Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIX, Number 50, 11 December 1880 — Page 4
| This text was transcribed by: | Leilani I-Lovell |
| This work is dedicated to: | Mele Holokahiki Lovell |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
KA NUPEPA
Kuokoa me ke Au Okoa
@ HUHA.
No ka Makahiki. S2. Eono Mahino, S1.
Da@@ Kai@@ ka E@ia.
KOMI@E HOOPONOPONO.
Hezekia Aea.
POAONO, DEKEMABA 11, 1880
KE OLA!
Salvation, Morning Light
Ke ola! leo oli nei,
Ke ola! e hookani ae,
Ke ola! ou hauoli e,
Ke ola! mai ia Iesu mai.
Cho. Ke o-la! ke o-la!
Ka leo oli e.
@: Hoolaha no i o ianei:
Ke o-la, ke o-la
Ke ola no @ mau.
@: Ke ola, e hookani ae :@
2
Ke ola! e memele ae,
Ke ola! leo hoomaikai.
Ke ola! leo mana nei,
Ke ola! leo l@@ile.
Cho. Ke o-la, &c.
3
Ke ola! leo paipai nei
I na luuluu a luhi e,
O Iesu no ke alakai
I kahi home e maha‘i.
Cho. Ke o-la, &c.
4
Ke ola! leo kupinai
I o ianei, i uka i kai.
E lohe ko na aina a pau,
No Iesu mai ke ola mau.
Cho. Ke ola, @@
Hawaii.
Kaauina Hola Sabati.
HELI 13. SABATI DEK. 2@, 1880.
KUMUHANA
Karisamaka. Pauku Baibala.
Pauku Gula. Isa 9;6. Manao nui.
Iesu ke Lii e ola‘i.
Mele. “Nu Oli.” Lei Alii, 56.
Pule hoomaikai i ke Akua no keia nu oli kamahao, ka hanau ana o Iesu ke Lii e ola ai.
He mea maa ka malama ana i ka la hanau o ke keiki paha, o ke lii paha. Ka la 16 o Novemaba, oia ka la hanau o Kalakaua ka Moi o Hawaii nei. A ua kena ia kanaka e hoomanao ia la, he la nui, he la aupuni, he kulaia. E pani ia na puka o ka hale aupuni, e malama ia la.
He Alii oi loa aku ko ke ao nei, oia hoi Iesu Kristo. Ma ka noonoo ana o ka poe noonoo, ka la 25 o Dekemaba oia ka la i haoau ai Oia. Ka la ia i hookaawale ia ma Hawaii nei i la aupuni i la kulaia. Nui na makahiki i hoomanao ia ai keia la e kanaka Hawaii, me na keiki Hawaii, e like me ko na haole hoomanao ana.
No ka lawe ia ana o keia la i la hoike kula Sabati ma ke kau wahi, nolaila ke kumuhana o keia Haawina Kula Sabati ke kumu hana hoi ia o ka Haawina mua o keia makahiki.
Na Ninau
Na kane. Mahea kela pauku, “Aia hoi, e hapai ana no kekahi wahine puupaa, a e hanau mai hoi ia i keiki, a e kappa aku no oia i kona Inoa, Imanuela? Is 7;14. Mahea i kakau ia ai ke ko ana? Mahea kekahi mau pauku e hai mai ana i ke ano o keia Keiki? Isa 9;6,7. heuhelu mai.
Na wahine. Owai kekahi mau inoa o keia Keiki? He Keiki Alii keia,mahea ka like ole o keia keiki alii me na keiki alii e ae? Nui na mea i like ole ai. Kahiko loa keia i kinohi no. Io 1;1:14. Pela anei na keiki alii e ae? Ma ka lani no ia me ka Mahua mamua Io 17;5. E alii pu ana Oia me ka makua mamua. Aole Oia i hemahema. Ua waiwai loa. 2 Kor S;9.
Na ui me na keiki. Na hana mua a keia Alii Pehea Ioane 1;3? Kol 1;16,17? Kupanaha ea? Nana ka i hana a hoomau ina mea a nau. Ae, a ua maikai loa na mea i hana ia mamua. Hookahi no aupuni;, hookahi no alii, pau na inea a pau i ka malama i keia Alii hookahi. Kuikahi, maluhia na mea a pau. Aohe mea kue.
Aohe enemi. Ua mau anei ia kuikahi me ka maluhia ana? Aole. He kipi ma ka lani. No ia kipi ka d@ holo, o Satana, Mokuahana ke aupuni. Hana koke ia i hale paahao, oia hoi ka lua ahi no ke poe kipi, a kipaku ia aku lakou ilalo, me ke aloha ole ia. me ka hana ole ia mahope i mea e kala ia ai. e heino ai, a e hoi hou ai lakou i ka lani. Aole anei i loaa mahope i kalahala ao ia poe kipi? Aole loa. He poe naauao lakou. Kipi me ka naauao. Nolaila ka loaa ole o ka mea e kala ia ai ko lakou hewa.
