Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIX, Number 52, 25 December 1880 — Page 3

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

OLELO HOOLAHA.

HOOLAHA A KA LUNAHOOPONO-

PONO WAIWAI.

NO ka mea. ua hookonu pono ia mai au e ka mea Hanohano C C Harris Lunakanawai Nui o ka Aha Kiekie o ko Hawaii Paeaina, i lunahooponopono no ka waiwai o Makakoa k, o Waiahole Koolaupoko Oahu i make kauoha ole, nolaila, o ka poe a pau he mau koina ko lakou i ka waiwai o ka mea i make i olelo ia maluna, e hoike koke mai iloko o na malama eono, a i oie pela, e hooie mau loa ia aku no, a o na poe a pau e paa ana i na waiwai o ka mea i make, a i aie paha ia ia, e hoihoi koke mai lakou ia'u.     J L KAULUKOU.

Lunahooponopono Waiwai o Makakoa k, i make.

Honolulu, Nov 29 1880.

OLELO HOOLAHA.

E IKE ananei na kanaka a pau ke nana mai lakou, ma keia palapala, o makou o ka poe nona na inoa malalo nei, ke papa loa aku nei makou i ka poe mea holoholona e hele wale @ ma ke kula o Kamoolou he aina no P Kanoa, i lilo i ka hoolimalima ia e makou a me ko makou mau kuleana e waiho ana ma ia @ hookahi no, nona na inoa Kaohai, Manana, H@, @ a me ke kula o Ea, ua kapu loa keia loa keia mau wahi a pau loa, o ka poe mea holohona e hele ana maluna o keia mau aina, e kii koke mai lakou iloko o na la he umi, i na e @, e uku no kela poo keia holoholona elua dala, ke @ i ke makou luna S Kupa, a e hoopaa i ka Pa Aupuni, e like me ke kanawai.

J Kaanaana,     K Makanui,

S Keiama,        Mrs A Kawaimaka.

KAKELA  a me HAKI.

UA @ aku mana ko oukou mau Loio mai ka pili pu ana me ke Keena Kuokea a i ke Alanui Kaahumanu Helu 15, ma o mai o ka Baneko o Bihopa ma.

Ua makaukau mau mana e lawelawe i na hihia a pau ma Honolulu a me ko na mokupuni.  E hooko ia na Palapala Kuai, Hoolimalima a me ka Moraki me ka eleu.  He Luna Hooiaio Palapala no hoi o W R Kakela.

UA MAKEMAKE IA

NA ILI BIPI,

NA KIWI BIPI,

NA IWI BIPI,

E haawi ia no ke kumukuai kiekie o ko kakou makeke ne e H. Hackfeld & Co.

Honolulu, Mei 22, 1880.

He Nui Anei Kou Makemake i no

Mekini Humuhumu Lole ?

Ina pela, alaila, e kipa mai no ma ka Halekuai

---:o:---

KAKELA A ME KUKE.

A malaila oukou e ike ai a makaikai i na ana MAKINI a WHEELER a me WILSON mai ke $40 a hiki i ke $50 ke kumukuai  o ka mea hookahi.

Ka MEKINI a SINGER,

ma ke $50 pakahi, a me ke ano

MEKINI a WILCOX me GIBBS.

ma ke $30 a hiki i ke 450 ke kumukuai.

1 mea e pau ai ko oukou kanalua e nna Makamaka no ke kupono o keia mau ano Mekini, e @ mai no me ke kuihe ole, a e ike no oukou hoi.

MAKEMAKEIA.

Ua makemake ia ka poe mea ILI KAO MALOO  a me na ILI BIBI, a pela hoi me na ILI MIKO o na ano a pau, e kuai mai i ko lakou mau ILI me makou, a e haawi no makou i ke KUMUKUAI KIEKIE LOA o ko kakou Makeke

C BREWER & CO. (Burua ma.)

Honolulu, Sept. 29, 1880.

HOOLAHA WEHE I KA HUI!

O ka Hui mawaena o ALFRED MELLIA a me CHARLES J. FISHEL, ua wehe a ua hoopau loa ia i keia la 9 o Sepatemaba, 1880, me ka manao maikai.

