Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIX, Number 35, 28 August 1880 — Page 4

Page PDF (1.65 MB)

This text was transcribed by:  Kelly Murray
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

KA NUPEPA Kuokoa me ke Au Okoa I HUIIA.

No ka Makahiki, $2.  Eono Mahina, $1.  Dala Kuike ka Kula.

 

KOMITE HOOPONOPONO.  Sam'l Kaaikaula,  Hezekia Aea.

POAONO, AUGATE 28, 1880.

 

Ke Akua me Kakoa.

GOD WITH US.  Hollowed Song.

 

1  Ke Akua me kakaou la,

Mana kona lima e,

E ia koonei mau mala,

Ma na ekalesia nei.

E pii ae la ka hoonai

I ka Haku ia Iesu.

Olo, olo na hosana.

Me na mililani pu.

Cho.  Naue pu ae, ku a naue pu ae.

Naue me ka naue, ku a naue pu'e

E hui na uhane, a mele maikai,

Ke Akua me kakou la

I ka naue ana'e.

2  Ke Akua me kakou la

Lokomaikai kamahao;

Nana no i hooloihi

I ke ola ma ke ao.

Nana mau la i kokua

Ma na hana naauao

A na kahu, a na kumu,

Ma na hana hoi a pau.

Cho.  Naue pu ae, &c.

3  Ke Akua me kakou la;

Mele, mele na naau,

Hana, hana, mau ka hana;

Oli pu na hoahanau.

Haleluia, haleluia,

Ke pii ae a hui pu

Me na hoa ma ka lani,

Me ka Haku me Iesu.

Cho.  Naue pu ae, &c.                        HAWAII.

 

Haawina Kula Sabati.

 

HELY II.  SABATI, SEPT. 12, 1880.

 

KUMUHANA.

Ka hoao ia ana o ko Aberahama manaoio.

            Pauku Baibala.  Kin.  22;1-14.

            1 Mahope mai o ia mau mea, hoao mai la ke Akua ia Aberahama, i mai la ia ia, E Aberahama: i aku la kela, Eia no wau.

            2  I mai la oia, E lawe aku oe i kau keiki i kau ponoi, ia Isaaka, i kau mea e aloha nei, a e hele aku oe i ka aina o Moria; malaila oe e kaumaha aku ai ia ia i mohaikuni maluna o kekahi puu a'u e hoike aku ai ia oe.

            3  Ala ae la o Aberahama i kakahiaka nui, hoee aku la ia i ka noho maluna o kona hoki, kono pu ae la i na kanaka ui elua ona me ia, a me Isaaka kana keiki, kaka iho la i ka wahie no ka mohaikuni, ku ae la a hele aku la i kahi a ke Akua i i mai ai ia ia.

            4  I ke kolu o ka la alawa ae la na maka o Aberahama, a ike aku la ia wahi mamao aku.

            5  I aku la o Aberahama i kona mau kanaka nui,  Enoho iho olua maanei me ka hoki, a hele no maua me ke keiki i o e hoomana ai; a hoi hou mai i o olua nei.

            6  Lawe ae la o Aberahama i ka wahie no ka mohaikuni, a kau iho la maluna o kana keiki o Isaaka, lawe aku la ia i ke ahi, a me ka pahi ma kona lima, a haela pu aku la laua.

            7  Olelo aku la o Isaaka i kona makuakane, ia Aberahama, E kuu makua; i mai la kela, Eia wau, e kuu keiki.  I aku la ia, Eia ke ahi, a me ka wahie; auhea hoi ke keikihipa i mohaikuni?

            8  I mai la o Aberahama, E kuu keiki, na ke Akua no e hoomakaukau i keikihipa nana i mohaikuni:  a haele pu aku la laua.

            9  A hiki aku la laua i kahi a ke Akua i i mai ai ia ia; hana iho la o Aberahama i kuahu ilaila, kau pono aku la i ka wahie maluna, hikii iho la ia i kana keiki ia Isaaka, a kau aku la ia ma ke kuahu maluna o ka wahie.

            10  O aku la ko Aberahama lima, a lalau i ka pahi e pepehi i kana keiki.

            11  Kahea mai la ka anela o Iehova mai ka lani mai, i mai la, E Aberahama! e Aberahama!  I aku la kela, Eia wau.

            12  I mai la ia, Mai ka'u aku oe i kou lima maluna o ke keiki, aole hoi e mea iki aku ia ia:  no ka mea, ke ike nei au, ua makau oe i ke Akua: no ka mea, aole oe i ana i kau keiki pono ia'u.

