Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIX, Number 41, 9 October 1880 — KA MOOLELO O BERIANA KA WIWO OLE A ME MAHONE KE KOA: [ARTICLE]

KA MOOLELO O BERIANA KA WIWO OLE A ME MAHONE KE KOA:

MOKUNA XXV.

BKK kaoaka ainpahi, wahi a Benana; ua hahni anei ua opio la i knu mau ao f A he enemianei oia no'u i keia wa ? Aaie oia i hahai i ka'u mau oo ana, wahi ke *j>i Powa; no ka mea, ua hoomaikeike ku !a ka moneka Malaki inia i kona manao ipuwaK ma ka hoike ana aku i kou knuana iauna ole no kau mau hana. £ hoomaikai ia ke koa Malaki, wahi a ke a maluna o ke joo o keia opio na hoo* D«ikai ana a na 'ani. Hohoia koke ae U ka nanaina hoomnkue na ka helehelena o ua .lii Powa la. aka, >< omau mai la nae ia i ke kamailio ana: Mai moeuhane ia oe e Berinna, ua hooioki la mai au i ka hookau ana aku i ka iocp«i o ko'u inaina maiunn o ua opio ia. na aole ao e Uwe i koua ola me ko'u iinia onoi, ua koho mua ia no oia e hoopiha iho ka makalua o ka poe moe lepo. Ua ma* :«o kau keiki o Mukmin, he keiki ponoi ua Ia na'u a e haiihali ana oin e hooko i mu mau maaao maiuna ou. Ina »o!r o Kaiaki i akeakea ma ke paie ann nona, ma a ua make koke 01« mainlo o kau nmu kiu* >h» i oa ia i hala aku la. t ka uhaoe iapu, wahi a Beriitna; o ka >pio naita «nei nana i kaiii mai i ka lei gu« > o.a kau e kamailio nei ? ke kamaiiio nei au imua ou no ka opio aiwo ole i kue mai ai i na 'lii Denemaka aaioko o na paia o ka hnleaiii Kinikora; kn nea hoi a kau keiki i manao ai he kipi. A noiaila, o ua opio ia, he keiki oia na ko'u hoahanau aioha i make ? wahi a Beri »Ba. 0 oa opio la i ike ia o Mahone o ka Vio.aume ma ke awawa o Olen Mama, oia ke keiki a kou hoahanau a'u i pepehi ai mn ke j • ahele o Tiparere. E ike oe ann e Beria- j r*. ua kokowe aku ao ano i ka pahu hopu o | ka nooko ana i kau mau hana hoomaewa* ; ewa. j Aowe op e ka dtaboio. mnmuii o kau mau i £\nt, ua haawi aku la au i ke kauoha e maka op»o wiwo ole. £ make koke ana oia e Beriana, no k* aea, u* kakoo au iaia a paa i wahi nona e pake*e ole ai. Oiai, ua hilinai o Mukada i a* olelo a kekahi o ko'u mau kanakn ī iawe p'O it t ia, o keia opio he keiki ponoi oia ai'a. NeiaiU, ma keia aumoe. e kokolo | •a a aku do aa iioko o ka hale loie o Mukad* • Uwe mai i ka !ei guia no ko'u wahi hoannana. oiai hoi, ua ioaa ia'u ka hoaiiooa e koa mau puaii e hiki ai ke hookuu lanakiU la. Aka, mamua ae o ko'u haaiele «na i koa kjthu« hoomoana nei. e hoopa» no »a i ka ahewa ia maluna • ka o«ita opio no kona aihue, a ma ke kakahkka o k« la apopo. e okiia aku kona poo maUio o na kiuoha a Makada. Heaha kou manao e Beria na ao ka hookoia o keia inaina maluna o ka of*o a me oe pu e ke kanaka pakaha a aea wak? Aoie ka opio e kumakaia ia pela, wahi a J*eriana i pane ako ai. Na'o oia e hoopaOi bchi po ia aku kou hopeoa me ua opio 4a • |criua, wahi a ke 'lii Powa iaia i laiekk ae ai i kona iima e hahau iho i ka pahAaaa aaaiooa o kaoa luahi. Oaai oa 'ih Powa oei e hahai ana la Bermam. i ke kahoa e ioaa ai iaia o ka Ui guia * m* ka hofena o ka kmkoe koa opio. aia kokolo aai )a kekahi kanaka iloko o ka *hak ble a aa mau moho nei • ioakaha ana

