Ka Nupepa Kuokoa, Volume XX, Number 27, 2 July 1881 — Page 2
| This text was transcribed by: | Anuhea |
| This work is dedicated to: | Awaiaulu |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
Ma ke Kauoha
@
Ho o lahi a ka Papa Ola.
Ma o ka halawai ana o ka Papa Ola ma ka Poaono @ 25 ua hooholo lakou i na @ la @ @.
I @ a me @ kanaka e makemake ana e @ Oahu @ kekahi mau mokupuni e aku o ka Pae Aina a @ Palapala @ kua mai ke Keena Laau aku o ka Pap@ @ a i ole ia mai kekahi Kauka i loaa k@@kini i kumu hoopakele ma o ka O a i @ ia ua O ia i ka wa @ a i ole ua puka @ @ a ua loaa ai paha i ka Mai @ pe@a a i nana pono ia ai ko lakou palekana mai kau wahi @ iki o keia ano @.
Aole e @ ia kekahi lawe ohua mai i Mokupuni aku o Oahu no kekahi mau mokupuni e aka e lawe i kekahi ope, paik@a pan@ paha i manao ia he lole ko loko, aia a hookuu ia e ka Agena o ka Papa Ola.
O na ano ope, a paiki lole a pau e hoomaemae mua ia mamua o ka hookuu ia ana, a mai kahi hoomaemae aku ma Ainahou, mauka iho o ke Keena o T R Foster & Co., ewalu hora mamua ae o ka holo ana o ka moku.
E loaa no na Palapala Hookuu o na Ohua me keia ano hoike ia ae ia ma kahi e puhi hoomaemae ia ai, mai @ Kapena J H Brown Agena o ka Papa Ola.
E hoomaka ana ka mana o keia mau @u@a mai a mahope aku o ka la 12 o Iulai, a hiki i ka wa e hoopau ia ai e ka Peresidena o ka Papa Ola.
O na Rula e Kuhikuhi ana no ka Holo @ o na Moku Pili Aina ke mau ala no ko @ mana.
H A P CARTER
Peresidena o ka Papa Ola
Honolulu Iune 28, 2881. 1022 tf.
@ @ @ @ maka Pauku @ o ke Kanawai Kivila @ ana no ke kukulu ana i ka Pa Aupuni no na holoholona @ hewa o ka Pa Aupuni mua ma Kapaa, Kauai ua hooneeia @ @ @ @ ka apana o Kawaihao, ma ka aoao mauka @ Alanui @ a na @ @ ia o Kalualui, Anahula @puni o K@
H A P CARTER
Kuhina Kalaiaina
@ Kalaiaina @ @ 1020 tf
@@@ ma ka @@@ o ka Pauku 231 o ke Kanawai Kivila, ua @ @ aku nei au ia G @ M@h@ula i Luna Pa Aupuni no ka @ Aupuni @ @ @ @ ma kahi o John Loveil i @ @.
PAUL P KANOA
@ Kiaaina o Kauai
H A P CARTER Kuhina Kalaiaina
@ @ Iune 9 1881 1020 tf
N. Pauku o ke Kanawai Kivila e pili ana i ka O ana.
Pauku 309. E hoonoho ke Kuhina Ka@aina, mamuli o ke kuhikuhi ana o ka Papa@ i kekahi kanaka kupono i Luna olim@ @ kela Moku Kiaaina keia Moku Kiaaina @ Aupuni a e loaa i ua Luna la ka uku i hookaawale ia nana e ka Ahaolelo, i kela manawa keia manawa, a e hiki no i ke Ku@ a hala@a na e hopaa aku i ua Luna la @ manao oia pela.
Pauku 310. E koho kela luna keia luna ma, i ekolu wahi kupono ma pela Apana @ ia keia Apana kula maloko o kona moku. @ ka hana ana i ka olima; a e hoolaha aku @ i kela manawa keia manawa i kona ma@ wa e hiki aku ai ma ua mau wahi la, e @ima i na mea a pau i hele mai imua on a, @ mea hoi i olima oleia mamua; a i kona manawa hoi e hele hou ai malaila, e nanaia ka pala a me ka pala ole o na lima o ka poe @ @ o ai.
Pauku 311. Na ka makuakane a makuahine paha o ke keiki maloko o na malama @no, mahope iho o kona hana ana; a ina @ make, a mai, a ua hele ma kahi e aku paha ka makuakane me ka makuahine, alai@ na ke kahu, kahu hanai, a mea nana e malama paha i ke keiki, e lawe aku @aia i ka luna olima e o ia maloko o na malama eono mahope o kona hanau ana, a i ole ia, ma ka manawa e hiki mai @i ke lawe.
Pauku 312. Ma ka walu o na la mahope iho o ka olima ana o kekahi keiki, e lawe hou ka makuakane, makuahine, kahu, a mea nana e malama paha, i ua keiki la imua o ka luna, i hiki iaia ke nana a maopopo ke ko a me ke ko ole o kana hana.
Pauku 313. Ina ua maopopo i ka luna na ko ka olima ana, alaila, ehaawi aka oia i ka makuakane, makuahine, a mea e ae paha nana e malama i ke keiki, me ka uku ole i palapala hoike no ka olima ana, a e kakau hoi oia maloko o ka buke hoomanao ana e malama ai no ia mea.
Pauku 314. Ina ma kekahi manawa ua manao ka luna olima, aole i makaukau ke kino o ke keiki i laweia mai imua ona e olia ai ia manawa, alaila, e hiki no iaia ke hoopanee aku i ka o ana a i kekahi manawa mahope, a olelo aku oia i ka makua, ai ka mea nana e malama paha, e lawe mai i ke keiki ma kekahi manawa hou e o ia.
Pauku 315. E hele na luna ma na wahi @ lakou i koho ai no ka hana, ma kela hapalua keia hapalua makahiki, a i na manao e ae ke kauohaia aku e ke Kuhina Kalaiaina a e ka Papa Ola.
