Ka Nupepa Kuokoa, Volume XX, Number 4, 22 January 1881 — Page 2
| This text was transcribed by: | Ruth S. Goldstein |
| This work is dedicated to: | UH Sea Grant |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
Ma ke Kauoha.
OLELO HOOLAHA A KA PAPA OLA
NO KA HALE LA@AAU MA KIEIHALE.
E IKE @@@
N. E. EMERSON. M. D.
@@
@@
HE OLELO HOOLAHA
No ka O ana.
E @ a @ @ kanaia a pau, ma ka hora @ 10@ o ke kakahiaka o ka Poakahi o keia pule a@ @ ka la 24 o Ianuari, e hapai hou ia ana ka O Lima ma ka Halepule Haole pope ma Waikiki-kai. Nolaila. e hele pao mai ilaiia na mea i O ia i ka Poakahi i hala ae nei, e loaa ko lakou palapala hookuu a me na mea o Waikiki i O ole ia mamua
A ma ka hora umikumamalua (12) o ke awakea eia ia no, e hoomaka ia ana ka O lima ma ka Halepule Hoolepore ma Kamo@.
Nolaila, e hele mai ilaila na kanaka i O ole ia. mai Punahou, Manoa, Palolo, Waikiki-uka a waena me Waialae a me Niu, a malaila e loaa pono ai i ka O pono ia o ka lima me ka uku ole no na keiki a me na kanaka a pau i O ole ia mamua.
E makaala oukou na kanaka a e hele pau mai, pela e pakele ai i ka mai luku ka mai puupuu luhi.
N B EMESONA M. D.
Luna O no Honolulu.
Honolulu, Jan 20, 1881. 999 1t.
Hoolaha Papa Ola.
NO KA O ANA.
E HOOMAKA hou ia ana ka O ana mai keia ia. ma ka Hale Lapaau ma Kikihale, a ma ka Halemai Moiwahine, ma kela a me keia la. e like m@ ka O ana mamua. E hele nui mai @a mea i hele i ka O ia. A e lawe mai hoi i na Keiki a pau i O ole ia.
N. B. EMEKONA.
Luna O o Oahu.
Dek. 31, 1880. 996 4t ja5 4t
Buro o na Eemoku mai na Aina E mai.
OLELO HOOHOLO.
Mamuli o na olelo o ke kanawai o ka Hale Ahaolelo i apono ia i ka la 30 o Dekemaba. M. H. 1861, i kapa ia “He kanawai e hoomakaukau ai no ka lawe ona mai i na kanaka hana, a e kokua ai i na eemoku mai na aina e mai,” a me ke kanawai i apono ia i ka la 23 o Iune, M. H. 1868, i kapa ia “He kanawai e hoakea ana i na mana o ka Buro o na eemoku mai na aina e mai.”
E hooholo ia e ka Moi iloko o ka Aha Kukamalu ma ke noi a ke Kuhine Kalaiaina a me ka Buro o na eemoku mail na aina e mai, epenei:
No ka mea, he pono no ka malama ana i ka lehulehu mai ka laha ana o na mai lele, e nana pono ia na eemoku mai na aina e mai i hoopae ia iloko o keia Aupuni.
No ka mea, he pono ka hoomakaukau ana i kahua no lakou, kahi o lakou e malama ia ai mai ka lawelawe a kekahi poe, me ka hoolako ia i ka ai a me kahi moe a hiki i ka manawa, e loaa ai ka lakea hana, nolaila e hooholo ia.
Akahi. Ma ke ku ana mai o kekahi moku i kekahi awa ku moku o keia aupuni me na eemoku mai na aina e mai he 50 a oi aku paha, no ka iini hana iloko o keia aupuni, aole lakou e ae ia e lele iuka mai ka moku aku, le loaa mua ole ka ne mai ka Peresidena a Agena paha o ka Buro o na eemoku mai na aina e mai.
Alua. Ke loaa ua ae la, alaila o hoopae no ke kapena iuka i na eemoku mai na aina e mai, ma kahi i hoomakaukau ia e ka Buro malalo o ke kuhikuhi a ka Agena o ua Buro la.
Akolo. Ina kekahi aliimoku o kekahi moku i lawe mai i na eemoku i olelo ia i hoopae iuka i kekahi ohua a eemoku paha i olelo ia, a o kakahi mea e ne i kokua a hookonokono paha i ka lele ana iuka o kekahi ohua a eemoku paha, ke loaa mua ole ka ae i hoomaopopo ia ne la e na Pauku elua maluna, @ hoopai ia no oia i na dala aole e oi aku mamua o ka hookahi tausani, ke hooholo kekahi Lunakanawai Hoomalu a Apana paha pela.
Aha. E nana pono ka Agena o ka Papa Ola i ke ano o na eemoku a pau mai na aina e
mai i hoopae ia iuka ma ke kahua i olelo ia, e like me na kauoha a ka Papa Ola i manao ai he pono no ke ola o ka eemoku a me ka lehulehu.
Alima. E hoolako no ka Buro o na eemoku mai na aina e mai i mau mahele olelo kupono, i hiki ai i na eemoku a pau ke ike pono me ka kaulike i ka lakou mau hana malalo o na aelike; a ma keia ke haawi ia nei ka mana i ka Agena o ka Buro o na eemoku mai na aina e mai e hoole aku i ka poe komo kuleana ole ma kahi o na eemoku, a e lawelawe no oia i kekahi mau hana e ae i pili i ke kuonoono a me ka noho’na pono oia mau eemoku, oiai lakou e noho ana ma kahi i hoomakaukau ia.
Aono. Ke hoopaa ia ka eemoku no ka hana malalo o kekahi aelike i hana ia ma ke kahua i olelo ia, e uku ka mea hoohana i elima dala no kela a me keia eemoku i hoopaa ia eia, a e hoolilo ia mau dala e ka Buro no na lilo o ka malama ana ia mau eemoku a me ke kahua.
Ahiku. Ina e makemake ole kekahi o na eemoku e hoopaa ia lakou iho ma ka hana, alaila mamua ae o ko lakou haalele ana i ke kahua e haawi aku lakou i ho@e kupono i ka Pere@dena o ka Buro o na eemoku mai na aina e mai, i mea e maopopo ai aole lakou e lilo i poe aea haukae a e malama ia hoi e ka lehulehu.
