Ka Nupepa Kuokoa, Volume XX, Number 3, 15 January 1881 — Page 4

Page PDF (1.71 MB)

This text was transcribed by:  Lawrence Gersaba
This work is dedicated to:  Judith Nalani Kahoano Gersaba

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

KA NUPEPA

Kuokoa me ke Au Okoa

I HUIIA.

No ka Makahiki, $2. Eono Mahina, $1

Dala Kuike ka Rula.

KOMITE HOOPONOPONO

Hezekia Aea.

Poaono. Ianuari 15, 1881

RALLY FOR THE RIGHT.

Joy Gladness.

1

E na koa nei, e ala e;

Ku e ha a naue ae.

E ala no ka pono, ala.

Cho. Paa ma ka pono;

Naue a paio,

E paio naauao,

Hoomanao la, ea,

Na anela no

Na kiai mau.

E ala no ka pono, la

2

Naue ae kakou, a paio no.

Wela e na enemi,

Lanakila nae ke paio ae,

E ala no ka pono, ala.

Cho. Paa ma  ka pono, @c.

3

Pau na hewa e, e hee loa ae,

I loaa na lei maikai,

Hahai ia Iesu ia kupaa e.

E ala no ka pono, ala.

Cho. Paa @a ka pono, @c.

4

Pao ka paio nei, e mele e

Ma ko luna kahakai

Me Iakou na kini maluna ae,

E ala no ka poao, ala.

Cho. Paa ma ka pono, @c,

Hawaii.

 

HE ULIA POINO MA NA KAI O MAIKONISIA

Ma na lono hope mai nei no na mokuaina o Meikonisia, ua hai ia mai ua punia kekekahi mau ailana i ke ino launa ole i ike ole ia mamua, he makani me ka ua. E ku o “Hoku Ao” ma kekahi ailana, a ua holo kekahi o kona mau ohua iuka. Ia hiki ana iho o ka makani me ka ua, aole hiki ia lakou ue hoi hou i ka moku, a maluna o ua ailana nei kahi i noho ai a ao ka po, aohe hale aohe hoi wahi malumalu e ae. A o “Hoku Ao” hoi ma ia po mai pilikia. Moku aku ia kekahi heleuma, a ua aneane moku ka lua, ua puni ia na mea a pau ine ka weliweli no ke ino o ia po, aohe maka hiamoe pono.

He poe kekahi no ka Paeaina Makala e @olo ana maluna o kekahi @napa no ka inokupuni o Rosaie, e ike i ko lakou poe @akaainana ma i@ wahi. Ua puhi ia keia poe me ko lakou waa a ehiku haneri mile ke kaawale mai ko lakou home aku. Ua loaa aku i ka moku o kekahi haole kalepa lokomaikai o Maikonisia, o Kapele kona inoa. I ka loaa ana aku i ua moku nei, ua aneane lakou a pau e make, he hiku paha ko lakou nui. Ua pau ka ai, a aohe wai, he wahi hapa omole wiseke wale no ma ka lima o kekahi kanaka opio, a mamuli o kona noonoo pono, a hanai pakiko ia lakou iho me na wahi kulu wai o kona omole i malama ia ai ko lakou ola a loaa aku ia i ka moku kalepa.

 

Kaawina Kula Sabati.

HELU @, SABATI, IAN. 30, 1881

KUMUHANA.

Simeona me ke Keiki Iesu. Pauku Baibala. Luka 2;25-35.

25 Aia hoi, ma ierusalema kekahi kanaka, o Simeona kona inoa; a he kanaka pono ia, he haipule, e kali ana i ka mea nana e Kokua i ka Iseraela; aia maluna ona ka Uhane Hemolele.

26 A ua hoike e ia mai ia ia e ka Uhane Hemolele, aole ia e make e, a ike aku ia i ka Mesia a ka Haku.

27 A hele ae la hoi ia mamuli o ka Uhane iloko o ka luakini; a lawe ae la na makua i ke keiki ia Iesu iloko, e hana aku ai nona mamuli o ka oihana o ke kanawai;

28 Alaila lawe oia ia @a ma kona mau lima, a hoomaikai aku la i ke Akua, i aku la hoi.

29 Ano, e ka Haku, ke kuu nei oe i kau kauwa nei me ka pomaikai e like me kau olelo.

30 No ka mea, ua ike iho nei ko’u mau maka i kuu Hooia,

31 Ka mea au i hoomakaukau ai imua o kea alo o na kanaka a pau;

32 He malamalama e hoomalamalama ai i na lahuikanaka, a he nani no kou poe kanaka ka Iseraela.

33 Mahalo iho ia o Iosepa a me kona makuahine ia mau mea i olelo ia mai no@@

34 A hoomaikai mai ia o Simeona ia laua, i mai la hoi oia ia Maria i Kona makuahine, @ia hoi, wa hoonohonoho ia mai oianei i mea e haole ai, a e ala hou ai na mea he mui iwaena o ka Iseraia, a i hoailona hoi a heine ia ai;

35 A e hou ia no hoi kou uhane e ka pahikaua; i hoike ia ai na manao o na maau he lehulehu.

Pauku Gula, P30, hoopaa me na p

28-32.

