Ka Nupepa Kuokoa, Volume XX, Number 21, 21 May 1881 — KA LANAKILA I LOAA MA KE KOA. [ARTICLE]

KA LANAKILA I LOAA MA KE KOA.

He moolelo Kahiko no ka wa Kaua a mb KA WA MALUĪIIA 0 lAPANA. £ kao ana ma ka paia 0 ka rumi hookipa 0 kekahi hale ma kae 0 ka muiiwai 0 Hudesona, kekahi kii ano e i hele a eieele no ke kahiko. 0 ka aoao mahope 0 keia kii ua pena ia me na waihooiuu iike oie, a ua uhi ia me ke guia maluna 0 na laau nani 1 hana ia e ka poe loea 0 lapana. Ua kau kei,a kii nona hanauna he lehuiehu iloko 0 keia haie ! 1 kaawale mai lapana mai. j Ma kekahi kihi 0 keia kii, ua kahakaha ia kekahi mau nuaolelo ano e ma na hua paiapaia 0 iapana, a e hoike mai ana i kekahi mau laiani roe;e. O keia kii, he kiekie kona kumukuai, no ka mea, ua kaha ia keia kii e kekahi 0 na kuha kii kauiana ioa 0 lapana i ke kju i hala. Aka nae, 0 ka inea kupanaha 0 keia ku, oia no ke kii i kaha ia he kii no kekahi kanaka e kau ana maiuna 0 kekahi 110 naoi, ua huii kona aio i ka hueio, a he mea kupanaha keia, he mea mta mau maia- | pana, i nae hana kekahi kanaka 1 kekahi ! kamima pepehi kanaka, aiaiia, e hopu no iakou iaia a na kii apaa, alpila, hookau aku aia maluna o ka iio me ka hoohuli 0 ke alo 1 ka hueio, alaiia, he kanaka pepehi kanaka anei keia ? 0 ka haina, ae paha, aole paha, a j mawaena 0 keia eoau huaolelo kekahi wahi | mooieio e pili ana no keia kanaka i kaha la i maluna o keia kii. I J £ ku ana maluna 0 na mauna, na awawa I uliuli, a ma kae 0 na iokowai nani 0 lapina, ! he lehulehu 0 ea haie Moneka e uhi ana ma- | lona 0 keia mau wahi nani, kahi hoi 1 kupo- ; no no na home naoi a me kahi e paani ai na ! opio, aka, ua paa nae i na hale e noho ia ana ; e ha Kahun» a me na Moneka. i ako ia na | lauaho, a e ao ana i na kanaka e boomant i j na akoa laau, a me na mea o ka lani, a me | na uhane 0 ka poe i make. O ke - komu 0; | kekahi poe i iawe a> i ka oihaoa kahuoa, oia | ka moiowa i ka hao«, 0 kahi poe hoi, he poe; \ maikai no, i manao e hoopomaikai i kaoaka, ; a 0 k#hi poe, bo ka make ana o kahi mea a i lakou i aloha ai, a o kekahi poe 00 ka make i . ana o ka wahine a me n« keiki, nolaila, ua j ! haaieie iho la lakoo i ko lakoa mau bome a I hoiaku la iloko 0 oa Abe» e hoomaha.ine | lapaaa ai 1 ko lakou eoau kaumaha ma ka i | hana aoa i oa haoa maikas, me ke kokiaa ; I ana i ka poe pilikm. ! A ma keīa kii kahiko e hoike mai aaa no i | ka liio an» o kekahi kanaka koa i Moneka j haahaa. 1 ka wa o na Keruside e kiua ans \ ; ao ka aina Heenolele» a he ekoio Keaeleom j ; mamua aku 0 ka loaa aoa o Amehka» he eloa ; \ o&aoaHii kiekie ma Hapaoa e kaaa asa ao ka j \ mm e noho aaoi e&aioo* a ke aopa&i* e U- j

