Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIX, Number 36, 4 September 1880 — Na mea hou o Kipahulu. [ARTICLE]

Na mea hou o Kipahulu.

Eka Nupepa Kuokoa e. Aloka oe:— He mau makahiki iehulehu i hala ae nei, he «ina kuaaina keia mamua, aka, i keia wa, o keia kekahi o na apana holomua o na hana mahiko e noho nei ma ka hapa hikina 0 keia puali o Maui nei. Mai knhi apana a 1 kahi, aole i piha na miie he umi, aia malalo mai; iloko aku net o ka hapa o ka makahiki 1878, ua hoomaka mai oTK Kolaka e noho maanei, e paeh i ko ioko o ka honua, ama la makahiki mai a hala ae ka 1879, heie iiilii mai no. a i keia makahiki, ua holo ! pono oa haua. ua ulu maikai ke ko. he mau ! hanen eka ko i paa i ke kanu ia; i keia wa, |ke eli ia nei ke kahua o ka hale wili, ma* | lalo o ke alakai ana a ka wiliki James K Kalikolehoa. Ua paa ka uapoma Kaapipa, a ua kapi'.i la i ka papa; he hale ukana malalo o ke awa e ku nei, he hao wale no na mea a pau; a mai ka uapo mai aka hale ukana he alanui hao, a maluna o ke kaa ka

ukana e lawe ia inai ai a loko o ka haie ukana; ua kapili la ke aianui hao mai lalo mai o ka paii a hoea iiuna loa, nona paha na kapuai he haneri aoi ae. Aia iiuna ioa nei, " I koki o Wailau i ke alapii aka Opae," ke ku nei he mahu hiu ukana.na ka mahu e h)U nm a kau iiuna; ke kapili ia nei ke alanui hao mai kahi mai o ka m«hu e ku nei a hiki i ka haie wili; ua iohe pono mai au ia T K Kaiaka (ona mahiko) he kaaahi ka mea nana e lawe ka ukana mai uka aku nei, a mai kai mai hoi oka moku. Holo na hana ma Kipahulu nel iloko o keia mau ta ! £iua halekuai e ku nei, he haole a he ktki. a hookahi haie inu kope a inu l<i hoi no ke keiki o ka aina pua; hookahi hale pakaukau ia oo Simona Kanaiuio, ma na ahiahi Poaooo a pau he piha pono i na kanaka, ane iike me kekahi hapa o Honolulu. e huliamahi ana oa kane a rae na wahine, aa ke» iki mai ke nui a ka liiiii, raai kekahi hapa o Hana a i kekahi hapa o Kaupo, e hele mau mai ana i ke kuai lei o keia a me keia ano. £ia kekahi mea mihalo nui a'u. o fca piha pono o ka loalnni ke hiki ī na anaina pole i ke Sabati, he eleu na kanaka a me na kamalii i ka hele mai i ka pole. Ke ao nei o J Nakiia i ka olelo Be;itanm ' ma Kipahulu nei, ua eieu oa makua; he kula ! kookoa keia. o ka nul o oa hauenana kuīa he 46. O ka aku o ka pole no ke keiki hookahi he 25 ker>eta. NokiU, ua hoiomua ma na haaa e hoowaiwai ai i keia ooho ana; oa hok» pu me na haoa a ka Haku, a oia no hoi kai'u mea oi ioa aiu o fea mahaio; ao!e pela o Hana. ma Ina hana a ka Haku he ala iki mai no. a ma 1 na hana e hoohoiomoa a> i na haoa « hoo- | waiwai ai. he pono ke kao ae ao ma na 4e- | geie a lonitu paha o Udana. ohi hoi, he 0 | i kau ia ma ka hema o ka puohuihelu. aole ioa heiu ilaila. Ke hoomaka neii ke Kahu | Kola Sabati nui o Maui Hikina nei e kaa» I p«a! i oa Kula Sabati. Oka wi* o» kekahi l mea hou aoo nui, i kekahi wa. ai na naa« ; hana aT K Kaiaka ika raiki. O kahi paī kalo e maaoao-o ia nei, aoie i hiki i ka 18 paona io, aia a hui po ia me ka ia-i. alaila, 180 paooaj oia ilio ia ko ka hapaHia. lahooa [ komakahiki i na paiai mai o Keaoae, ma ka

ifea o fci mokoahi mai o maiole i ke kai o Hao«. wili pu i ke lai o Mooie*. lele ko i ke • Inii o Kipahuio," He rat-u wibi met hoa iho liiio ku«tio« nei. Omo oo o Übx Uiuni. kipahuiu, M>qi, Aogtte 19, 1980.