Ka Nupepa Kuokoa, Volume XX, Number 9, 26 February 1881 — HE MOOLELO NO KE KOA OSEWOLEDA KA OPIO PUUWAI LIONA O ALEBIONA! [ARTICLE]

HE MOOLELO NO KE KOA OSEWOLEDA KA OPIO PUUWAI LIONA O ALEBIONA!

Buke līMOKONA V. HALAWAI 10 NO HE 3IAKA A HK MAKA. §E WA knkuhmka nui wnle no ia, uia hoi, ikeia aku Im e kekahi poe kakoikahi, e knmo ;iku ana he npio iloko 0 Uii ululiiau. E pan aou inu knna luna he wahi koukou la?»u poepoe, a e kaiewa ana he pahikaua loihi m» konn iiom». I keiu kukahiaka u ku opio i komoaku ai iloko oka ululjhu, e hohnla una ka uhiwai puanuanu ma ka ululaau holookoa, e koou huihui ana hoi ku ilihuuua, e uhi ana ka hau knlulio ok» po i na inaawe mauu, a e knaniani mai uua no ke kiu makani noho waokele, a he moio, ua ike nku la ka opio i ka hui a ke anu, 1 ka hnuhou hoi a ke kiu. Owai nei opio e alo nei i na hiona Minaka mua o ke kakiihiaka, e mauna anu i koiia kino no ke aloha hoakauaka ? 0 ke.Koa Osewoledu no ia, ka Hiwahiwa o k ia Moolelo. I ua koa opio nei i haalele iho ai i ko lakou pupupu hale, hole oia i waiho ilio he wahi olt*l«» e p»h ana uo kana huakai <» ia kakahiaka. [ Aka, laia e kuoe hele ana inaloko oka | uliilaNU, ua kanae wale ae la no o loko 1 iiiim penei: 4 ' E ike koke ia ana «0 ka hopena o ka*u huakai. Ina e holopono ana ka'u mea e hele nei, alaila, e huli hoi au n nei au n»e ke poo <> kela pilika* inof t iiift e h«uleli»i an® »o i lu ihi na ka poino, alaila, o ko'u pou auanei ke hoouna h«>u ia aku i ke kulana* kauhale i lua.no na hoikeike niaewaewa a keia pnwa. Eia oae, aole i hookuemi koke mai ka m ikau i kona uiau kapuai, aKa, hoouiau aku U no oia i k* hele an « imua me na inMiaolana mftiUi. ■ . Ua oolea kona puuwai me he pohaku la, ua mtm« hoi kona mau keehina wa*ae me he maa keehina la no ka Anaielopa, a hoomau aku la no ia i ka hele an» imua i»e ka hoolono ana ae ike kakaoi a na manu, oiai lakou e lehau ana muluna o oi ta!« • olokea ae ana malua* o koaa poo.