Awalu. E @o keia Olelo Hooholo i Kanawai mai ka manawa i hoolaha ia iloko a kekahi a mau nupepa paha i hoopuka ia ma Honolulu.
Hana ia ma Halealii Iolani i keia la 14 o Ianuari, M.H. 1881. KALAKAUA Rex. Na ka Moi:
H. A. P. Carter Kuhina Kala@aina. ja 19 3t 999 3t
Ua @; @ @ ka Moi ka @ @ @
a KEA@KOLO a @, Hawaii i @ mau p@ Ki@
Ha@ I@ Dek. 21, 1@ @ @
Ua hooka@ aku i keia la o @ J H Ma@ i Agena Ha@ Aelike pe@ @ Hanalei, Kauai, na waiho aku @ ka A@ o Kawaihae
H A P CARTER, Kuhina Ka@
K@ Kaialaina, Dek. 27, 1@ 937 t
Ua @ aku na Kemai@ ma@ @ i keia ia i ma@ Agena @ Aelike Paahana no ka apana o Wailuku, Maui.
John Richardson, ma kaki o J Haole I waiho mai.
Ka@ ma kahi o J J Halstead i w@ mai.
H A P CARTER. Kuhina Kala@
Kee@ klIin, Swk. 27, 18@0 997 @
E hookipa ia @ ka @ e nei mai ana ma ke Keena o ke Kahina Kalaiaina a hiki i ka P@, ka ia 13 o Ianuari, 1881. no ka hoolako ana i ka Haiepaahao o Oahu a me ka Halemai Papale ma Kalaepehaku, i na Io Bip@ makamaka ho@ a miko paha @o ke kamakuai i aelike ia no ka paooa, e like me ka mai i makemake ia i kela a me kaia la.
O na hoolako ana a pau no ka Halepaahao, e @aiho la @e ka Uamkuu, a oo ka Halemai Pepale, i ka loaa @ai o laila.
H A P CARTER, K@hina Kalaiaina.
Keena Kaleiaina, Dek. 31, 1@@0 *97 3t
OLELO HOOLAHA.
NO KA O ANA.
EIKE au@nei na Kanaka a pau ma Oahu nei, ma ka Poakahi o keia pule ae, oia ka la 3 o Ianuari, M. H. 1851 e gi@ ia ana o L. W. Briggs e hele kaapuni ia Oahu nei, a e O i na mea a pau i O ole ia. E hele mua ana oia i Waimanalo i ka Poakahi, a malaila oia e O ai i kanaka a pau I O ole ia. Malaila aku e hele oia i Kaneohe, ,a pela aku a puei Oahu nei. E hea ia ana i kela ia keia la kahi e a@cakoa ai kanaka. Nolaila e makaala kanaka a e hele nui i kahi i hea ia.
N. B. EMERSON M.D.
L@@a O @o Oahu.
Dek. 31, 1880 996 4t@
MAKANA
A KA
JUPEPA KUOKOA,
NO 1881.
No ka poe a pau e lawe ana i ka NUPEPA KUOKOA no 1881, me ka hookaa mua mai i ka uku pepa, $2.00, mamua ae o ka la 31 o Maraki, e loaa aku ana ke ke Kii maikai o ke Aliiwahine EMMA KALELEONALANI, a me ka ALEMANAKA no keia makahiki.
Eia kekahi: He mau Kii no e waiho nei o ke Aliiwahine VICTORIA O Enelani. A ina o ka mea e hookaa mai ana ma keia Keena he $2.50 mamua ae o ka la 31 o Maraki, e loaa aku no ke KUOKOA no keia makahiki a me na Kii o na Alii a elua. Ko KALELEONALANI a me ko VICTORIA, a me ka Alemanaka.
KA NUPEPA
Kuokoa me ke Au Okoa
I HUIIA.
No ka Makahiki, $2. Eono Mahina, $1.
Kaia Kuike ka Rula.
KOMITE HOOPONOPONO:
Hezekia Aea.
POANO, IANUARI 22, 1881.
O ka huakai a ka Moi no ko na aina e ka mea nui hookahi o ke kulanakauhale iloko o keia pule iho nei. Ma ka la Sabati, Ianuari 16, ua haluwai ke Alii me kahi hapa o na makaainana ma ka luakini Katolika Roma i ke awakea, a ma ka po iho ma Kawaiahao. O ka Moiwahine, ka Hooilina alii a me ke Kiaaina Kekaulike kai noho pu ae ma ke awai me ke Alii ma ka halawai po. Ua kamailio mai ka Moi imua o na manaainana no kona huakai ma na aina e. Ua manao oia e holo no ka hoomahuahua ana i kona ike ma ka nana maka ana i na hana iwaena o na aupuni o Europa, a no ka imi ana no hoi i na mea e hiki ai ka hooulu hou i ka lahui Hawaii.
Mahope iho o ka haiolelo a ka Moi, ua pane mai o Kapena ma ka aoaoa o na makainana.
Ua himeni ia na himeni, “Home maikai” “Kuu aina h@nau.”
He mau hula a me na lealea e ae kai malama ia ma ka pa alii iloko o na po mua o keia pule, a hiki i ka wa i holo ana o ka huakai alii, ma ka mokuahi no Kaleponi. Ua ukali pu ia keia huakai o ka Moi e Kale Kauka a me Limaikaika.
Ua hoopuka iho nei ka Paeaina he mau leta na Wilikoki, ke kamalii, a lunamakaanana hoi, i lawe ia aku nei e Moreno no ka hoonaauao ana ma Europa. Ina o ka ike i ka hooio a me ka makaukau i na olelo hoino wale ka mea i makemake ia, ke pii ae nei no ua keiki nei ma ia hana. He keiki ike ole i na aoao o ko ka honua nei i hookuu wale ia me ka mea ole nana e kaulawaha kana olelo, a o ka hopena hilahila iho la no ia, na olelo ano hupo ana i luai mai nei. Ua pilo kuamuamu, a he kuainuamu io no , kana mau olelo no ke Komisina Amerika e noho nei maanei. O ka Paeaina no hoi kekahi hilahila olei kona kokua a@a a hoolaha i na olelo o ia ano. Ua ike pono no ia pepa i ko Wilikoki kaena mua ana nona iho. he hoolapuwale ana i kona ano kanaka, a ma paha i noonoo akahele kona lunahooponopono no ia mau palapala, ina la ua hoopakele ia kakou i keia hilahila nui o ka kakou lunama@aainana kamalii o Wailuku. O ka pono no Wilikoki, e hoi koke mai oia a e hoohana aku ma kekahi o na mahi ko, a iloko paha o kekahi o na loi kalo.
