aina e [ARTICLE]

Nuhou o ko na Aina e

Hookuku ki-pu. Hoopaapaa ae la kekahi haole Amerika me kekahi kanaka Mesiko no ka moa akamai kipu, ninau aku la ka Amerika, pehea oe e hana ai i kau pu i ike ia ai kou akamai kipu? Pane aku la ke kanaka Mesiko, e hiki ia'u ke ki i kuu pu a lawe mai i kela pohaku e paa la ma ke pine omau o kou umauma me ka loohia ole ou i kekahi poino ; ia wa koke no i kau aku ai ua kanaka la i kana pu a ki aku la. a loohia aku la kona kokoolua me ka pilikia kukonukonu. Ika ninau pono la ana, eia ka ua enemi mua no laua kekahi i kekahi. He mai Fiva ma Inia. He lono mai Calcutta lnia mai, e hoike mai ana ua pahola ikaika ae ka mai fiva ma kekahi mau apana aina o Inia ma ke Komohana akau ; aia ma ia mau wahi, ua ikaika loa, a hahana loa ka mai fiva maluna o na kamaaina, a he nui o na kanaka mea paahana kai loohia ia e keia popilikia nui. No Cabula. No na mea e pili ana i ke kulana o Cabula, ua kamailio mau ia iloko o na nupepa no ka pono ole a me ke kaulike ole o na mea i hana ia mawaena ona aoao paonioni elua, iloko ona hoouka kaua ana aua mau aoao la elua, ua lilo mau ka lanakila ana ma ka aoao Beritania, a ua haawi pio mau aku la ka poe Afeganikana no kona hoa paio; a ua ike ia aku ka pii mau ana mai o ke kulana mahiehie o na Pelekane, me he mea la e poi pu mai ana nialuna o ka aina holookoa o Afegana me he mau uhini la e nome hala ole ana ī na mea uliuli o ka aina. Ma na lono hope loa mai nei, i lohe ia mai ai i ka hookahua a me ke onioni paa loa ana iho o ke hulana o ke Kenela Koberts ame kona mau koa ma na wahi papu maikai o ka nina, me ka hooweliweli ana aku i ka noho'na ona kamaaina o ke kulanakauhale o Cabula. O ke ake nui maoli no o ka poe Pelekane, o ka owala aku i na kamaaina, a lilo pono iho ke kahua ia lakou; aka, ua loaa no i keia mau kamaaina, he mau koo nana e hoomau aku i ko lakou mau kulana mua no keia mau la ; oia no na ohana e noho ana ma na puu a me na kualapa o ka aina. Mai keia mau ohana mai, ua loaa mai he mau puali koa no lakou e panee aku ai imua o ke kahua kaua, e kukai poka ai me Kenela Roberts; aka he mea maopopo no i ka nana aku e lilo ana no ka eha ma ko Roberts aoao;oiai o na hoomakaukau kaua ana a ko AfeganiUana aoao, aole no i manoanoa elike la me ko na Pelekane; nolaila, ua pono no ia lakou ke haawi pio aku no na Pelekane. Kenela Kalani. Ua lohe nui kakou i na mea e pili ana ia Kenela Kalani i kamailio nuiia maioko o ko kakou mau nupepa, aka, i mea e akaka lea'i kona kaulana a me ka hanohano pha i loaa ia ia iloko o kona mau huakai Jkaahele, a kaapuni honua iloko oka makahiki i aui aku la, he mea pono no ke hoakaka hou ia aku kekahi mau mea, a me ia mau hiona e maopopo lea'i ia kakou, ua kau io oia ma ke kulana kiekie. Oia no kona launa a halawai ana me na alii nui o na aupuni nui o ka honua nei, he alo a he alo. Kona lulu limn pu ana me ka Moiwahine Victoria o Beritania nu»; kona launa pu ana me ka Moi Humbert o Italia, ka Pope Leo XIII o Roma, ka Emepera Wiliam o Geremania, ke Suletana o Tureke, ka Moi Leopold o Belegiuma, ke Khedive o Aigupita, ka Peresidenu MeMahon o Farani, ke Kuhikuhipuuone Bismork o Geremania, ka Mo» o Holani, ka Moi Oscar o Kuekena, ka blroepera Alekanekelo o Kusia, ka Moi Alf-

onso o Sepania, ka Peresidena Gravy o Farani, ka Emepera Francis Joseph o Auseturia, ke Lii kui o Inia, ka Hooilina alii Kung o Kina, ka Moi o Siam a me ka Mikaelo o lapana. Mamuli o keia mau launa a hoomakamaka ana me keia heluna nui o na alii hanau o ka aina, a me na kanaka naauao i hapai ia ae ma n» kulana hanohano o na aupuni nui 0 ka honua nei, he mea nui ia na kakou e noonoo nui ai i ka hiki ana i keia kanaka i hanau ia mai, aole ma ke ano koko alii, a pili alii la hoi, aka, ma kona ano makaainana no i like no me ka hapa nui o na kahaka o ke ao neij nka ma ke ano e o na haawina i loaa i ke kanaka, e like me na mea 1 ike ia īloko o moolelo nana i hapai ae i kona kuluna a kau i ka pane poo o ke kaulana i ike ia ma ka honua- nei iloko o keia au e naue nei, a he mea pono i na makamaka heluhelu Kuokoa e loaa ona mau kii o na hiona o ke Kenela Kalani i ike pono iho ai kakou ī kona mau helehelena ano ku ī ka mahalo. Pakele ke Alii Kui o inia. iloko iho nei o ka maluma o Dec. 1879, ua | hoao ae kekahi kanaka e lawe i ke ola o ke j alii kui o Inia ma kona ki ana i ua aln la me ka pu panapana. I kekahi la, oiai ua alii la maluna o ke kaa ma ke alanui e hoi aku ana ī kona home aiii, ua halawai mai la oia me kekahi o kona mau koa, a mahope iho o ko lakou launa ana ma ke ano mau, ua hoomau aku la ko lakou holo ana ; aole i liuiiu mahope iho, ua lohe ia aku la ke kani ana mai la o ka pu mai waena mai oke alukn kanaka e hookeke mai ana ma na pipa alanui. Ua hihio ae la ka poka maluna o kona poo. Ua pioo nui ae la ka lehulehu no keia mea, aua huli la aku la ka mea koiohe, aole i emo, ua loaa aku ia oia, he kanaka kupa no o ka aina, a ua hoouna koke ia aku la i kahi paa; ua ona nae oia. Mahope iho o keia, ui hoi ioa aku la ke Alii i kona home me ka ioaa ole o kekahi poino.