Ua pau o Mellis ; a o Fishel ke hoomau aku ana i ka lawelawe ana i ka hana ma kahi i ku mua ai ka oihana ; a e lawelawe no ia i na mea a pau o ke kuai ana ma kona inoa wale no.

O ka poe a pau i aie i keia Hui mamua, e uku mai lakou ia J Fishel, oiai, oia wale no ka mana e ohi i na dala a pau, a e haawi i na Palapala Hookaa.

A. M. MELLIS,

CHAS. J. FISHEL.

Honolulu, Sept. 9, 1880.

HOOLAHA.

ANO KA WA NO OUKOU E KUAI AI !

ME KA MAKEPONO LOA.

E kuai aku no au i kuu mau waiwai nona ka huina he $18,000, imua o ka lehulehu ma ke kumukuai emi loa e kahaha loa ai oukou, ma na kumukuai i emi iho i ko na hale e ae, a malalo iho hoi o ka hapalua o ke kumukuai io.

E HELE MAI E KAANA NO OUKOU IHO !

E hooemi ana au i ko'u mau waiwai a pau, i kaawale ai no kahi o ka waiwai hou a'u e upu mau nei i kela a me keia la mai Europa a me Enelani mai.

C. O. P. BAZAR.

CHAS. J. FISHEL.

KALE KULIKA,

LUNA HOOIAIO PALAPALA KUAI.

LUNA HOOIAIO PALAPALA KUAI,

Molaki, a me na palapala oia ano.

LUNA HOOIAIO PALAPALA

Aelike mawaena o na Haku me na Kauwa.

Luna Haawi Palapala Ae Mare

Ma ke kihi o ke alanui Moiwahine me Kaa humanu, kulanakauhale o Honolulu, ko Hawaii Pae Aina.

KALE NILEKONA,

KAUKA LAPAAU,

Keena ma ke kihi o Alanui Papu me Hotele,

HONOLULU.

O na mai o ka Maka,

Pepeiao a me ka Puu.

UA MAKAUKAU OIA MA K LAWELAWE ANA.

KO BIHOPA MA

BANAKA MALAMA DALA!

E MALAMA NO MAUA I KE DALA O na kanaka maloko o ka Banako, penei:

Ina hoomoe mai ke kanaka hookahi i na dala $300 a emi mai paha, alaila, e uku maua i eono hapahaneri uku panee makahiki, mai ka la o ka lawe ana mai a hiki i ka la o kona ohi ana, ke waihoia ke dala hoomoe i ekolu malama a keu paha.  Aole ukupanee e hele ia no ka hakina o ke dala hookahi, aole no hoi no ka hapaha malama.

Ina ohi koke oia i kana dala, aole i hala na malama ekolu, aole ukupanee.

Ina i manao ke kanaka e ohi i kana dala, e pono ke hoike e mai oia ma ka Banako i kona manao ohi, i kanaka la mamua o kona ohi ana, a o kana Buke kekahi ke laweia mai.

Ma ke kikoo wale no a ka mea dala e haawi ai i kana, a o ka Buke kekahi ke la weia mai.

Ma ka la mua o Sepatemeba i kela makahiki a i keia, e houluulu ai i ke dala, a e huipuia ka ukupanee me ka kumupaa o na dala i hoomoeia no na malama ekolu a keu, a mahuahua, ke kumupaa e loaa i ka ukupanee.

Ina oi aku ke dala hoomoe mamua o $300, alaila, hooholo pu ka olelo.

E weheia ka Hale Banako i na la hana a pau.

BISHOP & Co.

NU HOU! NU HOU!

MA HOPE AKU O KA LA 1 O IANUARI, 1880, E HOOmaka ana makou malalo o na rula

DALA KUIKE,

I ka Loaa ana aku o ka Waiwai i

ka Mea Kuai.

E hookahua ana makou i ka makou oihana

malalo o ke DALA KUIKE, e

kuai ia aku ana na lako wai-

wai a pau no ke Kumju-

kuai malalo iho o ka

MEA I IKE IA MAMUA

E LIKE ME KA LILO.