He 35 eka aina kihapai alani e ulu ana ma ka okana aina o Kaleponi, nona ka huina, i na kumu alani 3,500; ua kuai ia mai la e kekahi kana@a no na dala he $31,000; a ua kuai aku la ka mea i kuai mai i na hua a pau o ke kihapai holookoa no na dala $3000. Pehea la na kumu alani o Kona ma, ke ohi nei paha na ona i na loaa he pa tausani.
Ka Ahaaina a na Kuhina ma ka Hotele.
Ma ka po Poalima o kela pule i hala aku nei, ua haawi ae na Kuhina he ahaaina ma ka Hotele Hawaii, a he lehulehu wale ka poe i kono ia. He ahaaina keia no ka hoomakaukau ana o ka Moi e hele aku ma kana huakai kaapuni i ka hooua. He nui no hoi ka poe i hoike ae i ko lakou mau lakou mau manao ma ua haiolelo ana. Ka Moi, ke Kuhina o ko na aina e, ke Kuhina Kalaiaina. ka Loio Kuhina, ke Komisina Amerika, a me kahi poe e ae. No ka haiki o na kowa o ka kakou pepa, aole, e pau loo ana i ka hai ia aku. Ala malalo iho ke hoopuka nei makou i ka haiolelo a ka Moi a me ko ke Komisina o Amerika.
Ka Haiolelo a ka Moi.
E ke Kuhina, a me na Keonimana : Ke mahalo piha aku nei au no ke ano oluolu a aloha alii i ike ia ae @loku o ka oukou pane ana. Ke hoomaopopo piha nei au @ ko oukou manao oluolu. Ke noho poai nei i keia papa kaukau no kanaka o na lahui e lehulehu wale. E like me ka manao o ko’u poe mua, pela no au e ake nui nei no ka pomaikai o na poe a pau e noho ana malalo o ko kakou hae iloko o na palena o ko’u aupuni a ke manao nei au o oukou, ka poe i hele mai mai na aina e mai me ka lawe pu mai i ka waiwai nui, ka ike a me ka holomua o ia mau aina, o ko oukou mau iini kekahi i hui pu me ko’u mau anoai ana no ka hoomalu ana i ko’u lahui Hawaii maoli, me ka hooikaika ana i ko’u aupuni. I mea e hiki aikeia e pono e hana pu kakou me na manao lokahi, malalo o ke Kumukanawai a me na Kanawai, a ua hoomaopopo oluolu au o Hawaii, ma kona a@o he heluna no loko o ka ohana o na aupuni, e hooponopono ia oia mamuli o na noonoo nana e hookele nei i na aupuni kumukanawai.
He nui na ninau paakiki e hoea ae ana ma ko kakou nei kulana, ke koi mai nei lakou i na lawelawe ana o ka poe kalai Aupuni akamai loa, a me ia noonoo hoomanawanui. He manao lana ko’u, oiai au e kaawale ana, e loaa ana ia’u kekahi mau manao e kokua ai no ka hoopaopopo ana i keia mau ninau.
O ko oukou mau hoike aloha i keia po, he hoike hou no ia i ku like me ka’u mea i ike ai ma na wahi e ae o ko’u aupuni, e hooiaio ana he mea hiki @a’u ke hilinai maluna o ka poe maikai o kuu aupuni, no ke kokua ana i ka’u mau hana a me na hano o ko’u aupuni, ma ka hoomau ana i ke kuokoa o ke aupuni a me ka pomaikai o ka lahui.
Oiai ua hookohu au i kuu kaikuahine i Hope no’u, no ko’u wa e kaawale ana, a ua waiho pu me ia he Aha Kuhina kupono, he manaolana ko’u e hooponopono ia ke aupuni o kuu Hope me ka hilinai piha ia a me ka @pono ia e ka lahui. Ina ua ikea he mau hana kuhihewa ma na kau i hala, e hoona@u@o kakou ma ia mau haawina, a me na manao pono e nee mua kakou i ke kulana a’u i manaolana ai, e alohilohi mai nei imua o kakou me na pomaikai.
A ke mahalo hou aku nei au ia oukou no;u iho a no ka Ohana Alii.
@HAIOLELO A KE KOMISINA AMERIKA.
E oluolu oe e ka Moi, a me na Keonimana: Ua loaa ia’u ka hanohano o ka pane ana aku, ma ka aoao o na Komisina me na Kanikela o ko na aina e, no na manao i hoopuka ia iho nei, me ka mahalo pu kekahi no ko oukou lawe oluolu loa ana ia mau manao.
Ke pane eleu nei makou i ko Hawaii Aloha. He mea maikai loa ia’u, ina i ae mai kuu hoa makaukau a noeau ke Komisina Beritania, nana e pane keia olelo ma ka aoao o na Komisina me na Kanikela o na aina e. He mea maikai lo@ no oi ia’u, ina i ae mai kuu hoa akamai ke Komisina o Farani, nana e pane. He mea maopopo ia’u, ma o na manao kanaka makua a me ke akamai kalai aupuni o ka mua, e loaa ai ia kakou kahi mau manao koikoi e hoihoi pu aku ai i na home, he mea e kaulana ai keia akoakoa ana. A ua maopopo no hoi ia’u, ma o ke eleu maikai o ka lua e loaa ai na manao hulali no ka hoonani ana i keia akoakoa ana, a lilo ia i mea hauoli mau loa.
No’u iho nae, eia wale no ka mea i hiki ia’u, he mahalo ia oukou. Ke haawi aki nei makou ia oukou i ko makou manao maikai no ke ola, ka waiwi a me na pomaikai nui o keia Lahui Hawaii holookoa a pau, a me ko makou manaolana e mau lo@ aku kona kuokoa ana. E ola loihi ka Moi, a e hooponopono naauao oia i kona aupuni ma ka lawe ana mai i ka poe naauao, a me na poe maikai o ka lahui, i poe hoa kuka nona; i poe kanaka nana e hooikaika kaNohoalii a hookaulana i kona nohoalii ana; i mau kanaka i mahalo ia a i hilinai ia aole e ka Moi wale no aka, e na makaainana a pau; i mau kanaka e hoopaa ana i na kaula o ke kuikahi aole o ka lahai wale no, aka e hoopaa ana i ke kuikahi aloha pu me na Mana Aupuni nui iloko o ka ohana aupuni o keia honua, o lakou na makamaka maikai loa o Hawaii iloko o na kau i hala.