Auwe! he mea makau loa ka ka naauao? Ae, @e @ea ia e make ma@ loa ai ke loaa ole kekahi Alii e hiki ai ke kala i ka hewa.
Mele: “Make Iesu no’u.” Lei Alii 53.
Ke kala a pau. Ua lilo kekahi hapa o ko ke Akua aupuni, aole i loaa ka mea e hui hou ai ia hapa kipi. He hapa kipi nae mahope iho. Heahe ia hapa? Ka hapa e pili ana i ka honua, i na kanaka, ina kamalii. Pehea ia kipi ana? He kipi naaupo. Ke poo o ke kipi ma ka lani, ka diabolo, hele oia, a ma kona maalea hoohina ia Adamu @@, na poo e na lahuikanaka. Hina laua, hina p@ na mamo. A lilo i poe kipi. Ke kipi nui elua keia. Mokuahana hou ke aupani o ke Akua.
Ma ke kanawai paa, pono ke make ka poe kip@. Auwe! E pau aoa anei i ka make na miliona kanaka o ka honua?
Na kane. Hai mai Mat1;21.
Na wahine. Hai mai Io 3;16,17.
Na ui me na keiki. Hai mai 1 Tim 1;15.
Ke kula a pau. Hai mai Rom 6;23.
Ua ike anei oukou i kekahi makua alii i haawi mai i kana keiki e make i pani no na kipi? Ua lohe anei oukou, ua ae kekahi keiki alii e make i ole e make na lawehala?
Na kane. Hai mai Roma 5;8.
Na wahine. Hai mai Io 4;10.
Na ui me na kekik. Hai mai Rom 8;32.
Ke kula a pau. Hai mae Epe 4;8.
Mele. “Mele no Iesu.” Lei Alii 24.
He la makana nei. Makana na makua i na keiki. Makana na keiki i na makua, na kane i na wahine, na wahine i na kane, na hoahanau i na hoahanau, na kumu i na haumana, na haumana i na kumu, na kupuna i na moopuna, na moopuna i na kupuna. Nui ka olioli no na makua i loaa mai.
Na kane. Owai kai hele mai ka hikina mai me na makua no ‘ke keiki alii o na Iudaio? Heaha na makua?
Na wahine. Owai kai hai mua i ka hanau ana o ke Keiki Alii? Hai mua ia ia wai? A na na kahu hipa i hai aku ia wai? A nawai i hai mai i na kanaka Hawaii i ka hanua ana o Iesu i kalahala, a i Alii e ola mau ai?
Aloha na misionari, ea, ia Hawaii nei. Pehea ka loihi o ko oukou lohe ana i ka ou hou mai i ke ola ma o Iesu la?
Na ui me na keiki. Hai mai i na makana a Iesu i haawi mai.
Nui wale. Ka malamalama, ka ike, ka naauao, ka baibala, na Sabati, na halawai, na kula Sabati, na himeni, ke kala ana i ka hewa, ka hookuu ia ana o ka luhi, o ka hale paahao o Satana, ka maha, ka maluhia, ke ola mau loa ma ka lani.
Ke kula a pau. Pehea e loaa mai keia mau pomaikai he nui wale? Ma ka manaoio me ka malama pono ia Iesu.
Heaha na makana a oukou e haawi aku ai i keia Alii maikai? Na naau, na kino, e hele mau i na halawai, i na kula Sabati, i na aha haipule, i na dala, mea kuai baibala, kuai himeni, i na buke e pili ana i ke kula Sabati. E kokua i ka hoolaha ana i ka nu hou maikai, ke ola ma o Iesu la, i ka hoolako ana i ka poe ilihune i ka Iesu olelo. Hai like mai, Oih 4;12, Hal 2:6-12.
Na Olelo Paipai.
Mele. “Ke Lii Imanuela.” Lei Alii 122.
Pule i lanakila ke aupuni o Iesu, i mahuahua ka poe haumana ma ka makahiki 1881.
Haawina no Ian 2, 1881. Luk 1;5-17.
KA MOOLELO O KA AHA LUNAKAHIKO
O NA MOKUPUNI O MAUI.
(Koena mai kela pule mai)
La hana 4, Poalima Nov 15, 1880.
Halawai ka aha ma ka hora 9 am, e like me ka hoopanee ana. Malama ka aha i ka hapalua hora haipule me ka himeni 185.
Heluhelu ia ka moolelo o ka aha a hoapono ia. Hapai ia ke kumuhana 8, oia ke kula Kahunapule, hai mai o P Keaupuni he keiki kana e makemake ana e hoouna i ke kula kahunapule, o H Leo ka inoa, hooholo ia keia kumuhana, a noi ia mai i na hiki mai ka makua Alekanedero, oia ke komite ninau ia H Leo.
