Ka Nupepa Kuokoa, Volume XX, Number 40, 1 October 1881 — Page 4
| This text was transcribed by: | Kalei Kawaa |
| This work is dedicated to: | Punana Leo o Molokai |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
KA NUPEPA
KUOKOA me ke AU OKOA
I HUIIA.
No ka Makahiki $2. Eono Mahina, $1.
Dala Kuike ka Rula.
POAONO, OKATOBA 1, 1881.
----------------------------------------------------------------------------------------------
HARPER'S FERRY.
-----------
O KE Kii maluna aae, ua makanaia mai ao ke KUOKOA e ka Hale Pai o ka Nupepa Harper's Weekly. He kii keia o kekahi wahi kaulana loa ma ka moolelo o Amerika, oia o Harper's Ferry. O kahi keia a ka elemakule kaulana John Brown i hoao ai e hoala i kana hana weliweli, e kono ana i na kauwa kuapaa o Amerika e ala mai a e hoohaunaele i ka aina, a e mokumoku aku i ka lakou mau mea paa. Aka, ua haule kana hana, a ua liia oia no kona hana hewa i ke aupuni. Ua mahaloia no nae ka noonoo a me na ake nui ana o John Brown no ka pono o na kauwa, aka ua huehewa ia ka Brown mau lawelawe ana, ua mahalo ia nae kona aloha i ka poe poino. Ua pioo nui ka aina mai o a o no keia hana a ia elemakule puuwai liona. A i ka wa nae i hoomaka ai ke kaua kuloko mamuli o ke kipi ana o na mokuaina hookauwa kuapaa, he lehulehu wale o ka poe i enemi ai Brown mamua i komo iloko o na puali koa o ke Aupuni a hele aku i ke kaua, a o ka inoa o John Brown ka lakou hooho kaua i mele ai.
He nani lua ole na hiohiona o ka aina ma keia wahi o Harper's Ferry. Ma kekahi aoao o ke kulanakauhale na kuahiwi o Merelani, a ma kahi aoao ae ko Loudoun he 1200 kapuai ke kiekie, me he mau kanaka nunui la e kiai ana i ka puka e komo aku ai iloko o ke awawa hanohano o Virginia. A mawaena o laua e kahe ana na wai aleale o na muiwai Shenandoah a me ka Potomac, a ma keia wahi i hui ai ko laua mau wai a hele aku la ma ke ala e huli ana i ka moana.
-------------------------
Ua lawe aku ka mokuahi Australia he 67 ohua mai ko kakou awa aku.
--------
He 4931 palapala a me 1391 ope pepa i hoouna ia aku i ka Poakahi maluna o ka mokuahi Australia.
-------
He wahi rumi uuku maemae ko luna o ka oneki maluna, o ka mokuahi Likelike. No ke Kapena keia wahi rumi.
------
I ka Poalua Sept 27 ka piha ana o ka makahiki hookahi o ka noho ana o keia Aha Kuhina hou.
------
A hiki hou mai na lono, e lohe ai kakou ua hiki ko kakou Moi ma na lepo o Amerika Hui.
-------
O ka Poaono o ka pule i hala, oia ka la makahiki hou o na Iudaio. Ua hoomanao ae kekahi mau Iudaio ia la ma ka pani ana i ko lakou mau hale hana.
KE HOI MAI LA KA HAKU.
-----------
Christ Returneth.
Gospel Hymns No 3.
1
E hiki mai ana ka la o ka Haku
Ma kahi manawa mai keia wa aku.
A ike maka i ko Ia la Nani.
Ala'e, a hoomakaukau.
Cho. E ka Haku, e wiki mai
Ia la e pali nei.
La hauoli, Haleluia, haleluia Amen.
Haleluia, Amen.
2
E hiki mai paha ia la ma ke alaula
E hiki mai paha ke po ae ke ao la,
A hala ka po, poha mai kona nani.
Ala'e, a hoomakaukau.
Cho. E ka Haku, &c.
3
A me Ia pu ae o na puali lani,
E hosana ana a hookani kani,
A hoolei ia Iesu me Kona lei Nani.
Ala'e, a hoomakaukau
Cho. E ka Haku, &c
4
Hauoli, hauoli koonei mau haipule,
Ke kii mai ka Haku e lawe iluna
E pii pu me Ia me ko Ia la Nani.
Ala'e, a hoomakaukau.
Cho. E ka Haku, &c.
Hawaii.
Haawina Kula Sabati.
HELU 3, SABATI, OCT 16, 1881.
----------
KUMUHANA.