E oluolu oe e ka Moi, he mau mea ano nui keia, i piha ole i ke kamailoio ia ma keia papa ahaaina, kahi i manao ia he lealea ka mea nui.
Ua minamina makou no ka hiki ole ke pahola ia aku na haiolelo a pau i pai ia @loko o ia ahaaina. He maikai na mea a pau i hana ia.
Ua hoouna aku nei o Rusia i kona mau aumoku kaua ikaika ma na kai o Kina a me lapana; ua olelo ia o na lako kaua ano hou loa kai hoolako ia maluna o keia mau aumoku i ke ole ia mamua.
Aha K@ @ Hawaii @ maka hoopo@ @ waiwai. Maka@ Oahu @. Ma ka waiwai @ Fak@ William K@ H@ i make olelo @ e @ @ @ ka palapala @
Kakania ma Honolulu, ko Hawaii Papaina, Ianuari 20, 1@@1
CHAS. C. HARRIS
Lunakamarai Nui o ka Aha Kiekie
Ikea e A. Rosa—Hope Kaka@ 999 @
AHA Hookolokolo Kekie o @oHawaii Pae Aina, ma ka hoopooopooo waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o Kaupena @ o Hooololo i make ma ke Keena, loaa o ka Lunakanawai @ai C. C. Harris. Kamoha e hoolaha i ke Noi e Apono I na apa hoike, hookuu a e mahele i ka waiwai. Ma ka helahela a me ka waiho ana mai o ka palapala noi a me ka papa hoike a Francis M. @atch, L@uahooponopono o ka waiwai o Kaupena no Honolulu, i make, e nei ana e apono ia na hoolilo he $153.73, a e hoike ana o na mea I loaa mai ia ia he $990 a e noi ana e nama a apono ia kela m@@ mea, a ke kanoha ia e mahele i @ waiwai waiho ana ma kona lima i ea mea i Kaleana malaila, a e hookuu , ma ka hora umi o kakahiaka, ima o na Lunakanawaiana ia ia a me kona mau hope mai ko lakou noho ana ma ia ano Ua kanoha ia, e ka Poakahi ka ia 21 o Feberuari M.@, 1851, ma ka hora umi o kakahiaka, imua o ua Lunahanawai ia, ma ke Keena ma ka hale hookolokolo, ma Honolulu, oia kahia a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i na nei ia, a me na papa hoike i olelo ia, a o ka poe a pau i pili malaila e hele maie hoike i ke kumu, ina he kumu io ko lakou, e ae ole ia ai ua noi la, a malaila e hoike mai ai na hoike o na mea i kuleana maloko o ka waiwai i olelo ia. A o keia kauoha ma ka olelo Hawaii, e pai ia maloko o ka Nupepa Kuokoa, he nupepa i pai a hoala maia ma Honolulu, i ekolu pule mamua ae o ka manawa i olelo ia no ka hoolohe ana.
Kakau ia ma Honolulu, ko H P A. i keia la 20 o Ian. 1881.
CHAS. C. HARRIS,
Ikea Lunakanawai nui o ka Aha Kiekie.
A. Rosa, Hope Kakaueleio o ka Aha Kiekie. 999 3t
AHA Kiekie o ko@ Hawaii Paeaina, ma ka hooponopono waiwai. Mokupani o---Hawaii Paeaina @@. Ma ka waiwai o EDWARD EVERETT i make. Olelo Kauoha e koho ana i la e hooialo ai ka palapala kauoa, a no ka hoolaha ana. No ka mea, ma ka la 20 o Ianuari 1881, ua waiho ia mai imua o ka aha kekahi palapala, i olelo ia, oia no ke kauha hope loa o Edward Everett i make aku la, a me ke palapala hoopii e noi ana e hoolaio ia kela palapala kauoha a e hoopuka hoi ka palapala lona hooko ia Thos W Everett a e koho ia o Alex J Cartwright i lanahooponopono me ka palapala ho@ilina i pakui ia ua waiho ia mai e J O Carter, ua kauoha ia o ka Poalua oia ka la ewalu o Feberuari 1881, ma ka hora 10 am ma ka rumi hookolokolo o ia aha, ma Aliiolani Hale ma Honolulu oia ka la me ka hora, e hooiaio ia ai ia palapala kauoha, a e hoolohe hoi no ia noi ana mai, a me ka poe a pau i pili e ku@ ana ia palapala kauoha, a me ka hoopuka ana i ka palapala luna hooko. A ua jauoha hou ia, e hoolaha no ia mea no na pule ekolu iloko o ka Satu@lay Press a me ka Nupepa Kuokoa, he nupepa i pai ia a i hoolaha ia ma Honolulu. A ua kauoha hou ia, e hoopuka ia na palapala kena no na hoike no ia palapala kauoha a me na hooilina o ka mea make, ma keia aupuni e hele mai a e kue i kela palapala kauoha i ka wa i olelo ia.
Kakauia ma Honolulu, ko Hawaii Paeaina, Ianuari 20 1881.
A FRANCIS JUDD.
Ikea: Lunakanawai o ka Aha Kiekie.
A Rosa, Hope Kakauolelo. 998 3t.
AHA Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Pae Aina, ma ka hooponopono waiwai. Ma ka waiwai o Kapeka Keaweamahi o Honolulu i make, kauoha ole. Imua o ka Lunakanawai nui C. C. Harris. Olelo kauoha e hoolaha aku no ke noi ana mai e koko i lunahooponopono waiwai. Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapalo noi a G. W. Keaweamahi k, o Honolulu e hoike mai ana o Kapeka kana wahine no Honolulu ua make kauoha ole ma Honolulu ma ka la 6 o Ianuari M. H. 1881, a e noi ana e haawi ia ka alapala hookohu lunahooonopono waiwai ia ia G W. Keaweamahi. Ua kauoha ia ka Poakahi ka la 7 o Feberuari M. H. 188s, ma ka hora 11 am. oia ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la, imua o ua Lunakanawai la, ma ke Keena hookolokolo o keia Aha, ma Honolulu, a ma ia manawa a ma ia wahi no hele mai ai na mea a pau i pi@l e hoike mai i ke kumu, ina he kumu oiaio ko lakou, e ae ole ia ai ua noi la. A o keia olelo kauoha e hoolaha ia ma ka olelo Hawaii i ekolu pule ma ka Nupepa Kuokoa a nupepa ma Honolulu.
