Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIX, Number 37, 11 September 1880 — Palapala na Rev. James Kekela. [ARTICLE]

Palapala na Rev. James Kekela.

I PUiMAU, Hivaoa; luiai 5, 1880. Kk?. H. H. Palkka. Aloha nui oe. Kia tio «u \ keia mau la mt ko ra«ut h«le. a o kuu ohini, «i« lakou a ptu ma Uapou e noho nei. E hoiWe no au malalo .iei i wuhi mooleio pokole. j Apfrrita 4, 1880. Oia ka U a miua roe • kuu keiki S«muela » h*ale!« ai » S«n Franj cii?co. a 6au ma ka moku Greyhound, holo |no ka paeama o Nuuhira a ma ka la 25 o | AperiU, ku ma Taiobae. ke iwi ku oioko ; maikai o ?tuuhiTa, launa koke auiua me S I Kabarea!oha UaUa, me ke a!oha nui no, e j noho kali ana no oia ia inaua ilaila, oo ka j mea - ua ioaa mua na leta ia lakoo mai HoI uoluiu mai. e hoike aoa, ma ka malama o ' ApenU e kau ai maui ma Nuohira. a

L'a noiio iki aukoa mm Ttiobae i tekahi mau U eha, aU;«a, Apenia 30 bolo o» U«poa, a Uaoa pu rae ko'o ohaoa, k» v»btoe a me oa keikī a maua. a me ki obata o S | Ktawe&loha» me oa wūmaka heklei« kahe iaoa ma oa papaiioa me ke aloha om ao» a ! hoooani aka ū makoa a pao i ke Ak»a Inaoka Uni. ao kooa lokomaikai diī niai. ; ia'u ka mea i hele auwana a hoi a buoa | hoa mc kaa ohaoa a me o'u maa toapita-, [ haoa mhiooan. ; £ oia pono ana oa ohaoa mbionari t | | i keia oaoawa ma Uapoo. • ma /loona j | HiTtoa, a oa maikai na kamiaina ma »| ! maa waht. ' O Poamau oei, kahi a maaa i ooht ai no ■ k<?ia mau makahiki h* iwakaiaa kunaro«-' kolu, he poe paakiki ioa ma ke kaaa. • ma j ka h«na <no he nui waie. : He mau kaua kuioko ma Puamai nei.. m«hope iho oko u hoio ana aku dpī Hh ; waii, a ua nui ka poe i ku i ka pu a nake.. a ua ku hoi kekahi poe, aole 1 make. eiwa ka nui oka po<» i euake, a he 11 iku a ' ola no. I

