Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIX, Number 13, 27 March 1880 — Page 3
| This text was transcribed by: | Ruth S. Goldstein |
| This work is dedicated to: | UH Sea Grant |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
ALANUI KAAHUMANU.
938 Honolulu.
PAPA! PAPA!
NO
ALLEN & ROBINSON
UA WEHE AE NEI MAUA I
PA KUAI PAPA
MA
KA UWAPO O PAKAKA
Na Papa Ulaula o na ano a pau.
Na Papa Paina o na ano a pau.
Na Pili Hale Ulaula
Na Pili Hale Keokeo.
Na Pepa Hoonani Hale,
Na Pepa Molina.
Na Pena a me na Aila Pena
NA KUI O NA ANO A PAU.
NA PANI PUKA a me
NA PANI PUKA ANIANI.
NA PANI PUKA a me
NA OLEPELEPE
NA LAKO KUKULA HALE
O NA ANO A PAU!
E KUAIINA MA KE
KE KUMUKUAI HAAHAA LOA
O keia Makeke.
ALLEN & ROBINSON
Honolulu, a@o. 1, 1878 853 @
LOLE MAKEPONO
Ke Kuike.
E LOAA NO IA MA KAHI O
KAKELA ME KUKE!
E LAA NA
Ahinahina, Kalakoa,
Keokeo, Leponalo,
Pena, Aila, Aniani,
HA MEA PIULA !
KOPA, AILA HONUA.
AILA HOOMAILOO
Kui Kakia, Pakeke.
Tabu, Kaula, Noho Lio,
Hulu Palaki, n@ Pulumi.
A HE
AGENA NO HOI NO NA MOKUPUNI O HAWAII NEI NO NA
Lainakini-nao,
Lainakini Maoli.
Palule Katakoa,
Alapia, Kelepa, Kilika.
Na lole kupono i ka wawae,
Palule Huluhulu.
Na Lole Huluhulu,
Na Lole no ka hoohehelo ana
Lipini, Lihilihi, &c.
LIPINE, LIHILIHI, &c.
A ME NA
Mikini Humuhumu MakeponoLoa!
A HE
MAU MEA AI KAHI
Ka Palaoa, Kop@,
Raiki, Pia, Hoohu,
Paakai, Huaala.
Pia Kulina, &c.
A he Laau Lapaau Kaulana Loa
A DR JAYNES.
Laau Kunu,
Laau Hooinaemae Koko,
Laau Hoopau Naio,
Penikila, Hoaale,
A ME NA LAAU HAMO, A PELA’KU!
810 tf
KAUKA MAINA.
KEENA HANA MA KA HALE KAUKA O Hopmana, Alanui Kalepa, e pili la me ka Baneko o Bihope.
Wahi Noho, ma Alanui Hotele, maikai iho o ka puka komo o ka pa o ka Hotele Hawaii.
no15 937 6m
KE AHI-KOE KILAUEA!
KE AHI-KOE HAWAII 8 PAPAA,
A ME KE
AHI-KOE HAWWAII HUINAHA!
O
Ke Ano Maikai Loa.
Ua owili ia iloko o na wa-hi h@ 36, a he 3800 o ka pahu hookahi. E malama mau ia ana uo ke kuai ia aku.
E. O. Hall & Son.
@ E loaa no keia ano ahi ma na halekuai a pau maloko o kela Aupuni, no ke kumukoai haahaa loa. E ninau no
KE AHI-KOAE KILAUEA
KO BIHOPA MA
BANAKO MALAMA DALA!
E MALAMA NO MAUA I KE KALA O na kanaka maloko o ka Banako, penei:
loa hoomoe mai ke kanaka hookahi i na dala $300 a emi mai paha, alaila, e uku maua i eono hapahaneri ukupanee makahiki, mai ka la o ka lawe ana mai a hiki i ka la o kona ohi ana, ke waihoia ke dala hoomoe i ekolu malama a keu paha. Aole ukupanee e helu ia no ka hakina o ke dala hookahi, aole no hoi no ka hapa malama.
Ina ohi koke oia I kana dala, aole i hala na malama ekolu aole ukupanee.
Ina i manao ko kanaka e ohi i kana dala, e pono ke hoike e mai ola ma ka Banako i kona manao ohi, i kanakolu ia mamua o kona ohi ana, a o kana Buke kekahi ke laweia mai.