ke rae kn ohana ai!? Ycrk a rue L»fiCsJer o Enelani, i hakaka ;ii mi EneUoi. ua kapi ia ke kaua 0 Qa a ma lipani ho. ! , ua kapa ;ia ke k*asa oea Hae. He kaua keia nona hanaaoa be lehuleho mawaen* 0 ka «hana a!ii Mmamolo a me ka ohana alii Taira. O | ka hae 0 ka pae he hae keokeo a ! 0 ka iue o ka poe Taira. he hae ulaulu. ; No ke Kenekuna heokahi paha ka hakoko ! ana mawaeaa onj aoao eiua, a ua iho aku i kekahi poe iloko o ka hn kupapau, a ua ano ! nalowaie ka oham T.ura a me ko likou hae j uiauia, mai ka i!i aku oka hooua. A aia | iwaena 0 na kapena koa 0 ka ohana Minamo,to kekahi kanaka ikaiku, ai kiulana no ke j koa, nona ka inoa o Naczme. He kanaha j naakahiki kona kahiko a ua aahu ia oia rae | kekahi kapa kiia a he pahikaua 01 kana i li- ; ke me ka pahi umiumi ka oi, a ma kona pa- | pale kila e welo ana ka hae keokeoo ka ohajna Minamoto. He kanaka koa a kaulana 0 4 • Naozane, no ka mea, ua oleio ia, un hiki m- | ia ke ki i ke kanaka me ka pana i kona wa e ! holo ana maluna o ka lio, a he mea weiiweli {ka inoa 0 Nnozane iwaena 0 ka'poe Taira, | akn, 0 Naozane he kanaka puuwai aloha oia i aole 1 lika kona puuwai me ke oolea 0 kona I papaie kiia. ī Ikawa i hoomaka ai ko kakou moolelo e j kaua ana ka poe Minamoio i ka papu leinotani oka poe Taira, a0 ka papu hookahi wale noia i koe, pio loa ka poe Taira. l r a kokoke keia papu ma kae kahakai a i kekahi ia oiai 0 Naozane e nana ana ma ka aoao e pili ana me ke kai ike aku la 0 Nao* zane 1 kekahi Naita oka poe Taira, i aahu ia ene kekahi kapa kiia nani. % *• *■ * E ke kanaka hoohe wale, no ke aha oe i hoio ai a hoohuli i kou kua i ka enemi, no keia olelo a Naozane, iele mai ia ua naita nei me ka manao e hahau i kana pahi aka alau aku ia 0 Naezane a kioia mai ia iaia mai kona lio mai; wehe oe ia oia 1 ka papale 0 ka naita—he mea e kona hikiiele nta 0 kona ike nna i kona hoa paio he keiki opio. ! Ika ike ana o Naozane ina heieheiena nani 0 ke keiki alii, hookuu ae ia oia i kona paa ana ma ka a«i 0 kona enemi, pana wikiwiki ae ia ka puuwai, a 0 ua kanaka koa nei, haaiuiu ae ia kona kino a 0 ke kapena Minamota, ka ahikanana 0 na kahua kaua he kanaha a oi aku na makahiki, ka inoa \ weli ia e kona mau enemi, no ke aha la oia e haluiu nei imua 0 keia opio heieheiena nani; aole no ki makau aka no kona aioha i kana keiki i haia 1 ka make, no ko mea ua kau mai kona mau heiehelena imua ona. Ulu mai la keia manao iloko ona, me kona i iho iioko ona, he oia ino maoli ke oia oke kanaka koa, pehea la na makua 0 keia keiki alii ke lohe aku ika make 0 ka hua keiki, aole onei laua e ehaeha e iike me ko'u ehaeha no<k«'u keiki ? He mea hewa ! loa ia'u ka ako ana i ke ola makomae 0 keia | opio nani, a ane oia e hookuu i kana pioaka I pa-e mai ia kekohi leo mnhope ona me oleio i mai, e Naozine ka puuwai kipi, ua paa he ! enemi a Ue hoao nei e hookuu, i koua lohe ana 1 keia ieo, hoomanao ae la oia, fna 10 pa ha e hookuu i kana pio alaiia e hoohenehene ia oia no ka pio 0 kona manao koa; noiaiia, hopu iho oia i kana pahikaua a me ka hauna hookahi ana kaawaie aku ia ke poo 0 ke keiki alii mai kona kino aku hopu iho la oia i ka poo 0 kana iuahi a hoi aku i kabi hoomoana 0 kono aiihikaua; iaia 1 hiki aku ai haawi aku ia oia i ke poo o ke keike aliiWehe ae ia oia i kom kapa kaua ame ke kaii oie no ka hanohano e hookau ia mai i ana maluna ooa, kau ae ia oia maluna 0 ko|na iio a hoio aku la j kekahi hale -nooeka a ) m&laili oia i noho ai no kekahi wa ioihi. Ika pau anao kooa noho ana ma keia wabi; kau ae la oia ma kona iio meka huii o kona aio 1 ka hueio a hoio la no ko hikiea; ninau ia aku ii i ke kumu 0 kona 1 hana aoa peU, paoe mai oia me ka mele | ana i na huaoieio i ki&hakaha ia ma ke kihi |0 ke kii a kakou i kainaiiio mua ae nei: *• Ma kel* aini nant ma o» | Kahi e hookipa is a» na koa ' Nq ka mea ua hoohuh ae nei au i ko'u kaa, : I oa hanohano a pau o ke& ao. M ! kanaka i kahi i ua kii nei o Naoza* :ne no ia a ua oia oia • hiki i kana wa e!e* i makule me kooa aloha n e na kamalii e ko- [ koke »oa i kona Abe. | A hiki i kesa ta ke ka nei ka he o keta i moneka aloha a he ntii ka pae e hoomanao ' nei i kona mooieio kupanaha. S L D 1 ka po Poaha uei a me keia po Peaono, j akahi no a hooliukaouka ia ae ka uiomahie- | hie hooUoa ®aeao o ke kalanakauhale, oiai . e waiho ana iloko o maa malama loihi | me ka pamalo, a mau anaiea hoolaulea o!e ; ak* t oa haawi ae ka lfiai Pmafore he iuaia [ haool» ana «nai&ko 0 m paia 0 ka Hab Me- | ie Host' j