            13  Alawa ae ia na maka o Aberahama iluna, ike aku la, aia hoi, ma kona kua he hipakane, ua hihia kona pepeiaohao i ka aehelehele: hele aku la o Aberahama, lalau aku la i ua hipakane la, a kaumaha aku la ia ia i mohaikuni, i kala no kana keiki.

            14  Kapa aku la o Aberahama i ka inoa oia wahi, O Iehova-iire:  me ia olelo ia mai ai a hiki i keia la, Ma ka maun o Iehova o hoomaukaukau ia'i.

            Manao Nui.  Ka pono o ka hoaoia'na.

            Pauku Gula.  p 12 hoopaa me p 11-14.

            Na heluhelu la.  1 Kin.  20:1-14, 2 Kin. 21;1-21, 3Kin 21;22-34, 4 Kin 22;1-19, 5 Heb 11;13-19, 6 Rom 4;12-25, 7 Iak 2;14-26.

            Mele.  "Ala'e, ala'e."  Lei Alii p 120.  Pule i ala a hele mau i ke kula, &c.

 

Ka Weh@ me ka Ninau ana.

            Ma ke aha i pau ai Sodoma ma, owai kai pakele mahunehune, no ke aha i pakele ole ai Lota wahine, e aha an ke Akua maluna o ka poe hewa, Hal 11,6.

            Na lahui hea na hua o ka hewa, Kin 9;26-36.

            Kin mokuna 20.  I hea Aberahama i hele ai mai Heberona aku?  Mahea Gerasa, heaha na hana, na pilikia, na olelo kike mawaena o ke lii o Gerasa me Aberahama, heaha ke kumu o ka pilikia?

            Mok 21.  Ua haalele Aberahama ia Gerasa no ia pilikia.  Ua hele i Beeraseba ma ka hema.  Ka palena hema ia o Kanaana, 45 mile ia mai Ierusalema a ilaila.  Owai ke keiki i hanau ia na Sara ma Beeraseba?  Nohea ka inoa isaaka, ehia o Aberahama mau makahiki ia wa?  Owai kai hoomaewaewa ia Isaaka?  Heaha ka hope o ia hoomaewaewa ana?  Ma ke aha i pakele ai Isamaela i ka make no ka makewai?

            Lilo oia i aha mahope?  Heaha ka wanana nona?  Kin 16;12.  Heaha na pilikia, me ka hoohiki mawaena o Aberahama me Abimeleka?

            Mok 22, P 1,2.  la Aberahama ma Beeraseba ma ke aha i hoao ia ai kona manaeio?  Ma ka ke Akua kauoha ana ia ia e mohai i kana keiki ponoi, ka hooilina, ka mea i aloha nui ia, ka mea nana mai ka hua e hoopomaikai ia ai na lahui kanaka a pau.  Heaha ka ke Akua olelo ia ia, heaha Moria, aia mahea, heaha kai kukulu ia malaila mahope loa mai?  2 Oih Lii 3;1.  Ehia o Isaaka mau mak ma ia wa?  25 paha.

            P 3.  Hoolohe anei Aberahama ia kauoha, ma ke aha oia i hoolohe ai, Heb 11;17-19.  Heaha kana i hana ai?  Ehia hoki, Nowai ia, ma ke aha i hele ai Isaaka, hele wawae paha oia.  Ehia kanaka i hele pu, no ke aha ka wahie?

            P 4.  Hele lakou i ehia la a ike aku i ke aha?  Ehia la mile mai Beeraseba a Moria, ma ke aha i ike ai Aberahama o Moria kela wahi?

            P 5.  Heaha ka Aberahama kauoha i na kanaka ui oiai laua me ke keiki e hele ihea, a aha, a aha mai, ua akaka anei i na ui elua ke kumu o keia hele ana?  ua akaka anei ke kumu ia Isaaka?

            P 6.  I ko laua hele ana, maluna owai ka wahie, heaha kekahi mau mea i lawe pu ia?  he mea aha ia mau mea?

            P 7,8.  Heaha ka ninau a Isaaka, ua akaka ia ia na mea e pili ana i ka mohaikuni.  Ua loaa no ia mau mea.  Hookahi nae mea i koe, heaha ia?  A pane Aberahama pehea?  Heaha kona manao i kona pane ana pela?

            P 9, 10.  A hiki laua i Moria, heaha ka Aberahama i hana ai?  Malia paha, ua hai Aberahama ia Isaaka ma ke alanui, oia ka mohaikuni.

