Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIX, Number 5, 31 January 1880 — Page 3

Page PDF (1.69 MB)

This text was transcribed by:  Elizabeth Parks
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

E. Weller

MEA HANA WATI.

ALANUI KAAHUMANU.

938 Honolulu   ly

PAPA! PAPA!

NO

ALLEN & ROBINSON

 

UA WEHE AE NEI MAUA 1

PA KUAI PAPA

MA

KA UWAPO O PAKAKA

 

Na Papa Ulaula o na ano a pau.

Na Papa Paina o na ano a pau.

                        Na Pili Hale Ulaula.

                        Na Pili Hale Keokeo.

Na Pepa Hoonani Hale,

Na Pepa Molina.

 

Na Pena a me na Aila Pena !

NA KUI O NA ANO A PAU.

 

NA PANI PUKA a me

NA PANI PUKA ANIANI.

                        NA PANI PUKA  a me

                        NA OLEPELEPE.

 

NA LAKO KUKULU HALE

O NA ANO A PAU!

 

E KUAIIA MA KE

KE KUMUKUAI HAAHAA LOA

O keia Makeke.

ALLEN & ROBINSON

Honolulu, a@@. 1, 1878     853tf

 

LOLE MAKEPONO

Ke Kuike.

E LOAA NO IA MA KAHI O

KAKELA ME KUKE!

E LAA NA

Ahinahina, Kalakoa,

Keokeo, Leponalo,

Pena, Aila, Aniani,

HA MEA PIULA

KOPA, AILA HONUA,

AILA HOOMALOO

 

Kui Kakia, Pakeke,

Tabu, Kaula, Noho Lio,

Hulu Palaki, na Pulumi.

 

A HE

 

AGENA NO HOI NO NA MOKUPUNI O HAWAII NEI NO NA

 

@inakini-nao,

@inakini Maoli,

@@ule Kalakoa

@@@@ia, Kelepa, Kilika,

 

Na lole kupono i ka wawae,

Palule Huluhulu,

Na Lole Huluhulu,

Na Lole no ka hoohelohelo ana

Lipini, Lihilihi, &c.

 

LIPINE, LIHILIHI, &c.

 

A ME NA

 

Mikini Humuhumu MakeponoLoa!

 

A HE

MAU MEA AI KAHI

 

Ka Palaoa, Kopaa,

            Raiki, Pia, Hoohu.

                        Paakai.  Huaala,

                                      Pia Kulina, &c.

 

A he L@@@ Lapaau Kaulana Lea

A DR. JAYNES.

 

Laau Kunu,

            Laau Hoomaemae Koko,

                        Laau Hoopau Naio,

                                    Penikila, Huaale,

A ME NA LAAU HANA, A PELA'KU @

840 tf

 

E. LILILEHUA.

Loio a he Kokua ma ke Kanawai!

 

IMUA o na Aha Apana a Hoomalu o ka mokupuni o Oahu.  E hanaia me ka eleu loa. E loaa no au ma Lepakaholo, Kikihale, ma alanui Maunakea, a i ole ia, ma ka Hale Hookolokolo o ka Aha Hoomalu ma Honolulu. 898 ly

 

KE AHI-KOE KILAUEA!

 

KE AHI-KOE HAWAII 8 PAPAA

A ME KE

AHI-KOE HAWAII HUINAHA!

0

Ke Ano Maikai Loa.

Ua owi li la iloko o na wa-hi he 36, a he 3600 o ka pahu hookahi.  E malama mau ia ana no ke kuai ia aku.

E. O. Hall & Son.

 

E loaa no kela ano ahi ma na halekuai a pau maloko o keia Anpuni, no ke kumukuai haahaa loa.  E ninau no

KE AHI-KOE KILAUEA

 

KO BIHOPA MA

BANAKO MALAMA DALA!

 

E MALAMA NO MAUA I KE DALA O na kanaka maleko o ka Banako, penei:

Ina hoomoe mai ke kanaka hookahi i na dala $300 a emi mai paha, alaila, e uku maua i eono hapahaneri ukupanee makahiki, mai ka la o ka lawe ana mai a hiki i ka la o kona ohi ana, ke waihoia ke dala hoomoe i ekolu malama a keu paha.  Aole ukupanee e helu ia no ka hakina o ke dala hookahi, aole no hoi no ka hapa malama.

            Ina ohi koke ola i kana dala, aole i hala na malama ekolu aole ukupanee.

            Ina i manao ke kanaka e ohi i kana dala, e pono ke hoike e mai oia ma ka Banako i kona manao ohi, i kanakolu la mamua o kona ohi ana, a o kana Buke kekahi ke laweia mai.

            Ma ke kikoo wale no a ka mea dala e haawi ai i kana, a o ka Buke kekahi ke laweia mai.

            Ma ka la mua o Sepatemeba i kela makahiki a i keia, e houluulu ai i ke dala, a e huipuia ka ukupanee me ke kumupaa o na dala i hoomoela no na malama ekolu a keu, a mahuahua, ke kumupaa e loaa i ka ukupanee.

            Ina oi aku ke dala hoomoe mamua o $300, alaila, hooholo pu ka olelo.