i aahu ia tue ke kahiikO o ka poe De!ati<sia« na. Hele mai la oja a ku ibo ia mahope pono o ke lii Powa, kaikai ae la i kona lima iluna roe ka makaokaa e hoomoe īho i kana pahikaua maiaoa o kona poo. AUa, kali iki iho i& nae ia no na oielo i koe a ke 'lii Powa ia Beriana. Aole aoei oe e Beciaoa e noi me ka mihi? wahi a ke 'iii Powa i pane aku ai me kona makaakau e hooko i kona inaina. i ke Akua wale oo au e mihi aku ai, wa- ? hi a Benana. AlaiU, e make koke oe e pooo ai ano. O oe e ka ohane ino e pono ai, i hohola ae ai kekahi leo me ka moakaka mahope ko- : ke ona. E hoomainoino ia oe ī hookahi . tausani manawa a hiki i kou make ana. i A e iike me ka owaka ana a ka uila a me : ka halulu ana o ka hekiii, peia ka hikiwawe ! 0 ka hauna pahi malana o ke 'lii Powa n i wniho avu ia oia iiaio o ka honua. Lele iho la ko ka Moi Beriana hoopakeie { maluna o kana pio, kaili mai la ī ka pa*ii- 1 kaua mai ka iima mai o ke 'iii Powa, me ke kau ana aku i ka wini oi o ka pahikaua 1 kona puu, me ke kaleie ana o kona kuli iluna o ka uimuma o ua hiena lai Ua hoonmikai iu oe e na iani, e kuu hoopakele wiwo oie, wahi a Beriana, īaia i aia mai ai mai kona wahi moe a Eopu iho la i kekahi pihikaua. E na kiai! E na kiai ! Heaha keia mea. E lumai anei au i ka maka o ka pahikaua iloko o kona puu. e kuu iuaui a me kuu makua ? i noi ae ai ka hoopakele o ke 'lii iaia j haka pono aku ai no kona ne mai. E kn Alakua Hemoleie ! wahi a Beriana, laia e ku pnhaohao anu miua o ka heleheiena wiwo oie o ka opio, he oiaio na ke keiki a kuu hoahanau i hoopakeie ae i kuu ola. Auwe oe e kuu keiki koa, ua hana hewa aku au ia oe ! Heaha keia e kuu makua? wnhi n Aluknda, iaia i komo mai ai me na koa he iwakalun iioko o ka hale lole, kahi a Beriann e noho ana. E hoopaa aku oukou i kela ilio knwau, aka, mni kau aku i ko oukou linia maluna ona e ko'u mau naita. Mui hoopaumaele i ko oukou mau iima me kona koko. E Mui kada, e Mukada, e puiii pumehana ae oe i | ko'u hoopakeie wiwo oie. a e aloha ae i ke | keiki a kuu hoahanau aioha o Mahune ! Lalau aku la o Benana i na iima o ua opio ia, puiii iho ia ine ka nna iho i kona mau waimaku a tne kona piha hauoli nui. E kuu makua, wahi a Mukadn, heahn keia mau haoa a'u e ike nei, eia ke 'ln Powa o ka uiulaau a me keia opio mannei. Oia ko'u hoopakele, ke keiki hoi a kuu hoahanau i naiowaie ai, a o kou io aloha pouoi hoi e Mukada. E ke Kahi Kolu! Ua hookau aku makou i ka hoopai e iawe ia kona oia makamae. Me na maka pihoihoi a me ka pihe kumakenn o Mukada i uwe hamama ae ai. oiai o Berinna e hoakaka piha una i ka moolelo imua ona. I ka haawiia ana o ke kauoha i na Delakaaiāna e hopu i ke 'lii Powa, u» hopula iho la a paa, me ka hauhoaia ana me na k«ula, | a pan pio hnu iho la ua eueu nei o ka ulu- ! iaau in Henana iloko o kona hnle lole ponoi. Aka, mamuii o ka uwe kumakena a ka Moi noo a me kana keiki, ua pioloke la na kaukauah a me na keiki niii o ka aina iloko 0 ka puali kaua, nolaila, ua pau mai is l>kou e ike i ke kumu o keia makena iloko o ka hale iole o Berlana. E hoolohe oukou e na naita a <ue na 'iii hopo oie o Irelani, aia ke waiho mai In ke kanaka aea wale, ka niea i hoao e powā iho ia'u i ka po nei, w»hi a B?riana me ke kuhikuhi aiia aku i kona erietni. nana po | ae hoi oukou i ka mea naon au i hoopakele j ae*mailoiio ae oia make. oia hoi ke keiki a kuu hoahanau i aloha nui ai. oia o Mahone ka mea i powa »• • \ | U }l E oia mau o S»r. M*Uone o ka Violaume, i ho6ho mai ai o Don«l>«, iaia ī h»gaf ie ai i kana laau ihe a kiekie iluna. a oniu ae la inaluna o ke poa o na mea a pau. E kuu hoahanau o ka pupou hookahi. e helu pu la oe ma ke kahua kaua me ko lrei»ni mau kana koa a pau ma ka la apopo. Aloha oe e ke 'lrl Mahon*, wāhi a ke koa I Maiaki ua Uahie oe e kaei i ka a ! kou makua. ! Hoopuoi koke ia ae la ke koa opio uie Is# | lulolima pumehana ana a me ke kuwili ana a We aloha mai kela a me keia o ka paali k«oa holookoa; E pono e make ke kipi hoio oahele i i ka» | hea aku ai o Deoala. 1 M« ka wehe'na o kaiao e make ii oit, i wahi a Benaoa. E kiai makaala loa oukou * iaia i ole «i oia • palemo hou aku mai ia kakou. Ke homo hou nei au ia oe e Beriana o Tokomoo«, i paoe mai ai ke pio; e kakeie

