Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIX, Number 12, 20 March 1880 — MOOLELO O NA LA O KA Haku Visakauna Nelekona, KE DUKE O BERONETI. KE KAUA ANA O NA AUMOKU KAUA BERITANIA,-A ME KO ENELANI MAU PAPU LAAU, &c. [ARTICLE]

MOOLELO O NA LA O KA Haku Visakauna Nelekona, KE DUKE O BERONETI.

KE KAUA ANA O NA AUMOKU KAUA BERITANIA,-A ME KO ENELANI MAU PAPU LAAU, &c.

IKA manawa n NeleUona i haawi aku ai i ke kauoha i ka Makuisa de Niza, ua haalele koke iho la oia i ke Kaikuono o Na» pela, me na aumoku kaua ikaika he 12, no ke pnniku ana i na awa o Italia, a me ke ki pokn. »nn » na alahele o Napela, Koma, a me Genoa; a aole hoi e hiki i na puali kaua Farnni ke ike aku i na mea e hana ia ana ma ke kulanakauhale o Napela mai Romi» nku; a pela hoi na puali kaua Fnrani » hoonoho ia aku ma na kahakai o Le§ahone a me Genoa, aole ho» e hiki ia lakou ke hele ae ma na alahele no Koma, no ka m®a, ua kau mai no ko lakou weliweli nui no keia mau numoku e ki poka nei i nn nlahele, e hoolei ana hoi na pukuniahi i na kaulahao he eono kapuni ka loihi, iloko o na ululaau a me na kula hauliuli, a no keia ku« mu, ua paa ke alanoi i ka uhi ia e na Inla lanu nunui a ine na pohaku. Haawi hou aku la o Nelekon;» \ ke kau« oha in Kapena Haki, nana ke alnkai ana i na numoku kaua »ho i koe, a e hoomau no lakou i ke paniku ana i ke Kaikuono o Napela. Ma ke kakahiaka o ka la 26 o lanuan, 1799, ua knuoha hou oe la o Nelekona i na puali kaua hui, a makaukau ae la na koa ma ko mau laina, no ka maki ana aku imua o na Knkela Faram mnwaho o ke kuianakauhaie. Mnmua o ko Neiekona haalelo ana ia Napela, ua kakau mua iho la oia i keia leta na ka Haku Kita, a e hai aku ana oia i keia mau olelo malalo iho: lē ia Vice-Adimarala Haku Kita: I k* manawu au ī hoouna mai ai i keia kauoha ia'u, aole no ī loaa i ke kulanakauhale o Napela ka maluhia; a o ko'u mau koa a ine na marina maluna o ko'u mau aumoku, aia lakou maloko o ke kulanakauhale, me kuu manao paa, ehookuke akuina puali kaua Faranimai lokoaku o keia aupuni. Ma kou ano mana au i kauoha mai ai ia*u, e haalele ia Napela a e hoio aku imua o ke Kakela o Kapun, ke hai aku nei au ia oe, aole au e holo aku; no ka mea, o na tausani kanaka o italia nei, eia ko lakou hilinai ana maluna o'u a me keia mau aumoku. (ja kahaha kuu naau me ka hoahewa ana i keia kauoha mai ia oe mai; a he mea pono hoi e hoopakele mua ta ke kulanakauhale o Napela mamua o ke KakeU o Kapua; aole hoi e like me kau kauoha, e hoopakele mua i ke Ka«cela o Kapua, a e waiho aku i ke kulanakauhale o Napeia iloko o ka popiiikia a me ka hoowahawaha ia. Ua manao au e hoapooo mai aoa oe i keia pane. u in& ua ike oe ua kue keia kumu maw». ho o na Kula. e waiho aku i keia imua o ka Adimar«la Kiekie, a « waiho no au i ka oihana, aka, e hoopakeie no nae au i ke kula« nakauhale o Napela." Ua hoouna hou ia aku ia keia !eta e Nelekona, enaluna o ka moku kialua imua o ka Haku Kiia, a loaa aku no oia e ku ana ma ke Kaikuono o Palemo. 1 kona ike ana i keia mau oleio, he kue ana keia o Nelekona i na Ru!a o ko lakou mau aumoku, nolaila, ua waiho loa ia aku la keia ninao imua o ka Alihikaua Lonl St. Vincent; a i kona ike ana i na kuee ana mawaeoa o iaua, ua wai* ho koke mai la oiu i ka mana o na kaha* kai o itatia maklo o Nelekona. No ka

