Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIX, Number 52, 25 December 1880 — Lalau o Mamalahoa. [ARTICLE]

Lalau o Mamalahoa.

Ua manao Ue Kuokoa e pane aku i keia pule no na '• Uoaiai nna" a Mamalahoa iloko o ka Elele o keia mau pule i hnla ae nei. Aka, ika nana nna iho, aohe wai» wai o na olelo a Mamalahon e pane nui aku ni. E liUe paha auanei keia pane nna me na olelo noonoo i pane in imua ena keiki lalau o Kawaapae. Ua like keia Mamala> hoa me ke kanaka kuaaina i hele a kahakni a ike i k;\ hee, hoomaka e unahi i ua hee nei. Pela o Mamalahoa e hoao lālnu nei e unahi i kana hee. Eia kona lalau nui. Ke hili nei me na olelo hoahewa a hoino no ka Aha Kuhina i noho īa e Kapena me Kaai, a 0 ke Kuhina Kalaiaina o ia wa ka mea hewa loa i kona mauao. He Aha Kuhina keia 1 hoopau ia he elima mahina i hala ae nei. Akahi no hoi a ike ia, mamua e hooko ai na hoahewa ana, a hala na mahina elima alaila kukulu na olelo kue a ka aoao hoopli. Ihea la keia Mamalahoa me kana mau olelo hoopii. i ka wa i hookoloko'.o ia ua Aha Kuhina nei iipua o ka Ahaoleio, a haule wale ka olelo a Kipikona ma īmua o na 'Lii a me na Lunamakaainann o ia Hale? A ma ia mau la koke iho, heaha kona mea i pane ole ai ia mau la? Maliu paha ua hiki i kana mau olelo ke hoohuli i ka manao o ka Ahaolelo ke lohe mua ia. Noho wale mai nei no o Mamalnhoa a hala elima mahina, a aia a lele ka manu, alaila kau aku la kana pu. He laJau nui keia. Aole ke Kuokoa e pale ana ma ka aoao o na luna Aupuni. O ka makemake o leeia pepa, e hooko ia ka pono iwaena ona mea a pau. A ina ua lawehala kekahi Luna ma ka oihana, e hoopii ia m» ke kana.wai e pono ai. Ma ka Elele o ka pule i hala ae nei, e olelo ana o Mamalahoa no ka huna hewa o Wilama ma. Owai la keia poe ana e kuhikuhi pohihihi nei? He nui na VYilama. Eia o Wilama Bakala, Wilama Kele; aia o Wiliama Ailuau, Wiliama Huapueo, Wiliama Akamu, Wilama Wright, a nui wale aku. Aka, he poe maikai wale no keia i ike ?a. Owai kai huna ika hewa? E hai hou mai o Mamalahoa, a mai hai pohihihi mai, o kapa ia auanei kana mau kalainianao i mau hoopouliuli ana.