Pauku 316. O na makua, o ke kahu, a mea e ae paha, nana e malama i ke keiki, i hana ole e like me ka olelo kanawai e pili ana i ka olima, e hoopaiia oia ma ka aku hoopai i elima dala; a na ka mea nana i ho@ mai ka hapalua o ia dala.
Pauku 317. E malama na luna olima i @ ke pololei no ka lakou mau hana, a e hoo@ aku lakou pakahi i ka palapala hoike i ke Kuhina Kalaiaina i kela makahiki keia makahiki.
H A P CARTER,
902 tf Kuhina Kalaiaina.
Ma ke Kauoha
HOOLAHA NO KE KULA
E hoomaha ana na Kula Aupuni a pau mai o a o koe wale no na Kula o ka Apana o Honolulu, Oahu mai ka Poalima mai, la 22 o Iulai a hiki i ka Poakahi, la 12 o Sepatemaba, a ma ia la, Sept. 12 e hoomaka hou ai ke Kula ana.
W JAS KAMIKA,
Kakauolelo Papa Hoonaauao.
Oihana Hoonaauao, Iuna 24, 1881. 1021 4t
HOOLAHA NO NA KULA O KA APANA O HONOLULU.
E hoomaha ana na Kula Aupuni a pau o ka Apana o Honolulu, mai ka Poalima, la 19 o Augate a hiki i ka Poakahi, la 12 o Sepatemata, a ma ia la, Sept. 12 hoomaka hou ai ke Kula ana.
No ka nui o ka manawa kula i haule iho nei i ke pani ia ana o na Kula o keia Apana, no ka laha nui ana o ka mai hepel@, a emi nu ai ka heluna o ka poe haumana hele kula, a holopono ole na papa kula, e waiho ia na ka Hoike Nui o keia makahiki aole e malama ia e like me ke ano mau.
W JAS KAMIKO, K.P.H
Oihana Hoonaauao, Iune 24, 1881. 1021 4t
KA NUPEPA
Kuokoa me ke Au Okoa
I HUIIA.
No ka Makahiki $2. Eono Mahina, $1.
Dala Kuike ka Rula
KOMITE HOOPONOPONO
SAMUELA KAAIKAULA
HEZEKIA AEA
POAONO, IULAI 12, 1881.
E ike auanei ko makou poe heluhelu malalo o na hoolaha ma ke kauoha, mahope iho o ka la 12 o Iulai e ae ia ana ka lehulehu e hele mai Oahu aku a i na mokupuni e ae, malalo nae o kekahi mau rula hoomalu i mea e laha ole ai ka mai ma na wahi o ko Oahu nei e hele ai. Me na palapala hookuu wale no e hele ai mai ka Agena aku o ka Papa Ola. He mea keia e oluolu like ai kakou a pau no ka mea, no na mahina loihi i paa ai keia a@@ @ me keia hoi e wehe ia ana ke alanui e ike hou ai na maka aloha o na mokupuni e ae, a hele hou no hoi kanaka mamuli o ka lakou mau hana kino. Eia no hoi kekahi, me he me la he hoike ana keia ua aneane maemae loa ae kakou i ka mai puupuu.
Iloko o keia mau mahina loihi o ka hoomalu ana ua aie nui ka lehulehu i na hooikaika ahonui ana o na luna aupuni e hoopaa i keia mai a puka ole mawaena o na mokupuni. Ina aole ka lakou mau hooikaika ana, ina ua hele keia mai mai Hawaii a Niihau, ma na oi loa ka poino.
NA LUNAMAKAAINANA.
Ua nui makou no ka @ o ka olelo a ka Paeaina o kela pule, e i ana, "ua auhau na haole ia lakou iho he hapalua dala no kela a me keia tona ko i hooulu ia i keia makahiki, i mea e loaa ai he waihona dala e hoohana aku ai iloko o ke kau koho balota e hiki mai ana, i komo nui na haole iloko o keia kau Ahaolelo", a ua ike pono makou aohe oiaio o ia olelo. Ua haku wale ka Paeaina ia mau olelo ana a kapili wale aku na hai ka hana, e like no me kana e hapuepa pinepine nei i keia mau la, a i ole ua hoopunipuni ia mai paha oia e kekahi mea.
Aka, ke ole makou e kuhihewa, ua makemake io no na haole e noho aloha nei me kakou e komo aku keia poe haole makaukau iwaena o ko kakou poe lunamakaainana a e hana pu me kakou no ka pono o ka aina a me ke aupuni. Ua makemake ia keia e na haole i makee i @ pono a me na pomaikai o ka kuokoa ana o kakou Hawaii, no ka mea ua ike lakou he mea hiki ole ia kakou ke ku hookahi me ke kokua ole ia mai. O ka poe i lokoino ia kakou, o lakou wale no ke kokua ma ka manao hookuu aku ia Hawaii e ku hookahi me ka loaa ole aku ia ia o na kokua ana o ka noonoo makaukau a me na hooponopono akamai o na haole. Ua ike maopopo ia ua aneane poina ko kakou aina ma o kahi mau hana pono ole i hana ia i ka wa a ke kau Ahaolelo o 1880 e noho ana. he pakele mahunehune ko kakou ia wa. He mea pono no hoi ke lawe mai kakou i na mea i hala mahope i kumu hoonaauao no keia mua aku. He hana i ku i ka hoohanohano i ka lahui Hawaii ke lawe mai lakou i kekahi mau haole kamaaina i ike @ ia a i hilinai ia a hoolilo ia lakou i mau lunamakaainana, i poe lawelawe pu me na Hawaii maole ma na hana e pono ai ka aina me na kanaka.
HOOHALAHALA KUMU OLE.