A'«le h'<i he inea nana e kuhikuhi mai i ua opiu ia i ke al tnui e hiki aku ai r; kah» o ka me;i am e hele huli aku ana, a oka aluiaau hoi o Serawud), he apana j iiina #ui okoa no ia nona ka loa*he 25) mile, ahe 9 mile hni kona laula, aka,, aole ro nae oia i lioakuemi liope ia inai. Ua hali pu mai la no oia me ia he hi okaua ai i o liui no ke aionui, a ua paa no hoi oia e hele auwana aku isr ka loa a kn laula o kn olulaau a mki i kona h»lcivv»i pu a»n he alo a he *lo ine ka :nga ana e huli ona. H<»o;imu «ku l;i n«« oin i ka hele ana wiiua. me ke puhi ona ue i kana hano (o-le\, me he mea la e hai aku ana i ka lohe k.i pilikm o k;» ululanu, eia oia ke hele «iku nei e h:«la\v»i pu ou* in. •»*##### Mnanei e vyuiho kakou i ke koa opio e hele auw nia ana i o a ia nei, a e kiola aku kakou i ko kakou mau nann una ma kekah? ivahi o ka ululaau iwaenakonu, kahi hoi e akoakoa ana kekahi niau kanaka y & e momoe nui ana hoi maluna o na mauu nonolu. Ma ko lakou mau ano a me na helelieienu, me he mea la he mau eiaimonio no lekou, ukahi no hoi lakou a puka mai ko i&kou mau lua huna, a hanu ae lu i na ea huihm o ke Uakahiaka. Ua hoaahu like ia lakou a pau me na aahu »ii pipi eleele, n he mnu hiohiona lapuwale loa hoi ko lakou. He elua o keia poe kanaka o ko laua alaana mai no ia, a eu kakamailio ann hoi. Ninau aku la kekahi o laua i kekahi : Heaha la auanei ka kukou hana o keia In, e Maka ? O ka mea nanu i hoopuka ae i keia ma<) olel'i, lie knnaka nui kino puipui, hiu'oiio uhuli, he mau mika ano oluolu iki knna, a he haohao ia no hoi, heahn la ke Miiiiii n knn? hui pu uua me kelu poe ouuwai eleele o ka ululaau ? Ua nm.iu aku la hui oia i kekahi kanaka hiona kuoo, a lauoho pukalaki, me na umiumi puhulu e uhi ana i kona auwae, a ai?i hoi ma koin l;je he alina o kekahi moku pahi kahikn, nmu k »hi hoi ona m»ku elua, e u:»na mai una e like ine ko nn kauaka e ne, he hookahi wale no ma- ! ka e oili mai ai kona ike, a he maka kahi paha ia ma kahi olelo ana a Hawaii nei i kahi wa. Ua pane inai la hoi oia i ka ninau a kona kokoolua, Aole au i ike henha la auanei ka kakon haua hou aku. A peheu la kou munao e Lutanelu ? Aole ro hoi au i ike, oiai, aole hilinai *nai o ko kakou kapena nui, a iua f:ahn he haawi mai oia i konu pmlele ana maluna o'u, iua la paha ua hai mai oia ia'u 1 k:« kakou hana o keia Ih. wahi a ka LutanelH. Aluli, hooki pu iho la oia i kuna mau huaoleh» uiaaiiei, alawa ae la kona mau mika ma o a «maanei, a inahope pane hmi mui la oia, Aka, e hai aku naeau ia oe i ka'u nie-» e no«»no<> nei. Heaha ia mea ? wahi a kekahi. Eia—Aole o'u hoahewa iki i ko'u hoouoauna la ana ma na uno hana a pau, koe wale no kela lun» oka po nei, wahi a ka Lutinela.

U ! ke hoomaopopo nei au i kau meo e nainailio mai nei, oia hoi, aole ou makemake i ka auamo i na lala o ke kanaka make, wahi a Maka. He oiaio ia, a e aa anei keia puuwai daimonio e hopu mai ia'u ina au e hoole ana i kana m iu kauoha omo koko inoino loa, wahi a ka Lutane!a me ka inoino o kona mau m*ka. E Mr. Lui .uela, e ao oe no kau mau olelo e kamailio nei i keia wa, wahi a Maka. No ke aha hoi ? i ninau aku ai ka Lutanela. ina e hoole »na oe i na kauoha a ke Kapena, alaila, e palui ia auanei ko 1010 ilnko <> ke pa-palai, a aoie no hoi oia e waiho mai ana i knu poo } e kuu hoaloha Lamakini, aka. e apahu pu mai no oia i ko:t a-i e hke me kona apahu ana aku i ka a i o kekahi pipi kolo. [ keia wa i aka ae ai ka LuUnela Lamakini, me ka pane ana ae, Ke makemake nei au e hoao mai oia m ban« roai luoa o'o.