Ma ke kikoo wale no a ka mea dala e haawi ai i kana, a o ka Buke kekahi ke laweia mai.
Ma ka la mua o Sepatemba i kela makahiki a i keia e houluulu ai i ke dala, a e huipuia ka ukupanee me @e kumupaa o na dala i hoomoeia no na malama ekolu a @eu, a mahuahua, ke kumupaa e loaa i ka ukupanee.
Ina oi aku ke dala hoomoe mamua o $300, alaila, hooholo pu ka olelo.
E weheia ka Hale Banako i na la hana a pau.
852 tf BISHOP & Co.
ANO NO I LOAA MAI NEI!
Na Kaa Lio
Holo Lealea!
Na Kaa Lawe Oh@ a me na kaa holo palua, mau mea hoikeiko aku mai ka Hale Hana Kaa mai o ka Hui o Cotland ma Nu Ioka.
DILLINGHAM & Co.,
87@ tf Na Agena kuai ma Hawaii nei.
PAPA KUHIKUHI MANAWA HOLO
O KA
MOKUMAHU HAWAII
“LIKELIKE,”
KAPENA KING.
Poalua, Apr 6, hora 5 pm………………… Kaapuni ia Hawaii
Poalua, Apr 13, hora 5 pm……………….. Hilo
Poalua, Apr 20, hora 5 pm ………………. Kaapuni ia Hawaii
Poalua, Apr 27, hora 5 pm……………….. Hilo
AOLE AIE NO NA UKU OHUA?
Ke hoolo ia aka nei ka ale no na uku ohua, a ke hoike ia aku nei i ke akua, ina he mau paiki, ukana a puolo hooili ko lakou e pono e hoailona ia me ka moakaka pono: aohe no e ne ia ka lawe ana i na ukana, paiki a me puolo i hoailona ole la ke ole e kakau ia ka loaa ana mai.
HE KUIKE KA UKU UKANA.
Ma na ukana a pau a na makamaka, e pono e uku mua ia. A e hookoia no na kauoha no ka lawe a hiki I kahi i makemake. A e malama ia no me ka makaala na ukana, paiki a me na paolo, lio, pipi a me ka hoki.
E hoailona ia me ka moakaka na Pahu
Rama a me Waina.
O ka poe no lakou na ukana o keia ano e pono e hoailonia me ka moakaka, a i ole e kakauia me ka moakaka ka loaa ana mai o ka poe no lakou keia mau waiwai.
O na koina no na pilikia a me na poho, a pono e hoike koke ia mai iloko o ka malama hookahi.
Aole e ao ia na hookele kaa, na keiki a me na mea like, e pii iluna o ka mokuahi i ka wa o pili mai ai I ka uapu, aia wale no a pua na ohua @pakeke i ka lele.
No ke ake nui e hoopoomaikaiia ka lehulehu kaahele, oa hoololi ae nei na ona o Likelike i ka Papa Hoike Manawa o ia Mokuahi e like me maluna.
Ma ka Hale Oihana e loaa’i na Palapala.
Aole kaena o hope a @, ala wale no a kaa mua mai ka uku moku. Aole e ili ka hora no na paiki, ukana a poolo paha, ke ole e kakauia ka loaa ana mai. A hookaaia ka uku ukana ka wa e nolia aku ai
O ka poe a pau i aie ma ka halekuai White House e ku nei ma ke alan ui Nuuanu, malalo o ka malama ana a S L Lewis i make iho nei, e oluolu lakou a hookaa loke mai ma ke keena hana @ Phillips & Co. ma ke alanui Kaahumanu, Helu 11, a o na aie i uku ole ia mai iloko o na ia kanakolu, e waiho la alu no ma ka lima o ko makou @ nana e ohi mai ia mau mea.
M PHILLIPS & Co.
j@ 944 tf
KAKELA a me HIKI.
O KAKELA OPIO A ME F. M. HATCH, oe hei laua ma ka lawelawe ana i ka oihana Loio Ua @ki ia laua ke ku ia@ o aa Aha a pau mai ka Aka Hoomale a hele i@. A e lawelawe @o hoi ma na hana p@ I ka hooponopono waiwai me ka imi ana i na Palapala @ Aina, ka hana ana ina Palapala Kuai, Hoolimalima, a me ka Hoale Dala ana.