Kakau ia ma Honolulu, ko H P A. Ianuari 20, M. H. 1881.
CHAS. C. HARRIS,
Ikea : Lunakanawai nei o ka Aha Kiekie.
A. Rosa. Hope Kakauolelo. 9999 3t
OKA poe a pau e makemake ana i kaa holo lealea, e hele mai ia’u, e kuai aku ana nu i kuu kaa me ke kumukuai makepono loa, lilo pu me ka ili kaa, he ili hou loa no hoi. E loaa no au ma ke keena mahope o ka halepule Kawaiahao, a i ole ma ke alanui Ema helu 28.
999 1t DAIVD KEAWEAMAHI
PAKE MAHUKA, $20.00 MAKANA.
MA ke ku ana mai a “Kilauea Hou” mai Maui mai, ma ka la 8 o Ianuari nei, ua holo mahuka aku kekahi Pake paahao, o
A K I M O ka inoa.
He 5 kapuai 7 1-2 luiha ke kiekie, he ihuy kualapa oioi, he kanu kulina kana hana ma Waiohuli ma ka aina o Kanealii, Kula, Makawao.
E haawi ia no ka uku makana maluna ae i ka mea a mau mea e hoike mai ana iaia a lawe mai i kona kino i ka mea nona ka inoa malalo iho. Ua manao ia, ua hala oia i Koolau, aka, malia eia no oia i Honolulu nei.
959 4t W. C. PARKE Ilamuku.
Ma ke Leena o ka Lunakanawai Kaapuui apana 2 o ko Hawaii Paeaina. Ma ka waiwai o M Moloeau w no Waikapu Maui i make. Ua heluhelu a ua waiho ia ka palapala noi a M Flores, e noi ana e hooiaio ia ka palapala kauoha hope loa a kana wahine mare oia o M Moloeau w no Waikapu, Maui, I make. Nolaila ke kauoha ia nei na kanaka a pau ke pili, o ka Poakolu, oia ka la 23 o Feberuari 1881 ma ka hora 11 am ma ka hale hookolokolo ma Wailuku, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la, a me na mea kue ke hoikeia. ABR FORNANDER,
Lunakanawai Kaapuni apana 2 H P A.
Lahaika, Ian 6, 1881. 993-3t.
Ma ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana elua o ko Hawaii Paeaina. Ma ka waiwai o Limaloa k., no Waihee Maui i make. Ua heluhelu a ua waiho ia ka palapala noi a W P Kahele a me Kahue, e hooponopono ia ka wai o Limaloa, no Waihee Maui, i make, a e hoolilo ia i na hooilina. Nolaila ke kauoha ia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka Poalima oia ka la 25 o Feberuari 1881, ma ka hora 10 a m. ma ka hale hookolokolo ma Makawao, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la a me na mea kue ke hoikeia.
ABR FORNANDER,
Luuakanawai Kaapuni apana 2 H P A
Lahaina, Ian 6, 1881. 998 3t
Ma ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni, Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka waiwai o M Kapihe, no Kuiaha, Hamakualoa, Maui, i make. Ua heluhelu ia a ua waihoia ka palapala noi a Wm H Halstead, ka Lunahooponopono o ka Waiwai o M Kapihe, no Kuiaha, Hamakualoa i make. E noi ana i ka Aha e ae aku i ke kuai kudala i kekahi waiwai paa o ka mea make, oia hoi ka hapalua mahele ole ia o kona aina ma Kuiaha hikina, Hamakualoa Maui. i mea e hookaa ai no ka aie o ka mea make. Noiaila ke kauoha ia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka Poalima, oia ka la 25 o Feberuari 1881 ma ka hora 11 A M ma ka hale hookolokolo ma Makawao oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la, a me na mea kua ke hoikeia. ABR FORNANDER,
Lunakanawai Kaapuni Apana 2 H P A.
Lahaina, Ian. 7, 1881. 3t
Ma ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni o ka Apana Elua o ko Hawaii Paeaina. Ma ka waiwai o ka “Hui o Hamakuapolo,” Maui. Ua heluhelu ia a ua waiho ia ka palapala noi a Jas. M Alexander, Iokepa Kekahuna, G H Dickey, D Kekua, E Kiha a me kekahi poe e ae he iwakalua kamamakahi, no lakou pakahi he wahi kuleana iloko o ka Hui o Hamakuapoko, Maui, e noi ana e hoonoho ia i mau Komisina e mahele pono a hookaawale, pakahi a pakahi, i na kuleana o na poe aonoi la. Nolaila, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka poalima, oia ka la 25 o feberuari, 1881, ma ka hora 12 awakea ma ka hale hookolokolo ma Makawao, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua nonoi la, a me na mea kue ke hoikeia. Kia na inoa o ka poe nonoi, a o lakou kai kauoha ia, a me ka poe e ae he kuleana paha ko lakou. Jas. M Alexander, John Kaluna, E Kiha. (malama waiwai o Kelohailiilii) Kulii, Mana, Moke Nawai, T M. Hobron, Makaoi, Iokepa Kekahuna, Joe Antone, Keoni Paki C H Dickey, Haiku Sugar Co. by @ T Alexander, Manager, Geo. E Beck with, D Kekua, Kaehupuuiai, P Langai, Emalie, L Kumaaiku, C H Alexander, T L Stol@, D H Kaohimauna, Kamakala, Alexander & Baldwin, Kili, Kainoa. ABR. FORNANDER.
Lunakanawai Kaapuni Apana 2 H P A.
Lahaina, Ian. 7 1881 999 4t
HOOLAHA LUNAHOOPONO.