            E weheia ka Hale Banako i na la hana a pau.

851 tf  BISHOP & Co.

 

OLELO HOOLAHA.

 

EIKE auanei na kanaka a pau, ma keia olelo hoolaha owau o Keawe k, a me Akima pake, ua lilo ia maua ma ke kuai ana, na waiwai a pau loa o Lau Tong pake, a me ka hale laau e ku'ia maluna o ka aina o Kainapau, ma Kalihi-waena, nolaila, o ka poe a pau he kuleana ko lakou iloko o keia waiwai i hoike ia maluna.  Ke hai ia aku nei aohe o lakou mana i kela mau waiwai, mai keia la aku e hoopuka la nei ma ka "Nupepa Kuokoa."  KEAWE a me AKIMA pake.  Kalihi-waena, Januari 8, 1880.  945-4t.

 

HOOLAHA HOOKO MORAKI.

 

KE hoolaha ia aku nei ma keia, oiai mamuli o kekahi mana kuai i hoike ia maloko o kekahi palapala moraki i kakau ia ma ka ia 4 o Dec. 1877 e Kaniu Lumaheihei o Hamakua, mokupuni o Hawaii me William P. Lumaheihei kana kane mare, a me M.P. Kinimaka me D. Leleo o Honolulu, Oahu, ia Thomas Cumming o Honolulu i olelo ia, i kakau kope ia ma ka buke hoopaa Helu 23 ma na aoao 141, 142 a me 143 a i hoolilo ia ia Thomas Cummings i olelo ia ia Alex. J. Cartwright o Honolulu i olelo ia ma kekahi palapala i hana ia i ka ia 15 o June 1879 i kakau kope ia ma ka buke hoopaa helu 58 ma na aoao 311, 312, a mamuli o ka uhai ia ana o na kumu ae like maloko o ua mau palapala moraki nei, e kuai ia mahope o ka hala ana o ka manawa i ae ia e ke kanawai, ma ke kudaia akea, no ka uhai ia ana o na kumu ae like e like me ka mea mua i hai ia ae ia.  O ka waiwai i hoike ia maloko o ua moraki ia, ke waiho ia ma Kona Akau, Kona, Hema, Hamakua, mokupuni o Hawaii a ma Honolulu mokupuni o Oahu.  ALEX. J. CARTWRIGHT. CECIL BROWN, Loio no ka mea moraki.  Hana ia ma Honolulu, Ianuari 3, 1879  945 4 t

 

He Nui Anei Kou Makemake i na

Mekini Humuhumu Lole?

Ina pela, alaila, e kipa mai no ma ka Halekuai

0

KAKELA A ME KUKE.

A malaila oukou e ike ai a makaikai i na ano MEKINI a WHEELER a me WILSON, mai ke $40 a hiki i ke $50 ke kumukuai o ka mea hookahi.

 

Ka MEKINI a SINGER,

ma ke $50 pakahi, a me ke ano

MEKINI a WILCOX me GIBBS,

MA KE $30 a hiki i ke $50 ke kumukuai.

            I mea e pau ai ko oukou kanalua e na Makamaka no ke kupono o keia mau ano Mekini, e naue mai no me ke kuihe ole, a e ike no oukou iho.   862 tf

 

Hoolaha Hooko Moraki.

 

MA keia ke hoolaha ia aku nei, mamuli o kekahi mana kuai maloko o kekahi palapala moraki i hana ia e Wainee w) a me Kaliko kana kane ia Mary J. Brown i kakau i ka la 21 o Novemaba 1878, a i kakau kope ia ma ka Buke 59 aoao 121; e manao ana o Mary J. Brown i olelo ia, e hooko aku i ka moraki i oleio ia no ka uhai ia ana o na olelo ae like, oia hoi, no ka hookaa ole ia o ka uku panee i hoakaka ia iloko o ka moraki i olelo ia, a mamuli ola hooko ana, e haawi aku ma ke kudala akea ma ka Poaono ia 14 o Feberuari, 1880, ma ka hale kudala ma Honolulu ma ka hora 12 awakea o ka ia i olelo ia na aina a pau i hoakaka ia iloko o ka moraki i olelo ia, a i ole i kekahi hapa e lawa'i na koina o ka moraki i olelo ia, a me na lilo a pau e pili ana, ke ole e hookaa piha ia me na lilo mamua ae o ka ia i olelo ia.  Penei na hookaa piha ia me na lilo mamua ae o ka ia i olelo ia.  Penei na hookaka ana o ke aina i olelo ia:  Akahi ma Moanalua, Oahu, hookahi eka me @3-100 o ka eka i hoakaka ia ma ka Palapala sila Nui, helu 426 no S. Kalama, alua.  Ma Kamananui, Waialua, Oahu, elua eka me 20-10 eka i hoakaka ia ma ka Palapala Sila Nui helu 1646 no Peahi, Ekolu.  Ma Kamananui i olelo ia, ekolu eka 60 eka, i hoakaka ia ma ka Palapala Sila Nui helu1647 no Mana a me Peahi, K@a.  Ma Kamananui I olelo ia, hookahi eka me 40-100 eka me 40-100 eka, i hoakaka ia ma ka Palapala Sila Nui, helu 1663 no Kaialiilii, Klima.  Ma Hoopuliuli, Kwa, Oahu, hookahi eka me 14-100 eka i hoakaka ia ma ka Palapala Sila Nui helu 2865 no Kalama alua.