W.R. CASTLE, Luna H@aio Kope.
Keena Haea, maluna ae o la Halekuai a Dillingham & Co.
Hele ST, Alanui Papa 3 @
JNO. LOTA KAULUKOU.
LOIO A HE KOKUA.
Ua makaukau ae e lawelawe i na @ a paa @ kila a ma kela ano iloko o na Aka hookelokolo a pau o keia Aupuni. Ua hiki no hoi he home i na palapala a paa e pai ana i ka Oihana Lolo me ka @. @ loaa no au ma Darla Koolaupoko, a ma Bagan@lela no hai i kekahi mam@. @ @
KA BUKE KUHIKUHI
NO KA PAPA HELU
A NE
NA MEA PILI KALEPA
O KE
AUPUNI HAWAII
A HE
ALAKAI NO NA HUAKAI KAAHELE.
E loaa no maloko o keia BUKE KUHIKUHI e hoolaha ia aku ana na wehwehe ana i kahi, ka oihana a me kahi noho o na kanaka mea oihana e noho ana ma keia mau mokupuni i na he kanaka Hawaii, a kanaka o na aina e mai paha.
E hoike pu ia aku ana no hoi maloko o keia Buke ka papa inoa piha o na mahiko, na mahina ai me na aina hanai holoholona, ko lakou kahua, na agena, na mea lawelawe, na Hale leta, a me ka kaawale mai ke Kulanakauhale alii mai.
Ka papa inoa o na moku malalo o ka Hae Hawaii a me kakahi mau mea waiwai e ae.
O keia BUKE KUHIKUHI e hoowaiwai mai ana ia i ke kanaka mea oihana e like me na hoike ana iloko o na Buke la ma na mea pili i ko keia aupuni.
Eia maloko o keia BUKE KUHIKUHI na hoakaka waiwai ana i ke kulana o na kanaka Kalepa, na kanaka paahana hana ike, na kanaka lawelawe waiwai paa na kanaka lawelawe mahi, na loio, na mea malama Hoele, na poe kaahele, a me he mea la, e pau loa ana i ka hoike ia na kanaka mea oihana ma ko lakou mau kulana pakahi.
A e komo ana no hoi iloko oia Buke na kanaka mea oihana a pau loa o na mokupuni a pau i hoonohonoho papa ia ma kela taona keia taona, a kauhale paha, a e hoike ana i ka inoa o na malihini i hoonohonoho pololei ia.
E hoike aku ana i na hoakaka piha ana no na mahiko, na mahi raiki, no mahina ai, me na aina hanai holoholona, ka inoa o na ona, na mea lawelawe a agena paha, ke kaawale o na mahiko mai ke Kulanakauhale Alii aku (Honolulu) a mai no kulanakauhale e ae paha, ka inoa o na alanui, a pela aku.
Kahi kupono i ka noho ia ma kela me keia mokupuni a me na lilo o ke kamahele, a e hoowaiwai nui ana keia Buke i ka malihini kaahele.
I ka wa e pau pono ai na hemahema o keia Buke, e komoaku ana ma na lima o na poe lawelawe oihana mahi ma na mokupuni a me ka poe i ake nui ia e loaa na hoolaha ana iwaena o lakou.
He mea hou loa keia Buke, a o na mea i hoakaka ia maloko, he hiki ke hilinai ia.
He Buke keia no Haaii nei, a he pono ke lawe nui ia.
E hookomo pu ana me kakahi mau olelo hoolaha. Uku no na Olelo Hoolaha:--no
ka aoao hookahi, $20.00
Hapalua aoao, $13.00
Hapaha aoao, $7.50
Kumu kuai o ka Buke ke paa, $3.00.
GEORGE BOWSER,
MEA HOOLAHA.
941 6 M 967
NU HOU! NU HOU!
MAHOPE AKU O KA LA 1 0O IANUARI, 1880, E HOOmaka ana makou malalo o na rula
DALA KUIKE,
I ka Loaa ana aku o ka Waiwai i
ka Mea Kuai
E hookahua ana makou i ka makou oihana
malalo o ke DALA KUIKE, e
kuai ia aku ana na lako wai-
wai a pau no ke Kumu-
kuai malalo iho o ka
MEA I IKE IA MAMUA
E LIKE ME KA LILO.
