Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIX, Number 31, 31 July 1880 — He Manao Hoakaka no Nelekona. [ARTICLE]

He Manao Hoakaka no Nelekona.

\ ——'- I II Sabio Muda Conamo, II Scsciu Ao. J la Mr. Sam l Kaeo. ka mea unuhi moolelo 1.0 ke Keneraia kaulana, a o ki mea hoi i ka- ' pa m«i ia'u he noaloha oiaio no keia oihana | hookahi inaLlo o ke poo k>u!ina •• Poha ke I Au ke Puehu Liilii nei na Ninau, ";iou ko'u j wel na aloh* mahalo. # : E Mr. Kaeo. ke haawi aku nei au i na ! hoomaikai a me ko'u mahalo piha no n-» ' haina au i paho a mai ai ia'u. Aoie a'u mau i huaoielo e ae e pane aku ai ia oe e ku'u i hoaioha ma kei». aka, he mea maikai hoi : no'u k» hoakaka ana no'u iho. i kumu e ka- ; ana iike ia ai na hilinai ana mawaena o ke- ! īa mau mooleio. No ka mea, ua olelo U — ! o ka mea i hana me ke akamai potoi< i oaio, aoie e hiki i kekahi ke hoopoiolei a me ka hooi<!o hou ana aku. I »a o k-i oi«io wale [ ino la no keia me ka polo'ei i hoike ia ma- ; loko o ka moolrlo o ke Keneraia kauiana, al »ila, he mea hewa o e no'u ka hoiaio a m* ) ka honpololei hou ana aku. Nolaila. m» keia I \v.«hi e wehewehe iki aku no nu i ke kuiioa o Nelekona e ku nei i keia manawa. Ninau.—He h<»pa nnei na mea i hoopuka ia i kela puie aku nei e pih an > i ke ; Alii Kasar «<li a me Neiek-.»na no ka o N»pohona? Hain»—Ao!e. [Nana hou oe iloko o ka ■ Buke moolelo o Napoiiona, a me ke Buke i k«pa ia—Naroliona a me na i amuku o ke Aupu»i £mepire. O nt h*i ta ī ia i keh pule ako nei no leia «ole oi » na haim kup no. 0 na mea r hoopuka u lioko o ka moo elo o N*poliona e pili ana i ke Keiki Alii Kasarioli a me Nele<ooa. u » ia ia mau mea me ke k«»h hew*. No k- me-», aole he Buke MooMo o Napo'ion« >loko o keia la e hiki ai ke hoo'»io mai no kela boopu ««t ana. 1 ra»a e i keia, e hoike pokole a<u c»o au ma keia wahi. O ke nno o ka e ku ne» iloko o keia wa, u.« oleio au maloko o ka ninau i ka huaoieio (pubiisbed) aole hoi he hoekoku. (*xplai» ed) e hke TDe ka Mr K»eo i olelo ai i keu pole ako nei. Ua p li ka hu»oie o •- hoakak* " no ka wehewehe ana i ke a-o o kela a me keia; a ua piii ho» ka huaM hoopuka M oo k«* pai. no k* wehewe» he ana i na mea i hoaknka ia. ina ua kue keia mau huiolelo ki laua iho.alaiia,

O ka» \ e -a ! t: \ «e a { N ma ke Koīo*. ai !T. h- -• hoo. u*i " n;i kahi o ka 4 h '»kaVa ' ) I pACKti n« ke a oi ii ' hai i < ae la. he me* «nwikai k« hom 10! a «na i :r*aopopo !oa a» i k«ia a me ken\ hum hp uh-l ». Ho*>ia?o —Ua hoo?mlr\ r\ n \ k.»h a, knua laQ*kib tehuteha a N -vovo *• » k* ai, uni o !t*h»» il k' " īw inuīohi*! !T96 a u— 1*97, 3 ob m olelo o N.