Ma@@0 nui. Iesu, ka Malu, ke Ola, ka Lama, Ka H@ke no kanaka.

Na heluhelu la. 1 Luk 2;21-39, 2 Oih @;1-15,3 Is 9; 1-10, 4 ia 49; 1-15, 5 Io 8; 12-32, 6 O@h 11;1-24, 7 Hal 139; 1-34

 

Ka Manawa. Feb 1 A D 40 is mahope iho ka helu 4. Kahi i hana ia ai. Maka luakini ma Ierusalema, mai Betelehema aku.

Na alii, Kaisala Augurato ka moi o Roma Herode ka nui, ke lii o Iudea.

Na persons. Maria, Iosepa, Simeona, Iesu.

Mele. @esu kuu waiwai, Lei Alii 22.

Pule i lilo Iesu i waiwai, i Lama, i Ola, i kuleana no kakou

 

Ka wehewehe me ka Ninau ana.

Noho Iosepa me Maria ma Betelehema i 40 la, alaila, lawe laua i ke Keiki Iesu i ka luakini ma Ierusalema e haawi ia ia i ka Haku e like me ke kanawai. Puk 13;2.22; 29, 34;19. A e haawi aku i na mohair, e like me ke kanawai, Oihk 12;2,6,8, oiai e hana ia ana ia mau mea, halawai pu Simeona me lakou.

 

P 25. Pehea ka loihi o ko Iesu noho a na ma Betelehema? No ke aha i lawe ia oia i Ierusalema? Heaha na mea i mohai ia?

Heaha kea no o ia hua Iesu? Ua like anei ia me Iosua?

 

I Iesu ke Kokua, p 25-27. Kea no o Simeona. Heaha na mea eha e pili ana i kona ano? E kali ana oia i ke aha? Owai kokua? Pehea ka loihi o ke kali ana nona? Mai ia Adamu mai. Kali Simeona me ke aha? Me ka makemake, ka iini, ka pule i hiki koke mai.

 

Maluna ona ke aha? Heaha kea no? Ua launa mai ka Uhane. Ua hoike mai i kekahi mea. Heaha ia mea? P26.

Pehea e launa mai ai ka Uhane me kakou a hoike pehea i na haipule elemakule? Mahea i ike mua ai Simeona ia Iesu? E aha ia ana?

 

II Iesu ka mea e malu ai i ka wa make, p29. Heaha ka makemake o na kanaka a pau? Nah 23;10. Heaha ka mea i makaukau ai Simeona e make me ka pomaikai?

Ka manawa hea e hoomakaukau ai no ka make? Ka manawa opio, ka wa ano.

Pehea e hiki ai ia Iesu ke hooluolu mai i ka wa make?

 

III Iesu ka Hoola no na kanaka p 30,31. Pehea Iesu i hoomakaukau ai no ka hoola ana i na kanaka? Make Iesu no wai? Io 5;14,15. Roma 5;18. Owai ke ola ma o Iesu la?

Pehea ka poe manaoio ole? Io 3;36. I na aole ola kekahi; no wai ka hewa? Sol @ 29,30. Io 5;40.

 

IV Iesu ka malamalama o ko na aina e, p 32. Owai ko na aina e? Ua nele anei lakou i ka malamalama ole? Heaha ka mea i maopopo ai, aia lakou iloko o ka pouli?

No na aina e Hawaii? Heaha kona ano mamua? Nohea mai kona malamalama? A pehea kona ano malalo ae o ka malamalama

E aha Hawaii i na aina naaupo e koe ana?

 

V Iesu ka Nani o ka Iseraela, p 32. Heaha ka nani? Pehea e lilo ai Iesu i mea nani no ka Iseraela? Ko lakou Alii nani no Oia. Ke lii oia o ka poe Iseraela ma ka Uhane, o na haipule a pau.

Pehea e lilo ai Iesu i mea Nani no Hawaii nei? Pehea oukou e lilo ai i mea e nani ai imua o ke Akua, a o kea o nei?

 

VI Iesu ka mea e haule ai, a e ala hou ai ne mea he nui, p 33,34.

