Ka Nupepa Kuokoa, Volume XX, Number 44, 29 October 1881 — NA IUDAIO. [ARTICLE]

NA IUDAIO.

HELU 2. • Ma ta heiu akahi, ua heie na luelaio no na wahi loihi maī, a hui nm ierusalcraa, ma kahi e uwe ai no ko lakou luakini i hoopau ia, a liio i mea neoneo. e like tne ka wanana a iesu. Na pani no ka lu»ktni.—Oia na Sunega* ga, oia hoi na halehaiawai, aoie i kaia ke kukuluia ana ia mau hale. Ka luakmi, be haie kapu ia, aoie hiki i na kanaka ke komo iloko, r.a kahui a wale no; ma na ianai mi* waho kahi i hoomina ai na kanaka. Na Sunegt>ga nae» ua noa lakou. hiki ina kanaka a pau ke komo lioko tt hoomana pu i ke Akua, Ma ka lu&kini w&ie eo ka mohai ana i oa au hai. Aoie hiki ke hanaia ka oihana mo* hai ma na Sunegoga. Nu» na Sunegoga roa ierusaiema i keia manawa; no na lud»io Rusia kekahi, no na ludaio Paniolo kekahi, he mau dora» (hale poepoe) e kau an? maiona o iakou a pau. Ma ka Sunegoga Rusia f he wahi noho i hookiekieia kahi e noho ai na veabine, a hiki ke nana i na kane, aka, aole ikeia iakoa e na kaoe. x M» ka Sunegoga Pooioio, he wahi awai I poepoe mawaeaa, iiaiia na noho no ka poe j ltiebie« ilaila hoi na p»fapala ano baiba!a. | No vā Partsaio kekahi Sunegoga, iiaila 11 akoakoa ai kekahi poe ludaio Rusia; ma ke |

aō'ah; o Poaltcaa ; i k* »oa o k« li ko akou akeakoa &n« me ka poe e ae, e feciol puie. He pi haloi ma ka pafct o ka haie, kih'. e holoi si i n» make ni«m«e o psks ana. He «abi p»p»kau«aa irlu kahi e kau aij ka bnke pole ao keU no keie kaeake, Hoomaka ka Kabi t Kum'J; i ka haoa. ma ka helahelu aoa i kahi maa boi pale,, ka hoomaka na ia o ka poe heomaaa a peo e pu!e like me ka ieo nui mi ke »oo pu«Io Hiwaīi me ka hooluliloli an» ina kioo . :cn ;3 a t hope a pso k» hapaloa hor*, a pīha ka lewa i ko lakoa pasju poie m« ka oleio t Hebsrd< A a ilaiia kekahi Psrisaio oooa na maka« hikī he 56 a oi, rne kona lole komo loihi. | Malalo ae o koaa noho he wahi paho. He- ; aha la ko loko ? He boke pa!e pah», he ba|ke baiba!a pha. Ao(e ia. He Gasa b», (he | mea hoomaiamaiama.) he paho gasa oo Nu ■ ioka mai. Na ko o» aioa eka e heomaia- | iama ana i ka Sonegog» Parrsaio ma | iema. Ka Sabati iudaio.—Hoomaka na i» ma I ka napoo ana o ka ia ma ka Poaiima, a okt j ma ka napoo ana o ka !a ma ka Poaono; oia . hoi, o ko kakou Poaono, oia ko na iodaio Sabati. * Ka mea i ikemaka ka i kakau i keia mao <neo maiuna, » makemake oia e ike i ke ano o ka hoomaikai ana ī ka !a Sabati, noiaiia, hele oīa ī ka haie o kekahi iadaio, he wahi hale uuku no. 10x6 kapuai, kabi moe no na ohua rono, hookahi noho loihi. I ki napoo ana o ka la, ku ke poo o ka hale e paa ana I ke kiaha waina ma kona lima, ku ka ohana a pau iiuna; heiuhelu ke poo ma ka oielo Hebera i ke Kanawai, e hoomanao i ka ia Sabati, puaiu'iike ka ohana a pau ia kanawai. aiaiia pu!c iike lakou a pau i ke Akua e kokua i maiama pono !akou ia ia. Pau ia, alailn, hoopa ka makuakane i ke kiaha waina i kona mau ieheiehe, a haawi aku ia i kona makuahine kahiko, hoopa oia i ka waina i kona mau lehelehe, a haawi aku i ka wahine a ka makuakane, a inu ka wahine, a hoohainu i kana mau keiki nui elua, a hoopili aku ia i na iehelehe o kana keiki ai waiu. A pela ka la Sabati i hoomaikaiia ai. Ma ka inakana nui iae ai keia makua ludaio e hoike i keia maiihini i keia hana. Ma ka makana nui hoi oia i ae ai e hoike a kuai mai iaia i kona mau phylachries t oia na npana kanawai i kakauia ma Mataio 23:5. He mau īli eieeie la, eiua iniha kuea, me na uaula e nakii pahiku ai ma ka iima, hookahi hoi no ka iae, Maiaila i kakau huna ia ino opana kunawai eha. (Ja lilo keia mau apana ma ke kuai ana i kn maiihini, a hoike ka iudaio i ke ano o ka hoopaa ana ma ka iima hema. Penei: Ma ka hoopaa ana, ekolu hoike ana i ka hoailena o ke Akua Mana Loa; a ma ka pelu ana o ka lima, piii ia i ka puuwai. He hana maia kei;» a ka makuakane, aoio īke kanā wahine; aoie ioa iaua e ae i keia kuai ana. Na ludaio ma ierusalema,—He poe ilihune iakou, ua hele iakou iiaiia ne ka uwe a pule no ka iuakini i hoopauia a no ka hoo mau i ka hoomanao ana ī na mea kahiko. Na ko iakou mau hoahanau ludaio ma Europa a ma Amerika i kokua i ko iakou oia kmo ana, ma ka puunaue ana iwaena o iakou he 40 tausani daia i keia i keia maiama. E pule nui no na iudaio ī hoopauia ko iakou naaupo, a i hoopihaia i ka maiamaioma Euaneiio.