He Huina nui ko makou o na Oo ; Kopala

Ho, &c., &c. i kuai ia mamua ae o ka

hoopii ia ana o ka auhau o ka poe

nana i hana.

HE MAU LAKO NUI KO MAKOU

---O NA---

PALAU

A makou e kuai ai no ka $7 a hiki

ka $7.50 Malalo iho o ke Kumukuai

mua no kela a me keia PALAU.

Ano ko ouko manawa kupono e loa ai na waiwai makepono loa.

E hele mai Hookahi, E hele mai a pau loa.

DILINAHAMA MA.

73 Alanui Papu.

ANO NO I LOAA MAI NEI!

Na Kaa Lio

Holo Lealea!

Na Kaa Lawe Ohua a me na kaa holo palua, mau mea hoikeike aku, mai ka Hale Hana Kaa maio ka Hui o Corland ma Nu Ioka.

DILLINGHAM & Co.,

Na Agena kuai ma Hawaii nei.

CECIL BROWN.

LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI

A HE AGENA no ka Hooiaio ana i na Palapala no ka Mokupuni o Oahu.

Helu 8, Alanui Kaahumanu.  Honolulu, H. P. A.

MAKEMAKEAI.

UA MAKEMAKEIA NA

ILI BIBI MIKO HOU

---A ME NA---

ILI KAO

E haawiia ke kumukuai kiekie ma ke dala kuike e

HUGH MACKAY.

Luna o ka Hale Hana Ili ma Kaholaloa, Honolulu.

E kuai ia aku ua Huluhipa he nui wale ma ke kumukuai makepono no ke dala kuike.

Honolulu, Feb. 16 1880.

Hoolaha Haukipila.

Ua hamama na puka o ka Hale Mai o ka Moiwahine i na wa a pau no ka lapaau ana i na mai o na kanaka Hawaii me ka uku ole.  Ua wehe ia no hoi ke keena haawi laau o ka Hale Mai i na la a pau mai ka hora 11 a hiki i ka hora 1 o ke awakea, no ka haawi wale ana i na laau lapaau i ka poe mai o kela a me keia ano.

O ka poe makemake ole no ka noho ana ma ka Hale Mai, he hiki @ lakou ke kii i ka laau iloko o na hora i olelo ia a ma ko lakou mau home e lapaau ai.

Eia kekahi Ina ua hemahema kekahi poe mai i kahi kaa ole a mea e ae paha e hiki ai i ka Hale Mai, e ninau ia Mr. J H Brown, (Palaunu) a e kokua ia no me ka oluolu.  Ma ke Kauoha.  F. A. SCHAEFER.

Kakauolelo.

KA

NUPEPA KUOKOA,

NO 1881!

"Iluna no ka ua wehe e

ke pulu o lalo."

"Aole kali ke au a me ka manawa no ke kanaka, o ka makaukau mua ka pono."

Nolaila, e na makamaka o

"Ke Kilohana Pookela o ka Lahui

Hawaii,"

E hoomakaukau mua mai oukou no na po-

maikai a ke

KUOKOA

e ahai aku ai a waiho imua o oukou no

ka makahiki hou e hiki mai ana.

No ka poe a pau e lawe ana i ke

KUOKOA

no 1881, me ka hookaa mai i ka

UKU PEPA HE $2.00.

mamua ae o ka la 31 o Maraki, e haawi ana

makou ma ke ano Makana i ke Kii

maikai loa o ka

MOIWAHINE KANEMAKE

EMMA KALELEONALANI.

O ke Kii keia i hana hope ia iho nei e Mr. Montano, ma ke Alanui Papu, a i lawe ia i Nu Ioka kahi i hoolele hou ia ai iloko o na waihooluu nani loa.   He Kii waiwai keia, a he Kahiko Kilakila no na Home Hawaii.

Eia hou no---He waiwai na ke

KUOKOA

i imi no kona poe heluhelu.

E hoopuka ia ana ma keia makahiki ae he mau Helu Manao e pili ana i ke Kanawai, a me na hana pili Kanawai.