Pehea e lilo ai Iesu i mea e haule ai na mea he nui? Ma ka hoomaloka, ma ka makau, ma ka hilahila, ma ka hoomaau ia, huli mai no mamua. Mahope, hoi i hope. A pela aku, nana Isa 8;14,15.

Pehea e lilo ai Iesu i mea e ala hou mai ai na mea he nui? Ma ka hai ia ana Kana olelo, ma ka manaoio, ma ke Kokua ana mai o ka Uhane Hemolele i huli, i mihi, i haalele i na hewa, a hahai mamuli o Iesu. No ke aha e hoine ia ai Iesu? Ua hooko ia anei keia mau wan na?

 

VII Iesu ka mea hoike manao, p 85. E aha ia ana ka Uhane o Maria? Heaha kea no? E haehaeha ia ana kona naau no ka hana ino ia o kaoa Keiki, no ka make ana ma ke kea, me he kanaka kewa loa la. Ma ia mau hana anei i hoike ia ai na manao o kanaka? Ma ke aha i hoike ia ai ko kakou mau manao?

Hai mai i kekahi mau pauku e pili ana i keia mau pauku. Ier 17;10, Rom 8;27, Kek 12;14, Rom 2;16, Hoik 20;12, a pela aku. Mele. Mele na kamaiki. Lei Alii 23.

 

Na ninau a na Kahu.

Na kane. Heaha ke kumuhana.

Ehia mahele. Hai mai, hai mai i kekahi mau amo e ae o Iesu.

Na wahine. Hai mai i kekahi mau Simeona ma ke Kauoha Kahiko. A ma ke Kauoha Hou hoi. Simeona, Simeona, ua like pu.

Na ui me na keiki. Owai ke keiki a Simeona i hii ai a hoomaikai mai? Heaha kea no o ua keiki la? Owai kai hii a hoomai kai i na keiki mahope iho? O ua Keiki la no ea.

Pehea la e ae ai Iesu e hoomaikai ia oukou? E hele aku oukou i o na ia, a e noi aku ia la, e hoomaikai mai.

Ke kula a pau. Heaha ka pono o na makua no na keiki liilii? E lawe ia ia koa iloko o ka luakini e hoolaa aku na Iehova. A malama pono ia lakou a oo loa.

Heaha ka pono o na elemakule haipule? Heaha ka pono o na keiki? E hoohalike ine wai?

E hoolaha aku kakou i na ano a pau o Iesu i kela wahi, i keia wahi a puni ka honua.

Mele. Ke koko o Iesu. Lei Alii. 2.

Pule i hoomaemae e ke koko o Iesu, hooa ia.

Haawina no Feb 6. Luk 2;40-52.

 

PAKELA MAI MAKE.

 

     Ma ke kakahiaka o ka ia 29 o Dec 1881. Oiai na keiki aukai o ka Mariona, e hoolele mai ana i ka papa no ka hui o Kukuihaele, i ka wa i kokoke ai i ke kewe buki ukana. Oiai lakou e huki ana i ke palaka, ua poi mai la ka nalo, a lilo aku la kekahi keiki kanaka o Mauli kona inoa, poi hou ka nalu komo aku la kalapa papa a me Mauli iloko o ke ana, ua nana ia o ka hoeu mai, aole nae, o ka manao o na haole a me na kanaka, ua make, ka mea i poholo.

     Elua po, ekolu ia, iloko o ua ana nei, oi ai ka waapa e kii mai ana i ke @opaa, lobe ia aku la kekahi leo e kahea mai ana e Kalua e, elua kahea ana, lohe koke no ke kapena moku, a au mai la, ninau aku la, ua eha oe? aole, wahi ana, ua hoao no o Kapena Kalua e kii, aole nae e hiki, I ka wa i lohe ia ai ma Kukuihaole i keia mea hou, ua hoolale koki aku la o R P Kuikahi i kona mau keiki, a iho aku la a hiki i kai o Kaihumoku, wehe na lole o Waikakae a me Kalua, ko laua iho aku la no ia ma ka pali pohaku a au ako la iloko o ko kai, o Waikakae kai komo loa iloko a lawe mai la ia Mauli. A loaa aku la ia Kalua, o ka au mai ia no ia a kokua pu ia mai la hoi e Kaainola a loaa ka laina o ka waapa kau aku la ka mea moekai iluna o ka waapa me ka nawaliwali.

     Ma ka loaa ana o ke kino o Mauli, ua makana aku la ke Dr Troussean be $50 pakahi i na mea i au iloko o ke kai, ua like me 150 dala, oia la ka moolelo piha no ka moa moekai.

