Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIX, Number 10, 6 March 1880 — KE KOA. KAULANA O NA AU I HALA. [ARTICLE]

KE KOA. KAULANA O NA AU I HALA.

(KOENA MAI KELA PULE MAI.) Aka, aia no kekahi poe i aloha 1 k£ kuokoa ana o ke aupuni nui o Roma no kona pomaikai iho. Aia no hoi kekahi poe i hoinoino in Kaisara no kona hana ino ana la lakou, a oiai no hoi ua oi aku kona mana i ko lakou; nolaila, ua hui pu ae la keia poe e ohumu e pepehi ia ia. O na poo o keia poe ohumu ia Kaisara, o Brutus a me Cassius. 0 Brutus, ua oi aku kona aloha i ke kuokoa o ke aupuni, a he hoa oiaio oia no Roma. CJa aloha pu no hoi oia ia Kaisnra a ua aloha ia oia e la. Aka, ua hooholo iho ia ke kou ana o kona puuwai e kokua pu aku i na manao awahua a kona mau hoa e pepehi aku ia Kfisara i mea e kuokoa ai ka lahui kanaka e noho ana maluna o ke aupuni. 0 Cassius hoi, ua komo pu aku la no ke koni ana a kona puuwai ma ia manao hookahi; a oiai hoi, no ka mea, ua oi aku kona hoino ii Kaisara. Ua hui lokahi pu ae la kekahi poe senate o ka Ahaolelo me keia mau kanaka e hana pu i kekahi ole!6 hooholo ma kekahi palapala. O ka hapa nui o Keia poe, ua hana lakou i ka lakou hana me ka huna, a hala wale na hora o ke aumoe me ka noonoo nui. 0 na lia a me na kuko l*Ott «*m kōHiinolo no lie 010 oKniowm, u«k hookahe ia nae ke koko i ke awakea a ma ka malamalama o ka lu, a ma ke keena nui hoi o ka Hale Ahaolelo. Ka make ana o Kaisara. Ma ke kakahiaka nui o kekuhi la ae, oiai ka la e pii ae ana me kona enau knkuna mehana a hohola iho maluna o ka īl&honua ua haalele īho la oia i kona home nam a me kana Wahine oiai oia e noho ana ihe na manao pihoihoi no kekahi moe i loaa īa ia ma ka po mamun iho. I ka po mnmua iho ua moeuhane iho la kanu wahine, a penei ka moe: " Ua ike aku. ua wahine nei i ke kii o Kaisara ua kau pu iu me ke kii o Poinepe maloko o ke keena Ahaolelo." I ke ao ana ae o ua po la, ua hoouna mai ka poe e iini ana e pepehi ia ia e hele aku i ka Ahaolelo, aka, ua aua iho la ka wahine o Kajsara iaia no ka loaa ana iaia o kela moe, a ua hooko no o Kaisara i kana aua ana; aka, ike īho la ua poe 1« aole o;a i hiki aku, nol.iilu ua hoouna hou mni lu lakou i kekahi elele e kii mai inia. «o ka mea, ua makemake laftou e hookau mni i kekahi lei kalaunu maluna ona me ka hoomaikai nui; a ina ia mea, ua ikaika loa ae iu kona manuo no ka hele aku, e kuhi ana he oiaio kela manao, a hoolohe ole aku la ia i ke kaohi a kana wahine, a hele aku la. j Hele aku la oia ma ke alanui rtie kona | I hanohano nui ma ke ano kulana koa, aiu hoi he nui waie o na enemi a me na hoa'loha hookamani e hoopuni mai ana ia ia. 1 kona hehi ana aku ma na anuu o ke alapii e hiki aku ai i ka ianai o mua o ka hale, aia hoi, oili ana keia elemnkule poohina akeakamai inai waena mai o ke aluka kanaka e hookeke ana, a oku ana i kekahi apana pepa ia ia ne>, a ua kakau ia inaioko 0 ua apana pepo nei, na kuko ana a me na lia ana a ka poe e enemi ana iaia. Ina paha i heiuhelu koke o luna Kuisara 1 ua pepa nei i ua manawa la, i n* la, oa pau loa keia poe manao awahua i ka uiake a koe U kona oU; aka, oa haawi nku l» oia i ua palapala nei tna ka !ima o kekahi o kona enau kakauoielo a hele aku la. Oiai o Kaisara i kaalo ae ai ma na alaoui ( o ke kulanakauhale o Koma, aia hoi, lobe 1 aku la oia i ka hauwalaau aoa mai a na | kanaka a we ka poe manao awahua e ake \ ana e lawe i kona ola, oiai lakou e hio ana ! ma o • maanei. Hele aku la oia me ka ( maoao oia se kanaka ikaika hookahi ma ke • oo hollookoa, no ka mea, ua liio na enea & ; pau i buw* malaio ra»i o kona maoa nuij Pii aku la keia hoakai haaheo o na Se-; nate a«a na anuu o ka Hale Ahaolelo a ko- ! mo ako la iloko o ke keena nui. Aia ma 1 ft& £ai& o keia keena t oa kao i» na kii o na j kanakn kaulaoa o Homa, a aia j waena o 1 lakou ke kii mabf*!a o ke koa katsl«n« Po-! inepe. ka mea nona ke poo t h iukoe i ke [ koko i lawe ia mai imoa o luna Kaisara. | i ka wa a luna fCaisa» i kaalo ae ai ma ! ke aio o ke kii o Pomepe, kukuli iho ia o 1