Lj. ua pmepine loa so*u ike ana fa:« e hana ana pela, a aole no hoi au i iki ua hoohokaii kam mau hoao aoa pela, wahi a Maka, me ka pupuku ana ae o kona mau kuem&ku. U i ke inauao nei au he , wahi a Luiiiuk ni i pune hou ae ai a oki pu iho ia. Oi hoi pah.i ? i hookokono aku ai o Miika Imoholo foa aku*a pau pono kana inau liu >ulelo—oi hoi paha, aole hoi i pau pot>o loa mai ii. Ke inanao nei au, o Satana maoli no keia malalo o ka aahu kino kanaka, wahi a Lun.kini. He oiM.io piha .a, e Lamakim, o Satuna io no piha nei kanaka, wahi a Maka. Pela no ko*u manao, o Satana maol» iio i;». nom ke kumu o ko 7 u na anu e kue i kuii i in >u kuuoha, i pane mai ui o Limukiui. Ui pono io puhu kou mauao, aka, ua oi lou iiku k?? ono o kona puu i ke koko kuiiuka, uoi :iiu, heaha la auanei oe ke ku uku imuu oi;u, u ein paha kou mea i nana aku ai luia nie na maka oluolu ole, no ka piha loa paha o kona puuwai i ka ahiu eleele o ka munao ino—aole anei ? Aole no hoi pelu, uu mahalo no au i |ko kakou no kona piha eleu a me ku makauka\r, a me ka ikaika no hoi, u ua maik?ii no hoi oia ma ia mau mea, aka, aole anei he pnno e loaa ia muu hoawma maikai i ke kanaka me kona lilo ole hoi i ano piiikua mkanaka maopopo. He oiaio uo kela, aku, e hoomuopopo iho oe e Limukmi, iie hunu nui hoi kana e hana nei iwuenu oko kakou puali powa, a me tia oolea a koikoi wale no e pono ai kt* hoomaliiia keia poe. I keiu «n, w i'uwa'u ;ie la o Lamakini i kona poo, a pnne hou mai la, O kou manaoio mioh n.iei i.i o ka hoKpnno uku i na hana eleele u keiu \V ultfi 1 l\ana ponoaku lu hoi ka LuMuehi iaia, a mahope pane hou mai lu o Maka, Aole o'u manBo pela. Oiu hoi ha ! wahi a Lamakini, ua hke no kou manao me ko'u ma ia mea. Peli. u«». e hlouuunei uu i kunuka kipi, ina e loht: <a oimi anu uu e olelo ana pelu, wahi a Mak».

Mai hopohopo oe no ia men, oiai, aole lun aii e hai aku ana lain, wahi n Lminkiin. Pela iu ii'i, kuu hoaloha Lamakini. no ka uien, ke hilinai mau nei uo au maiuna ihn o kau oielo, wahi n Maku. Ke m inun nei nae hoi au, he olu lianohano n hauoli ke nla ana ma ke ano powa. Ahe mea nle na palapu e Inaa (iiot ana ia kaknu rna na wa a pau a kakou e iiakakn ai no kekahi waiwai, wahi a Lamakim. Pane aku la hoi o Maka, Ke loaa mai ia oe he hnnuimi nui a mahuahua o ka waiwai pio. He oiain ia,.a o kahi hapa hea la kai manuheu mai ia oiai ka nui aia no iaia la ? Me he mea la, he nhua okoa aku la no ia <!>* ko ia la aoao, wahi a Lamakmi. Ae, aia iloko o kekahi ona nui malalo aku nei, uh hele n piha pu i na waiwai o kela a me keia ano, e lawa ai k » hanai ana a <ne ka hnolako ana aku i kekahi pualikaua nui,akn, mni kamailio loa kaua no keia inea, wahi a Mako.

I Ena makamaka, ke ike ae la no kakou | i na huaolelo t kukai in maweena o keia | mau kanaku. a he mea hiki no paha ia I oukou ke koho iho he mau hoa laua no ; mhana powa, a momuli hoi ona olelo • r laua i hoopuka «nai a'?, e ike iho ai ka- ! kou i ke ano eieele launa ole o ka puuwai j 9 ke alii powa Wulefa, ka mea a ke Koa ; Opio Ose«oieda e imi mai nei. I keia wa mahope o ka pane ana aku ! a Maka, ua lohe ia aku la he ieo kani o I kekahi hano kiwi pipi, va wa i hooho ae ] ai o Maka, E, ua aia ua Oaimonio oei. Ae, he keu ka p*iakuli o ko'u pepeiao i kana mea hana kuii e ooke mai ia, wahi a Lamakini. ! ka leo kahea no, ua puoho ino ae ia ka puuiu o na powa e momoe ana ma ia wahi aku ia wahi aku, me he mea la aa kap*!utu «e ia kekahi poka pukuniahi iwaeoa o iiloa. Aikipam.