Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIX, Number 21, 22 May 1880 — I na Luna Nupepa a pau. [ARTICLE]

I na Luna Nupepa a pau.

Ma keia Helu, hoike aku nei makou i ka lohe i ko makou mau Luna pepa a p*u ioa a me na poe lawe pepa luna oie e hoouna ia nei na pppa. Oiai he mau helu wale no koe a knu aku kakou i ka helu hope o ka hapa mua o ka makahiki, noiaila, ke paipai aku nei makou, aoie e hoouna hou ia kekahi pepa ma ka owili pakahi « me ka poolo, ke ole e hookaa mua ia inai ka uku pepa rnamua o ka hiki ana i ka Heiu 26 o ka pepn. O na iuna i hookoa oie mai a me n» luno i hookaa hapa mai, ke paipai ikaika nei makou. ano ka wa no oukou, o oki aku makou i ka hoouna i na pepa ma ko oukou inoa mamua o ka pau ana o na helu hope o keia hapa makahiki. O oukou hoi e kn pue e hoouna ia nei ma ka owili pakahi, e hoomanao oukou i keia leo, a e hoouna koke mai 'i ka uku pepa o keia hapa mua, o neie ouanei oukou i ka pppa ole ma keia mua īho. Mai ka la e puka nei keia hoolaha a haia na hebeboma eha, e hooko piha makou i na oleio o keia hooiaha.

Ma na lono hope mai «ei. ua kahuli hou ke kulana o ke Aupuni o £uelani, a ua komo hou o Gl«dstone iloko o ka iaweiawe iioko oke aupuni. Ua haule ka aoao oka Hnku Beaconsf»eld; ua pioioke o Enelani a j pau no keia ano hou ana o ke aupum, a pe-! ia no hoi me na aupnni o Europa. Ua mnnao ia he lanakila ana keia o ka | maluhia a me ka pono, uo ka mea, ma ia | ano i piii ai na alakai aua o OUdstoue, aole hoi mn ka makee nina, a me ka pnm hano-| hano ma ke kaua, e like me na aiakai ana a ! kona mua iho nei. Me he mea ia, ke hili- j nai nei ka uoonoo o na mana aupuni o Eu* ropa i keia wa toa ka hoemi iho 1 na makau-1 kau kaua, a me ka hooheie aku 1 ka iakoo i mau lawelawe ana ma na meheu o ka noho maiuhia, a me ka hooholo mua i na pomui- i kai kuloko o na aina o lakou.—O kakou j nae, ke hoeueu ia mai nei e hoomakaukau ] no ke kaua me ko Kusia. i Ma Ainenka Hui, o ke kumuhana nui i hookahi e kamaiiio la nei, oia no ke koho | balota no ka Peresidena hoo īloko o Nove-1 inoba ae uei. Ke hoomakaukau nei na ao- j ao a elua me ka eleu no na hana nu» o ia I kahu». Mawaena oka aoao Kepuhalika ua : hoopuka \ i ae na moa o Kalani, Blaine, j Edmons a me VVoshbum no ka noho Pere- j sidena. Ma ka aoao oka poe Demokarata, 1 ua hapai hou ia Ka inoa o Xilden, ka mea i' holo b«iota īloko o 1576 a haule, Aka, no j kona hiiinai ole ia, oie he inea U e haaieie ia ona paha kona inoa, a e iawe ana kona aoao he inoa hou E maiama ana k« poe Kepuhaiika he ahahui oui ma Kikako, a 1 ilail* iakou e hoohoio ai i na inoa a iokou ei hapai ai uo ka Peresiden« auie ka Hope j Peresidena, a