He Haina nui ko makou o na Oo, Kopala,
Ho, &c., &c. i kuai i a mamua ae o ka
hoopii ia ana o ka auhau o ka poe
nana i hana.
HE MAU LAKO NUI KO MAKOU
O NA
PALAU
A makou e kuai aku ai no ka @7 a hiki
a $7.50 Malalo iho o ke Kumukuai
no kela a me keia PALAU.
Ano ko oukou manawa kupono e looa a@ na waiwai makepono loa.
E hele mai Hookahi, E hele mai a pau loa.
DILINAHAMA MA.
942 @ 37 Alanui Papa.
RICHARD F. BICKERTON,
[PEKETONA.]
LOIO a he KOKUA ma ke KANAWAI!
E HELE ANA OIA IMUA O NA AHAHOOKOLOKOLO a pau o keia Aupuni ma na aoe hihia a pau, ina paka ma Oahu nei, a ma na Mokupuai e ae.
Ua makaukau mau aia i ka hana ana i na Palapala pili kanewai o kela a me keia ana.
Ua hiki no hoi iaia ke hoale dala aku ma ka moraki ana laa aina , ma ka ukup@ haaha@ loa.
E hanaia na @ me ka hikiwa@e a ma ka aku haahaa.
Keena hana, Heia 25 Alanui Kalepa, @ paka ma o aka o ka hale kaaka o Kauka
M@ 840 ly
HOOPANEE KE KUAI A KA LUNA
HOOPONOPONO I KA
WAIWAI PAA.
O KE kuai o ka waiwai o O Kakaloa i make hoolaha ia kuai ia aku ana
@ @ @adala ma ke P@aao Apt 1@@0, ma keia, Ke Hoolaka ia aku nei, ma hoopa @ ia ke ka ana aku a hiki i 1 ka wa o hei kea ia aku ai.
W. C. PARKE,
Lu@a hooponopono @ ka waiwai @ C. Kanaina
H@, Mar. 24, 18@0 @
Hunahuna o na Aina e.
No Iapana me Kina.
Ma ka la 7 o Ianuari aku nei, ua holapu e la kekahi ahi nui ma Osaka: ua hoomaka ia a ana ma Sonezaki. O ka nui o na hale pau ma ka a ana o keia ahi he 70; a ua ulumi aku la ke ahi ia mau hale a me na ono kino o kekahi mao ohana a me na leulehu e ae, a koe iho he mau puu lehu, a e ku i ke aloha na hiona ke nana aku. He iea e ehaeha ai ke puaana ae, ua hoolilo ia ekahi mau oia kino i mau puu lehu, a a hulehu na poe i hoeha ia iwaena o ka poe kokua e kinai i keia ahi.
Ma ka la 18 mai o Ianuari, aole e emi @alalo o ekolu mau pauahi ma Tokio. O ka puahi ma Arai a me Matumaso, ua pio ko@ mahope o ka mahuahua loa ana ku o na pino. O ka pauahi nae ma Matumoso, he 39 mau hale i hoolilo ia ko lakou mau kaha i mau puu lehu, a he 40 mau hale e ae i vawahi maoli ia i mea e hemi mai ai i @
mahuahua ana aku o ka poino.
Maloko o kekahi hoike i hoolaha ia no ka ni o ka laiki i hooulu ia ma Iapana no ka makahiki i hala aku nei, ua oi aku he 22 ha@a haneri i ka avarika mau o na oo laiki a@ iloko o na makahiki mua i hale; a o ka nui o na paona laiki i hooulu ia i ua makahiki la i hala iho nei (1879), he 619,161,-6@0,000. Ma keia hoike, ua ike ia ke kula@a maakaala hana o na kanaka a he kahu@ o na pomaikai nui o ka lahui. Ma keia, uamaopopo ka nee mua ana o ka lahui a m@ke aupuni imua ma ke kulana noho’na ku@noono.
Mamuli o kekahi hoike i hoopuka ia e ka Paoa Ola ma Kina, ua ike ia, o ka nui o na poe i loohia i ka mai korela mai ka hoomaka ana a hiki i ka pau ana o ka makahiki 1879 iho nei, ua hiki aku ka huina e like me 168,314; mailoko mai o keia heluna, he 101,366 o lakou i make, he 47,885 i hoola @, a o ke koena, aia no ia malalo o na hooolii malie ana a ua mai la me ka hoonawali malie ana.