Ua imi makou, a ua loaa he mau mea noiau i ae e haawi i kau wahi hapa o ko lakou manawa no keia hana.

He pomaikai keia no na Lunakanawai Apana, a he waiwai no na mea a pau e ao nei ma ke Kanawai, a e lawelawe nei hoi ma ka oihana loio, a no ka poe ake naauao a pau.

E hoomau ia na Haawina Kula Sabati ma ka lima o ka Makua Laiana, a me na waiwai e ae ana e puai mai ai mailoko ae o kona waihona makaukau.

O na mea ho o na Aina E kekahi e hoomakaukau nui ia ana no ka makahiki hou.  na ouli o ka manawa iwaena o ko na Aina E ; na Palapala mai na Aina E mai ; na Manao Hoolana a me na alakai ana no ka Lahui Hawaii e hiki ai ke pii ae iluna ma ka noho ana maemae ma ke kahua malamaama ; oia kekahi mau meheu kahi a ke KUOKOA e ko ai i na noonoo ana o kona lehulehu o ka poe heluhelu, no ka makahiki hou.

A he hiki i na mea a pau ke hilinai mai, he

KUOKOA

keia no ke Kuokoa o Hawaii.

Eia kekahi, e awiwi mai na makamaka no na wahi koena i koe o ka uku pepa no keia makahiki, i pau loa mai mamua ae o ka la hope o keia mahina, i maemae hoi ka hana, oiai he kauoha paa i ko makou poe Luna, aole e haawi i ka pepa i ka poe e noho aie nei.

E HOOLOHE I KEIA E PONO AI !

E Hoolohe !

O KA poe a pau e makemake ana i ka NUPEPA KUOKOA no 1881, e kauoha mua e mai.  Aole e hoouna ia ka Pepa ke ole e kauoha ia.  A o na kauoha pakahi a pau, me ke dala wale no e loaa ai.  He hiki n ke hooili m i i ke dala ma ka leta.

HE AHAAINA himeni hoonani ke malama ia ana ma Kaukeano i ka po o ka la apopo.

UA hoomaha ae nei ke Kula nui o ka Punahou, no na pule ekolu, a hui hou ae na haumana.

E HOIKE ana ke Kula, Sabati o Kapaa, Kauai, ma ka la 1 o Januari, ma ko lakou luakini.

He nui na nane a na makamaka e waiho nei ma ko makou keena, e hoopuka ia aku no ke loaa ka wa kupono.

KE kakela mau mai nei na kaa lio heihei i keia mau ahiahi, ma ke kahua o Kapiolani Paka, no ka la ekahi ae nei.

UA lohe mai makou, e holo hou aku ana no ua Lani Moi nei, i ka moku o Kama, i keia pule ae.

UA hauoli makou i ka ike hou ana i ko Mr. S. B. Dole mau helehelena iwaena o kona mau hoa'loha i keia mau la iho nei.

O ka huina nui o na Ilikini ma Amerika he 255,938 a mai loko mai o keia heluna he 18,000 poe i hoonaauao ia a malalo hoi o na alakai ana o ke aupuni.

MA keia la e ahaaina ana na Kula Sabati o Kaumakapili ma ka pa hale o Kauka Hai ma ke alanui Beritania, wahi a ka lono i hai ia mai.

UA hookaulua iki ia ka moolelo o Nelekona i keia pule, no ke ano omaimai o kona mea unuhi, a ua panai ia ma kona wahi he moolelo no Kaahumanu i kakau mua ia e S. M. Kamakau.

UA hookohu aku nei ka papa Hoonaauao ia Mr. Crook i kumu kula no ka halekula hou e kukulu ia ana ma Makawao.  Ua makaikai ae nei oia i na hale kula o kakou i keia mau la iho nei.

UA pau i ke ahi ka hale o Kauhi, ma Kula, Maui, i ka la 14 iho nei o keia mahina.  E paani ana na kekahi wahi keiki me ke ahi koe ke kumu o keia wela ana.  Pela mai ka leta a Kaiakahehau.