iloko o Noremaba o keia ma- { kahiki e koho ai, E hakiio ana makou i I ~na hiohiona ooa hana o keia koho Peresi- J dena aoa a hoike mau aku imua o na hoa ? # heluhelu oke Kuokoa. Ina ua makemake ko kakou aupum e iini j i mikini nana e pepehi aku ke koena o ko! kakou lahui. a neo ke koko Hawaii maiuna I o ke one oiwi, aiaila ei& iho noua mikini !a, \ km Bila Opiuma e waiho nei imua o ka \ Ahaoielo. O keia mea make weiiweh, i hookomo ia iloko o Kina i na makahiki i ha- • la aku nei, aoie no ka makemake oko Kina ! iahoi, aka, i hookomo ta ma ka mana o na ] P«* mamuii o ka maitee waiwai kaiepa o ko 1 #

ni a a > f k«* minao « nei e ī» Hawau nn Ln'.kia* 0a oieio ia 01 k» Pake no e kani. aole e »ei« o» kaa« ana roe ko kakoi ?*bai. Aka, aa ike tnaopopo jii. he poe hai pili !oa k«koa me oa Pake; a irwa e i ka Pake o ka loaa like im !a 1 ka Hawaii. otai be hookahi ko kakou noho pa aoa rae iakoa. U* olein Ja . he nui loa ka waiwai e tcaa aoa 1 ke aopum no loko nj*i o ka L«aikiai. Opiama. He 60 000 paha » ot. Aka, ina ; e hiki aku ka «siwai o ke aopuni i i 8100,000 a»ai ioko ae o ka Laikini Opiuoia, | hesba Sn s* ke hoohalike ia me ka poino po- | ult e hiki rri«i aoa aialooa o oa kiao o ka iahui kanaka no ka laweiawe ana i ka Opi»; u««? Ua oiuoiri loa ka poe oaaaao ma = Kio t ina h? mea hiki ia Jakoa ke mahiki; aka i ka Opium* m%i ioko aka o ia aupuni, ; a waiho maemae ka aina. Aka, aole hik», t oa kolo «a aa, a ua kawowo. Pehea, e ae ; »nei knkou e hookamaaina i keia !aau ma- , (ie a paa pu kona mau aa iioko o ka puuwai; 0 ka iahui nona keia mau kaiaulu makamae? Uaoimakawaiu ka weiiweii o keia mea make mautua o " na iay toepcdo a me na gatting gun " ī hoakaka ia iioko o ka pala-: i pala a Robert Hoapili 6aker. Na keia Kau Ahaoieio anei o ka M. H. 1880 e hoouoi aaa i ka rama i na kanaka | Hawaii? He ninau muikai keia i keia | • manawa, oiai Ue hooikaika nui ia nei e hoo- ' , holo ia i kaoawai e hooko ai la iini nui o I kahi poe e kahi mau hoa Lunamakaainana i » me kaln mau a!ii o keia Kau o ISSO. Ua : I ike i» n ke nei i na paia o ua kee-1 na Kau Kauawai ta, he biia o ia ano na ka t | Hon. K. H. Baker, kekahi o na Lunamaka- | ainana o Honoiulu nei, e ae ana i ka hoo-: kuu akea ia o na ano waiona i hoohaahaa ia ! ka Aole inakou e kamailio nui ana | no ka biia, aka, eia ka makou. E aia koke | | keia a me keia apana, h e hoohoio iho ma ! . kolikou (oau haiawai makaainana, i ka !a-1 I kou knuoha e itke me ka apana o Koolau- ! poko i ko lakou iuna, e hooleloa i ka hoopau ! ana i ke kanawni e ku nei! A e hoohniike , i ae hoi na luna e iike me ka iuna o Koolaui poko, i ke ku oiaio me ke kupaa, e hooie ma kn paio