Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIX, Number 25, 19 June 1880 — MOOLELO O KA Ahaolelo Kau Kanawai o 1880. [ARTICLE]

MOOLELO O KA Ahaolelo Kau Kanawai o 1880.

I La iiana 32 Poalm lune 10 ISSO. Halnwai k.i liile e like uie ka mea mau. Hoike Komite. Mui ke komite wae mai o ka bito knnawai o hooioli ana i na pauku 111S, 1119, 1120, 0 Kanawai Kivi!a i hoololia'i i ka IS6S. Ua hooponopono la ka bi!a a ni» ke noi ua \ houholo loa ia me na hooponopono, waihoia ina ka papa. Kapae ia oa o heluhelu mai o K&Uma he hoopii mai Koolauloa e noi ana e ae : ia aku ka aie 10.000,000. 2 1 $3000 oo na : Ahahui Hoola Lahui a pau mai Knuai. Waihoih i komite kupono, Kapae ia na rula n heluhelu mai o K«apuu he hoopn mai Waimea 1 1 kula ; I olelo haole no Woimea, 2 $1 500 no ke ala. i * nui ma Waienea. Waihoia i ke komile ku-1 pono. : Mai ke koinite hookolokoio inai he hoike : no ka bila e piii ona i oa ohua eemoku mai • na aina e mai. »• Ke ooi nei kou komite, e ī | hooholo loa i keia fcila a me na hooponopono i i»na a ke komile, " aponoia. Waihoia ma ka \ Ipapa. 1 Na Olelo Hooholo mk na Bila. i Na Kauiukou he h.olaha kaoawai he : hoololi i ka pauku 1 mokuna S9 o ke Kana*; wai Karaima. A malalo o na rula ua heluheiu ia no ka wa mu*. Waihoia ma ka papa. Na Kipikona he elelo hooholo i $20.000$ no na Halemai h»awt Uau iapaau ma o» 1 apana a pau o ke aupuni. Waihoia ma ka j P®P». ; Vlai ke'lii MarUa he oielo hoohoio e koho \ ka Haie i komit* wte no ka noonoo aoa i' na dftia kul.i o ka apana o Kau i nato*a!e i ma ka liuia o k» Lunakula, t ikeia ma k»l hoike a k« Papa Hoonaauao Hooholoia, al lobom ke komite Buah. K*peoa, S. .W Kaai.! Aholo, Nawahi. j Heluhela mai o Kiuaamano no ka wa enoa i he bsia kanawai e piii ana i ke koai ana i oa ] >o holoholona iui na apaoa a pau. NA Ha?«A 0 LA. | Heluheiu alua ii ka biU e hooioil ■ aoi i ka paoku 498 o ke Kaoawai Kmia, • j pili ana i oa apana ohi auhau, kmoohaia e | kakau poepoe a lawe hoa mai i ka Poaiua | ma ka heiuhelu akolo. Heiuhelu aius aoa o ke kanawai e k*uo- i i ha aoa i ke Kuhioa W«iw»t e ohi a maUma j 1 iva daia o ka Oihana Hoooaauao ma ka j : waihooa watwai o ke aopaai. . Hoomah» hom 12 awakea, ' Hoiu 1 PW. Hoomafea ka HaSo. Hap*i'

hou ia ka noonoo aoa e piii ana i ke kanawai milana ae. Waihoīa i ke komiie Hoonaauao. Heiube(u alua aoa o ke kaniwii e ae aku ai i ke Kuhinu Kahiama e haawi i Liikini koai Bīpi ma oa apaoa ohi auhaa ke noiia m«i. Waihoia ma ka papa a n»onoo pu ia me ka biia kuai io ho'.oholona, "i Heluhelu alua ana o ke kanawai e hoa- ' Oia hoi he 9 hora hana ma ka la hookahi. Kanohaia e kakau poepoe a heioheiu akoiu, i ka Poalua. Helohelu aiaa ana o ke kanawai e hoololi ana i ka pauku 1423 o ke Kanawai Ktviia fa i hooioiia'i ma ka ia 29 o luiai 1563. E I piii ana i ke kan*wai o na Haku me na kau- | wa, kapae loa ia. € ; Heluhelu aiua ana i ke kanawai e