Ka Nupepa Kuokoa, Volume XX, Number 12, 19 March 1881 — Pehea la e pono ai? [ARTICLE]

Pehea la e pono ai?

He manawa kupono keia e noonoo pono at k«kou a pio no keia nimu maluna ae Ua übi m»i na ao panopino o ka mai p*iupuu liiiii maiuna o Honoiulu nei, a ua komo pu kakou a pau iloko o keia pilikia. Ua nui na manao kohikuhi i o a lanei, n he mea hikiwawe ka hoohaiahala ana a me ka hoopuka ana i n:i olelo hookoikoi e pili ana i ke o oa h*na. Ua nohu malie wau me ke k.ei pono i keia mau mea a pau, a nn keia mau mea i krno m n u'u e hoopuka i keka* j hi m»u manao aloha la kakou o Hawan nei i keia w# —f houinaopopo inua kakou. 1. Eii mai ka plikia ke kau mai nei. aiaiia heaha ka hana mua e pono ai i keia ? £ia pahn.o ka hooikaika like ana o na mea a pau e kmai i keia pilikia. Aole p«ba o ka hoopaapaa, a o ke kuee ka hana e pau ai ka pilikia—aole hoi o kn pioloke. a hoioholo wale ine ka uwa nui. Ina paha ua ike kakou i ke ohi e iapalapa anu ina ka pai» o ka hale, e pio anei ua ahi nei ke ku wale kakou e hoopaapaa, a e kalaimanao no ke kumu i a ai ke ahi ? Aole pahu. A ina e hiki enai ka poe kinai ahi me ka lakou mau mea paahan», pehea, e ku wale anei kMkou • nana aku me ka hoohaiahaia i ka lakou mao hooikaika ana, a me ke kenkea i ke alaeui ? Aole paha pe!a e pono ai. Ke ma> nao nei au e ae iike an* kakou a pau, o ke kokua like ka mea e pono ai, a e wniho na manao e a#» n h«la ka pilikia. Peia no hoi kei» pilikia. Ke hooikaika nei na lima aupuni e malama u.ai i ke ola o ka iehulehu, e iike rae ka mea i hiki ia iakou ; aka, he mea hiki ole no in Ukou ma e keakea aku kakou, a kokua ole paha. Nolnila, eia kuu enanao ma keia men. Uoki na manao boo» haUhala a me na hana keakea. £ alu like kakou a pau e kinni i ke ahi a pio. A ina paha ua ike kakou i kekahi mau kina, a mau henaahema pahn ma ka hana ana, mahope e hoomaopopo ai no ia mau mea. £ waiho na inaoao hoino i keia mnnawa. He hana ka ke Akua ia kakou, e ao kakou i kona leo weliweii, a e hamau kn waha iniua ona. 2. AJai pioioke waie ka manao i ka nui 0 n* iono * me na oleio e iele wale nei. E iu)t akahele kakou i na mea omio maoii, a o>«!aii« kakou e ku ai. Ua kamaaina loihi kakou i nei mea. o ka holoholo olelo, a nolaila e bkaheie kakou. Mai hopu wikiwiki kakou i na olelo a pau, o hopu hewa auanei 1 ka puu opaia. E hana me ka oiaio, e wae pooo e noonoo akahele, i ole e huhewa ka hana ana. Pe a e pono ai. 3 Mai kuhihewa kakou i ke ano o keia mai. He mai ieie keia. Nolaiia, aoie pono ke noho pu na mai me ka lehuiehu. O ka hookaawale aku ma kahi e maiu pono ai, oia wale no ka pon* no ke oia o ka iehuiehu. NoJaii«, on kukuiuia na ba e kupono, a ua hooikaika ka P«pa Oia e iawe koke i n* mai • p»o iiaiia e maiama ai. A ua makaikai kino »ku oei ao i kela wahi, o maua pu me R*t. Dr. Hyde, ke kumu aloha o ko kakou (Cula Kahuoapuie. Ua hele aku ouua ma> inuiī o ka maoao a!cha maoli i ko kakou iahui, a me ke aloha no hoi i ka poe roai. e naaa a e imi i km oiaio maoli o na hana a ka P»pa Oia e hana nei. Aole maua i hoepili aku malalo o lakou. aka, ua hele no i «ta wa i kaawale aku ai ke kauka, a ma ko maoa ano kookoa no. 0 ka hope liamuku 0 Oaridi Diyton, oia wale no ko maua mea oana i aiakai, a nana i hoike pono mai i na <*** a pao o ia wahi. Aole mea i huna ia, •ok Ofi i uhi ia. Ua ikt maka aku maua 1 na haU mai eiwa, roai na P«ke a i na Hiwoii, a » na Haole. Ca ike aku i ka haje do ia poe ī ola, a i ka hale waiho lole a me «m laao lapoao, • i ka hale kuke oo hoi, • «a makaikai aku i ka liioa. Ua kamailio p* a* na makamaka maiaiia, a ua nioao). oaa aka la lakou roe ke keakea ole ia mai. a «a piha maaa i ka mahaio no oa mea a pa« a aiaua i īke ai. Aole kahaha r koe Ua maikai maoli no ka maUma ana a ka frp*-Oia, a hookahi wale oo leo a na mai i paawa eoai ai i iro maua oioao ana. oia hoi, aa lawa pano lakoa i ka ai a w£ ka »a, a ua b*elako pooo ia roi beia moe a me oa kapa. A pela k> oo i ka oaoa aku. 0 oa hale. he «ao kale l«au oiaikai. a paa pooo. * Mehana poM ao. O aa kokoa a roe oa lona, be poe fb«*ii «aoli 00, a oa lawa pooo O ka īliaa o ka pot i make, ua maikai a maenae.