            Auhea ka hana e like?  Ua ae ka makua e pepehi i kana keiki.  Ua ae ke keiki e pepehi ia i mohaikuni.  he keiki oo keia.  Ua ikaika ke kino.  Ua palupalu ka makua, o lawa wale no ma ka mauna, hiki i ke keiki ke holo me ka loaa ole i ka makua ke alualu oia.  Ae nae ke keiki e nakiikiiia i ke kaula, a e kaulia maluna o ka paila wahie, me ke kali ana e pepehi ia, a e puhi ia i ke ahi.  Me ia ka hana ma ka lani, ua haawi mai ke Akua ka Makua i kana Keiki ponoi, i kana Keiki hiwahiwa, e make no na kanaka hewa.  A ua ae ke Keiki e make i kalahala no ke ao nei.

            Ua paa Isaaka ma ka wahie.  Ua kau ka lima o ka makua me ka pahi.  Hookahi kekona i koe, a moku ke poo o kana keiki hiwahiwa, oiai e helelei ana na waimaka.

            P 11,12.  Kahea mai ka anela pehea me ka paa ana o ka pahi maluna, pane oia pehea, a pane mai ka anela pehea, maha kona naau, me ka naau o ke keiki.  No ke aha i hooko ole ia ai ke kauoha a ke Akua?  He mea hoao ia kauoha.  Ua loaa ka mea i hoao ia ai oia, oia kona manaoio i ke Akua.  Ua lohe no Aberahama, ua papa ke Akua i ka pepehi kanaka.  Ua hai ia mai ia ia, ma ka hua a Isaaka e hoopomaikai ia ai na lahui kanaka a pau, oiai, aole ana wahine, aole ana hua ia wa.  Aole nae Aberahama i hoopuka aku ia mau mea keakea i ke Akua.  O ka malama i kana kauoha, oia wale no kana.  Na ke Akua e hooponopono na mea keakea a pohihihi.

            Mele, "Ke Kula Sabati."  Lei Alii p 146.

Na Ninau o na Kahu.

            Na Kane.  No ke aha ka haalele ana o Lota ia Soara?  No ka maluhia ole.  He wahi maluhia anei ma keia ao?  Holo oia i ka mauna, maluhia anei oia ilaila, aole no.  Ihea kakou e holo aku ai i loaa ka maluhia?  Ma ka mauna hea i hele aku ai Aberahama, ma ke kauoha a wai, no ke aha hoi?  Mahea oia ia wa?  Ehia mile malaila aku a Moria?

            Na Wahine.  Ehia wahine e pili ana i keia Haawina?  Heaha ka mea i hoohauoli ia ai Sara?  Heaha hoi ka mea i hoonaukiuki ia ai oia?  Heaha ka Paulo o keia kaumaka o Sara?  Nana iho paha.

            Pehea ke Akua ana ia Hagara ma?  Aloha A@ ia Isemeaela.  Aloha Isaaka ia wai me ka okoa ana o ko ke Akua @?

            Na ui me na keiki.  Owai na keiki elua a Aberahama?  Owai ke keiki i kipaku ia? 

            No ke aha, pono anei i na hoa ke kuamamu i na hoa?  He mau keiki i kuamuamu i kekahi kaula, owai ia' kaula?  heaha ka hope o ia poe keiki?

            Owai ke keiki i ane mohai ia ma Moria?  Ma ke aha oia i pakele ai?

            Ke Kula a pau.  Owai ke pani no Isaaka?  Owai ke pani no kakou i ole kakou e make, owai ka inoa i kapa ia ai ia wahi i loaa ka hipakane?  Iehova liri.  Heaha ke ano, nohea ia inoa?  I na pilikia kakou nawai e @i ka pilikia?  Hai like mai i ka paulo gula, ma Ioane 1;29.

            Mele "Mai Paupauaho."  Lei Alii p 144.

            Pule i loaa ka manaoio o Aberahama me Isaaka.

            Haawina no Sept 19.  Hoi hou i hope.

           

Ka Moolelo o ka Ahahui Euanelio Hawaii Hikina.

            La hana 1-Poalua, Augate 10, 1880.

            Hora 10 A.M.  Halawai ka Ahahui @nelio o Hawaii Hikina ma ka Luakini o Haili ma Punahou, Hilo, Hawaii.

NA LALA I HIKI MAI.

            Ekalesia.                      Kaku.              Elele.