ana me ka hooikaika e hooko | 1 na kauoha a kona mau haku, a e hoopake- | le ae hoi i kona lahui. Aka, me he la, aia maluna o na olino o na hiohiona o ria mea j Hanohano na puana ana a ka moe, e i mai ana, lk i heie mai ir.akou no ka pono, ke ola, ka pomaikai a me ka maiuhia o ka aina a me ni makaamana, aole hoi no ka hewa, ka make, kn poino a me ka haunaeie ! " A o kii mwkou— 41 K ola o Hawaii ia Hawaii ! " ! t ; j i\la keia pepa makou e hoopuka aku nei i j J ka Biia Haawina no na makahiki eiua e I | waiho nei imua o ka Ahaoleio. li īke ana i j ko makou poe heluhelu maioko oia biia i na haawina i noi m i ka Ahaolelo e hoohoio no keia a me keia oihana o ke aupuni. Aia maluna o na hoa o ka Hale Ahaoleio ; ka hana koikoi o ka heoholo ana a me ka | j hoole ana, g me ka hoololi ann pah», o keia i j mau haawina. A na ka lakou lawelawe ano no hoi e hoike mai, ina uo naauao ke koho ana o na makaaiuana Hawaii i ko lakoti poe wahaolelo no keia Kau. a ina no hoi ua makepono ka hiiinai ana o nn maka* > j ainann maiuna o ko lakou poe i koho ia.! i A ma o keia iawelawe ana no hoi o na hoa ! i o ka Hale e ikea ai ke ano io maoli o ko ! kakou poe kau kanawai, ina oia lakou ma-} I muli o ka pono kaulike mawaena o na ma- ] | kaainana a me na inea a pau, a ina paha | | e naaa kapakahi ana lakou ī ka aoao hoo-1 i kahi, a i ko lakou pomaikai ponoi iho. Noj | ke kiai a me ka maiama ana i ka poino a j | me ke ola o ka lehulehu ka Ahaoielo. aole j | no ka hooholo i pono no kekahi hapa uuku | : ine ka hoomanoanoa aku i na auhau maiuna I | o ka hapa nui o ka lahui kamka. | | Ma Honolulu nei ua kahaha ka poe na- j | auao, a un holo na nune ana iwaena o na | I mea a pau, no ka nui hewahewa o kahi mau 1 | hanwina i noi ia iioko o keia Bila Haawioa. ; | Ua huohao ka poe noonoo no ka haawina ; he 16,000 dala i pakui ia uku mahope o ka ■' haawina he 45,000 dala no na lilo ponoi o j ; ke Alii ka Moi, a loaa ai ka puu da|a he | 61,000. A peia no hoi na haawina e pili j ! ana no ka oihana koa me ke puhi ohe, he j 73,500 i noi ia no ia mau oihana ! Peia no ! | hoi me kahi mau haawina e ae. Ho auhau i ! kaumaha loa keia maiunn o na makaamaaa,: a he iana ko makou manao e noonoo akaheie ana ko kakou poe lunamakaainma mamua o ko lakou hookau ana i keia mou haawe koikoi maiuna o ka iahui. | Ni Lao iloī. Ko k* iloi aie k» Koho«M I 44,000 00 Ko k* Molwahliw 8,000 00 K* Mc* Kiekk k* UooiUna Alii 0,000 00 Paukam«K*k*ookloak*Mj|... 6,000 00 >*ft Ulo'o k« Alo Alii 14,000 00 $ 78,000 00 NA HaawlSA KL M*t-. Mol«*hlbe K»ma I M.OOO 00 Mf* H*h*fat* P. K*oo* 00 , Hcto**U Nahak* «00 00 $ 34,000 00 KX A»*Ol.