MA ka po Poaha iho nei i malama ai ke Kula Sabati o Pololewa i ka lakou luana Karisimasa maloko o ko lakou luakini; he laau nui kai kukulu ia me na lau a me na lala i hele a luluu i na hua, oia na kamana i hoomakaukau ia no na kamalii.

O ka Fea a na wahine haole a me na pake i hoolaha ia mamua aku nei no ka ma e pili ana i ka luakine pake i ka po Poalua, ua hoopanee ia aku la mamuli o ka papa ana a ka Papa Ola, no keia mai hebera.

UA olelo ae na haumana o ke Kula nui o Lahainaluna; e kahea ana lakou, i na kaikuaana i noho mua i ka home hoonui ike, e hele ae ilaila.  No ka mea, e haawi ana lakou he papaaina nui, no ka piha ana o ka Iubile oia Kula.

MA kahi "Elele," o kela pule aku nei e olelo ana i na pilikoko, a me na apap, i hoopuka ia ai ma ke KUOKOA, auhea oe e ua Ole e kani pa-pa-la-le mai nei ; malia ua ike oe ua holo ka manu aeto, mai kou ekeeke aku, oiaio ka kou mea e kunahihi mai nei.  Aloha no eo, me kau mau haawe ukana.

HOOLOHE !

Ma ka makahiki 1881 ae nei, o na moolelo o na Ahahui Lunakahiko o na Ekalesia a pau o ka Paemoku a me na moolelo Kula Sabati o ia mau Aha, e hoopokole mai i ka HOOKAHI KULAMU o kela a me keia; a ina hoi i hooko ole ia keia e na Kakauolelo, a laila, na makou no e poke iho a i ka mea kupono.

Nolaila, e hoolohe oukou i keia Rula a makou e hoolaha nei e na Ahahui o kela a me keia ano, i hoolahaia ka oukou a loaa noi ka pomaikai kaulike i kela a me keia mea heluhelu i ke KUOKOA.

HOOLAHA PAPA.

KE hookapu loa aku n ei au i kuu aina o Hakipuu.  Aole hookuu na Lio, Bipi, Puaa, Hoki, Piula, Moa, Pelehu, Kaka, maluna o na aina la, o paa auanei ia'u, e like me ke Kanawai.     C. H. JUDD, (Kale Kauka.)

Kudala Hoolimalima Kai Lawaia o

Halawa Oahu.

E KUDALA ia ana ma ke ano hoolimalima ke kuleana a pau o ka Moiwahine kane make Emma, ma ke kai lawa ia o ke Ahupuaa o Halawa Oahu nona makahiki elima e hoomaka ana i ka la mua o Ianuari M. H. 1881, ma ka hale kudala o E. P. Adamu ma ka hora 12 o ke awakea o ka Poakahi la 27 o Dekemaba.  No na mea e pili ana e ninau ia A. J. Cartwright ma ke Alanui Kaahumanu.     E. P. ADAMU,

Luna Kudala.

Honolulu, Dekemaba 10, 1880.

J. B. KAOHI.

LOIO A KOKUA MA KE KANAWAI.

IMUA o na Aha Hookolokolo a pau ma ka Mokupuni o Hawaii a i mua hoi o na Aha Hoomalu a Apana a pau o keia Aupuni.  E loaa no au ma Kohala Akau Hawaii.

D H A KINIAKUA,

UA makaukau oia e hana i na ano palapala pili kanawai a pau:  palapala kuai, Hoolimalima, Aelike, Oki mare, a me na ano palapala hoopii kipaku aina, no ka uku haahaa E loaa no wau ma ka Hale Kula ma Pulehu, kula apana o Makawao.

HOOLAHA I KA POE AIE.

O ka poe a pau i ka mea nona ka inoa malalo iho, ke hoike ia aku nei e hookaa koke mai iloko o na malama elua mai keia la aku, o waiho ia aku ko lakou mau aie iloko o ka lima o ka mea ohi.     H A HEEN.

Makawao, Nov 1@, 1880.

Kauka N. H. VINEBAGA.

MEDALA GULA, KULANUI McGILL

CANADA.)

UA NOHO lawelawe iloko o ka Halemai o na Mai Wahine a me na Kamalii, mahope iho o ka lawa ana o kona aoia ana ma Ladana, Enelani.

