Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIX, Number 21, 22 May 1880 — Leta mai Nuuhiwa mai. [ARTICLE]

Leta mai Nuuhiwa mai.

Hakanahi, Uapou, lanuan 20 1680. Rsv. H. H. Paleka. Aloha oe.— He wa pooo keia e kau leta sko ia oe e kuu kaio* iioko oka Haku. CJa lobe au e holo pololel ana kekahi inokn mai Taiohae a i Kalepom, * ke manao nei au e hiki wawe ana keia leta ia oe. Ma ka ia 23 o Okatoba 1579, palapala mai la o Mrs. B«ngham » leta ia Naonii Kekela, e hoi mai ana ua halawai ko makou makua Kev J Kekela me ka mai pilikii :«oie akaka ka pono, ake hopohopo nei makou, ke noho kaumiha nei kona ohana ma Da. pou, e ake ana e lohe pono mai. Ua makemake oia e kii aku i kekahi o kona mau keiki e hoi mai a lilo i mau kumuao olelo Beritania no na aina o makou. Ke hoaia nei ke aupuai Farani i ka oihana hoonaauao ma keia aina nei, na ke aupuni e hana na hale knla, a na ke aupuni e kiai me ka maluhin. Eia ma kuu lima he 16 haumana kula, eono mahina o kuu malama ana, a he mau haumana maikai a ikaika i ka uni palapaia. Noloko mai ona mukua Katolika kn nui o na haumana, a ke noho pu nei na makua me na keiki maanei, i na makua ka ni a me na aahu o na keiki, a me ke kuai mai i na buke. aoie nae he uku mai a na makua i ke kumu, aoie hoi he uku mai keaupuni mai. Ke hana nei makou i hale kula hou, he hale papa. he 37 kapuai ka loa a he 15 kapuai ka laula, 8 kapuai ke kiekie ona wahi 1 a pau, o lalo, o luna, na kala, na aoao loa, he hap<t wale no. he SlOO inai ke oupuni mai, n he $200 haneri i na makun mea keiki, a e loaa ana he hale maikai. 0 kekahi hope. 9 knpuai o ka hale, he keena hoomaha no ke Kiaaina. he wahi moe no lakou ke hiki mai lakou ia nei, a he wahi e waiho oi no na mea hana o ke aupuoi. a he 18 kapuai nku o ka hale i koe, he keena kuia,a he \vahr .«h-ioielo no nr. aln o Uapou nei ke makem»ke ke Kiaaina e hui mai i kekahi mau !a, no na hooponopono aupum ana iw„eua o na 'iii a me na kanaka a me ke Kiaaina. he wnhi hookolokolo no na mea l hihia. Elua mokupum e hoala nei i na kula, o Nuuhiva a me Uapou nei, eia w«ie no ka | mea apiki loa, o na kumu Pope, o na pule | a rae na himeni na mea e ao nui ia ma ko l iakou kula, a o na buke, «ole o iakou ma- ! nao ma ia mau mea. ua luhi na keiki, a ua | pau ika haaiele ike kula. oia mau no nae { ; ke ano o ko iakou mau hana i na makahiki he kanakolu a he kanaha i hala ae nei. | Ua kauoha mai ke Kiaaina la'u, eaooe i | na keiki ma k*u kula, a i akamai, e hoouna aku ia lakou i na mokupuni e aku, nolaila, ; e hoomanawanui olua me kau wahine, a ke \ hana nei no me ka olioii, ua paipai nui oia i na makua e lawe mai i na keiki ma keia kula, oka, ua kue mai na enemi. Ke noho pumehana nei no na hoahanao o ka eka|esia ma Hakabetao, kupaa no keka* hi poe; hoie iiio nui ona hoahanau ika ioa rama. aohe hana r.ima, aohe inu rama ma Uapou nei, aohe he kaua, aka, he Katoliki ka nui ona kanaka ma Uapou. E like me Sepania kahiko, pela ma Uapou, he kanaha a he kanalima makahiki i hala aku h o ka noho ana o ka hoomana Pope maanei eole nae i ano e ae ka hana a na kamaaina, ua make aku iloko o ka naaupo ame ke kuhihewa. a ke noho ner au iwaena ona kanaka. e hoike aku ana i ka euanelio aka Hako, ae ao aku ana ina palapala, ahe !| nui no ka poe i ike ika heluhela ina buke j| oii keia aina. p AU3 ike ika helahelu ina Kauoha Hoa | Hawaii, a mamuli paha e akaka Io« ai ia f iakou. Ua ike no, aaa lohe oo hoi oe ioi j| mooielo o keia lahui kanaka mai ka waha || mai oko k*ua makua i make aku !a. He K oiaio no la !obe ana, he hoike oiaio oo 0« E He lahui paakiki oiaoii, aole t »no ele oi || manao ame na iini ona naao ona kaoaka. p He aiii lakou no iakou iho, he mana ko lt- B kou no iakou ibo; a he make ko iakou oo B oa kupona mai. Ona mea ai me na aaho, H na mea hana ame na oleio ka i ano e *o f H aka, o kahi oko lakou manao iini, aia no ■ mamu* loa hookahi haneri makahiki i hala fl ako nei. ■ Aloha ino ko na aina pouli, paahu īoa ■ wililau oka make. E ola kaua ika Haku. ■ Owao no koo 8. Kauwealoha. I