PONO WAIWAI
UA hookohula ka mea nona ka inoa malalo i Lunahooponopono no ka waiwai o J W Keohukii i make, a o ka poe a p@@ i aie i ka waiwai o ka mea i make, e hookaa loke mai lakou. a o ka poe a pau he kuleana ko lakou i ka waiwai o ka mea i make, e hoike mai lakoua i na hoolalo ana iloko o na mahina eono mai keia la aku, I ka mea nna ka inoa malalao, a houle loa la lakou. ROBKBT R HIND.
Lunahooponopono o ka waiwai o J W Keohukii i make. Kohala Akau, Hawaii, Ia@. 5, 1881. 998 4t
Dr. E. H. THACHER.
KAUKA HUKI NIHO
Aia kona keena hana ma Aianui Papa helu 104 1-2 maluna. Malaila oia e loaa ai i na p@ a pau i loohia ia me na niho eha. E loaa no oia mai ku hora 9 am a hiki i ka hora 5 pm
Ua @aa nou kekahi mea huki aina, a o ka poe e makemake ana e huki ia ko lakoa mau niho e@a, e na@e ae i keia hale, no ka uku kupono.
Honolulu, Dec 1@, 1880. 99@ 1y
HOOLAHA HOOPAU I KA NOHO HOI ANA.
KE hoikeia aku nei ma keia hoolaha, o ka noho hui ana mawaena o Mrs. L F D@ucksun, (no ka waiwai o J D Dickson), o @ Lewers a me C M Cooke, ua hookuuia aku me ka apono ia. O na ale a pau e ka hui mua e ohi ia, a me na hooponopono ana a pau e kaa aku no ia i ko makou
(Messrs. LEWERS & COOKE.) LUI MA.
LAURA F DICKSON. (No ka waiwai o J D Dickson)
ROBERT LEWERS,
C M COOKE.
HOOLAHA HOOLOLI HUI.
Mamuli o ka like ana mai o ke kuleana o J O Dickson iloko o ka nei o Messrs. Lewers @ Dickson, ke hoike aku nei kela hoo’aha, o R. Lewers a me C M Cooke ke h@mau aju ana i ka lawelawe i ka ohana he mau mea Kuai Laau a me na Pono Kukuia Hale malalo o ka hui o (Lewers & Cooke) LUI MA.
ROBERT LEWERS,
C M COOKE
Honolulu, Ian. 3, 1881 @@@ 4t
KA HALEKUAI O
ALOPALEKA M. MELEKI
O ka hiki ana mai nei no ia o na Waiwai Hou Loa no ke@
Makeke, ua hele a ku ka paila hana ka aweawe.
no ka pomaikai o ka poe kuai mai.
OIA IHO KEIA:
NA OHENANA
Na lole o na Lede a me Kama@a
Na Kakini “ “
Na A@kala “ “
Na Lei-ai Sibka “ “
Na Lakeke @hilihi “
NA UHIMAKA PAPALE @ILIKA
Na Kihei heikai a panio
Na Kihei kakahiaka
NA AIKALA LIHILIHI MOLOKI
Na Kilika Veleveta
Na Papaline akala a Bulu
Na Alapia ailiki mae ole
Na Keokeo Iona, @u@ a pukapuka
NA BUKE K@
Na Paa Lo@e huluhulu o Kane me Kama
“ Lili@a “ “ “
Na Papale maoli me na Papale Kapu
Na Palule Keokeo a Kalakoa
Na Kakina “ “
Na Kakini “ “
Na Hai@aka Keokeo
Na Hainaka K@ a Silika
Na Palemai Paina
Na Kuka keokeo a le
Na Kuka keokeo Kilika
HIHILIHI, LIHILIHI, LIHILIHI.
Na lihilihi Pupu Kilika
“ “ nahenahe keokeo
“ “ mouakea nanahe
“ “ Silika eleele a makue
“ “ ui Ke@emania
NA LIHILIHI I HANA LIMA IA
Na Ulu Pakaukau Lali@a keokeo a ue na Kawele hol@ hina keokeo.
“ “ ulaula. omao@. eleele a makue.
“ “ nunui an@ wai gula.
Na Kihei @ula kokaenalo a keokeo, mai ka 89-10.4.
Na Kawele keokeo a ano haekaeka.
Na Kihei Puu keokeome na lihilihi lau mawaenakona.
O kela mau waiwai a pau, ua wae pono @ e ku’u m@u Alena, mai Nu Loka E@ropa a me Kapalakik@ A eia maanei kahi e kuai ia’ku ai ma ke Kumokuai pa@ iki aku i ko ia mau wani he ia, a me ko’u lilo.
INA OE E MAKEMAKE E LOAA KA MEA MAKEPONO EA, E KIPA E MAI HOAO MA KO’U HALEKUAI MAMUA O KA HELE ANA AKU I KAHI E
998 T@ A LOPALEKA M. MELEKI, Alanui Papu Hela 104.
Ma ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuuni apana elua o ko Hawaii Paeaina. Ma ka waiwai o George Miller no Kahului, Maui, i make. Ua heluhelu ia a ua walho ia mai ka palapala noi a R T Wilber na Makawao, e noi ana e hooponoponoia ka waiwai o George Miller no Kahului, Maui, i make, a e hoonohoia i Lunahooko. Nolaila ke kauohaia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka Poakolu, oia ka la 23 o Feberuai 1881 ma ka hora 10 AM ma
a hale hookolokolo ma Wailuku, oia ka ia a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana ia nonoi ia a me na kue ke hoikeia. ABR FORNANDER.
Lunakanawai Kaapuni apana @ H P A
Lahaina, Ian. 6, 1881, 998 3t
AHA Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Paeaina, ma ka hooponopono waiwai, ma ka hana o ka waiwai o Opealu w o Kapuukolo, Honolulu i make, ma ke keena imua o ka Hon. A F. Judd. Kaneohe hoolaha i ke noi e ono i na papa hoike, hookuu ana. a e mahele i ka waiwai.
Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala noi a me ka papa hoike o Kawaa w. kekahi o na hooilina o Opealu w no Honolulu i make, e noi ana e kahea ia aku ka Lunahooponopono waiwai e hoike mai i kana hana, a e kauoha ia e mahele i na waiwai o ka mea i make i @a mea i kuleana malaila.