Hapai ia ke kumuhana 10, oia ka mahinahou, lawe ka aha a noonoo, kamailio o A Pali i ka hana a ke kahu no ka mahinahou ma ka apana o Lahaina.
Ua lawe ke kahu i ke koikoi o keia hana ia ia, a no ia mea, ua loaa mai ke dala no ka mahinahou, kamailio mai o J P Kuia a me G Kaalawa, hooholo ka aha e lawe na lala o ka aha i na mea a ke kahu o Lahaina, J P Kuia a me S Kaalawa i hai mai ai a hana aku ma ko lakou mau kihapai iho.
Haawi ia ke kumuhana 11, no ka ona, ma ke noi a Pali ua hooholo ia, e lawe ka aha i ke kumumanao a E Helekunihi i rula e hana aku ai ma ko lakou mau kihapai.
No olelo hooholo. I e malama ia ka hebedoma haipule, oia ka hebedoma mua o Ianuari 1881 e hebedoma haipule, a ka Poaha hope no na kula.
Koho ka i komite e hai aku i ke aloha o keia aha i ka hoa o ka aha i pilikia mai, ke kahu o Wailuku, ma ke noi a A Kaukau ua koho ia o E Helekunihi ke komite palapala, a o J S Lono ke komite kino a nana e lawe aku i ka palapala a ka aha.
Heluhelu mai ka lunahoomalu i ka palapala hoopii mai ia E Helekunihi mai no ka aie o ka ekalesia o Wananalua Hana, i na dala he 23.50, lawe ka aha a noonoo, koho ia o J K Iosepa a me H Kekahawalu, i komite e kuka pu me ka ekalesia o Hana no keia aie.
Heluhelu mai o A Pali he olelo hooholo, hooholo ia, ina lawa ole ke dala no keia aie o ka ekalesia o Hana, ma ka hana ana a ke komite, alaila, na keia aha e hoopau ke koena ke kaa ole, i ka hui hou ana i ka mahina o Mei 1881.
Koho ka aha i komite ninau ia H Leo ke keiki a ka aha, D Pahia, S K Kauwe, S Kaalawa, na komite.
Mahope o ka pau ana o ka ninau ana, ua noi mai o D Puhi ka lunahoomalu o ke komite, e hoapono ka aha ia H Leo a e lawe i keiki na ka aha, a e honuna i ke kula kahunapule.
Heluhelu mai o S L Kalaola he olelo hooholo, olelo hooholo, hooholo ia.
Ke haawi aka nei keia aha hui o ae I@nakahiko i ka mahalo piha i ka ekalesia o Haiku a me na ekalesia o Huelo a me Paia, me ia po na keiki misionari. @ me J M Napulou, no ko lakou kokua nui ana mai i na mea e pono ai keia aha hui.
Hoike a ke komite imi haawina.
1. 1 Heaha ka like ole o ka manao, ua lawa ka mohai kalahala no na kanaka a pau, a me ka mana o na kaumaha ka mohai no na kanaka a pau, P Keaupuni.
2. 2 He mea pono anei ke malama ia ke kahuna haiolelo ma na mea e lako ai ke kino i ka poe ana e ao ai ma kona kihapai, J S Lono.
3. 3 Heaha ke ano o ke mea he pono ke lilo oia i kahuna haiolelo, J P K Kuia.
4. 4 Pehea la e ike ai kekahi, ua kahea mai ka Haku ia ia ma ka ohana o ke kahuna haiolelo, J K Hihio.
5. 5 Heaha na hana nui a ke kahuna haiolelo, S K Makahiki.
6. 6 Heaha na hoike e akaka ai ua hanau hou ia kekahi kanaka. S K Kauwe.
7. 7 He hana hikiwawe anei ka hanau hou ana, he hana loihi paha, S Kamakahiki.
8. 8 Ua pono e noho kaawale ko Iesa poe kanaka me ko ke ao nei, pehea e maopopo ai, D Puhi.
9. 9 He mea pono anei e wahahee aku i kekahi manawa i mea e hoopale aku i kekahi pilikia, O Nawahine.
10. 10 Pehea la e hanai pono ia ai na kahu ekalesia, A Pali.
11. 11 Heaha na hoike e maopopo ai ka mihi oiaoi, J K Iosepa.
12. 12 O ka hoomaemae ana, he hana anei ia e pau koke ana i ka hana ia, a he hana paha e ulu mau ana, e hele ana imua, E Helekunihi.
13. 13 Heaha ke aloha i ke Akua, heaha hoi ka hoike oia aloha, W P Kahale.
14. 14 Pehea la i komo mai ai ka hewa i ke ao nei, W P Alexander.
