Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIX, Number 11, 13 March 1880 — MOOLELO O NA LA O KA Haku Visakauna Nelesona. KE DUKE O BERONETI. KE KAUA ANA O NA AUMOKU KAUA BERITANIA,—A ME KO ENELANI MAU PAPU LAAU, &c. [ARTICLE]

MOOLELO O NA LA O KA Haku Visakauna Nelesona. KE DUKE O BERONETI.

KE KAUA ANA O NA AUMOKU KAUA BERITANIA,—A ME KO ENELANI MAU PAPU LAAU, &c.

IKA makaukau ana o na mea a pau, ua holo aku la o Neiekona iuka o Napela i uUnli la e Kapena Haki, a hui nku la o Adifnarala Nelekona ine ke Keiki Alii ke Duke o Genoa. a hookipa la aku la eia e na Kenerala o ka Moi Fadlneda, maloko o na hale iole o na koa, a ku laina m«i hoi na koa lt*lia i kona mannwa 1 kaalo ae ai mamua o lakou, kooa wehe ana ae i kona papale a paa ae la ma kona lima hema. a kunou aku la oia īmua o lakou, a k«ni koke enni la ka leo o na pahu, a mele ia mai la hoi ke mele lahui o Enelani— u E ola ka Moi i ke Akua. " iloko o keia hookipa hanohano a na Keiki Alii a mo na Kenemla i koa kaulana, he mea e konn aloha ia lakou, oiai, aia lakou malalo o na kanawai n na mana F«ram i hooholo ai; aia lakou iloko o ka hookauwa kuapaa ia a me ka weliweli nui; ka pololi o na puali koa a ine ka ilihune. Noluila, hu> li ae la ke koa kaulana imua o na laīna koa italia, a ike koke oku ia oia i ko lakou tnau aahu koa a me na kainaa, ua pau i ka na» haehne a me ka puknpuk» , he mea kauma* ha a me ka hilahila loa ia i kona manao i kona ike maka ana aku ia iakou, nolaila, ua pane koke aku la oia i na koa Itaiia, i kekahi olelo hoolanalana a me ke aloha. " E na koa o Italia," wahi a Nelekona, "ua' pololi oukou a me ka ilihune; ua aie ke au puni ia oukou, aka, aoie nae e hiki ke uku mai la oukou; no ka mea, ua pau ke dala i ka uhauha wale ia, a ua hao wale ia na wahi koena dala i koe iho. Ua ike au, he inoeni ke dala a me ke guia ma ka maka o na alakai o keia aupuni, [haawi ae la na puah i koa i na huro ana.] Ko oukou noho ana ma keia wahi, me ka hoopuni ia ana e na pohaku a me na nahelehele, e loaa ana anei ia oukou ka maluhia a me ke kuokoa ? Aole! Aole loa !! Ke noi aku nei au i ka lokomaikai o na puali kaua o Italia, «ia imua o ke kahua kaua kahi o k? kuokoa, a n»'u oakou e ahkai aku i na ama kula momona i loa ma ke ao nei. Na okana a ina a me na kulaaakauhale nui, e lilo mai no ia ma ko oukou mana; a ilaiU hot, e loaa ai ka hunohano. ka h&uoli a me ka waiwai. n i ka pau ana o keia mau oielo aioha a Nelekona, ua holo ae la ka hnuoli a puni na puali koa, no ka lohe ana \ na olelo hooiana* lana i puka aku ai mai ka puuwai aku o ke koa kauiana. Mti waena mai o na ukaii a pau ma ka aoao o Neiekona o na Keiki Alu o Genoa. me be mea I», ua hoopa» ia te alcba oiaio - mawaena o laua a me ke koa kaulana. i! m«a e hooiaio ai no keta, ua kakau iho la ke Keiki Alii i kekahi leia e pili ana no ko Nelekona kulana a me kon* ano, a hoouna aku ia oia i keia leU na ke Kanikela luiia ma ke aloaiii o Viena, a e heluhelu ia keia leta penei: u Ma ke ahiahi o ka U 24 o ianuan, e ku | ana au ma ke alanui pii aiii ma kae o ka ' uwapo» a ia manaw* i kaalo mai ai ka waa* I pa o Adimarala Horatio Nelekona. ka Alihi-1 kaua o na aumoku kaua Bentania ma na j kahakai o iulia nei, a e hoike mai ana hoi oia i kona kuUna, aole oia he kanalea i ike wale ia. Ua pii mai oia iluna o ka uwapo me kona Mapa piha, a he kuka puapoamoa kona, me kekahi medala gt»la ma kona omaama hema. He kanaka piUUhi oia, a ua