Meleiina Cimber f kekahi o ka poe e īmi aoa e Uwe i ke oia o Katsara imua ona a hopa mai la t kona (oie .* huki iho hi; o ke*a ka hoailooa eo ka leie aoa mat o na e&emi. K»n ae fa o i kana pahi liuna oiai oia mihope o luna K usiraa hou inai !a ma kona poohiwn 4 > Lapawale! heaha •kaa?" wahi a Ka*aara i kahea ae ai me * ke kaili aua ae i k* pahi. Lele mai la kona maa enemi a pau mai. | luna ona me ka iakoa mau mea eha; aka t |aa pale ae la oīa me kona ikaika noi elike Ime kona hoike ana i kooa koa iloko ooa : hooukna kaua he mau haoerī. ' Lele mai la o Brotos imui, a hou mai la ' i k»na pahi ia Kaīsara kooa hoa'lohp. A i |ko Kaisar* ike aoa ae, oi kaa iho ka !ima | o kena hoa'loha malaoa ooa e lawe i kona | oia, nolaila, oa paa ae la kooa manao e kue : hou ae me ka ikaika, a pane ae ia ia me na | haaoleio aili, u Ahe„ ooepaoo ka kekah» J rt | Uhi ae la ia i kona poo me kona aaha i mea • e ike ole ia mai ai kooa hiohiona make e Ikona mau enem», a haule iho la oia ilalo a make ma ke »!o iho o ke kii o Pomepe, a [me he mea la o ka helehelena o ke kii maI bala o Pomepe ua ola la e oana pono mai | ana i ke kino make o kona enemi. j "Hookouio iho ia ko Kaisara mau enemi i | ka lakou maaimea make (mea kaua) iloko o ske koko o Kaisara. Unohi ae la o Brutus i i kann pahi mai loko ae o ke kino o Kaisara j a kahea aku la ia Cicero ke kanaka kaulana | ma ka haioielo. | E hauoli, eka makua o ko kakou aina, | me ke kuhikuhi ana ae i ke kino make o | Kaisara ine na alina o ka maka a na pahi a | kona mau eaemi, "ua kuokoa o Koma." Auwe! o ka hookauwa ia ana o ka uhane o ka lahui kanaka, aole o ka make ana o ke kanaka hookahi oia ka mea e kuokoa ai lakou. Nolailo, e*fca mea e heluhelu ana, e hoomaopopo kakou, o ko Kaisara make ana, aole ma ke ano knpono, aka, ua make oia me ka hewa ole.