Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIX, Number 52, 25 December 1880 — HOIKE KULA SABATI. [ARTICLE]

HOIKE KULA SABATI.

Ma ka Poalua Nov 16, oia ka la hanau o ko kakou Lani Moi, ua mulama ia ka hoike hui kula Sabati o Kona Hawnii, ma ka luakini o Pukaana ma Hookena Kona Heina, a he ehiku na kula Sabati i akoakoa moi, no lakou ka huina o na.haumana i hiki aku i ka 223, a na ke kahu kula Sabati nui Mr Esq ī noho hoomalu mai i na hana o ka ln. , Ma ko nana ana i na hana o ka la, ua mailoii a ua inaluhia, aohe wahi u ka manao e hoohalahala ai, ua nani a iliwai like mai o a o. ; . Ua hoomalm ka hoike ana mai na kula o ka Akau hele i ka Hema, ua maikai na ninau i haku noiau ia e na kahu kula Subati, a ua nani himeni i mele ia mai. Na na puukahi o Holualoa i mele mai i ku inele o ka waa o Kalakaua 1., na ke kula Subati o Kona waena i mele mai i na hi» meni haole me na leo nahenahe e maeele ai ki» puuwai o ka lehulehu, a na na keiki h'oi 0 l<a laeohia o Kapalilua ī mele mai i'na leo aleto oeoe nann i hookunahihi ae ka ili o na makaikai. Ua maikai no na hana a pau me ke Uokua ia o na haioielo lehulehu. 0 ka panina o na hana o ka la, ua waiho mai ke kahu kula Sabati nui he ninau i ko ka hale panei; "Heaha ke leoilipi i olelo ia maMat3;lo?" A ua ae ia kela p me'keia opu noonoo e. hai mai i ka haina a me na wehewehe ana. Ma ke ku ana mai o kela a me keia, aole 1 lokahi likeka huina a na wehewehe'na a ua waiwai ke anaina ma ka loaa ana o na haina hke ole a me na wehewehe like ole. Eia na haina like ole malalo iho: 1 he kahawai, 2 ka mnke, 3 ka hewa, 4 ka olelo u o ka 5 ka inaina o ke Akua. A maluna o keia mau haina like ole i wehewehe mai ai kela a me keia me nu wehewehe like ole, ekolu mea i wehewehe mai ma ke kanawai, 3 ma ka make, 2 ma kahewa, 1 ma ka olelo, a 1 ma ka inaina o ke Akua. ; No ka loaa ole o ka manawa ia'u e k"amailio ai no keia ninau, ke hoike nei au i ko'u manao maloko o ka nupepa ke oluolu mui ka lunahooponopono. E kokua anu au ma ka haina e olelo ana, 0 ke kanawai, oia ke kpilipi 'i o|elo ia ma ua pauku la, ua like me ka olelo, hookahi no o laua ano. Ua hoike ka lehulehu, he olelo nane kēia a o ka'u hoi e olelo nei, he olelo hoohalike keia, penei ka [iauku, Ke waiho nei ke koi lipi ma ke kumu o na laau, a o kelo laau keia laau e hua ole mai ana i ka hun maikui, e kua ia oia ilalo, a e kiola īu aku oia i ke ahi pio ole. E hoomaopopo mua kakou 1 ka hana a ke koilipi, he mea oki i ke ku. mu laau, a laau paha, i laou hale, wahie a me na hana e ae a ke kanaka e makemake ai, ma ia ano, ua pomaikai ke kanaka, aka, | i na hawawa ke oki ana, e moku ana oia i kela koi, he nui wale ka poe i poinō ma ia ano. E hoomaopopo lea kakoi), ke ku nei kēi kumulaau, ke waiho ;n.ei ke koilijji, !a ,i hua ole ka lapu. alaila, ha'ka ona nona ke kihapai e lalau i ke koi. a kua aku i ke ,kumu* iaau, a make aku la. Ma keia, <ud' maipopo ia kakou ka hana a ke koi,"a e lawē rnii) kakau a hnohalike me< na,|iQrina likp ole, JO