Ka Mohai Kuni. Pauku Baibala. Ohk 1;1-14
KAHEA mai la o Iehova ia Mose, olelo mai la hoi ia ia mai loko mai o ka halelewa o ke anaina, i mai la,
2 E olelo aku oe i na mamo a Iseraela, e i aku hoi ia lakou, Ina e lawe kekeahi kanaka o oukou i ka mohai ia Iehova, no ka holoholona e lawe ai oukou i ka oukou mohai, no ka ohana bipi, a no ka ohana hipa.
3 Ina o kana mohai he mohaikuni no loko o ka ohana bipi, e mohai oia i ke kane kina ole: e mohai'ku hoi oia ia no kona makemake iho ma ka puka o ka halelewa o ke anaina, ma ke alo o Iehova.
4 A e kau ae oia i kona lima maluna o ke poo o ka mohaikuni; a e maliu ia nona e hoolilo ia i kalahala nona;
5 A e pepehi oia i ka bipi kane ma ke alo o Iehova, a e lawe mai na kahuna, ka Aarona mau keiki, i ke koko, a e pipi i ke koko a puni maluna iho o ke kuahu, ka mea ma ka puka o ka halelewa o ke anaina.
6 A e lole oia i ka ili o ka mohaikuni, a e okioki i ka mohai i mau apana.
7 A e kau ae aa keiki a Aarona ke kahua i ke ahi maluna o ke kuahu, a e kau pono i ka wahie maluna o ke ahi.
8 A e kau na kahuna, ka Aarona mau keiki i na apana, i ke poo, a me ke k@ikea, a pono maluna o ka wahie ka mea malunao ke ahi, ka mea maluna o ke kuahu.
9 Aka e holoi oia i kona naau, a me kona mau wawae, me ka wai a e kuhi ke huna i na mea a pau maluna o ke kuahu, mohaikuni, he mohai i kaumaha ia ma ke ahi, he mea ala ono ia Iehova.
10 A ina no loko o ka ohana o na hipa, a o na kao kona mohai i mohaikuni, e lawe mai oia ia he kane kina ole.
11 A e pepehi oia ia ia ma ka aoao kukulu akau ma ke alo o Iehova: a e pipi na kahuna ka Aarona mau keiki i kona koko a puni maluna o ke kuahu.
12 A e okioki iho oia i mau apana ona me kona poo a me kona konahua: a e kau ke kahuna ia mau mea a pono, maluna o ka wahie, ka mea maluna o ke ahi, ka mea maluna o ke kuahu.
13 Aka e holoi oia i ka naau, a me kona mau wawae me ka wai a e lawe pu mai ke kahuna a e kuni maluna iho o ke kuahu, he mohaikuni ia, he mohai i kaumaha ia ma ke ahi, he mea ala no ia Iehov.
14 a ina no na manu ka mohaikuni kona mohai ia Iehova, alaila e lawe mai oia i kana mohai no na kuhukuku; a i ole ia, no na nunu opiopio.
Pauku Gula. Heb 9;28, huli a hoopau.
Manao nui. Ke Kalahana ka mea e pono ai.
Na heluhelu la 1 Oihik 1;1-17 2 Oih 2 1-66, 3 Oihk 3;1-17 4 Heb 9;11-28, 5 Heb 10;1-18, 6 Heb 10;19-39, 7 I lo 1;1-10.
Mele.
Pule.
Ka wehewehe me ka Ninau ana.
Ka manawa, Mei BC 1490 ma na la he 50 mamua o ka haalele ana ia Sinai ma ka la 20 o ka lua o ka malama.
Kahi i hana ia ai, ka papu ma ke alo o Sinai.
Oihana Kahuna, ka inoa o keia buke, ka buke ekolu o ka Panetetuka.
Na mohai, ekolu ano, 1 na mohaikuni no ka hookalahala a hoolaulea ana.
2 na mohai malu, no ka hoomalu a hoomaikai ana.
3 na mohai hala no ka poe lawehala.
Na mohai mua me ka lua, ua hui ia me laua na mohai ai, me na mohai inu.
Na mea pili, ua kukulu ia ka halelewa, a mai loko o ka noho alona ke haawi mai nei ke Akua i na kanawai kivila, na rula hooponopono, me ke kuhikuhi ana i na mea pili i ka hoomana.
Na ninau Mua.
I nahea i paa ai ka halelewea? Pehea ka loihi o ka noho ana ma ka papu o Sinai mahope oka paa ana o ka halelewa? Heaha ka hana ma ia manawa? Owai ka inoa o ka buke kahi i kakau ia ai ia mau hana? Nawai i haawi mai iamau hana? Mai hea mai?