            Kakau ia ma Honolulu Ja@ 16, 1880.   MARY I. BROWN  Ma kona Loio Alex. I. Cartwright.  Castle & Hatch loio o ka mea nona ka moraki.  946 4t

 

AHA Hookolokolo Kaapuni o Kauai.  O ke kau hookolokolo kaapuni o ka Apana Eha o Feberuari 1880, ua kauoha ia e hoopanoe a hiki i ka ia @@ o Feberuari, ma keia, ke hoolaha ia aku nei, o ka poe he kuleana hana ka lakou, a he mau hoike paha no ua kau ia i olelo ia, aole e hele ae mamua iho o na ia ia, a ke hoolaha pu ia aku nei na Jure Hawaii e hele ae lakou ma ka Poakolu Feberuari 18.

            Ma ke kanoha a ka Lunakanawai Kiekie o ka Aha Kiekie.  JNO. E. BARNARD, Honolulu, Jan. 12, 1880.     946 @t

 

Olelo Hoolaha.

 

MA ka Poaono, Dec. 13, 1879, ma loaa la'u he waapa huelepoki, ma na kuaau mauka mai o ka Poe Bele; @@@@@, o ka mea a mau mea no@a ia waiwai, e kii koke mai ma @@@@ wahi ma Kakaako, me ka uku pu mai he $30, no ko'u maluna ana.  A i hala na ia @e 1@ mai ka la e puka ai ma ka nupepa, @ @@@ loa no ia'@ ke@a waapa.  KAUAUA.  Honolulu, Jan. 14, 1880.  946 3t

 

JNO. LOTA KAULUKOU.

LOIO A HE KOKUA.

 

UA maka@kau au @ lawelawe i na hihia a pau o ke@a a me hela ano iloke e na Aha Hook@l@kele a pau o keia Aupuni.  Ua hiki no hoi ke hana i na palapala a pau e pili au@@ i ka O@@ana Lele me ka eleu.  E loaa no au ma H@@@@ Kee@@@pake, a ma Honolulu, no hoi i kekahi manawa.  @01 tf

 

Olelo Hoolaha.

 

UA kapu na aina oia o Lualaalei, Waianae-uka, Pouhalauka, Kalena a me Waikakalaua, aole e hele kekahi kanaka, aole no hoi na holoholona o na ano a pau.  O keia mau aina, aia ma ka apana o Ewa a me Wainae.  Ua haawi au i ka mana hooponopono no keia mau aina ia George Galbraith, (Keoki) e hoouka ia na holoholona e loaa ana i ka @@@au kupono, no ka hele ana i ka alua.  A ke kauoka ia aka nei na mea a pau e kii mai ia  Geo Galbraith i na holoholona, e uku iaia a lawe aku.   KIMO PELEKANE.  Honolulu, Ja@ 1880.  947 tf

 

CECIL BROWN

LOIO A HE KOKUA MAKE KANAWAI

 

A HE AGENA ne ka Hooiaio ana i na Palapala ne ka Mokupuni o Oahu.  Helu 8. Alanei Kaahumanu.  Honolulu, H.P.A.  @y

 

J.W.M. POOHEA

He Loio a he Kokua ma ke Kanawai.

 

No na kanaka a pau imua o ka Aha Apana a hiki imua o ka Aha Kaapuni ma ke keena no ka Mokupuni o Molokai; a he Agena Hooiaio Palapala Kepa no hoi no ia Apana.  E hookoia na koi-i a ka makemake me ka eleu loa.  E loaa no au ma ko'u home pnoi oia o "Kalauonaona,"  ma Wawaia, a i ole ia, ma ka Halehookolokolo ma Pukoo.  895 ly Jan 25.

 

KAKELA a me HAKI.

 

O KAKELA OPIO A ME F. M. HATCH, ua hui laua ma ka lawelawe ana i ka oihana Loio  Ua hiki ia laua ke ku imua o na Aha a pau, mai ka Aha Hoomalu a hele iluna.  A e lawelawe no hoi ma na hana pili i ka hooponopono waiwai, me ka imi ana i na Palapala sila Aina, ka hana ana i na Palapala Kuai, Hoolimalima, a me ka Hoaie Dala ana.  W.R. CASTLE, Luna Hooialio Kop@. Helu 37, Alanui Papu.  3 6m@

 

S.B. DOLE.

LOIO!  LOIO!

Huina o na Alanui Kalepa me Papu.

924 ly

 

KAUKA MAI NA.

 

KEENA HANA MA KA HALE KAUKA O Hopemana, Alanui Kalepa, e pili la me ka Baneko o Bihopa.

            WAHI NOHO, ma Alanui Hotele, makai iho o ka puka komo o ka pa o ka Hotele Hawaii.  no15 937 6m

DR. RODGERS,

OIA O

KAUKA LOKEKE.