*LOilB AH»KCKA3*it.C. N* Uk» Afa**t*to, 1&S0.. t«,TOO 00 1 K*k*uokio Ak*kak*u*lu. »0 00 , L*ko F*Up*U aae n* LHo Ab*iatauw»lo ...-109 00 ; f IT,OO 00 , Hookolo«ol»>. 1 okQU»*tea*»*iKi«kk...-..> S 12,000 00 1 ekoKokiuMu 10,000 00 M Uku Ko4o* Etoa 10,000 00 i UkqK*k**oi«!o MO6 00 1 Uka Hope KakaaoMo * M*l*m W*Umm Boke Ao|«ai 00 Uko M*Mteltlo o Ab* Kkkle *c Aha Hoontt»., S,OOO 00 I Uka LoMak*o*»*l K**s«Qi o k* AK* Ku- I rttoiAt>*»*t i,ooo oo i LS« Kaakk t«o*k*M«*l &**|>aal Ap*a* $ 190 00 1 Vka o o* ten*fcMAw*HU*peol Ab*k**paoi l >,«60 00 1 Vko Umleimwh K*o*l i,MO 00 \ Ck* Ua*k*B***J lluwiaiaelloaoloi*. ....,. 1,800 00 \ V*m hMhwm Hoaialu<? UtU 1400 00 \ nalmkM*m llowiaUi ahlahMu.. IJHOOO 1 Uia taoak*n*w*i o Wa00k0........ 00 1

C*a l «<*■*!Ap*»a * Akaa- - S£« W Uii Ltts»Usa*w Ap«ss# ī Paa 8»n5..... <igt} ®) Qi L«a:»laJE»**i Ap»ta* o &*«, co Q« L«sūifStvti » Stsa !Ime* » es ALu... 900 % C*a L33ifc»J6**»i Af*oA e Scltkte Alu t.t&» Clra LosiU»« i dl Mpva* « K«<iah 11es» 900 W Cfca Uts*fcaa***i Ap*« * R»euk«*. S9I 00 Cka lMSāk*Emi &pvs* 9 M*di KQ Ō& ; Uka L«alf»B»wiI Ap»t» o Miai.,.. ljOQ» B*> Uto L«3*ststini A(uai o U »ai« sae *aapo.. $GO (7ta lsa*kutivsl 4f*acs* o MeAoāai &3 Uk ktahie o Maieiii £0 00 . Uta Laaakm*» ipua o E«j|<k V»haM..... 600 M C%a JUn*k*s4*-pi Apcs» » a« Koeilaa 1«. 0 *ka SCOCO j Uln Lmhaml Ap%a» o o*ka... 3,900 00 ; Ufcj Lasikntail Ap*a* « H«alei, Eiaai «9 n | I ClcaLam*sa«mßi Ap*a»oK*wslh»« I Ka»iti.... fB9 00| ■ Cka l«B*k*cavmt Ap>*a* o Lihae, K*a*i 960 00 Clra Lqa*k*a*w*l Apaa* 0 gcto«, g*a*l 900 06 j 1 Clra L9o*kana**i Apua 0 W*iice*, Eual SSO 00 ! rira K*kmaofelo Ah* Kupool Apaoa j... 400 00 i : £toiK*k*sofelojasaKiapoai Ap*xjaS..... ... 900 00 UkaK*k*co&slQ*)a*Kaapan! Ap*i»s 300 00 Kalilook* Ah*Kiekk.,... S£oo 00 ; >*♦ Hto o sa Holke aa b* Hūtf* K*nio*. aa 0« Lao*k*a***l P«r«sideß* »e*ec aka 1* e Hkeme keea nwaaoh; pooo 300 00 2*a Ulo o k* Ah* Kupeai Ap*s* 2 I,SQQ 00 3»a lilo 0 k* Ah* Ks*paai Apaa* 3 1,800 00 : N* ld> o k» Aba Kaapaoi Ap*a* 4 900 00 I Koai aa* io* Bake K<nava!.. fio9 00 N* Lako Pa!*p«l* eo oa Ah* a p*a i hoii* me oa LGo Pai * me ka aka Lek* 14»0 00 $ «,560 00 Orsix* o *o» s* Anu k. ! Cku oke Knhina $ wlooo 00 Cku 0 ks K*kaao<«lo... 5,000 00 | N* Lilo Ke«o* o 0* Loaa ma □* Alaa e 3,f00 00 j ■ Pookt* * m« ke!a * me keia lilo 3,000 00 ! No a* Elsl« I oa Aina e 8,000 00 ! Cka o ke Kahta* aoho ma Waafaetona 10,000 00 j i Koka* * hoihoi mal i n* poe llihane tsai a* j Atna e mai qq I Uka 0 ka Eiele j Kakaao!e!o Kope Kaai an* i na Kea Oanoh*co 3,000 00 Pahu n *o »0 00 Puali Ko* 0 k* Mol 30,g47 35 PoePuhi Ohe, na Hae. Kipo aloha, a me kela me keia IHo 3t>fb2 6S Kokua i na Paall Ko* Puala 12,030 0° $ 116.500 