J BRIGHT.

 

NO KA OIHANA LOIO

     He oihana nui keia, e ake ia nei e na Hawaii e ake nei loaa na palapala laikini Loio. A he oihana maemae hoi ke malama pono ia.

     O kehai nae keia o na oihana e manao ia nei e kahi poe. He kupapau uwe ole ia, a he nui aku na mea i olelo ia no ka oihana, no ke ino. E hoomanao nae kela mea keia mea, i ole ai e hapala wale ia ka oihana. O ka oihana he mea okoa keia, a o ke kanaka he mea okoa ia, aka, ua lohe nae au e olelo ana kahi poe he oihana ino ka oihana Loio. Alia e olelo pela, o ke kanaka mea ino, ka mea e lawelawe ana ma ia oihana. Aohe o ka oihana ke ino, e olelo ia mai auamei paha, kai no no ka oihana Loio ko’u i iini ai e lawelawe, aka loaa ia u ka hewa ma ia oihana, pela io paha, aka, e hoomanoe koke ka mea e lawelawe ana, he mea uhane ole ka oihana Loio. aohe hoi ona noonoo, he ola no, nolaila, mai noho a olelo kahi poe he oihana ino keia, aka a iwaena o kakou he mau Loio Hawaii maoli a he mau Loio haole ke hilinai nei i ko lakou ola maluna o keia oihana, he manao oiaio kela, ala, ke olelo na nei he loio ino o mea, a o mea, a oia paha ia, he wahi ano like iki paha me ka oihana kahunapule ma kahi mea, e ao ia ana. O ka hana a ka oihana kahunapule he ao, pela iki no paha me keia, e hooikaika ana ka loio e pale imua o ka aha, me ka manao e hemo, e ao ana hoi ka oihana kahunapule i na kanaka mai hana hewa, a ia iloko o keia wa he mau haumana kula, e ao ia nei ma ke kanawai, me ka iini, no na hana e pili ana no ka oihana loio, a o ka mea e kakau nei kahi iloko oia puulu, aole no ko’u ale e loaa mai ka makaukau ma keia oihana ia’u, a hoo’ku i ko’u manao i kuu mau hoa, a me ka lahui mai i a o, e hamau iki hoi, malia he noonoo oi ae ko kekahi poo i ko’u, alila, he mea nui kela. A he hilinai piha nae ko’u, maluna o ko’u poe hoa haumana, aole me ka manao e kaena a e ana ia lakou, a i a’o paha, malia he poe kahi i oi ae maluna o makou a pau loa. A hookahi wale no kulana e loaa like ai i kela a me keia, o ka hoopono maoli, ma na lawelawe ana ano keia oihana, alaila, he lupe

ia e lele ana i ka la makani.

DWAK.

 

KA HOPENA O KA PILI WAIWAI.

     E kaahele ana kekahi kanaka opiopio waiwai ma Geremania i ka makahiki 1869, a iaia i hiki aku ai ma ke kulanakauhale Baden, ike aku la oia ka olelo hoolaha e kau ana mawaho o kekahi hotele; e hoike ana he hale lealea a pili waiwai, i ka wa one i ike ai lana ae la ka manao iloko ona e homo maloko e makaikai ai, ia wa komo aku la oia iloko, ike aku la oia he hui loa na kane na wahine e pepa ana kahi poe, e pahupahu ana kahi poe, e inu rama ana kahi poe, a he nui wale aku na ano hana lealea o na ano a pau.

     Ia wa noho iho ua kanaka opio nei ma kekahi pakaukau, iaia  i aobe iho ai hele mai la kekahi mau kane me kekahi mau wahine, a kamailio pu iho la me ia nei, hoolauna ia aku ia keia me kekahi mau wahine nani o na helehelena, hooluana iho la lakou nei me ka maikai, waiho ia mai la na olelo waipahe me ka maakea; a o ka hopena ua ae aku ia ua kanaka opio nei e pili waiwai, iloko o na hora ekolu ua hoolilo aku la oia i kona waiwai a pao, nona ka huina $2,000,000 dala i ka p@@ ana o kona mau waiwai a pau, puka aku la oia iwaho me ka naau kaumaha a me kona ike iho no hoi he kanaka poino oia, ia manawa kakau aku ia oia i keia mau huaolelo ma ka puka o na hale pili waiwai nei. E ou mau hoa kanaka a pau owau he kanaka opio a he lako i na mea a pau he ekolu hora ma@@ua aku aei 2,000,000 dala ma ka poho o ko’u lima, aka, i keia manawa aohe he wahi @@neka iki iloko o ko’u pakeke. O keia puka a’u e kahakaha nei o ka puka keia o ka hune, a o kea ia o ka poino o ka pahi e lele ai iloko, e ka make mau loa.