 

UA hoonee ae nei i kona keena oihana mai ka hale ae o Ailuene ma Monikahaae a iloko o ka Hale Mu, helu 54 Alanui Papu.

            Ma keia hope e hoomakaukau ana ke Kauka i kona mau Laau ponoi a puunaue aku i ka poe kii mai.

            O kona hale noho, aia no ma ka pa o ka Hotele Hawaii, ma kahi i noho mua ai.  881 tf

 

Kauka O.S. Cummings, M.D.

HOMEOPATIKA.

Oia ke Kauka i kamaaina mua ia oukou e na kanaka Hawaii ma ka inoa, "KULU WAI LIILII"

Ua hoi mai nei oia, a e pahola hou mai ana oia i kona akamai lapaau ia kakou.  Aia kona Keena Lapaau a me kona wahi noho i keia wa ma kahi o Mr. Wm. G. Irwin, ma ke kihi o na alanui Papu a me Beretania, ma keia aoao aku o ka luakini o Kaukeano.   888 tf

 

KA BUKE KUHIKUHI

NO KA PAPA HELU

A ME

NA MEA PILI KALEPA

@@@

AUPUNI HAWAII

A HE

ALAKAI NO NA HUAKAI KAAHELE.

 

E loaa no maloko o keia BUKE KUHIKUHI e hoolaha ia aku ana na wehewehe ana i kahi, ka oihana a me kahi noho o na kanaka mea oihana e noho ana ma keia mau mokupuni i na he kanaka Hawaii, a kanaka o na aina e mai paha.

            E hoike pu ia aku ana no hoi maloko o keia Buke ka papa inoa piha o na mahiko, na mahina ai me na aina hanai holoholona, ko lakou kahua, na agena, na mea lawelawe, na Hale leta, a me ke kaawale mai ke kaawale mai ke Kulanakauhale Alii mai.

            Ka papa inoa o na moku malalo o ka Hae hawaii a me kekahi mau mea waiwai e ae.

            O keia BUKE KUHIKUHI e hoowaiwai mai ana ia i ke kanaka mea oihana e like me na hoike ana iloko o ua Buke la ma na ma pili i ko keia aupuni.

            Eia maloko o keia BUKE KUHIKUHI na hoakaka waiwai ana i ke kulana o na kanaka Kalepa, na kanaka paahana hana ike, na kanaka lawelawe waiwai paa, na kanaka lawelawe mahi, na loio, na mea malama Hotele, na poe kaahele, a me he mea la, e pau loa ana i ka hoike ia na kanaka mea oihana ma ko lakou mau kulana pakahi.

            A e komo ana no hoi iloko oia Buke na kanaka mea oihana a pau loa o na mokupuni a pau i hoonohonoho papa ia ma kela taona keia taona, a kauhale paha, a e hoike ana i ka inoa o na malihini i hoonohonoho pololei ia.

            E hoike aku ana i na hoakaka piha ana no na mahiko, na mahi raiki, na mahina ai, me na aina hanai holoholona, ka inoa o na ona, na mea lawelawe a agena paha, ke kaawale o na mahiko mai ke Kulanakauhale Alii aku (Honolulu) a mai na kulanakauhale e ae paha, ka inoa o na alanui, a pela aku.

            Kahi kupono i ka noho ia ma kela me keia mokupuni a me na lilo o ke kamahele, a e hoowaiwai nui ana keia Buke i ka malihini kaahele.

            I ka wa e pau pono ai na hemahema o keia Buke, e komo aku ana ma na lima o na poe lawelawe oihana mahi ma na mokupuni a me ka poe i ake nui ia e loaa na hoolaha ana iwaena o lakou.

            He mea hou loa keia Buke, a o na mea i hoakaka ia maloko, he hiki ke hilinai ia.

            He Buke keia no Hawaii nei, a he pono ke lawe nui ia.

            E hookomo pu ana me kekahi mau olelo hoolaha.  Uku no na Olelo Hoolaha:--no

                        ka aoao hookahi,  $20.00

                        Hapalua aoaoa, $13.00

                        Hapaha aoaoa, $7.50

            Kamu kuai o ka Buke ke paa, $3.00. GEORGE BOWSER, MEA HOOLAHA 941 6 m 967

OLELO HOOLAHA

 

Ma ke keena a ka Lunaka@awai K@apuni Apana Elua o ko Hawaii Pa@@ina--@a ka waiwai o KANAKANUI (k) no Hono@@wai, Molokai, i @ak@.

            Ua hel@@@@ ia a @a waihe ia ka palapala nei a M@@@aa (w) @ noi ana e hooponopono ia ka waiwai @ K@@@@@@@@(k), no He@@@@wai, Molokai, i make, a e hooholeia i na hoo@@@@.

            Nolaila ke ka@@@@ ia ku nei na kanaka a pau ke pili, o ka Poalima, oia ka la @@ o Feberuari, 1880, ma ka hora 2 p.m. ma ka hale hookolokolo ma Wailaku, oia ka la a me kahi i hoho ia no ka hoolohe ana i ua no@@@ @a a me na mea @@@ ke hoike ia.  ABR. FORNANDER.  Lunakanawai K. Apana 2 H.P.A.  Lahaina, Ianuari 15, 1880  947 3t

 

Ma keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ke Hawaii Paeaina.—Ma ka waiwai o M. KAPIHE, no Kuiaha, Hamakual@@, Maui, i make.