Ua kauohaia, o ka Poalua, ka la mua o Feberuari, M H 1881, ma ka hora umi o kakahiaka, imua o ua Lunakanawai la, ma ke Keena ma ka hale hookolokolo ma Honolulu, oia kahi a me ka manawa i kohioa no ka hoolohe ana i ua noi la, a me na papa hoike i oleloia, a o ka poe a pau i pili malaila, e hele mai a e hoike i ke kumu ina he kumu io ko lakou e ae oleia ai ua noi la, a malaila e hoike mai ai na hoike o na mea i kuleana maloko o ka waiwai i oleloia. A o keia kauoha ma ka olelo Hawaii, e paiia maloko o ka nupepa “Kuokoa,” he nupepa i pai a hoolaha ia ma Honolulu, i ekolu pule mamua ae o ka manawa i oleloia no ka hoolohe ana.
Kakauia ma Honolulu, ko H P A i keia la 10 o Ianuari, M H 1881.
A F JUDD, Lunakanawai o ka Aha Kiekie.
Ikea: Kakela me Haki na Loio o ka mea noi.
A Rosa, Hope Kakauolelo o ka Aha Kiekie 998 3t
MRS. A. M. MELEKI.
MEA HUMU LOLE MAIKAI A ME
Na Koloka, na Holoku ano hou.
104 Alanui Papu, Kuea o Burua.
Honolulu, Ian. 15, 1881 998 1y
HOOLAHA NO KA PA HANAI HOLOHOLONA O PUNAHOU.
Ua makemakeia ka poe mea holoholona a pau e hele nei ma ka Pa o Punahou, e kii mal i ko lakou mau holohelona, oiai, ua lilo na Pa nei i ka hoolimalima ia.
998 4t W. L. JONES.
KAUKA KENEDE:
HE
KAUKA mai BERITANIA mai.
KEENA HANA ma ke kihi o ke ALANUI PAPU a me HOTELE. MALUNA AE O KA Hale Kuai o FISHEL. 998, 2t*
HOOLAHA.
E ike auanei na kanaka a pau ke nana mai lakou ma keia hoolaha. Owau o Kanee w., ke papa aku nei au I na mea a pau, aole lakou e kii i na mea a pau e ulu ana maluna o kuu aina kuai e waiho ana ma Honokohau, Maui, kela aina i lilo ia’u mai a Kuanoni k mai, i hoikeia ma ke Sila Nui Helu 4513 Kuleana Helu 5618, a i hooiaio la e Henry W Daniels ma ka la 11 o Iune, 1878, a i kope la ma ka Buke Aup@ni Helu 55 aoao 217. Nolaila, ke kukala aku nei au ma ke akea, aohe kuleaua o na mea e ae, ua kapu ua aina ia, aohe e kii hou, a mahiai hou, mai ka la e puka ai keia hoolaha. Aole e kii wale i na holoholona, a me na hale e ku ana maluna o ka aina o wale i na holoholona, a me na hale e ku ana maluna o ka aina o Makapo. KANEE (w).
Honokohau, Maui 998 4t*
HOOLAHA HOOKO MORAKI.
KE hoikeia aku nei ma keia hoolaha, mamuli o ka mana kuai o kekahi moraki i hoike la, i kakaula i ka la 9 0 Maraki, 1877, mawaena o Samu@l Kahimoku o kekahi aoao, a me A J Cartwright o kekahi aoao, a i hooialo ia maloko o ka Buke 48, ma na aoao 387 a me 389, maloko o ke Keena Hoona Aina ma Honolulu. Ua manao o A J Cartwright e hooko i ka moraki i oleloia, mahope iho o ka haia ana o ka manawa i ae ia e ke Kanawai no na moraki la, e like me ka mea i hoikela ma ka moraki; e juai ia aku no ma ke kudala akea @o ka uhaki ia ana o na olelo i aelike ia maloko o ka moraki.
O keia aina, ke waiho nei oia ma Kaneohe, Koolaupoko, mokupuni o Oahu.
A J CARTWRIGHT.
R F Bekekona, Loio o ka Moraki Mea Moraki.
Kakauia ma Honolulu, Ian. 15, 1881. 998 4t
HOOLAHA.
E IKE @uanei na kanaka a pau ke nana mai, owau o ka mea nona ka inoa malalo iho nei, ke papa a ke hookapu loa aku nei au i kela Pa Hale, Aina maloo a me ka Aina Loi, e waiho la ma Napoopoo, Waipio, apana o Hamakua, “mokupuni o Hawaii, o Aluiau ka inoa, o Naailohi i make, aole e hiki i kekahi kanaka a mau kanaka paha ke kii wale i na mea oluna a mahi paha i ua aina la. E lilo make, aole a heki i kekahi kanaka a mau kanaka paha he kii wale i na mea oluna a mahi paha ia ua aina la. E lilo keia i kanawai paa mai ka ia e puka aku ai ma ka nupepa Kuokoa.
MARY NAAILUHI.
Kaauhuhu, Hamakua, H. Dek. 23, 1880. 997 4t*
HOOLAHA KAI LAWAIA.
E IKE auanei na kanaka a pau o keia a me keia ano, ke papa a hookapu loa aku nei makou, aole loa e lawaia kekahi mea i na ano la a pau loa o ke Ajupuaa o Heeia, Koolaupoko, Oahu. Ina e loaa aku ia mokou a i ka luna a makou ia iI puaaiki, e hoopii ia no e like me ke kanawai. E lilo keia I olelo paa mai keia la aka.
H. P. MOELOA, CAPT. NAEOLE, @ KAUKINO.
Heeia, Koolaupoko. O., Ian. 6, 1881. 997 4t*
S. B. DOLE.
HE LOIO A HE LUNA HOOIAiO PALAPALA.
Ehiki no iaia ke lawelawe i na hihia o kela a me keia ano imua o na Ahahookolokolo a paa o keia aupuni.
Keena hana ma Alanui Papa, maluna ae o ka Halekuai o Lilikini.
Honolulu, Oahu, Iulai 10, 1880. 971 @@.
KUAI A KE KOMISINA.
MA KA waiwai o Kalaikawaha o Waialua. Oahu, i make, imua o ka Lunakanawai Nui C C Haris.