hoololi iai i ka pauku 19S o ke Kanawai Kiviia. E j pili ana i ka Uihana Makeke o ke aupuni, ' kapae ioa ia. Heiuhelu alua aua o ke kanawai o ka ma- ; iama an* i na kulana o ke oia kino ma na : Hale noho a me na kahua hale. Waihoia i ke komite wae; Kipikona, Judd, Geo. Wiii- ; koki, Kahapula, Pilipo. : Heluheiu alua ana o ke kanawai e hoololi 1 ai i ka pauku 6 mokuna 13 o ke kanawai {karaima, kapae loa ia. | Heluheiu alua ana o ke kamwai e haawi ; ai i ka mana i na haku mahiko a kauka lapaau paha e haawi wale i na laau lapaau i mea e oluolu ai ka noho ana o na paahana | a o ka poe ilihune paha. j Ma ke noi a Kaulukou ua haawiia i ke | komite wae maluna ae. ; Mai a Hon Nawahi no ka wa mua he ka- ; nawai e heoioli ai i ka pauku 1 mokuna 45 a i hoopau ia ī ka 1876. Waihoia ma na ruia. Ma ke noi ua hoopanee a Poaono hora 10 am. f La hana 33 Poaono iune 12 18S0. j Halawai ka Hale e iike me ka mea mau. Hoike Komhk. Hoike nmi ke ko*mite waiwai no na pnlapala hoopii eono i waihoia aku ia lakou. Ekoiu e no» ana e ae la aku ka aie umi miliona; a he 3 e noi nna. aole e ae ia *ku ka aie uini iniliona. No ka manao ana o ke koi mite, malia paha he nui na mea hou e uiu I mai ana e pomaikai ai ka lihui a me ke nupuni. E laa nn nuwai eii malalo o k» honua no na mea ino o na Hale noho; na wahi ka* pili moku maioo; na alahaki ano hou. a me kekahi mau Ano hana hou e ae. Nolailu, ua manao kou komiie e hoala hou i ke kanawai aie dala o ka makahiki 1876, a ma ke noi, uh waiho i t ma ka papa a noonoo pu me kekahi inau bila knnawai oiaano. Kapae ia nn rula a heluheiu mai o Hanuna he hoopu mai Hana mai e noi ana e hoopii ae i ka uku o na luna lawe leta oia ir.au ap.uia i $10. no ka pule. 1 Mai ke komite wie n>āi o ka bila kanawai st Kunuiakea. He kanawai e papa ana i ke Kuhina Whiwai aoie e haawi ī uku no kekahi Luna aupuni i heie i jia aina e no : kona lealea iho. Dj opono ke komite i keia kanawai, aka, he bila kanawai okoa e oe ka ! ke komile i hoomakiukau ai i oi ae ka ma-: [ kaukau i ko keia. Aponoia ka hoike a ke i | komite. A mi ke noi, ua kapae la ka biia | ; mua i3 U i paniia īho ka b;la kanawai a ke ; ; komite ma ia h .kahakn, aponoia, Na Olelo Hooholo mk na Bila. | Mai a Kipikona he oleio hoohoio e noi { ana i $1500 ī mea hooinakaukau i uku ma- ; kana no ka mea nan* e hana kekahi mau ; | kea hoohanohano no kekahi kanaka a mau | ■ kanaka nana e hoopakeie kekahi poe a ka-1 i oaka paha i ioohia la e na poinu koikoi ulia | w«ie. Waihoia ma ka papa. Mti a Giendon he oielo hoohoio e ooi aoa e hookaawaie ia ma ka Biii Haawina $300 : no ke kukulu ana ī hale noho no ke kiai o | k® Haiepaahao o hooieia. I Mai a Kakim he heluhelu ktmwai oo ka j wa niua he hoololi i ka pauku 1 mokaoa 5 i o ke kanawai karaima v e piii ana i ka pili ; waiaa?. Waiho ia m* na Koia. ; \lai a Aholo he hoolaha kanawai, ! he | kaoawai e hooponopono ai i ka Mookaanhan i 0 na'iiī Hawai»; w«ihota ma na ruia. Mai a Kahuia he hoolaha k»nawai e hoo- | iaha kanawai e hoeioh ai i ka pauka 827 o | ke kiviU e p»U aaa i ka hoonohoooho hoa i j Ahakiekte oo ke *upuoi, i eha Lonakana* i «r»i Ktekte, e hoonoho ia 1 ma Maoi, \ no ■ hawaii. 