Me he mea la ua hoohalahala ka Elele Poakolu no ka makou mau olelo hoahewa e pili ana i kana mau hoao ana e huala i ka ino iwaena o kakou, i hoopuka ia kela pule aku nei. Aole o makou kanalua no kona mau hoohalahala ana, a me na pee ana me na hoao ana no hoi e alo ae i ke ino o kana mau manao i hoopuka ia e ia i kela pule. He mea maa mau no i ka p@pe hana pono ole ka hoohalahala i ka wa e ao ia ku ai a papa ia paha no ua mau hana pono ole nei. Ma ka makou kamailio ana i kela pule, e hoahewa ana i ka Elele aohe makou i hoomanao ae no kekahi luna aupuni a mau luna paha aole a makou punahele ia ano: he mea pono wale no ia makou kela a me keia i luna aupuni ina he kanaka kupono no ka oihana.
O ka makou mea nui i ike ma ia kukulu manao ana o ka Elele, a he mea weliweli no hoi na kue ia @ ke kuokoa o ko kakou aina @ @ i hiki ke hoohiolo ia ae hoolaha ae a hilinai ia hoi na alaka ana o ua Elele nei. He make keia i @ mawaena o kakou aole na ko waho mai. ua @hea ka Elele a kakou e hoomanawanui e @ i @ @ no ka p@ ana a hiki mai a he laau lapaau emoole kana no ke aupuni a pela wale aku. Aohe i mahalo ia keia m@ olelo e ka @ aloha ia Hawaii a @ @ hoi no kona @. He malu @ @ makou e aho ka @@ e ana o ka Elele mamua o ka hooko ia o kana mau olelo lokoino no ka mea he aloha makou i ka aina a me ke kuokoa o Hawaii. O ka ma@@a ku@ ke eo o ke ola; aka o @ @ a makua@ e make ia. Oluolu makou i ka Elele e ola loihi ke pono kana kalai manao ana aka ina e like me kela a makou i kamailio iho nei e aho o ka Elele @ @ a e hoomau ia ku no ka mana a me ke ola o ke aupuni Hawaii.
PANE IA D KAAKOPUA.
Me he mea la, o kahi ahu wale no o D Kaakopua i koe ma kana mau kumu pale nona, aia wale no ia maluna o ke kahua o ka liilii me na hiohiona o ka maka welawela i ke keiki o Kauakanilehua, U! aloha ino!
Ke i mai nei, ua pane pilikino ia aku ka ia a me ka luna hooponopono. Ea, "hewa ha oe i ka pao ana i huewai a ke kanaka, hookoloia i ka nui manu i oukou," hoakaka no ka hoi ka olelo a nei mau wahi manu! Ku aku la kela, ke lou mai la.
Eia ka ninau ia oe e ke hoa kakele o keia mau la. Nawai ka olelo, "mahaoi hilahila ole?" Nawai ka hoopilimeaai? Nawai ka "peni mai Pake?" Nawai ke kuamuamu i ke poo hakahaka? Na wai keia mau olelo pilikino i kakou ia a hoouka i@ @ Hawaii pae Aina" o Iune @ Na nei peni anei?
Ma kekahi o keia mau olelo pilikino au, ua hoao mai oe e puhi mai me ka makani mahanahana o ka hoina, aka lele mai no i kinohi a pelu kua kahiu akaaka kamalii o Waolani lelele hoi o Pali hene hoi i Punana.
Eia keia, ua auhee ka na kumu au i pane ai i ka luna hooponopono o ka Pae Aina ma kana mau wehewehe no ko lakou hele ana i Kahakaulana, pela io paha! Ua auhee io no paha i ke ano poo like me kou ke kulei wale iho no o kahi noonoo.
Eia ka makou ike i ka ua luna hooponopono la o ka Pae Aina no kana apana hana i hoaiai mai ai, au hoi e hapai memeue mai nei. He mau komite iho no laua me D Kahanu no ka apana ma ke alanui Moiwahine e kii ai i na makua a me na keiki e hoakoakoa ae i kahi hookahi no ka o ana, aole no ka hele i Kahakaaulana. Heaha ka hana e hele ai ilaila? E hoihoi hou mai anei i ka poe mai hebera i uka nei e o hou ai. Ua nele anei ke aupuni i na lima lawelawe no ka poe o Kahakaaulana? Aolel no hoi makou i ike he wahi ha@ina ike @ na luna hooponopono nei i ka oihana kauka; o ka makou ike he kauka ka mea hele pu me laua i kauhale o ka apana i hoakakaia; aole makou i manao e pane no keia, o ka pai ia hoi pehea ia?
Eia hou. Ike iho la ua kanaka nei ua nele i kahi mea e pane mai ai, hoololi hou ae la he "kumuhinu" hou, ola hoi haunaele o ka aha luna o Kawaiahao. Ma kou ano kamalii ua lilo na mea liilii i mea nui; he alopeka kou hoa e like ai he kiu no na enemi ua D Kaakopua nei. I hea la ua kiu nei o eia mau la i na haunaele nui o kekahi ekalesia a pau ai i ka nanolo kahi mau hoahanau i kahi e? a ku hoi kaua hakaka? I hea hoi? aia no hoi paha a ka lakou nei wahi i enemi ai hoolaha ae la ea. "Aole e hiolo ka oiaio.
Eia hou keia, ma kekahi o kau mau olelo e kapa mai ana ia ʻ u i ke poo hakahaka oia hoi, he ike ole ke ano, a o oe ka ike. Ua mahalo au ia oe no kou piha ike. Nolaila ke nonoi aku nei au ia oe, e hoike ia kaua i ke akea ma ke ano he mau keiki kane, a e hoao au e haawi aku ia oe i na mea iloko o ʻ u nau hoi na ke akamai nui e wehe mai i haule au imua ou aole au e waia oiai o oe ko kaua Lae oo.