Kumu Manao.
Ke ala e hookokoke aku ai i ke Akua.
I Na mohai, ka hoahewa ana o ka luna ikehala, mahea i ike mua ia ai na mohai. Kin 4;3,4.
Heaha ke kumu o na mohai?
Ehia ano o na mohai o na Iudaio? Ma ke aha i ao ai na mohai i ke ino o ka hewa Heb 10;3, a hoala i ka makau i ka hoopai? A ike ole na kanaka ua hewa lakou, hiki anei e imi i ka mea e pono ai, hiki anei ke hookokohe aku i ke Akua me ka mohai ole?
II Ka mohai kuni, ka hoailono no ko Iesu hookalahala a hoolaulea ana.
P 2, 4,--10, 14, heaha na mea i lawe ia no ka mohaikuni? Heaha ke kumu no ka lawe ana i na mea okoa, aole o na pipi wale no, aole hoi na hipa wale no, a pela aku? Malama paha no ka nele o kekahi i na pipi ole hipa ole &c. No ke aha i lawe ia ai ka mea kina ole, no ka mea paha, he hoailona ia no Iesu ka mea kina ole. No ke aha e kau ai ka lima o ka mea e mohai ana maluna o ka mohai? Heaha na mohaikuni i kaumaha mau ia, Puk 29;38-42.
Heaha ka hoolaulea, ma ke aha i ao ai keia mau mohai i ko Iesu hoolaulea ana, Heb 10;23, e kuhikuhi ana keia mohai hipa ia wai, Io 1;29, Heb 10;8-10.
No ke aha ka hiki ole i ke Akua e kala i ka hewa me ka mohai kalahala ole, Rom 3;23-26.
Pehea e mana ai na mohai holoholona a lilo i mea e kala ia ai na hewa? Ma ka manaoio, ua kala ia na hewa o ke kino ma na mohai holoholona, na hewa nae o ka uhane, ua kala ia ma ka manaoio i ka mea e hiki mai ana, oia hoi Iesu ka Mesia.
III ka hoolaa ana, p 2,3. No ke aha e lawe ia’i na holoholona laka, aole na holoholona hihiu no ka mohaikuni? Nowai hoi na holoholona, no ka ona no, aole no hai, no ke aha? Aole ola ke kanaka ma ka mihi o hai ma kona mihi ponoi no.
Me ke aha e haawi ai i na mohai?
Me ka makemake no, pehea ke haawi me ka makemake ole? Heaha ka mohai a ke Akua i oluolu ai, Rom 12;1.
IV He mea ala ono, heaha ka mea ala ono, p9,1.3, he mea ala ono ia wai?
He hoailona ia no ke aha? Ep 5;2, Pil4;18.
Heaha ka mea ala ma Hoik 5;8.8;4?
Pehea la e lilo ai ka uahi o ka mohaikuni i mea ala ono ia Iehova? Pehea hoi e lilo ai ka eha o Iesu ma ke kea i mea ala ono i ke Akua?
Na ninau pili i o Ianei.
Na keiki, pohihihi anei ka oihana mohai? Ae, aole akaka ia makou, e hai mai oe i ke ano.
Ae,penei: Ua hewa ke kanaka, ka Iseraela.
Ka uku o kona hewa, ka make, lilo ka hipa i pani nona, make ka hipa no ke kanaka, pakele ke kanaka i ka make.
No ke kino ia hewa, me ia make.
Hewa oe, e ke keiki, ma ke kanawai o ke Akua, pono oe ke make, ua lilo nae Iesu i pani nou, make Iesu nou.
Pakele oe, aole make. Make no kou kino, ola nae kou uhane, aole nae oe e ola ke makemake ole oe ia Iesu, a malama ole hoi ia la.
Akaka anei? Ae, akahi no a maopopo ke ano o ka mohai.
Alia, he mau mohai e ae, ma ka hoopili ana.
Ua kapa ia ke kino, ka uhane na makana, na kokua, ka naauao &c, he mau mohai A o ka haawi ana i keia mau mea i ke Akua a no ke Akua, o ke kaumaha ana no ia ia lakou i ke Akua, a no ke Akua.
Nolaila, ina haawi kakou i kekahi mea i ke Akua, a no ke Akua, no Kona Aupni, &c, heaha ka pono?
Oluolu anei ke Akua i ka mohai kina, i ke kino paumaele, i ka uhane manao ole, i ka hapana ino, i ka lole ino?
Pehea na kokua mahina hou, ma ua imi ia nahapaha nemonemo, akaka ole na kii na hua? Pehea hoi ke haawi me ka makemake ole?