            Ua helahelaia a ua waihoia ka palapala noi a Wm. H. Halstead, ka lunahooponopono no ka waiwai o M. Kapihe, no Kuiaha, Hamakua@@a, Maui, e noi ana e ae aku ka A@@ i kona kuai ana i kekahi pa-hale @a Kehekune, Honolulu, Oahu, e ili ana hapalua eka, i mea e hooka@ ia ka aie o ka mea make.

            Nolaila ke kanoha @@'ku nei na kanaka a pau, ke pili o ka Poalua, oia ka la @@ Maraki, 1880, ma ka hora 11 a. m. ma ka halehookolokolo ma Makawao, oia ka ia a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i na nonoi ia a me na mea kue ke hoike ia.  ABR. FORNANDER, Lunakanewai K. Apana 3 H.P.A.  Lahaina, Ianuari 15, 1880.  947 3t

 

MA ke keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana 2 o ko Hawaii Pae Aina.  Ma ka waiwai o Kanuiheana k, o Waihee, Maui, i make.  Ua heluhelu ia a ua waiho ia ka pale pale noi a Naipu @@, e noi ana e hoolohe hou ia ana ka palapala noi mua a Ka@@hine w, e pili ana i ka waiwai o Kan@iheana k., o Waihee i make, no ka hoike ole ia o kekahi kum@ @@@ e pili aha i na waiwai @a, a me kona ano hooilina.

            Nolaila ke kanoia ia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka Poalima, oia ka la @ o Feb 1880, ma ka hora 9 am ma ka ha@e hookolokolo ma Wailuku, oia ka la a me kahi i koho ia no ka hoolohe ana i na nonoi ia a me na mea kue ke hoikeia.  ABR. FORNANDER, Lunakanawai Kaapuni Apana 2 H P A.  Lahaina, Jan1@, 1880.    947 3t

 

Ma ke keena o ka Luna kanawai Kaapuni Apana 2 o ko Hawaii Paeaina.  Ma ka waiwai o Hale k, o Waihee Maui i make.  Ua heluhelu ia a ua waiho ia ka palapala noi a D. Kahaulelio, ka Linahooponopono o ka waiwai o Hale k, no Waihee, Maui, i make, e noi ana e hoapono ia kona moo-waiwai, a e hookuu ia mai ka oihana a e hooholo ia ka waiwai o na hooilina.

            Nolaila ke kauoia ia aku nei ua kanaka a pau ke pili, o ka Poalima, eia ka ia @@ o Feb. 1880, ma ka hora 10 a m, ma ka Hale Hookolokolo ma Wailuku, oia ka ia a me kahi i koho ia no ka hoolohe ana i @  nonoi ia a me na mea kue ke hoike ia.  ABR. FORNANDER, Lunakanawai Kaapuni Apana 2 H P A.  Lahaina, Jan 15, 1880.  947 3t

 

E. O. HALL & SON

(E.O. HOLO MA.)

 

NA MEA KIAI I NA MEA MAHIAI, Na Lole, Na Pena, Na Aila, a me Na ano Lako ae a pau he lehulehu wale.  846 Kihi oAlanui Papu me Moi.  ly

 

NU HOU! NU HOU!

 

MAHOPE AKUO KA LA 1 O IANUARI, 1880, E HOOmaka ana makou malalo o na rula

 

DALA KUIKE,

I ka Loaa ma aku o ka Waiwai i la Mea Kuai.

E hookahua a@ makou i ka makou oihana malalo oke DALA KUIKE, e kuai ioaku ana na lako waiwai pau no ke Kumukui malalo iho o ka

 

MEA I IKE IA MAMUA E LIKE ME KA LILO.

 

hE hUINA NUI KO MAKOU O NA Oo, Kopala, @@@@&c.,  & c@@@@@@@@@@@@@@@@@ hoopii ia a@a o ka auhau o ka poe hana i hana.

 

HE MAU LIKO NUI KO MAKOU

O NA

PALAU

 

A makou e kai aku ai no ka @7 a hiki ka $ @.50 Malalo iho o ke Kumukuai m@a no k@la a me keia PALAU.

 

Anoko ouku manawa kupono e looa ai na waiwai maepono loa.

 

E hele mai Hokahi,  E hele mai a pau lea.   DILINAHAMA MA.  942 tf  37 Alanui Papu.

 

ANO NOI LOAA MAI NEI !

NaKaa Lio  Holo Lealea!

 

Na Kaawe Ohua a me na kaa holo palua, mau me@okeike aku, mai ka Hale Hana Kaa mai o k@@@ii o Cortland ma Nu Ioka.  DILLINGHAM & Co  876 t@  Na Agena Kuai ma Hawaii nei.

 

PAP@ KIHIKUHI MANAWA HOLO

O KA

@@@UMAHU HAWAII

 

LIKELIKE,"

 

KAPENA KING.