Kalapana                                 ------                 ------

Opihikao                                 ------                 ------

Puula                                 J N Kamoku.       Kowi.

Haili                                    T Coan,                       ------

                                       Hope J S Kalana,    Honuoka.

Onomea                              J H Pahio,                     Keku@.

Laupahoehoe                         ------                 ------

Hakaiau                             D Kalauhala       Pua.

Na lala mau : Rev. D B Lyman a me Pakaula.  Na keiki a ka Aha:  Kapu a ie Kowai.

            Koho ka aha ia Mr. Paakaula Lunahomalu no ka manawa; J S Kalana i Kakuolelo; Kaawa, i hoa kuka.  Weheia ka haawai me ka pule i hapalua hora.

            Kohoia o Rev. T Coan, J S Kalana, a ie Kaawa i Komite imi kumuhana, Ma a barota ana, ua kohoia o Rev. J N Kamok i Lunahoomalu, a o J S Kalana i Kakauolelo.

            Heluhelu mai ka Lunahoomalu o ke Komite imi kumuhana i na kumuhana:

            1  Hapalua hora haipule; 2 Hoike Kilapai; 3 Heluhelu haawina; 4 Komite inihaawina; 5 Na palapala hoopii; 6 Ka Oihana Kuloko; 7 Ka Oihana Kuwaho; 8 Pono anei i na hoahanau ke koho i ke kanaka hoopunipuni i Lunamakaainana?  9 Heaha ka mea e ulu ai ka Lahui Hawaii?  10 Kahi a me ka manawa e noho hou ai keia aha.  Aponoia ka hoike a ke Komite imi kumuhana, a hapai ia ke Kumuhana 2.

            Na J H Pahio i heluhelu mai i ka Hoike Kihapai no ka Ekalesia hui o Laupahoehoe me Hakalau, ma kona ano he Komite malama no ia Ekalesia.  Hoike hou mai no o Pahio no ka Ekalesia.  Hoike hou mai no o Pahio no ka Ekalesia o Onot. mea, ua ala na hana pono.

            Na Rev. T Coan i hoike waha mai no ka Ekalesia o Haili.  Ke nee malie nei no na hana a ka Haku, aole i pio, mahuahua no ke anaina ma ke Sabati.  Ke mau nei no ke Kula Sabati aole e emi ia hana.

            Na Rev. J N Kamoku i hoike waha mai no ka Ekalesia o Puula.

            Na Paakaula i hoike mai no ka Ekalesia hui o Kalapana me Opihikao.

            Noi o T Coan e hoopanee ka halawai a hora 11/2 P.M.; hooholoia me ka pule.

            Halawai hou ka aha ma ka hora i hai ia me ka pule a Pahio.

            Kumuhana 3:  Heluhelu mai o J S Kalana i kona haawina no ka moolelo o Paulo.

            Ma ke noi a Rev. D B Lyman e hoouna ia keia haawina i ko kakou nupepa; hooholoia.

            Hapai ia ke Kumuhana 4:  Koho ka Lunahoomalu ia Rev. T Coan, Rev J H Pahio a me D Kalauhala Pa i Komite imi haawina.

            Hapai ia ke Kumuhana 5:  Na ke Kakau olelo hoi i heluhelu mi i ka palapala kahe@haiolelo na ka Ekalesia hui o Laupahoehoe me Hakalau, ia D Kalauhala Pa, 107 inoa.  Ma ke noi a T Coan, e lawe ka aha i k@ palapala kahea a e noonoo; aponoia.

            Ma ke noi a D B Lyman e hooholo @ aha e haawi i palapala haiolelo no D Kala@ hala Pa, hooholoia, na ka Lunahoomalu @ ke Kakauolelo e haawi i ka palapala haiolelo.

            Noi hou mai o Lyman e hooholo @ aha e haawi i palapala haiolelo no D Kala@ hala Pa, hooholoia, na ka Lunahoomalu @ ke Kakauolelo e haawi i ka palapala haiolelo.

            Noi hou mai o Lyman e lilo o D Kalauhala Pa i lala no keia aha; apono ia.

            Hapai ia ke Kumuhana 6:  Kuka nui la aha no keia kumuhana, me na manao houlu no ka hana a ka Haku malalo o @ aha.  Noi ia mai e hoopanee ka halawa a apopo, hora 9 am.

            Heluhelu ia ka moolelo no na halaai elua i hala; aponoia.  Hoopaneeia ka hawai me ka pule.

            La hana 2-Poakolu, Augate 11, 1880.