     A me keia mau huaolelo hope, unuhi ae la oia i kekahi pahi wai kona poli ae hoopolelei ae la oia i kahi oi o ka pahi ma ka umauuma a pahu iho la me ka ikaika, lele aku la oa hune koko a pili ma kahi o na hua ana i kakau ai, a ka nana aku me he la ua kakau ia keia mau huaolelo me ka koko o keia kanaka opio, a ua kukolu ia he hoomanao me na hoaolelo ana i kakau ai me ke pena alaola, a he kohu koko ke nana aku.

     E ka poe e heluhelu ana i keia a nana pu mai kakau i ka hopena poino i ili mai maluna o keia kanaka opio mamuli o kona ae ana e pili waiwai, he mea ino io no ka pili waiwai, he poino ka ohana he nele na keiki i ka ai ole, he mea e ao mai ana i ke kanae aihue a e pepehi kanaka a e palauolelo. Nolaila, e ou mau makamaka i ua e kona mai kahi ia oe e pili waiwai, mai ae aku o ili mai auanei na poino maluna ou wahi a Solomona ke alii naauao, a i hoowalewale mai ka mea hewa ia oe mai ae aku oe.

 

HOIKE KULA SABATI MA WAIPIO.

     Ianuari 1, 1880, Ua wheia ka hoike o na Kua Sabati. O ko Hamakua Komohana, ko Hamakua Hikika. a me Hamakua Waena, ma ka malu olu o Sana Paulo, ko ka Haku Betera ma Waipio, malalo o ke aladai ana a R.A. Lyman me ke Kahukula Sabati nui o Hawaii akau, na kahukula Sabati, na kuipukula Sabati, na haumana, na lehulehu e ae i haiamu mai. Ua hoomaka na hana ma ke mele ana mai a na keiki o Waipo i ke mele Lahui a me kekahi maumele e ae. Pualu ke anaina i ka pule a ka Haku, pau ia. Haiolelo Hape nui ia na S Mahuka, hauoli ke ananina.

     Na Pokii. Panaau i na Kanawai o ke Akua, a me na ninau no ko ke Akua ano a pela wale aku.

     Na Makua, Ma na buke o Kinohi me Pukaana. He mau ninau na ke Komite Hoike Kula Sabati, R A. Lyman, S. Mahuka, Mr. Miau. Oluolu no ke anaina, a holo mua na hana.

     Lilo ka hale i ka hooloke i ka haiolelo lulu dala no na pono kula Sabati, a me ka pilikia o ka luakini Sana Paulo, ma ia wa ua lulu ia mai na dala no Hamakua Komohana, $91.25, no Hamakua Waena, $40.00 no Hamakua Hikina $10.00, no Waimea $3.50. Huina pau loa, $144.75 dala. Ua hani keia mau hana, olu ka puuwai he oiaio koloko.

     Na manao paipai, na olelo hoolana manao pu, na olelo hoakaka ano nui no ke Kula Sabati mai a R. A. Lyman mai. Eia ka makemake no keia oihana he naau minamina i na opio o Hawaii. He lahui i manao nui ia e na aupuni nui o ka ao holookoa. @ia ke kumu e ulu pono ai keia lahui kanaka e malama pono ia na opio ma na hana noeau, a me ka noho pono ana.

     Waiho mai la o R. P. Kuikahi he olelo hoololo; e hui na kahu Kula Sabati a pau ma ka la Sabati la 9 o Ianuari, ma Paauhau ae kuka no na dala i iuiu mua ia ma Kukuihaele i mau palapala aina, no na wahi i laha ahu ai ka ke Akua olelo.

     Hoopau ia na hana o ka hoike me ke hele hui, a me ka pule a J. P. Miau. Hookuu ia ke anaina ma ka hora 2 me ka hapa, E paina i na mea ai i hoolako pono ia e ke Kula Sabati o Hamakua komohana, ua ai a lawa a koe aku. Ke huli hoi nei na hoa ua anuanu mai ia na pili. Me ka welina aloha no

J. W. KAALE, kekau manao.

 

Ka Papaku o ka Hohonu.