A no kau pane i kuu hilahila ke ae aku au i ka mai Pake, he mea ole ia iau ina ua makemake ke Akua e kau iho maluna ou ia, aia no ia ia. Eia ka Iesu. "O kou ke hana ia, aole o ko ʻ u." O ka ke ao mea e hilahila nui nei mawaena o ka poe maikai o ka aihua, a o ke kii i kahi milimili e noho manuahi, a me kekahi mau mea ino e ae.
Ke oki nei au maanei, a ke noi aku nei au i na poe heluhelu o ke Kuokoa; ai ku maua imua o ke akea, ehele nui mai oukou e ike ia D Kaakopua ole wle. Me ka mahalo.
Na kekahi poe lawe Kuokoa a me Paeaina.
Honolulu Iune 28, 1881.
@
@
@
@
@
@
@
Ma ke @ ka Luna Kanawai Kaip@ni Apana @ o k@ li@ P@. Ma ka waiwai o Kahue a me Pa@li no Laie K@ Oahu, i ma e. Ua heluhelu ia a ua waiho ia ka palapala nei a S Ka@aka no Wailuku e noi ana e hooponopono ia ka waiwai o Ka@e a me Puali @ Oahu a e hoohiolo ia i na hooilina.
Nolaila, ke kauaho ia aku nei na kanaka a pau ke pili o ka Poakolu oia ka la @ o Iulai 1881 ma ka hora 11 pm ma ka hale @ ma Wailuku oia ka la a me kahi i koho ia no ka hoo@ ana i ua @ ia a me na mea kue ke hoike ia.
ABR FORNANDER
Lunakanawai Kaapuni Apana 2 H P A
Iune 21 1881 1021 @@.
Ma ke keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Paeaina. Ma ka waiwai o Nawela k, a me Aikahele @, no Laie, Koolauloa, Oahu i make. Ua heluhelu ia a ua waiho ia ka palapala noi a S Kal@aaha no Wailuku, e noi ana e hooponpono ia ka waiwai 6 Nawela k, a me Aikahele w, @ Laie, Koolauloa, Oahu, i make a e hooholo ia i na hooili.
Nolaila ke kauoha ia aku nein a kanaka a pau ke pili o ka Poakolu oia ka la 27 o Iulai 1881, oia ka la a me kahi i koho ia no ka hoolewa ana i ua @ la a me na mea kue ke hoike ia.
ABR FORNANDER
Lunakanawai Kaapuni Apana 2 H P A
Lahaina Iune 21, 1881. 1022 @
Ma ke keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Ekolu, ko Hawaii Paeaina, ma ka waiwai o Kahea@@ @ no Manawa@l@e Hamakua, Hawaii i make. Ua heluhelu ia a ua waiho ia ka palapala noi a Ka@na k, ka lunahooponopono no ka waiwai o Kaheana k, no Manawaialee, Hamakua, Hawaii i make, e noi mai ana e hoapono ia kona hoike hope, a e hooholo ia ka waiwai i na hoilina a e hookau ia oia mai ka oihana nolaila ua kauoha ia na mea a pau i pili, o ka Poalua, oia ka la 16 o Augate 1881 ma ka hale hookolokolo ma Hilo, i ka hora 10 o kakahiaka, oia kahi me ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la me na mea kue ke hoike ia.
F S LYMAN, Lunakanawai Kaapuni
Hilo, Hawaii, Iune 2@ 1881. 1022 @t
Ma ke keena o kekahi o na Lunakanawai o ka Apana Ekolu o ko Hawaii Paeaina. Ma ka waiwai o P Kamakala no Kohala Akau Hawaii i make. Ua heluhelu ia a ua waiho ia ka palapala noi a P@ahi e noi ana e hoonoho iaia i lunahooponopono no ka waiwai o P Kamakala no Kohala Akau i make nolaila ke kauoha ia aku nei ua kanaka a pau ke pili, o ka Poalua oia ka la 16 o Augate 1881 ma ka hora 11 o kakahiaka, ma ka Hale hookolokolo ma Kapaau Kohala Akau, Hawaii, oia ka la a me kahi i koho ia no ka hoolohe ana i ua nonoi ia a me na mea kue ke hoike ia.
C F HART, Lunakanawai Kaapuni, Apana Ekolu.
1@22 @t.
OLELO HOOLAHA
O ka mea nona ka hao E i kani ia ma ka uha mua akau a me na hoa S a me O ma ka uha hope akau i k@@i ia maluna o kau lio ulaula k, laekea me ka hao ana e i kua ia ma ka uha hope mai au aku ke kahea aku nei au e hele mai e hooponopono pu me au i na ua loaa iaia ka man@ kupono ma keia kuni ana oiai ua nalowale ka lio mai iau aku no aneane elua makahiki i hala ae nei, a hoihoi ia mai nei iau no keia mau hao.
J APUA HELE.
Kapalama, Honolulu, Oahu, Iune 20, 1881. 1022 3t
HOOLAHA HOOPAU HUI
O ka hui o B@wler & Co, ke hoike ia kau nei ua hoopau ka hui ana ma ka olelo aelike o ka poe he k@@@@@ i ka hui i olelo ia, e hooponopono ia no e @@@@ Bawler a o ka poe i ale i ka hui e hooponopono ia no e ka inoa maluna.
BOWLER & Co.
Ma o ko @@@ L@@@ A S Hartwell.
Honolulu, Iune 22 1881. 1022 2t.
OLELO HOOLAHA
Maikai ka ho@kou Pa@ Lole
Nohea ia wahi i loaa ai ia @@@
No kahi o
ROBSON & SORENSON,
Ma Alanui Papu
Keena o MCcINTYPRE
1022 6m
KALE KULIKA,
Luna Hooiaio Palapala kuai
MOLAKI A ME NA PALAPALA OIA ANO.