\. oh n > e h ► puka i* ?»ei i n aoawa, >ol •o * i i\ ► u <»•*« iluko o oa p« eo* o hal;i. t a ha \ ie o Napoliooa i oa k hawi o turcp« uo Alenk» i ka ankahiki 1T99, iioko oka mawahiKi 1796, e holo «&« oa Nekkooa nei i ke kii hoiaboiao b EUttrft*Q*hoQoft; i lea makihiki 1797 6 h poka «n ua Nelekoe* wi i k» i kuiar»Wautia!e o C*d z a imoa hoi o ka pi- > po pohaku paa o Santm Crarr, i ka mikahiki 179& ui k*iehu aku ua Neiewona n?i i oa aumoka Faram saa ke kaua o ka N"ai!e. tne ka pakele nui o '<eia N-»poliooa; i lai makahiki 1799, ua !awe mai la ua ; kon< n«i īke «upuoi o it*iia maloko oka , iieaika o koea m*Q aumoku a iloko o ia makahik» i make ai ke Keiki Alii K*sarioh :ma ka ii ia ana ra*iuna oka i*a mua o •ka moku al«i Mioera. 0 weia iho la ka ' mea i oi<-lo tfe he 4aai*aA*<? Aole no hoi aa ; i oUio maloko o ka ninau e " hoakaka ** n»ai oe, aUiU, p»!i pono ks ha na au i wehewehe mai ai no kf kulana Adiniarali oke Keiki Alii. O ka makemake o ka ninau o ka huaoielo hoopuka: a ma o a ke kumuhana, alaiia, ke ni»au nei au n»a ke«a vraht—L a m»ke auei ke Keik» Alii Kas-rtoli i Weia mioawa? j Aoit, 1-3 fnafce ke Keiki Aiu ma lialia. i | ka m*kahikt 1799; ua h-a!eie o Napniioaa ia Ita!»«t i ka makanil# 179S a i kn makahi* ki 1799. e noho *na oa N««po i «na nei ma na waonahele o AtVrika. !na aia i k»hi eo Napoliona kah» ī n< ho ai he mau haner» mile ke kaawnie. alaila. e<a hou fca ninau—H kt anei i\ oe t.e Uwe mai i ka p»pehi ia ana o ke K*iki Alii ma !tai a i hapa no ka moolelo o Napoliom me kan* mau kaua ma Aikupiei? .io'e. Hp mea ia e kapa ia ai o ki moolelo—he mo ielo lehulehu. ain w«le no a he kanak* hookamani, aiaiU, hiki ke hana pvla. Maloko o ka wehewehe a Mr K*eo no ka pnhikaua a me ka inoa Duwe o Beroneti. e olelo ana na kn ohana alii inai o Napela i mak*na mni i keia hnnohano malun\ o Nelekona. 1 mea e pukole ai ke a hana, ke hooUio aku nei au mi kei \ wahi. Ht<oaio—Na ka Mo' o Najwla i haawi manaw >lea aku m Ne!eko« a i ka hanohano 0 ke—-Ketki Al i o k:t Hekiii (Ouke o Bero» Heii) nole hoi na k« ohnna alii. Ua kue ks huaoMo Moi i krt ohaoa a(ii. [Buki» MooleloA) ke Ola o *«a Ad'n»ar«la Ber tan»a. a me ka Buke Moolel» Kaua M« ana o E»»elani.] O keia mau bu"»e i hai la a* he n»ea hki ole īh i ka mooielo o Nap liona ke holoi i kel» hanohano e pau ai No Wa mei.o na buke moolelo a p tu, ua h«ku »a U e ka o ke kanaka akamai a nole no *oi he mea ia e heiva ni i-ia i manao.un kanaka naaui«o 1« e h ololi ma keu»h' w;»h' no ka m:«n«wa. O keia m*u Buwe Moolelo ]ke 01 * o n« Adim«ra'a a me k* Moo'elo \loan<« o Enelani]. aole i haku i\ e ka nnauao o ke kanaka ak«mai, f'ka. ua hoopuk.i ia e ke aupuni o Enelani i mea hoort.«n«»o i ke »no o na aupuni ikaika. 1 mea e '»o ia ai na taosani opio o E'-elani malnko o nn kula koa i na pap-«kuhikuhi o kiikea me na hwnwina oke ko«. Aua iilo hoi keia mau buUe i mau Kanawai a me na Kula no k-.na mau aumoku. Ina e lawe tn «\ kakou i keia mau ho-ikaka a noo<oo iho. a a<la. e puni nnei k'kou i na buwe mooli»lo i haku <a e na kanaka o na Inhoi e. n lawe inai i me» oiaio? He mea kaulana no ia buke moolelo t.e kapa ann aUu i ke nupuni o Enelani—He Aupuni Hoopuniuuni Oia mau huanlelo —he mau huaolelo ia e kauo i»ku i na aupuni kaua o ke ao nei e komo iloko o na hook*he