            Halawai ka ana e like me ka hoopaee ana, ka Lunahoomalu ma ka noho.  K@ ia na inoa; hapalua hora haipule.  Heluhelu ka Lunahoomalu i ka palapala haiolelo D Kalauhala Pa; aponoia.  Kohoia o Kaeleakule, Kapahee a me Nihoa i mau hoa k@. 

            Hapai ia ke koena o ke Kumuhana 6: la mea i kukaia e ka aha a hooholo ia.  No@ Ekalesia kahu ole, oia ka Ekalesia hu@ Kalapana me Opihikao.

            Ua kahea ia Ekalesia ia S W Papau i kahu no lakou, ua waihoia mai na lono @ o ka aha no ka mea i kahea ia.  1 Aia@ manao no ka mokupuni o Mano,  2 Aol@ o ka wahine e hoi mai.

            Hooholo ka Aha:  "Ina aole e hoi m@ S W Papaula e like me kona ae i ka palapala kahea, alaila e pau loa ka manaoia nona.  Aka, ina e hoi mai oia, alaila, e uolu auanei ka manao.

NO KE KULA SABATI

            Noi mai o T Coan e hoikela a me @ lala o keia aha e paipai i na kahu a @ kumukula Sabati a me na makua pu @ hana, a e hoike ke Kula Sabati ma ka @ lama o Ianuari, mai Laupahoehoe a @ pana, ma ka Luakini o Haili; hooholoia @

            No ke Kula Kahunapule.  Ua aina @ aha ia Kapu me Kuwai no ko laua m@ paa e komo ma ke Kula Kahunapule @ Honolulu.  Ua ae mai laua, a ua ike i@ hoi ua kupono.  O ke kolu o na hau@ oia o Mauhoalahia, ua hoi hope.

            No ke Kula Kaikamahine o Kohala.  @ na lala o ka Aha e paipai aku a e noi a @ i ka lokomaikai o na makea e hoouna i kakou mau kaikamahine no ia kula.

            Hoopanee ka aha a halawai hou ma ka hora 1 1/2 me ka pule a ka Lunahoomalu.

            Halawai hou ka aha ma ka hora i hai ia ae la me ka pule, a hapai ia ke Kumuhana 7.

            Hooholo ka aha e hoomau aku na Ekalesia i ka oihana kokua.

            Hapai ia ke Kumuhana S.  "Pono anei i na hoahanau ke koho i ke kanaka hoopunipuni i Lunamakaainana?"  Hooholoia:  E makaala na lala a me na hoahanau o keia aha no ia ano kanaka.

            Kumuhana 9.  "Heaha ka mea e ulu ai ka Lahui Hawaii?"  Hooholoia:  Ko ke Akua pono e malama ia, e like me ka mea i palapala ia:  "O ka pono ka mea e hookiekie ai i na Lahuikanaka."  Ke kauoha nei keia Aha e lawe nui na mea a pau i ka Buke o ke Ola Kino, aia maloko o ia buke na loina  pono ai ke kino ma keia ola ana, e hiki ai i na makuahine e malama i ka lakou mau keiki, Ina e malama ia keia mau mea elua, aole e emi ka Lahuikanaka.

            Kumuhana 10.  Kahi a me ka manawa e noho hou ai keia Aha.  Hooholoia:  Ma ka Luakini o Haili, Punahoa, Hilo Dekemaba 30, 1880.  Heluhelu ia ka moolelo a aponoia.

            @kuuia ka halawai me ka pule a D B Luman.                        J S KALANA, Kakauolelo.

 

(Mai ke Kuokoa Kuikawa mai o Aug. 21.)

Halawai Makaainana ma Kaumakapili KA PO POALIMA, AUG. 20.

 

            Ma ka hora 7 o ka po Poalima, ua akoakoa ae na makaainana he lehulehu wale ma Kaumakapili, e like me ka hoolaha ana ma na palapala i pai ia ma na alanui.

            Kohoia o J M Kapena i Lunahoomalu, H Walakahauku a me J Kalama i mau Kakauolelo, a o S B Dole i Maheleolelo.

            Hai mai o Kapena, o ka hana o keia halawai, oia ka noonoo hou ana i na hana o ka halawai o ka Poakahi nei; me ka paipai i ka Ahakanaka e kamailio pono me ka ma luhia, a no Hawaii ponoi.