     He mea paha e hahaha ai no ka noonoo o ko makau poe heluhelu, na mea huna i hunakele ia iloko o ka opu o ka hohonu, iwaena o na moana nui o ke no nei; e like me na wai hoahu o na pohaku momi, ma i a kupaianaha ano e loa i kapaia “he hapa i ke kanaka a hapa i ka i a,” na waiwai o kela a me keia ano e ahu mokaki ana ma o a maanei a me na iwi kanaka i keokeo i ka holoi mau ia e ke kai, e waiho ana iloko o na ana ako’ako’a. Oiai he waiwai nui keia i ko ke kanaka noonoo, nolaila makou e pahola aku nei no ko makou poe heluhelu o ka makahiki hou.

     Ma ka Papa Hoike a ka moku ana hohonu Challenger i hoounaia mai Ledana ae, e hoike ana, he aneane eha makahiki i hoolilo ia ma ka imi a me ka noii akahele loa ana i ke pale ana o na au o ka moana a me ka huli ana i ka papaku o na moana nui eha o kea o nei.

     O ka moana Atelanika, ua olelo ia, ina e hoohahh ia kona mau wai iloko o kekahi auolo, alaila, ua like ia me kekahi kula laula i piha i na mea a@o e he nui wale, me ka lalani mauna e moe ana a hiki i na kapakai o Amerika mai kona kiko waena ae. E moe ana no hoi kekahi lalani mauna mai Nufaunelana ae a i Irelani, a ma ka piko o keia lalani mauna, e moe ana kekahi u mea. Ua mehele ia ka moana iloko o ekolu mau mahele hohonu loa, oia hoi ka hohonu palena ole.

     O ka piko o keia mau kuahiwi moana, he elua mile ka hohonu laialo iho o ka moku e holo ana maluna o ka ilikai, a o na mahele hohonu loa e like me ka hoike a Reclus, kekahi mea ana hohonu, he 15 mile a oi aku. Me keia mau wahi hohonu lea, ua keokeo ke ano o na kuahiwi no kekahi mau mile he mau ta@@ani mamuli o ka paapu ina pupu liilii keokeo. O ka nanaina o ka weihooluu o keia mau wahi hohonu he ulaula me he ahi pele la, iloko o ka pouli polihua o keia mau wahi hohonu, kahi malino o ka wai, malaila na holoholena ano e a hoomaka’uka’u e holo ai me ko lakou lana ole ae iluana o ka ilikai. Iloko paha a keia mau wahi ka Nautilo i alo hele ai a me Kapena Nimo.

 

ASA KAULIA,

Loio a Kokua ma ke Kanawai

Ua maka@@@@ au e lawelawe i na hana a pau ma keia

Oihana @@@@ o na Aka a pau o ka mokupani @ Oahu. E

loaa no au ma Koolaupoko, Heeia, a @@@ Honohala I @@@@@

wa Hooku ia na Kaneohe @@ ai na wahi a pau o ka mokapuai me ka

eleu a me ka hikiwa@@.

 

HOOLOHE!

Ma ka makahiki 1881 ae nei. O na mooleho

o na Ahahui Lunakahiko o na Ekali@@@ a

pau o ka Paemoku a me na moolelo Kula

Sabiti o ia mau Aha. E hoopokolemai i ka

HOOKAHI KOLAMU o kela a me keia; a ina hoi

i hooko ole ia keia e na Kahauolelo, alaila.

na makou no e poke iho a i ka mea kupono.

    Nola@@a, e hoolohe oulou i keia Kula a

makou e hoolaha nei e na Ahuhui o keia a

me keia ano, @ hoolahaia ka oukou a loaa hoi

ka pomaikai kaulike i kela a me keia mea

heluhelu i ke Kuokoa.                                    tf

 

 

PAPA KUHIKUHI MANAWA HOLO

O KA

MOKUMAHU HAWAII

“LIKELIKE,”

KAPENA KING.

Poalua, Nov.   9, hora 5 pm…Hilo

      “       “     16,   “       “……Kaapuni ia Hawaii

      “       “     23,   “       “ …..Hilo

      “       “     30,   “       “ …..Kaapuni ia Hawaii

      “     Dek.   7,   “       “ …..Hilo

      “       “     14,   “       “ …..Kaapuni ia Hawaii

      “       “     21,   “       “ …..Hilo

      “       “     23,   “       “ …..Kaapuni ia Hawaii

 

AOLE AIE NO NA UKU OHUA?

     Ke hooleia aku nei ka aie no ka uku ohua, a ke hiokeia aku

nei i kea kea, ina he mau paiki, ukana a puole hooili ko lakou,

a pono e hoailona ia me ka moakaka lea. Aole no e ae ia ka

lawe ana i na ukana, paili a puolo i hoailona ole la ke ole e

kakoala loaa ana mai.

           

HE KUIKE KA UKU UKANA.

     Ma na ukana a pau o na makamaka, e pono e uku mua ia.