1 no Kauai, I no Oaho. Heluhelo | ta ka bfU no ka mo«. Waihoia malalo o j nt Ruia. I Na Ha?ia o li LA. I Heiohela aiem ia ke kanawat e h«opaa ai \ i m paakn 113» 119, 120, o ke kanawai kt* i viU, m helnhelo pu ta ka bila a ke komile j i hoomak»okau at e waiho ana i k« paoko 1 120, tnai ka hoopaa ioa h ana. Kauohai* e : fc*kao poepoe * heJuhe!u akolii i k» Paalua. | H«itkhelt> aoa o I» kanawai e hoopooo- ; pooo ai t oa eemoku ntai oa tm« « roai. Oa ' btlaheiu po » ka i»ia a kt konaite • pdt

• ana i keia kaoawai, kauohaia e poi ka btia 1 ■ roe ka hoike a ke komiie. Heloheiu ana o ke kanawai e hooioii ai i \ , ka pauko 3! moknna 7S oke Kawima. boo~ . panee loa ia. Heluheiu aiua ana o ke kanawai e hoono- - • honohe a e hooponopono ai tna kaoawai oke ° i aupum. Waihoia i ke komue. Loto Kuhina. 0 na aioa e G. Wihkoki. Hanuna, Keau. Noi o Aho?o e hoopaoee a Poakahi hora 1 10 atn. ua aponoia. Hoopaoeeia. 34 Poakahi Juoe 14 1880. Haiawai ka Haie e iita rae ka mea enau. Na Palapala Hoopii Na K Wilikoki mai Waiioku mai. e koho ia o Kaoka Manin i Kauka aupuni. wai- ; hoia i ke Kuhina Kaiaiama. Na C N Kalama mai Kooiauioa mai e f hookuuia ka auhau o na makoa i hanan mai 1 na keiki elima, waihoia i ke komite kupono. Na Kaunamano mai H*makua mai, 1 E • haawiia i 83,000 no ke aianui ma Paauhau | a h»k« i Kaula. 2 E ae »a aku ka aie i ; $10,000.000; waihoia i ke komile kupono. ( Na Glendon mai Makawao mai, 1 £ hoi- ■ hoiia na mai l«epera me ko iakou Inau oha- | na, 2 Aoie e kii houia na pake i mau lima- ; i hana, 3 £ ana houia na paleoa ama, o na | | ama i haule ma ke anaia aoa; waihoia i ke i j komite kupono. ; j Na Kunuiakea mai Kalawao mai, eaeia ; ; aku o Kahui i kauka no na mai iepera o * ! Kaiawao; waihoia i ke Kuhina Ksiaiaina.; | Na Pilipo mai Kona Akau mai, e hoouna ■ :ia na Nupepa o Kona ma ka eke leta o Ka-; j waihae; waihoia i ke Kuhina Kalaiaina. j | Na G N Wilikoki mai Koloa mai. E hoo- > | kaawaieia i $3,000 no ka hana ana i uapo | ma Hannpepe, wathoia i ke komite kupono. j N» Kaiua mai Wailuku mai e hoomahuahuaia ka uku o na Kiure i $3 no ka ia; waiI hoia i ke komite kupono. Na Kaulukou mai ka Ahahui Euanelio J mai o ka mokupum o Oahu nei e hoomauia | aku ke kannwai e papa ana i ka waiona: | waihoia ī ke komite kupono. Hoikb Komue. Hoike inai ke komite o na Ahahookoloko-; lo no ka bila e hookuu una i na kauwa ma ! j na Poiono, e noi mni ana e hoepanee loa ia j ka biia, hoopaoee loaia ka hoike, ; Hoike mai ke komiie wae no ka hooma-1 kaukau ana i ke Kia Hoomanao o Kameha- ; meha. 1 E noi mai ana i 1,500 no Ue kukuiu 1 ana in Kiu Hoomonao, aponoia ka hoike. : Olklo Hooiiolo me na bila. I