            Heluhelu mai o Dole he olelo hooholo, e mahalo ana i ke Alii ka Moi, no kona hookuu ana ia C C Moreno mailoko aku o ka Aha Kuhina.  Oia Keia:

            Olelo Hooholo, Hooholoia:  Ke mahalo aku nei makou i ke 'Lii ka MOI KALAKAUA no Kona hoolohe ana i ka leo o na makaainana ma Kona hookuu ana ia C C Moreno mailoko aku o ka oihana Kuhina o ko na Aina e.

            Ia wa i ku mai ai o Robert Wilcox a hoala mai la i na olelo kuee mawaena o na haole me na Hawaii.  Hai mai oia, o kona makuakane, he wahi haole aea wale ka ia, e hele ana i o a ia nei iwaena o kanaka, a loaa mai oia.  Pela kona kamailio ana a puka ka huaolelo "na keiki a na Misionari,"  ia wa i pane mai ai ka Hon G W Pilipo hookahi huaolelo, o ka haunaele ae la no ia o ka hale mai o a o, a holo kahi poe.  He 10 paha minute o keia haunaele ana a mao ae la.

            Ku mai la o Simona Kaai, a hoomalielie mai la i ka manao o ka Ahakanaka.  Heluhelu mai la oia he olelo hooholo, e hoike ana i ka manao aloha Alii o ka halawai no ka Moi, me ka hoahewa pu ana i ka olelo hooholo o ka halawai o ka Poakahi i hala, a oia keia:

            NO KA MEA, no kekahi mau la i hala ae nei, ua ikea aku ka pihoihoi a me ka uluku mawaena o na haole a me na kanaka ma na mea pili aupuni.

            A no ke mea, ua hoopuiwa honua wale ia na Luna nui o ko na Aina e ma ka huki ana i ko lakou mau hae, oiai aohe mau ola o ka poe o na Aina e, aole hoi he mau waiwai kalepa i hoopoinoia.

            A no ka mea, ma ka po o ka la 16 o Augate nei ua malamaia kekahi halawai maloko o ka luakini o Kaumakapili kahi i hapai ia ai o kekahi olelo hooholo kupono ole loa, e kapa ana i ke Alii he mea anunu, a ua hana hoi i kekahi mea e kue ana i ka hoomauia o ke kuokoa o Hawaii nei a me na pomaikai o ka lahuikanaka, nolaila, e

            Hooholoia, e hoike aku keia halawai a Kou mau makaainana ponoi i ke ku ole i ka pono a me ka maluhia o na mea i hanaia a i hoikeia ae la maluna; a ke kue loa aku nei no hoi keia halawai i ka pono ole a me ka polelei ole o na mea i hana a i hapaiia ma ka halawai o ka po o ka la 16 o Augate ma Kaumakapili.

            E hooholoia, ua oni paa mau ke aloha Alii o Kou mau makaainana ponoi a me ko lakou makee piha ana i ke Alii ka Moi a me ka Ohana Alii.

            Ka makou pule a me ko makou paulele o ka Moi ma kona mana Alii e hookahu aku i na kanaka i maopopo ko lakou oiaio, ka naauao, a me ka hilinai nui ana i ka Nohoalii a me ka Aina, i poe na lakou e kokua pu me la ka ka hooponopono ana i ke Aupuni.

            Ua hilinai nui makou i ka makaukau a me ka noeau o ke Alii ka Moi a Nana no e noonoo mau i na mea a pau e pomaikai ai ko kakou aina aloha.

 

E OLA KA MOI I KE AKUA!

            Mahope o kana haiolelo ana, ninau mai la oia i ka poe kokua i ka olelo hooholo e hapai na lima, hapai ae la ka lima o kahi poe, a hoomaka hou ka hale e haunaele.

            I keia wa i ku hou mai ai o Dole, a kamailio mai la e heluhelu hou ia na olelo hooholo a elua, a e ninau hou ia imua o ka hale, i keia wa i ulu@ ae ai na lea o na kanaka, e hoole ana kahi poe i ka olelo hooholo a Dole i waiho mua mai ai.

            Ia wa i ninau hou mai ai o Kapena no ka olelo hooholo a S Kaai, a pau ia ninau, ua ninau hou no oia no ka olelo hooholo a S B Dole.  Kukala aku la oia me ka leo nui, ua hooholoia na olelo hooholo a elua.

            I keia wa, aole oe e ike aku he halawai, uluaoa ae la na kanaka me na walaau ano ole.  Lele ae la o Kapena iluna o ka papakaukau e kahea ai; hooke mai la ka Ahakanaka, a hiki ole i na Kakauolelo ke noho, a haalele a ku la laua i na noho.

