Ka Nupepa Kuokoa, Volume XX, Number 8, 19 February 1881 — WAIHO NA IWI O KAMAHELE MA NA AE KAI ANU O KEOMOLEWA. [ARTICLE]

WAIHO NA IWI O KAMAHELE MA NA AE KAI ANU O KEOMOLEWA.

JVlr. Lunahooponopono, Aloha oe : E oluolu oe e lawe i ka'u leta a haawi na ke" Kilohana, a nana aku i kona mau tausani heluhelu, malia o ike iho kona mau oha» na a me na hoa aloha i ka poe Hawaii oiaio i make a waiho na iwi ma keiu aina malihini. O J P Kamaikaaloa. r a make ma ka la 26 o Noremaba i hala 1880, o kona mai i make ai he ake pau, ua nui na la a ka mai | i hoomailo ai ī kona kino, ua hōawi ia na | lapaau naauao ana, ua hai mai nn kauka i !ka hopena, ua ko aku la. O kana wahine me na keiki ke noho u nei nona me ka minamina. 11 Kunahihi loko o'u Hoohihi i kd minamina, Minamina ino, Aloha wale i ka hele hookahi. " Kona ohana, na hoa aloha, eia makou a pau ma keia aoao o ka muliwai Koiumebia, a nana al*u la ma keia kapa o ka mulwai eehia, ua nalo ia, " Ua hoohia e Kaiaiki, Ua mihi ke koana wailiula ua nele. 0 Waimea, Kohala Hema, kona one hanau, hanau ia M H 1843, na Mr me Mrs Ohiaku, i kona wa kupono i ka imi naauao, ua komo oia i ke kula a S H Mahuka, a nana i alakai ma na mea ao, a ua holopono ia alakai ana, i ka wa i hoala ia ai ke kula ole--10 Beritania ma Kona, ua komo aku la oia ia kula no eono malaina wale no, ua lawa iho la ka olelo Beritania iaia, a huli hope no ka home Ua Kipuupuu. No ka manawa loihi, ua uiia ia v iho la ia e kekahi pilikia pi--11 iaia, na ia mea i kono iaia ehaalele i kona ohana ame kona one' hanau, a haalele aku la ia i ka aina hanau i ka pule hope o lulni 1862 no Honolulu ka ihu, iaia ma Honolulu, loaa hou oia ia ano pilikia no, na ia mea i kono hou iaia e haalele i kona Paeaina, a haaleie aku oia ia Honolulu i ka malama o Augate no ko na aina e ka ihu, ma ke ano iima hana no ka Haleolopapa i Alebani Vanecoua lilana. 1 ka malama o Maraki 1863, haalele aku la ia ia home hookahe hou, a imi aku i hana hou ma ka ike olelo haole, i ke kupulau oia makahiki, komo aku la oia i ka hana alanui ma Victoria no ka uku $40 no ka ma lama. Lke kau hooilo, hiki i Port Madi* son Mila, īa wa i ko ai kona iini mua e imi i hana hou ma ka ike olelo haole. Lilo iho la ia i kakau papa no ka Mila a luna hana hoi no ka uku mahuahua, a haalele iho la ia Fre»port a noho ma Tacoma Mila he luna no ka uapo, no ka uku 50 dala no ka malama, a hoalele iaTacoma noho ma Port Blakeley kahi ana i noho loihi ai he kakau papa no na moku no ka uku 70 dala no ka ma lama. A hoolilo iho la iaia i kupa no ke)a aina, he kanaka Amerika ka oielo ana a he ili keokeo ka hoa e iike ai. Ma ia hope iho, kukulu iho !a oia i hale kuai ma ke ano piepiele, a lawe hemau apana aina, a lawe he mau paahana i mea hoomaikai ika aina. A mare ika wahine oke ia aina, aole nae he wahine haole, he kanaka no. I kekahi manawa a maua i launa kino ai, hai mai oia ia'u, no ka nui ona moku ku mai i kekahi wa, ua nele ka poe kakau, ua oluolu ika ona i ka pane ana aku iaia, e kakau i elua moku i ka manawa hookahi, ua ae no oia, i ka piha ana o na moku elua, ua kope la a hoihoi aku ina kapuai papa, me ka i aku, e he;]o hou ia neia mau kapuai papa ma Kapabkiko, malia ua oi loa a ua emi paha, i ka hai ia ana mai ma ke telegalapa ua holo p«na Pela iho la k»na hana ana ma keia aina, a ua ku i ka n>*b&lo ia, ua lilo i hoa launa no kekahi ma» keonimana a me na ona o na hale olopap». Ike kupulau i hala aku nei ua hui pu maua. ma Port Blakeley, a pane mai oia ia'u me na huaolelo aloha, "hoopilikia mau no hoi ka mai ia oe," wahi ana. Wahi hoi a'u, "oia paha ka mea i oleio ia, o ke kanaka k hanau la e ka wahine, he hapa nae na la., hfchai na pilikia. I ka wa a'u i nana aku ai iaia, ua ulu ae kona kino, kona kulana, kana mau hana maikai, kona noonoo ma keia aina malihini. Na la mau hana moikai ana i hana ai ma keia aina malihini, a'u hoi i ike ai i kono i ka'u peiH, e hopala ī ka pepa, a ke kaha.kaha nei me ke kulu o ko'u waimaka nona e hoolaha aku. Hiolo na waimaka o ka Opua, Uwe pniauma na lau Paina. Kumakena eehia ia oe—a." Ma Port Gamble Mill, make o Kapulahi)ahi he mai pake kona i make ai, no Kapalama, Honolulu, Oahu. Make o Levi Mai huki, he hokii kona mai i make ai/ Ma Tacoma, make o E Kailikakio,' he eha ma ka umauma kona mai i make ai, no Kamoiliili Honolulu, Oahu, o J A Kini, heehano ma ka umauma kona mai i make ai, no Kona Hawaii, ma Steilacoon make o Maluae, he pupule kona mai i make ai, no Kona Hawaii. He apana uina kona ma Honuaula, he wahine mare o Kalawaia. Eia kana olelo hope: u E haawi i ka aina no ke Kaikamahine me ka Moopuna. Aole ia Kalawaia w, o kuai ia ka aina, a pau ke dala i kahi kane manuahi ana." Na hooulu Lahui.» Ma Port Gamble, hanau he heiki kane na Mr ame Mrs John Kalai. Ma Port Blakeley, hanau he kaikamahine na Mr a me Mra | Keawe. Na Mrs me Kalu he keiki kaoe,

na Mrs me Paka he kaikamahine. Tr»coma hanau he keiki knne n« Mrs me Annru, he knikamahine na Mrs me PC Kainakapu, he keiki kane na Mrs me Davida. Oia ka lawa ine ka haahaa, J W D Kalehuandi Taqomo, W.ish. Terr. Dec 18S0.