Luna Hooiaio Palapala Aelika mawaena
O ia Haku a me na Kauwa
Luna Haawi Palapala Mare
Ma ke kihi o ke Alanui Noiwahine me Kaahumanu kulana kaulike o Honolulu ko Hawaii Pae Aina. 906 @@
HOOLAHA HUI
O Na mea @@ @@ na inoa malalo nei ke hoolaha nei laua ua hana iho nei laua i hui malalo o ka inoa Ho Ten Cho@ & Co, no ka lawelawe ana ma ka Hale Luu Kope ma ke kihi o na alanui Kalepa me Alake@, Honolulu. E wehe ia ana ua hale inu kope ia ma ka Poakahi la 23.
HO TEN CHOW AH YOUNG
Honolulu, Mei 19, 1881. 1019
MRS. A. M. MELEKI,
MEA HUMU LOLE MAIKAI A ME
Na Koloka, Holoku ano hou.
104 Alanui Pap@, Kuea o Bur@@
Honolulu, Ian 13, 1881. 99@ 1y
HOOLAHA
O ka poe mea dala e waiho mai ana ma ko maua @@@@ ma ka la 1 o Iulai e hiki mai ana, ina no ka malama ana a i ole ma ke kikoo ke hoiko@a aku nei lakou, na lakou ponoi no e hoike ae no ia mea i ka Luna Helu o ko lakou mau apana iho. Ua ninau ia mai makou e ke Kuhina Waiwai e waiho aku i ka Luna Helu i ka papa inoa o ka poe h@@h@ dala me ke koena o ka huina dala e waiho ana ma ko maua lima ma ka la 1 o Iulai.
BIHOPA MA
Honolulu, Iune 3, 1881. 1018 @
$10.00 Makana
E HAAWIIA no ka makana maluna ae i ka mea e @@@@ a hoihoi mai i kuu bipi @@ hipe eleele i @@@@ ia me keia ku@. W. R. i auwana a aihue ia paha mai kou wahi aku.
1027 6t S. B. DOLE
OLELO HOOLAHA
O KA POE a pau i kuleana i ka waiwai o W B Bar@@@ i ma@@ e hoike koke mai kakou i ka mea nona ka inoa mahalo i loko o @@@@ mahina mai keia la aku a hole loa ia lakou.
S M DAMON. Kahu malama waiwai o W B Bar@@@
Honolulu, Nov. 2, 1880 1017 4t
AINA KUAI MA KOHALA AKAU
OIAI ua oluolu i ka mea nona ka inoa malalo iho e haalele i keia mau mokupuni, nolaila, e waiho aku ana oia no ke kuai i kana aina ma na apana, e k@@@@ ana i ka makemake o ka poe kuai. O k@a aina holookoa a pau ma Kohala Akau, Hawaii oia hoi
Na Aina Kanu Ko a me na Aina Kula,
Na Hale Hana,
Na Hale Noho a me ka uapo,
Na Lio a me na Bipi,
Ke ko e ulu nei a me
Na kaa Lio ukana,
Na Mea Paahana Amara,
Na Waiwai Halekuai a me
Na Lako Hale & co.
Ina aole e lilo keia mau aina a hiki i ka la 1 o Iune @@ @@ alaila, e waiho ia ana keia mau waiwai malama ae ma ke @@ dala @@@@. No ke kanawai o @@@ a @@@waiwai e @@@la
S STAL@DS
1003 @ no Kohala Hawaii
AHA Kiekie o ko Hawaii Paeaina, aia ke hooponopono waiwai, mokupuni o Oahu Hawaii Paeaina @. Ma ka waiwai @ @ @ @ make @ @ @ @ @ @ i ka e @ i ka palapala Kauoha @ @ ana.
No ka mea ma ka la 23 o Iune mh 1881 ua waihoia mai imua o ka Aha kekahi Palapala i oleloia no ke kauoha hope loa o Maria T@@@ i make aku la a me ka Palapala H@@p@ e noi ana e hooiaio ia kela Palapala Kauoha a e hoopuka hoi i ka Palapala Luna hooponopono ma ka palapala Kauoha i hoopili pu ia me Hannah T@@@ no waiho ia mai e Hannah T@@@ i olelo ai.
Nolaila ua kauohaia o ka Poalima, oia ka la 1@ o Iulai m k 1881 ma ka hora 10am ma ka Rumi Hookolokolo o ia Aha @ @ @ @ @ o ia ka la a me ka hora e @ @ @Palapala Kauoha a e hoolohe hoi no ia nei ana mai a me ka poe a pau i pili e koe ana ia palapala kauoha a me ka hoopuka ana i ka Palapala Lunahooponopono me ka @ @ i hoopili pu ia.
A ua kauoha hou ia e hookaha no ia mea @ pule ekahi @ o @ @ @ a me ke @ he mau @ @ i hookahi ia ma Honolulu.
@ ma Honolulu ko Hawaii Paeaina Iune 2@ 1881
A FRANCIS JUDD
@ Luna@@ @ @
@ E Barnard, Kakaolelo 1@@@ @
AHA Hookaawale K@ o ko Hawaii @ ma ka hooponopono waiwai. Ma ka waiwai o Kanaka @ o Honolulu Oahu i @ kauoha ole @ @ @ Lunawaiwai hou A F Judd. O@@ @ @ @ ana mai e @ i Lunahooponopono Waiwai.
Ma ka heluhelu a me ka @ ana mai a ka palapala @ Halawa @ @ Honolulu, Oahu @ @ mai ana @ @ Honolulu, Oahu @ @@@
Ua kauohaia o ka Poalua ka la @ m k 1881 oia ka manawa i kohoia no ka @ @ @ @
Kakau a @ @ Iune 21 1881
A FRANCIS JUDD
@ Lunawaiwai @ @
@ @ @ @ @ @
AHA Hookolokolo Kiekie o ko Hawaii Paeaina @ ka hooponopono waiwai. Ma ka waiwai o Henry Kahanu o Honolulu i make kauoha ole imua o ka Lunawaiwai Judd Olelo kauoha e hoolaha aku no k@ nui ana mai e @ i Lunahooponopono waiwai.
Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala imua o Aiukuni Ka@@@@ o Honolulu e hoike mai ana o Henry Kahanu no Honolulu ua make kauoha ole ma Honolulu ma ka la @ o Mei 1881 a e noi ana e haawi ia ka Palapala Hoo@@@@ Lunahooponopono Waiwai ia W L Wil@@ o Honolulu i olelo ia.
Ua kauohaia o ka Poalua, ka la 12 o Iulai m h 1881 ma ka hora 10 o ke kakahiaka oia ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua @oila imua o ua Lunakanawai la ma ke Keena Hookolokolo o keia aha ma Honolulu a ma ia manawa a ma ia wahine e h@le mai ai na mea a pau i pili e hoike mai i ke kumu ina he kumu oiaio ko lakou e ae oleia ai ua noi la. A o keia olelo kauoha e hoolahaia ma ka olelo Hawaii i ekolu pule ma ke “Kuokoa” he nupepa ma Honolulu.
Kakauia ma Honolulu ko Hawaii Paeaina. Iune 23 1881
A FRANCIS JUDD
Ikea: Lunakanawai o ka Aha Kiekie
A Rosa, Hope Kakauolelo 1021 @@
Ma ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Paeaina. Ma ka waiwai o Kalikole @ no Kalepolepo, Maui, i make.
Ua hoolaha mua ia ka palapala noi a Pala@alelo k, e hooponopono ia ka waiwai o Kahikole @ no Kalepoplepo, maui i make. A no ka pilikia o ka Lunakanawai Kaapuni, ua hiki ole oia ma ka la i hoolahaia, no laila, ke hoolaha a kauoha hou ia aku nein a kanaka a pau ke pili o ka Poalua, oia ka la 2@ o Iulai , 1881 ma ka hora 9am, ma ka hale hookolokolo ma Wailuku, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i wa @@@ la a me na mua kue ke hoikeia.
AB PURNANER
Lunakanawai Kaapuni, Apana 2 H P A
Lahaina, Iune 14 1881 1021 @@
MA ke Keena o Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Paeaina. Ma ka waiwai o Piimaiwaa k no Wailuku, Maui, i make.
No ka mea, ua hoolaha mua ia ka palapala noi Kauahine w, e noi ana e hooponopono ia ka waiwai o kana kane, oia hoi o Piimaiwaa k no Wailuku, Maui, i make, a e hooholoia i na hooilina, a ua hoopanee ia ka hooholo o ka Aha. Nolaila, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka Poakolu oia ka la 27 o Iulai, 1881, ma ka hora 10 am, ma ka hale hookolokolo ma Wailuku, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hapai hu ana i ua noi la a me na mea kue ke hoikeia.
A@@ FORNANDER
Lunakanawai Kaapuni apana 2 H P A
Lahaina, Iune 14, 1881. 1021 3t
MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Paeaina. Ma ka waiwai o B F Bowman, no Wailuku, Maui, i make.
Ua heluheluia a ua w ihola ka palapala noi a Hannah Bowman, e noi ana e hoonohoia o T W Everett, @@q i lunahooponopono no ka waiwai o kana kane mare, oia hoi o B F Bowman no Wailuku, Maui. Nolaila, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka Poakolu, oia ka la 27 o Iulai, 1881 ma ka hora 9 am, ma ka hale hookolokolo ma Wailuku, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi ia a me na mea kne ke hoikeia.
ABR FORNANDER.
Lunakanawai Kaapuni apana 2 H P A
Lahaina, Iune 14, 1881 1021 3t
MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ka Hawaii Paeaina. Ma ka waiwai o L. Malaihi no Waiehu, Maui, i make.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a Fred Scholtz e noi ana e hooponopono ia ka waiwai o L Malaihi no Waiehu Maui i make a e hooholoia ka waiwai i na hooilina. Nolaila, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau ke pili o ka Poalua oia ka la 26 o Iulai, 1881, ma ka hora 11 am, ma ka hale hookolokolo ma Wailuku oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i na noi la a me na mea kue ke hoikeia.
ABR FORNANDER
Lunakanawai Kaapuni apana 2 H P A
Lahaina, Iune 14, 1881 1021 3t
MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Paeaina. Ma ka waiwai o Paalua w no Waihee, Maui, i make.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a P K Pomaikai, ke kahi o Paalua w no Waihee, Maui i make, e noi ana e hooponopono ia kona Moo-waiwai, a e hookuu ia a mai ka oihana, a e hooholoia ka waiwai i na hooilina. Nolaila, ke kauoha ia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka Poalua, oia ka la 26 o Iulai, 1881, ma ka hora 10 am, ma ka hale hookolokolo ma Wailuku, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i na noi la a me na mea kue ke hoikeia.
ABR FORNADER
Lunakanawai Kaapuni Apana 2 H P A
Lahaina, Iune 14, 1881 1021 3t
MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Paeaina. Ma ka waiwai o P@hipu k no Homak@@poku, Maui, i make.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a Kainoa w & kapaoa k, e noi ana e hooholoia laua i mau Kahu no ke kino a me ka waiwai o na keiki @ @le, o Puhip@ k no Hamakuapoko, Maui, i make a e ae aku ka Aha ia laua e kuai aku i kekahi waiwai paa o ua mau keiki la no na kumu kupono i hanaia ma ua palapala nooi la. Nolaila, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka Poalima, la 29 o Iulai, 1881, ma ka hora 9 am, ma ka hale hookolokolo ma Makawao, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la a me na mea kue ke hoikeia.
ABR FORNANDER
Lunakanawai Kaapuni Apana 2 H P A
Lahaina, Iune 14, 1881 1021 3t
MA ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Paeaina. Ma ka waiwai o Napoko k no Kula, Maui, i make.