            I keia wa e hoopio ana kahi poe e hakaka, a e kahea ana o Wilikoki i mau huro no Moreno.

            Mahope iho, ua kohoia he mau Komite nana e lawe aku i na hana o ka halawai imua o ke Lii.  He umikumamakolu ka nui, oia keia:  J M Kapena. J. Moanauli. J.U. Kawainui, J O Carter, S L Austin, R W Wilcox, A K Kunuiakea, Simona Kaai, J L Kaulukou, F W Beckley, W P Wood, J Nawahi, J B Atherton.

            Ma keia wahi i pau ai na hana o ka halawai, a hoi keia a me keia me ka nune ana.

           

(Mai ke Kuokoa Kuikawa mai o Aug. 1.)

            HE ano kamalii ka olelo ana, aia a hoahewa na makaainana i na Kuhina, o ka hoahewa iho la no ia i ka Moi; aole pela.  O na Kuhina o ke Alii, a me na luna a pau o ke Lii, he poe lawelawe lakou a hooko ma na oihana o ke aupuni.  Nolaila, o ka inoa maikai o keia poe luna aupuni.  ko lakou ike a me ka makaukau ma ka oihana, he mea nui ia imua o keia lahui; a pela no hoi imua o na lahui e ae a pau e lawelawe ana i na hana me kakou.  I ka wa a ka Moiwahine o Enelani e hookohu ai i kekahi Kuhina paha. a i ole ia i kekahi Kenerala a Adimarala paha, i kupono ole ma ka noonoo o na makaainana no kana oihana, heaha iho la ka hana a ka lahui kanaka Enelani?  Eia, e hoolaha ana lakou i na manao e pili ana i kela kanaka iloko o na nupepa, a e kamailio ana lakou nona iloko o na halawai makaainana.  A ina ike ka Moiwahine o Enelani aole i holo pono na hana a kona mau luna aupuni, heaha iho la kana hana ia wa?  O kona hookuu aku no ia ia lakou, a hookohu aku he poe hou.  A i kona wa e hana ai pela, aole i hoemi ia na mahalo ana a ka lahui Enelani no ko lakou Moiwahine, aka ua hoomahuahua ia aku; a ke olelo nei na lahui a pau, he Alii hana naauao ia.  A ua lawelawe ia na hana a pau mamuli o ke kanawai a me ka maluhia, a no ka pomaikai o Enelani holookoa.

            Pela ma keia aina, e pono e kuka oluolu kakou, me ka hoomanawanui pu, a e imi kakou e ike pono i ke ano o ka noonoo a me ka makemake o kela a me keia; no ka mea, me he mea la oia paha ka makemake o ke 'Lii, i ike maopopo oia.  A ina e ike oia he mana o ko kakou no ka hoomau aku i ke kokua a me ka pomaikai o keia aina, alaila, e noonoo pono no oia no ka poe kupono ana e hoonoho mai ai maluna o kakou, a oia no kana e hookohu ai.  Oia no ka manao o na haole e noho nei.  Aka, ke olelo nei kekahi poe, i ake nui ma ka hoohaunaele a me ka hoopunipuni, he noonoo ino na haole.  O ka manao o na haole, a me ka manao o na Hawaii maikai a pau, oia no ka malama i keia aina i pomaikai a i mau aku kona kuokoa.  Aka, i mea e hiki ai keia, he pono ke loaa ona mau kuhina i ike ia he poe ikaika, a he naauao a i mahalo ia e na poe a pau.

 

PAPA, PAPA AIA MA KAHI O LEWERS & DICKSON! (O LUI MA.)

 

MA KE KAHUA KAHIKO MA Alanui Papu a me Moi E LOAA AI NA Papa Nouaiki o kela a me keia ano.

Na Papa Nani a Paa no ke Kukulu ana i na Hale!

Na Pani Puka, Na Puka Aniani, Na Olepelepe, Na Pou, Na O-a, Na Papa Hele, Na Papa Ku, A me na Papa Moe nui loa.

NA PILI O KA HALE O NA ANO A PAU.

a Pepa Hoonani, Na Pena o na Wai a pau, Na Kui mai ke Nui a ka Makalii, Na Ami Puka, Na Ami Puka, Na Ami Puka Aniani, Na Ami o na ano a pua, Na Aila Pena, o kela me keia ano, Na Aila Hoomaloo, he lehulehu wale, Na Aila e ae o na ano a pau.