15. 15 E wehewehe ia 1 Petero 3;19, Jam M Alexander.
Olelo hooholo, na ke kakauolelo ku i ka wa e hoouna i ka moolelo o keia aha i ka Nupepa Kuokoa.
Ma ke noi a S Kamakahiki, i na hoopanee keia aha, e halawai hou ma Haiku i ka Poalua mua o Mei
M H 1881.
Ma ke noi a A Pali, ua hooholo ia e ae aku na kahu ekalesia i ke komite noi dala o Paia, ke hele aku iwaenao lakou.
Noi ia mai mahope o ka pau ana o ka moolelo o keia aha i ka heluhelu,na ke kakauolelo na olelo paipai, ae ia.
Heluhelu ia ka moolelo a hoapono ia, hai mai ke kakauolelo ku i ka wa he mau olelo imua o ka aha. Hookuu ia ka halawai me ka himeni 598, a me ka pule hookuu a ka lunahoomalu. E Helekunihi.
Kakauolelo ku i ka wa.
Haiku, Maui, Nov 6, 1880.
UA MALAMA IA KA LA 28 O NOVEMBA MA WAILUKU
Aloha ka Lunahooponopono o ke Kuokoa.
Ma ka la 28 i olelo ia maluna, ua malama ia ia la e kekahi kula Kaikamahine kuokoa o Wailuku nei malalo iho o ke alakai ana a ka lakou kumu, Mrs. A M Schutte, ma ke kaihuakai ana o na kaikamahine ma ke alanui, mai Wailuku aku e hele ana i Waikapu elua mile, ma ka nana ana a me ka makaikai ana a ka poe e ku ana e nana ua nani no a ua ku i ka mahalo ia.
Na mahele o ka@huakai kaikamahine.
Mahele akahi. Ke kumu kula wahine@A M Schutte ma ke poo o ka huakai me ka hae, aia maluna oia hae ke kii o ka Moi Kalakaua.
Mahele elua. Ka hae kuokoa o ke aupuni Hawaii, a me kekahi mau kaikamahine.
Mahele ekolu. Ka hae a me ke kii o ka Moiwahine Kapiolani, a me na kaikamahine.
Mahele eha. E mau ka ea o ka aina I ka pono.
Ke kai ana o ka huakai. Ua hoomaka ka hele ana o ka huakai mai ka hale noho aku o ke kumu, pii aku ma ke alanui Main a hiki aku i ka High Street, malaila aku, huli no Waikapu, e hele ana a hiki aku i kahi o ka mea i mahalo ia T W Everett, malaila kahi i hooluana ai he hapalua ho@a paha ka loihi, a ua heluhelu aku la ke kumu i kekahi olelo hoomaikai i na mea i mahalo ia, a penei ka manao oia heluhelu ana:
“Ia olua e Mr a me Mrs T W Everett na mea i mahalo nui ia; aloha olua.
“Me keia la 28 i hoihoi ia mai ai ka ea o keia aupuni, a i kuokoa ai hoi ko kakou aina makuahine i aloha nui ia.
Ua hele mai nei makou e haawi aku i ka mahalo a me ka hoomaikai aku ia olua, no ko olua hooikaika pu ana, a me ke kokua pu ana mai hoi i ka makou kula kuokoe, no ka mea, ua manao ia, o ke kaula kaakolu, oia ke kaula paa loa, aka, aole pela keia, ke hooikaika nei makou, i na he mea hiki i na lani ke kokua mai. i ke koena o ko makou ikaika, e hapai nei i keia hana nui, a me ka hoolilo ana i na kaikamahine, e lilo lakou i mau makuahine no keia lahui nawaliwali, i lilo ai hoi lakou i lahui ikaika, a ua hookui aku hoi keia mau manao me ko ka Moiwahine manao iini hooulu lahui, e ake ana ia e ulu ae keia lahui a mahuahua, aka, aole i holo pono ia mau manao ona a hiki i keia manawa, nolaila, pehea la e holo pono ai keia hana nui, eia, i na e lokahi ana ka manao o na wahine Hawaii a pau loa, e kukulu i mau kula kuokoa a puni o Hawaii nei, me ka hoomalu pono ia, ka lana nei ko’u manao, e ulu no ko kakou lahui a ka @ani i waiho ai. me ka manao ole i ka aku ia mai e ke aupuni e like me a’u e hooikaika nei i ka’u kula kuokoa, a i ole ia, i ka uku ia mai paha e na makua mea keiki, a i hookahi wale iho no manao e ula keia lahui, nolaila ke hooikaika nui nei au me keia hana, ina he mea hiki kehoi lo imua a ke hauoli pa nei hoi au i ka lo@a ana e keia ia. @ @@@@@@@ @@@ aupuni, ina ne aupuni e o ka honui nei. Me ka mahalo nui ia olua. E oia o Hawaii i ke Akua.