00 Kkexa KIH!AJN-A Uka oke Kuhlna ; 10 000 00 Cka ona Kakaaolelo 13.400 00 Cka 0 ke Kiaaiaao Oahu 3,600 00 Cka o ke Kiaaina o Maai 3 600 00 Uku 0 ke Kiaalna o Kauai 2 400 00 Uka 0 ke Kiaaina 0 Hawaii 00 Uka 0 ke Kakaaolelo 0 Kiaaina 0 Oaha 800 00 Uka 0 ke Kakauolelo o Kiaaina 0 Maul 1,200 00 Uku o ke Kakauolelo o Klaaina o Kauai 1,000 00 Uka 0 ke Kakaaolelo 0 Kiaaina 0 nawaii 1,200 00 J7ku 0 ka Luna llalepaahao 0 Oahu 3,600 00 Uka oka Luna Wai a rae Kakauolelo 0 ka 3,000 00 Uku oka Luna Aupani, Apana 0 Kona, Oahu..., 2,400 00 Cku 0 ka īlana nou aoOO 00 Cku 0 ke Kak«unlelo Luna Wai me Kakauolelo 0 ka Makeke 2,000 00 Uku 0 ka Luna Leta Nul 5 000 00 Uka o na Kakaaolelo Oihana L?ta.... 10 000 00 Uku 0 na Lana Leta.. 9,000 00 Uku 0 na Lawe Leta * 12,000 00 Kela me keia lilo Oihana Leta 5 t OCO 00 Wahi Telefoni 00 Uka o na Luna Alanui 3000 00 Uka o na Kiaaina Ilina Alii 600 00 Na Hlo 0 ka Ilina Alii 250 00 Ukaoka Mea Malama Aliiolani Hale me na Elele 0 ka Oihana Kalaiaina 1,875 00 Kela me keia lilo Oihana Kalaiaina..., 2,000 00 Kope ana i na Uuke Moolelo 0 na Luna Hoona AiD » S,OCO 00 Kuai ana i na mea hana Alanui..., 2,000 00 Na poho Alanui g io oo 00 Na Alauui a rae na Alahaka a punl ke Aupuni... 100,000 06 Na Haiemai Lepera 85,000 00 Kahka Luna Halemai Lepera 00 Na Kauka Kaahele Na lilo nui oka Papa Ola ~ 15,000 00 Hana Hou a me ka m&lama i na Hale Hoomalu Ohua Eemoku 2,600 00 Halemai Papule (« hui pu fa roe ka hana hou ana) 18,000 00 Kokna i ka Halemai Moiwahine 21,000 00 Ana Aina Aupuni 40,000 00 Pai Paiapala Aupani 3,000 00 Ke Ola 0 na Paahao 45,000 00 Oihana Kinal Ahl o Honolulu 15,092 00 Maheleolelo me Unuhiolelo 300 00 Na liloo ka Oihana Wai 4,000 00 Heomaemae a me ka hoomahuahua hou ana i ka Oihana W«i 64,000 00 No ka hana hou ana a me na lilo 0 ka hooholo ana 1 ka mokumahu Pele 15,000 00 Na Heleuma Mouo a me na Awa-pae 16,000 00 Eli ana I ke awa 0 Honolula 5,000 00 Haua hoa ana i na Uwapo 15,000 00 Na hoomaemae ame na lilo mau no na Hale Kakni a pau 00 Hale Kukai hou, aoao Komohana 0 MolokaL 2,500 00 Hale Kukui hou ma Laeloa 2,600 00 Hoemaemae ana a me na Hale Aapani fcou 40,000 00 No ka hooiawa a ine ka hoolakoana i ka Hale Ahi hou 80,000 00 Iloohoiho! i ka Oihana Eemoku mai na Aina e mal 100,000 00 Hoomoea mekahana hon ana iAlanui ma ka Pali 0 Nuuann 30,000 00 AI& Huki a llapai Moku no Honolulu 100,000 00 Hoomaemae ana ia Kapiolani p*** 5,000 00 Hoomaemae ana ia Thoma» Kaea 2,500 00 Wuihona Buke Aupuni 500 00 Ukn hoolimalima oka Pa ma ke alo 0 Aliiolani Hale, a hiki i Maraki 31, 1882 200 00 Uku hoMimaUma 0 Alenul 720 00 Uka hoolimalima i kaahope 0 ka Pa Aupuni ma Kaholaloa ofiO 00 Cku hooiimahma o ka Pa Aupaol ma Kaholaloa no na makahiki elua a hiki i Maraki 31,1882 400 00 Na lilo malalo oke Kaaawai e waiho aka ai i na (