mea, he kanaka o a i hilmai in e k» Aiihikaua. he kanaka maoao paa, a he huli ole oia i q« hoowalewale ia mai', noiaiia, ua kakau iho !a ka Alihikaua i keia mau iaina pokole. e haawi aku ana i ka mana o na kahak«i o Italia malalo ona, aoie hoi malaio o ka Haka Kita, a e helahelu ia keia leta penei: "4ieaha ka mea e pioo nei ka manao e kuu Adimara!a," wahi a ka Haku ia Nelekona. " i ka hui ana me na enemi ma ke kahua hookahe koko; aole he koa a'u e pani aku ai <ua kou hakahaka, no ka mea, o kau mau alakai ana i kou mau aumoku iloko o ka lanakiia, na ia mea i hoopiha mai i ko'u puuwai i ka hauoli no kau mau hana hookelakell. Ke haawi aku nei au ia oe ika mana e hiki ai ke hana. o kou Kiekie ma ka moana akea, ua iike ia me ka Aha Kuhino oke aupuni o Enelani, aole hoi e hiki i kekahi e holoi ia hanohan« e pau ai. " 1 ka iohe ana o ka Haku Kita i keia leta a ka Alihikaua Lord St. Vincent, no kona haawi ana aku i ka mana o na aumoku malalo o Nelekona, he mea hoinoino loa ia i ka manao oka Haku Kita. No ka mau oka manao lili hanohano maluna o keia Alihi" kaua, ua waiho loa aku la oia i keia niuffu ana no ke pale kauoha, imua o ka Alihikaua Kiekie £arl Spencer ma Enelani. Ma kekahi palapala a Lord St. Vincent i palapala aku ai i ua Adimara!a Kiekie la, a e hai aku ana oia i na kuee ana mawaena o laua, me ko ka Haku Kita pale ana ī ke kauoha mua i haawi ia aku laia, a me kona kauoha hou ana aku ia Nelekona ma na kahakai o Italia mamuli o kona ano mana; no ia kumu, ua ahewa loa ia ka Haku Kita no kona hana ana pela. A o na palapala kuee ana mawaena o laua, a me na olelo kupono ole, ua huna loa ia ia hewa, a hiki wale i ka manawa i haulehia ai o ke koa kaulana i ke kahua kaua o Tarafaloga, a waiho la kpna kino lepo maloko o ka ilina kupapau kaulana o Westminster Abbey, e kokoke nna ma ka ipuka o ka halepule Sana Paulo, (St. F«\ul.) Ma keia wahi, e hoopau no nu ī ko'u kaninilio loihi nna no keia mau leta, a e hooinaka aku no kakou i ke kmnailio anr< no ko Nelekona hele ana aku e hui me na mana Farani, ma na kiekiena o Napeln. Ma ke kakahiaka o ka la 27, ua oili mai ia o Nelekona nmi loko mai o ko lakou mau hale lo!e, hele mai lu oia a ku iho la ma ka aoao o kona lio kaua, a he lio hoi keia i manawalea la mai ai e ke Keiki Alii ke Duke o Tusekana; pii ae la oia iluna, a ia manawa i kani like mai ai ka leo o na ohe a me na pahu, a wehe koke ae la ke koa kaulana i kona papale mahiole, a au ae la kona maka ukau ma o a maanei o na puali kaua <ne ka naau koa, a me he inea la kona mau helehelena e i mai ana— *• He Kupueu nui au no ka Moana. " He inea mau maloko o na aupum kaua c Europa, o ke kanaku koa ioa imua o ka elau a me ka waha o na pukuniahi ma ka > aina, e alo ana i ka ino o na kuahiwi a me na kula anu, ua hnawi ia nku oia i ka inoo kaulana he Kenerala; o keia inoa, he inoa kein ī mao mau, he lona no ke kii aku, oka eia nae kahi kee, he holo, a me ka hohe wale. No ka mea, oke kaua ana ona pu< ali kaua ama malalo okekahimau Kenerala, i ua e hee kekahi aoao, alaila, aole anei e hiki la oe ke holo iloko o na uiuiaau a me na wahi e ae? He mea keia ua ike iar a he kakaikahi o na Kenerala kaulana loa o ke ao nei i haule imua o ke kahua kaua. i na oia he koa a me ka wiwo ole. Ahe mea enau hoi iioko o Europa, o ke kanaka puuwai koa imua o ka waha o na pukuniahi e luli ana ma na ale o ka moana, ua haawi la aku oia ī ka inoa kaulana he Adimara!a; 0 keia inoa, he hiki no ke kii aku, aka, me k« paakiki nui e hiki ai. Maloko ona Bu* ke Mooleio Kaua Moana o Eneiani, ua kap& ia ua Adiinarala mai kahiko rftai a hiki 1 keia manawa', he koa ahe wiwo oie. * lna e kaua kekahi mau Adimaral«, a hakihaki ua kia o kona moku, hiki anei laia ke holo? E nana ma ka'u wehewehe ana maloko o keia moolelo ia Adimarala Sir Kikeke Garinavile no ke kaua pale. Ua hoike mai oia he koa e hiki ai ke kue, a aoie hoi he Adimawla Beritauia i keia la e akaii aku mahope o kana kiua pale. Ua olelo pu ia no hoi iloko o oa enooielo kaua moana o Eoeiani, aole i emi mai kona mau Adimarala wiwo ole malalo o ke kanakolu, i make iloko o ka opu o ka moana, & ī paa i ke ahi | maluna o ko lakou mau aumoku; he kaulana iloko o ke koko a ka mainoino ona Adwm*la ika wa kahiko. Nolaila, o ka iaoa Adimarala, he kaulana, he hanohano, he waiwai. aka. o kona hoene ia. Ala keia wahi, e hiki oo ke kapa aku ia Nelekooa he Kenerahi, no ka mea, aia oia ma ka aina. aka, oa Uwe mai oo nae ia i kona inoa mau, a e kapa aku no k*kou iai* i kona wa i aiakai ai ma puali kaua bui, o Adimarala Nelekona. AoU « pam.