KEENA HANA ---Alanui Papu helu 60.

Hora Oihana ---8---10 A M, 2--4 a me 7--9 P M.

No ka po, e huki i ka bele.

BENJ H. AUSTIN,

LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI.

Alanui Kaahumanu, Helu 13.

NU HOU KULOKO.

O KA la elua ae nei o Ianuari, oia ka la hanu o ka Moiwahine Kaieleonalani.

MA ka Poaono o ka pule i hala, ua hoala ia ne kekahi aha mele ma Waimanalo.

KE paeli hou ia nei kekahi hapa o ke alanui Papa, a ke uhi hou ia nei me na iliili.

MA ka la apopo e malama ia ai ka hoike hapaha o na kula Sabati o Kawaiahao.

MA ka po Poaono o ka pule i hala i wehe ae ai o Mr. Bartow i kona hale kudala, no ke kudala ana i na waiwai Karisimaka.

HE manawa pokole koe, a pau ae na hemahema o ko kahua kahi e ku ai ke Kie Hoomanao o Kamehameha I.

MA ka po Poakahi nei i ku mai ai ka mokuahi Zelanadia, mai na Panalaau mai ka Hema mai, a huli aku ia no Kaleponi.

I keia la 25 e manao ia aku ai e ku mai ana ka mokuahi Kulanaka uhale o Nu Ioka, mai Kaleponi mai.

KE hoala hou ia kei makai o ke alanui Papu, he hale uapo hou, e like me ka hale uapo o ka mokuahi Likelike.

I KA Poakolu iho nei, i wehe ae ai o C. Afong i kona mau waiwai ma ke kuai kudala ana, i na mea kupono o ke Karisimaka.

O ka wai aniani o ka lua wai o kahi o Makale o Pawaa oia ka ilina o na haole e kii nei i ka wai.

MA keia huli hoi ana mai nei a ka "Likelike, i hoi mai ai ka Moi, ma kana huakai aku nei i ka mokupuni o Keawe.

I KE kakahiaka nui o ka Poakahi nei, ku mai ai ka mokuahi lawe pake mai Kina mai.

UA hoihoi ia mai ka hihia o D. Mamaki, ma ke kau Kiure o Honolulu nei; iloko ae nei o ka malama o Januari.

I KE kakahiaka nui Poaono nei, i huli hoi mai ai ka Moiwahine kanemake, a me Ruth Keelikolani, me na kino oia maikai, mai ka laua huakai aku nei i ka mokupuni o Kauai.

E hoomaha ana ke kula Loio a Kakela, no na pule elua, a e hui hou ana ke kula i ka pule akolu o Ianuari; pela mai nei ko makou lono.

UA loaa mai kekahi lono, no ka hihia o D. Mamaki, ma ke kau Kiure o Lahaina.  He 11 Kiure ma ka hooholo ana aole i hewa a hookahi mea i kue.

AIA ma ka apana o Kohala Akau, kahi nui loa o na hale laau o na kamaaina Hawaii, me he la, ua piha na mile he 13, ina ma ka moe loihi.

E MALAMA ana ke Kiaaina Kekaulike, he wahi papanina no ke la hanau o kona kaiku aana. oia ka Moiwahine Kapiolani, ke hiki aku i ka la 31 o Dec. nei ma ka ua kanilehua.

MA ka luakini o Kaumakapili, i ke ahiahi Poakolu nei, i hui a e ai kahi poe Hawaii naauao, e malama i papaaina ke hiki aku i ka malama o Iune, o keia makahiki ae.

O KA hale laau kiekie makai pono iho o ka pa o Moanauli, ma ke alanui Moi, he hale kaawai ia no na keiki o ka No. 1 ; ke pii aenei kona kilakila.

AIA mai mauka o ka uapo mokuahi ma Ainahou, ke hoopiha nei kekahi h@pa, i lana ai ke kai ; a ke pii ae nei ka maikai oia wahi i keia manawa.