>na no au ma lie kahoa kaoa q>e ke kue mai ia oe ma ka la apopo, oo ka mea, pela ka mee i wanan* mua ia. E oia no au a hiki i kuo ike ana ia oe e waiho ana imua ? o kuu alo ua make; o kau keiki haakei, e ; weiuwelu liilii ana oia i ka lima o na Dene*; maka i ka la apopo. ' E ke 'lii ka Moi a me ka Ihiihi, i pane ; aku ai o Donala, iaia i hookokoke aku ai ī' kahi ake 'lii Powa e waiho ana. E haawi ; ia'u i ke kaueha, e pepehi ae au ano i keia I der»gona eleele. He elua ae nei manawa I au i hoopakeie ai iaia, a he elua no hoi kou : hoohokaia pna ; nolaiia, na'u e hookaaw&ie ■ aku iaia mai'kana mau hana koiohe ae, o j komohia hou auanei oe iloko o ke kaumaha ! m<* ka la apopo. Ua uluhia ia oia me na ! iapu o ka po, a nolaiii, e lanakila hou aua-' nei oia mai ia kakou aku, ina o ka puali ; kaua holookoa ke kiai ana iaia i keia po. Mai kau i kou lima maluna ona, wahi a ka Moi. Ma ke kakahinka oka la apopo e makaukau auanei ke k«naka oki poo e hooko aku maluna ona i ka hopena ana i hana ai. i Aka henehene ae ia ua 'lii Powa ī nei i ka wa a na koa ī alakai nku ai iaia mai ka bale lole aku, i ka Moi Beriana i haliu ae ai a apo aku la ia Mahone. Aole i pau.