Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIX, Number 5, 31 January 1880 — MOOLELO O NA LA O KA Haku Visakauna Nelekona, KE DUKE O BERONETI. KE KAUA ANA O NA AUMOKU KAUA BERITANIA,-A ME KO ENELANI MAU PAPU LAAU, &c. [ARTICLE]

MOOLELO O NA LA O KA Haku Visakauna Nelekona, KE DUKE O BERONETI.

KE KAUA ANA O NA AUMOKU KAUA BERITANIA,-A ME KO ENELANI MAU PAPU LAAU, &c.

No ka hiki ana mai o na iono kaumaha in Nelekona mai ke kuiannkauhale inai o Napela, no na waapa powa Farani e iawe nei i na lako ai a me na ukana o na moku hoioholo pili ma kona mau kahnkai, he mea hiki oie iaia ke noho loihi ma na kahakai o Legabone, no ka pono & me ka maiuhia o ke K:nkuono o Napela. Nolaila, ma ka ia 30 o Novemuba, ua waiho aku la o Nelekona i kekahi hupa o kona mau aumoku, malalo o ke ahikai ana a ka Makuisa de Niz», me ka hoomau una nku i ke paniku i na kahakai o Legahone, a hnalele aku la oia i na aumoku ma kona alahele no ke Kaikuono o Napela. Ua huii hoi mui ln o Nolekona me na aumoku kaua eiima. n kuu iho ia ko lauou mau heleuma ma ke Knikuono o Napein Ua ioaa mai ia ia Nelekooa na leta hoomaikai a honlohnioha mai ka ohnna nlii mai a nie na kanaka koikoi o ka ainu. Mai ioko mai o keia mau mea, ua wannna ne ia kekahi kanaka knulana o Faruunsisekann no lreiam, no kekahi moeuhane Knmahao. e hoike ana i n» ouh o kn mnnnwa īloko o ke aouli panopano, a me na kaaUu ua e puno* hu ana i ka moana, me na wai puilani e halulu ana ma na lae kahakai o Nupela, ua wanana ae la keia kiiokilo a ke akiunai o na au i haia, me keia: •• Ua hiki mai ka manawa > ka Hooh o ltalia (Neiekona) ke iawe iNai i keia mau inoa tna ka mana o kona mau aumoku knua, e iike me keia—O ke kuianakauhaie o Koma, o Napeia, na mokupuni Sisilia, Sadmia Maiata, na kakela ma na kiekiena o Palemo Kapuu, Minota, a me na mokupuni iiiiii iho, aole i komo ko lakou kaumaha ma ke ana kaupaona kauiike o na aupuni o Europa." O keia iho ia ka wanana a ke»a kanaka \ ko Nelekona mau ia ma Napeia, a e hai ana hoi oia ma na wahi lehulehu i keia mau oielo, —he hiki la Nelekona ke lawe mai i ke kulanakauhale nui o Koma, ma ka mana a me ka ikaika o kona mau aun.oku kaua. Aka, he mea hiki ole ia kakou ke hoapono aku i ka wanana a keia kilokilo, a hiki i ko kakou ike maka ana i ka Neiekona mau hana ma ka moan>i a ina ka aina, iloko o keia mau helu pokole iho. O ka Moi Fadineda o Napela, aia oia rae kona mau puaii kaua he 25,000, e hoomoana ana maloko o na okana aina o Homa, . aka, ua lawe ae ia k« Keneraia Farani Naseiie i ke Kakela o St. Auegeb t a ua hoonoho aku hoi oia he 13,000 koa ina na wahi kiekie o Kasiti!ana, (CasteiUiia.) Ua aaki aku U o Kenerala Maka ma kaakau i ukali ia hoi e ka Moi Fadineda. a o Kene* ra!a Pilipi ua alakai aku Ia oia i kona mau maheie koa imua o ke Kakela o St. AneNo ka ike ana mai o ke Kenerala Farani Naseii, i ka hookokoke !oa ana aka o na puali kaua o kona mau enemi, ua maki koke mai la oia imua o ke kahua kaua me oa koa fae 36,000» a ua hoouka ia keia kaua e na uoao oiue, ma k» hora 10 o ke kakahiaka o ka o Dekemab,i, 1795. No ka hiki ole i na puali kaua o ke a!ti ke nee hou aku imua, oiai ka enemi ma ke kulana paa, oa ia mea i hoohauhee aku ia lakou ihope, e holo ana iloko o Ba uluiaau a

me na nahelehele, a aole hoi i emi iho na koa 0 ke aiii i make malalo 0 ke tausani, a ua lawe pio ia aku na pukoniahi he 30, na hale lole a me na kaa bipi, a paniku ia inai ia ke aia e na enemi, a auhee aku ia lakou 'a hoomoana hou īho la ma ko lakou mau kuiana mau, maioko 0 na okana aina 0 | Roma. 1 Ua hoi poioiei aku ia ka Moi Fadmeda i' , ke kulanakauhale 0 Napeia, a komo aku la i oia iloko 0 kona haie aiii, me ka luuluu ka- : : umaha no ke koko hala oie 0 kona mau aln | a me na koa, 1 kona ike maka ana ia lakou I ma ke kahua kaua 0 kona mau enemi. ; , No keia auhee ana mai la 0 ko ke alii | I mau puaii kaua, he mea e ke kupiiikii 0 na j | mea a pau maioko 0 ke kuianakauhaie 0 ! I Napeia, no ka mea, aole e hiki i ke aiii ke j ; wae hou mai i mau koa hou no ke kahua j hookahe koko, aole hoi mai kekahi mai 0 | kona mau mokupuni, oiai, ua kapae ia ae ! oia mai kona noho alii mai. ma ka mana o ( na puali kaua 0 Napoliona, a i na aole e : hiki iaia ke ulai aku i ka haiuku ana mai 0 j na koa Farani mai Roma mai, alaila, e liio j paha a uanei ka noho aiii ana o Napeia i 1 puu ahi, ke haawi pio ole aku oia ma ka j poho lima 0 na enemi mamua ae 0 ka ma- ! nawa, a e iiio mai paha auanei oia a me j kona ohana alii, i mea hele kuewa waie ai, me kahi oie hoi e ku ai 0 kona inau wawae, no kona hanohano a me ke kuokoa. Ua huJj hoi hou aku la ka Moi Fadineda no ke kuianakauhale 0 Rona, me ka hoomakaukau bou ana j kona mau puali kaua imua 0 kona mau enemi, a waiho aku la oia i ke alakai ana na kona mau Kenerala. Aia iioko 0 kela a me keia hora e hiki mau mai ana na lono mai ke kahua kaua mai, no ke auhee ana 0 na puali koa oke alii, maiaio 0 ke alakai ana a Kenerala Pilipi, imua 0 ke Kakela 0 St. Anegelo, a aole hoi i emi iho na koa oke alii i make malalo 0 ka 700, a ua lawe pio ia aku e ka enemi na pukuniahi he 15, na hale Io!c, na kan k«Uri, a ua lilo pu aku ka hae 0 na mahele regimana, a ua auhee hou aku la lakou no kn manawa elua, e holo hele ana i o a ianei, a hiki ioa aku ia iakou imua oka Moi Fadineda, oiai oia e kali ana no ka manawa ma kahi hoomoana, pehea la kona mau koa imua 0 ke Kenerala Farani Naseii. Aole i pau.