Mamuli o kekahi kauoa kuai i hoopakala e ka Mea Hanoihano C C Harris, Lunakanawai Nui o ka Ahaha kiekie. I hana a me ka la 28 o Okatoba, M H 1880, e kuai kudala aku ana ka mea nona ka @oa mahalo ma ke akea ma ka.
POAONO, IANUARI 22, 1881
ma ke awakea, ma ke alo iho o Aliiolani Hale, na pono a me na kuleana o Kaiaikawaha i make, Hoko o na waiwai paa malalo iho:
Apana helu 1—E waiho la ma Kamananui. Waialua, Oahu, nona ka Ili Aina 5 ½ eka, a i hoike piha ia ma ka Palapala @ila Nui Helu 1090.
Apana helu 2—E waiho ia ma Kamananui, Waialua, Oahu, nona ka Ili Aina 3 $5-100 eka, a i hoike piha ia ma ka Paiapala @ila Nui Helu 607.
Apana helu 3—E waiho la ma Kamananui, Waialua, Oahu, nona ka I@ Aina 18 35-100 eka, a i hoike ia ma ka Palapala @ila Nui Helu 1090.
Apana helu 4—E waiho la ma Kamananui, Waialua, Oahu, nona ka Ili Aina 2 ½ eka i kana @ i ke kalo, a i hoike piha ia ma ka Palapala Sila Nui Helu 4@0.
Apana helu 5—Apana @ o ka Palapala @ila Nui Helu 1337 ma Kamananui i oleloia, nona ka @ Aina 3 61-1@0 eka i kana la i ke kalo.
Apana helu 6—Apana 2 o ka Palapala Sila Nui i oleloia, nona ka @ Aina @1/2 eka @e kula hanai holoholona.
Apana helu 7—Oia ka aina i hoakaka la ma ka Palapala Sila Nui Helu 1789 ma Kamananui i oleloia, nona ka Ili Aina 97 eka he aina kula.
Apana helu 8—Oia @ Apana 1 o ka Palapala Nui Helu 1338, nona ka Ili Aina 30 @-100 eka, he aina ko.
Apana helu 9—Apana @ o ka Palapala Sila Nui i olelo ia, @ona ka Iii Aiea 70 10 100 eka, he aina kalo.
Apana helu 10—Apana 3 o ka Palapala Sila Nui i ole o ia, nona ka Iii Aina 5 @-100 eka, he aina kalo.
No ua mea i koe, e @ i ka @ uona ka inoa malalo. He kuai dala k@e keia, a i ka mea kuai na U@ o ka palapala. L. W. WILCOX.
996 4t Komisina.
OLELO HOOLAHA.
E ike nuanei na kanaka a pau, owau ka mea @ ia @ malalo nei. ke hoike aku nei au ma ke akea, o ka @ aina waiho la @ ke Ahupuaa o Kohala akau mokupuni o Ha@ i kapa ia o Haleolono, a me ka ili aina i kapa ia o Kapaa ma ke Ahupuaa o Pololu, Kohala Akau, mokupuni o Hawa o keia mau ili aina i hoike ia maluna he mau le@e ia no @ ko’u Ahupuaa. No ka oiaio o keia, ke kau @ @ inoa i keia la 4 o Nov M H 1880. UILAMA
990 3M* 102.
HOOLAHA A KA LUNAHOOPONO. PONO WAIWAI.
NO KA mea, ua hookohu ponoia mai au e ka Mea Ha@ no L Makale, Kokua alua o ka Lunakanawai Kiekie ko Hawaii Paealua, i Lunahoeponopono no ka waiwai o H@ lualani k o Kaamola 5, Molokai, i make kauoha ole N@ o ka poe a pau a ka mea i make i aie aku ai, e h@ @ na bila kupono maloko o na malaina eono, a i ole pela @ mau loa ia aku no. A o na poe a pau e paa ana i na @ o ka mea i make, a i aie paha iaia, e hoihoi koke @ @ ia’u, a i ole i kuu Loio ia W R Kakela.
LIWAI KOKI.EELE HALUALANI
Lunahooponopono Waiwai o Halualani k @ make
Honolulu, Ian. 5, 1881 997 @
KA MOANI ONOONA
A ME KA PUIA MAU O
HOPEMANA I KE ALA!
Kia me a’u i keia wa na
Wai-ala Moani hou loa,
Na Aila Lauoho Pahee maikai
NA BALAKI a me na KAHI LAU
OHO o kela a me keia ano.
Na Laau Papaau o kela a me keia ano,
Na Kopa holoi ili aala auau,
Na Kopa hoopau puupuu o kanaka a me na holohoi @
Na omole walu hanai keiki a me na @ @
Na Paakai naha maikai a me na Hahana
E loaa no keia mau mau no ke Kumukua@ K@ make Hale Kauka o HOPEMANA.
Ma Alanui Kalepa, ma nae iho o ka @aneku o @ @ 987n6m
PAPA, PAPA
AIA MA KAHI O
LEWERS & COOKE!
(O LUI MA.)
MA KE KAHUA KAHIKO MA
Alanui Papu a me Moi
E LOAA AI NA
Papa Nouaiki
o kela a me keia ano.
Na Papa Nani a Paa no ke Kukula
ana i na Hale!
Na Pani Puka, Na Puka Aniani,
Na Olepelope, Na Pou, Na O-a,
Na Papa Hele, Na Papa Ku,
A me na Papa Moe nui loa
NA PILI OKA HALE
O NA ANO A PAU.
Na Pepa Hoonani, Na Pena o na Wai a Pau,
Na Kui mai ke Nui a ka Makalii,
Na Ami Puka, Na Ami Puka Aniani
Na Ami o na ano a pau,
Na Aila Pena, o kela me keia ano
Na Aila Hoomaloo, be lehulehu wale.
Na Aila e ae o na ano a pau.
NA WAI VANIKI
A ME NA
WAI HOOHINUHINU NANI!
o na ano a pau loa.
NA BALAKI ANO NUI WALE
A ke hai ia aku nei ka lono i na makamaka @
pau, ua makaukau keia mau makamaka
o oukou e hoolawa aku ma
na mea a pau e pili ana
ma ka laua oihana
NO KA
UKU HAAHAA LOA!
E like me ka mea e holo ana mawaena o
LAUA a me ka MEA KUAI.
E hele mai! E na Makamaka!
A e lawa no hoi ko oukou makemake
me ka oluolu a me ka maikai!
845t@