kok", a he huaoleio hoi »a na ke kan ka ikaika. ma ke kapa ana aku i kona hoamuna he hoopunipuni. Ua hoakaka hou ae o Mr. Kaeo ra*loko 0 kekahi hapa leta a i knkau ai. o kona makau ekahi »na iho la ka ia i ke kana ka Farant. OUn ninau eku nei i keia wa, ma he mea hiki ke hoeiaio in kahi i makau «i o Nelekom ike k»naka F"rani? Aole 1 kupono ka ma/;au ana o kekahi kanaka i kona enemi. ina ua hele aku oia a hroauhee ia lakou. Ua kupono ka huaolelo makau i'-a ua haalele aku o N'elekona i ka ow-ipo pakui. E eha nua anei o NeUk<>na no kela leta i k?t kn u ia? Aole oia ko<»a mea e eha ai. He koa oia e hiki ai ke hmn ! Ano kona aiakau ole. ua hoo>uhee aku oia i n» puali kaua Farani miluna o ko uw«po p»kui, a miuin nn wawae o na Farani ī ka holo iuka o Bolon\. He hoike ana keia oo ko Nelekona makau o!c. A no ko Nap«'l ona makau ekahi ana. u» hoapo -o m*i o Mr. Kaeo i mau wehewehe ana e pili ana ne ut K'enerala nei. Ano ko N*»polioni m>kau e'ua ain. aole oia iaa aku e alakai i kona mau koa maluna o keia uwapo pakui. Owai aku la 1» ke alakai o ua poe Fftram hohe wale nei! O ke«aht aku la paha ona Ilamuku o ua Napoliona. oke kahua kaua o Bolona e hai piha iaaku ana i ka manawa o Nelekona e hiki m«i ai ia kaua. O keia leta malalo iho, ua lawe mai au a. hooiaio aku no keia hapa leta i l »we ia mai ai e Mr. Kaeo. No wona wa-ho ana ika hapa mua, m.laila. ua lawe mai au ī kah» a Ne ekona i olelo ai, ua makeniake oia e hopu kino aku i ke a Napoliona, ina oia e loaa ma!una o ka uwapo pakut. " 0 ko kakou mau kua kuniau, ua maikai ko lakou kulana, a ua lawa mahuahua me ka eleu, e iini nui ai o ka loaa wale no o kela Bonepa(e ia'u maluna o ke kai, ina pth;i oe ka Amoona a i ole me ka MeduKi. aka. toe iho, aule lua ia e hilinai. E p«nc nuane» oia, A(Uz vvus en, a nole Imi oka Allom. mes emis. O ko'u manaoiana no keia p>>e F.trnni, ini i mnnao !akuu e holo mai i keia makihiki. e h »lo mai mamua o ka U 14 e Sepaiemab.i, a m»mua aku o la»U, ke hnpohopo nei au e uluku lua aoa ke kau o ka !k>h!o no'a. T " Ke hoike nei makou e like me ko makou kamaaina roa ka anuhi < !e!u ana. ua maheie pulolei «a keia mai ka Berttatiia ae a i ka ole) • Ua«aii e Tboa. P Spencer. a aole hoi e hiki ke onohi ia ma kekahi ano e ae. O M»koa, ok» Poe Uauhi a Mj»bele Olrto o kela Paeaioa. Huike: Kaihkwa Kiuk^a. Ma keia wahi, e hoopau ai au ī ka'o mao wehewehe aoa v a ke not aku nei feoi ao i ka lehuleho, na ookoo maua e hoapono mai. (oa ua hoike a» i keia me k* huht*wa, alaia—e hiiah la au maluna o keia mau haina, a ia Mr. S. Kaeo hoi ko f o piha. Thc*. P Spbmcu. Halepai P. C. A. Honolulu lulai 89, 1880. Man»o Fo>na. —O na ninau a ku'u hoa i rane mai nei. ua n>anao au, ao!e oe i k« 1 ke k'ihma maikai. No ka ninau mua-—No ko Ne!ek«f>a boo<poiro ans me Ema Hami!eto* na—Haioa—Aole au i lawe mai i ka moo-l-lo o Nelekona » mo<d« !o hoo*poipo. No ke Kaua ka moo elo. [Buke Moolelo o Ke Oia ooa Adimamla Bentaoia. T. P, Sv