Helu 3. Ua iohe kakou, ua hoopuehu ia na ludaio iwaena o na iahui kanaka e, no ko lakou hookuii ana, no ko lakou hooie ana a hana ino ana ia fesu. Ma na wahi i hoopuehu ia ai iakou ua ha na maikai ia i kekahi manawa, a aiahope iho, ua hanu ino ia iakou. ISui na ludjio ma Sepani« i kekah» manawa, loihi ioa ko iakou noho ana malaiU, kuonoono a hookupaa ia a like lakou me na I kamaaina, n iike ia aioa ia lakou me ko Ut kou aina ponoi o Kanaana, kuikahi no ka j noho ana. I Aka aoie i hoomau ia ia kuikahi a maluhia ana, iloko o ke keneturi 1400 i ke kau j la Feredinana me Isabela, ua aia he hoomalau nui.

Heaha ia ke kumu, ua kipaka'iā n« ludaio a pau mai Sepania aku, 8 h»neri kaueani kai hoonele ia i ka home ole, a hele auwana wale i kahi e hele ai, he poe hana lakou, he poe noeau nn kela a me keia oiha» na, he poe waiwui hoi kekahi, ma ia kipako aaa, ua hoopiiikia na Sepaoia aole i na ludaio waie 00, aka ia iakou iho kekahi. CJa iiio ia i mea e emi ai ka waiwai kalepa o Sepania. 0 na poe ludato i kipaku ia, oa hele keka ! hi hapa i oa aina karisitiaoo e ae» J A no ko lakou ikaika ma ka hana, a no ko lakou akumai ma keia a me keia oihana I mahuahua ko lakou waiwai a lik> ia i mea e ! hii ai, e ukiuki ai a hana ino na kamaaioa ; ia lakou. ! Ka hapa nui eae o ka poe i kipaku ia, ua heie lakou i na aina mahomeda, oo fca mea, ua noho pu na niahomeda me ca lud#io ma | Sepania, a ui kipaku pu >a iakoft me oa Iu •; daio mai Sepani« aku, nolaila, he poe hoa ' piukia pu likoa na m»ho«neda me oa Iodaio: noiaila paha ka oiuotu o oa mahomeda e oo- ! ho na ludaio m» ko lakou mao aina. A hoonoho ooi ia oo iakoo ma q« oakauhale mahocneda ma Toreke ma £cro*' pa, a ma Tureke mi Asia. A do ko iakou makaukau a ikaika ma ke ? ia a me keia oihaoa, aole liaiia a kuonoono ■ hou lakoa, a no ka oī o ko bkoa n»aoao, ua ; lilo kekahi poe i iuna aupum. Noho maluhia na ludaio ma la ma« aioa mahomeda me ka ae ia e hooponopooo i ko

l«koa ro*u saea c hke ine ko iakou mau ka* nawau Eiat nsc ka Ukou hana no ka hoonnuao «ri4 ii Ukoo iho, t mahope iho ane !ikc la« kou ma k» aaaupo n>e na Uhut naaupo e ae ma Asia. Ku kaawā'e keia poe ludaJO o Sepanii mascle lauoa noi tne ea ludaio e ae, ae 00 e tnare po. ak<, aok heie i ko {akou mau hiUwai. Kaeaa Ukoa no ka noho pu ana me ki poe naaa*o a hmohano rra Sej»n:a. ,No ka piakiki o oa lud»io SepāD>a, • kue ioa ika hoomana fcarisiti*ni* t he mea aoe hiki ole ke hooaiaki i k« hint imston*ri k*~ rīsitiano itvaeni o Ukoa. ua ho«o no n«e na ekalwīa karisiiiino ras toeUDt me Se* kotia e ao i na ludaio mt Tareke (Ja k.imkoiu a kaniha paha ra»kahiki i haU aaai keii hoao mut ana a hiki i keis (naaawa, pokoie no ka mnnawa. He inau kausmi kamaiii no n»e i ao n ma na koia mi?ion»r!, ua unuhi t& ka baibaia ma ka oleio luilaio Sepaoia, nui na palapaia kar sitiano i pai ia no na lud*io, nui ka poe i ao īa a {ilo i poe na-iuao, nui ka pee ! 1 hele i na halawai karisetiano, a nui ikt no ; ka poe i haU mai a manaoio ia leau, a u» i hookomo ia iloko o kar ekalesta, kue no ī ho omaau na rabi luelaio i keia poe manaoio ia , lesu. i i Kupaa nse lakoa, a hoomau no na misio« i nari i ka lakou ao karisetiano ana. | (Aole i pau.) !