 

NA WAI VANIKI A ME NA WAI HOOHINUHINU NANI! o na ano a pau loa.  NA BALAKI ANO NUI WALE.

A ke hai ia aku nei ka lono i na makamaka a pau, ua makaukau keia mau makamaka o oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e pili ana ma ka laua oihana NO KA UKU HAAHAA LOA!

E like me ka mea e holo ana mawaena o LAUA a me ka MEA KUAI.

E hele mai!  E na Makamaka!!

A e lawa no hoi ko oukou makemake me ka oluolu a; me ka maikai!                        845 tf.

 

DR. RODGERS, OIA O KAUKA LOKEKE.

            UA hoonee ae nei i kona keena oihana mai ka @ Ai@ ma Monikahaae a Hoko o ka Hale Mu. Helu 54 Alanui Papa.

            Ma keia hope e hoomakaukau ana ke Kauka i kona mau Laau ponoi a puunaue aku i ka poe @ @.

            O kona hale noho, ana no ma ka pa o ka Hotele Hawaii ma kahi i noho mua ai.

 

Kauka O. S. Cummints, M. D.  HOMEOPATIKA.

Oia ke Kauka i kamaaina mua ia okou e na kanaka Hawaii ma ka inoa, "KULU WAI LIILII"

Ua hoi mai nei oia, a e pahola hou mai ana oia i kona akamai lapaau ia kakou.  Aia kona Keena Lapaau a me kona wahi noho i keia wa me kahi o Mr. Wm. G. Irwin, ma ke kihi o na alanui Papu a me Beretania, ma keia aoao aku o ka luakini o Kaukeano.                            888 tf

 

ANO NO I LOAA MAI NEI! Na Kaa Lio Holo Lealea!

Na Kaa Lawe Ohua a me na kaa holo palua, mau mea hoikeike aku, mai ka Hale Hana Kaa mai o ka Hui o Cortland ma Nu Ioka.    DILLINGHAM & CO.,         876 TF             Na Agena kuai ma Hawaii nei.

 

CHRISTIAN GERTZ Mea Hana Buti ME KAMAA MAOLI!

Alanui Papu, makai o ke Keena o Lui & Dickson KE HAI AKU NEI OIA I NA MEA A PAU.

Ua hoi mai oia mai Kapalakiko mai, Ilaila Oia i ohi kino mai nei i na waiwai nani a paa o kona oihana, a ke waiho ia aku nei no ke kuai ana no na kumukuai o ka manawa HE MAU WAIWAI PIHA O NA BUTI!

Na KAMAA HAAHAA a me na ano kamaa no na Lede.  Na Buti, na Kamaa Haahaa a me na ano kamaa e ae a pau no na Keonimana.

NA BUTI & KAMAA HAAHA! A ME NA ANO KAMAA E AE A PAU NO NA KAMALII! NA KAMAA O NA ANO HE NUI O NA KAMAIKI OPIOPIO.

            O neia mau mea a pau ua hanaia me ke akamai loa a me k paa o na ano hou loa, a ke hooia ia aku nei ia mau mea e li k me ka mea i olelo ia.

            E lawe ia no na kauoha mai na Mokupuni me ka mai au me ka eleu.             3m942

 

LOLE MAKEPONO ke Kuike.  E LOAA NO IA MA KAHI O KAKELA ME KUKE!  E LAA NA Ahinahina, Kalakoa, Keokeo, Leponalo, Pena, Aila, Aniani, HA MEA PAULA!  KOPA, AILA HONUA, AILA HOOMALOO Kui Kakia, Pakeke, Tabu, Kaula, Noho Lio, Hulu Palaki, na Pulumi.  

A HE AGENA NO HOI NO NA MOKUPUNI O HAWAII NEI NO NA

Lainakini-nao, Lainakini Maoli, Palule Kalakoa, Alapia, Kelepa, Kilika, Na lole kupono i ka wawae, Palule Huluhulu, Na Lole Huluhulu, Na Lole no ka hoohehelo ana Lipini, Lihilihi &c.

A ME NA Mikini Humuhumu MakeponoLoa!  A ME MAU MEA AI KAHI Ka Palaoa, Kopaa, Raiki, Pia, Hoohu, Paakai, Huaala, Pio Kulina, &c.

A he Laau Lapaau Kaulana Loa A DR. JAYNES.  Laau Kunu, Laau Hoomaemae Koko, Laau Hoopau Naio, Penikila, Huaale A ME NA LAAU HAMO, A PELA'KU !             840 TF