A ma ka malaaia o Aperila. heie lek«hi poe i ke kaua no Puamau nei, .i Moei. ma ka aoao o ka Pohaku ma e noho nei. i loaa ia lakou kekahi kanaka, ki pu aku la la poe . nei o Puamau ia la a make. a ooki kona ' poo, a lawe mai la i Puamau nei, a u ka-, lua ia a mna. a na ka poe kahuna pgana ( S i ai i ua poo nei. I I ka la i (awe ia mai ai ua poo la i Puamau uei, ua ku mai ke Kiaaina Faran inaa-) nei ma Nuuhiva kona wahi noho man a ua ! hai ia i ua Kiaaina Parani la keia han ino loa a ko Puamau poe, no ia mea, ua kau-; oha ia aku ke Kiaaina Farani ina lahiti, ! e hoounn niai i mau moku manuwa Farani, | e hookahe i ke koko o ko Puamau pq», no ; ko lakou paakiki ma ka hana ino, heoiaio no ka paakiki o ko Puamau poe na ka hana ino. Mei 3. Holo au no Hivaoa, la 7 lti ma Atuona, launa pu me J Hapuku ma, e ola pono ana no laua me ko laua ohana. Mei 8. Holo no Puamau, a ma kala 11 | ku no Puamau, a launa pu me kuu mau I haumana uuku a me na kamaaina apau o Puamau, a he nui ko lakou hauoli i ko'u hoi hou ana mai me ke kino ola. no kamea, ua lohe nui na mea a pau ina ka paeiina o Nuuhiva, ua loohia ia au i ka mai pujule, i ko'u pae ana ma Honolulu. A ua lauoha < ia o A Crawford, ma San Francisco e kii mai kona moku ia Naoimi me ua ieiki a maua, a hoihoi la lakou ma Honolulii—He mnlu pono no na mea a pau ma ka hab, aole no i hana ino mai na kamaaina, mau pono no na wahi holoholona, makaala to na alii o maua I ka hoomalu ia mau mea. 0 na ohana kaua īwaena o ko Pinmau poe, me kekahi poe no ia, a ua noho lekahi poe me ka hele ole ma ia hana, hoikahi wale no o'u po i moe ai ma ko mauahale, •laila, hoi hou i Uapou. j He uui ka pilikia pihoihoi o na kamaina, no ka makau i nu moku manuwa Fa;mi e hiki mai ana e kaua i ko Puamau neipoe. j A o kekahi poe kamaaina, iawe i ko likou j ukana ma ka hale o ke kumu Pope i nalu. ; iune 26. Launa aku au me ke kiinu Pope maluna o kekahi o na moku kaui Fa-1 rani, ku muu mai la ia moku. j 1 mai la ke kuinu Pope ia'u: " Hepono ■ oe ke hele mai ma ko'u hale e nohi ai i! pono." i J Kekela—No keaha ko'u mea e h*Je ai! j ma kou hale? ! K Pope—" No ka mea, e ki pu ia ani kou j hale me ko na kamaaina a pau ma Puimau ! I nei, ke hiki mai ka Adimarala. " i J Kekela—£ noho no au ma ko'uhale,! aole loa au e hele i kou hale e noho a. K Pope—E, e malama oe la oe; I J Kekela—E, na'u no au e malami nei.: lune 27. Ku mai la ka moku o ka Adi-! marala, me kekahi, ma Puamau nei. Holo koke aku la au e launa aioha ne ia. [ a kauoha mai la e lawe aku i na alii o ka | aina e kamnilio pu ine ia, a imi i ka nea e ' pono ai ka noho ana o na kamaaina t ka j aina, ma ka hookahe koko paha, ma k<kahi 1 mea e ae paha. | lune 28. Ua lawe ia na alii a pu o ! Puamau maluna o ka oioku o ke AHiAdi-l ! ! marala Faram, a owau hoi kekahi i holo j (aku e launa pu a hoike no'u iho. A hiaka-1 j ka lea i na inea a ke knmu Pope i loike j | mai ai ia'u, e iike me na mea a'u i hu te { ! nei maluna. ! j Pane mai la ka Adiman»la Farani ia'u. j | " E noho oe ma kou hale iho, mai leie i j I kona hale* Aole loa au e kipu aku ; koa | I wahi a i ka poe malalo o kou milu, ade no! ] hoi e hiki i ka poe mai na aupuni e a? ke i i haoa ino wale mai ia oe. " f ! lune 29. He halawai nui ma Purmau. | nei. m& kekahi la, Mei 11 hoi hou nr Ua-1 j pou, a ma ka la 17 launa hou au me kuu | ohana i me S Kauwealoha ina, no kuulohe ' ana ia S Kauwealoha ma, he haunaeiekaua 1 ma Puamau, noiaila ko'u holo wikiwikihoo-1 kahi, a woiho no i ka ohana ma Uapou No na Moiea Mamuwa Fa*ani. Ma ka hebedoroa mua o iane, ku uai U j 3 moku m»nuwa Farani ma Taiohae,Wuu- • , hiva no ke ki pu i ko Puamau poe. kehaa-1 ! wi piu o!e mai ka poe hana ino o Puanau ! [ia iakou iho. f iune 8. Holo au mai Uapou aku na k« ■ | waapa i e lauoa me ke Kuaina ! , Farani ma N-uuhivi a e noi ak j. owai ke- • | kahi e ho!o i Puamau, a aa kauoha le Kia-! laioa Farani ia'o. he pooo oe ke helepono I imua o ke Alii AdimaroU Farani. a kanai-1 j Uo p« rae ia, • i oa o» e ae la oe e hoio | | poao 00. ( | iune 10. Hoohuoa aku b au ia\ iho i I me kekahi mea maheie olelo malum o ka j