A mahope iho o keia. pane mai ia o Mrs Everett.
E na keiki, ke mahalo piha nei wau ia oukou, no ko oukou hele ana mai e ike ia makou i keia la, oiai, o ko kakou la kooko@ keia, a o ka la hoi keia i hoihoi ia ma ai ka ea o ko kakou aina aloha, nolaila, ke kauoha aku ne au ia oukou, e hoolahe pa@o oukou, i ka leo o ka oukou kumu maikai. Me ka mahalo. E ola o Hawaii i ke Akua.
A pau keia heluhelu ana, ua kauoha ia na kaikamahine e kono e kaapuni i na kihapai pua o na mea i mahalo ia a huli hoi mai la ka huakai kamalii me ka lakou kumu, e hele pololei ana i ka hale wili o Cornwell & Co, a hiki i ka High Street o Wai kapu, e huli ana ke alo no Wailuku, i ka huakai kamalii e nee ana imua, ua akahele no ko lakou hele ana ina ke alanui loihi, a hiki aku la ka huakai kamalii i ka huina alanui k@imu, e hele ana i ka Mainyard Street ma Wailuku, a huli aku la i ka akau hikina ae, a huli ana a hiki i ka Market Street, mai laila aku a hiki hou i ka hale noho o ke kumu.
Oia iho la ka moolelo e pili ana, no ka malama ia ana o ka la hoihoi ea e na kaikamahine o ke kula kuokoa a me ka lakou kumu; hookahi wale no mea nui ma keia manao, e lilo na wahine Hawaii a pau, i poe malama ina opio o Hawaii a pau i ola hou o Hawaii. Aloha oukou.
Wailuku Ponoi
Wailuku, Dec 4, 1880.
AHEA LA PAU KE KUHIHEWA?
E KE KUOKOA.
Ma ke Sabati i hala iho nei, Novemaba 28, ua hele au ma Kahuku me kekahi makamaka no ka malama ana i kekahi hana komite, e pili ana i ka ekalesia o Kahuku: A no ka hiki ole mai o ko’u mau hoa komite, nolaila, aole i malama ia ia hana, aka, ua malama au he wahi halawai me na wahi makamaka uuku i launa pu mai, maikai pono no ka makou kukakuka pu ana i mua o ka Haku.
I ka pau ana o ka halawai, haalele koke aku ia Kahuku a hoi mai no Waialua. Hauoli ko’u manao i mua o ka Akua, i ka loaa ana he makamaka maikai, ma ia huli hoi ana mai, ma ia ala malihini, no ka mea, ma kona lokomaikai piha, pahola mai la oia i kekahi inau wahi hunahuna moolelo o kekahi mau kio wai e kokoke aku ana i kapa kahakai, kahi hoi a kekahi mau alii kahiko a kakou i make i luakaha mau ai, a i hoohihi loa ai hoi ka puu i ka ono o ka wai.
Me ka pau ole o ka ono a me ka hoohihi o ka manao, haalele aku la mauna ia ia i kona home ma Waiale, a huli hoi mai la maua ma ko maua ala, a hala o Waimea, a ma kahi i kapaia o Keahuahapu ma ka aoao o ke alanui e huli aku ana i ka kai, malalo aku o ke ahua pohaku, (he pa bipi i keia wa) e ku ana kekahi pohaku akoakoa i kapa ia kona inoa Kaneaukai, o keia pohaku he akua ia no kekahi poe a hiki i keia la a’u e kakau nei.
Penei paha e maopopo ai keia. Ia maua i hiki mai ai ma keia wahi, hooholo iho la ko maua manao e hele e ike make, i keia pohaku, ko maua hele no ia a kokoke, eha paha anana i koe hiki aku i kahi e ku ai keia pohaku, lele iho la maua mai luna iho o ko maua mau lio, a hele wawae aku, no ka mea, aole e hiki ke hele pu me ka lio, ua paa i ka pa. I ko maua hiki ana a milimili ia ia, ma kona mau aoao a pau, mailuna a ilalo, a ma kela a me keia aoao. Eia ka mea e hai aku; ma kona kahua kahi i ku ai, ke ahu mokaki ‘la ka heana o na holoholona i lawe ia e mohai iaia, ua hele a maloo na iwi o Hua i ka la. A ma ke alo o ua pohaku la e huli ‘la i Waialua, loaa iho la ia maua kekahi wahi puolo i lawe ia aku paha i mohai, e makamaka ana no nae, me he mea la e i ae ana, na Waawaaikinaaupo no o keia mahi la koke iho nei no, aohe paha i anahulu. Maloko o ua wahi puolo nei, he wahi pupu pili, a he wahi pauku laau; ua wahi ia kahi apana awa i na wahi apana lole Hawaii kahiko elua, he keokeo kekahi, a he ulaula kekahi, a mawaho mai o keia, a me ka pupu pili, a me ka pauku laau, ua wahi ia mai me ka lole keokeo. I ko maua ike koke ana i keia mea komo mai la ke kahaha iloko o ko’u uhane, a haupu mai la ka ninau ma ke poo o keia kakau ana, iloko o ko’u noonoo, a pane aku la au au i ko’u hoa. Ea, ua lawe mai nei o Iehova ke Akua oiaoi ia kaua maanei, e hoikeike, i ike kaua i ke kuhihewa o kekahi poe e noho nei iloko o ka poeleelee o ka naaupo, a me ko lakou hoomaopopo ole i ke Kanawai o Iehova. “Aole ou akua e ae i mua o Ko’u Alo.”