T " ' ■ ■ ' " X kn make i manao ia ma keia pauku, o a no k; 1 in'ike <*uiit o ku uhatic iloko o ka lna nhi, aole o n;i make e ao |»ula i ike ia nm ka hap. hope o ka pauku. ?f|fi kan |l« m° !f; ao (! ; ; #~*n maie ke'koi, alaila, ke waiho nei ka make nmlalo 0 na knnaka a puu, a o ke kunaka i hua ole mai i ka hua o.ia hoi, o ke kanaka komo iloko o na hewa o keia ao, e kua mai no auanei ka ona nona ke ao nei "ke Akua ' ia ia rae ke koi o ka make, a make aku Ib. ua like ia me ka olelo ana, e kua ke kanaka 1 ka laau me ke koi a oki aku ia, he mea hemahema ma kp. olelo ana. e hoomaopopo kakou, he mea okoa ke koi, a he mea okoa ka make, o ka make, oia ka Ukali o ke oki ia ana, a ok. ia a'māke aku lk, 'hole e pono ke huikau laua, heaha hoi na pomaikai o ke kanaka ma oka make la, e likeme na pomaikai o ke kanaka ma o ke koi la, aole pomaikai i na kakou e manao, o ka ke koi, alaila, ke waiho nei ka hewa malalo o na mea a pau. a i na hana hewa ke kanakai hua ia oia me ka hewa, a make aku la, oia hoi, ua hookaawale ia ke kanaka mai ka poe-pono aku, ma keia. ua hemahema aolē e pono ke hoohuikau ka hua ole me ke koi a lilo laua i hookahi, ka hua ole, oia ka hewa, a i nu o ka hewa, oia ke koi, alaila, aole e pono ke oki ka hewa i ka hewa e like me ka pono ole o ke koi i ke koi. I okoa no ka hua ole hewa, a i okoa no > ke koi, a heaha ka' pomaikai o ke kanaka ma o ka hewa la, e like me ka pomaikai o I ke kanaka ma o ke koi la, aole. i na kakou e manao, o ka inaina o ke Akua, oia ke koi, alaila, ke waiho nei ka inaina malalo o na mea a pau, mai ka poe pono a me ka poe hewa. I na pela, pehea ka olelo, kau mai ka inaina o ke Akua maluna o kt poe hewa, aole i olelo ia, maluna o ka poe pono, alaila o ke kei, aia wale no malalo o ka poe hewa, ala« ila ua kue keia i ka olelo o ka pauku, ke waiho nei ke koilipi ma ke kumu o na laau oia hoi na laau a'pau, - A heaha hoi ka pomaikai o ke kanaka ma 0 ka inaina la oke Akua e like me ka pomaikai ma o ke koi la, oole. E lawe mai kakou i ke kanawai, a oka olelo hoi, hookahi no laua a hoopili ae oia ke koi, alaila, ke waiho nei ke kanawai malalo o na meu a pau, he oiaio ia, ke waiho nei ke kan&wai malalo o na mea a pau, auhea koe. Ma kekahi ano, ua hana la ke koi i mea oki i ka lnau ke ku «>le īa i ka makemake o ku mea nona ia, ou ka hua ole. Pelii no ua hnna ia ke kanawai i mea ho« okaawale aku i ka poe hewa mai ka poe pono aku. Pela kakou e ike nei, ua hookaawale ia lakou ma ka hale paahao oia ko keia ao, a ma ka luuahi ko kela ao. Ua make na kanaka a pau iloko o na hala me na hewa, oia ka make mai a Adamu mai a ia kakou nei. • A hiki mai o lesu i ke ao nei, alaila, e ola ana na kanaka a pau ke mihi a manaoio laia, oia ka hua maikai i olelo ia ma keia pauku, āka i mihi ole lakou oia ka hua ole 1 ka hua maikai, alaila, e kua ia lakou, oia hoi, e hookaawale ia ko lakou mau uhane a hoolei ia i ka luaahi e make, no ko lakou kue ia lesu ke pani hakahaka o ke kanawai ke koi i olelo ia ae nei. Nolaila, o ka olelo, ke kanawai a me lesu ma Kona ano kalahala, hookahi no o lakou ano, koi. Heaha ka pomaikai o ke kanaka ma o ke kanawai la, e like me ka pomaikai o ke kanaka ma o ke koi ln. Ua pomaikai ke kanaka i kekanawai, ke hapai ke kanaka e like me na kuhikuhi ana a ke kanawai. e like me ka pomaikai ma o k ekoi la, ke hooko malalo o fta hana i hoakaka ia no ke koi, e hke me kekahi mea i hoakaka ia maluna ae nei no ke koi. O ka mihi a me ka munaoio, oia ka malama a me ka haUai mahope o ke kanawai, a o ke ola niai ia lesu mai, oia ka pomaikai ma ke kanawni. 0 keia ko'u wehewehe e kokua ana i ka haina kanawai. Me ka mahalo. Ukali.