I KA wa i hui ae na haumana o ke Kula Hanai o Hilo, he 46 wale no haumana ka nui.  A ua noho kekahi poe. no ke ano omaimai, pela mai nei ka leta, a J. Kulua.

KE papa ikaika mai nei ka Papu Ola, i keia manawa no ka hoopuipui ana, i kekahi anaina kanaka nui ma kahi hookahi.  O manao ia o ulu ae ka mai iwaena o lakou.

UA hauoli makou, i ka hui hou ana me ko makou makamaka aloha, T. K. Robert, me ke oia maik@ o kona kino, eia i Honolulu nei no ka wa hoomaha.

UA manao ae na Lahainaluna o ke alo alii nei, e kukulu i papaaina, no ka hoomanao ana i ka Iubile o ko lakou Home hoonui ike, oia o Lahainaluna.

E NANA pono na makamaka i ka hoolaha kuai aina a H. S. Swinton, no ka Poakahi ae nei la 27 o keia mahina.  Aia i Kaupo ka aina i manao ia e kuai.

E malama ana na haumana Kula Sabati o Kawaiahao, he wahi papaaina, a me kekahi mau lealea kupono, ma ka pa o ka Hale kula Kahunapule, i keia la.

I KA "Likelike" i hiki mai ai i ke awa o Lahaina, ua pepehi aku la kekahi o kona@sela, i ka pake.  A i ka Poakahi nei i kii ia ae ai e hopu, a kokoe aku ia i ka halewai.

MA ke Ahupuaa o Makapala ma Kohala Akau, ua kuai na kamaaina he mau eka aina, ma ia Ahupuaa, no ke kanalima dala o ka eka hookai ; me na kahu malama waiwai o Lunalilo.

O keia ka helu hope loa o ko kakou nei "Kilohana," a kaa hope ae keia makahiki, a ke haawi aku nei makou i ko makou aloha Karisimaka, i na makamaka i lawe i ko kakou nei nupepa.

UA make ka makai nui o ka apana o Kohala akau, oia o J. K. Kamauoha.  A ua pani ia aku kona hakahaka e Mr. Henry G. Sheldon, pela mai ko makou lono, he manaolana ko makou no kana lawelawe ana.

Nuhou o ko na Aina e.

KA PANIKU IA ANA O KE KULA-

NAKAUHALE O LIMA.

NA HIOHIONA O KE KULANA-

KAUHALE MA KEIA MUA

AKU.

KA WI, A ME KA PII O NA MEA

KUAI

NA LONO KAUA MA AFERIKA.

NA HIOHIONA O KA HOLOMUA

O NA ILIKINI MA AMERIKA.

Ma na lono i laulaha ae e pili ana no Kile a me Peru, ua hoike ae ka nupepa Bulletin i ka moolelo piha o keia mau moho.

Ma na lono i pahola ia ae ma ke kulanakauhale o Lima no na lanakila i loaa i na puali koa o Kile a me ka auhee ana o na koa o Peru me ka make nui, ua ili iho maluna o ke kulanakauhale ke anoano eehia no keia lono kaumaha, a pau ae la na kauaka i ka holo i ka mauna e imi i wahi e malu ai lakou.

O na wahi hana a pau ua pau i ka pani ia na puku, na kaa holoholo ia i kaawale ke alanui no na poe a pau e manao ana e komo aku iloko o ka puali koa a kokua aku i ko lakou aina.

Ma keia komo ana o @eia aina e kaua aku ia Kile, na keia mea i hoopii ae i ke kumukuai o na mea ai, a he heluna nui o na kanaka i make no ka pololi a ka ai.

Ke hoomau mai la o Kile i ka hoouna aku i kona mau moku kana e paniku aku i ke awa o Peru, me ka hoomau ana i ke ki poka ana aku i ke kulanakauhale me ka weliweli ana aku i ke kulanakauhale me ka weliweli nui a he heluna nui o na hale a me na kanaka, i hoopoino ia.