Na torokomana.
Ua pahola ae kekahi Iono mai Asia waena mai e hoike mai ana, e kauoha aku ana ke Generala Skoleloff o ka puali koa nui a ikaika o kahua kaua o Rusia nona ka heluna maopopo 20,000 koa e hoonee aku ia ua puali la ma kahi e kokoke ana i ka poe Turokomana. E maki aku ana oia mai Tashkena a hiki i Mero, ma ka ae ana mai ma Bakahara me ka makaikai ana i na hiona o ka aina i hiki ia lakou ke hoonohonoho pono i ke kulana o na puali e nee aku ai imua o ka poe Turakomana; e nee mai ana kekahi mau puali e ae elua mai Kikila a me Karanawoda mai a e hulawai ana lakou i na la o Mei@enei.
Ma kekahi mau lono mai nei, ua halawai pu ae nei na alii Torokomana ma kahi e kokoke ana i Mero, a ua hooholo iho nei lakou e hoouna aku i mau elele i Peresia a me Inia, e noi aku i mau mea hoopuip@i mai @ ko lakou aoao. Me he mea la, ke makaukau like na aoao elua, o ka ulele koke no ai e hookahe koko na aoao elua me ka hakalia ole.
O ka haole kaulana De Lessep, ka mea nana i ali ka puali o Sueza mawaena o Asia a me Aferika a loaa he alanui holoholo o na moku kalepa a me na moku aloalo ohua, a ua hoopokole ia ke ala moana ma ia wah@ Oia hoi ka haole e manao nei nana e eli, auwai e oki ai @ ka puali o Panama, a i na e hooko ia ana kona manao me ka loaa ole @ kekahi keakea ma o ka hana ana la i ala nui hao, alaila e moku io ana o Amerka Akau me Amerika Hema a kaawale, a e loaa ana he alanui pakole no na moku kalepa a me na moku aloalo ohua e holo ai aole hoi o ka holo kakaii ma ka Lae Hao me ke nui o na poino.
Ua olelo @a, o ka nui o kona mau makahiki 77; ua make kana wahine mua, a na mare oia he wahine opiopio loa, nona na makahiki he 21 wale no; a ua hanau mai nana na keiki ehiku e ola nei.
He ano oolea maikai no kona kiao, a he ano eleu ma ka nonoo ana i na mea e holo mua’i kana hana.
O ka nui o na poho o Amerika H@iia iloko o na pauhi a pau ma ka makahiki 1879 i hala aku nei, he $77,703,700; ua panihakahaka ia no $44,464,700. Nui maoli no ka poino.
Ua hoike ae kekahi mea kakau ma ka nupepa Globe, ua hui aku nei o Farani me Beritania a me Amerika Huipuia ma kekahi manao e hoopau aku ai, na noho ano kuee mawaena o Kili me Peru.
Ua loaa aku i ke kiai o ka hale kinai ahi o ke kaona nei, i ke awakea o ka Poaha nei, he komohewamaloko o kona hale e malama nei, me ka hoao pu ana e lawe malu i kahi mau waiwai.
Ua Ialo—Ma kekahi o keia mau la iho nei ua hoopii ae ka poe Poola i ko lakou uku la mai ka $2.00 a i ka $3.00, a no ke kaumaha loa oia uku i ka Haku hana, no laila, uawi aku la lakou i ka hana i na Pake ma ke $1,50 wale no o ka la. Nolaila, ua hoka kanaka mamuli o ka piikoi.
Ua hoao ae kekahi kanaka ma Kauai e lawe i kona ola no kekahi kumu nana i hoowela i kona manao, ma kona oki ana i kona paa iho, a ma na ulia pomaikai wale, ua pakele kona ola ia manawa; a e loaa ana paha kona ola maikai ma ka humuhumu ia ana o kahi i moku e ke kauka Kamika opio, a me kana mau lawelawe akahele ana.
Ma ke ku ana mai a ka “Likelike,” ua hoi mai nei o Waila mai Hawaii mai mahope iho o kona hoohala ana i kekahi mau la pokole ma Hamakua no ka makaikai ana i kahi kupono no ka hoomoe ana i alanui hao holo kaa mahu. Ke paa ia ala e maalahi ana na ohua o Hamakua ma ka hiki pono ana o na ukana me ka maluhia.