pu ia hoi kona lauoho loloa mahope o kona kuka roe kekahi lipine velevett, a o na ano o ke kulana o kona lauoho e like me ke kahiko ana o na Keiki Aiii o Helene i ka manawa kahiko. O kaoa mao oleio i hai ai imua ona puali kaua, ke hai aku nei au ia . | oe ma keia leta, ua like ia me kekahi pobaku momi makamae ioa. He io kaoa mau ; olelo, a he lua ole hoi kona naauao hohonu; : a na kona heieheiena e hoike mai, he koa | wiuo ole ia no ke kahua kaua. " ' • Maiokooka Buke Moolelo o iNelekona, ke hai aku nei ka mea e kakau nei, o kona kii i kona wa opiopio mamua o ka eha ana , o kona maka hema, he kanaka oiwi maikai ; oia; i kona wa i ano kanaka makua loa ae ai, he kilakila kona kulana, a ua hooluhe a pu ia hoi kona iauoho, e iike me na kahi-; :ko ana oke aupuni o Helene; i kona wa i j | aoo loa ai, a mamua hoi o ke kahua kaua o | | Tarafdiaga, ua waiho oia ia kahiko o kona | j iauoho, a iawe ae ia oia j na kahiko ana o j | na keonimana o Enelani. ; | Oiai o Nelekona ma e luana nei luka olia i aina, aia hoi o Kapena Halowela e holo | aku nei maiuna o na waapa he mau hancri me na koa he 5,000, a ma ka hora 6 o ke : iahiahi, ua pae maikai aku la na regimana ! | koa, na koa pukaa, a me na pukuniahi nu- j nui, a ku iaina ae la na koa ma ko lakou ; mau laina, me ke kukulu ana i na haie ioie no ia po. Maloko o ka papa kuhikuhi ona puaii ; kaua, ua kauoha koke ae ia o Neiekona i na puaii pukaa me na pukuniahi no ke kakahiaka o ka ia 25, a ua manao o Nelekona, e maki aku na regimana koa Beritan;o ma ka wanano o ka la 26 imua o ke Kakeia o St. Elamo, Nuovo, a me Uovo ma na kiekiena o ke kulannkauhaie o Napeia. Ma ke ahiahi o ka ia 25, ua makaukau o Adimarala Nelekona me kona mau koa ma ka aina a me kona mau aumoku ma ka moana, eka, ua komo mai la i ke Kaikuono o Napela, kekahi inoku kialua, me kekahi ieta na Nelekona mai ka Vice-Adimaraln Haku Kita mai, a e hai mai ana hoi ua leti ia a keia Aiihikaua, penei :—»• 1 kou manawa e ike ai i keia leta, ua makemake ia oe e holo ae me kou mau aumoku kaua imua 0 ke Kakeia o Kapua. " Ma ke kauoha a ka Aiihikaua Kiekie Lord St. Vincent ia Haku Kita, ua haawi ia mai oia he ekolu waie no mau Lutitu mai na kuhakai mi».i o Sepamu } ahnla, holo pololei aku i ka hema mawaena o ke Kaiwaenahonua. Ua haawi mai ka Alihikaua Kiekie ia kauoha iaia, i ole e hui pu oia ine Nelekona, aka, ma kona ano mana a kiekie īki maluna o Nelekona, un hoouna aku ia oia i keia kauoha ia Neiekona, e haaleie aku ia Napela a e holo aku imua o ke Kakela o Kapua. No keia kumu, ua ioaa kekahi ! kuee ana mawaena o Neiekona a me keia Alihikaun. Maloko o na Mooleio Kanawai o ko Eneiani mau aumoku kaua, he Karaiina kiekie no kekahi alii moku ke paie ana i ke kauo* ha n kekahi alii maiuna ae ona. Oke kulana o ka Haku Kita, aia oia mā ka papa eiua ona Adimar.Ua, a ua kapa i& oia he Vice-Adimaraia; o ko Nelekona kuiana, aia oia ma ka pap* ekolu, a ua kapa ia hoi oia he Kear-Adimardla; i ua o keia ke kulana ti kakou e kamailio nei, aluiia, he mea hiki oie i ka Adimaraia o ka papa ekolu nona ka hae ulaula, ke kue aku i na kauoha a ka Adimaraia o ka papa elua, nona hoi ka hae keokeo. E na makamaka, aole au e wehewehe ioa 1 aku ana no ke kuiana o na Adimamia, ua hoopokole au no ka loihi loa ma kakou e kamailio an& no ia mea. No ka mea, e ka* maiUo hou ako aoa no au i kein kumu hoo* kahi i ke Nelekona vva i kue aku ai i na aumoku kauu o ka Akau, iloko o keia mau mahina pokoie iho. 1 k« maoawa i ioaa aku ai o *eia leta ia Nelekona, he mea e ke kahaha o kona naau. i 9 j i ka »ke ana > na kauoha a ka Haku Kita, e ] haaiele ka ia Napela a e hoio aku i ke Ka-1 keia o Kapua, kahi hoi aoie he mau tausani | |o na iloko o ka popiiikia a ke kaua. | {Me ko Neiekona maoao na ka Alihikaua | Kiekie ia i hoouna mai iam e holo mai a e | iawe ae i ka hanohano o ke aiakai aoa i na aumoku. No ka hiki ana o ko Neiekona mau koa iuka o Napeia, a me ka makaukau ioa hoi jno ka manawa e hele aku ai • hui me na I <neroi. be oea ku i ka hoonaukiuk» keia 1 teta imua o Neiekona, no ka mea, he hana ! oui keia «na e htut nei, a he kokua hoi i j in» poe iloko o na kaomaha a me na popili* | kia, ooiaila, ma keia wahi, oa uhakf «e ia o I Neiekona i ka Ruia o ke pale kauoha, a haj a*i koke aku la oia i ke kauoha ī ka Makuj iaa de Nia. e holo me na aumoku kaua he j 13 oo ka hoopuni ana a me ke paniku ana i na awa o Italia. A«i* i pa* 1