Hoolnha mai o Kaiua he mau biia. 1 E ! | Leikiniia na mea hana gula ma keia aupuni. | 2 E hoololi i ka pauku 2 o ka mokuna 46 o j na kanawai o 1876. Mo ke kapaeia ana o na | rula, ua heluheiu mua ia ka bi!a. a waihoia { inaialo o nn Ruia. ī Heluheiu mua mai no oiu he bila e hoolo* | li ni i ka pauku 57 o ke Kanawai KiviU. e | hoomahuahua anai $100 no na iaikini Hale- j kuai liilii. Waihoia malalo o na Ruia. I Hoolaha mai no oia he bila e hoololi ai i | ka mokuna 18 o na kanawai 1874. ) Hoolaha mai o Beka he biia e hooloii ai j i ke kanawai e piii ana i ka hoomoe ana ī na aianui kaamahu. i Heiuhelu mai o Beka he oielo hoohoio e | hooiiloia ku u bi!a e hoopau ana i ka auhau l alnnui. oia kekahi hana o ka la m« ka ia ! apopo, waihoia ma ka pnpa. Heluhelu maī o Pilipo be oielo hoohoio> | hoike inai ke Kuhina Kaiaiaina ma ka pepa j i ka uku o na iuna ieta, a me na Uwe let\ a \ puni k< i t »upuni, hooholoia. 1 Ma ke noi, ua ae »a ke a(ii Kuihelani no kekahi mau la. e holo no Kawaīhae. Na hana o ka La. S Noonooia ka bila haawina imua o ke ko* \ «nite o ka Ha(e, noho o Nahaku tna ka noho i Luna Hoomnio. ( ; Uku o na kakauolelo, $13,400. j | Noi o Pilipo e haawi i keia h*awioa i ke ; ) komite wae, hooieia. Hooho oia 13,400. Oku o ke Kiaama oOahu, 3,600, aeia. Uku o ke Kiaaioa o Maui, 3,600 M | Uku o ke Kiaaioa o Kauai, 2,400, " | Noi <> Kaulakou i 3,600, hoohoioia. | Uku o ke Kiaaioa o Hawaii 3,6ooaeia. • J Uku Kakaooleio Kiaaina o Oahu. 800 • ihoohoiom. ' ■ Na haawma i hooholoia : Uko Kakauolelo Kīaaina o Maui. IJ2OO. Noi 0 Kaonam&no 1,600. hooholoia. | Uku Kakaooieio Kiaama o Kaun. 1,000. ( Uko Kakauolelo Kiaaina o Hawaii 1J?00. I Uku o ka Luna Hale Paaho o Oahu 3,600- 1 Uku o ka Lona Wai a. me ke Kairtoole!<» I j ok a Makeke, 3000 J Noi o Ahoio e hookomou no ka Makeke | o Lahaim, 2.000 s Noī o Kaiaa e hookomo ia oo W» Makeke : | o Waiiuko, 2 000 Noi o Wahine e hookomo ia oo ka Ma-; keke o Hiio, 2000 ] Uku o k% Luoa Aianoi apaoa o Kon», i Oahu. 2,400 | I Uko o ka Luo* o na Hanahoa, 6,000 [ I Uka Kaakuolelo a ka Luna Wai a me | i ke Kakiuole!o 2 o ka Makeke, 2,000 [ I Uku o ka Looa Leta Noī, 5000 | I Ukn o na Kakauoieio Oihaoa Leta, ■ lioooo ! I Kela me keia lilo oihaoa Leu. 5,000 \ , f O sa hiawioa na n* Luoa Leta «ikm| ( lawe leta, aa waihoia ma ka hoi* o ke ko-1 I mile Wae. i I I Wahi Teiefooi 1,300 hooholoa | I Uku o oa Luna alanoi, 8,000 ; I Uka o oa kiai liin» Alii, 600 ! f Na lilo o oa li.na Aiii 2SO. f | Noi o Naw*hi e hookomoia maaoei, I» \ ! maiama llina Alii o Lunai;!o 400 hoohoio». ? I Uku o ka mea o AiiioUni HaJe,f f roe oa Kiele o ka Oihaoa K«laUina, \ i hoohofota. i j Hoopauta ke komhe, hoike mai km Lua» [ | Hooanlo o ke Komite e iike meia apaooia. | s Koho tu Peresideoa i na Ula o ke Komī-1 Jle mw. Aholo. N»wahi G Wihkoki, Kuhi» n* KeUkioa, Kapihea. Hoopmee. 1