NU HOU KULOKO.
I nehinei ola k@ “Poalima Maikai.”
He nui wale na hauwawa o ke kulanakauhale nei no ke ku a me ke ku ole mai o Kalani i Hawaii nei.
Ua hoomaka iho nei ka wiliko hou o Kilauea ma Kauai i ka pule i hala iho nei, a ua ike ia ka holo mua o na hana.
Ma ke ku ana mai a ka “Likelike” i ka pule i bala, ua loaa mai he 50 mau pipi no na makeke o ke kulaoakaohale nei.
Us kaawe ae kekahi pake iaia iho a ma ke ma ka halepaahao ma Kauai mahope iho o kona hoopai ia ana no ka bewa kkuai waione, ua manao ia oia e lawe mai ma Honolulu nei, aka ua make e nae.
Ua Lohi.—Ua lohi loa ka mokuahi Kaleponi me na nuhou o na aiua e. Eia la inea? Ua kali paha e ike i na hana o Kaleponi. I keia ia paha e ku mai ai, a i ole i ka la apopo paha. He nui loa no na mea hou ke ku mai. a lohe aku no na makamaka.
LUKU IA NA PUAA.—Ua hai m@i kekahi makamaka, ke ike ia nei he mai ahuiau iwaena o na puaa ina Pauoa. Ke make nui nei me ka ike nono ole ia o ke ano o ka mai a @ ke kaha ia ana, ike ia’ku la ua eleele ke ake a me ka io, ua ino a he kumu e mai ai.
AKO IA KA PUA.--Ma Paw Paw, Misigana, ua make ke keiki uuku a Samuela C. Anaru a laua me kana wahine me Ema He moopuna ia na Rev. C. B. Anaru i kamaaina loa i ko Maui, Molokai a me ko Oahu nei. A aole no paha i poina i na hoa’loha kona makuakane i hoonele ia, oia o Samuela Anaru, o kana wahine o E@a. no Amerika no ia. Aloha wale
HUINA KULA SABATI.—Ma Ka la apopo. Mar. 28, e malama ia’na ka huina hapaha o o na Kula Sabati o Kawaiahao; ma ka hora umi kakahiaka e hoomaopopo ai na hana; e hele pu niai na makua me na keiki.
LA HANAU.—Ma ka Poakahi iho nei, ua malama ae kekahi poe haole Geremania hanohano o keia kulanakauhale he aha puhi ohe ma Pelekane no ka hoomanao ana i ka piha pono ana o na makahiki he 83 o ka Emepera Uilama o Geremania e noho mai nei iloko o na la hapauea o kona ola ana. ua ike ia aku na hae e welo ana i ka makani no ka hoohiwahiwa ana i ua la la.
KUDALA—O ka Poakahi iho nei oia ka la e kudala ia’i ka kaina o Mr. a me Mrs. Eldredge i hoopaa ia malalo o kekahi moraki nona ka ili he 10,000 eka e waiho la ma Mauiu, a ua hoop@nee ia ke kudala ana, a keia la malalo o kekahi kumu.
APAKAU—Lioko o kekahi mau la i nalo aku nei, ua mahuka mai la o Mahoe mai ka Laepohaku mai a holo aku la ma Koolau, a oiai ia e holo ana, ua apakau wale ae la i na moa a me na kaka a kekahi poe a lawe pu aku la me ia ma kona alu hele, a ua aihue pu aku ia oia he li@ a hookuu ia ma kula. Ua komo aku la oia maloko o na ko i kona wa i huli ia aku ai. a i kekahi la o keia pule iho nei ua hopu ia oia ma Kalihi a ke paa nei ma kahi paa.
AHA HUI POOLA.—Ua loaa mai ma ko makou keena nei kekahi manao i kakau ia e S. W. B. Kaulainamoku, kekahi lala o ka Ahahui Poola o keia kulanakauhale, ua hoike mai oia i na hiona o ke kulana o keia hui e ku nei i keia manawa, a ua makemake ia na lala a pau o ua hui la e akoakoa ae ma Peleula ke hiki aku i ka Poaha Apr. 1 e hiki mai ona no ka hoomaopopo ana i ke kuleana o kela a me keia iloko o ua huila, a me kekahi mea e ae.