Palapala Paleoa Aina ma ke Keooa KaJai- | "in» JOO 00 I Na LHo Koho Batota 600 00; Kakala ana i oa Qate lloloī Loie, » e hoolimali- ' ma ia malaloo ka Oihana Papa Ola 7,50000 ) N» Aohau Aianui e hooliloia ai ma ka Apana kahi I i ohila inai ai (i manaoia),.., ?0,000 00 j $ 1,042,W7 00 | Ka OiHiKA Waiwii 1 | Ukao ke Kuhiaa | 10,000 00 ! Cku o ka Luna Bake Hel"» 0,000 00 1 Cku o ka Lana Date Nal 7,000 00 I Vka o ka Hope Laoa Dole 4,000 00 J 2io ke KUi Oihaaa m« ke | 3,00) 0 • Uka Kakauolelo Buke Hele I $,$OO 00 j Cka Kakauolek) Bake Uehi 2 00 1 Cku Looa llale Papaa qo ! L'ku ooa Kokoa Kiai ma ūon.la'ui a aje oa ! Awte 8,000 00 I Uka Laaa Daie aa Kaw&ibae. 300 qq j Uka Lana Date Kahalai jOO 00 I Uko Lua* Dale ma KnUakekaa 100 00 Ukn Lana Date ma Koioa 200 00 \ Oka Malama Dafce Papaa MokuahL C0 f Cka Uai» Afla ilaha 180 qq I CkaokaSie(e, .................... 000 00 ' K«& a mt k«a 1110 Oīiuna Date... jt,soO 0u . Wwapa oka Bal« 1,000 00 Cku 0 oa Laaa »,000 00 €k* o ni Looa Aahaa. f Ukoooa Papa UoopU Aahaa., l oe Ate Aupuai • 0kuiaa0a........ 00 Ckß>paoee o ka Ai* Aapaai ~ qq Batan*i (aa kma i eaanaoia), 09 ' Kela a ose k«ia Kie « ka> Oihana Waivai. 00 Ke p»l a 8t ka haoiako ut i m P({u I.VW 00 ! Na Hao HoaHeoa se &a BaaAeoa Pai 1,000 00 ! 8* W® fi*> © ka 03sun Wiini...„ m « m» m « Na M*ial*life. w ! Ko*o*ooa4 Laioa Mokaahi o m a iaa e.. H.m M « Oi*ASi Uho KCUSA : Ck« * ka. lofe> K«Ma« u * 10jlHto u \ tttaokeKak***«efe. ~^ Uka « ka lUmake ; ~ M Hk* o U M&kal 51« o ... „ , m w Ck« oka Makai o M*ai Ze9o 66 Pk« •k« Makal Xal e 3,000 00 Ck» Makai Sui o Bav*iU «on M 01» Kakaooieio Makai X«i o ManL. i m & Ck« »«• Makai o H**ail. M Uk*® o*||«kai* \U«) _ w ? Ck« 0 im Makai o Oab«.

Cka e a» •> K*s*i. Sv¥Ti 09 B<ftt *a* i o* 2.WM 09 K.tix * 8M k«t* iiiooh tCW 0® •? Aha C«tqe««.. «»00 9 uijxz 00 Oiai» B0ovurio; Cka K*t>3k3)l sa? | J»> «> X* «0 kuk(! K*H&t.at* 1.000 OQ : Cka Kakaoaklo o b Pap* 5 000 00 ! Ssla> i3i S<tla H«v*4 *bm BsrtSMßīm 4s.«*» W | Kekeaiea&oU Aa|.«at 12600 00 ! KaU iloopoloiei b* Ke*«iti» 00 f Kekoia aot iwo* koa *a* i oa ll*ie Kolnu.— 00 | Kekia Haaaua* ta* ke Ka£a NbJ KapwoakML 990 Malawa *aa i o* s*sa aao e. SQO 00 Laie * ne kela a me ixi» Hlook* Papi. .... 700 00 ( T*,MO 00 B(ttUKi HCI : N* Liio M0i.... 73,00) 00 Ka Oaawlna Kom*a 15,000 00 K* Ai*oirio ae Ah* Kakaieala 17,000 00 Oihana Hc©kotekoJ3 87,350 00 Oihao* o ko na Aiaa e 115,800 00 Oihao* K*t*i*ia*. 1,0&2£5? 00 Oih*o* Waiwai 504.550 00 OihMO» Lok>Kahio*. 00 Oihaoa Hooaaaeao Tf,560 Oō f 13«0,«» 00