Ua heluheluia a ua waihoia ka palapala noi a kawahawela k ka Lunahooponopono o ka waiwai o Napoko k no Kula, Maui, i make, e noi ana e hooponoponoia kona Moo-waiwia a e hookuu iaia mai ka ohana, a e hooholoia ka waiwai i na hooilina. Nolaila, ke kauohaia aku nei na kanaka a pau ke pili, o ka Poalima, oia ka la 29 o Iulai, 1881, ma ka hora 10 am, ma ka hale hookolokolo ma Makawao, oia ka la a me kahi i kohoia no ka hoolohe ana i ua noi la a me na mea kue ke hoikeia.
ABR FORNADER
Lunakanawai Kaapuni Apana 2 H P
Lahaina, Iune 14, 1881 1021 3t
ALOHA! ALOHA!
I O ʻ U MAU MAKAMAKA PONOI A ME
na makamaka o ke One Oiwi, e hoomanao i keia maluna ae.
Oiai, ke hoike aku nei au imua o oukou, ua hoonee ae nei au i ko ʻ u wahi hana mai ko ʻ u keena mua i kamaaina ia oukou, a i ka Helu 70 Alanui Moiwahine, e p@i p@ aia me ko Haek@@@ & Co halekuai, malaila au e hoomakaukau nei e hana i na ano hana a pau e pili ana i ke Kaa a me ke kapili ana i na kapuai hao o na lio me ka maikai a me ka maiau. A ke hooiaio aku nei au, o ka poe a pau e lawe mai ana i ka H@@@ mau hana ma ko ʻ u hale hana, e ike no lakou ua kaulike ko lakou manao me ka ʻ u mea i hana ai, a i oi aku ke emi mai kekahi mau hale hana e a e o ke kulanakauhale nei.
Aole au i lawe mai i na lima hana o ka papa elua, aka, o ka lima hana o ka papa ekahi, a o lakou ka poe nana e lawelawe nei na hana ma na lala a pau o ka ʻ u oihana.
E hele mai hookahi, e hele mai no a pau. E hoikeia no na hana me ka maikai, maiau, a me holopono. E hele nui mai.
1021 @ G. WEST.
OLELO HOOLAHA
E IKE auanei na kanaka a pau, owau o ka mea nona ka inoa malalo nei, ke hoolaha aku nei au ma ke akea, ua hopuia e a ʻ u kekahi lio @ hewa maluna o ko ʻ u aina ma ke kakahiaka o ka Poalua nei la 21, ma Kaulaweia nei, eia ke ano o ka lio he lio keokeo laekea, keokeo loihi mai ka lae a hiki i ka ihu, he mau kiko keokeo maluna pono o ke kua, me ka hao @@@i ano e ma ka uha hope akau. Nolaila, e hoi koke mai ka mea nona keia lio, me ka aku mai i ko ʻ u poho o ka malama ana, me ka hele ana iluna o kau aina, me ko ʻ u lilo o ka hoolaha ana, o ka @@@ he elima dala. Ina aole e kii ia mai a ha@@ @@ @ oe 1@ mai keia la aku, alaila, lilo loa ia ʻ u keia lio, a e kani no au i ko ʻ u hao ponoi. E loaa no au ma Kauluwela, Ho@@@@@ ma ka huina o @@ A@@@ Waikahalulu a me Lilihia.
B M KELEMENEKE
kauluwela, Hoo@@@@, Iune 21, 1881 1021
OLELO HOOLAHA
E IKE auanei na kanaka a pau ma keia, owau o ka mea nona ka inoa malalo nei, ke hoo@@@@ a ke papa hou ia aku nei na kanaka a pau, aole e hele kekahi kanaka a mau kanaka e lawaia ana ma ko kai o @@ Hoi Mahiko O Waihue, Maui, e waiho ia mai Waiehu a Waihee. O ka mea a mau mea e koe ana i keia, e pau no ke Kanawai laka. A no ko maamau hikimai nei o Nawahine, ua hoo@@@@ makou iaia i Lana @@ no ka maamau Kai o @@ @ a ua lilo iaia ka hoomalu, papa @ a ho@ aku e like me ke Kanawai, a ua @ @ @ @ e lawaia ma ia mau kai, a @ na pomaikai he nui e @ ana. A e lilo keia i kanawai mai keia la aku e paka nei ma ka nupepa.
PN MAKIE
@ @
Luna Nui o ka Mahiko o Waihee
OLELO HOOLAHA
@
A HA kiekie o ka @
@
A HA Hookolokolo Kiekie @
MA ke Keena o ka Lunakanawai @ Hawaii Paeaina. Ma ka waiwai o @ Maui, i make. Ua heluhelu ia @ noi a Meaai w a me Haili ki, e noi ana @ waiwai o Nehemiali k no Lahaina, @ wau i na hooilina. Nolaila ke kauoha ia @ ke pili, o ka Poakahi, oia ka la 11 o Iulai @ am, ma ka hale hookolokolo ma @ koho ia e hoolohe i ua noi la @
ABR FORNANDER
Lunakanawai Kaapuni Apana 2 H P A
Lahaina, Iune 6, 1881. @
MA ke Keena o ka Lunakanawai @ ko Hawaii Paeaina. ma ka waiwai @ Hawaii, i make. Ua heluheluia a ua @ a Nakookoo w, ka wahine mare a K@ Hawaii, i make, e noi ana e @ hope a ka mea i make. Nolaila, ua noi @ ke pili, o ka Poakahi, oia ka la 11 o Iulai @ ana, ma ka Halehookolokolo ma @ ka manawa i kohoia no ka hoolohe @ kue ke hoikeia.