LUAWAI.--O ka luawai o ka ona mi@iona o Kaleponi e hana ia nei ma Kulaokamaomao ma Maui, ke pi@ mali@ ae la kona kula na makaukau, a i na e paa pono ana, alaila malaila e hookio ai ka wai i kumu wai nui no na mahiko; a ke palahalaha aku la no hoi kahi i paa o ka aina i kanu ia, a ke ulu maikai mai la na ko i ulu. Hana io ka haole.
LA HANAU.—Ma ke awakea Poalima Mar. 19 aku nei ua malama ia he paina la hanau no ke keiki hiapo a Kealakai ma Mawmae; o ka hana lealea i malama ia mahope iho o ka paina he heihei kukini mawaena o Nalimaapa a me Hanohano, a ua eo ka pahu hopu ia Hanohano, a ua lilo ia ia ka makana, a Haole hope iho la kahi Nalimaapa. He nui ka hauoli o na makaikai. oiai he mau eepa wale no na moho.
HALAWAI MAKAAINANA.—Ma ke ahiahi Poakahi iho nei, ua malama ia he halawai makaainana hou ma Kaumakapili no ka noonoo ana akui na mea kupono e pahola aku ai imua o Kenela Kalani ke hiki mai; Ua hoomahuahua ia ae ke komite hookupu i 13 lala, a ua koho ia mai ka poe kuo@o ono e noho ana ma kela a me keia apana mai o keia mokuponi. Ua heike mai ka Peresidena o ke komite hookipa, e hookau ia ana o Kalani maluna o na waa i kona wa e lele mai ai iuk@ nei; a i ka wa e kau ai maluna o ke kaa, na ka poe e makemake ana e ukali aku ia ia maluna o na kaa.
HE LIMA MOEAU.—Aia ma ka puka aniani o ka halekuai buke of Wioi ma, e ike ai na makamaka i kekahi peahi i hana noeau ia e kekahi lima wahine Hawaii o keia kulanakauhale; ua hana ia mai loko mai o na iho Pu a he ku i ka loea ka hana ia ana, i hoohiehie ia me na ano pua. Pomaikai maoli, i na e hoaia ana kekahi i hale hokeike a kuai aku no na hana akamai o na wahine Hawaii.
MOKUAHI—Aohe he mau ouli no ka hiki mai o ka mokuahi o Kaleponi i ike ia mamua o ke ku ana o na hua kepau.
Ua loaa mai kekahi leta ia makou mai Kau mai e hoike ana i ka mahuahua o ka a aua o ka peie ma Kilaaea iloko o keia mau la.
Ua kuai aku nei o Mr. Knudson o Waimea, Kauai i eona wiliko ia Paulo Isenberg; a e makaukau ana ua wili la e ohi i na pomaikai mua i ka hoomaka ana o keia makahiki ae, peia na loao.
O ka pake i pupule a alualu i ka wahine me ke keiki me ka manao @ pepehi, a ua hoihoi ia @ku i ka Halemai pupule, a ma kekahi la nae o keia pule ua loaa ia ia he upa, a ua hoomainoino ia ia iho, a e make ana paha.
KAA MAHU HOU.—Mai ia J. Haole mai, ua lohe ia mai, ua hiki ae nei he kaa mahu hou no T. H. Hobron ma wailuku a ma ka ia 17 iho nei, ua hoao ia ka holo o ua kaa la a ua oi aku i ko ke kaa mua; ua oi ae ko ia nei maikai he hale oluna iho; o na ohua nana i hoau mua, oia o Hon. J. W. Kalua a me J. Nakookoo. Eo hou u@o ia Maui.
EKOLU MEA ALOHA I HALA.—Ua hala ekolu lu a’u pu@io aloha ma kela aoao o ka lua a ke aloha ole, o ka mua; o kuu kaikamahioe, i ka ia 18 o Spet. 1879, ka lua, haule aku ia kona hiapo kane, nona na makahiki eono me na l@ elua, i ka lima hoi o na mahina o keia aloha. haule aku la hoi ka’u wahine mare, o Hana, i ka la 16 o Ianuari 1880. Auwe! aloha ino. O ka nui o ko maua mau makahiki o ka noho mare ana he 28 no ia. O ka nui o na hua i puka mai, eono, ekolu kaikamaihine. a ekolu hoi keikikane, elua keikikane i hoe, “Na ke Akua no i haawi mai, a nana no i lawe aku.”