Aole au i makemake e kamailio i keia, ma ke aoo e hapala aku i ka ino inaluna o ka mea uhane noonoo, aka, me ke aloha io iloko o ko’u uhane, a ake ana, e iini ana, e ike aku ia kakou hookanaka. ua hoomaopopo i ka mea a Davida i olelo mai ai ma Halelu 115:4-8. Nolaila, e na makamaka, ke kakau ne au i kekahi mau manao malalo o keia. 1. O ke akua a oukou e homana kuhihewa aku nei, aohe waha, aohe lima, e hiki ai e ai mai i ka oukou mau mohai e lawe aku nei. No ka mea, aia no ka awa, a oukou i lawe aku ai, aia hoi, ka heana o na holoholona ke waiho la no, aole i pau, a o na mea a pau o loko kahi puolo a’u i kamailio ae nei, eia iloko o ko’u hale kahi i waiho ai, aole i amu ia. Ke waiho nei au i keia mea i mea hoike aku i ka poe hele mai.
2. Aohe mana aua akua nei o oukou. ua kamailio nui kekahi poe he mana ua pohakula, he make, ke hele a hoopa aku ia ia, a kipopo me ka pohaku. Ke hai aku nei au aohe oiaio, ua hoopa au ia ia e ko’u hoa, e like me ka’u i kamaillo ae nei maluna. I ka makahiki i hala aku nei wa hele a J. N. Kaiaikawaha a kipopo i kela pohaku a naha kekahi apane, aohe i make ia.
Ma keia mea, e na makamaka, e hoopau koke oukou i ko oukou kahihewa, a hilinai aku maluna o Iehova ke Akua oia io hookahi, ka Mea hiki ke hana i na mea a pau. O kau mai ananei Kona inaina wela maluna o na keiki a ka hoolohe ole. Me ke aloha no.
E. S. Timoteo.
Waialua, Noveaba 29, 1880.
NA KANAK O HAWAII NEI!
INA I MAKEMAKE
OUKOU E KUAII
Gita, Akodiana,
BANJO, OHE, VIOLINA,
PAHU Hookani Nunui a Liilii,
HE PONO LOA IA OUKOU KE
HELE MAI I KA HALEKUAI O
GEO. F. WELLS,
HELU @6 ME 68 ALANUI PAPU.
Ke malama nei no au i na Lako Hale o na ano a pau.
Na Noho no $1.00
Na Moe Laau no $7.00
No Punee nani loa no $15.
A me na ka lako hale piha no ke $45.
Ina i makemake oukou i na Mekini Humuhumu lole, e loaa no ia oukou ka
MEKINI HUMUHUMU AMERIKA
o ke kumukuai makepono, me ka makana he pila Gita maikai a he kii nui paha.
Ua pai iho nei o Mr. Wells he Buke kuhikuhi no ka Huila Humuhumu ma ka olelo Hawaii. A i keia wa, o ka poe e noho ana ma na wahi kuaaina, ua hiki ia lakou ke kuai i ka Huila Humuhumu me ka ha@wi manawalea ia aku o ka Buke kuhikuhi, a mailoko aku o keia buke e ike ai i na loina o ka humuhumu ana.
O na kumukuai o ko makou mau Mekini Humuhumu,. mai ke 40, 45, 50. a hiki i ke $55.
I na i makemake oukou i ka Mekini maikai loa me ke pakaukau akea a me ka huila kala, ua hiki no ia oukou ke hoouna mai ma ka leta ia.
GEO. F. WELLS ma HONOLULU
Me ka hookomo pu iho i ke $@@. a nana no e hoouna aku me ka buke kuhikuhi a me ka makana i hai ia. Na oukou no e hai mai i ka makana a oukou e makemake ai.
E loaa no na WATI maikai no ka $7.
Na WATI kau hale mai $2.50, $3, $4 a hiki i la $5.
Na KAULA WATI no ka $1.00 wale no.
Kia no hoi ma keia hale na Laau kii emi loa o ke kumukuai.