@
@
Hilo, Hawaii, Iune 9, 1881. @
MA ke Keena o ka Lunawaiwai Kaapuni @ ko Hawaii Paeaina. Ma ka waiwai o @ Hilo, Hawaii, i make. Ua heluheluia a ua @ noi a Mele, ka wahine mare a @ k @ hope a ka mea i make. Nolaila, ua @ ke pili, o ka Poakahi, oia ka la 11 o Iulai 1881, @ @ ma ka Halehookolokolo ma Hilo. @ ka manawa i kohoia no ka @
@
@
Hilo, Hawaii, Iune 9, 1881. @
ma ke Keena o ka Lunakanawai Kaapuni @ ko Hawaii Paeaina. Ma ka waiwai o @ Hilo, Hawaii, i make. Ua heluheluia @ noi a N@@@@ak@ k, e noi ana e @ no no na waiwai o Kanehua k o @. Nolaila, ua kauohaia ua @ a pau ke pili @ ka la 11 o Iulai, 1881, ma ka hora 10 @ kolo ma Hilo, Hawaii, ma kahi a me ka @ ka hoolohe ana i ua noi la, me na @.
F S LYMAN. @
Hilo, Hawaii, Iune 9, 1881.
AHA Hookolokolo Kaapuni Apana Ekolu @ aina, ma ka hooponopono waiwai. Ma ka waiwai @ o Kohala Akau, Hawaii, i make. Ma ka @ waiho ana mai o ka palapala noi a @ @ @ awi ia ka mana iaia e kuai i kekahi o ka waiwai @ h@kii i make. Ua kauohaia o ka Poaha, @ 1881, ma ka hora 10am, oia ka manawa i koho @ lohe ana i au noi la, ma ke Keena Hookolokolo @ Kapaau, Kohala Akau, Hawaii, a me ia @ no e hele mai ai ua @ a pau i pili, e @ in a he k@@ @ oiaio k@ lakou e @.
Kakauia ma Kohala Akau, Hawaii, @ 9, 1881.
@
@ Lunakanawai @
OLELO HOOLAHA
KE papa ia aku nei ka hele wale ana @ na kanaka maluna o na Aina Lei @ kali, e waiho ia ma ke awawa o @ i keia, o hoopiiia ma ke Kanakwai. @
@
Honolulu, Iune 7, 1881. @
HOOLAHA A KA LUNAHOOPONOPONO WAIWAI
OIAI ua hookohuia ka mea nona ka inoa @ ponopono Waiwai no ka waiwai o K @ @ a me Maao@, i make, ma ka @ Kiekie i kakauia Iune 1@ 1881, ma @ imua o na mea a pau no lakou na @ oleloia, in a paha ua @ hooiaio piha e pili ana, ma Honolulu @ iloko o na mahina @ ami kona la aku, @ loa ia ua mau koina la. O na @ hookaa koke mai i ka mea nona ka @.
@
Lunahooponpono o ka waiwai @
Kakauia ma Honolulu, Iune 8, 1881. @
KUAI WAIWAIPAA A KA LUNAHOOPONOPONO WAIWAI
Ma keia ke hoolahaia aku nei, mamuli o @ Aha Hookolokolo Kiekie ma o ka waiwai o @ make, ua hoomanaia mai au e kuai aku ma ke @ J @ Lunahooponopono o ka waiwai. @ Everett i oleloia ma ke kudala @ ma ka
POAONO, IULAI 16, 1881
ma ka hora 12 awakea, oia la, ma kuu Keena @ nui Moiwahine, Honolulu, Oahu, i ua pono, @ ke kuelana a pau o Edward Everett i make iloko @ ia a apana aina e waiho la ma Kuiaokahui @ a i hookaka pono ia penei:
E hoomaka ana ma ka huina komohana @ liko a me Peni@ula, alaila, hoomaka @ Komohana, nona na kapuai @ ma 21@ Komohana, nona na kapuai @ na apana aina Helu @ na kuai @30, e holo ana ma Alanui Kinau @ hihi@, nooa na kapuai @ e holo ana ma @ a hiki i kahi i hoomaka ai nona ka ili @.
No na mea i koe, e @ ia. E @
1020 4t A i ole ia K@ @, Loio. Luna @
KUAI A NA LUNA HOOPONOPONO WAIWAI
MAMULI o ke kauoha a S L G@ a me J W K @ na lunahooponopono o ka waiwai o S @ ke, ai kulike ai hoi me ke kauoha kuai a ke @ Luna kanawai Kaapuni o ka Aha Hookolokolo @ ia ma ka la @ o Mei, 1881, e kuai @ ia aku ana ma ke kaona o Hilo ma ka la 25 o Iune, 1881 ma ka hora @ awake, na m@ aina waiwai malalo nei:
Ka hapa makai o ka apana i hookakaia ma @ Sila Nui @ @ o KAMEHAMEHA III ka K @ @ aku i ka @ S Ki@ ma o kekahi palapala @ pono ia, i hiki aku ma ka elua eka ka nui, e wiho @ alanui Waianuenue malalo iki mai o ka @ nui Kula, oia kekahi aoao o ke kahua i noho mua @ S Kipi.
A pela me elua hale, elua rumi o ka hale hookahi @ pakahi ia na hale, a i ole ma ka aina pu.
A pela me keia apana aina e waiho ia ma @ kaona o Hilo, he @ kapuai ma ke @ waii a me @ kapuai ma ke alanui @ ma kahi o ka @. I @ ke kuleana @ Kipa ma o kekahi palapala hooholo mai ia @ kana wahine. He wahi kupuno no ke kahua@.
K KU@ ANA MA KE KAHUA O NEI WAHI
Ke an@-He pa mai @ i ka wae kua ia ai a @ aku i ka wa e pau ai na palapala i ke hooponopono ia.
Na lilo o na palapala me ka poe e lilo ai.
No na mea aku i koe e ninau i na Luna hooponopono a i ole ia ia. L REVERANCE lUna @
Hilo, Mei 26, 1881 1013 4t