Po@ Feb 3, hora 5 pm…………………………………………….Hilo

Po@ Feb 10, hora 5 pm…………………………….Kaapani ia Hawaii

Po@ Feb 17, hora 5 pm…………………………………………..Hilo

Po@ feb 24, hora 5 pm……………………………..Kaapani ia Hawaii

AOLE AIE NO NA UKU OHUA!

@ole ia aku nei ka aie no na uku ohua, a ke hoike ia ak@ i ke akea, ina he mau paiki, ukana a puolo hoolii ke la@ pone e heailona ia @@@ ka moakaka pone; ao@e ne e @@@ lawe ana i na ukana, paiki a me p@ole i hoailona ole @@ e e kakau ia ka loaa ana mai.

HE KUIKE KA UKU UKANA.

@@ ukana a pau a na makamaka, e pono e aku @@@ @@ a @@@keia @@ na kauo@a no ka lawe a hiki i kahi i makemake @@ e malama ia no me ka maka@@@ @@ ukana, paiki a @@@ @olo @o, pipi a @@@ ka hoki.

 

@@@@@@@ ia me ka @@akake na Pahu R@ma a me Waina.

@@poe @@ lakou na akana o keia an@ @ pono e hoa@lonaia @@@@@@@@, a i o@@ e kakaauia me ka moakaka ka loaa @@@ @@@@@@@no ma pilikia a me na poho, e pono @ hoike kok@ ia @@k@ ka malama hookahi.

@@@ol@@ @@ ia @@ hookele kaa, na keiki a me @ mea @@@, @ @@@@ ka mo@@ahi i ka wa e pili @@@@ ai i ka @@@, aia w@@@ a @@ @@ @@@@ @@pakeke i ka lel@.

@@ @ @@@ @ hoopo@@ikalia ka lehuieh@ kaahole, ua hoe @@@@@@ @ @@@ @ Likelike i ka Papa Hoike Manawa o @@ M@@@@ @@@@ me malama.

M@@@@ale Oihana e loaa'i na Palapala.

A@@@@ o hope e lilo, aia wale @@ @ @@@ @@@ mai ka aku m@@@@ @@@ @ @@@ ka hewa no na pa@ki, akama, a puelo paha, ke @@ @@@@@ ka loaa an@ mai.  E hookaaia ka aku ukana ka @@@@ ak@ @@.

 

Nuhou o ko na Aina e.

AFERIKA HEMA.

Na Boea me na Beritania.

 

            Hehalawai kai malama ia ae mawaena o na Boea a me na haole Beritania ma Lae Kauhile, Aferika, no kekahi mau haunaele ma kekahi mau apana, aka, ua nee mua na hana ne ke maluhia, mahope iho o ka lokahi like ana e hooholo i ke kumuhana; e malama ia na koi ana no ke kuokoa o Taranava@a, a e koho ia i Luna Nui nana e hooponopono na kuee a pau.  Ma ka malama ae nei o Aperila, e noho hou ana he halawai.

            Ma kekahi anaina paina ma Pretoria, ua hoopuka ae o Sir Ganeta Wosele, ka luna o ka oihana hookolokolo koa a luna nui ma Natala a me Taranava@a penei:  Ma keia mua aku e lilo ana o Taranava@a i apana aina Lei Alii.

            Na hoomakaukau kaua a Rusia.

            Ma na lono teleg@rapa o ka la 6 of Ianuari i pahol@ ia ae ai maloko o na nupepa i lohe ia mai ai na nuhou e pili ana i na hoomakaukau kaua a ko Rusia, a penei ne ia.

            Iloko o keia manawa, ke hoomahuahua loa ia aku nei ka ohi ana o na koa o Rusia, a ke hoopiha ia aku @a na makalua o ka poe i make iloko o ke kaua iho nei me Tureke a oi wale aku mamua, a ua hoonoho ia aku kekahi mau mahele koa ma na palena komohana o kona mau panalaau, a me he mea la o na koa i hoonoho ia aku ma na palena komohana o Rusia ua like aku kona nui me ka hapaloa o kona mau koa hele wawae holookoa, a ke noho ia lakou me ka makaala i na kauoha e kauoha ia mai ana, me ka makaukau i na manawa a pau.  Ke nee la imua na hana a pau no ka hooulu ana i na hana e pili ana i na pono kaua a me na oihana e ae e hoolana ai i ka manao o na makaainana.

            Na hana ano nui ua pahola akuy ma kela wahi keia wahi o ka aina, e like me ke kukulu ana i na alanui hao, na hale kokua i ka wa pilikia ma ke kaua, ke kukulu ana i na hale paahana no na mea kaua, e like me na pu, pauda, na lole a pela aku.  Ua hoa@a ia ia mau hana me ka palahalaha loa, na pa kaua, ke ao ana i na koa hou, a pela aku.

            Ma keia ano, he hoike ana mai keia, e hooko ia aku ana paha na manao i ano lia mua ia, a e like no me ka nui o na hoomakaukau ana, pela no auanei ka nui o na hana i manao ia.