moku oke aii» Ad»fl»«i« Far*oi. ea !«not j aioh* aa me ia malooa o kooa moka noi, oan;. a hanohaoo, me ke aloha lulu iima'na a ua hoakaka lea oo au ia ii i na mea e piii; sni i kuu oihana misiooari a hoike »ku hoi i •u i na mea s paa aoa i ninaninau mai ai. e ptii ana no keia iahoī. He ano oiuoiu akahai kona ma ko'u nana aka i kooa hele-. heiena t ko maua kamaiiio aoa» a noi aku la . { au i?» ia no ko'u pooo ke hoio mai i Puamau , • oa ae pooo mai la no oia. ! lune 14, boras; kakahiaka, haakie ia j | Taiohae holo mua no Vaitahu. oia ke awa j i ko moku no Tahuata. hoim o ahiahi ku ila*; ! iia. • pīi raa kahi mokuahi ona e ku ana j 1 iiaiia. a holo no Hiv«oa, hora 10 ku ma ; ' Hanutakuna. | iune 15. Hoio oo Puamau a hookou ; mai ia ia'a a holo hpu aku ia ka moku no Tahuati. I i ' ; Ama Puamau, leie mai la ke aiii Adima-1 • rala Farani. na alii koa o na koa Farani. ke ' atu nui o Tahiti na koa o Tahiti. ke K!a- : ' aina Farani o Nuuhiva me Uapou, pau loa | i iakou i ka hoolako ia i na mea kaua. i Eia ka oieio kukaia ake alii Adimara!a | Farani. j 1 Ua kapu ka hana mmi a me ka inu i na inea ona, i na hana kekahi a ioti, e hoo-1 paa la i ka hao, me ka hoohana ia i ka hana ; f oolea; —O ka ona, nolaila ko oukou pupule, I i a pepehi oukou ia oukou iho, a me na hana ' ino he nui wale. | 2 E haawi ia mai na pu a pau ioa a eu* I kou ia'u ine ka poka, pauda, i maika-i ai ou- ] kou. 3 E hoounn na makoa i ka lakou mau I keiki e hele i ke kula, a e ao la malaila i ka ; ike i ktt heluhelo palapala me ke kakau paI lapala. O kn naauao o ka nukou mau keiki, oia kekuhi mea nui e pono ai ko oukou noho ana ma keia hope aku. 4 E hoonoho mai ana au i man koa Fa« rani e kiai ia oukou i maiuhia ko oukou noho ana a na lakou no e hoopai i ka poe kolohe mawaena o oukou. E hoohioio ia na kapu liilii ino iwaena o oukou, a o na kane a pau o oukou, he pono ke hoohana ia ina na alnuui a puni ka aina, ' e IHee ine ka hana ma na aina i hoona- | auao ia. | f> E imi oukou ina kanaka pepehi kana* ka i koe iwaena o oukou. a haawi mai ia'ti, a Inwe ma kahi e, i malu ko nukou noho ' ana ma keia hope aku. He maikai na olelo a ke aiii Adiinara!a I Farani, a nka heoko ia ka mea e pono ai. He ano oluolu no kona, ma ke kamakainailio ana, a hiki ia ia ke kamaiiio iki mai ia'u ma ka olelo Enelan!. He nno e ioa na hana o keia inanawa, ua ! kauoha ia ke aiii Adimarala Farani, e holo mai e k.iUn i ko Puamau poe, a ua holo mai no oia me ka makaukau e hookahe i ke koko oko Puamau poe, ekolu manuwa Fa- ! rani i makaukau no ka hookahe i ke koko 1 ke ku mai nei lakou ma ke awa nei o I Puamau. Eia ka nui o na kanaka i hele mai no | ke kaua. j Ma ba mokuhao oka Adimarala Farani I Victoriuse 420. Davot 150. Chaseur 104 i Kanaka Tahiti 120. Kanaka Nuuhiva me | Uapou 180; huina 9 74. | Ua hoolei ia na manao hookahe koko a ua pani ia ma ia wahi, ka hoopau ana i na | kapu kahiko lapuwale, a me na hana īno iai puwaie e ae o ka aoao pegana. j Ua hooko ia ka olelo a iehova ina oka j | Haku: Haleiu 76; 10: " E hoonani aku no I ka huhu o kanaka ia oe, a e liki no hoi'oe i j ke koena o ka huhu # " i E hnna ana na kanaka o ka houua ma* 1 muli o ko lakou makemake iho. aka hoi, he i hiki i ke Akua ke hoohuli i ka han« a kanaka i inea e hooko ia ai kona makemake. He aina kapu loi o Kina mamua, aolt | komo ka olelo a ke Akua ilaiia, kaua ko I Beritaui& me ko Kina, a ua hamaina ka pu- | ka, a ke koino ala na (in.siont.ri e hoolaha i ka eunnelio. | He kauā nui ma Amerika, no na nika, o ! ka hope oia kaua, he maluhia. i He kaua nui ma Fsrani. me Geremania | o ka hope, ke komo nui nei ka euanelio ila- | ila, Pela ma Sepania, a me italia, he nui na 1 kaua. he nui ke koko e hookaheia, o kona I hope, he maiu a maikai. Oke Akua wale | no ka e ike ini mea e hiki mai ana mai hope. O na mea a Ukou I ike, a malaila | kakou e hana'i. E huipu oukou a e noi | aku ika Haku nona ka haoa.- M E hiki koke | mai ke Aupuni oka Hāka ka Paeaioa o | Nuuhiva nei. Ua lawa paha keia !eta no oukou a p«u. I—aole au e hiki ke paiapaU pakahi i na makua misionari, m* kuu mau hoa kahuoapuie Hawaii, a me na makamaka a paa ma „ka Paeaina Hawaii:—mai ka Moi ma kona ; noho aln i!ana. a hiki i ka poe e uoho ana 1 maialo o Kona»malu. | Ke haawi aku nei au i ko'u aioha ia oakou ā paa, ma isa inoa o ka Hako leau ! Kri*to mai Hawaii a Kauai, owau oo kou : hoa kaowa iioko o Hnsto, Jaxes Keiela.