Iloko nae o keia mau hana weliweli a na aumoku Kile i ke kulanakauhale o Peru, ua hoomanawanui na koa i ke pale ana aku i ka heluna nui o na puali koa o Kile i ka komo ana mai i ke kulanakauhale, e hoopaino ana i ko lakou mau waiwai a me ko lakou mau pono kino, aka he mea hiki ole paha ka pale ana aku i keia puali koa me ko lakou heluna nui, oiai he uuku loa lakou, na keia hana weliweli i hoolilo iho i keia kulanakauhale o Amerika Hema i heana a i kahua hookahe koko a he wahi hoi e monai ia ai na oia makamae he nui wale, a o na hiohiona nani o keia @nakauhale i ka wa i hala ua lilo i mea ole.

He lehulehu na palapala i hoouna ia ake i Amerika Hui mai na poe kalepa waiwai, a ninau aku ana no kona paholo ana mai i kona laina kokua no ko lakou mau pono kino a me ko lakou mau waiwai, ke hooikaika nei na mana nui o na aoao elua no ka hooko ia o ko lakou mau aoao iho.

Me he mea la, e hoopau ana o Bolivia i kona manao kaua, a koe aku no keia mau aupuni.

Ka lahui Basuto me Enelani

O ka lahui Basutoland, eia kekahi o na lahui kanaka hihiu e noho nei ma ka aoao hema o Aferika.

No na makahiki he nui i hala na pau aku ka hapa nui i ka make a koe he hapa uuku o lakou i keia wa, a no na hana ino a na kanaka Zulu a me ko lakou alakai, ua imi aku keia poe i na ana o na mauna i wahi e malu ai lakou.

Ma keia mau puuhonua o lakou, ua hooiliili mai kekahi kanaka o Mashesh kuba inoa, i keia poe kanaka a kue uku la i ua Zulu, a ma ka hooikaika ana o keia poe, ua lanakila ae la lakou mai na hoomamoipo ana a ka poe Zulu.

O keia poe, ua like no ko lakou ana e ke kaua ana me na Zulu, aka, aole lakou i hoomaamau ia e like me ka poe Zulu ma na lala o ke koa a me kee kaaa ana, aka o ka makau ole, ua like no me ka poe Zulu.

A mamuli o na hana kupono ole a Enelani, ua ala like mai keia poe a kue aku ia Enelani e like iho nei me ka poe Zulu, a ua kukulu iho keia poe i ko lakou papau ma kekahi puu, ua manao lakou, aole he hiki i na kou o Enelani ke lawe pio i ko lakou papu.

Ua lelel kaua aku keia poe hihiu maluna o na heluna uuku o na koa beritabnia na lae Kauhale oiai lakou e noho ana me ka palaka a ua haelele iho na koa beritania ia wahi a nee aku la i ke kulanakauhale ponoi.

Aikupita a me Abyssinia,

Ke nune ia nei e ulu ae ana he kaua awaena o aikupita a me abysinia, ua pahola ia ae he lono, ua hoopuka ia ae kekahi kauoha ma ke kulanakauhale o caire, e kipaku aku i na koa o Abyssinaia mai na palena aku o aikupita.

he mau tausani koa a me hookahi bataliona i hoouna ia aku i Sanhit, ua haalele iho he 16,000 koa i ke kulanakauhale o Cairo no ke kahua kaua.

Ua pahola ia ae no hoi he lono ma Abyssinia, e kauoha ana i ha poe hoomana Mualema, e kaalele koke i ke kulanakauhale.

O ka papa helu o n ailikini no keia makahiki, ua ike ia ka pii mahuahua ana a me ka holomua ma nahana o keia au malamalama, e ike ia ko lakou papa helu o na heluna o na iikini e hnoho nei ma kela a me keia apana aina o Amerika.

o ka huina o na Ilikini ma Dakota 25,000; 23,000 ma mekiko Hou 17,000 ma Origona, 14,000 ma washinetona 5,000 a oi ma Nu Ioka 10,000 a oi ma Michigan, 170 hale kula i kukulu ia no ka @ ana i na Ilikini opio, na @ o na keiki e hele nei i ke kula i ka 7,000 malalo o ke ao ana a kumu he @ hokke ana keia i ko lakou haalele ana i ko lakou ana noho ana hihiu, a lilo i mau la kanaka naauao.