            Ua hoopuka ae kekahi mea kakou manao o Berlina, he mea kupa@anaha ka ae hou ia ana o na mahele koa o Rusia e hoala hou i na manao kaua me Auseturia a me Geremania, me he mea @a, o na manao hoala kaua i manao wale ia oia ano e hiki mai ana, no ka maka@eho ana no ia a Rusia i na ku@@@@k@@@@@@ a K@@@ Kami@@@@ P@@@@@ Zehitomec a me kekahi mau kulanakauhale e ae i kupono e lilo i mau kahua hoolulu, a hoolako kaua no Rusia ma na palena kokoke i Auseturia.

Na Mekiko me na Ilikini

            Ua pahola ae kekahi nuhou ma Wasinetona mai Mekiko Hou mai, e hoike ana, ua ala ae he ha unaele mawaena o na Mekiko a me na Ilikini ma ka mahele aina o Mekiko iloko iho nei o ka la 8 o Jan. mamuli o ka hoopilikia wale ana mai o na Ilikini, a ua kauoha aku @a ke Kenela Pope i ka puali koa kaua lio o Mekiko Hema e alualu aku i na Ilikini me ka awiwi loa.

            A ua hoike ae kekahi lono ma ke keena oihana kaua, o na Ilikini i holo aku me ka haalele ana i ko lakou wahi, a i uhai ia hoi e Kenela Morrow, ua hoi hou mai.  Ua No@ aku nei na mana o Mekiko, e ae ia mai lakou e kokua aku ma ko Amerika aoao ma ke alualu ana aku i keia poe Ilikini hoopilikia, a ua ne ia @@ai la ke no@.

Hale pau Ahi.

            Ma ke kakahiaka o ka la 5 o Ianuari iho nei, ma Nu Ioka ua pau kekahi hale nui i ke ahi, a ua loaa aku he eha mau ola kino ua papaa, mahope iho o ka pio ana o ke ahi, a he lehulehu wale o na ola kino i hoeha ia ma ia ulia poino. He elima paha minute o ka a ana o ke ahi mamua ae o ka hiki ana o ke kaa wai no ka hoopio ana aku i ua ahi la, a i ka p@o ana, ua ike ia aku la ka poe @ make a me ka poe i hoeha ia ma ka lele ana ma na puka amani, oiai, o ka hale i poino, he hale kiekie nona na papa hele he eha.

Na lono huikau

            He lono ma i Berelina mai, e hoike ana.  Ua ano pilikia loa ke kuhikuhi puuone Bismark iloko o keia mau la, a ua manao ia, ua kokoke loa mai ka hopena o kona mau la ma keia ola ana, a ua hoike mai ka Emepera i kona ano kaumaha me ke aloha i ua kuhikuhi puuone kaulana la ma kona noho pu ana mai me ia, iloko o na hora he 24, a ua kauoh@ ia na poe a pau o Kona Bismark ohana e hele aku i V@@@i@.

            Ua hoike ae kekahi mea kakau nupepa o Viena i ke kau ana mai o kekahi poino hakaka ma kah@ e kokok@ aoa me Gusinje, a iloko oia oehu hakaha ana, ua hoopio aku la na Montenegran i ka poe alabana.  Ua alakai ia na Alabana e ko lakou alii, he elima no hoea oia haunaele ana.

            Aia ma Cabula kekahi kanaka o Mahome@ Jana kona inoa, i kona hoopuni ana i ke kulanakauhale o Ghuzni me kekahi puali koa ikaika, ua pepehi aku la oia i ke Kiaaina o ua kulepakauhale la a make, a me ka lawe ana ae i ke kulanakauhale ma kona mana.

            A ke ho@o nei oia e hoeueu i kekahi mau ohana, e ala kue aku i na koa Beritania, a ua ike ia aku ke hoomanawanui nei ke kahuna nui Mooshi Alum e hoomalimali aku e hoopua i na manao kipi o ua kanaka la ma ka lawe ana i ke kulanakauhale.

            Ua hoike ae kekahi mea kakau o Peresia o na mahele koa Herst a me Bel@h o ka poe Afegana ke hoomakaukau nei no ka maki ana aku i Ghuzni e hui pu aku me Mahomed Jan e kue pu aku i na Pelekane.

            Ewalu tausani kanaka ma Bosnia, na hoike ia ae, aia lakoa ma ka welelau o ka make a ka ai.

            O ka wi ma ka Panalaau o Seistau, na pahaola ae me ka hahaoa loa, a ua ike mai ia ke kuai ia o na kamalii i mea ai.

            Ua loaa aku i kekahi kanaka Beritania kekahi makana kiekie mamuli o kona akamai a me ka no@au i ka imi ana a me ke kakau ana i kekahi Buke Akeakamai e pili ana i na mea ulu o ka honua.

            Ua hoike ae ka Lunahoomalu o ka hui hana alanui kea mahu o Enelani Hema, no na mea e pili ana i ke alanui e eli ia nei malalo o ke kowa mawaena o Ferani a me Enelani, e pau ana na hemahema iloko o na makahiki he umi.

            Ua holapu ae kekahi ahi i kekahi uwapo ala hao ma ka mokuaina o Kenekake, a ua helu ia ke poho, na hiki aku i ka 24,000 da@a.