GEO. F. WELLS
Helu 66 me 68 Alauni Papu. 972 3m
PAPA KUHIKUHI MANAWA HOLO
O KA
MOKUMAHU HAWAII
“LIKELIKE,”
KAPENA KING.
Poalua, Nov. 9, hors 5 pm Hilo
Poalua, Nov. 16, hors 5 pm Kaapuni ia Hawaii
Poalua, Nov. 23, hors 5 pm Hilo
Poalua, Nov. 30, hors 5 pm Kaapuni ia Hawaii
Poalua, Dek. 7, hors 5 pm Hilo
Poalua, Dek. 14, hors 5 pm Kaapuni ia Hawaii
Poalua, Dek. 21, hors 5 pm Hilo
Poalua, Dek. 28, hors 5 pm Kaapuni ia Hawaii
ALOE AIE NO NA UKU OHUA @
Ke hooleia aku nei ka aie no ka uku ohua, a ke hoikeia aku nei i ke akea, ina he mau paiki, ukana a puolo hooili ko lakou, e pono e hoailona ia me ka moakaka lea. Aole no @ ae ia ka lawe ana i na ukana, paiki a puolo i hoailona ole ia ke ole e kakonia ka loaa ana mai.
HE KUIKE KA UKU UKANA.
Ma na ukana a pao o na makamaka, e pono e uku mua ia. A e hookoia no na kaueha no ka lawe a hiki i kahi i makemake ia. A e malama ia no me ka makaala na ukana, paiki a me na puolo, lio, pipi a me ka hoki.
E houilona ia me ka moakaka na Pahu
Rama a me Waina,
O ka poe no lakou na ukana o keia ano, e pono e hoailona ia me ka moakaka, a i ole e kakauia me ke moakaka ka loaa ana mai o ka poe no lakou keia mau waiwai.
O na koina no na pilikia a me na poho, e pono e hoike koke la mai @loko o ka malama hookahi.
Aole e aeia na hookele kaa, na keiki a me na mea like e pii iluna o ka mokuahi i ka wa e pili mai ai i ka uapo, ala wale no a pau na ohua eepakeke i ka lele.
No ke ake nui e hoopomaikai ia ka lehulehu kaahele, ua hoololi ae nei na Ona o Likelike i ka Papa Hoike Manawa oia Mokuahi e like me maluna.
Maka Hale Oihana e loaa’i na Palapala.
Aole Keena o hope e lilo, ala wale no a kaa mua mai ka uku moku. Aole e ili ka hewa no na paiki, ukana a puolo paha, ke ole e kakauia ka loaa ana mai. E hookaa@@ ka uku ukana i ka wa e noiia aku ai.
WAILA MA.
S. B. DOLE.
HE LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI.
Ehiki no iaia ke lawelawe i na hihia o kela a me keia ano imua o na Ahahookolokolo a pau o keia aupuni.
Keena hana ma Alanui Papu, maluna ae o ka Halekuai o Likikini. Honolulu, Oahu, Iulai 10, 1880. 91 tf.
J. W. M. POOHEA.
He Loio a he Kokua ma ke Kanawai.
No na kanaka a pau imua o ka Aha Apana a hiki imua o ka Aha Kaapuni ma ke keena no ka Mokupuni o Molokai; a he Agena Hooiaio Palapala Kepa no hoi no ia Apana. E hookoia na koi-i a ka makemake me ka eleu loa. E loaa no au ma ko’u home ponoi oia o “Kalauonaona,” ma Wawaia, a i ole ia, ma ka Halehookolokolo ma Pukoo.
895 ly Jan 25
JNO. LOTA KAULUKOU.
loio a he kokua.
Ua makaukau au e lawelawe i na hihia a pau o kela @ @ keia ano iloko o na Aha Hookolokolo a pau o keia A @ puni. Ua hiki no hoi ke hana i na palapala a pau e pili ao i ka Oihana Loio me ka eleu. E loaa no au ma Heela Koolau poko, a ma Honolulu no hoi i kekahi manawa. 901 tf
ASA KAULIA,
Loio a Kokua ma ke Kanawai.
Ua makaukau au e lawelawe i na hana a pau me keia Oihana imua o na Aha a pau o ka mokupuni o Oahu. E loaa no au ma Koolaupoko, Heeia, a ma Honolulu i kekahi wa Hooko ia na kanoha mai na wai a pau o ka mokupuni me ke eleu a me ka hikiwawe.
KA MAKEPONO!
A ME
KA OLUOLU!
Na Pila Umeume maikai,
Na Pila Hamonica
Na Violina me na k@ola Gita,
Na Kopa Aala
Na waiwai nani o kela me keia ano.
Na Pale Ili oluna,
Na Pale Ili Wawae,
Na Uhi Moe.
Na Mamalu Liilii.
O keia wale no ka hale emi a makepo@o. Ua lawe pololei ia m@ ia waiwai.