A e hookoia no na kaueha no ka lawe a hiki i kahi i makenmake

ia. Ae malama ia no me ka makaala na ukana, paiki a

me na puolo, Ilo, pipi a me ka hoki.

 

E hoailona ia me ka moakaka na Pahu

Rama a me Waina.

     O ka poe no lakou na ukana o keia ano, e pono e hoaliona ia

me ka moakaka, a i ole e kakauia me ka moakaka ka loaa ana

mai o ka poe no lakou keia mau waiwai.

     O na koina no na pilikia a me na poho, e hono e hoike koke

ia mai iloko o ka malama hookahi.

     Aole e aeia na hookele kaa, na keiki a me na mea like a

pii iluna o ka mokuahi i ka wa e pili mai ai i ka uapo, aia wale

no a pau na ohua oepakeke i ka lele.

     No ka ake nui e hoopomaikai ia ka lehulehu kaahele, ua

hoololi ae nei na Ona o Likelike I ka Papa Hoike Manawa oia

Mokuahi e like me maluna.

 

Ma ka Hale Oihana e loaa’i na Palapala.

     Aole Kaena o hope e lilo, ala wale no a kaa mua mai ka uku moku. Aole e ili ka hewa no na paiki, ukana a puolo paha, ke ole e kakauia ka loaa ana mai. E hookaaia ka uku ukana i ka wa e nolia aku ai.

WAILA MA.

 

NA KANAKA O HAWAII NEI!

INA I MAKEMAKE

OUKOU E KUAI I

GITA, AKODIANA,

BANJO, OHE, VIOLINA,

PAHU Hookani Nunui a Liilii,

HE HONO LOA IA OUKOU KE

HELE MAI I KA HALEKUAI O

GEO. F. WELLS,

HELU 66 me 68 ALANUI PAPU.

     Ke malama nei no au i na Lako Hale o na ano a pau.

     Na Noho no $1.00

     Na Moe Laau no $7.00

     Na Punee nani loa no $15.

     A me na ka lako hale piha no ke $45.

     Ina i makemake oukou i na Mekini Humuhumu

lole, e loaa no ia oukou ka

 

MEKINI HUMUHUMU AMERIKA

     O ke kumukuai makepono, me ka makana he

pila Gita maikai a he kii nui paha.

     Ua pai iho nei o Mr. Wells he Buke kuhihuhi

no ka Huila Humuhumu ma ka olelo Hawaii.

A i keia wa, o ka poe e noho ana ma na

wahi kuaaina, ua hiki ia lakou ke kuai i ka

Huila Humuhumu me ka haawi manawalea ia

aku o ka Buke kuhikuhi, a mailoko aku o keia

buke e ike ai i na loina o ka humuhumu ana.

     O na kumukuai o ko makou mau Mekini

Humuhumu, mai ke 40, 45, 50 a hiki i ke $55.

     I na i makemake oukou i ka Mekini maikai

loa me ke pakaukau akea a me ka huila kala, ua

hiki no ia oukou ke hoouna mai ma ka keta ia.

 

GEO. F. WELLS ma HONOLULU.

Me ka hookomo pu iho i ke $55, a nana no e hoo@na aku me

ka buke kuhikuhi a me ka makana i hai ia. Na oukou no e

hai mai i ka makana e oukou e makemake ai.

E loaa no ma WATI maikai no ka $7.

Na WATI kau hale mai $2.50, $3, $4. a hiki i ka $5.

Na KAULA WATI no ka $1 00 wale no.

Eia no hoi na keia hale na Laau kii e@i loa o ke kumukuai

 

GEO. F. WELLS,

Reba 65 me 66 Alauni Papa.     972Sm

 

ANO NO I LOAA MAI NEI!

Na Kaa Lio

Holo Lealea!

Na Kaa Lawe Ohua a me na kaa holo palus,

mau mea hoikeike aku, mai ka Hale Hana Kaa

maio ka Hui o Cortland ma Nu Ioka.

DILLINGHAM & Co.

876 tf        Na Agena kuai ma Hawaii nei.

 

C. C. Coleman.

Amara a he Mea Hana Mekini

Kapili Kapuai Hao Lio

A ME KA

Hana ana i na Kaa Lio, & co.

Hale Hana ma Alanui Alii e kokoke la i

905     ke Akanui Papu     tf

 

J. W. M. POOHEA.

He Loio a he Kokua ma ke Kanawai.