Ma kahi e ka nei a* hale, a mt kahl hoi o ka ilio», oa paapo t ka weowea ul oli. Aoie hiki mai # ke k«i ma'ani ola nnabt he oie loa 00, ūa miloo pono. Hook«hi «*«te oo mea boobaiabata a kek*hi poe o iakoo, oia oo ke kauka. Ai ka oana aka n«e, u« makaala no oia i kaoa baoa. Eloa aoa beie aoa i ka !a f oia hot ike kakahiaka ai ke ahiahi. A i kekahī maoa a, oa bele oo i ka po. Ake maoaoio oei aa aa haoa no oia me ka ouiio e like me ka inea hiki iaīa. He kaoka keia i maoaoia « haolē i ka« miaina ia:a he knaka ike a makaokau oo ma k«na o;bana. Aae he 'la, pei* io 00. oiai oa hapa o* na make ika poe i ola. O na make e heiaia nei iioko o na oap»p*, e pono e hoomanao kakoo, eia maaka nei ke« kab> hapa o īa poe make, aole m«kai o Kahakaaulaoa kahi i make ai keia poe a pao. Ke manaoio maoli nei no wau, aa oi !oa ka pomaikai o ke oia, a me ka pono o ka maia maia aoa malaiia mamaa ae o ka noho ana mauka nei. A ina ua loaa ponoi ia'u keia mai, aoie au e kanalaa sna e hoi koke īiaiii e iapaau ia'i mamua o ka noho ana mauka oei e hoolaha ai i ka ma; me ke aloha ole a me ka menemene oie ika iehulehu. INolaiia, e oa makamaka, na hoa'ioha, mai noho a huna iki i keia mai iioko o ko kakou mau baie. He hana boomainoino keia 1 ka lehu» lehu. £ hana kakou me ka noonoo Knristia* no maoii, a e noooi aku kikou i ka Haku, ko kakou Mikua ma ka Lani, a mahu mai oia, a e aioha mai, a e kokua mai i ola ko kakou iahui mailokoae o keia piiikia. Ina e haoa kakou i ka mea pono, e kokua inai aoa no ka Haku, a e pio no ke ahi. Ina nae e hana pouo oie kakou, pehea la kakou e nana aku ai iaia ? Ua mana no ka oleio kahiko, " o ka iohe ke oia. a o ka hookuii ka make." A. O. Polepe.