PICKERING & Co.
Helu 92 Alanui Alii. Hookahi puka
mai ke Alanui Papu mai. 972 3m
C. C. Coleman.
Amara a he Mea Hana Mekini
Kapili Kapuai Hao Lio
A ME KA
Hana ana i na Kaa Lio, &c.,
Hale Hana ma Alanui Alii, e kokoke la i
905 ke Alanui Papu. tf
HOMEPATICA
DR. E. STEVENSON,
LALA O KE KULA KAUKA
Ma Onaterio Canada, 1860
KEENA OIHANA A ME KAHI NOHO
Ma ke kihi o na Alanui Hotele a me Alak@
Ho@@@@ @@ 22, 1880 95@ tf
RICHRDA F. BICKERTON,
(PEKETONA.)
LOIO a he KOKUA ma ke KANAWAII
e hele ana oia imua o na ahahookolokolo a pau o heia Aupuni ma na an@ hihia a pau. ina p@@@ @@ Oahu nei, a ma na Mokupuni e ae.
Ua maka@kaa mau oia i ka hana ana i na Palapala p@@ k@ @@wai o keia a me keia ano.
Ua hiki no hoi iaia ke ho@ie dala aka ma k@ m@@ak @@ @@ aina. ma ka ukupanee haahaa loa.
E ha naia na hana me @a hikiwawe a ma ka aku @@@@@@.
Keena hana, Heiu @@ Alanui Kalepa, elua poka ma i @@@ ka hale kauka o Kauka Min@teole. @@@@
KAUKA BERODI.
(O KE KULA NUI O KANADA)
Ua makaukau au i ka lapaau ana i na kanaka Hawaii no na ano mai a pau. Ke kahea aku @@@ au i na poe i loohia i ka mai e hele mai ia’o.
KEENA OIHANA
Aia ma Monikahaae maluna ae o ka Hale Ku@ o Mellis a me Fishel, mai ka hora 8 a me l@@ kakahiaka a mai 2 me 4 a mai 7 me 8 ahiahi.
3-m 969
E. Cook Webb, M. D.
HOMEOPATIKA.
(Kauka o ka Halemai Hoineopatika m@ ka Mokupuni Ward’s N. Y. )
KEENA OIHANA. – Helu 60, Alanui Papu. Makaukau mau e lawelawe i na pilikia mai o na wahine a me na kamalii.
HORA HANA. – Mai kakahiaka a hora 10 am.-2 a i ka 4 pm. 967 4m
PAPA! PAPA!
NO
ALLEN & ROBINSON
UA WEHE AE NEI MAUA I
PA KUAI PAPA
MA
KA UWAPO O PAKAKA
Na Papa Ulaula o na ano a pau.
Na Papa Paina o na ano a pau.
Na Pili Hale Ulaula.
Na Pili Hale Keokeo
Na Pepa Hoonani Hale,
Na Pepa Molina.
Na Pena a me ua Aila Pena
NA KUI O NA ANO A PAU.
NA PANI PUKA a me
NA PANI PUKA ANIANI.
NA PANI PUKA a me
NA OLEPELEPE.
NA LAKO KUKULU HALE
O NA ANO A PAU!
E KUAILA MA KE
KE KUMUKUAI HAAHAA LOA
O keia Mukeke.
ALLEN & ROBINSON
Honolulu a n 1. 187g 863 tf
LOLE MAKEPONO
Ke Kuike.
E LOAA NO IA MA KAHI O
KAKELA ME KUKE!
E LAA NA
Ahinahina, Kalakoa,
Keokeo, Leponalo,
Pena, Aila, Aniani.
HA MEA PIULA!
KOPA, AILA HONUA,
AILA HOOMALOO
Kui Kakia, Pakeke,
Tabu, Kaula, Noho Lio,
Hulu Palaki, na Pulumi.
A HE
AGENA NO HOI NO NA MOKUPUNI O HAWAII NE NO NA
Lainakini-nao,
Lainakini Maoli,
Palule Kalakoa,
Alapia, Kelepa, Kilika,
Na lole kupono i ka wawae,
Palule Huluhulu,
Na Lole Huluhulu,
Na Lole no ka hoohehelo ana
Lipini, Lihilihi, &c.
LIPINE, LIHILIHI, & c.
A ME NA
Mikini Humuhumu MakeponoLoa!
A HE
MAU @@@ AI KA@I
Ka Palaoa, Kopaa,
Raiki, Pia, Hooha,
Paakai, Huaala,
Pia Kulina, &c
A he Laau Lapaau Kaulana Loa
A DR. JAYNES.
Laau Kunu,
Laau Hoomaemae Koko,
Laau Hoopau Naie,
Penikila, Huaale
A ME NA LAAU HAMO, A PELA’KU@
840 tf