No na kanaka a pau imua o ka Aha Apana a 

hiki imua o ka Aha Kaapuni ma ke keena

no ka Mokupani o Molokai; a he Agena Hooiaio

Palapala Kepa no hoi noia Apana. E hookoia

na koi i a ka makemake mo ka eleu loa. E loaa

no au ma ko’u home ponoi oia o “Kalauonaona,”

ma Wawaia, a i ole ia, ma ka Hakeheololokolo

ma Pukoo.

895 ly Jan 25

 

HOMEPATICA.

DR. E. STEVENSON,

LALAO KE KULA KAUKA

Ma Inaterio Canada, 18@@

KEENA OIHANA A ME KAHI NOHO

Ma ke Kihi o na Alanui Hotele a me Alakea.

H@ 22, 1@@0       936 tf

 

RICHRDA F. BICKERTON,

(PEKETONA.)

LOIO a he KOKUA ma ke KANAWAII

     E HELE ANA @A @@ A O NA AHAHOOKOLOKOLO

A pua o keia Aupuni ma na ahe hihia a pau. Ina pahu ma

Oahu nei, a na ma Mokupuni e ae.

     Ua maka@@t@@ mau oia i ka hana ana; ua Palapala @@

kanawai o keia a me keia ano.

     Ua hiki no loi iaia ke hoaie dala aku maka @@rak. Ano ka

aina, una ka akupanee haahaa loa.

     E ka naia na hana me ka kikiwawe a ma ka uku haahaa

     Keena  h@@@ Keia 25 Alanui Kalepa, elua paka ma o aku a

ka hale kanaka o Kauku @@@@teole.                        840 ly

 

KAUKA BERODI,

(O KE KULA NUI O KANADA)

     Ua makaukau au i ka lapaau ana i ea kanaka

Hawaii no na ano mai a pau. Ke hahea aku ae

au i na poe i loohia i ka mai e hele mai ia u

KEENA OIHANA

Aia ma Alanui Papa, Helu 129, mauka

Iho o ka Hale Kaman o D. Burro@@

996 tf.

 

E. Cook Webb, M. D.

HOMEOPATIKA.

(Kauka o ka Halemai Homeopatika, ma

ea Mokupuni Ward’s. N. Y.)

KEENA OIHANA. – Helu 60, Alanui

 Papa. Makaukau mau e lawelawe i na

pilikia mai o na wahine a me na kamalii.

HORA HANA. – Mai kakahiaka a hora

10 am – 2 a I ka 4 pm.          967 4m

 

PAPA! PAPA!

NO

ALLEN & ROBINSON

UA WEHE AE NEI MAUA I

PA KUAI PAPA

MA

KA UWAPO O PAKAKA

     Na Papa Ulaula o na ano a pau.

     Na Papa Paina o na ano a pau.

     Na Pili Hale Ulaula.

     Na Pili Hale Keokeo.

     Na Pepa Hoonani Hale.

     Na Pepa Molina.

 

Na Pena a me na Aila Pena

NA KUI O NA ANO A PAU.

 

NA PANI PUKA a me

NA PANI PUKA ANIANI.

     NA PANI PUKA a me

     NA OLEPELEPE.

 

NA LAKO KUKULU HALE

O NA ANO A PAU!

E KUAIIA MA KE

KE KMUKUAI HAAHAA LOA

O keia Makeke.

Allen & Robinson

Honolulu a o 1, 187@      8@3 tf

 

LOLE MAKEPONO

Ke Kuike.

E LOAA NO IA MA KAHI O

KAKELA ME KUKE!

E LAA NA

Ahinahina, Kakakoa,

Keokeo, Leponalo,

Penn, Aila, Aniani.

HA MEA PIULA!

KOPA, AILA HONUA,

AILA HOOMALOO

Kui Kakia, Pakeke,

Tabu, Kaula, Noho Lio,

Hulu Palaki, nu Pulumi.

A HE

AGENA NO HOI NO NA MOKUPUNI O

HAWAII NEI NO NA

Lainakini-nao,

Lainakini Maoli,

Palule Kalakoa,

Alapia, Kelepa, Kilika,

     Na loe kapono I ka wawae.

     Palulu Huluhulu,

     Na Loie Huluhulu,

     Na Loie no ka hoohehelo ana

     Lipini, Lihilihi, &c.

LIPINE, HIHILIHI, &c.

A ME NA

Mikiai Humuhumu Makeponoloa!

A ME

MAU MEA AI KAHI

Ka palaoa, Kopaa,

Raiki, Pia, Hoohu,

Paakai, Huaala,

Pia Kulina, &@

 

A he Laau Lapaau Kaulana Iea

A DR. JAYNES.

Laau Kono.

     Laau Hoomaemae Koko,

     Laau Hoo@@u Naio,

A ME NA LAAU HA@@ A PELA’HU

800 @@