Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIX, Number 18, 1 May 1880 — Ka Hoowaiwai ana. [ARTICLE]

Ka Hoowaiwai ana.

Helu 5. Pela no ka poe e ao ana i na hana. lna makemake kekahi e ao i ka amala, e ike ana paha oia iloko o na makahiki ehiku; makemake oia i ka oihana loio, huli hou malaila a loaa i na makahiki hou ehiku, huiia umikumamaha makahiki, alua oihana 1 loaa iaia iloko o ia mau makahiki me ka loaa ole o ka pomaikai iaia. Huli hou i ka oihana kumeka kamaa no ehiku makahiki hou i koe, ua like me 21 makahiki i pau i ke ao ana i keia mau oihana, ua pau lo\ maoli ka manawa i ke ao ana i keia mau oihann. E hoomaopopo kakou, ua poho ke kanaka ke hana pela, no ka mea, ina e ike'na ke kanaka ma ka hana mua ana ī ao ai i na inakahiki ehiUu, a hoomaka oia e hoohann i ka īke i loaa ia ia iloko o nn makahiki he umikumamaha, i na e loaa ana ma kana oihana he $300 no ka makahiki ua like me 04.200 iloko o na makahiki he umikumamaha; o keia mau tausani dala ua poho wale ma ka hala ana o ka manawa ma ke ao ana ma kekahi mau oihana e ae; nolaila e ike lea kakou, he mea poho ka hoohala ana i ka manawa ma kela a me keia hana. Aole oia wale no, o ka hoolako ana i keia mau oihana a pau me na mea piahanaHoolako i na mea paahana o ka oihana amala a pau. ko ka oihana loio, kuai i na buke kanawai, he nui ka lilo malaila. Hoolako i na mea paahana o ka oihana kumeka, i na iho, na kui, na ili a pela aku; nui maoli ka lilo i keia mau mea. Eia kekahi, ua

lilo ka noonoo ana i kela oihana i keia oihana a unku kona ike aole holo pono loa. Ma Keia maii hoakaka pokole ana, aole e holo enua ke kanaka ma ka hoonui waiwai ke lilo ma kela hnna keia hana; aka, i na ma ku oihana hookahi, ua hoemi ia kona mau lilo, e maa anu ma kana hana. he maikai kana mau mea e hana'i, e makemake nui ia kana mea e hana'i, e ike nui mai ana ka lehulehu la ia, a e kuai nui ia mai ana kana mau mea i hana'i, a oia ka pomaikai nui a me ka hoonui wuiwai. Elua wahi e hiki ai i ka naauao ke hoomahuahua i ka pomaikai o ke kanaka ma ka lawelawe ana i ka hana. Ka mua. Oka naauao, he mea ehooikaika'i ke kanaka i ka hana. Ka lua. Kuhikuhi ka naauao i kahi e loaa'i ka waiwai. Ma keia mau mea elua, ua loaa mai mailoko mai o ka naauao, a oia ka mea e makemake nui ia'i na mea a pau ma keia noho nna. E hoomaopopo kakou ma ka mea mua i pili i ka naauao, oia ka hooikaika o ke kanaka i ka hana Ue lona ia ia ka naauao. Penei: Ua ike kakou ma na aina naaupo a pau, he mea nui ka molowa i na kanaka oia mau aina, aohe o iakou makemake i ka hana, no ka mea mamuli o ko lakou noho naaupo ana, aole lakou i ike i ka maikai o ka waiwai, aole i ike i ka hopena o ka hana. Aole he makemake i na lole nani, aole makemake i ka hale nani, ka noho ana maemae, na mea ai maikai, a me na mea e ae a pau kakou e īke nei iwaenao keia noho ana malamalama; a no ka nele ana i ka makemake i keia mau mea mamuli o ka noho ana poelele ano nauupo, nolaila, aole i ma« kemake na kanaka i ka hana, i mea e loaa mai ai ia mau mea, aole i makemake i ke kalepa i mea e hoonui ai i ka waiwai, ua nele loa lakou i ka noonoo ana no ia mau mea, a ua molowa na kanaka i ka hana a ua noho palaualelo wale no me ka noonoo ole i ka hopena pilikia o ko lakou mau la hapauea pilikia. No ka nele i ka ike i keia mau mea, noluila aole Inkou e hooikaika i ka hana; aka, ma na mea wale no a lakou e makemake ai, malaila wale no ko lakou hooikaika ana e hana. Pela ka poe ilikini ma Amerika, ua nui na makahiki a lakou i ike ai i ka waiwai a na haole i lawe mai ai a pahola ae maluna 0 ka aina, aka no ko lakou naaupo ike ole i ka pono o ka waiwai, aole lakou 1 hooikaika Ika hana, noho molowa wale no lakou, nolaila, hahai mau ka īlihone mahope o lakou 1 ria manawa a lakou a pau e noho naaupo ni a hiki i ko lakou auhee loa ana aku um kuahiwi, a ua ike kakou o Amerika, aole ia he aupuni no na Ilikini ī keia manawa, aka he aupuni no na haole naauao.

Pehea hoi kakou ka lahui Hawaii ? He lahui keia ua hoonaauaonui ia iloko 60 makahiki a hiki i keia manawa. Pehea ua naauaoanei keia lahui ? Ae, he w&hi naauao ne. Ua ratio like ka noonoo me ka nui 0 ka waiwai i loaa ia kakou a me ke ano 0 ke kuonoono 0 ko kakou. noho ana.

He rula paa loa, aoleehiki i kekahi lahui ke pookela ma ka waiwai a emi mai ka naauao, a 0 ka waiwai hoi, e haihai mau ana ia mahope 0 ka naauaoa-me ka hana mau, elike me ka hahai mau ana 0 ka wai i kaulike (iliwai). Ma keia ano, he hiki loa ia kakou ke kaupaona i ku naauao 0 na kanaka Hawaii, a he akioma loa ma ka nana'ku, he mea ua akaka lea.

Ma keia mau wehewehe pokole ana ma* luna ae nei, ua maopopo ia kakou, aia a naaupo ke kanaka, alaila, aole makemake i ka hana, aia hoi a naauao ke kanaka, alaila ike oia i ka waiwai 0 kela ame keia mea, makemake oia e loaa īa mau mea a pau ia ia, aiaila hooikaika oia i ka hana i mea e !oaa mai ai ia mau mea ana i makemake. Aole i pau.