            Ua ala ae he hakaka mawaena o kekahi mau kanaka paele ekolu ma ke kulanakauhale o Loisville maluna o ka umi keneta ke kumu hoopaap@a, a ma ia kumu nuku, na ki aku la kekahi o lakou i kekahi me ka pu panapana a make, a o ka mea nana i kip@, ua paa aku la ia ka halepaahao.

            Ua loaa mai kekahi hoike mai Amherst College House mai, no ka h@na pono ole ana aku a kekahi kanaka paele maluna o kekahi wahine keokeo, a ua paa oia malalo o ka mana o ka Ilamuku, mahope iho, ua kii aku la he 60 kanaka i paa me na mea kaua a lawe mai i ua kanaka la mai ka Ilamuku mai, a kau ia aku la ma ka amana.

            O kekahi kanaka hanohano a waiwai loa o Belegiuma nona ke inoa Comte de Grimbergen, ua make mai nei ma ke kulanakauhale o Brussels.

            Mamua o kona make ana, ua ike ia kona pule ana, e hookaawale aku i ka manao o kona mau makamaka e make oia iloko o ka ano o ka hoomana katolika.  I kona make ana, ua waiho iho oia he waiwai ma keia ao, i hiki aku i ka 20,000,000 dala franco, o kekahi o kana mau hana aloha, oia kona haawi ana i 500,000 dala franco no ke kukulu ana i hale noho no na haumana o na kula aupuni ma na ae-kai.

Ka wi ma Geremania.

            Ma kekahi mau okan@ aina o Geremania, ua pahola ae ka wi me ka hahana loa mamuli o ke paho ana o ka uala ma Europa.  Iloko iho nei o ka makahiki i hala, ua piha pono na nupepa o Geremania i ka hoolaha ana i na mea e pili ana i keia wi nui, a me ka hoomanawanui o na kanahe iloko o ka nele a ka ai ma na mahele aina ulu nahele o Apessart.  i ka manawa a ke aupuni e hoolilo ana i ne puu dala nui no ke hoolako ana i ke aupuni i na lako kaua ma na papu a me na koa me ko lakou mau lako, , me ka manao ole ia o kela pilikia, a ua hoike mai ka hopena o ka nana ole ia ana o ia mau pilikia o ka hoonele ia ana o ka ekolu hapaha o na kanaka e noho ana ma ka okana aina o Spessart.  Ua hoolaha ae kekahi mea kakau o Geremania no mea e pili ana i keia lahui kanaka i hoilihune ia.  Ua hiki no ia lakou ke heomanawanui iloko o na pilikia e like me kela ke ano mai kekahi kau oo uala ana e i kekahi; a na ke poho a me ka puka pono ole ana o ke@ahi kau oo uala i hoolilo ia lakou i poe ilihune, nele, a pio ma ka pololei.

            Aohe no hoi he manawa a lakou i hoomaopopo ai ke emi nui ana o ka pomaikai o na hana hoomakaulii e like me keia.

            Ua kauoha aku nei ke aupuni i kekahi Komisiona e ninau aku i ka pololei o na hoike a ka nupepa, a ua loaa iho la ka oiaio, ua hoonele io ia kekahi hapa o ka lahui kanaka me na pono ai, e like me ka palena, uala a me ka paakai.

            Aia maluna o na maka o keia poe pio a ka wi na ouli o ka make a ka ai, a ke hoopunana iho la na ulia poino o ka pilikia maluna o lakou ua hala aku ia ko lakou ikaika, a ua nawaliwali ma ka hana.

            Ua hoike ia mai, aia ma kekahi kauhale, o na puaa hihiu i kanu ia, ua huai hou ia mai iluna, a pau i ka ai ia.  Ua manao ia, e oi loa aku ana a palehalaha loa aku ka uhola ana aku o keia piliki maluna o ka aina iloko o keia makahiki e naue nei, ke ole e hoomakaukau koke ia kekahi heawine e pale aku ai i ko ka wi uhola ana mai.

 

Ia Oukou ka Poe Koho o ka Apana o Kona nei

 

            Ua noi ia mai au e ka poe kanaka he nui, e waiho aku i ko'u inoa imua o oukou, no ka holo balota Lunamakaainana no ke Kau Ahaolelo o 1880.  Ina e koho ia ana ia'u, alaila, eia malalo iho na kumuhana a'u a hooikaika ai:

            1.  E hoololiia na kanawai auhau, e heomama ia ke kaumaha maluna o na kanaka ilihune:  na ka waiwai o ka aina e hoolawa i na lilo o ke Aupuni.

            2.  E kau i auhau ku i ka wa maluna o na Pake limahana, i mea e komo ole mai ai lakou iloko o keia Pae Aina.

            3.  E kapae i ka uku kaulele e haawi ia nei i na laina makumahu o na aina e.

            4.  E kuai ke aupuni i na pono lawaia a pau o na konohiki, mai Kauai a Niihau, a e hoonoa ia no na makaainana.

            Oia kekahi o na kumuhana a'u e manao ai, ke koho ia au i wahaolelo no oukou.

            Owau no ka pono kuokoa o Hawaii nei.  HALE L. SHELDON.  Honolulu, Jan 30, 1880.