Heluhelu, 2 Kor 7;1. I Io3;3.
He mohai kina ole Iesu. E kina ole ko kakou mau mohai a pau. E hoomaemae i na kino, e hoomaemae i na naau.
E noi aku i ka Uhane Hemolele e kokua ma ka hoomaemae ana.
Mele.
Pule.
Haawina no Oct 23. Oihk 7;11-18.
---------------------------------------------------------
Na Mea Hou
Ua kukulu ia ka aha eoanelio no la ekolu e hoomaka ana i ka la 7 o Sept a hookuu i ka la 9.
Ua nui no na lala i hiki mai a me na ke iki a ka ‘aha, mai no Kona, Kapalilua mai a Hamakua i ka pali kawahawaha o Waipio a hui pu me na Kohala i ka makani a paapaa, ua holopono na hana a ka haku me ka maluhia maluna o kona poe haipule ola ia ma ia mau la.
Hoike kula Sabati.
Mahope iho o ka hookuu ia ana o ka aha euanelio, ua hoomaka ka hoike ana o na kula Sabati ma ka hora 10 am a oi o Sept 9, ekolu kula i hoike ma ia la.
1 kula Sabati o Kohala ah, no Mose ko iakou haawina me na himeni, ua ku no na hana oia kula, me ka uleu nui o Kalai ke kumu.
2 kula Sabati o Kawaihae. no Aberahama ko lakou haawina, mai kona hana ana a hiki i kona make ana, me na himeni haku pu no hoi, ua mahalo piha ia ia wahi kula Sabati no ka ulea me ka hauoli pu, o Akahi ke kumu.
3 kula Sabati o Kaipu haa, ua haule na makua no ka huikau o na haawina me ko Kawaihae.uka, no Aberahama.
A ua ikaika o Kaipuhaa ma o na keiki la no ka mea, he haawina okoa ko lakou, ua piha hauoli na malihini na kamaaioa a me ke anaina holookoa a pau.
Ua ku no i ka eleu na hana a ka Hako maluna o lakeu a ua komo loa aku no ia iloko o na puuwai o ka poe haipule io, a ua hoohanini ia mai na waimaka mai ko lakou mau papalina mai.
Ua ku mai na kaikamahine me na keiki kane e huiolelo, ma ka mea pili wale no i ka baibala, a me ka mea ku loa i ke Akua aole hoi i hana ia me na mea lealea ai o ke ia ao, aka ua hana ia me na mea e hauoli pu ai ka puali o ka lani; a me na himeni i hana loea ia me ka maikai, o Palea ke kumu.
He manao paipai mahope iho o ka pau ana o ka hoike ana, a ua ku mai kela a me keia mea a haawi mai i ko lakou mahalo no na kula Sabati i hoike ia, a ua haawi mai i ko lakou mahalo kiekie no ke kula Sabati o Kaipuhaa.
J W Kapiko
Kaipuhaa, Sept 7 1881
Mrs. A. M. Meleki,
Mea Humu Lole Maikai A Me.
Na Koloka. Holoku ano hou.
104 Alanu Papa. Kuea o Burua
Honolulu, Ian. 16, 1881. 995 1y
LOLE MAKEPONO
Ke Kuike.
E LOAA NO IA MA KAHI O
KAKELA ME KUKE
E LAA NA
Ahinahina. Kalakoa, Keokeo, Leponalo, Pena, Aila, Aniani,
NA MEA PIULA!
KOPA, AILA HONUA, AILA HOOMALOO
Kui Kakia, Pakeke, Tabu, Kaula, Noho Lio, Hulu Palaki, na Pulumi.
A HE
AGENA NO HOI NO NA MOKUPUNI O HAWAII NEI NO NA
Lainakini-nao, Lainakini Maoli, Palule Kalakoa, Alapia, Kelepa, Kilika.
Na lole kupono i ka wawae. Palule Huluhulu, Na Lole Hululu, Na Loke no ka hoohehelo ana Lipini, Lihilihi,&c.
LIPINE, LIHILIHI, &c.
A ME NA
Mikini Humuhumu MakeponoLoa
A HE
MAU MEA AI KAHI
Ka Palaoa, Kopaa, Raiki, Pia, Hooha, Paakai, Huaala, Pia Kulina, &c.
A he Laau Lapaau Kaulana Loa
A DR. JAYNES.
Laau Kunu, Laau Hoomaemae Koko, Laau Hoopau Naio, Penikila, Huaale.
A ME NA LAAU HAMO, A PELA ’KU
840 tf