P. Kaaiahua.
Pauoa, Honolulu, Maraki 22, 1880.
Na Leta a na Makamaka.
--O kau kauoha e H K Kamaluohai o Hana e hooko koke ia no ke hoouna mua mai i ke ola o ka pepa $2.00, a e hoouna pu ia aku ka makana, a i na e like me kau e kauoha mai nei, alaila, aohe makana.
--Ua loaa mai kau e L K Kamiloholu o Halawa, Molokai e hai mai ana i ka pakele ana o ke ola o Paahao mahope ihe o kona kaa ana i ka pali mai make, e ole ka ka loaa ana he kokua, ua pakele mai la. E pono no ke makaala aole e hele mehameha ma kahi pali.
--Ua loaa mai nei kau mau dala e Napihaa, a ke hoouna ia aku nei kau mau makana.
--Ke hooko ia aku nei kau e E Helekunihi. E awiwi mai na mea i loaa.
--Ua hooko ia kau e W K Kaailau.
--Ua loaa mai nei kau e G B K Kahalea@hi no ka hoike o ka ekalesia o Hauula, a no ka loaa ole o ke kowa kupono nona, noluila, e hoopanee iki a loaa ke kowa kupono, alaila, hoopuka aku.
--I mea e malama pono ia ai na rula, e hoouna aku makou i kau makana e W G Kaona ke loaa mua mai ke ola o ka “Nupepa Kuokoa.”
--Ke hooko ia aku nei kau e S Kupananihi.
--Ua loaa mai nei kau e John Maiuu, a ke hoouna ia aku nei kau makana.
--Ua loaa mai nei kau mau dala e E H Umiamaka a ke hoouna ia aku nei he 5 makana na kau poe lawe pepe. Aole i loaa mai ua ope pepa au.
--Ua loaa mai nei kau mahalo e J W H Isaac Kihe o Kona Akau i ka “Nupepa Kuokoa.” no ka loaa ana aku o kau makana o ke kii o Kalani; he olaio kau e ka makamaka. He mea nui ka ike ana i ke kii o ka mea kaulana nana e kaahele ke ao holookoa me ka hanohano nui. O ke mau wahi nane. e hoopanee a loaa ka manawa.
--Ua loaa mai @au mau dala e D Paahao, a ua hoouna aku makou i na kii @pakana e like me ka nui i kupono i na dala @ loaa mai.
--Ua loa mai nei kau e D Alawa a e hooponopono no makou e like me ka hiki, e kal@ki na ki makana.
--Ua hoouna ia kau makana e John Kaelemakule.
--Ua loaa mai @ei ka Kaniela Kaukai leta o Punaluu e hai mai ana, ua wawahi ia kekahi hale hana mea ono no ka pake i ka po ma Punaluu, Koolauloa, Oahu, a ua aihue ia aku he mau waiwai mai loko aku o ua hale la—kolohe maoli no ka mea nana i aihue.
--Ua loaa mai nei kau e John K Waiohinu, a e nana pono inakou i ka pono a me ka pono ole.
--Mai ka leta mai a Timoteo Liilii i loaa mai ai na mea hou malalo iho: Ma Feb. 24, ua hoao ia ka hale wili ko o Huelo. ua oi aku ka holo pono o keia wili i ko na wili e ae.
Ma ka la 14 o keia malama, ua hookohu ia aku o Rev P Keaupuni i kahu no Huelo.
Ua holopono na hana o ke kula Sabati o Huelo i keia manawa malalo o ke alakai ana a T Hoomaha.
Ma ka po Poakahi Mar. 15, ua wehe ia he keaka pake maloko o ka luakini ma Huelo na na ona mahi ko, a o na loaa a pau no ka pomaikai o ka luakini.—Eia ka mea kupanaha, ua hanee iho la ka papahele o ka luakiu: a pakii ana ilalo me na kanaka. Ua nana no ka hele ana ilaila e keaka ai.
O ka auwai a ka ona miliona, kokoke @ hiki ma Iliilihaele, a o ka pahu hopu paha ia o ka lakou mau auwai,
--E hoomanao ka poe nana e hoouna mai nei na Hoolaha, aia a loaa mua mai ka uku, ulaila hoopuka ia aku.